Minister Klompé (CRM)
opende Zuidlandtheater
GEMEENTERAAD VAN ZAAMSLAG
Herindeling werpt schaduwen vooruit
„Moge het een trefpunt
voor de gehele streek
wantdiesmaakt
nu eenmaal
anders dan
andere
Maandag/dinsdag 29/30 september 1969
DE VRIJE ZEEUW
Welvaart en
welzijn
Er was een ramp
nodig.
Cultuurwisseling
Ballet
Vreedzame
demonstratie
1PP
K 1
Bewondering
Hongersnood
in Blaf ra
Zeven mensen
verbrand
Speelterrein
te Othene
—Aia—
Zowel burgemeester Aschoff van
Terneuzen, die het welkomstwoord
sprak, als de minister van cultuur,
recreatie en maatschappelijk werk,
mej. dr. M. A. M. Klompé, hebben
zaterdagavond bij de officiële ope
ning van de nieuwe schouwburg,
bet „Zuidlandtheater", de hoop
uitgesproken dat dit fraaie en uit
stekend geoutilleerde culturele
centrum een trefpunt voor alle
lagen van de bevolking uit Terneu
zen en de verre omtrek zal mogen
zijn.
Zaterdagavond half acht. Vele
genodigden arriveren om de ope
ning bij te wonen. De Temeuzense
harmonie met het majorettenpele-
ton komen aangemarcheerd. Ten
slotte leidt burgemeester Aschoff
zijn gasten binnen, minister Klom
pé en de commissaris der koningin
mr. J. van Aartsen. Burgemeester
Aschoff richt het woord tot zijn
toehoorders, wethouders, raads
leden van. Terneuzen en hun echt
genotes, geestelijke overheden,
oud-burgemeester Teilegen, een
groot aantal Zeeuwse burgemees
ters, leden van het provinciaal be
stuur, vertegenwoordigers van
Zeeuwse culturele instellingen,
van plaatselijke verenigingen en
bedrijven.
De burgemeester spreekt zijn
dank uit aan allen die aan de tot
standkoming van de nieuwe
schouwburg hebben biigedragen.
Hij memoreert in het kort de wor
dingsgeschiedenis: het -principebe
sluit van de raad in 1962, hef- be
sluit van de raad tot in het leven
roepen van een stichting in 1965'
(raming 1,3 milioen). Od 17 okto
ber 1966 is de bouwvergunning
binnen en op 16 februari 1967
wordt aan Van Vliet en Van Duist
de opdracht verstrekt. Op 3 anril
d.a.v. wordt de eerste paal gesla
gen, op 6 mei 1968 is het hoogste
punt bereikt. De burgemeester
noemde de samenwerking met de
rijksscholengemeenschap, waarvan
de schouwburg deel uitmaakt, een
succes. Hij wijst erop dat het co
mité „schouwburg Terneuzen" van
particulieren, bedrijven en indus
trieën een bedrag van 50.000
heeft ontvangen, dat het ministerie
van cultuur drie ton beschikbaar
stelde en het provinciaal bestuur
van Zeeland 125.000 gulden.
Burgemeester Aschoff vestigde
de aandacht van de minister öd
het feit dat Terneuzen en de
Zeeuws-Vlaamse kanaalzone aan
het begin van een nieuwe ontwik
keling staan, waardoor deze streek
een steeds belangrijker bijdrage
aan de sociaal-economische ont
wikkeling van Nederland gaat leve
ren. De burgemeester wees er op
dat nog te vaak onderscheid wordt
gemaakt tussen welvaart en wel-
ziin. Hij zei er van overtuigd te
zijn dat men niet van echte wel
vaart kan spreken, als daarin hef
welzijn (de leefbaarheid van een
streek) niet is begrepen. „Wij pro
beren het in dit theater en dat wij
daaraan al eerder iets hebben ge
daan, moge blijken uit de onlangs
geopende sportvelden te Sluiskil,
het instructiebad dat binnenkort
wordt geopend, de in aanbouw
zijnde scholen, de uitbreiding (wel
licht met een discotheek) van de
bibliotheek, de werkplaats voor de
geestelijk mindervaliden, het re
creatieplan Otheense kreek en een
„oud gebouw" dat binnenkort zal
worden aangekocht om het be-
jaardenwerk uit te breiden. „Wij
hopen een klimaat te scheppen,
waarin het goed is te leven", aldus
de burgemeester. Hij wees er ten
slotte op dat hierin een goed sa
menspel tussen overheid en bevol
king nodig zal zijn. Dat gaat in
Terneuzen vrij goed en wij vinden
het een voorrecht samen te kun
nen werken in dienst van het be
langrijkste schepsel op deze aar
de, de mens. Ik hoop dat dit thea
ter hiertoe zal bijdragen, zo be
sloot burgemeester Aschoff.
