Weinig geestdrift in Spanje
voor koning Juan Carlos
IN 1972 BEMAND RUIMTESTATION
ROND DE AARDE
Voorlopig een bemanning van 28
waterleiding-
20 miljoen gulden
Speciale
beschikking
prijscontrole
vlees te wachten
VERRUIMING BELASTINGVRIJE
INVOER VOOR REIZIGERSVERKEER
Sigaretten grensbewoners ongewijzigd
7
DE VkijE ZEEUW
Woensdag 23 juli 1906
Eerste plannen
vervallen
Woonvertrek"
De „tsaar"
Ruimte-afval kan
gevaarlek worden
Goed weer in
landingsgebied
Henry Ford
aan ongeluk
ontsnant
Armstrong ziet
bij landing
bekend gezicht
Ook de kerk ziet niet
hoe het Land er beter van wordt
VEEL
TEGENSTANDERS
BALLING
OF KONING
Rutecks
Rotterdam
moet sluiten
Nieuwe generaal
Leger des Hells
Canadees
in Tsjecho-
Slowaklje
veroordeeld
.1
De NASA heeft meegedeeld
dat het plan bestaat in 1972 een
bemand ruimtestation in 'n baan
om de aarde te brengen het het
doel de zon en de sterren te be
studeren.
In een verklaring wordt ge
zegd dat de gigantische Satur-
nus 5-raket, die tot nu toe is ge
bruikt om de Apollo-schepen
naar de maan te sturen, ook voor
de lancering van een dergelijk
station zal worden gebruikt, Het
station is. in de eerste plaats be
doeld om de geestelijke mens in
de ruimte te bestuderen. Daar
naast zal men ook aandacht
schenken aan de lichamelijke
capaciteiten van een mens die
langere tijd in de ruimte ver
keert.
Het station zal worden ge
bracht in een omloopbaan op
een hoogte van ongeveer 407 km.
De bemanning van drie astro
nauten zal een dag later met een
Apollo-raket naar het ruimte
station worden gelanceerd.
Volgens de NASA komen hier
bij de eerder gemaakte plannen
om in 1971 een kleiner station
met een Saturnus 1/B-raket te
lanceren te vervallen. Op grond
van die plannen zou het ruimte
station niet op de grond klaar
worden gemaakt, maar door de
astronauten in de baan rond de
aarde. De Saturnus 1/B-raket
heeft n.l. een kleinere capaciteit
dan de Saturnus 5-raket.
rf
Het ruimtelaboratorium zal
worden gebouwd in de derde
etage van de gigantische Satur
nus 5-raket, waar zich normaal
het reservoir voor de vloeibare
waterstof bevindt. Dit reservoir,
dat een inhoud heeft van 280 m3,
wordt verdeeld in twee verdie
pingen: één voor het zg. labora
torium-observatorium, de ande
re voor het „woonvertrek" van
de astronauten. Op de kop van
het station zal de telescoop wor
den gebouwd.
Volgens de plannen zullen de
astronauten voorlopig 28 dagen
op het station verblijven. Dit
aantal kan later worden uitge
breid tot 56. De juiste datum
voor een dergelijke lancering is
nog niet vastgesteld.
Met de tweede kosmische snel
heid van 39.715 km per uur zal de
Apollo-11 vandaag om 18.35 uur
Nèd. tijd in de atmosfeer duiken.
Een koerscorrectie die voor woens
dag op het programma stond, kon
vervallen. Bij het binnengaan van
de dampkring wordt het hitte
schild van de cabine witgloeiend;
het bereikt een temperatuur van
2700 graden Celsius. Veertien mi
nuten later, om 18.49 uur Ned. tijd
moet de Apollo-11 naast het ber-
gingsschop „Hornet" in het water
neerkomen.
Het is duidelijk geworden wat
de oorzaak is geweest van de gil
lende storingen in de radio. Uren
naderhand merkte Armstrong ter
loops op, dat hij een geluidsbandje
had laten draaien met zijn lieve
lingsplaat, getiteld „Muziek van de
maan".
„Klinkt dat even merkwaardig",
zei Houston.
Armsrtong antwoordde: „Dat
moet toch ook".
