ALLEEN GEDETINEERDE „SLIKT" VOORWERPEN
EISEN VAN AMSTERDAMSE STUDENTEN
Collegestaking bijna volledig
Kans op spoedige
beslissing
over bezoldiging
Minister Den Toom (def.) „ernstig bezorgd"
I le^elUct
AANBOD
BIAFRA
NIET NIEUW
Ontheffingen (38)
minimum-
broodprijs
Man bijt in kuit
OYER STERKE DALING DEFENSIE-UITGAVEN
j Onderzoek in centraal ziekenhuis van gevangeniswezen
Beernink wil
grotere
invloed van
voorkeurstem
Exploitatie artillerie-
inrichtingen in studie
Prof. Bogaardt
directeur UCN
Eis de originele EEtaEmir buitenbijts
Congregatie geloofsleer
zei deuren open voor
moderne theologie
■Hf
Nigeria:
Moties
Ultimatum
Jk
Verhoogde
militaire activiteit
in Vietnam
KRIJGSTUCHT
Uw werk krijgt een lift met King.
Elke King pepermunt is namelijk een „rondje energie
waardoor u nèt iets meer presteert. Omdat King
stimuleert en activeert. Natuurzuivere King
houdt monden fris en mensen monter.
Woensdag 5 november 1969
DE VRIJE ZEEUW
Zo drukten de studenten hun ver-l
langen naar „één man, één stem"
uit
(Van onze redactie binnenland)
UTRECHT Het doorslikken van
vreemde voorwerpen, zonder dat er
sprake is van een duidelijk „ongeluk",
beroepsrisico, bravouregedrag of ern
stig psychotisch lijden komt vrijwel
uitsluitend voor bij gedetineerden,
uitgezonderd Nederlandse militaire
delinquenten.
Dit is gebleken uit een door het
centraal ziekenhuis van het gevange
niswezen ingesteld onderzoek, waar
van de resultaten door de arts J. H.
Vermeyden zijn gepubliceerd in het
„Maandblad voor berechting en re
classering". Van 47 van de 141 patiën
ten in het centraal ziekenhuis van het
gevangeniswezen is bekend dat zij
tijdens een detentie zichzelf min of
meer ernstige schade hebben toege
bracht door snijverwondingen, slaap
middelenintoxicatie, operatiewonden
open trekken, met hoofd tegen de
muur slaan, pyjama of matras in
brand steken e.d. Eén patiënt stak
stro in de keelholte en stak dit aan
en bij tien patiënten werden gegevens
gevonden dat zij in vrijheid min of
meer ernstige pogingen tot zelfmoord
hebben ondernomen.
Uit het onderzoek bleek voorts, dat
ongeveer een kwart van de patiënten
ai direct bij de arrestatie op het po
litiebureau heeft geslikt, 50 tot 60
procent in het huis van bewaring
(meestal in de eerste weken) en om
streeks 25 procent slikt alleen in de
gevangenis of in het asiel.
Met uitzondering van één patiënt
(„Ik stond voor de keuze de dokter
kelen of slikken") is bij geen van de
patiënten in het gevangenisziekenhuis
de diagnose schizofrenie gesteld. Van
de 141 patiënten kregen er 65 in de
loop van hun justitiële contacten t.b.r.
opgelegd. Dit vinden de onderzoekers
opvallend hoog. In gevangenissen en
asiels wordt opvallend weinig geslikt.
Dat komt, omdat in deze instituten de
opvangmogelijkheden veel ruimer
zijn dan op een politiebureau of in
een huis van bewaring.
De beweegredenen om in de gevan
genis of het asiel te slikken zijn veel
meer gericht tegen de penitentiaire
situatie als zodanig (dwingen tot
overplaatsing of ander werk, dwin
gen tot proefverlof, miskenning en
wrokgevoelens). De gevangenissitua
tie wordt beter „geslikt" dan de voor-
rrrestsituatif
De patiënten worden vriendelijk
en goedwillend benaderd in een zo
vrij mogelijke verpleging. Maar een
aantal slikte daarop prompt weer toen
ze hoorden dat ze terug moesten naar
het gesticht van herkomst. De indi
catie tot operatieve therapie is in de
loop der jaren steeds scherper gesteld.