In de jongste geschiedenis van
Zeeland kan men lezen dat de ver
bindingen met overig Nederland
slecht waren en er was een ramp
nodig om hierin verandering te
brengen, zo begon minister Klom
pé haar openingstoespraak. Zij
memoreerde de ontwikkelingsge
schiedenis van het kanaal Gent
Terneuzen en zei te menen dat de
namen van deze twee steden bij
elkaar horen als die van Castor
en Pollux. Gezien de belangrijke
industrieën, die hier de laatste ja
ren zijn .verrezen, meende de mi
nister te kannen veronderstellen
dat Terneuzen („knooppunt" in het
wereldverkeer) een goede toe
komst tegemoet gaat. Ook minis
ter Klompé was van mening dat
welvaart en welziin dienen samen
te gaan, al was zij het niet geheel
eens met burgemeester Aschoff
van haar oordeel moet welzijn
voorop staan. Uit een „interparle
mentaire brief" las dr. Klompé een
passage voor waarin stond ver
meld, dat in Zeeland een traditio
nele belangstelling voor het toneel
bestaat en dat Temeuzen vier
toneelverenigingen heeft. In deze
brief (van de stichting Zeeland
voor maatschappelijk en cultureel
werk) wordt gezegd dat met „be
trekkelijk geringe kosten" (f 1,6
miljoen gulden voor het Zuidland
theater, red.) een oplossing zou
kunnen worden gevonden.
De minister zei tenslotte dat dit
theater niet alleen bestemd is om
te zien en te horen, hoewel dit
geen passieve kunstbeoefening
moet zijn, maar vooral om zelf te
doen, omdat eigen creativiteit zeer
belangrijk is. Ook minister Klom
pé zei te hopen dat het Zuidland
theater een trefpunt voor alle men
sen zal blijken te ziin, waarna zii
het gebouw voor officieel geopend
verklaarde.
„Dank voor de wijze waarop u
het theater hebt geopend", zei
burgemeester Aschoff tot de mi
nister en droeg vervolgens met
een handdruk het gebouw ia be
heer over aan de heer F. Berbers,
voorzitter van de stichting „Ter-
neuzense schouwburg".
In zijn dankwoord zei de heer
Berbers dat het beter is van een
theater dan van een schouwburg
te spreken. Hij zei dat het bestuur
veel zal moeten doen om de gang
naar dit gebouw aantrekkelijk te
maken en hij meende een moge
lijkheid te zien om ook van de
kunstuitingen van onze zuiderbu
ren te kunnen profiteren. „Mis
schien zit er een kans op cultuur-
uitwisseling in", zo constateerde
de voorzitter. De heer Berbers
vond dat met de accomodatie veler
lei mogelijkheden aanwezig zijn.
Hij zei zich ervan bewust te zijn
dat ook de jeugd een ruime kans
moet worden geboden. De ama
teurskunst zal 'n belangrijke plaats
moeten innemen. Teneinde aan te
tonen dat het Temeuzense ge
meentebestuur veel voor de cultu
rele ontwikkeling van de stad doet,
noemde de heer Berbers enkele
frappante bedragen, die jaarlijks
voor het jeugdwerk, de sportbe
oefening, de vrijetijdsbesteding,
het bibliotheekwezen enz. beschik
baar worden gesteld.
De bezoekers werden vervolgens
geconfronteerd met een vorm van
Minister Klompé krijgt de tradi
tionele bloemen van Tonny As
choff en Christel Berbers.
De minister neemt tussen de
commissaris der koningin en de
burgemeester rustig kennis van
de „eisen" der demonstranten.
kunst, die in Terneuzen nog niet
veel is getoond: ballet. In ieder
geval mag het de stichting tot een
eer worden gerekend, dat het kans
heeft gezien het Nederlands dans
theater naar Terneuzen te laten
komen, maar bovendien dat in het
programma was opgenomen de
landelijke première van de choreo
grafe Kathy Gosschalk in decors
en kostuums van Jan van der Wal.
Tevoren werden opgevoerd „me
taforen" en solo for voice I van
de choreograaf Hans van Manen.
De waardering van de zijde der
bezoekers uitte zich in een lang
durig applaus en fraaie bloemen
manden voor de uitvoerenden.