Aldrin zei daarop dat hij er net
zo over dacht als Houston „maar
de tsaar wil het zo". Sinds de
„Prawda" Armstrong „de tsaar
van het ruimteschip" heeft ge
noemd, spreken zijn collega's hem
steeds zo aan.
In Aldrins bio-medische meet
apparatuur heeft de gevoelige
hartsonde het begeven, waardoor
de registratie in Houston is uitge
vallen. Hij heeft geprobeerd de
sondes uit de pakken van zvn twee
collega's te gebruiken, maar dat
hielp niet. Aldrin verzekerde dat
hij wel kon laten zien dat zijn hart
nop werkt. Houston: „We geloven
het zo ook wel!"
Niemand in Houston weet waar
de landingstrap van „Snoopy"
(Apollo-10) is gebleven. Door tijd
gebrek heeft men ook het stijgdeel
van de „Arend" uit het oog verlo
ren. In 1972 wanneer alle Apollo-
maanlandingen achter de rug zijn
draaien er minstens tien stijgdelen
rond de maan. De verkeerschaos
wordt daardoor groter, waardoor
jiet risico groter wordt op een bot
sing, ook al is de statisch bereken
de kans daarop oneindig klein.
„Snoopy" stootte het landings-
deel in mei af, waarna dit in een
cirkelvormige baan kwam. Het
stijgdeel werd na het koppelen af
gestoten en is door de werkende
motor in een baan om de zon ge
bracht. Deze moeilijke methode
om ongewenste voorwerpen uit
banen om de maan te verwijderen
kan bij maanlandingen in de naaste
toekomst niet worden toegepast
De L m's zijn uiterst krap bereken
de en bijna primitieve voertuigen,
die op de seconde nauwkeurg
moeten vliegen om met de beperk
te hoeveelheid brandstof te kun
nen landen, opstijgen en weer kop
pelen. Na het afstoten van de lege
cabine is er niet voldoende brand
stof meer om het vaartuig naar de
zon te stuwen.
Zo komen de volgende jaren
verscheidene stijgtrappen in ba
nen om de maan. De volgende
wordt die van de Apollo-12 in no
vember.
De weersomstandigheden in
het gebied van de Stille Oceaan
waar vrijdag de Apollo 11 moet
landen, is uitstekend. De Ameri
kaanse marine verwacht dat het
zicht achttien kilometer zal zijn
en dat de windsterkte 20 tot 30
kilometer per uur zal belopen.
De golven zullen één tot ander
halve meter hoog zijn, terwijl de
temperatuur zowel van water als
lucht ongeveer 28 graden zal be
dragen.
Op 3.600 kilometer ten oosten
van het landingsgebied woedde
gisteren een tropisch onweer, dat
echter geen gevaar voor de lan
dings- en bergingsoperatie mee
brengt.
Het bestuur van het waterlel-
-Unffhodriif Midden-Nederland
'W.M.N.l heeft het algemeen be
stuur voorgesteld een krediet
"an 19.900,000.ter beschik
king te stellen voor de bouw van
oen. nieuw hoofdkantoor annex
boofdmagaziin en laboratorium
op 't industrieterrein Lage Weide
•n Utrecht. Er is een ontwern
gereed, zodat eind van dit jaar
met de bouw een bcin kan
worden gemaakt. Medio 1970 zal
de n'euwe vestiging gereed zijn.
In het voorlopige ontwerp was
de bouw begroot op ƒ16 mil-
ioen, maar later hleek dit bedrag
aao de lage k°* t. zijn. Het
W.M.N. was aanvankelijk van
olan het nieuwe gebouw volgens
de traditionele bouwwijze
ruim 20 miljoen te laten
verrijzen, maar dan zou de ves
tiging pas medio 1972 in gebruik
kunnen worden genomen. Uit
eindelijk viel de keuze op de
..prefab-methode", omdat deze
niet alleen goedkoper is maar
bovendien een aanzienlijke ver
korting van de bouwtijd inhoudt.
De Amerikaanse industrieel
Henry Ford, die met zijn vrouw
Christine en zijn dochter Annie
deelnam aan een vispartij op zee,
is aan een ongeluk ontsnapt, toen
hun boot nabij het eiland Skia-
thos in de Aegeische zee in brand
raakte. Kustvaartuigen slaagden
erin de brand te blussen.
