Ongeëvenaarde gebeurtenis in wereldgeschiedenis Amerika wacht in spanning op terugkeer astronauten Woestijn met eigen schoonheid Verrast Even pauzeren. Twee uur en 55 minuten Gesprek met Nixon Overboord Leven of dood Peking verzweeg de vlucht HET WEER yOOR de eerste maal hebben aardbewon ers op 21 juli 1969 een ander hemellichaam Rassenrelien in Amerika Weerbericht Hoogwater Zon- en Maanstanden MAANDAG/DINSDAG 25e Jaargang 21/22 JULI 1969 Na 6030 Uitgeefster N.V. v/b Fa. P. f- van «Je Sande, Terneuzen «PranteeHng bij abonnementTERNEUZEN Directeur-HoofdredacteurP. J. van de Sande Telefoon: (0115012073. Gironummer: 38150 Redactie- en Administratie-adresSmidswa Abonnementsprijs ƒ8,— per kwartaal; per maand ƒ2,70 Losse nummers 15 cent, inclusief 4 B.T.W. -r Armstrong zette als eerste mens voet op de maan Advertentieprijs; .per mm 10 cent: tmmmu® per advertentie f 2,40, exclusief 4 B.T.W* Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels- advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér 23 cent Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of Adrw bureau van dit blad 50 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot om. 2 uur. Voor het gecomb. maardag/dinsdag-nummes tot 10 uur voormiddag. betreden en daarmee voor de mensheid het tijdperk van bemande landingsvluch- ten in ons zonnestelsel ingeluid. Ongeveer zes-en-half uur na hun landing op de maan, ruim drie uur vroeger dan op het programma stond, verlieten de 38-jarige Neil Armstrong en de 39-jarige Edwin Aldrin maandagochtend vroeg (ned. tijd) m aanlandingsschip „Eagle" en wijdden zich in een ongeveer twee uur en drie kwartier durend verblijf op de maanbodem aan be langrijke wetenschappelijke verrichtingen. Op de circa 380.000 km van hen verwijderde aarde beleefden miljoenen mensen via hun televisieschermen in een rechtstreekse uitzending het spannende ogenblik, dat Armstrong om 03.56 uur als eerste mens de maan betrad. Even historisch als dit mo ment waren de woorden, die de ruimteva arder daarbij sprak: „Dit is een klein stapje voor een mens, maar een gigantische spro ng voor de mensheid." Toen de partner van Armstrong, Aldrin, 13 minuten later zijn kolossale schoenen op de maan zette, waren zijn woorden: Wat een prachtig gezicht." De twee mannen lieten op de maan een kleine plaquette achter waarop de beide halfronden van de aarde gegraveerd zijn en dat het opschrift draagt: „Hier zetten mensen van de planeet aarde voor het eerst voet op de maan juli 1969 a.d. Wij kwamen in vrede namens de gehele mensheid" Op de plaquette staan de handteke ningen van de drie Apollo 11-astrouauten alsmede die van president Nixon. „Het is hier tamelijk donker in de schaduw en het is moeilijk te zien waar ik m'n stappen zet. Als ik naar de „LM" kijk, kan ik alles heel duidelijk zien alles Is heel duidelijk", aldus Armstrong. Hij stapte om 3.56 uur en 20 sec. Ned. tijd op de maanbodem. Zijn «tem beefde toen hij zei, dat de oppervlakte uit fijne z anddeeltjes bestond. „Het schijnt niet moeilijk te zijn om rond te lopen. De kra ter die de afdalingsmotor heeft ge maakt, is van geen betekenis. We zijn hier op een vlak stuk". „De oppervlakte is fijn en poe derachtig. Ik kan het met mijn voeten losjes opnemen. Het blijft als poederkool aan mijn laars han gen. Ik zak er maar een paar milli meter in". Precies om kwart over vier had Aldrin eveneens de onderkant van de ladder bereikt. Hij sprong er weer even tegenop om te laten zien hoe gemakkelijk dat onder de geringe zwaartekracht van de maan ging. De televisiekijkers op aarde kregen vrij duidelijke beel den, waarop de landingspoot van de .maanlander" en de ladder te zien waren, de ruimtevaarder aan de voet daarvan in de zwarte scha» duw van 'de „Eagle". Armstrong raapte een stuk maanbodem op om het in de zak van ziin ruimtepak te steken. „Het is