Nu zal de vraag moeten worden
beantwoord of deze vorm van
kunstuiting („het gezelschap heeft
grote belangstelling voor de vorm
en vernieuwingen van onze tijd,
zonder de traditie te verwaarlo
zen") in Terneuzen en omgeving
voldoende bewonderaars zal vin
den om een herhaling verantwoord
te doen zijn. Wij hebben de indruk
dat, hoewel men er wat onwennig
tegenover stond, bij regelmatige
herhaling meer belangstelling zal
worden gewekt.
Borden met opschriften als „Wij
eisen beslissingsrecht op eigen
terrein", „Wij eisen inspraak in 't
totale kultuurbeleid", „Leve Marga
Klompé, B.B.K. Zeeland" staken
een beetje uitdagend boven de
hoofden van de vele belangstellen
mijn volgende
pakje is weer
den aan de ingang van het „Zuid
landtheater" uit. Dezelfde actie
groep B(ond) B(eeldende) K(unste-
naars) gaf een pamflet uit om
erop te wijzen dat de leden „naar
hier waren gekomen om een aan
tal grieven naar voren te bren
gen". Er werd verder bezwaar ge
maakt tegen een opening die ge
paard ging met een voorstelling
gericht op „image building" voor
een door de overheid geselecteerd
publiek. „Overheidsgelden zijn ge
meenschapsgelden", zo werd ge
zegd. Dat betekent dat de gemeen
schap in al zijn geledingen in
spraak dient te hebben in het be
nutten van het gebouw en de daar
toe te creëren ruimten. „Wat de
beeldende kunst betreft hadden wij
inspraak moeten hebben in de to
tale planning, zodat een ruimte,
geschikt voor exposities, zou zijn
ontstaan".
„Bammengooiers zijn wij niet,
maar wij gaan door met de strijd
voor een werkelijk levende kui
tuur", aldus de demonstranten.
Alle gasten, die de officiële ope
ning hebben bijgewoond, waren
vol bewondering over de functio
nele en smaakvolle indeling en in
richting van het gebouw. Inder
daad kan beter van een theater
dan van een schouwburg worden
gesproken en men kan dan ook
rustig aannemen, dat de gelukwen
sen, die het gemeentebestuur en
het stichtingsbestuur in ontvangst
mochten nemen, van harte ge
meend waren. Verscheidene malen
werd daarbij tot uitdrukking ge
bracht dat dit nieuwe gebouw niet
alleen een aanwinst is voor Ter
neuzen, al is men het over de
vormgeving aan de buitenkant niet
altiid eens, maar men hoopt van
harte dat men er naast de vele
voorstellingen elkaar zal kunnen
ontmpeten. Tot nu toe was daar
toe in Terneuzen weinig gelegen
heid. Het biiwonen van een goede
voorstelling in een aangepaste stijl
volle omgeving is heel wat anders
dan in een gebouw waarin men de
regen oo het dak hoort kletteren
en waarin men pauzeert en elkaar
ontmoet in een ruimte waarin men
od elkanders tenen staat te trappen
(dit laatste dan in werkelijk letter
lijke zink HoDelijk, en deze wens
werd vele malen gehoord, zal het
Zuidlandtheater een plaats worden
waar alle lagen van de bevolkmg
zich thuis zullen voelen.
Het stichtingsbestuur dat voor
de programmakeuze zal moeten
zorgen, wacht geen gemakkelijke
taak, waarvan het zelf ten volle
overtuigd is.
In enkele gebieden van Biafra
is het aantal doden als gevolg
van de hongersnood vijfmaal zo
hoog geworden als vóór het sta
ken van de luchtbrug van het in
ternationale rode kruis. Dit heeft
een woordvoerder van de wereld
raad van kerken, ds. Egemba
Igwe, in de Baifraanse plaats Or-
loe verklaard. In dorpen ten
noorden van Oemoeahia waren
deze maand gemiddeld 50 men
sen per dag gestorven, tegen
circa tien in maart van dit jaar.
In de vergadering van de ge
meenteraad te Zaamslag komt
morgen (dinsdag 30 september)
'n voorstel van B. en W. aan de
orde tot het verlenen van een
krediet in verband met het vra
gen van deskundig advies be
treffende de secretarie-organi
satie van de nieuwe gemeente
Terneuzen. Het is een hele mond
vol en het betekent dat de ge
meenten bijtijds maatregelen
willen nemen om de problemen,
die verbonden zijn aan de ad
ministratie van een grotere ge
meente, onder de ogen te zien.
Zaamslag is, naar wij menen,
de eerste gemeente waar deze
zaak aan de orde wordt gesteld.