Soms is men in het centraal zieken
huis van het gevangeniswezen even
wel genoodzaakt de patiënt wegens
penitentiaire omstandigheden te ope
reren. Iemand met twee klerenhaken
of een half tafelmes in de buik is
moeilijk te reclasseren, zo meent dok
ter Vermeyden.
Overigens valt het met zelfmoor
den in de inrichtingen van het gevan
geniswezen nogal mee. Tussen 1956
en 1967 pleegden gemiddeld 1 tot 5
delinquenten per jaar zelfmoord. De
dagsterkte van het gevangeniswezen
bedraagt ongeveer 4500.
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM Verwerping van de nota-Veringa, een eis tot uit
stel van de behandeling van het wetsontwerp voor de zogenaamde
100 procentsregeling én een ultimatum aan het curatoren-college van
de Amsterdamse universiteit om het bestuursstructuurplan vóór de
indiening bij de gemeenteraad eerst in de universitaire gemeenschap
in stemming te brengen.
Dat waren de voornaamste beslis
singen die gisteren tijdens de alge
mene vergadering van de studenten
vereniging Asva werden genomen. De
Asva, die tevens had opgeroepen tot
een collegestaking, daarbij gesteund
door de wetenschappelijke staf van
de universiteit van Amsterdam, had
de vergadering uitgeschreven uit pro
test tegen de nota-Veringa.
LAGOS (Reuter) Een woord
voerder van de federale Nigeriaanse
regering heeft in Lagos verklaard
dat het aanbod dat Blafra gedaan zou
hebben om een einde aan de oorlog
te maken, niets nieuws bevat.
De woordvoerder zei dat deze ver
klaring niet ernstig genomen kan
worden, gezien het feit dat de
Biafraanse leider, generaal-majoor
Ojoekwoe, de organisatie voor Afri
kaanse eenheid zelf en haar pogin
gen om het vredesoverleg op gang te
brengen, heeft veroordeeld.
Oejoekwoe heeft dinsdag verklaard
dat er geen vrede zal zijn zolang Ni
geriaanse troepen Biafpaans gebied
bezet hooiden.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecretaris Van
Son (Econ. Zaken) heeft de Tweede
Kamer meegedeeld dat het produkt-
schap voor grainen, zaden en peul
vruchten in totaal 58 verzoeken om
ontheffing van de minimum-brood
prijs heeft ontvangen. In 38 gevallen
werd een voorlopige ontheffing ver
leend. In 16 van deze gevallen is een
definitieve ontheffing gegeven, met
dien verstande dat in drie gevallen
het verzoek om ontheffing slechts
gedeeltelijk werd ingewilligd.
(Van onze pari. red.)
DEN HAAG Minister Beer
nink (Binnenlandze Zaken) heeft
de Tweede Kamer voorstellen ge
daan om het effekt van de voor
keurstem bij verkiezingen te ver
groten. Daartoe wil hij de kieswet
wijzigen.
Dit overeenkomstig een advies
van de staatscommissie Cals-Don-
brengen van voorkeurstemmen nage-
ner inzake grondwet en kieswet.
De praktijk onder de huidige rege
ling heeft aangetoond, dat het uit-
noeg nooit tot een andere aanwij
zing van gekozenen leidt, dan wan
neer iedere kiezer gewoon op num
mer één van de lijst van zijn keuze
had gestemd.
Wanneer men aan voorkeurstem
men meer effekt wil geven, kan dit
door een kandidaat met een stem-
menaantal hoger dan 50 procent van
de lijstkiesdeler onmiddellijk gekozen
te verklaren na degenen, die recht
streeks en zonder overdracht van
stemmen de volledige lijstkiesdeler
halen.
