Drie mannen staan klaar voor historische vlucht naar de maan 14.000 jongens van lichting 1970 worden buiten gewoon dienstplichtig DE MENS DRINGT STEEDS DIEPER DOOR IN DE ONEINDIGE KOSMOS TWEE VAN HEN ZULLEN DE MAANDODEM BETREDEN Overleg in Lagos over hulpverlening „Verkiezingen" in West-lrian voor raadgevende vergaderingen afgelopen Minister Roolvink: NIEMAND IS GEBAAT BIJ EEN STERKE LOON- EN PRIJSSTIJGING Regering met nog beslissen over SER-advies VRIJSTELLING OUDSTE ZOON GROTE GEZINNEN Amerikaanse patrouille in hinderlaag gelokt VOOR GEBAK SMIDT'S EGYPTE BESCHOUWT ZICH IN VOORTDURENDE STAAT VAN OORLOG MET ISRAEL HFT WFFR DONDERDAG 10 JULI 1969 25e Jaargang No. 6022 Uitgeefster N.V. v/h Fa. P. J. van de Sande, Teraeuzen Drie instrumenten Drie miljoen onderdelen Busongeluk in Pakistan Hoogwater Zon- en Maanstanden Zelf aanvragen Uur der beslissing Broederdienst Banketbakkerij Politieke gevangenen De overstromingen in Japan Weerbericht PMwherieg bij afeennemenï: TERNEUZEN Dtweüw^HoofdtedaeteurP. J. san de Saade Redactie- en Administratie-adresSmidswal Tetefoeo: C01150)-*2073. Gironummer: 38150 Abonnementsprijs f 8e~ per kwartaal; per maand ƒ2,70 Losse nummers 15 cent, inclusief 4 6.T.W. DE VRIJE ZEEUW Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum per advertentie 2,40, exclusief 4 B.T.W. Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel mêéi 23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres bureau van dit Wad 50 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot njn. 2 uur. Voor bet gecoznb. maandag/dinsdag-nummet tot 10 uur voormiddag. Volgend® week gaat gebeuren wat enige tientallen jaren geleden nog voor onmogelijk werd gehouden: de mens gaat de maan bezoeken, die sinds onpeilbare tijden ongenaakbaar rond de aarde heeft gedraaid. Twee mannen gaan er op lopen, aarde en stenen van de bodem ver zamelen om daarmee naar de aarde terug t« keren. Deze maanreis is van veel groter belang dan destijds de reis van Columbus, omdat met het weislagen bewezen zal zijn dat het bezoeken van andere planeten in ons zonnestelsel in principe mogelijk is. De mens is dan niet langer aan de aarde gebonden. Drie mannen staan klaar om deze taak te volbrengen, de Ame rikaanse ruimtevaarders Neil Arm strong, Michael Collins en Edwin Aldrin. Twee van hen landen op de maan. Armstrong zal de eerste zijn die met zijn voeten de maanbodem beroert, Aldrin volgt hem. Woens- 16 juli starten zij in hun Apollo 11- ruimteschip, omhooggestuwd door een machtige Saturnus-raket voor hun reis van 350.000 km door het luchtledige naar de maan. Arm strong en Aldrin blijven na de lan ding bijna een etmaal op het hemellichaam. Zij zullen daar een zamer zijn dan een mens ooit is geweest, maar tegelijk gehoord en gezien worden door méér mensen dan ooit. Elk woord dat zij zeggen over wat zij zien en doen, wordt op aarde ontvangen. Een van hun eerste daden in hun „nieuwe we reld" is het opstellen van een kleine televisiecamera, waardoor meer dan een miljard paar ogen op aarde elke beweging die zij ma ken, kunnen volgen. Zij verzamelen stukken maanrots en losse grond, doen die in plastic zakken en metalen dozen en zet ten drie wetenschappelijke instru menten neer. Een daarvan is een miniatuur seismisch station, dat automatisch gegevens over maan- bevingen naar de aarde zal seineü. Het tweede is een laserspiegel. De laserstralen, van de aarde uitge zonden, zullen terugkaatsen, waar. door de geleerden tot op centi meters nauwkeurig bunnen bepalen hoe'ver de maan precies op be paalde tijdstippen verwijderd is. Het derde instrument vangt deel tjes die de zon heeft uitgestoten en ongehinderd door lucht de maanbodem bereiken. Dit instru ment nemen zij mee terug naar de aarde, waar deze deeltjes zullen worden bestudeerd. De geleerden zullen maanden en misschien jaren bezig zijn met het onderzoeken van de gegevens en de maanmaterie. Velen vinden het zélfs het meest waardevolle onderzoek van deze eeuw. Toch is dit bijzaak vergeleken met het fundamentele doel van de vlucht, namelijk bewijzen dat de wens naar de maan kan reizen, er kan landen en veilig kan terug keren. Acht jaar geleden, in mei 1961, stelde president Kennedy het doel van een maanlanding vóór 1970 voor ogen. Het congres was het er mee eens. Dit besluit leidde tot de meest massale technische, niet- militaire mobilisatie van mensen en materiaal in de geschiedenis. Meer dan 400.000 geleerden, inge nieurs, administratief