heel in+eres==>nt. H»t beeft een fijne zachte oppervlakte, maar als ik het monster wil nemen blijkt het een hard samenhangend mate riaal van dezelfde soort. Het lijkt veel op de woestijn in de V.S., maar het heeft een eigen schoon heid. Het is erg mooi hier". Houston moest Armstrong er aan herinneren dat hij het eerste „noodmonster" moet nemen, dat direct na het uitstappen genomen diende te worden voor het geval de twee mannen snel naar de LM terug zouden moeten. Nadat Aldrin vrtts neergekomen zei hij: „Het is «lig eenvoudig om van de ene tree naT de andere te springen". Hij zei dat de stenen nogal glib berig waren. Armstrong vond het hukken moeilijk. „Je moet oplet ten dat je in de richting buigt Waarin je wil gaan. anders lijk je dronken te worden". Aldrin meld- 8r dathijeen purperen steen had gevonden. Armstrong bracht de elevisiecamera verder van de maanlander af.' Daarna onthulde hij de plaquette aan de poot van de maanlander en gingen de ruim tevaarders monsters vaa de maan bodem verzamelen. Armstrong moest ook aan deze taak weer worden herinnerd. Commandant Armstrong bleek verrast dat hij zich zo gemakkelijk kon bewegen. „Het heeft er alles van dat het gemakkelijker gaat dan tijdens de simulatie van de maanzwaartekracht op aarde". Hij was bezorgd of de mensen op aar de wel televisiebeelden ontvingen. De mannen bleken met groot gemak te lopen en zich te bewe gen. Armstrong deed verder een belangrijke waarneming, n.l. dat. de grond op bepaalde plaatsen harder scheen dan op andere punten. Collins in de „Columbia" had veel moeite om de „Ergle" te ont dekken door zijn sextanttelescoop tijdens het overvliegen. Vijf uur na de landing had hij de maanlander nog niet gezien. Houston meldde dat de druk in de Eagle ongeveer Va atmosfeer was en de tempera tuur 17 graden Celsius. De lan dingspoot met de ladder waarlangs de ruimtevaarders moesten afda len, was iets zuidelijker dan de voorgenomen richting terechtgeko men. In plaats van rechtstreeks naar het westen wees deze 13 gra den zuidelijker. Moeilijkheden le verde dit niet op. Aldrin onderbrak zijn werk voor een ogenblik om aan de mensen op aarde te vragen even te pauze ren om „de gebeurtenissen van de laatste paar uren te overwegen, elk op zijn eigen manier". De twee mannen begonnen met de diverse werkzaamheden van hrt vluchtplan. Zij hebben de Ame rikaanse vlag in de maanbodem geplant. Aan de voet van de maan- sloep installeerde Aldrin het ap paraat voor het meten van de zon newind. Van hun landingsplaats konden de ruimtevaarders slechts ongeveer 3 km in het rond van de maanbodem zien wegens de sterke kromming van de horizon. Aldrin controleerde later de maansloep en meldde dat hij niets abnormaals zag. De schotels onder aan de landingspoten waren slechts 5 cm in de maanbodem gedron gen. De afdalirtgsmotor zat onge veer 30 cm in de grond. Houston gaf Armstrong toestem ming om een kwartier langer op de maan te blijven. Om 5.53 uur Ned'. tijd kreeg Aldrin de opdracht zich gereed te maken voor terugkeer naar de '„spin". Armstrong was nog bezig met het verzamelen van grond monsters. De ruimtevaarders hadden de Laser-reflector, de seismograaf en de zonnewindmeter neergezet. Al drin had ook met een grondboor een maanmonster genomen, waar bij zijn boor tot 12,7 cm in de bo- In de rechtstreekse televisie-re portage kon 'men zien hoe de eer ste Amerikaanse astronaut de vlag op de maan plantte. De drie mannen van de Apollo-11: v.l.n.r. Michael Collins, Neil Amstrong en Edwin Aldrin dem werd geboord. „Het lijkt bij na nat", zei hij'. Houston moest er bij de maan- vaarders op aandringen hun werk af te maken, zodat ze binnen de veiligheidslimiet van hun levens- pakken zouden blijven. Wegens ge brek aan tijd moest ijen klein mon ster-experiment vervallen. Nadat hij twee uur en 55 minu ten op het maanoppervlak was ge