Een andere mogelijkheid is de be
staande grens van 50 procent van de
lijstkiesdeler te verlagen. Beide mo
gelijkheden kunnen ook gecombi
neerd worden toegepast.
De staatscommissie Cals-Donner
heeft er voor gekozen om het percen
tage waarboven de voorkeurstemmen
een sterker effekt hebben tot 25 te
verlagen.
Volgens mr. Beernink, wegen voor
het kabinet ook de door de commis
sie-Berger aangevoerde praktische
■redenen voor afschaffing van de op
komstplicht, zwaar.
De staking was bijna volledig. De
collegezalen in de Oudemanhuispoort
wamen iin de meeste gevallen leeg of
enkele studenten aan een discussie.
Prof, mr. Ch. J. Enschede probeerde
gistermorgen nog college te geven,
dat echter door een aantal oproeri-
gen werd vertoord. Enkele ooileges
zijn normaal doorgegaan. Op de b-
faculteiten gingen de colleges in het
algemeen over in discussies, zoals dat
ook het geval was op de Vrije Uni
versiteit
Was het aantal thuisblijvers in de
ochtenduren vrij -groot, in de middaig
kwamen ruim 2000 student-en naar de
aula van de universiteit van Amster
dam om daar over de actuele pro
blemen vam gedachten te wisselen.
Door een overgrote meerderheid wer
den diverse moties aangenomen. Aan
het eind van die vergadering, toen
vele studenten de zaal reeds hadden
verlaten, ontstond onenigheid over
het tijdstip van te nemen acties na
het ultimatum aan curatoren.
Tenslotte besloot men de acties op
een vergadering op 18 november a.s.
aan de orde te stellen, een dag nadat
de curatoren hun standpunt over de
interimsitructuur zullen hebben be
paald.
De discussie over de 100-procent-
resudteerdie in een motie,
uitstel van behandeling van
het wetsontwerp in de Tweedie Ka
mer wordt geëist totdat de herstruc
turering van het bestuur van de uni
versiteiten is doorgevoerd. Voorts
hebben de studenten besloten er bij
de senaat op aan te dringen dat deze
in het belang van de universiteit ai-
les in het werk zal stellen alsnog tot
overeenstemming te geraken met de
overigen geledingen.
Aan het eind van de vergadering,
toen ongeveer de helft van de stu
denten reeds was vertrokken, kwam
men overeen een ultimatum te stel
len aan het college van curatoren,
dat op maandag 17 november a.s. om
12.00 afloopt.
Van de curatoren wordit geëist dat
zij het bestiuursstructuurplam, dat
door hen aan de gemeenteraad van
Amsterdam wordt voorgelegd, in
stemming brengen bij de gehele uni
versitaire gemeenschap volgens het
systeem „een man een stem" en ook
per geleding. De d-aig daarop zal het
antwoord van de curatoren in een
algemene universiteitsvergaderinig
worden besproken en alsmede even
tuele acties.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM Een 21-j-airige
vrouw is in de Vondelstraat in Am
sterdam door een ombekende man in
de rechterkuit gebeten. Terwijl zij
gebukt stond om het slot van haar
fiets te openen voelde de vrouw plot
seling een scherpe pijn aan haar
been.
Toen zij zich omdraaide zag zij een
man bard weglopen. Een afdruk van
een gebit en een bloeduitstorting in
haar volgens een politieman welge
vormde kuit vormden het duidelijke
bewijs dat zij slachtoffer van een
„kuiteabijter" was geworden.
(Van onze redactie buitenland)
SAIGON Nog voordat president
Nixon zijn rede gistermorgen had uit
gesproken hebben de militaire acti
viteiten van de Vietcong en de
Noordvietnamezen zich aanmerkelijk
uitgebreid.
Elf provincies in de omgeving van
Saigon zijn het toneel geweest van
gevechten die volgens een Ameri
kaanse woordvoerder aan 138 Viet-
cong-strijders het leven hebben ge
kost. Aain Amerikaanse zijde vielen
3 doden en 58 gewonden. In totaal
zijn 45 mortier en raketaanvallen op
Amerikaanse stellingen geregis
treerd. Het waren de zwaarste aan
vallen sinds twee maanden.
