APOLLO-II HAD EEN
PERFECTE START
Verongelukte bus in Dinant
geborgen
Reis verloopt tot dusver volgens plan
Ruimtevaarders op weg naar
grootste avontuur aller tijden
HET WEER
Zakelijk en
technisch
Kleine defecten
Vrijdag in
maansloep
3400 journalisten
Bfjenkorf
VOORGEBAK
SMIDT'S
21 juli feestdag
Geen koers
correctie
WAT OP DE MAAN KOMT.DEAMÖIKAAMTLM
DAF-VOERTUIG WAS OUDER
13 JAAR
Onbekende omstandigheden oorzaak
van de ramp
G.A.S. BEMIDDELT TUSSEN
HONDURAS EN EL SALVADOR
Raffinaderij Standard Gil in brand
Paus bidt voor
astronauten
Eerste
ruimteverzekering
afgesloten
Banketbakkerij
Ook Wamena voor
aansluiting
bij Indonesië
Pas gekeurd
Goed vakman
Vergelding.
Vragen over
busramp
Weerbericht
Zon- en
Maanstanden
ij afeenaemeaf: TERNEUZEN
Direeteur-HoofdredaeteurP. 3. van de Sande
Telefoon: (01150)2073. Gironummer* 38150
Redactie- en Administratie-adres: Smidswal
Abonnementsprijs
f 8,—per kwartaal; per maand ƒ2,70
Losse nummers 15 cent, inclusief 4 B.T.V,
DE VRIJE ZEEUW
DONDERDAG
17 JULI 1969
25e Jaargang
No. 6027
Uitgeefster N.V. v/b Fa. P. T* van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie f 2,40, exclusief 4 B.T.W,
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handel»,
advertenties) 5 regels f 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling,
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adret.
bureau van dit Mad 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uar.
Voor bet gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
Het Amerikaanse ruimteschip „Apollo-11", bemand
door de astronauten die als eerste mensen voet op de
maan zullen zetten, is woensdag aan zijn tocht begon
nen. De bemanning heeft de vlaggen van 136 landen,
de Sovjet-Unie inbegrepen, meegenomen om op de
maan achter te laten.
Op het maanoppervlak zal ook een plaquette worden
gelegd met het opschrift: „Hier hebben mensen van de
planeet aarde voor het eerst voet op de maan gezet.
Juli 1969. Ze kwamen in vrede voor de hele mensheid."
Het begin van de achtdaagse tocht van de astronauten
Armstrong, Collins n Aldrin is geheel volgens het pro
gramma verlopen. De reusabhtige Saturnus 5-raket
bracht de Apollo-11 in een tijdelijke parkeerbaan om
de aarde op een afstand vari 190,7 km van het aardop
pervlak. Deze afstand verschilt slechts 550 meter van de
geprojecteerde baan. Elf minuten na de lancering begon
het ruimtevaartuig aan de kringloop om de aarde.
Tijdens de twee kringlopen om
de aarde controleerden de ruim
tevaarders zorgvuldig alle appa
ratuur in de Apollo-11. Ver
volgens werd de motor van
de derde trap van de Satur
nus ontstoken om de Apollo-11 uit
de baan om de aarde in de juiste
koers naar de maan te sturen.
In tegenstelling tot de amusante
opmerkingen van hun voorgan
gers onderhielden de astronauten
slechts een zakelijke, technische
conversatie met de vluchtleiding
in Houston.
Woordvoerders in Houston
waren even zakelijk. Hoewel al
les tot nu toe uitstekend is ver
lopen, hebben de volgende stadia
van de vlucht hun eigen risico's
en gevaren, waarschuwde Rocco
A. Petrone, de NASA-functiona-
ris, onder wie de lancering res
sorteert.
Na maanden van voorbereiding,
culminerend in een intensieve
training van 10 uuu- per dag. gin
gen de drie astronauten na een
laatste medisch onderzoek een
ontbijt en het aantrekken van de
ruimtepakken enkele minuten
vóór twaalf aan boord van de
Apollo-11. Twee kleine defecten
aan het 110 meter lange ruimte
vaartuig waren spoedig verhol
pen, een lek in de pijpleiding
waardoor vloeibare waterstof
naar de Saturnus-raket wordt ge
voerd >en een tijdelijke onderbre
king in de communicatieverbin
ding met werkers op het start
platform.
Honderdduizenden toeschou
wers in de omgeving" hieven een
luid gejuich aan, toen de lance
ring een feit was.
Paus Paulus heeft woensdag op
het balkon van zijn zomervilla
in Castelgandolfo de Verzamelde
menigte gevraagd het „Qnze Va
der" te bidden voor dedrie Ame
rikaanse astronauten „bij 't aan
schouwen van de grote onderne
ming van de eerste ruimtevaar
ders, die voet op de stille bleke
aardsatelliet zullen zetten, als om
het geweldige werk van de schep
per te eren".
