Dr. RANDALL'S
REPUTATIE
Tweede rapport van
de staatscommissie Cals/Donner
Samenopreis?
Neem een
2-pluskaart!
De P.v.d.A., burgemeester
Thomassen en de havenpolitiek
Zweedse sociaal-democraten hebben
een nieuwe leider
Sloan's Balsem
Geen onderscheid
naar godsdienst of
levensovertuiging
ANDERE WETHOUDER VOOR
HAVEHAANGELEGENHEDEN?
Olof Palme volgt
Erlander op
Extra woningen
voor de
ontwikkelings
kernen
DE VRIJE ZEEUW
Alle mensen zijn voor de
wet gelijk
Grondrechten
Elke Nederlander
benoembaar
Processieverbod
verdwijnt
Recht tot
betoging
Koninklijk huis
Minister
president
een dag
onbeperkt reizen
2 personen 30.-
3 personen f 35.-
4 personen f 40.-
5 personen f45.-
voordelig
uit met NS
Kiesgebieden
Achttien jaar
Vier jaar voor
doodslag op kind
Geen conflict
Wrijving
De jongste
premier
Vooronmiddellijke verlichting
De pijnverdrijver
met onmiddellijke werking.
Populair
Zweedse
socialisten tegen
afschaffing
monarchie
Starfi^Hter-order
voor
industrie
Australische
oor»0s5+'«»oartij
over Vietnam
HOOFDPIJN TOEDERS
Donderdag 2 oktober 1908
lijk huis en de leden van de sta-
ten-generaal. De staatscommis
sie is van oordeel, dat de rege
ling van de uitkeringen aan de
koning en aan andere leden van
het koninklijk huis aan de wet
gever kan worden overgelaten.
De staatscommissie van ad
vies inzake de grondwet en de
kieswet heeft aan minister
Beernink van binnenlandse za
ken haar tweede rapport uitge
bracht. Het rapport is woens
dag toegezonden aan de leden
van de tweede kamer. De rege
ring zal het beraad over de
voorstellen van de staatscom
missie (in de wandeling de com-
missie-Cals/Donner geheten) af
ronden, nu het rapport in zijn
geheel is uitgebracht. Vervol
gens zal zij de kamer op de
hoogte brengen van haar voor
lopig standpunt omtrent hoofd
punten van het beleid.
In het rapport gaat de staats
commissie in op de klassieke
grondrechten, het inkomen van
de kroon en de geldelijke voor
zieningen ten behoeve van de
leden der staten-generaal, op
het kiesrecht en het parlemen
taire stelsel en tenslotte op de
procedure van grondwetsher
ziening.
De reeks grondrechtsbepalin
gen, die de commissie voorstelt,
opent met een artikel inhouden
de, dat ieder die zich in Neder
land bevindt, gelijke bescher
ming van persoon en goed
wordt verleend, zonder onder
scheid naar godsdienst, levens
overtuiging, ras en geslacht.
Deze bepaling kom reeds in de
grondwet voor, maar zonder de
toevoeging dat onderscheid naar
godsdienst enz. verboden is.
Da commissie stelt voor te be
palen, dat uitlevering van Ne
derlanders slechts kan geschie
den krachtens verdrag.
In het voorgestelde artikel 3
wordt bepaald, dat alle Neder
landers op gelijke voet in open
bare dienst benoembaar zijn. In
bet bestaande grondwetsartikel
is in plaats van „openbare
dienst" het woord landsbedie
ning vermeld.
De staatscommissie geeft aan
..openbare dienst" de voorkeur
om buiten twijfel te stellen dat
het voorschrift op alle openba
re lichamen doelt. Nieuw is het
door de commissie voorgestelde
artikel 4, waarin het actief en
passief kiesrecht als een grond
recht worden geformuleerd.
In het ontwerp van dé com
missie wordt naast de gods
dienstvrijheid tevens de vrij
heid van levensovertuiging ge
garandeerd. Ook is de princi
piële vrijheid tot het houden
van openbare godsdienstoefe
ningen buiten gebouwen en be
sloten plaatsen in het ontwerp
neergelegd. Hiermee zal het
processieverbod uit de grondwet
verdwijnen. De staatscommissie
heeft van de materie van het
onderwijsartikel de vrijheid van
onderwijs afgesplitst. De vrij
heid van onderwijs wil de com
missie geregeld zien onder de
grondrechten.
In de voorstellen is de bepa-
ling1, handelend over de vrijheid
van meningsuiting, ruimer op
gezet dan het drukpersartikel
m de bestaande grondwet. De
commissie is van mening, zo
blijkt uit 't rapport, dat de toe
spitsing op het gedrukte woord
niet meer in overeenstemming
«s met de realiteit van de hui
dige tijd. Naast de drukpers zijn
radio en televisie naar voren
gekomen in het communicatie
patroon.