De stemming onder de 2000 studen
ten, die gisteren in de universiteit
van Amsterdam bijeen waren ge
komen, over de nota-Veringa.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Den Toom
van Defensie heeft een onafhanke
lijk bureau opdracht gegeven een
studie te maken over de artillerie
inrichtingen aan de Hembrug. Pas
dan is het hem mogelijk een uit
spraak te doen over het al dan niet
voortbestaan van dit staatsbedrijf.
Wel wees de minister gistermid
dag de Tweede Kamer op de positie
van de ruim 1600 werknemers bij het
bedrijf. Daarom moeten volgens hem
de consequenties van het eventueel
sluiten van het bedrijf ernstig over
dacht worden.
De minister van Defensie ging
hiemee in op de opmerkingen die het
liberale Tweede-Kamerlid Koudijs
vorige week bij de begrotingsbehan
deling van Defensie reeds gemaakt
had. Ook deze had aangedrongen op
een studie van het mogelijk voortbe
staan van de artillerie-inrichtingen.
De heer Koudijs had daarbij opge
merkt dat zelfstandige binnen- en
buitenlandss fabrieken waarschijn
lijk goedkopere munitie zouden kun
nen leveren dan het staatsbedrijf.
Minister Den Toom zette hier echter
gistermiddag een groot vraagteken,
maar ook hij wil de resultaten af
wachten van de studie waarvoor hij
enige tijd geleden reeds opdracht
heeft gegeven
(ADVERTENTIE)
(Van onze redactie binnenland)
BREDA Oud-Bredanaar prof.
dr. M. Bogaardt, hoogleraar aan de
t.h. in Eindhoven is benoemd tot di
recteur van de Ultra-Centrifuge Ne
derland n.v. (UCN), een onderneming
die centrifuges zal gaan vervaardi
gen voor het verrijken van uranium.
Dit kan na verdere bewerking als
splijtstof in kernreactoren worden
gebruikt voor de produktie van elek
triciteit. De n.v. zal ook een proef
fabriek exploiteren, waarin de ver
vaardigde centrifuges zullen worden
opgesteld. In de nieuwe n.v. werken
de Staatsmijnen, Philips, Shell, VMF
en Rijn-Schelde alsmede het Reactor
Centrum Nederland samen met de
staat.
"B
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De kans is groot dat het kabinet voor 1 januari een
beslissing neemt over de definitieve bezoldiging voor de dienstplichti
gen.
Minister Den Toom van Defensie verwacht tenminste dat de inter
departementale dienstplicht-beleidscommissie hierover voor het einde
van dit jaar haar rapport gereed heeft.
„Ik zal daarna in het kabinet aan
dringen op een snelle beslissing", zei
de minister gistermiddag in de
Tweede Kamer tijdens de voort
gezette behandeling van zijn be
groting.
Vorige week heeft de socialist
Wieldraaijer een motie ingediend om
een Kameruitspraak te vragen over
het optrekken binnen twee jaar van
deze bezoldiging tot de wedde van de
vrijwilligers.
De minister ontraadde de motie gis
termiddag ernstig. Hieruit zou men
kunnen opmaken dat de bezoldiging
zo die verhoogd wordt in ieder
geval niet in twee jaar tijd gelijk zal
zijn aan de wedde van de vrij
willigers.
De K.V.P.'ei Maenen drong er
verder vorige week bij de minister op
aan in ieder geval voor 1 januari een
kabinetsbeslissing te bewerkstelligen.
Mocht, aldus de heer Maenen, de
oommissie adviseren tot verhoging
van de bezoldiging, dan zou die iin
ieder geval op 1 januari moeten in
gaan.
Minister Den Toom liet gister
middag uitkomen dat hij onmoge
lijk kon vooruitlopen op de kabinets
beslissing, maar dat hij wel op grote
spoed zou aandringen zodra het rap
port aanwezig was.