weest, klom Aldrin terug in de „Arend". Armstrong volgde even later. Voordat Aldrin naar binnen ging, hees hij aan een koord de maan- monsters en het instrument voor het meten van de zonnewind aan boord. De NASA maakte om 6.06 uur Ned. tijd bekend dat de Laser- spiegel al met succes was gebruikt. Een laserstraal uit Callfornië was teruggekaatst. President Nixon heeft recht streeks gesproken met de astro nauten en hen gelukgewenst met hun historische landing. Zijn ge sprek werd via het centrum te Houston overgebracht. Hij zei: „Ik spreek met u via de telefoon uit de ovale kamer van het Witte Huis en dit moet zeker het meest historische telefoongesprek zijn dat ooit is gevoerd. Ik kan u niet zeggen hoe trots wij allen zijn op jullie. Voor iedere Amerikaan moet dit de meest trotse dag van ons leven zijn". „Ik ben er zeker van dat de mensen over de hele wereld met de Amerikanen erkennen wat voor immens feit dit is. Door wat jullie hebben gedaan zijn de hemelen een deel van de mensenwereld ge worden. En terwijl jullie tegen ons spreken uit de zee der rust, inspi reert ons dat tot dubbele inspan ning voor het brengen van vrede en rust op aarde". Voor een waardevol ogenblik in de geschiedenis van de mens zijn •alle volken van deze aarde werke lijk één: één in hun trots op wat jullie hebben gedaan en één in ons gebed dat jullie veilig op aarde zullen terugkeren. Armstrong, die even tevoren over de maan had lopen springen als een kangoeroe, antwoordde: „Dank u, mister president. Het Is een grote eer en een voorrecht voor ons om hier niet alleen de V.S. maar ook de vreedzame men sen in alle landen te vertegenwoor digen, mensen met belangstelling en nieuwsgierigheid voor de ont dekkingen van de mens in de toe komst. Het Is een eer voor ons om hier aan te kunnen deelnemen". President Nixon voegde er toen aan toe: „En dank jullie ten zeer ste en ik verwacht jullie wij allemaal verwachten pullie op de „Hornet te zien donderdag". (De Hornet is het vliegdekschip dat de ruimtevaarders op 24 juli uit de Stille Oceaan moet bergen). Aldrin maakte een eind aan het gesprek door te zeggen: „Dank u zeer, meneer". Toen Aldrin al in de maansloep terug was, verrichtte Armstrong buiten nog enkele laatste werk zaamheden. Een kwartier later werd het luik gesloten. Dat moest later nog even open om enkele overbodig geworden stukken, zoals de zuurstofkisten die de astronau ten bij hun maanwandeling op de rug droegen, overboord te zetten. Toen deze laatste taak was ver vuld, kregen Armstrong en Aldrin van Houston toestemming te gaan slapen om uitgerust aan de nieu we opdracht te kunnen beginnen, het starten van de maansloep om 18.54 voor de terugkeer naar de Apollocabine, waarin Collins zijn eenzame banen om de maan draai de. Bij deze terugkeer gaat het om leven of dood voor de maanwande- Iaars. De stijgmotor moet ruim zeven minuten lang ononderbroken een stuwkracht van 1587 kg leve ren om te bereiken dat het moe derschip en de maansloep elkaar op een vastgesteld punt in een baan om de maan ontmoeten. Het rendez-vous en het voor dinsdag ochtend op het programma staande manoeuvreren van de Apollo-com- binatle In een baan voor terugkeer naar aarde Is al bij de vluchten met de Apollo's 8 en 10 gerepe teerd. Het maanavontuur van Arm strong en Aldrin begon zondag om 21.18 met het neerzetten van de maansloep in de „zeer der stilte". De laatste fase verliep met grote precisie. Uit een omloopbaan, die op een afstand van 110 km van de maan lag, was de „Eagle" na het afkoppelen van het moederschip „Columbia" in een zachte curve naar het maanoppervlak gezakt. Op een hoogte van vijftien kilome ter en ongeveer 500 kilometer ver wijderd van de landingsplaats wér den de remraketten in werking ge steld. Op grond van de informatie die de landingsradar, gecontroleerd door de elektronische breinen In