De staatscommissie Cals/Don
ner stelt voor om naast 't recht
van vereniging en vergadering
ook het recht van betoging on
der de grondrechten op te ne
men De commissie overweegt
hierbij dat de betoging voor
hen, die geen toegang hebben
tot de drukpers of andere com
municatiemedia, de enige moge
lijkheid vormt om zich politiek
te uiten. Een drietal leden heeft
er ernstig bezwaar tegen dat 't
recht tot betoging in de grond
wet wordt vastgelegd.
In het tweede de<* besteedt
de commissie aandacht aan de
grondwettelijke financiële rege
lingen met betrekking tot de
konintf. leden van het konink-
De grondwet dient te volstaan
met een opdracht aan de wet
gever deze uitkeringen te rege
len. De wet die de uitkeringen
aan de koning en aan leden van
het koninklijk h-iis regelt, dient
tevens te voorzien in een auto
matische aanpassing van deze
uitkeringen.
In het derde deel gaat de
staatscommissie in op de ver
groting van de invloed van de
kiezer op de regeringsvorming
Profiteer ervan.
Neem een pasfoto mee!
en op de' verkiezing van de
tweede kamer.
In'grote meerderheid wijst de
commissie 't voorstel tot recht
streekse verkiezing van de mi
nister-president af. De veran
dering in de positie van het par
lement die van dit stelsel een
gevolg zijn, ontmoette in de
commissie overwegende bezwa
ren. Het parlementaire stelsel
zou hierdoor worden aangetast.
De commissie aanvaardt in
meerderheid het voorstel om het
land in een aantal afzonderlijke
kiesgebieden te verdelen en een
desbetreffende bepaling in de
grondwet op te nemen.
De Commissie denkt zich een
kiesstelsel, als door de meerder
heid voorgestaan, als volgt in:
a. er worden twaalf kiesgebie
den gevormd, waarbij zoveel
mogelijk de grenzen van 0»
huidige kieskringen worden
gevolgd en een te grote va
riatie in de aantallen te ver
delen zetels in elk kiesge-
bied wordt vermeden;
b. de verdeling van de restze
tels vindt plaats naar de re
gel van de grootste gemid
delden;
c. binnen de kiesgebieden kun
nen de lijsten van verschil
lende partijen worden ver
bonden; lijstverbindingen
dienen een landelijk karak
ter te hebben.
Naar de mening van de com
missie verdient eenzelfde leef
tijdsminimum voor zowel het
actief als het passief kiesrecht
de voorkeur. In de commissie
wordt verschillend geoordeeld
over de wenselijkheid en over
de omvang van een verlaging
van de leeftijden voor het actief
en het passief kiesrecht. Toch is
overeenstemming bereikt over
een voorstel, inhoudend dat deze
leeftijden worden gelijkgesteld
en dat zij gelijk zullen zijn aan
de bij de wet geregelde leeftijd
voor de algemene meerderjarig
heid, doch dat zij niet lager mo
wn zijn dan achttien jaar. De
commissie acht een bepaling
hierover in de grondwet op haar
plaats.
WOLSELEY, Zuid-Afrika: Een
ernstige aardschok trof de Zuid-
afrikaanse zuidkust tussen Kaap
stad en Durban. Op de foto een
moeder met haar zes dochters
tussen de bezittingen, welke zij
uit haar vernield huis heeft kun
nen redden. Tenminste 10 men
sen verloren het leven bij deze
aardbeving.
Wegens doodslag op een vier
jarig jongetje en 'n geruime tijd
tevoren gepleegde zware mishan
deling op dit kind heeft de Am
sterdamse rechtbank de 25-jarige
Robin de J. uit de hoofdstad ver
oordeeld tot vier jaar gevange
nisstraf met aftrek. Deze straf
en terbeschikkingstelling van de
regering was geëist. De fatale
mishandeling waaraan het knaap
je, een „voorkind" van De J.'s
vrouw, was bezweken, had zich
in april afgespeeld toen De J.
het jongetje in zijn bedje wilde
gooien en het op de grond was
gevallen. De man, die 'laarzen
droeg, had het kind tegen hoofd
en lichaam geschopt.
Het gewest Rotterdam van de
partij van de arbeid stelt zich
volledig achter de nota „zee-
havenproblematiek", zoals die
kort geleden is uitgebracht door
het hoofdbestuur van deze par
tij. De Rotterdamse afdeling zal
de nota, voor zover het de Wa
terweg-problematiek betreft, ge
heel overnemen in haar pro
gramma voor de gemeenteraads
verkiezingen.