Hij was tegenover de Kamer min
der positief over het toelaten van
(eventueel'als experiment) politieke
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Den Toom
van Defensie is ernstig bezorgd over
de sterke daling van de defensie-uit
gaven. Hij acht het niet uitgesloten
dat het defensie-apparaat als gevolg
hiervan, wat hij noemt, nog verder
uitgehold wordt, tenzij in de nieuwe
kabinetsperiode duidelijke afspraken
gemaakt worden.
Hij zei dit gisteren in de Tweede
Kamer bij de voortgezette behande
ling van zijn begroting, nadat vorige
week verschillende Kamerleden ge
wezen hadden op mogelijke bezui-
aingingen binnen net apparaat.
De minister liet gistermiddag uit
komen, dat de huidige grens welis
waar omgebogen kan worden. Maar
dan wel ten koste van de door Ne
derland aangegane verplichtingen.
Herziening van deze verplichtingen
zal dan onherroepelijk aan de orde
moeten komen. Een studie over de
defensie-inspanning op langere ter
mijn is daarom wel geboden. De
kwestie speelt overigens aldus de mi
nister ook in andere kleine en mid
delgrote landen, dó® lid van de Navo
zijn.
In dit verband wees de minister
oo kop de gevaren die verbonden
zijn aan het terugbrengen van de
zes parate brigades tot vier, zoals
de socialist Wierd-a vorige week be
toogd had. Dezelfde bezwaren gelden
ook voor de opvattingen van de KVP
er Jansen, die drie bri-gales volledig
paraat wil houden, drie of twee bri
gades semi-paraat en de rest van het
legerkorps mobilisabel. Staatssecreta
ris Haex van de landmacht wees er
op dat dit niet kan zolang Nederland
de toebedeelde taak binnen de Navo
goed wil vervullen.
Minister Den Toom ontraadde de
Kamer ook ernstig de motie-Wierda
over het onmiddellijk uit de vaart
nemen van de twee kruisers bij de
marine, het samenvoegen van de
luchtmacht en de marine-luchtvaart-
dienst en het ontnemen van de nuc
leaire taak aan een aantal lucht
macht-squadrons.
„De kruisers hebben nog steeds een
uiterst belangrijke taak in de Navo,
tussen de luchtmacht en de marime-
luchtvaardient bestaat al lang een lo
gistieke samenwerking en het ontne
men aan de luchtmacht van de door
de Navo toebedeelde nucleaire taak
is een allerminst goede zaak", aldus
de minister.
Desondanks stond in een der toilet
ten van de Tweede Kaïmer aange
plakt: „Nederland uit de Navo".
discussies in de kazernes. Geruime
tijd geleden heeft hij hierop al af
wijzend beschikt, en nogmaals na het
positief advies van de nationale raad
welzijn militairen van onlangs. De
minister wil wel, zo zei hij gisteren
in de Kamer, de zogenaamde eenvou
dige burgerschapskunde die gekomen
is in de plaats van de blijkbaar te
moeilijke gangbare cursus, toelaten
als proef.
De docratisering en vermaatschap
pelijking van de krijgsmacht zei hij
verder in het debat, houdt niet op
bij het goed functioneren van de con
tactcommissies, hie nuttig deze ook
kunnen werken. Een goede en snelle
communicatie is even belangrijk zo
niet nog belangrijker. Bekeken wordt
daarom hoe een snellere communica
tie mogelijk is over bijvoorbeeld ge
nomen beslissingen en hoe vooral on
der-officieren meer ingeschakeld
kunnen worden in allerlei beslis
singen.
De minister achtte het reglement
op de krijgstucht even verouderd als
de Kamerleden, al is het alleen al de
taal, zoals hij zei. Maar herziening
eist wel tijd Men is veel meer ge
baat met een goed nieuw reglement,
dan met een snel rapport over de
noodzakelijke verbeteringen.