Toen er een redelijke zeker
heid bestond dat de nieuwe ge
meente Terneuzen zou worden
gevormd uit de op te heffen ge
meenten Biervliet, Hoek, Ter
neuzen en Zaamslag, is er op
initiatief van het gemeentebe
stuur van Terneuzen een bij
eenkomst geweest om overleg te
plegen over de organisatie van
de secretarie en de overige
diensten van de nieuw te vor
men gemeente Terneuzen.
Het is van groot belang dat
het bestuur van meer af aan
wordt bijgestaan door een
goed georganiseerd en efficiënt
werkend ambtelijk apparaat.
Uiteraard dient de raad van
de nieuwe gemeente de daartoe
strekkende besluiten te nemen.
Het is echter noodzakelijk reeds
thans de voorbereidingen te
treffen.
Omdat geen der gemeenten
ervaring heeft met de organisa
tie van een secretarie enz. in
een gemeente van circa 30.000
inwoners, werd besloten advies
te vragen van het centraal ad
viesbureau voor organisatie,
documentaire, registratuur en
personeelsbeheer van de Ver-
In de nacht van zaterdag op
zondag zijn bij Altenahr in het
Westduitse distrikt Ahrweiler
twee auto's frontaal tegen elkaar
gereden en in brand gevlogen.
Zeven jonge mannen kwamen in
de vlammen om. Merkwaardiger
wijs heeft een achtste inzittende
van een van de twee wagens het
ongeluk overleefd. Het is een
24-jarige jongen, die slechts
lichte verwondingen heeft opge
lopen.
eniging van Nederlandse ge
meenten. Het ligt in de bedoe
ling advies te vragen aangaande
de meest gewenste structuur van
het nieuwe Terneuzen en de
taakverdeling binnen die struc
tuur en de inpassing van de be
schikbaar komende ambtenaren.
Namens het bestuur zal er een
onderhoud plaats hebben met
elke ambtenaar teneinde hem
op grond van voorkeur, aanleg
en bekwaamheid in het ambte
lijk apparaat van de nieuwe ge
meente een plaats toe te ken
nen.
Verder zal in verband met de
bouw van het nieuwe stadhuis
ook de huisvesting^ worden be
keken.
De kosten van het onderzoek
zullen wat de secretarie betreft
ƒ35.000 tot ƒ40 000 bedragen;
wat de dienst gemeentewerken
betreft ƒ10.000 tot ƒ12.000 en
wat de huisvesting aangaat
ƒ5000 tot ƒ6000. Totaal ƒ58.000
of 2 per inwoner.
Voor Zaamslag komt dit neer
op een bedrag van ±r 6200.
Hoewel het geen bedrag be
treft, menen B. en W. te moeten
voorstellen daarvoor een bedrag
van 6200 te voteren.
Met de heer G. Dees is onder
handeld over de huur van een
perceel grond voor een speelter
rein te Othene. Benodigd is on
geveer 4000 m2. Hiermede zou
een bedrag zijn gemoeid van
600. De vraagprijs van de heer
Dees Was 1000. Deze heeft la
ter de huur verlaagd tot 700
per jaar. De bedoeling is dan
dat de thans in gebruik zijnde
volkstuintjes grotendeels ver
dwijnen.
De huurovereenkomst wordt
aangegaan voor een tijdvak van
5 jaren. De huurprijs moet om
de 3 jaren kunnen worden her
zien. Rond het terrein wordt 'n
omheining geplaatst door en op
kosten van de gemeente. Het
voetbalveld wordt aangelegd
rond de Otheensedreef.
De volkstuintjes zijn tot 31
december verhuurd, zodat de
huur per 1 januari 1970 ingaat.
Na deze datum kan worden be
gonnen met de omheining, het
planten van houtgewas, het
schoonmaken van de volkstuin
tjes en in het voorjaar met in
zaaien.
Verder zal overleg worden
gepleegd met de bewoners van
Othene om op het terrein speel
toestellen te plaatsen. De be
doeling is om tot een speeltuin
vereniging te komen en zelf
deze winter toestellen te ma
ken.
Voor het in orde brengen van
het terrein moet worden gere
kend op een bedrag van 5500.
De jaarlijkse exploitatiekosten
worden geraamd op 2500.
B. en W. vragen het oordeel
i van de gemeenteraad of op bo
venstaande basis verder kan
worden gewerkt.
De heer Dees is niet tot ver
koop bereid. Bovendien zou dit
naar de mening van het college
geen verlichting van kosten ge
ven
i