De paus zei dat een „les ster
renkunde" ons goed zou doen.
Wij hoeven maar omhoog te kij
ken in een poging door te dringen
tot de diepten van de ruimte, om
ons vervuld te voelen van verba
zing, ja bijna duizeligheid en ver
wondering".
„Deze gedurfde onderneming,
die in' ieders belangstelling staat,
verpicht ons boven het aardse uit
te zien en ons de onmetelijke en
mysterieuze realiteit te binnen
te brengen, waarin ons nietige
leven zich afspeelt", aldus de
paus.
Woensdag heeft een Griekse
verzekeringsmaatschappij de eer
ste ruimtepolis afgesloten op de
levens van de bemanning van de
Apollo 11.
De drie astronauten zijn elk
verzekerd voor een bedrag van
10.000 dollar bij de Aspis-Pronoia
verzekeringsmaatschappij, die
„als een symbolisch geschenk"
de premies zelf heeft betaald.
De astropolis dekt volgens de
president van de maatschappij
agressie van buitenaardse wezens
in de ruimte, zelfmoord of po
ging daartoe, oorlog van welke
aard ook, gevoerd op aarde of
in de ruimte.
De derde trap van de Saturnus-
raket, die de Apollo heeft afgesto
ten om uit de baan om de aarde
in de juiste koers naar de maan
te komen, zal in een baan om de
zon gaan cirkelen. De cabine
heeft nu neus aan neus vastge
maakt aan de maansloep. Alle
manoeuvres zijn zonder haperen
verlopen, zodat het complete
maansohiip nu koers heeft gezet
naar de maan.
Vrijdag zuilen Amstrong en
Aldrin de maansloep binnen
gaan om de apparatuur te con
troleren.
Collins meldde dat de koppeling
goed was verlopen, maar dat hij
wat meer brandstof had ver
bruikt dan tijdens repetities op
aardie. De extra brandstof moest
gebruikt worden om 'de maan
sloep en de cabine, die inplaats
van de verwachte 20 meter. 30
meter uit elkaar waren gedreven,
weer bij elkaar te brengen. Na
de koppeling werd die tunnel tua
sen beide vaartuigen onder druk
de verbinding in orde was. De
astronauten haalden vervolgens
het luik tussen de capsule en de
tunnel weg om te controleren of
beide vaartuigen goed aan elkaar
waren vastgegrendield.
Vier uur vóór de start verlie
pen de voorbereidingen op Kaap
Kennedy met de precisie van een
uurwerk. Op dat ogenblik wer
den de tanks van de Saturnus-5
gevuld. De raket verhief zich in
de inktzwarte hemel van Florida
in de zee van licht, die een batteij
schijnwerpers di- op wierpen.
De wegbermen rond de lanceer-
plaats waren in een tentenkamp
herschapen. Wat de nieuwsvoor
ziening betreft zijn nog nooit eer
der zoveel mensen zo uitgebreid
en zo snel ingelicht over een
technische gebeurtenis. Dinsdag
avond waren 3.400 journalisten in
Kaap Kennedy aangekomen, van
wie 700 correspondenten uit het
buitenland, met 30 verschillende
talen.
Japan heeft met 111 verslagge
vers liet grootste contingent, ge
volgd door Italië (77), Engeland
(64), Frankrijk (57) en West-
Duitsland (43). Van de Oosteuro-
pese landen zijn Tsjecho-Slowa-
kije met 7, Roemenië met 2 en
Zuid-Slavië met 3 journalisten
vertegenwoordigd
Via een gesloten tv-circuit heb
ben de drie maanreizigers dins
dag te Kaap Kennedy een pers
conferentie gehouden. Op de foto
v.l.n.r. Ed Aldrin, Neil Armstrong
en Mike Collins kijkend naar het
scherm.
Terwijl de kleine witte wolk
jes van verdampende vloeistof
in de schijnwerpers wegdreven,
heerste op de perstribune. 50 m
breed, tien rijen volgepropt de
activiteit van een bijenkorf. Mil
joenen woorden gingen de wereld
in.
Vice-president Spiro Agnew en
oud-president Johnson kwamen
even na 7 uur 12 uur Ned. tijd)
met een hefsohroefvliegtuig op
Kaap Kennedy aan. Johnson had
dinsdagavond gezegd: „Het is net
alsof je bij de kraamkamer van
een ziekenhuis op de eerstgebo
rene zit te wachten."
