Frankrijk handhaaft wapen
embargo tegen Israël
Opperste Sowjet hoorde
verslag aan van Gromyko
25-ste „vredesgesprek"
Parijs
in
SEEN UITSTEL
AFTELLING
AP0LL0-11
LANCERING
Mankement aan
raket verholpen
OOSTEUROPESE LANDEN
ONDER CONTROLE
Nog geen enkele vooruitgang geboekt
PAPOEA'S DODEN
IN W.-IRIAN
INDONESIËRS
FULBRIGHT„MINISTER LA1RD
D0ET ALSOF RUSLAND KLAAR IS
VOOR VERNIETIGINGSOORLOG"
Willy Brandt;
„Blijven
samenwerken met
Arabische landen"
Machtsstrijd
in het Kremlin?
HFT WEER
Eerste persconferentie van de franse president
Evenwicht
Soepel beleid
Gelach
Nucleaire sector
Chinese wapens
voor Syrië
„Onvoor
waardelijk"
Agressiemacht
Eigen toekomst
Hoogwater
Zon-
en
Maanstanden
Scherpe aanval
Gemeen
schappelijke taal
Het mijnongeluk
op Formosa
Weerbericht
PraitkeHHg bi} i
IS TEKHCUZEN
Directeur-Hoofdredacteur: P. 9. van de Sand*
Redactie» en Admlaiatratte-edresSmldswal
Telefoon: (01150V-J073, Gironummer: 38180
Abonnementsprijs:
ƒ8,— per kwartaal; per maand ƒ3,70
Loste nummers 18 eent, indusfef 4 X B.t.w.
DE VRIJE ZEEUW
VRIJDAG
11 JULI 1969
25e Jaargang
No. 6023
Uitgeefster N.V. v/h Fa. P. J. van de Sande, Terneazen
Advertentieprijsper mm 16 cent; minima»
per advertentie f 2,40, exclusief 4 B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bi] vooruitbetaling.
VermeldingBrieven onder nummer, of Adres
bureau van dit Mad 80 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot om. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummes
tot 10 uur voormiddag.
President Pompidou van Fr ank-
krijk heeft donderdag op een
persconferentie in Parijs ver
klaard, dat Frankrijk voorlopig
het volledige verbod op de uit
voer van wapens naar Israël zal
handhaven. Pompidou die sprak
op zijn eerste persconferentie na
zijn ambtsaanvaarding als pre
sident, zei dat contacten tussen
de vier grote mogendheden de
enige basis vormen voor de op
lossing van de „chronische" cri
sis in het midden-oosten.
Als Frankrijk het wapenem
bargo tegen Israël opnieuw in
studie zou nemen, zou het alleen
gaan om de terugkeer naar het
„selectieve" embargo zoals dit
vóór januari van dit jaar be
stond. Het embargo bedreigt het
voortbestaan van Israël niet.
Pompidou drong aan op stop
zetting van alle wapenleveran
ties aan de landen van het mid
den-oosten. De politiek van
Frankrijk is niet gericht op de
verkoop van wapens, maar op
herstel van de vrede in het mid
den-oosten. Daarom moet het
militaire evenwicht in het mid
den-oosten gehandhaafd blijven.
Frankrijk, aldus Pompidou, wil
meewerken aan de pogingen om
tot een regeling in het midden
oosten te komen, op grond waar
van Israël in vrede kan leven
binnen erkende en gewaarborg
de grenzen.
Bij elke regeling moest echter
rekening worden gehouden met
het vraagstuk van de Palestijn
se vluchtelingen. Israël diende
te beseffen dat het niet met mi
litaire middelen tot een blijven
de regeling kan komen.
Aanvankelijk vreesde men, dat
het lek, dat donderdag werd ont
dekt aan het druksysteem van de
eerste trap van de Saturnusraket,
die de ApoHo-11 buiten de aan
trekkingskracht van de aarde zal
stuwen, uitstel van de lancering,
op 16 juli, zou veroorzaken. Nadat
technici in korte tijd met enkele
simpele handelingen het euvel had
den verholpen, kon worden mee
gedeeld dat alle moeilijkheden be
vredigend waren opgelost.
De aftelling Is afgelopen nacbi
om één nur begonnen.
Pompidou verklaarde dat Frank-
krjjk in principe geen bezwaar
heeft tegen toetreding tot de
E.E.G. van Engeland en andere
landen. Hij (hoopte op een top
conferentie in de komende
maanden van de leiders van de
zes landen van de E.E.G.