Armstrong zal vandaag een be
kend gezicht zien wanneer het
luik van de capsule wordt ge
opend als deze in het water is
neergedaald. Het speciale sterie
le omhulsel wordt hem dan aan
gereikt door Eldridge M. Neal,
die uit de bergingshelicopters
springt en het rubbervlot uit
bouwt. Deze 25-jarige kikvors
man kent Neil Amstrong goed
Op 16 maart 1966 voer Neal op
de Amerikaanse torpedobootja-
ger „Leonard F. Mason" in de
Stille Oceaan. Het schip behoor
de tot de bergingsvloot voor de
ruimtevaart die over de hele we
reld was verspreid. De stemming
aan boord was niet erg goed.
Alle ruimtevluchten van de Ver.
Staten eindigden in de Atlanti
sche Oceaan bij de Bermuda
eilanden, en de Mason bevond
zich alleen uit voorzorg aan de
andere kant van de wereld. El-
drigde verveelde zich. Totdat in
de nacht alarm gegeven werd.
De Gemini-8 was na het koppe
len aan een onbemande raket-
trap, een Agena, in gevaar, het
samenstel was in een rol geraakt.
Neil Armstrong was commandant
van deze vlucht. Naast hem zat
David Scott, die later de stuur-
cabine van de Apollo-9 bedien
de. Armstrong greep onmiddel-
delijk zo koelbloedig en voor
zichtig in dat men in de NASA
er nog van overtuigd is dat
dit optreden rechtstreeks geleid
heeft tot zijn uitverkiezing voor
de historische vlucht met de
Apollo-11.
De Gemini-commandant neu
traliseerde de rolbeweging en
moest daarna de eerste en tot
dusver enige noodlanding van
de Amerikaanse bemande ruim
bevaart uitvoeren. Hij had geen
tijd meer om het doelgebied in
de Atlantische Oceaan te berei
ken. Na tien uur en 42 minuten
vliegen kwam de Gemini in de
Stille Oceaan terecht. Van het
schip stegen de hefschroefvlieg
tuigen op, in nummer één stond
Eldridge Neal klaar om te sprin
gen. Hij hoefde niet lang te
wachten, want Armstrong had
de noodlanding niet alleen per
fect uitgevoerd maar zijn ruim
tevaartuig zo dicht bij het schip
gebracht dat hij daarmee een
record vestigde, namelijk slechts
'wee kilometer. Eldridge beves
tigde de drijfkrachtkraag en
reende het luik Vandaag zal hij
;n de Stille Oceaan hetzelfde
doen.
Generaal Franco heeft de 31-ja
rige prins Juan Carlos van Bour
bon tot zijn opvolger en toekom
stige monarch van Spanje be
noemd. De 7 6-jarige generaal
deed de bekendmaking in een
vergadering van de Cortes, het
Spaanse parlement.
Spanje zal dus binnenkort
weer een monarchie zijn met
Juan Carlos van Bourbon als
koning. Formeel is het land nog
steeds een koninkrijk: het huidi
ge staatshoofd bekleedt zijn
functie volgens de grondwet al
leen voor een overgansperiode
overgang naar wat wordt niet
vermeld.
Al jaren maakte Franco er
geen geheim van dat hij zich
Juan Carlos, de 31-iarige klein
zoon van de laatste koning Al-
phonso. als „ideale" opvolger
dacht. Ilij heeft de jongeman in
een paleisje gezet, laat liem re-
j prcsentatieve functies verrichten
en een militaire opleiding geven.
Als hij hoopte daarmee de prins
populair te maken is dat ver
geefs geweest; ook het huwelijk
-net een Griekse prinses heeft
■veinig Spanjaarden tot geest-
9rift gebracht. Niet dat Juan
Carlos gehaat is, maar hij heeft
de persoonlijkheid niet om zich
bemind te maken.
