Méér en betere huizen nodig VERENIGING DIENSTPLICHTIGEN ALLESBEHALVE ENTHOUSIAST Engelse ontwerp-conventie voor verbod bacteriologische wapenen Nachtelijke ballonvaart met bijl en echohoorn Voor kwart miljoen aan sieraden gestolen Groot hotel congrescentrum op Texel Welvaart en status spelen grote rol MINIMUM-BROODPRIJS (TUSSEN 65 EN 73 CENT) EIND JULI BEKEND Pagina 2 DE VnijF, ZEEUW Vrijdag 11 juli 1969 Geneefs protocol Koningin ontving president van „Knickerbocker International'"' U ït breid Ingsplan Duits wegennet Paus Paulus over „vrijheid'' „Zuivering" In Brazilië Rozen! No Wrnien ieders bereik. Ecu feestelijke bloem. Om uzelf en anderen mee te Terrassen Vooral nu ze zó gevarieerd voorhanden zijn. Heen nakar een btoemetje mee! Versneld tempo Variatie Duitse maatregelen tegen watervervuiling R.K. ambachts school in Groningen, maar geen leerlingen Nieuwe toepassing van thalidomide Sterke groei van wereldtankervloot Het bestuur van de vereniging van dienstplichtige militairen lieeft commentaar geleverd op de woensdag door defensie aan gekondigde maatregelen, volgens welke in 1970 ruim 14.000 goed gekeurde Nederlandse dienst plichtigen buitengewoon dienst- plictig kunnen worden. De ver eniging heeft met gemengde ge voelens van die maatregelen kennis genomen. Enerzijds juicht ze het toe dat de groep dienst plichtigen zo klein mogelijk wordt gehouden, anderzijds meent het bestuur dat de „on redelijkheid in de lastenver deling" op die manier steeds toeneemt. Het bestuur wijst nogmaals op het standpunt, dat het inneemt ten aanzien van het dienstplicht- beleid, hetwelk inhoudt dat voor degenen die in dienst moeten, zulke voorzieningen moeten wor den getroffen dat zij zo min mo- gelijk worden benadeeld ten op zichte van degenen die zijn of worden vrijgesteld. Daarbij denkt het bestuur aan „de schade die men lijdt door de lage wedde en de achterstand in carrièrever loop die men oploopt". Het be stuur hoopt dat nu „nog inten siever zal worden gezocht naar regelingen die de onredelijkheid op een zo kort mogelijke termijn zullen wegnemen". En zorgt dus voor allerlei voordeeltjes voor onderweg. Op de ontwapeningsconferentie in Genève heeft Engeland donder dag een ontwerp-conventie voor een verbod op bacteriologische wapenen ingediend. In het ontwerp, ingediend door de onderminister van buitenlandse zaken Fred Mulley, wordt bezit, gebruik of vervaardiging van der gelijke wapens verboden. Landen, die menen het slachtoffer te zijn van bacteriologische oorlogvoering, kunnen een klacht Indienen bij de secretaris-generaal der Verenigde Naties en een onderzoek vragen. In het ontwerp wordt niet ge sproken over chemische wapenen, omdat een verbod daarvan vol gens deskundigen moeilijk te ver wezenlijken valt wegens het vreed zaam gebruik van vele chemische ingrediënten. Rusland en de Verenigde Staten hebben nog niet gereageerd op de indiening van de ontwerp-conven tie. De Sówjet-Unie staat op het standpunt dat een eerste stap tot een verbod van chemische en bac teriologische wapenen is het uit 1925 stammende Geneefse protocol voor een verbod op het gebruik van gassen en bacteriologische wapenen in de oorlog te verster ken. Dit protocol is niet geratifi ceerd door de Verenigde Staten, wèl door Frankrijk en China, die de laatste jaren niet aan de ont wapeningsbesprekingen hebben deelgenomen. President Nixon heeft onlangs verklaard dat de Amerikaanse de legatie op de ontwapeningsconfe rentie bereid is elk voorstel te be studeren dat de mogelijkheid biedt tot betrouwbare controle op che mische en biologische strijdmidde len. In de nacht van zaterdag