Wat de eventuele toetreding
van Engeland betreft zei de
Franse president dat hij geen be
sprekingen wil beginnen, voor
dat hij de moeilijkheden, pers
pectieven en de gemeenschap
pelijke houding van de „zes"
kent. Hij beklemtoonde de nood
zaak de eerste fase van de E.E.G.
te voltooien. Dit moet vóór het
einde van dit jaar gebeuren.
De topconferentie van de zes
van de E.E.G. moet volgens Pom
pidou geen agenda hebben. Er
moet vrij van gedachten worden
gewisseld over de afbouw en de
toekomst van de E.E.G.
Volgens waarnemers zijn er
geen belangrijke wijzigingen in
de Franse politiek te constateren.
Pompidou schijnt zoals gewoon
lijk een soepel beleid te willen
voeren zonder zichzelf of zijn
regering op bepaalde punten
vast te leggen.
Hij legde de nadruk op de
vriendschappelijke band tussen
Frankrijk en de Verenigde Sta
ten, maar hij voegde er aan toe:
„Ik denk dat dit bondgenoot
schap zich moet ontwikkelen
buiten het kader van organisa-
tjps zoals de NAVO". De huidi
ge Amerikaanse politiek in Viet
nam is volgens Pompidou een
teken dat de zienswijzen van
Washington en Parijs dichter bij
elkaar komen te liggen.
De president ontlokte gelach
aan de journalisten met een sar
castische verwijzing naar de Brit
se aarzelingen in het verleden om
tot de E.E.G. toe te treden.
Pompidou herhaalde zijn voor
stel voor een topconferentie om
de voltooiing van het huidige sta
dium en de toekomst van de ge
meenschap te bespreken.
Frankrijk zal het martelaar
schap van de Joden onder het na
ziregime nooit vergeten, aldus
Pompidou, maar een volledig
wapen-embargo is geen bedrei
ging voor Israëls bestaan. Veran
dering in het beleid ten aanzien
van midden-oosten zou kunnen
inhouden dat Frankrijk terug
keert naar het beperkte embargo.
De regering controleerde toen
alle wapenzendingen naar Israël,
Syrië, Jordanië en Egypte. Pom
pidou sprak zich tijdens de pers
conferentie uit voor het beëindi
gen van alle wapenzendingen.
De verkiezingsuitslag heeft
aangetoond dat het Franse volk
instemt met de grondslagen van
de vijfde republiek, aldus Pom
pidou. De politieke strijd moet
zich dus afspelen binnen het ka
der dat generaal De Gaulle in
1958 heeft vastgelegd.
Pompidou zei dat er geen spra
ke van is dat frankrijk het be
stuur over de grotendeels Frans
sprekende Canadese provincie
Quebec waar president De
Gaulle de separatisten steunde
zou overnemen. Maar het is van
zelfsprekend dat Frankrijk
„nauwe en uitstekende betrek
kingen" onderhoudt met Quebec.
Over de economie, die het
grootste struikelblok van zijn ka
binet kan zijn, zei de president
dat de inflatoire tendenzen in
Frankrijk zowel een positieve als
een negatieve kant hebben.
De nucleaire sector moet prio
riteit in het militair budget heb
ben, aldus Pompidou. De opposi
tie heeft de eigen Franse kern
macht vaak aangevallen als zijn
de te kostbaar.
De eerste persconferentie van
de president was minder formeel
dan de halfjaarlijkse persbijeen
komsten van generaal De Gaulle.
Er waren geen ministers, ambte
naren en vooraanstaande per
soonlijkheden bij aanwezig, zoals
gebruikelijk bij de persconferen
ties van de generaal, maar vrij
wel uitsluitend journalisten.
Op de bijeenkomst van de op
perste Sowjet heeft de minister
van buitenlandse zaken, Andrei
Gromyko, donderdag een verslag
van meer dan anderhalf uur voor
gelezen over de internationale toe
stand en de buitenlandse politiek
van de Sowjet-Unie.
Giomyko zei dat het Warschau-
pakt nooit enige bedreiging van
de socialistische doeleinden van
zijn lld-staten zal toestaan. Deze
opmerking wordt door westelijke
v: aarnemers zo gezien, dat de Sow
jet-Unie bereid is tot een interven
tie evenals in Tsjecho-SIowakije,
als mocht blijken dat een der Oost-
europese landen tekenen vertoont
aan de communistische controle te
ontsnappen.
