„Veldslag" in Londonderry duurde de hele nacht Bernadette Devlin: „IERLAND IS ONBESTUURBAAR" VOOR GEBAK SMIDT'S GEVECHTEN AAN CHINEES- RUSSISCHE GRENS ARTILLERIEDUEL AAN ISRAELISCH-JORDAANSE GRENS Sterkte van de Chinese strijdkrachten HET WEER Brandstichting Tevoren georganiseerd Het volk is belangrijker Ook in Belfast Interventie? Troosteloos Premier waarschuwt VN-ordetroepen? Banketbakkerij Astronauten op rondreis door Amerika leren bezetten gebouw in Londen Tanks in de strijd Zon- en Protestnota Sinkiang Treinongeluk in West-Duitsland DONDERDAG 25e Jaargang 14 AUGUSTUS 1969 No. 6047 Uitgeefster K.V. vfb Fa. P. T- van de Sande, Ternenzen In de stad Londonderry heeft de gehele dinsdagnacht 'n veld slag gewoed, waarbij meer dan 140 gewonden zijn gevallen. Woensdagmorgen vroeg zijn „uit voorzorg" drie Britse com pagnieën infanterie (samen on geveer 300 man) van 't regiment van de prins van Wales naar een marinebasis aan de rand van de stad overgebracht. De regering van Noord-Ierland heeft «tot dus ver niet om ingrijpen van Britse troepen gevraagd. De onlusten begonnen tijdens een mars van duizenden jonge protestanten door de overwegend katholieke stad bij de jaarlijkse herdenking van de nederlaag van de katholieke koning Jacobus de tweede tijdens het beleg van Derry 280 jaar geleden. Toen de stoet de door barricaden afgeslo ten wijk Bogside naderde, wer den de marcherende protestanten en de politie op stenen en ben zinebommen onthaald. Daarna braken straatgevech ten uit. Op het hoogtepunt van de strijd, omstreeks middernacht, werden verscheidene gebouwen in brand gestoken, waarna de po litie met speciale toestemming van minister van binnenlandse zaken Robert Porter voor het eerst sinds vele jaren tot het ge bruik van traangas overging. De katholieken trokken zich voor 't merendeel terug in het centrum van Bogside, maar de hele nacht kwamen er gevechten voor. On der de gewonden zijn bijna 100 politiemannen. De straten waren woensdag bezaaid met stenen, glas en verkoolde resten van bar ricaden. Twee fabrieken en een benzinestation waren door brand ernstig beschadigd. Pogingen om het gerechtsgebouw in brand te steken zijn verijdeld-. Volgens de politie moet het op roer georganiseerd zijn geweest. „Dit was geen spontane uitbar sting'. Er zijn honderden benzine bommen gebruikt en die moeten tevoren zijn klaargemaakt", al dus een woordvoerder. De politie meldde 's nachts dat katholieke betogers uit een ga rage een grote hoeveelheid ben zine hadden gestolen, dat ze over een „onbeperkte voorraad ben zine" beschikten en dat men slechts kon hopen dat ze door dé flessen zouden heenraken, die voor de molotow-coektails wer den gebruikt. Van 3 politieman nen raakte door benzinebommen de kleding in brand. Er gingen tijdens de nachtelijke strijd ge ruchten. dat zich onder de „op roerlingen van Bogside" jonge Franse revolutionairen bevonden. Bernadette Devlin, die als af gevaardigde van de rooms-katho- lieken zitting heeft in het Britse lagerhuis, heeft samen met een andere leider van de beweging voor gelijke burgerrechten, i'lamon McCann, de Britse rege- ing verzocht in Noord-Ierland tussenbeide te komen en de grondwet op te schorten. Er ■•mest onmiddellijk een constitu tionele conferentie worden be legd, met deelname van vertegen woordigers van Engeland, Noord- Ierland en de Ierse republiek. Het land was onder de bestaande grondwet onbestuurbaar, zo zei den ze in een verklaring. De be volking van Bogside zag zich ge plaatst tegenover „een gecombi neerde macht van politie en aan hangers van Paisley". De politiemannen handelden in strijd met de orders van hun superieuren en konden niet meer als vertegenwoordigers van wet en orde worden beschouwd. Het land bevindt zich in een chaos, aldus Bernadette Devlin en Eamojï McCann, premïër'~Wilson en zijn regering op hun verant woordelijkheid wijzend: „Wij vin den dat. het leven van het Ierse volk belangrijker is dan de car rière van Harold Wilson". henzsra^' Bernadette Devlin had eerder op een van de barricaden vergeefs geprobeerd haar jonge landge noten van verdere gewelddaden te weerhouden. Ook in andere Noordierse ste den zijn ongeregeldheden voor gekomen. In de hoofdstad Belfast werden woensdagochtend vroeg benzinebommen geworpen naar een politieauto en de woning van een rechercheur, die in 1966 als getuige was opgetreden in een proces waarbij drie personen tot levenslang werden veroordeeld voor het doodschieten van een katholieke cafèbediende. Er vie len geen slachtoffers. In de 20 km van Londonderry gelegen stad Strabane bekogelde een menigte een politiebureau met stenen en werd een auto in brand gestoken. Explosies van benzinebommen zijn verder gemeld uit Coalisland, Newry en Dungannon. De premier Chiehester-Clark heeft met bet oog op de gespan pen situatie besloten zijn voor komende maand vastgestelde be zoek aan Amerika uit te stellen. De regering van Noord-Ierland heeft woensdag optochten en be togingen verboden. Het verbod geldt itot het eind van de maand. De politie was genoodzaakt traan gas te gebruiken om te voor komen dat zij onder de voet werd gelopen door jongelui met ben zinebommen. Veel huizen brand den woensdag nog in London derry. De overwegend katholieke krot tenwijk van Londonderry was woensdagmiddag nog steeds het toneel van felle strijd. De bewo ners van Bogside schijnen over voldoende benzine te beschikken. Volgens de politie zijn reeds meer dan duizend benzinebommen ge worpen. Buiten Londonderry werden 3 compagnieën Britse troepen iu gereedheid gehouden voor het ge val da* de politie de toestand niet langer het hoofd kan bieden. In terventie door Engelse troepen zou echter een ernstige politieke nederlaag betekenen voor de re gerende protestantse partij en kunnen leiden tot een volledige Engelse overname van Noord- Ierland. De regering heeft alle openbare bijeenkomsten en optochten tot het einde van de maand verboden Het is echter de vraag of dit ver bod succes zal hebben. De bur gerrechtenbeweging heeft ge dreigd op te roepen tot demon straties in geheel Noord-Ierland wanneer de politie haar optreden in Bogside niet wijzigt. De grauwe en troosteloze stra ten van Bogside waren bezaaid met glas en stenen, omvergewor pen auto's en ten dele verbande barricades. De andere wijken van Londonderry bieden een normale aanblik Edward MeAteer, een der lei ders van de nationale partij, be pleitte interventie van de Ver enigde Naties of. indien dit niet mogelijk zou zijn, van de repu bliek Ierland. Woensdagmiddag kwamen bei de partijen overeen de strijd een half uur te staken om twee ploe gen brandweerlieden in staat te stellen een brandend huis (te blus sen. Na verloop van het half uur werd de strijd hervat. De premier van Noord-Ierland, majoor Chiohester-CIark, heeft het parlement van zomerrecès teruggeroepen om de situatie te bespreken. Hij waarschuwde in 'n radio- en televisietoespraak dat de regering er niet voor zal te rugschrikken, andere hulpmidde len te baat te nemen indien de