Behalve dan bij Franco. De
jongste prinselijke uitspraken
lijken alleen bestemd de gene
raal het vertrouwen te geven,
dat niemand zo in Franco's geest
zou regeren als Juan Carlos. Hij
rept net als de generaal over
democratie en andere hoogstaan
de begrippen, maar geeft nee als
zjjn leermeester aan die termen
een 'hoogste persoonlijke inhoud,
zodat ze voor anderen onher
kenbaar worden.-
Er .is echter een voornaam ver
schil: Franco heeft persoonlijk
„gezag" dat hem de kracht geeft
zijn wil door te zetten tegen alle
verzet in. Maar dat moet van de
prins nog blijken. En hij zal het
nodig hebben want van Franco
erft hij machtige tegenstanders en
meer dan deze. Ook binnen de
Falange, de beweging van Fran
co, waarin vooral de op 't groot
kapitaal steunende Ope Dei-be
weging een koningshuis ziet als
een rem op Spanjes ontwikke
ling.
De koningsgezinden menen dat
Juan Carlos op een troon gaat
zitten die rechtens zijn vader
don Juan toekomst. De Carlisten
voelen zich verraden na 'hun
steun aan Franco in de burger
oorlog: zij hebben hun eigen
kandidaat, Carlos Hugo. De re
publikeinen zijn natuurlijk tegen
elke koning die alleen maar kan
worden gezien als een werktuig
van de man die de wettige re
publiek omverwierp.
Zelfs 4e kerk, eens een trou
we steunpilaar zowel van ko
ningshuis als Franco, acht de
laatste jaren verbondenheid met
het volk van meer -ng dan
verbondenheid met het regime.
De clerus ziet niet hoe de natie
er beter van zou worden, als
Ju?" de troon bestijgt.
Onder die omstandigheden ko
ning willen worden getuigt van
moed, maar ook dat zien vele
Spanjaarden anders. Ze zien meer
karakterslapheid bij de prins die
zelfs tegen zijn vaders rechten
ingaat om Franco zijn zin te gc
ven, dit alles uit dankbaarheid
voor de man die hem ervoor be
waarde als een obsure balling
door het leven te moeten gaan.
Dit alles leeft, nu Franco zijn
machteloze parlement heeft bij
eengeroepen. voor een belangrij
ke mededeling over de opvol
ging. En men hoopt dat net
als vorige keren c. belang
rijke mededeling niets zal inhou
den. Maar men vreest, want
Franco is oud en hij kan niet
ontwijkend blijven doen over
zjjn opvolging.
De oplossing van dit probleem
kunt u vinden op pagina 3.
Het ministerie van econo
mische zaken zal begin augustus
een speciale beschikking afkon
digen inzake prijscontrole voor
vlees. Dit heeft de voorzitter van
het produktschap, mr. F. G. van
Dijk, meegedeeld in de verga
dering van het schap in Rijswijk.
Omdat voor levende slachtdie
ren geen prijsstop geldt, doèn
zich moeilijkheden voor bij dé
vaststelling van de vleesprijzen.
Bij de bespreking van de
marktsituatie gewaagde mr. Van
Dijk van een kort aanbod in
slachtvarkens. In juni bedroeg 't
89.500, vergeleken met 84.000 in
aantal dekkingen van zeugen
juni vorig jaar en 93.300 in mei
dit jaar. De schaarste op de var-
kensmarkt is internationaal. Men
mag voorlopig rekenen met goe
de prijzen voor slachtvarkens.
De afzet van geslachte varkens
en delen van varkens naar de an
dere E.E.G.-landen handhaaft,
zich op een goed peil.
Het aantal slachtingen van var
kens beweegt zich de laatste we
ken tussen de 130.000 en 140.000.
De vocrraden spek bedroegen per
28 !uni 1640 ton ,200 ton meer
dan een maand tevófen:
De exploitatie van Ruteck's
promenaderestaurant aan de
Lijnbaan in Rotterdam wordt per
15 september beëindigd. De hon
derd personeelsleden is ontslag
aangezegd. Het etablissement was
het laatste restaurant in Neder»
land, dat onder de naam „Ruteck"
werd geëxploiteerd.
2)
„Nee. bepaald niet!"
„Dan zal ik duidelijker zijn.
Zoals je al zeide: ik zit momen
teel aan de grond. Het ligt niet
in mijn aard om met de regelmaat
van de klok slaafse arbeid te ver
richten. Geloof me, Jacues, ik zou
het niet kunnen. Ik zou er bij
doodgaan. Bijgevolg zit ik zon
der inkomsten. De jouw® bedra
gen meer dan 20.000 per jaar.