op zondag 12/13 juli zullen van het vliegveld Teuge de ballonvaar- ders Nini en Jan Boesman sa men met de clubgenoten van de Haagse ballonclub de heren P. H. Verseveldt en J. Kloppers op stijgen voor een nachtvaart. Voor deze nachtvaart nemen de pilo ten een historische scheepsroe per, een hoorn, messen, thermos flessen met sterke koffie, een voöhtigheidsmeter en een 11 mee. De echohoorn doet dienst zolang men in de nacht de vaar- hoogte niet kan bepalen. De bal lonvaarder blaast in beneden- waatse richting op de hoorn en aan de hand van de tijd die de echo nodig heeft om terug te klinken, kan hij berekenen op welke hoogte hij „vaart". De bijl dient om zich uit boomtakken te kunnen bevrijden. De start wordt ondernomen te ongeveer half drie s nachts, als het nog volkomen duister is. Voor deze vlucht is bü de direc teur-generaal van de rijkslucht vaartdienst een speciale vergun ning aangevraagd. Er is geen radioverbinding met de beman ning, want zo'n moderne instal latie hoort niet in een meseum- achtig luchtvaartuig. Daar de ballo« gedreven wordt door de wind, is het onzeker waarheen de vaart zal gaan. Enige auto mobilisten hebben zich reeds aangemeld om de grote gaszak op zijn reis naar onbekende be stemming te volgen. Dit zal goed mogelijk zijn, daar de snelheid van deze vierpersoons luchtbal lon slechts ongeveer 15 km per uur zal bedragen. Koningin Juliana heeft don derdagmorgen op paleis Soest- dijk de heer Albert C. Balink, oprichter en president van het maandblad „Atlantic Observer Knickerbocker International", ontvangen ter gelegenheid van het'30-jarig bestaan van „Knic kerbocker". De heer Balink bood de koningin alle ingebonden jaar gangen aan, bestemd vodt het koninklijk huisarchief. Tijdens de oorlog was de „Knickerbocker Weekly" het eni ge publiciteitscontact voor Ne derland met het buitenland. In die periode was tiet blad met hulp van de Royal Airforce eveneens actief met het versprei den van belangrijke mededelin- De Westduitse minister van verkeer, Leber, heeft donderdag voor journalisten een uitbrei dingsplan van het Duitse wegen net openbaar gemaakt. Dit be helst onder meer de aanleg van 10.000 km snelweg in de periode 19711985, waardoor de lengte van de gezamenlijke snelver- keerswegen op ongeveer 14.500 km zal komen. Daarnaast zal een 3500 km voor autoverkeer bruik bare wegen worden aangelegd. Tegen die tijd zal men in het Rijn- en Ruhrgebied nooit meer dan vier km van de dichtstbij zijnde snelweg verwijderd zijn en in andere streken 10 tot 17 km. De kosten worden begroot op 93 miljard mark. Een juwelier in de Oudebrug steeg in Amsterdam kwam don derdagmorgen toen hij zijn win kel wilde openen, tot de onaan gename ontdekking dat zijn hel' winkel letterlijk leeggeroofd was. Volgens een voorlopige opgave is er voor een waarde van een kwart miljoen aan sieraden, ju welen en horloges gestolen, De dieven hebben alle tijd ge had want de winkel was woens dagavond om kwart over zes ge sloten en de diefstal werd don derdag om half negen ontdekt. De daders zijn via een dakraam binnengekomen. Voorlopig tast de politie in het duister. Een troost voor de juwelier: de ver zekering dekt de schade. Volgend jaar, zo hoopt de N.V. Ceres (in oprichting), zal op Texel worden begonnen met de bouw van een hotel, dat voornamelijk gen voor het Nederlandse volk als congrescentrum zal fungeren. en voor de Nederlandse onder grondse. Bij de watersnood in 1953 werd onder leiding van de „Knickerbocker" geld ingeza meld in Amerika voor de slacht offers van deze ramp. Na afloop heeft de heer Balink toen een chèque van zes miljoen gulden aan