toestand dat noodzakelijk maakt. Dit wordt algemeen geïnterpre teerd als een verwijzing naar de mogelijkheid. Engelse troepen te hulp te roepen om de politie bij te staan. De Ierse regering heeft Enge land verzocht, onmiddellijk te verzoeken om de uitzending van een politiemacht van de Verenig de Naties naar Noord-Ierland om de orde te helpen bewaren. Dit heeft de Ierse premier, Jack Lynch, in een radio- en teleivisie- rede bekend gemaakt. LONDONDERRY: In het Noord- 'ierse stadje Londonderry is het dinsdagmiddag tot ernstige on geregeldheden gekomen tijdens de mars door de straten van dui zenden jonge protestanten ter herdenking van de opheffing van het r.-k. beleg van Derry, nu 280 jaar geleden. Hier wordt een ge wonde politieman door zijn col lega's weggedragen. Premier Lynch deelde verder mee, dat hij het lerste leger had verzocht veldhospitalen in te richten langs de grens tussen de Ierse republiek en Noord-Ierland ten behoeve van slachtoffers van de onlusten in het onder Brits be stuur staande Ulster. Het is naar de opvatting van Lynch duidelijk, dat de Noordier se regering niet 4 ager de toe stand beheerst. De Ierse repu bliek kan, aldus Lynch, niet lan ger lijdelijk (toezien hoe onschul dige mensen worden verwond of nog erger. ENSCHEDE: Op een buiten- opslag van de chemische fabriek Fischer en Perton brak dinsdag middag een brand uit, die ge paard ging met daverende explo sies van vaten wasbenzine, ter pentine en zwavel. De brand weer werd bij de blussingswerk- zaamheden ernstig gehinderd door de giftige zwaveldampen. is het adres Nieuwediepstraat I Torneuzen J De drie Apollo U-astronau ten Armstrong, Aldrin en Col lins zijn woensdag in New York begonnen aan een driedaagse reis door Amerika. Naast New York zullen zij op hun reis ook Los Angeles en Chicago aandoen. In New York werden de as tronauten door' een grote me nigte ontvangen met de tradi tionele „ticker tape-parade". Zes Ieren die zich woensdag morgen als toerist aandienden bij het kantoor van de Noord ierse regering in Londen, ver klaarden nadat zij waren uitge nodigd binnen te komen, dat zij de „beweging voor de burger rechten in Noord-Ierland" ver tegenwoordigden. Zij wilden het gebouw „voor onbepaalde tijd" bezetten. Tezelfdertijd hielden zes leden van dezelfde beweging een demonstratie voor het gebouw. Zij droegen spandoeken met de leuzen „Bogside (de katholieke wijk van Londonderry) staat in brand. Aan wie is nu de beurt?" en „Callaghan (de Britse minis ter van binnenlandse zaken) heeft zijn handen met bloed be smeurd". Sinds woensdagmorgen half ne gen Ned. tijd woedde aan de Jor- daan een artillerieduel tussen Israëliërs en Jordaniërs. Een woordvoerder in Tel Aviv maak te hekend, dat Jordaanse pant serwagens waren begonnen Is raëlische militairen te beschieten in het gebied van de Abdallah- brug ten noorden van de Doode Zee. Korte tijd later openden Jor daanse vuurmonden het vuur, dat door de Israëliërs werd beant woord. Een militaire woordvoerder van Jordanië heeft later verklaard dat Israelisohe troepen een mortier aanval hebben uitgevoerd op Jor daanse stellingen in bet gebied van de Abdallahbrug. Het ge vecht duurde vijf minuten. Een uur Iater zou volgens de woordvoerder „de vijand" de bombardementen op het gebied hebben hervat. Daarbij werd ge bruik gemaakt van zware artille rie, mortiergranaten en tanks. Deze aanval duurde twee uur en werd door Jordaans gevechtsbat terijen beantwoord. Maanstanden MAAN OP onder OP ondei Aug. 20.40 14 05.22 