Onder de genodigden van de
NASA bevonden zich niet alleen
de internationale „beau monde",
er waren ook ongeveer veertig
deelnemers aan de kruistocht
voor de armen, die door de pre
dikant Abernathy is georgani
seerd. Abernathy zei, toen hij de
toegangskaarten in ontvangst
nam. te hopen dat het ruimte
vaartprogramma ,ons land zal
aanmoedigen tot het aanpakken
gezet om er zeker van te zijn dat van andere problemen."
is het adres
Nieuwediepstraat 1
Terneuzen
Op een bijeenkomst in Wame
na, hoofdplaats van het district
Djaja Widjaja in West-Iran,
hebben de 175 leden van de di-
strictsraad zich woensdag una
niem voor aansluiting bij Indo
nesië verklaard. De vergadering
werd bijgewoond door de verte
genwoordiger van de verenig
de naties, Ortiz Sanz, drie In
donesische ministers en de am
bassadeurs van Nederland, Au
stralië en Thailand in Djakarta.
President Nixon heeft maandag
21 juli, de dag waarop men voet
op de maan hoopt te zetten, tot
nationale feestdag verklaard, zo
deelt het Witte Huis mee.
Hét besluit is genomen om zo
véél mogelijk mensen in staat te
stellen deze bijzondere gebeurte
nis yan nabij te volgen aldus de
presidentiële verklaring.
„Het moment waarop de mens
voor de eerste maal voet op een
andere planeet dan de aairde zet,
zal de eeuwen door worden be
schouwd als een hoogtepunt van
het menselijk avontuur, als een
tijdstip van grote betekenis voor
de komende generaties."
Een vrije dag stelt de Ameri
kanen in staat zich enkele uren
slaap te ontzeggen om via de te
levisie de maanlanding te volgen.
De koerscorrectie van het maan-
schip, die aanvankelijk op 02.16
was bepaald en later tot 02.22 was
uitgesteld, is overbodig omdat de
Apollo-11 een volmaakte koers
volgt, aldus is officieel in Hous
ton meegedeeld.
Eventueel zal hedenmiddag de
koers worden gecorrigeerd.
Ee2asftBtiaufen
sfaani'ntte'siuBtó-
Anhmrmsessr i
faeiaöweldefc
•aards!
Radar voorftoppeliïg
meldeApollo
Besïun«gfetefje§
Biandstefianls en
^tjiotorwaralijscn
De autobus uit Eindhoven, die
dinsdag te Dinant is verongelukt,
is woensdagochtend om half vijf
geborgen. Voor de operatie, die o.a.
door de Belgische minister van ge
zondheid Namèche werd bijge
woond, had men een drijvende
kraan laten komen.
Om de bus op het droge te krij
gen moest een bak worden aange
voerd over een afstand van 10
kilometer, waarop een dragline
stond. Het maximale hefvermogen
was zo klein, dat de autobus
slechts van de bodem kon worden
getild en naar de kant kon worden
gebracht.
Een kraanwasen kwam toen te
hulp. Het duurde uren eer het kar
wei was geklaard onder grote be
langstelling van drommen vakan-
tieaangers en inwoners van Dinant.
Een schade-expert kwam zich in
de loop van de nacht ter plaatse
op de hoogte stellen. De bus, een
Daf, was meer dan 13 jaar oud,
hetgeen een hoge leeftijd werd ge
noemd voor een toerbus voor bui
tenlandse trips.
Van de Nederlandse autofabriek
verschenen er ter plaatse directeu
ren en een. technicus. Ook de oud-
nresident-directeur dr. Huub" van
Doorne was meegekomen. Hij wist
te vertellen dat de bus, die aan de
onderkant doorroeste olekken had.
in het afgelopen voorjaar door de
rijksverkeersinspectie was ge
keurd. Uit de gegevens die hem
hebben bereikt, meende hij te kun
nen afleiden dat de remmen goed
hebben gewerkt. Ook op de hel
ling zou de handrem nog voldoen
de zijn geweest, als de andere
remmen niet zouden hebben ge
werkt, zo meende hij. Bovendien,
aldus de heer Van Doorne, had de
chauffeur nooit met de autobus in
het water terecht hoeven komen.
„Als hij het stuur zou hebben
omgegooid toen hij water zag, dus
op het allerlaatste moment, zou da
bus zijn gekanteld en op de kade
blijven liggen". De heer Van Door
ne merkte evenwel ook op, dat het
gemekkelük is achteraf te spreken,
te.viil tal van omstandigheden
onbekend zullen blijven.
Hieronder verstond hij ook dat
de chauffeur, die volgens de bus
onderneming een goed vakman
v/as. misschien onjuist heeft ge
handeld en of hij zijn handelingen
deed, omdat hij zich niet goed
voelde of omdat er iets niet aan
de bus klopte. Deze vraag zal
Vbeisprief
I Landings-en lanceerplafform.
I (Dif 'blijft op de maan achter)
Honduras en El Salvador heb
ben dinsdagavond in hun onver
klaarde oorlog een tijdelijke
bombardementsstop afgekondigd
met het oog op de aankomst van
een Latijns-Amerikaanse bemid-
delingsdelegatie, zo hebben di
plomatieke kringen in Washing
ton meegedeeld.