prins Bernhard kunnen aan bieden. Paus Paulus heeft woensdag gezegd dat het vrijheidsstreven binnen de rooms-katholieke kerk niemand het recht geeft het ge zag van de hiërarchie te tarten. „Dit gezag komt niet van bene den, maar heeft een goddelijke oorsprong". De paus sprak op zijn wekelijkse audiëntie in de St. Pieter. „Men moet vrijheid niet verwarren met ideologische of religieuze onverschilligheid en nog veel minder met individua lisme of met verantwoordelijk heid, willekeurige bevliegingen en anarchie. Het tweede Vati caans concilie heeft een periode van grotere vrijheid en informa liteit in de kerk ingeluid", zei de paus. De formele discipline wordt verminderd, willekeur, intole rantie en absolutisme zullen ver dwijnen. De kerkeijke wetten worden vereenvoudigd, de ge zagsuitoefening zal gematig zijn en de geest van christelijke vrij heid wordt aangemoedigd. Maar, aldus de paus, dit ontslaat ons niet van gehoorzaamheid aan de goddelijke wetten en aan de hie- rarichie, die de kerkelijke ge meenschap bestuurt. Het ligt in de bedoeling het hotel te bouwen aan de Waddenzeedijk ten zuiden van 't dorp Oudeschild. Het zal plaats bieden aan 180 gas ten. Er komt een congreszaal voor 800 bezoekers. Verder zullen er een verwarmd zeewater-buitenbad en een overdekt binnenbad worden aangelegd. Er komt ook een sauna. De gemeenteraad heeft de plan nen goedgekeurd. Velen vrezen dat de bouw van het hotel ernstig af breuk zal doen aan het landschaps- schoon. Er is dan ook een protest- comité in het leven geroepen, dat reeds de handtekeningen van 2.700 tegenstanders heeft verzameld. ZWOLLE: De bouw van de grote verkeersbrug over de ÏJssel bij Zwolle vordert. De brug die aan sluit op rijksweg 2 (Oldenbroek Zwolle) wordt 660 meter lang en heeft 2x 3 rijstroken (plus vluchtstrook). De bouwkosten bedragen 15 miljoen. In het voor jaar van 1970 komt het gehele project gereed. Wegens ondermijnende activi teit, corruptie en het in gevaar brengen van de veiligheid in de lucht zijn woensdag bij presiden tieel deareet 26 personeelsleden van de luchtmacht, onder wie officieren, ontslagen. Twee luite nant-kolonels verloren voor tien jaar hun politieke rechten. Er trouwen in Nederland per jaar meer dan 100.000 paren. Dat betekent globaal gesproken een jaarlijkse vraag naar 100.000 woningen. Het betekent niet een vraag naar 100.000 nieuwe wo ningen, want de ervaring leert dat voor ongeveer een derde aan de vraag kan worden vol daan door een aanbod van be- Het ziet er naar uit dat een prijs- besluit voor de minimum-prijzen van brood in de laatste week van juli van kracht zal kunnen wor den. De voorzitter van het produkt- schap voor granen, zaden en peul vruchten, dr. C. H. J. van Beuke ring, die de minimumprijzen zal vaststellen, streeft ernaar nog deze week het overleg met de minister van landbouw en de staatssecre taris van economische zaken af te ronden. De verordening minimum broodprijzen is naar de minister van landbouw doorgezonden ter goedkeuring. De verordening moet, alvorens zij van kracht wordt, in het gewoonlijk op maandag ver schijnende verordeningenblad „Be drijfsorganisatie" worden gepubli ceerd. Op dezelfde wijze kan dit geschieden met het prijsbesluit van de voorzitter van het produkt- schap, een -week later. Na deze publikatie wordt het van kracht. Het gaat om een dertigtal ge meenten. De minimumprijzen, waarvan in bepaalde gevallen ont heffing kan worden verleend, kun nen voor de diverse gemeenten, de broodsoorten en voor de gel dingsduur verschillend zijn. De verordening zal tot 1 juli 1970 geldig zijn. In het overleg, dat de voorzitter