Gromyko zei verder o.m.: „De
toegenomen kracht van het War-
schauverdrag waarborgt de vrede
en de veiligheid in Europa". Hij
verwierp de beschuldiging van het
westen dat de Sowjet-Unie voor
een vorm van beperkte souvereini-
teit van de met haar verbonden
landen is. Gromyko stelde de vor
ming van een atoomvrije zone in
LEEUWARDEN: Het prinselijk
gezin brengt op het ogenblik een
vakantie in noord-Nederland
door. Hier prins Claus met zijn
zoon prins Willem-Alexander tij
dens een wandeling in de omge
ving van Leeuwarden.
Syrië heeft de afgelopen dagen
als een schenking wapens ter
waarde van ongeveer 55 miljoen
gulden van China ontvangen, al
dus heeft donderdag het Syrisch
blad „El Sayad" gemeld. De aard
van de wapens werd niet ver
meld, wèl dat ze onmiddellijk
naar het „front" zijn doorgezon
den.
In het westelijk centraal hoog
land van West-ïrian hebben
stamleden 10 tot 20 Indonesische
militairen gedood, zo heeft een
Indonesische regeringswoord
voerder in Biak meegedeeld. Vol
gens hem zal_ dit incident niet
van invloed zijn op de daad van
„vrije keuze", waarmee de toe
komstige status van het gebied
moet worden bepaald.
Het bloedige incident is vol
gens de Indonesische lezing op
1 juli begonnen, toen met bijlen
en speren gewapende stamleden
onverwacht de aanval openden
op de Indonesische militairen bij
de basis nabij het dorp Moana-
niani. De stamleden zouden ge
steund zijn door enige politie
agenten die op 29 april hadden
deelgenomen aan de opstand in
het dorp Enarotali, dat enige
kilometers van Moanamani ligt
verwijderd.
■■iinrit politici ia Djakarta
hebben donderdag hun landge
noten opgeroepen de Indonesi
sche regering in de „daad van
vrije keuze" te steunen. In een
gezamenlijke verklaring zeiden
ze dat West-ïrian een deel van
Indonesië werd, toen dat land in
1945 zijn onafhankelijkheid pro
clameerde. „Het lot van een mil
joen Irianezen is toevertrouwd
aan president Soeharto én daar
om moeten wij allen hem en de
regering helpen winnen", zo
heette het in de verklaring. Voor
generaal-majoor Kemal Idris, de
militaire bevelhebber van Oost-
Indonesië die tevens veiligheids
commandant voor Westlrian is,
schijnt er geen twijfel over de
uitslag van de volteraadpleging
te bestaan. Hij verklaarde deze
week in Ambon: „Het is zeker
dat Indonesië de daad van vrije
keuze wint en dat West-ïrian in
de schoot van Indonesië blijft".
Een afvaardiging van Indone-
sië's opperste adviesraad is don
derdag naar West-ïrian vertrok
ken om de volteraadpleging te
■vuigUBk
Te Parijs werd donderdagmor
gen de 25e bijeenkomst van het
vredesgesprek over Vietnam ge
houden.
De leider van de Noordvietna-
mese delegatie, Xoean Thoey, pro
testeerde tegen aanvallen in het
gebied ten noorden van de gede
militariseerde zone, die Ameri
kaanse vliegtuigen op 7 en 8 juli
zouden hebben gedaan en waarbij
onder de burgerbevolking slacht
offers zouden zijn gevallen. Hij
wees erop dat zijn regering haar
goede wil had getoond door ter
gelegenheid van de Amerikaanse
onafhankelijkheidsdag (4 juli) drie
Amerikaanse piloten vrij te laten.
Mevrouw Ngoeyen Thi Binh, de
leidster van de delegatie van de
voorlopige „revolutionaire" rege
ring van Zuid-Vietnam, verklaarde
dat haar regering „bereid is te
spreken over de onvoorwaardelijke
terugtrekking van alle Amerikaan
se troepen en die van hun buiten
landse bondgenoten uit Zuid-Viet
nam".
Met politieke groeperingen in
Zuid-Vietnam die voor vrede, on-
afhanke'ükheid en neutraljteit
zijn, wil de voorlopige revolutio
naire regering praten over de vor
ming van een coalitieregering.
Over de Amerikaanse vredeswil
zei mevr. Binh spottend dat deze
in feite blijkt uit „vermeerdering
van de zuiveringsoperaties en
ernstige bombardementen en aan
vallen".