Zoals Lekend komt het partij
bestuur van de P.v.d.A. in de
nota tot de conclusie, dat in het
Waterweggebied plannen die 'n
sterke expansie beogen, niet
moeten worden gerealiseerd, zo
lang er in Nederland geen spra
ke is van een nationaal haven-
beleid. Deze stellingneming,
heeft als logische consequentie
dat Voorne-Putten een agra-
risehrecreatief woongebied moet
blijven, dat de omvang van de
Maasvlakte aan zodanige gren
zen wordt gebonden dat het
karakter van Voorne-Putten on
aangetast blijft en dat er geen
grote industriële ontwikkeling
in de Hoekse Waard zal mogen
plaatsvinden.
Volgens drs. J. Lems. fractie
leider van de socialisten in de
Rotterdamse gemeenteraad, zal
een en ander in de toekomst
een duidelijke weerslag hebben
op de houding van de P.v.d.A.-
fractie in de Maasstedelijke ge
meenteraad. „Wij willen dat de
raad geen voorstellen die een
sterke expansie beogen, - in be
handeling gaat nemen alvorens
een advies van hoger bestuur
besehikbaar is", aldus drs. Lems.
Hij liet nadrukkelijk weten
dat binnen de partij geen con
flict bestaat over het havenbe-
leid van burgemeester Thomas
sen. Hij meende dat de zeeha
vennota en de onlangs versche
nen beleidsnota van burgemees
ter Thomassen gelijke visies be
vatten voor wat het de proble
matiek rond Voorne-Putten en
de Maasvlakte betreft. Hij zag
wel een wezenlijk verschil tus
sen Thomassen en de partij in
zake de problematiek van in
dustrievestiging in de Hoeksche
Waard.
Wjj mogen best verschil van
mening hebben met partijgenoot
Thomassen. Het is onjuist als
gesuggereerd wordt dat er ruzie
is", aldus drs. Lems. De voor
zitter van de afdeling Rotter
dam van de partij van de ar
beid, C. Roozemond, voegde
daaraan toe dat de P.v.d.A.-no-
ta en de beleidsnota van burge
meester Thomassen geen ernsti
ge wrijvingspunten bevatten.
Noch de heer Lems noch de
lieer Roozemond lieten zich uit
over de vraae of het noodzake
lijk is dat burgemeester Tho
massen de havenportefeuille in
het college van b. en w. over
draagt. „Dat is een zaak voor
na de verkiezingen. Wij vinden
wel dat dan iedere werhouders-
zetel weer vrij moet komen.
Door het beheren van de haven
portefeuille is het wel zo, dat
de burgemeester voor een man
van zestig jaar overbelast is",
zo werd gezegd.
De Zweedse minister van on
derwijs, Olof Palme, is woensdag
benoemd tot voorzitter van de
sociaal-democratische partij in
Zweden.
Hij volgt Tage Erlander op, die
om gezondheidsredenen deze
functie heeft neergelegd.
De functie van voorzitter van
de sociaal-democratische partij
is gekoppeld aan die van pre
mier. Palme (42) wordt daarom
automatisch op 14 oktober pre
mier.
De verkiezing van Palme op
het congres van de sociaal-demo
cratische partij geschiedde bij
acclamatie, nadat de minister
van financiën, Gunnar Strang,
die de enige tegenkandidaat was,
geweigerd had een benoeming
te aanvaarden.
Palme, die de jongste premier
wordt die Zweden ooit heeft ge
had, zal opdracht krijgen een
nieuwe regering te vormen na
dat het huidige kabinet op 9 ok
tober zijn ontslag zal hebben
aangeboden.
De toekomstige premier Olof
Palme heeft de reputatie een ra
dicale socialist en de scherpzin
nigste geest in het kabinet te zijn.
Buiten Zweden is hij bekend ge
worden om zijn vastberaden ah-
ti-Amerikaanse standpunt in de
kwestie-Vietnam.
Helpt direct bij spierpijn, reumatische
pijnen, zenuwpijnen, spit.
Even aanbrengen op de pijnlijke plek en
de weldadige warmte brengt onmiddellijke
verlichting.
De'minister van volkshuisves
ting heeft na overleg met de mi
nister van economische zaken
aan een aantal provinciale be
sturen woningwetwoningen met
rijksleningen ten behoeve van
ontwikkelingskernen extra toe
gewezen. Deze toewijzing uit 't
contingent, dat bij de medio sep
tember bekend gemaakte verde
ling voor 1970 over de provincies
centraal in reserve wordt gehou
den, js als volgt:
x-
a> o
5?