van het produktschap verplicht was te voeren met ver tegenwoordigers van de Neder landse bakkerijstichting en het consumentencontactorgaan, was de meerderheid van mening dat de minimumprijzen moeten liggen boven de 65 cent, zoals door het consumentencontactorgaan wordt gewenst. Tegenover deze laagste prijs in het overleg stond die van de bakkerijstichting met 73 cent. De commissie heeft geen een stemmig oordeel over de hoogte van de minimumprijs gegeven. ttEISVOLI door lakob Schopman» 82) „Ik begrijp het" zei hjj, „en wil je ons morgen werkelijk verla ten?" „Jawel, m'n besluit staat vast, ofschoon ik hier niets meer te duchten heb, want de straf, die men mij mogelijk zou kunnen geven, is verjaard. Maar het heeft geen zin voor mij, om nog langer hier te blijven. Integendeel, het is veel beter als ik maar weer verdwijn." Piet van der Staay was veruit de meest intelligente van de smokkelbende. Hij kon zich wel enig idee vormen van het leven, dat zijn leider nu weer tegemoet ging, en een dergelijke grote af wisseling in het bestaan trok ook hem aan. Daarenboven had hij zich gaandeweg steeds meer lOt de figuur van Smokkeldorus aan getrokken gevoeld. „Kan ik niet met je mee gaan?" vroeg hij. Dat verzoek verbaasde Smok keldorus. Maar al zou hij per soonlijk er geen bezwaar tegen hebben, dan nog waren er te veel andere onoverkomelijke bezwa ren. Misschien dat Vermeer niet het grootste obstakel zou vormen, maar met Piet van der Staay er nog bij zou het plan om Anne- marie en haar verloofde mee te krijgen iets waarop hij tegen beter weten in altijd nog hoopte helemaal onmogelijk worden. „Het gaat niet", antwoordde hij, „en ik kan je niet vertellen waarom, het is allemaal veel in gewikkelder dan je denkt. Maar laten we het over wat anders hebben. Heb jij ook iets gehoord van plannen bij de commiezen om vannacht een grote razzia te houden?" Van der Staay knikte. In het dorp ging het praatje rond, om dat men er verschillende vreem de commiezen gezien had. „Zoudèn we vannacht liever maar niet gaan?" stelde hij voor. Smokkeldorus schudde het hoofd. Neen, uitstellen ging niet. Het was de laatste nacht, dat hij beschikbaar was, en de andèren rekenden er nu eenmaal op, dat hij hun nog een keer voor zou gaan. „Laten we dan tenminste een andere weg kiezen dan we eerst van plan waren!" Maar ook daarop wilde hij niet ingaan. „We zijn toch geen laf bekken?" De situatie beviel Van der Staay allerminst. Het liefst zou hij de hele onderneming hebben afgelast, maar met Smokkeldorus viel daarover eenvoudig niet te praten. „Bang ben ik niet", antwoord de hij, „en de anderen evenmin. Maar wie het gevaar zoekt komt er in om. Je was anders toch al tijd zo voorzichtig, waarom luis ter je nu dan niet naar goede raad? Ik begrijp er niets meer van. Wat is er eigenlijk aan de hand met je?" „Je vraagt veel te veel", zei Smokkeldorus grimmig, „maar maak je niet ongerust, met mij is alles in orde. En wat het gevaar betreft, nooit heb ik er zo naar verlangd als op dit moment." Hij keerde zich om naar de smokkelaars, die nog achter hun glazen aan de tafel zaten, en ge bood hun: „Stoppen jullie de pungels vol, en als iemand een wapen bij zich heeft laat hij het dan gereed voor gebruik maken. Ik heb er een stil vermoeden van, dat we vannacht een botsing met de commiezen zullen beleven. Wie op ons schiet zal een kogel terug krijgen. En mocht iemand die zogenaamde muzikant bij de commiezen ontdekken, dan doet hij een goed werk om die ver rader meteen overhoop te schie ten, want met verraders dienen er korte metten gemaakt te wor den." Nimmer tevoren had Smokkel dorus zich