De commissie-Lagerwerf, die hier
over en over het geheel van de tucht
rechtspraak moet adviseren, zal In
ieder geval wel op 1 juli 1970 ge
reed zijn, zo verzekerde de minister
de KVP'er Maenen.
Deze had er vorige week op gewe
zen, dat hij dit rapport in ieder ge
val om die tijd beschikbaar wil heb
ben omdat de Kamer dan bij de
volgende begroting over deze mate
rie kan discussiëren.
Als eerste en meest indrukwekken
de feit dat de dag van gisteren heeft
getypeerd en da-t ook die van
vandaag nog danig zal beïnvloeden
maig ik wel de nog steeds loeiende
storm noemen. In zoverre vervelend,
dat je er zo weinig tegen kunt doen.
Tenzij: terugblazen.
Nixonzin.
„Wij zijn, onder Piet de Jong, aan
geland in een toestand van onmete
lijke tolerantie. Een rimpelloze stil
stand van de gevoelens, en dat is de
dood in de pot." (J. Arts in DNL)
Alleen Dam-siapen, dat kan bij
ons echt niet door de beugel. Terwijl
we er ik speel nu even op uw za
kelijke instincten toch een heerlijk
hip stiuk Holland Promotion van had
den kunnen maken.
En in de Eerste of Tweede Kamer
slapen mag weer wél'.
Hat voordeel van een democratie
is ondermeer dat je mag zeggen wat
je denkt, je mag, om zo te zeggen,
Hiltermann en paard noemen.
Maar laten we elkaar geen antise
miet] e noemen.
Hoe zou het eigenlijk met minis
ter Bakker zijn? Die is voorlopig op
één punt uit de zorgen, nu na de
verkiezingen in Suriname het Ko-
ninikrijksstatuut nog wel even ge
handhaafd kan blijven.
Als je erover nadenkt is deze mi
nster uitgerekend een man voor
Overzeese Rijksdelen. Bakker in de
West: een warme Bakker.
Gisteren was het, zoals vele lezers
die al langer dan vandaag in het
zuiden wonen, wel weten, Hubertus-
dag, ofwel „Hupkes-dag". Op die dag
kon, en kun je nog wel, van die hele
kl-eine broodjes bij de bakker krijgen.
Ik heb-me laten vertellen dat som
mige zeer intensieve katholieken zelfs
,wel zeven 'upkes' op zo'n dag nemen.
-jj-
Natte storm is veel viezer
droge, hebt u dat gemerkt?
dan
Er staat een vakantietoeslag voor
bejaarden op het programma, er is
nu al gepleit voor vakantietoeslag
voor dienstplichtigen, maar ik vind
dat het hoog tijd wordt dat SCHOOL
KINDEREN OOK VAKANTIETOE
SLAG KRIJGEN. Die hebben per
slot van rekening de langste vakan
ties.
Arabische modegek: Arafat.
De nota-Veringa? Ach, hij is te be
talen, maar het artikel is er ook naar.
Zo, mannen en zet 'em op van
avond tegen die Britten!
MERIJN
VATICAANSTAD (K.N.P.) Kar
dinaal Seper, prefect van de congre
gatie voor de geloofsleer, heeft een
einde gemaakt aan de theologische
eenzjjdigheid, waaraan zijn congre
gatie lange tijd heeft geleden.
Voortaan zal gestreefd worden
naar intensieve uitwisseling tussen
de verschillende theologische rich
tingen. Dit is besproken op een ver-*
gadering, waaraan ruim 10 bisschop
pen uit de hele wereld, onder wie
kardinaal Alfrink met prof. dr. E.
Schillebeeckx o.p., hebben deelgeno*
men.
De congregatie voor de geloofs
leer is sedert het tweede Vaticaanse
Concilie en sedert het heengaan van
kardinaal Ottaviani onder leiding
van diens opvolger, kardinaal Seper
aan een grondig hervorming onder
worpen Maar deze hervorming gaat
naar het oordeel van veel bisschop
pen en theologen nog lang niet ver
genoeg.
(ADVERTENTIE)