S-g
*■<-
a> o
>~i O
3 1
3 ui
(t>
o
c
3
O-
P
Hij werd in 1927 in Stockholm
geboren als zoon van eén rijke
zakenman. Tijdens zijn rechten
studie bracht hij een jaar door
aan het Kenyon College in Gam-
bier in de Amerikaanse staat
Ohio. In zijn Amerikaanse perio
de is hij socialist geworden.
Als studentenleider bezocht hij
zuidoost-Azië, Singapore, Indo
nesië en Tsjecho-Slowakije.
In 1963 werd hij lid van de re
gering als minister zonder porte
feuille, in het bijzonder belast
met onderwijs, buitenlandse hulp
en culturele vraagstukken. Twee
jaar later volgde zijn benoeming
tot minister van verkeer, in wel
ke functie hij ook verantwoorde
lijk was voor radio en televisie.
In 1967 werd hij minister van on
derwijs.
De jongensachtig*uitziende
premier is zeer geliefd bij de
jonge kiezers.
Groningen
120
24
144
Friesland
120
42
162
Drenthe
90
24
114
Overijssel
60
6
66
Noord-Holland
60
12
72
Zeeland
60
18
78
Noord-Brabant
90
24
114
Limburg
30
12
42
Het aantal gesubsi'Meerde par
ticuliere woningen dat in 1970 in
de ontwikkelingskernen in uit
voerig kan worden pmiomen, zal
nadab worden bepaald.
18)
Adela gaf haar een klapje op
haar bibsje. „Dat weet ik wel,
kind. Maar het gaat wel tekeer,
hè?"
Susie knikte; in haar grote
ogen lag nog steeds een vleugje
angst te lezen.
„Ik moet nu weer weg. Susie."
Adela stond op. „We hebben
beneden een ernstige patiënt, en
dokter Randall heeft me nodig.
Zeghoor eensvoegde
ze er snel aan toe, toen ze zag
hoe het onderlipje alweer ver
dacht bègon te trillen „waarom
tel je eigenlijk die wagens niet
even? Dan kun jij me straks zeg
gen hoeveel het er waren ik
heb geen tijd om te tellen!"
„Ik heb het je immers wel
voorspeld?" vroeg Robie Wayne,
en ze deed niet eens moeite een
een geweldige geeuw te verber
gen. „Met zulk weer, met zes
spoedgevallen en met meer van
dergelijke klusjes schijnt er al
tijd ook nog een baby geboren te
worden."
Adela glimlachte. De Langley's
hadden temidden van het nood
weer een nek aan nek race met
de ooievaar gehouden en ze
door
ADELINE MCELFRISH
hadden gewonnen ook nog! In
Robie'g baby-afdeling lag een
kleine Jane vrolijk te kraaien in
haar wiegje. „Die arme dokter
Randall zal wel ongeveer dood
zijn."
„Nu ja, dan had hij ook maar
niet moeten gaan fuiven bij die
Saylors," zei Robie onhartelijk.
„Dat is wel zo, maar
„Ja, wat maar....? Dat zijn
vrienden van Helen, niet van
hem."
„Je schijnt wel een verschrik
kelijke hekel aan haar te heb
ben."
„Dat heb je goed bekeken," zei
Robie hartgrondig.
Zwijgend liepen ze verder;
zelfs het ritselen van hun geste
ven schorten klon}c matter dan
anders, net of ook die moe wa
ren. Woodbine was bezig te ont
waken; de hele wereld zag er
schoon en fris uit, de atmosfeer
was aanzienlijk opgeklaard.
Eindelijk zei Robie:
„En weet je waarom?" Ze
wachtte niet eens tot Adela ant
woord gaf. „Omdat ze niet van
hem houdt. Ze houdt alleen van
het vooruitzicht, mevrouw Ran
dall te wolden. met alles wat
daar aan verbonden is." Het
koperrode hoofdje had zich om
gedraaid, opvallend blauwe ogen
boorden zich uitdagend in die
van Adela:
„Ja-a, dat geloof jij niet, ik zie
het aan je gezicht. Je denkt dat
ik jaloers ben, maar dat is echt
niet waar. Ze wordt nooit een ge
schikte vrouw voor hem, hij
heeft iemand nodig die in de ver
pleging is gegaan uit roeping zo
als jij bijvoorbeeld."
Adèla ging niet op die laatste
opmerking in. „Wil je daarmee
zeggen dat Helen geen roeping
hééft?"