20.06 06.28 15 05.23 20.04 07.42 20.50 16 05.25 20.02 08.57 20.59 17 05.72 20.00 10.13 21.10 18 05.28 19.58 11.32 21.22 19 05.30 19.56 12.55 21.37 20 05.32 19.54 14.21 22.00 Russische troepen hebben woensdag bij gevechten aan de Chinees-Russische grens in de provincie Singkiang een aantal Chinese militairen gedood en an deren gewond. Dit maakte ra dio Peking woensdag bekend. De Chinese regering heeft bij de Sowjet-Unie tegen deze „moedwillige provocatie" gepro testeerd en de terugtrekking van Russische troepen uit het ge- vechtsgebied geëist, zo meldde de Chinese radio. In de protest nota wordt gezegd dat verschei dene honderden Russische mili tairen met tanks en pantserwa gens twee kilometer diep op Chi nees grondgebied waren door gedrongen. Zij hadden daarbij de steun van enkele he'kopters. Volgens Peking waren de Russen de strijd begonnen, waarbij Chi nese grenswachten zijn gesneu veld of gewond. Het nieuwe grensincident komt nog geen week nadat de Sowjet- Unie bekendmaakte, dat zij na twee maanden van geheime on derhandelingen met de Chinezen in Chabarovsk tot een akkoord was gekomen over de navigatie op de grensrivieren. De autonome Chinese provincie Sinkiang kan worden beschouwd als het kernwapenarsenaal van communistisch China. In dit enorme gebied waar in 15 mijnen uranium wordt gewonnen, hebben de Chinezen sinds 16 okto ber 1964 acht kernwapenproeven genomen. In Sinkiang staan ook verscheidene fabrieken voor de be werking van plutonium. De grens van deze meest weste lijke provincie van China met de Sowjet-Unie is langer en minder beschermd dan die van de andere Chinese provincies. Sinkiang is driemaal zo groot als Frankrijk maar dun bevolkt. Er wonen maar 7 miljoen mensen ofwel nauwe lijks 1 percent van de totale bevol- De Chinese strijdkrachten om vatten ruim twee en driekwart miljoen man, aldus heeft de In diase minister van defensie Swaran Singh woensdag in het parlement in New Delhi ver- klssrd. Het leger telt ongeveer twee en een half miljoen man, ver deeld over 115 frontlijn-divisies en ondersteuningsdiensten en wapens. De luchtmacht omvat ca. 120.000 man en ca. 2.500 ge vechtsvliegtuigen, de marine 140.000 man, inclusief de marine luchtvaartdienst. De vloot om vat 33 duikboten, vier torpedo- bootjagers, vier jager-escor- teurs en ca. 300 mijnenleggers en -vegers, patrouille-vaartuigen en torpedoboten. Minister Swaran Singh deel de voorts mee dat India sinds het begin van dit jaar 43 maal heeft geprotesteerd tegen Chi nese schendingen van de gren zen van India en Sikkim. Ten noorden van de grenzen van In dia blijft een sterke Chinese troepenmacht gelegerd, maar de ze is de laatste tijd niet ver strekt, aldus minister Swaran Singh. king van China. Het gebied is om ringd door bergen en er stroomt maar een rivier door, de 2700 km lange Tarim. Een kleindeel is in cultuur gebracht. Toch levert de provincie koren, katoen en tropi sche vruchten aan de rest van Chi na. Het gebied is rijk aan minera len, waaronder kolen, ijzer en olie, maar de ontginning is pas in de beginfase. Sinkiang is diverse ma len het toneel van conflicten ge weest. In 1954 kwamen de mohamme daanse Oeigoeren in verzet tegen het bewind in Peking. Het verzet werd onderdrukt. In 1958 brak er een opstand uit toen bekend werd gemaakt dat bij het hoger onder wijs niet meer de taal van de Oei goeren maar het Chinees zou wor den gebruikt. In 1959 kwamen jon ge mohammedanen, nu samen met Tibetanen, weer in opstand tegen Peking. In 1962 kwam