Ook de Noordvietnamese dele
gatieleider Xoean Thoey trok de
Amerikaanse goede trouw in twij
fel en weet het aan de Ameri
kanen dat het overleg in Parijs
niet vooruit komt. Hij eiste on
voorwaardelijke terugtrekking van
de Amerikaanse troepen en ver
klaarde nogmaals zijn steun aan
de voorlopige revolutionaire rege
ring van Zuid-Vietnam.
De vertegenwoordiger van de
Zuidvietnamese regering, Pham
Dang Lam, stelde dat het nooit
tot werkelijke vrede in Vietnam
zal komen zonder een doeltreffend
gecontroleerde terugtrekking van
de „communistische agressie
macht" uit het zuiden. Volgens
hem gaat de infiltratie van man
schappen en materieel uit het
noorden naar het zuiden nog
steeds door.
De Amerikaanse vertegenwoor
diger Cabot Lodge heeft gezegd:
„Wat betreft het terugtrekken
van troepen zijn wij bereid hier?
over te onderhandelen, maar wij
hebben geen enkele aanwijzing,
dat men van uw kant ook hiertoe
bereid is. TJ blijft doorgaan met
uw eis inzake het eenzijdige te
rugtrekken van de met Zuid-Viet
nam verbonden strijdkrachten".
Cabot Lodge verklaarde verder
nog: „Wij zullen blijven zoeken
naar de mogelijkheid voor het
volk van Zuid-Vietnam om over
zijn eigen politieke toekomst te
beslissen zonder inmenging van
buiten".
VRIJDAG 11 JULI
v.m.
n.m
Cadzand*
11.26
11.47
Breskens
11.51
Terneuzen
00.27
12.46
Hansweert
1.06
1.15
Walsoorden
1.10
1.29
ZATERDAG
12 JULI
v.m.
n.m.
Cadzand
12.14
Breskens
0.14
12.39
Terneuzen
0.50
1.09
Hansweert
1.29
1.48
Walsoorden
1.33
1.52
ZON MAAN
op onder op onder
juli
11 4.33 20.57 01.14 19.21
12 4.34 20.56 01.51 20.17
13 4.35 20.56 02.42 20.59
14 4.36 20.56 03.44 21.30
15 4.37 20,54 04.55 21.62
het gebied van de Middellandse
Zee voor.
Sprekend over de toestand in
het midden-oosten deed hij een
scherpe aanval op de politiek van
Israël. Het was echter te vroeg
om te voorspellen hoe het vier-
mogendhedengesprek in de Ver
enigde Naties zou aflopen.
Gromyko verklaarde dat de
Sowjet-Unie uitgebreide bespre
kingen met China wenst over de
betrekkingen tussen beide landen,
maar hij wist niet of de Chinese
leiders hiermee zullen instemmen.
Met de Verenigde Staten is de
Sowjet-Unie bereid te spreken over
de mogelijkheden de wederzijdse
betrekkingen uit te breiden. Maar,
aldus Gromyko, het is duidelijk
dat wij verdeeld zijn door diepe
klasseverschillen.
De Sowjet-Unie heeft zich op
het standpunt gesteld, dat bij
vraagstukken betreffende het
handhaven van de vrede de Sow
jet-Unie en de Verenigde Staten
„een gemeenschappelijke taal"
kunnen vinden. „Wij hebben nota
genomen van de verklaring van
president Nixon, dat een periode
van confrontatie voorbij is en dat
nu het tijdperk van onderhande
lingen is aangebroken".
Gromyko noemde Cuba een land
dat tot de socialistische familie
behoort, „Al ligt het geografisch
ver weg, toch ligt het ons zeer na
aan het hart".
Senator William Fulbright, de
democratische voorzitter van de
Amerikaanse senaatscommissie
voor buitenlandse zaken, heeft de
Amerikaanse minister van de
fensie Meivin Laird ervan be-
Volgens de Westduitse minister
van buitenlandse zaken Willy
Brandt moet Duitsland ondanks
de ophanden zijnde erkenning van
Oost-Duits'ana door Egypte (het
vijfde Arab'sche land) een politiek
van begrip blijven voeren tegen
over de Arabische wereld. In een
uilzeiding van de Duitse televisie
verklaarde Biandt dat men open
moet blijven staan voor de moge
lijkheid, dat men in de toekomst
niet met enkele maar met alle
Arabische landen moet samenwer
ken. De gevolgen van de crisis in
het midden-oosten voor West-
DuUsland zijn slechts „nevenver
schijnselen". Zij vloeien voort uit
de grotere politieke machtsconcen
traties, zoals de aanwezigheid van
de Russen in de Middellandse Zee
en het midden-oosten.