Dit verschil is te groot. Daar kun
nen er best een paar duizend af
voor mij. Als tegenprestatie neem
ik een deel van je ambtszorgen
en zo van je over. Dat is trouwens
hard nodig, want je werkt te
hard. Je komt eenvoudig niet toe
aan je geliefde boeken en je stu
die van de klassieken, omdat je
avond aan avond wordt wegge
sleurd. Ik heb voo,r de aardigheid
eens opgeschreven wat je de
vorige week 's avonds hebt ge
daan. Maandagavond ben je bij
Zandveld geweest. Deze goede
man was jarig en is direkteur van
gemeentewerken, beide nogal
vervelende aangelegenheden,
maar je kon er niet onderuit.
DOOR
W. GELDOF
Dinsdagavond is hier in deze
bibliotheek het geharrewar ge
weest van die kommissie tot we
ring van schoolverzuim, waar het
steeds maar weer tobben mee is.
Woensdagavond was ér die be
spreking met de V.V.V. Je kon er
al evenmin onderuit. Donderdag
avond is er die opening geweest
van de middenstandstentoonstel
ling, waar ze je nota bene twee
uur hebben vastgehouden. Vrij
dagavond was de gemeentepolitie
aan de beurt in verband met de
toenemende baldadigheid en
straatschenderij van de lieve
jeugd. En zelfs zaterdagavond
was je niet vrij, want toen waren
de ouders van Rita op visite en
daar ben je óók al niet dol op.
Zondagavond
„Ja hou maar op," kreunde de
burgemeester. „Zeg maar ronduit
dat je hier net zolang rond ge
spioneerd hebt tot je alles van me
wist."
„Inderdaad, mijn waarde. Maa,r
ervaren als ik was in dergelijke
zaakjes, en dank zy het feit dat
ik je dubbelganger ben, was dat
niet moeilijk. Ik had er precies
twee dagen voor nodig."
„En waar heb je al die tijd ge
logeerd? Toch niet hier in de
stad?"
„In het dorp, zul je bedoelen?
Nee. nee. dat zou mijn plan vol
maakt bederven. Wij dragen toe
vallig precies dezelfde naam of
eigenlijk is dat weer niet zó toe
vallig, gezien de familierelatie.
Maar als ik hier in jouw drop zou
logeren, dan zou iedereen meteen
weten, dat ik niet van jou te on
derscheiden was en-
„En dat zullen ze dan vandaag
nog weten. Ik zal de politie in
lichten, ik zal.
„e zult niets van die aard doen,
waarde achterneef! Vergeet niet,
dat ik volstrekt niet door de poli
tie gezocht wordt en dat mij mo
menteel niets ten laste wordt ge
legd. Ik kan gaan en staan waar
ik wil en ik ben vrij mijn eigen
naam te noemen. Weet je wat d'at
betekent?"
De ander zweeg.
„Dat betekent, dat ik niets
anders behoef te doen, dan en
kele nogal wufte vermaaksgele-
genheden in dit goede dorp op
te zoeken en mij daar te vertonen.
Dat zal voldoendezijn om jou in
opsraak te brengen en onmoge
lijk te maken."-
De burgemeester lachte grim
mig. „Niet bij de autoriteiten,
mannetje .Die zal ik zo snel mo
gelijk inlichten!"
„Je vergeet, dat de bewoners
hier het niet direkt zullen gelo
ven. Als ik mij in de genoemde
gelegenheden heb vertoond en
daarna voor een poosje spoorloos
verdwijn, zullen ze dan jouw ver
haal voor zoete koek aannemen?
Ik betwijfel het! Bovendien weet
ik wel zóveel van je partikuliere
leven èn van je ambtsbezigheden
af, dat ik door het voeren van 'n,
laten we zeggen nogal buitennis-
sig gesprek, heel wat konsterna-
tie kan veroorzaken. En dat zon
der maar in het minst een straf
baar feit te begaan. Begrijp je?"
„Als je daar lol in hebt, ga dan
je gang maar." De burgemeester
wiste zich het zweet van 't voor
hoofd.