het tot ern stige ongeregeldheden die ertoe leidden dat autochtone bevolkings groepen, onder wie 50.000 Oeigoe ren, naar de Sowjet-Unie trokken. Daar werden zij met open armen ontvangen door de stamverwante bevolkingsgroepen van Russisch Turkestan. Chinese grenstroepen, die de vluchtelingen achtervolgden, overschreden verscheidene malen de grens wat tot incidenten met Russische eenheden leidde. Bij het treinongeluk, dat dins dagavond op het trajekt Bremen- Hamburg bij Meckefeld in Neder- saksen aan vier mensen het leven kostte, is een Nederlandse vrouw gewond geraakt. Het is de 60- jarige mevr. Paula van Leeuwen uit Den Haag. Over de ernst van haar verwondingen zijn geen bij zonderheden bekend. Het aantal zwaar gewonden bedraagt 24. Verscheidene andere passagiers raakten licht gewond. Het ongeluk gebeurde toen een sneltrein van Bielefeld naar Hamburg achterop de voor een onveilig sein wachtende interna tionale „Gambrinus-expres" bot- ste„.Re laatste twee wagens van de exprestrein werden ingedrukt en sloegen om. Verscheidene passagiers raakten bekneld. De bestuurder van de sneltrein kwam met de schrik vrij. De ex pres was op weg van München naar Kiel. De Duitse spoorwegen maakten woensdagochtend be kend dat het verkeer op 't baan vak was hervat. IETS WARMER Woensdag bevonden wy ons in koelere lucht achter een koufront, dat in de voorgaande avond en nacht in noordoostelijke richting over ons land was getrokken en, na een droogte periode, plaatse lijk 10 tot 20 mm regen bracht. De middagtemperaturen waren dan ook een graad of 5 lager dan dinsdag en werden in het binnen land omstreeks 22 graden, terwijl het in de kustgebieden, bij een zuidwestelijke wind, ongeveer 20 graden werd. Zonnige perioden werden thie? en daar nog afgewisseld door een bui. Het koufront behoorde bij 'a depressie boven Engeland, die nu geleidelijk opvult. Omdat bovendien een zwakke rug van hogedruk zich van het Kanaal en Noord-Frankrijk naa® onze omgeving zal uitbreide^ wordt er voor vandaag in het al* gemeen weinig wind verwacht, Onder invloed van laatstge» noemd druksysteem zal het vrij zonnig en op de meeste plaatsen droog zijn. De middsgtemoeraturen kunnen waarden bereiken tot ongeveer 25 graden. Langs de kust plaatse lijk enkele graden lager bij wind van zee. aflteer&ericSn* medegedeeld door het K.N.l^I., geldig tot hedenavond. Weinig wind Vrij zonnig en op de meeste plaatsen droog weer. Weinig wind, langs de kust in de middag plaatselijk wind van zee. Iets ho gere middagtemperaturen dan woensdag. p DONDERDAG 14 AUG. v.m. n.m. Cadzand 2.12 2.29 Breskens 2.37 2.54 Terneuzen 3.13 3.30 Hansweert 3.52 4.09 Walsoorden 3.56 4.13 VRIJDAG 15 AUGUSTUS v.m. n.m. Cadzand 2.47 3.01 Breskens 3.12 3.26 Terneuzen 3.48 4.02 Hansweert 4.27 4.41 Walsoorden 4.31 4.45 Advertentieprijsper mm IS cent; ndnbmni per advertentie ƒ2,40, exclusief 4% B.T.W» Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel mééi 23 cent Kleine advertenties bij vooruitbetaling Vermelding: Brieven onder nummer, of Adntf Bureau van dit Mad 80 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot nna. 2 oor Voor bet gecomb. maandag/dinsdag<mimmaj tot 10 uur voormiddag Frankering bi) abonnementTERNFUZEN Directeur-HoofdredacteurP. J. van de Sande Telefoon: (01150V--2073. Gironummer: 38150 Redactie- en Administratie-adresSmidswai Abonnementsprijs ƒ8.— per kwartaal; per maand ƒ2,70 Losse nummers 15 cent inclusief 4 B.T.W.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1969 | | pagina 1