Brandt ziet het besluit van Nas
ser voornamelijk als een „formele
aangelegenheid" die men welis
waar niet moet onderschatten,
maar zeker niet moet dramatise
ren. Bovendien heeft Oost-Duits-
land altijd al een afgezant in Cairo
gehad.
Naast een houding van begrip
voor de Arabieren noemde Brandt
als tweede „oriënteringspunt" de
verplichting van Bonn er in geen
geval aan mee te werken, dat de
staat Israël wordt verwoest en dat
de bewoners worden bedreigd.
In het kader van het streven
naar eenheid in Europa deed
Brandt een beroep op de volken
van Europa geen ontwikkeling toe
te laten, die zou kunnen leiden tot
het ontstaan van een in de wereld-
oolitiek almachtig trio, gevormd
door het duo Moskou-Washington
en door Peking.
Het aantal slachtoffers ten ge
volge van de mijnramp te Jui-
fang op Formosa is gestegen tot
28, zo meldt het nationalistisch-
Chinese persbureau. Nadat, door
een ontploffing in de mijn 25
mijnwerkers waren omgekomen,
bezweken drie gewonden in het
ziekenhuis.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Tijdelijk regen
Veel bewolking met tijdelijk
enige regen of motregen. Matige
tot vrij krachtige wind tussen
zuidwest en noordwest. Dezelfde
temperatureii als gisteren of iets
humt»,
gehuldigd hem onaangename be
richten van de geheime dienst te
onthouden over de raketuitrus
ting van Rusland. In een brief
aan Laird schrijft Fulbright dat
de minister de schijn wekt alsof
alle geheime berichten erop dui
den, dat Rusland momenteel in
staat is Amerika een vernietigen
de slag toe te brengen met atoom
wapens.
Volgens Fulbright probeert
Laird. met deze opvatting de ia de
Amerikaanse senaat en door de
publieke opinie zo fel omstreden
bouw van het abm-raket-afweer-
systeem er door te drukken.
Fulbright zegt dat de desbe
treffende instanties, in tegenstel
ling tot wat Laiird beweert, er
niet van overtuigd zijn dat de
Sowjet-Unie in staat is met één
Slag de atomaire vergeldings
wapens van Amerika te vernieti
gen.
De aanval van Fulbright was
het eerste hoogtepunt in de dins
dag begonnen discussie in de
Amerikaanse senaat over de
bouw van het abm-systeem (anti-
ballistische raketten).
In het Kremlin woedt 'n strijd
om de macht en het land staat
aan de rand van een leiderscrisis.
Dit is de mening van de Ameri
kaanse senator Jackson, voorzit
ter van een regeringscommissie
die voortdurend studie van de
politieke ontwikkelingen in de
Sowjet-Unie maakt. Volgens de
senator staan de elf leden van het
politieke bureau betrekkelijk on
wetend tegenover de buitenwe
reld en maken zij in de buiten
landse politiek ernstige beoor
delingsfouten. in welk verband
hij aan de invasie in Tsjecho-SIo
wakije herinnerde. Steeds meer
analysen taxeren de Sowjet-Unie
op een gevaarlijke, onbereken
bare tegenstandster die op de
rand van een leiderscrisis staat
waarvan de uitkomst niet valt te
voorspellen, aldus Jackson in een
verslag aan de senaat. Deze on
zekerheid moet naar zijn mening
voldoende reden voor de senaat
zijn om 'n voorzichtig standpunt
in te nemen en president Nixon's
program van anti-ballistische
raketten te steunen
TIJDELIJK REGEN
Bóven het zeegebied tussen Ier
land en de Azoren nam een gebied
van hoge luchtdruk belangrijk in
betekenis toe. Tussen dit druksy
steem eri een denressie ten oosten
van IJsland stroomt over de Brits»
eilanden vochtige oceaanlucht ïn
de richting van het vaste land. Het
laat zich aanzien, dat de voorste
begrenzing van deze lucht vandaag
met enige regen of motregen ons
land zal passeren. Er wordt daar
bij een matige tot vrij krachtige
wind verwacht tussen zuidwest en
noordwest. De temperaturen zul
len dezelfde waarden bereiken als
donderdag of iets hoger .worden.