„Daar heb ik helemaal geen lol
in, edelachtbare. Ik wil mij een
bestaan opbouwen en om te be
ginnen moet ik een beetje wen
nen aan de vrijheid. Misschien
dat ik dan later eens écht werken
ga. Voorlopig zou ik daarom een
deel van je ambtsbezigheden wil
len overnemen, uiteraard tegen
redelijke vergoeding. Die ver
velende avondkarweitjes kan ik
best voor je opknappen. Lintjes
doorknippen, bazars of tentoon
stellinkjes openen, dooie visites
waarnemen en zelfs het preside
ren van de raad en zo kun je best
aan mij overlaten. Heus, dat is
voor jou het beste. Het zal je ge
zondheid ten goede komen, want
je bent veel te nerveus en te prik
kelbaar. Je kunt je liefhebberijen
weer ter hand nemen, kortom, je
gaat weer eens écht leven. Zelfs
kun je er af en toe eens een paar
daagjes tussen uit."
„Man! Ik denk er niet aan!"
(Wordt vervolgd.)
Met ingang van 1 augustus zal
de .regeling om goederen met vrij
stelling van belasting in Neder
land in te voeren worden ver
ruimd. De nieuwe voorschriften
houden in dat souvenirs, cadeaus
en goederen voor eigen gebruik,
die in de E.E.G.-landen zijn ver
kregen belastingvrij kunnen
worden ingevoerd tot een bedrag
van 270 (voor goederen uit Bel
gië en Luxemburg gold reeds een
maximumbedrag van 150 en
voor goederen uit andere landen
90). Voor de invoer van goede
ren uit landen die niet tot de
E.E.G. behoren, blijft het bedrag
van 90 gehandhaafd. De Bene-
luxreizigers kunnen voortaan de
dubbele hoeveelheid belasting
vrij invoeren.
Reizigers die in Europa wonen,
mogen vrij invoeren:
Tabaksprodukten: sigaretten
200 stuks, of cigarillo's 100 stuks,
of sigaren 50 stuks, of rooktabak
250 gram, of een evenredige hoe
veelheid van deze goederen te
zamen.
Parfumerieën, reukwater enz.
0,25 liter.
Koffie 500 gram, of koffie-ex-
tracten en -essences 200 gram.
Thee 100 gram of thee-extrac
ten en -essences 40 gram.
Aan personen beneden de 15
jaar wordt geen vrijstèlling ver
leend.
Voor grensbewoners en het
personeel van voertuigen in het
internationale verkeer zullen de
zelfde voorschriften met uit
zondering dan die voor tabaks
produkten gelden als voor
andere reizigers die in Europa
wonen.
De wereldreizigers van het
Leger des Heils hebben woens
dag de Zweed Wickberg tot hun
nieuwe generaal gekozen. Hij is
65 jaar. Generaal Wickberg is
de tweede niet-Brit die het
heilsleger gaat aanvoeren. Wel
woont hij met zijn gezin in Lon
den. Bij de laatste stemming
ging het tussen hem en de com
mandant in Nederland, Kaare
Westergaard.
Een in Tsjecho-Slowakije ge
boren Canadese staatsburger is
dinsdag door een rechtbank in
Oesti Nad Labem wegens spio
nage tot vijf jaar gevangenis
straf veroordeeld. De man was
met zijn activiteit begonnen na
zijn emigratie uit Tsjecho-Slo
wakije in 1951, aldus het pers
bureau C.T.K. De zaak was nü
eerst voorgekomen omdat de
man tot dusver in het buitenland
had gewoond. Hij zou hebben
bekend.
De Canadees is de 47-jarige
Rudolph Holota, werkzaam bij
het ministerie van verkeer in
Vancouver.
Na 1951 zou hij door de inlich
tingendienst van het Engelse
leger als spion naar Tsjecho-
Slowakije zijn gezonden. Hij
werd in januari gearresteerd
toen hij familie in zijn geboor
teland wilde bezoeken.
Holota zal waarschijnlijk over
twee weken vrijkomen, daar hij
kan profiteren van een door de
wet toegestane strafverlaging én
een amnestieregeling.
t