in zulke dreigende be woordingen tegenover z'n smok- kelgezellen uitgelaten. Men keek hem verbluft aan. En het was alsof z'n gestalte groter en impo- nerender was geworden. Niet langer de figuur van een smok kelaarsbendeleider, die langs slinkse wegen z'n doel tracht te bereiken, maar bijna van een legeraanvoerder, die machtig, sterk en zelfbewust z'n troepen tegen de vijand in de strijd en naar de overwinning leidt. Met een enkele handbeweging beduidde hij hun, dat het tijdstip voor de afmars was aangebroken. En weldra lag de smokkelaarshut verlaten. Kromme Grades was op een stoel neergezakt, verzonken in sombere gedachten. Dikke Marie liep langs de tafel om gla zen op te ruimen. „Daar komen ongelukken van", jammerde ze, „daar komen onge lukken van!" Ze begon te huilen en wreef verwoed met haar schortpunten in de ogen. „Ach wat" grauwde Grades, „hou op met dat gesim. Je maakt een mens nog ziek van ellende, terwijl ie toch al genoeg heeft aan z'n eigen narigheid. Die smokkeldorus is zo slim als Sa- lomons kat. Daar maak ik mij geen zorg over. Maar het ergste is, dat we hem zullen moeten missen, en wat blijft ér dan nog van onze verdienste over? Was die mooie meneer maar heel ver weg gebleven. Daar had ik meer aan gehad dan aan de rondjes, die hij gegeven heeft." En na deze lange ontboezeming zuchtte hij de stenen uit de grond. Dikke Marie was on troostbaar. De dreigende woor den, de mogelijkheid, ja de waar schijnlijkheid, dat er schoten zou den vallen, bezorgden haar een hevige angst, die in de eerste plaats uit ging naar de persoon van de leider. Grades dacht altijd alleen maar aan geld, die zou een cent nog in twee stukken willen bijten. (Wordt vervolgd.) staande woningen die vrij ko men (i.v.m. overlijden of opname in een bejaardenhuis). Er gaan jaarlijks 15.000 oude huizen tegen de vlakte en wo ningen afbreken betekent nieu we woningen bouwen. Maar niet alleen het aantal woningen moet toenemen, de be woners wensen ook meer woon genot, dus naeer kubieke meters per woning. Welva-ut en status spelen meer en meer mee op de woningbouwmarkt. In het financieel overzicht van Eurowoningen lezen wij dat de beleggingswaarde van woningen alleen maar omhoog kan gaan, afgezien nog van de geldont waarding. De jaarlijkse woningproduktie wordt iri een eenparig versneld tempo Omhoog gestuwd. Er moe ten niet alleen méér maar ook betere huizen worden gebouwd, Dit is mogelijk door samenwer king tussen een groep opdracht gevers, een groep financiers, een groep ontwerpers en een groep aannemers. Een geïntegreerd wo ningbouwbedrijf houdt zich bezig met: a. de aankoop en het bouwrijp maken van gronden; b. het ontwerpen van stads-wij- ken; c. het ontwerpen van series her haalde woningtypen; d. het ontwerpen en uitvoeren van financieringsregelingen; e. het bouwen van woningen, winkelcentra en zo nodig an dere voorzieningen; f. het exploiteren van gebouwen complexen. Het Westduitse ministerie voor de volksgezondheid heeft, nadat onlangs de Rijn door het insekti- cide endosulfan werd vergiftigd, een basisprogramma voorgesteld voor het onderzoek van alle pro blemen van waterverontreiniging door insektenverdelgingsmidde- len. Dit heeft de Westduitse mi nister voor volksgezondheid, Kate Strobel, donderdag in Bonn aangekondigd. Zij wees hierbij op de noodzaak het aantal meetstations en proef installaties bij de waterleidingbe drijven te vergroten. De schade, door het middel en dosulfan veroorzaakt aan de vis stand, wordt door het Noordrijn- Westfaalse ministerie van land bouw geschat op 2,5 tot 3 miljoen mark. Wie de vergiftiging op zijn gé- weten heeft, is