Robie Wayne schudde heftig 't
hoofd. „Ik weet wel wat je nu
denkt: ze is een goede verpleeg
ster en daarom moet ze het mooi
vinden. Ja en neen. Voor haar
is de verpleging meer.meer.
„Een middel om in haar on
derhoud te voorzien, óf
„Zoiets."
Robie wuifde naar een jonge
tje, dat aan de overkant voorbij
fietste. „Ik moet zulke dingen
eigenlijk niet zeggen Maar
Adela, ik word er altijd zo woe
dend over!"
Adela kende dat gevoel; zij had
het ook gehad, waar het Bob be
trof. Maar het had nooit iets uit
gehaald.
Misschien ook weer wel. het
was maar hoe je het bekeek. Ze
had hun verloving verbroken,
gelukkig al maanden voor de
dood van tante Sarah, zodat haar
moeder noch Bob kon beweren
dat ze voor hem op de vlucht
sloeg, dat ze niet langer in het
General durfde blijven, omdat ze
hem daar, elke dag zou zien.
Ze hadden het natuurlijk wèl
gezegd en wie weet hadden ze
nog gelijk gehad ook; Bob kon
zo vasthoudend zijn..
„Neem vanavond nu eens,"
vervolgde Robie. „Ze heeft hem
ijskoud alleen naar het zieken
huis laten "Jtbmen. Misschien ben
ik wel onredelijk. maar zij wist
toch ook dat het een spoedgeval
betrof en dat we haar hulp best
konden gebruiken. Maar neen,
hoor! Net als laatst, toen Miss
Hamilton hemel en aarde heeft
bewogen om iemand te krijgen
die bij -Jack Mc.Gauley kon wa
ken Robie struikelde nu
over haar eigen woorden. „Ze
heeft Helen ook opgebeld, we
tend dat die de volgende dag vrij
had. Maar Helen had er geen zin
in, zei dat ze. niet kon. Ja, stel je
voor. Maar toen Lee haar vertel
de dat jij waakte, nu, toen was
ze er a]s de kippen bij. Dus trek
je conclusies maar."
HOOFDSTUK VI
Het. congres van de Zweeds"
sociaal-democratische reaerines-
partij heeft zich met grote meer
derheid uitgesproken tegen af
schaffing van de monarchie bij de
komende troonswisseling. Jn 1971
volgt de dan 25-jarige kroonprins
Carl Gustaaf zijn 86-jarige groot
vader koning Gustaaf Adolf OP
De aftredende Zweedse premier
Tage Erlander stelde als compro
mis een verdere beperking van $!e
macht van de koning voor. Voort
aan zou niet meer het staatshoofd
de minister-president móeten aan
wijzen, maar de parlementsvoor
zitter. Erlander noemde als grond
voor afwiiz'ng van de republikein
se staatsvorm, dat een te grooi
deel van het Zweedse volk vopr
de monarchie is. De sociaal-démö-
craten zouden, wanneer ze zich
voor afschaffing uitspraken, bij de
eerstkomende verkiezingen in Het
najaar van 1970 veel stemmen
verliezen, zei hij.
Het Westduitse ministerie van
defensie heeft de firma Messèf-
schmitt-Boelkow-Blohm in Mün-
chen een order verstrekt voor de
bouw van 50 starfighters voor èe
Westduitse luchtmacht en mari
ne.
Naar de firma meedeelt, be
loopt de waarde van de order 161
milioen mark.
Begin 1970 zullen de eerste
starfighters gereed zijn en daar
na zullen per maand .drie toestel
len worden afgeleverd.
Onder een labourregering :r>
Australië zouden alle Australi
sche troepen in juni 1970 uit
Vietnam zi.in teruggetrokken, zo
heeft de leider van de Australi
sche labourpartij, Gough Witlam,
woensdag in een verkiezingsrede
voor televisie en radio verklaard
Robie Wayne had Adela een
keer een forse, kalende man aan
gewezen. „Kijk, daar heb je
Hank O'Bryan zijn vrouw p.- ?r~
zit in het bestuur!" Maar wat P-e r -15™8™
kwam die meneer O'Bryan hier Van dlt 3aar word«T
nu doen? Verbaasd zag ze hen S a?"?®1}';*
uitstappen; de jonge vrouw, die v- ,onSeveer 8.500
met hem meereed, wachtte'niet "tairen in Vietnam gelegerd,
tot hij haar hielp. Adela zag een <Li
flits van gebruinde benen, een
petticoat met vee] kant, en toen
stond ze nieuwsgierig om zich
heen te kijken
miJnHRRDT'S
Nl«t«
(Wordt vervolad.)
werken verrassend
V