El Salvador iheeft de verove-
ring van twee steden gemeld en
de Salvadoriaanse troepen zet
ten naar verluidt hun opmars
naar de hoofdstad Tegucigalpa
voort. In San Salvador is voor
dertig dagen de staat van beleg
afgekondigd. De handel ligt er
stil en alle winkels zijn geslo
ten uit vrees voor een luchtaan
val.
Volgens de Hondurese verte
genwoordiger bij de organisatie
van Amerikaanse staten (OAS)
z;jn bij de bombardementen die
i ds luchtmacht van El Salvador
j maandag en dinsdag o" steden
in Honduras heeft uitgevoerd,
12 doden en 35 gewonden geval-
len. Volgens de laatste berichten
uit El Salvador zijn de troepen
uit dat land, gesteund door tanks,
Idiep doorgedrongen op Hondu-
rees gebied en hebben ze de ste
den Nueva Oconteque en Naca-
ome veroverd.
Het rode kruis in Nicaragua
meldde dinsdagavond, dat het
uit Honduras een dringend ver
zoek had ontvangen om bloed
transfusie-ploegen te sturen. De
Salvadoriaanse aanvallen had
den zware verliezen aan Hon
durese kant toegebracht. De
luchtmacht van Honduras heeft
talrijke vergcldingsaanvalien
op El Salvador gedaan en o.a. de
Oil of New Jersey" hij Acajutla
gebombardeerd, die nu in brand
staat.
Drie OAS-vertegenwoordigers
zijn inmiddels in San Salvador
aangekomen voor besprekingen
met president Fidel Sanchez
Hernandez. De OAS-raad in
Washington deed eerder een be
roep op de twee partijen de vij
andelijkheden te staken. Hondu
ras heeft laten weten dat het be
reid is voor onbepaalde tijd een
wapenstilstand te sluiten, als
ook El Salvador een staakt-het-
vurenaanvaardt,
nooit worden uitgemaakt, meende
de heer Van Doorne. De technicus
van de Daf zou de politie heljain
bij het onderzoek van de bus.
(Zie verder pag. 2
Het tweede kamerlid C. F. van
der Peijl te Goes (chu) heeft de
minister van verkeer en waterstaat
gevraagd een diepgaand onderzoek
te laten instellen naar de oorza
ken van de busramp bij Dinant
waarbij 21 mensen zijn omgeko
men.
Hij informeert of het juist is,
•dat fret ongeluk een gevolg is vau
weigerende remmen en of de bus
op grond van de wet autovervoer
personen kort geleden nog van
rijkswege aan een onderzoek was
onderworpen.
AANMERKELIJK KOELER
Het. was woensdag warm zo
merweer. De temperaturen lie
pen op diverse plaatsen in ons
land op tot waarden boven de 30
graden. Alleen in de kustgebie
den bracht een zeewind enige ver
koeling.
Dit zonnige weer was te dan
ken aan een hogedrukgebied,
waarvan het centrum boven Hon
garije lag. Ook op vele plaatsen
in west-Europa was het warm
weer. Een uitzondering hierop
vormde de Britse eilanden. Hier
bevond zich een frontale storing,
die daar vrij veel bewolking ver
oorzaakte Hierdoor bleven de
temperaturen aanzienlijk lager
dan op plaatsen waar het front
zijn invloed niet deed gelden.
Dit frontensysteem trekt naar
het oosten en zal vandaag ons
land passeren. Vóór het front uit
bevindt zich echter een onweers
storing, die ons land eerst zal
voorbij trekken. Na de frontpas
sage. waarbij vrijwel geen regen
zal vallen, zullen de temperatu
ren aanzienlijk lager zijn dan de
voorafgaande dagen,. Hierbij zul
len zich echter in de middag weer'
enkele opklaringen voordoen.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Veel bewolking
Veel bewolking met in de och
tend nog kans op een lokale on
weersbui. later gevolgd door en
kele opklaringen. Matige en aan
kust af en toe vrij krachtige wind
tussen west en zuidwest. Gema
tigde temperaturen.
frioagwater
DONDERDAG 17 JULI
v.m.
ÜJÏu
Cadzand
3.11
3.29
Breskens
3.36
3.54
Terneuzen
4.12
4J0
Hansweert
4.51
5.09
Walsoorden
4.55
8.13
VRIJDAG 18 JULI
Cadzand 3.46 4.03
Breskens 4.11 4.28'
Terneuzen 4.47 5.04
Hansweert 5126 5.43
Walsoorden 5.30 5.47i
ZON
op onder
juli
17 04.40 20.51
18 04.41 20.50
MAAN
op onde»]
07.25 22.21!]
08.39