nóg steeds onbe kend. Minister Kate Strobel heeft ter voorkoming van waterverontrei niging een wetgeving op federaal niveau bepleit, alsmede een in ternationale conferentie over dit onderwerp. Volgens haar zal het de plaatselijke autoriteiten 10 miljard mark en de industrie 15 miljard mark extra kosten om in het vervolg afvalstoffen uit de rivieren te houden. Een woordvoerder van het mi nisterie van volksgezondheid zei, dat plannen voor een internatio nale overeenkomst betreffende de waterwegen zijn voorbereid door het Europese parlement, dat ech ter geen wetgevingsbevoegdheid heeft. Op een vraag antwoordde hij dat geen verdere bevoegdhe den moéten worden verleend aan de internationale commissie te gen de Rijnwatervervuiling, be staande uit Frankrijk, West- Duitsland, Zwitserland, Luxem burg en Nederland. Een unieke vorm van flexi bele stedebouw is het plan „Ro- zendaal" bij Leusden, een woon wijk bij de oude kern van Ha- mersveld, waarin elfhonderd eengezinshuizen worden ge bouwd. :y Men is uitgegaan van de ge dachte van de variatie enerzijds en de onverbrekelijke samenr hang anderzijds, wat heeft geleid tot een opzet van elfhonderd naar het uiterlijk identieke wo ningen. De inwendige variatie zit in een flexibel bouwsysteem, waarbij de indeling van elke woonlaag op vier manieren kan worden gevarieerd, zodat elk huis vier en. zestig (4x4x4) verschillende indelingsmogelijk heden krijgt. Het is een experi ment in een voor Nederland nieuwe richting. De in aanbouw zijnde rooms- katholieke lagere technische school in Groningen zal wegens gebrek aan leerlingen een school voor laboratoiriumpersoneel wor den, aldus blijkt uit het antwoord van de staatssecretaris van onderwijs, mr. J. H. Grosheide, op vingen van het tweede kamer lid Laban (p.v.d.a.). Bij de afwer king van het gebouw kan met de nieuwe bestemming rekening worden gehouden. Toen de subsidiëring van de r-ik. l.t.s. in oktober 1962 werd goedgekeurd, had men berekend een jaarlijkse toelating van 80 jongens te kunnen verwachten, een aantal dat voldoende was om voor subsidiëring in aanmerking te komen. Het kalmerende middel Thali domide, dat bij gebruik door zwangere vrouwen misvormde baby's zou veroorzaken, kan misschien worden toegepast bij de bestrijding Van lepromateuze lepra, de ernstigste vorm van melaatsheid. Dit zegt dr. Carl Erma, hoofd van de klinische af deling van het Amerikaanse Pu blic Health Service-ziekenhuis, in het blad „Washington Star". Uit een onderzoek van een jaar bleek dat thalidomide beter dan andere middelen leproze misvormingen kon voorkomen en nauwelijks bijverschijnselen meebracht. Soortgelijke resultaten hadden proefnemingen in Israël, Thai land en Latijns-Amerika, aldus de Washington Star, die hieraan toevoegt dat dr. Enna en zün collega's met een vijfjarenpro- ject zijn gestart voor verdere proeven met dit geneesmiddel. De wereldvloot van grote tan kers (boven 50.000 ton d.w.) is in 1968 met circa 30 procent ge stegen. De groei trad vooral op bij schepen boven 200.000 ton d.w. en van rond 100.000 ton. Dit vermeldt 'n overzicht van Fean- ley and Egers Ltd. in Oslo. Nederland neemt op de lijst van grote tankers 'n bescheiden 11e plaats in met achttien sche pen, waarvan zestien 'in het be zit van oliemaatschappijen. Vier landen domineren duidelijk in deze sector van de scheepvaart: Liberia (171 schepen), Noorwe gen (138), Japan (97) en Groot- Brittannië (91). Op 1 januari van dit jaar wa ren achttien tankers met 'n ton nage boven de 200.000 dwt in de vaart en 173 in bestelling.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1969 | | pagina 2