Houston, leverde en waarbij onop houdelijk hoogte en snelheid wer den geregistreerd, stuurde de boordcomputer de „Ergle" naar de landingsplaats. Pas toen de maan sloep nog slechts 150 meter boven het maanoppervlak en 500 meter van de landingsplaats zweefde, ging de bemanning op handbestu ring over. In de 75 seconden die daarvoor beschikbaar waren, stelden de as tronauten vast dat Ket oorspron kelijke landingsgebied vol grote stenen lag en dat er zich ook een krater bevond. Rustig stuurden zij hun vaartuig naar een vlakker ge bied. Gedurende drie uur nadat Arm strong en Aldrin het luik van de maansloep sloten, bleef de op de maan geplaatste televisiecamera het beeld van de maanlander met de Amerikaanse vlag op de voor grond uitzenden. Voordat zij het apparaat vla afstandsbediening uit schakelden, zei grondstation Hous ton:- „Dank u zeer. We geloven dat u prachtig werk hebt gedaan". De astronauten antwoordden: „Dank u. Het was een lange dag". Armstrong en Aldrin gingen toen slapen. Ze hadden vermoeiende dagen achter zich liggen. De Russische televisie heeft ge durende zeven minuten beelden ctgezonden van het verblijf van de ■istronauten op de maan. De om roeper wees er op een gegeven moment op dat Armstrong de Ame rikaanse vlag ontvouwde. Het eni ge Russische commentaar dat dus is gegeven, is een Tass-bericht van zes regels op de voorpagina van de „Prawda" met de niet al te grote kap „Zii tiiOtSR d* naam geland". Op een binnenpagina van dezelfde editie geeft een correspondent in Washington een verslag van alles wat aan de landing van de „moe dige" astronauten op de maan voorafging. Nog geen Russische geleerde heeft over de landing een verklaring afgelegd. De Russische radio en televisie zwegen vanmorgen over de vlucht van de onbemande „Loena-15", die nog steeds in een baan om de maan cirkelt. Peking heeft geen melding ge maakt van de Apollovlucht en van de landing op de maan. Zie verder pag. 2. Vrijwel de gehele vrijdag nacht en zaterdagmorgen is in Jork, een stad in de Amerikaan se staat Pennsylvania, tussen negers en blanken gevochten. Elf mensen liepen schotwonden op. De onlusten begonnen na de verklaring van een jonge neger dat een lid van een bende blan ken brandende benzine over hem heen had gegooid. vrij warm; De afgelopen dagen breidde 'n gebied van hoge luchtdruk zich uit van de Azoren tot boven west en midden-Europa. Met de zuid westelijke tot westelijke stroming die dit systeem tot stand bracht wordt de komende dagen voch tige en vrij warme lucht naar onze omgeving gevoerd. Gisteren kwam in ons land nog veel be wolking voor zodat de middag- temperaturen niet hoger kwamen dan omstreeks 22 graden. In Frankrijk, Italië en Spanje daar= entegen waar vrijwel geen be wolking voorkwam steeg de tem peratuur tot 30 a 35 graden en in Madrid zelfs tot 38 graden. Het komende etmaal trekt de kern van het hogedrukgebied ge leidelijk van het zeegebied ten westen van Frankrijk naar het vasteland, terwijl storingen van de oceaan langs de westflank naar IJsland trekken. Hierdoor zal het ook morgen droog en enigszins drukkend w.eer zijn met wolkenvelden afgewisseld door zonnige perioden. De temperatu ren kunnen hierbij tot zomerse waarden stijgen. meegedeeld door het K.N.M.L, geldig tot morgenavond: Zomers Droog en warm weer met zon nige perioden. Zwakke tot matige wind uit richtingen tussen zuid en west. dinsdag 22 juli v.m. n.m. Cadzand 6.12 6.36 Breskens 6.37 7.01 Terneuzen 7.13 7.37 Hansweert 7.52 8.18 Walsoorden 7.56 8.20 WOENSDAG 23 JULI v.m. a.m. Cadzand 7.03 7.83 Breskens 7.28 7.58 Terneuzen 8.04 8.34 Hansweert 8.43 9.13 Walsoorden 8.47 9.17 ZON MAAN op onder op onder juli 22 4.46 20.45 13.44 23.15 23 4.48 20.44 15.10 23.33 24 4.49 20.43 16.40 23.59 25 4.51 20.41 **18.08 ^te.— DE VRIJE

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1969 | | pagina 1