personeel, technici en anderen werkten mee aan het ontwerpen, bouwen, be proeven en inwerkingstellen van de ingewikkelde machinerie die er voor nodig is. Raketten en ruimte vaartuigen, volgantennes, elektro nische rekenmachines, lanceer- plaatsen en bergingssystemen moesten er komen. De ruimtevaar ders moesten worden uitgekozen en opgeleid om handelingen te ver richten, die nooit eerder waren geprobeerd en waarvan sommige op aarde niet eens kunnen worden uitgevoerd. Hun ruimteschip, de Apollo 11, telt met de Saturnus-5 raket meer dan drie miljoen onderdelen, die een betrouwbaarheid van 99,9999 procent moeten hebben om een maanlanding te doen slagen. (Zie verder pag. 2) De Nigeriaanse ambassadeur in Zwitserland, Soele Kolo, is woensdag in Lagos aangekomen om deel te nemen aan overleg tussen de Nigeriaanse autoritei ten en vertegenwoordigers van (het internationale rode kruis over de organisatie van hulpverlening aan de Biafranen. Een busongeluk in de afgele gen provincie Dir in het weste lijk Himalayagebied heeft een dezer dagen aan vijftig mensen het leven gekost. De bus stortte in een 300 meter dieoe afgrond. De verkiezingen in West-lrian voor de raadgevende vergaderin gen, die moeten beslissen over de toekomst van het gebied, zijn nu alle geëindigd. De laatste dagen zijn in diverse districten nieuwe verkiezingen gehouden op verzoek van de V. N.-waarnemers, die bij de eerste niet aanwezig waren geweest. Daarbij is het zaterdag' in het dis trict Bosnik op het eiland Biak, De minister van sociale zaken, de heer B. Roolvink, heeft gisteren tijdens de jubileumvergadering van het 60-jarige C.N.V. in Utrecht verklaard, dat een sterke loon- en prijsstijging op dit moment in nie- mands belang is. Hij deelde mede dat de regering zich beraadt over de inhoud van het SER-advies, dat dient te worden betrokken bij het overleg over de begroting voor het volgend jaar. Minister Roolvink noemde het SER>advies zeer belangrijk. „De regering is verheugd dat 't vrijwel unaniem is uitgebracht", aldus de heer Roolvink, die daar- DEN MAAG: Minister van bui tenlandse zaken Luns in gesprek ■met zijn Westduitse collega Willy B-randt, dinsdagmiddag in Den Haag. DONDERDAG 10 JULI v.m. n.tt». Cadzand Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden 10.29 10.54 11.30 00.37 00.41 10.57 11.22 11.58 12.09 12.13 VRIJDAG 11 JULI v.m. n.m. Cadzamd Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden 11.26 11.51 00.27 1.06 1.10 11.47 12.46 1.15 1.29 ZON MAAN OP onder op onder luli 10 4.32 20.58 00.47 18.13 11 4.33 20.57 01.14 19.21 12 4.34 20.56 01.51 20.17 13 4.35 20.56 02.42 20.59 14 4.36 20.56 03.44 21.30 15 4.3® 20.54 04.55 21.52 Minister W. den Toom van defensie heeft in verband met het ge schatte surplus aan oproepbare dienstplichtigen van de lichting 1970 tot een tweetal maatregelen besloten, waarbij in totaal circa 14.000 ingeschrevenen van deze lichting kunnen worden bestemd tot buiten gewoon dienstplichtige. De bewindsman heeft dit besluit genomen op grond van een interim-rapport van de interdepartementale commissie dienstplichtbeleid, zo blijkt-uit een brief van minister Den. Toom aan de Tweede Kamer. De eerste van <de maatregelen houdt in, dat evenals bij de lich tingen 1968 en 1969 een aantal in geschrevenen van de lichting 1970 hoewel goedgekeurd voor de militaire dienst zal worden be stemd tot buitengewoon dienst plichtige. Deze dienstplichtigen, ongeveer 10.000 kregen deze be stemming, omdat zij op grond van hun keuringsgegevens niet tot de meest geschikten behoren. Dege nen die hiervoor in aanmerking komen, zullen tijdig bericht ont vangen. Met de tweede maatregel wil minister Den Toom vooral tege moet komen aan de eerder in de volksvertegenwoordiging geuite verlangens betreffende de dienst plicht van de oudste zonen uit grote gezinnen. Deze kunnen wor den bestemd tot buitengewoon dienstplichtige, als zij uit een ge zin komen van tenminste, vijf kin deren, waarvan zij het oudste in leven zijnde kind1 zijn. Bovendien moeten er onder de 4 of meer jon gere kinderen tenminste twee zo nen zijn. Deze maatregel, die uit sluitend geldt voor ingeschreve aan toevoegde dat de regering nog geen enkele beslissing, noch ge heel nech partieel, heeft genomen. Daarmee reageerde hij kennelijk op de scherpe kritiek die C.N.V.- vóorzitter Van Eibergen had laten horen aan het adres van minister Schut, die zich vorige week in de Tweede Kamer kantte tegen uit stel van de huurverhoging, waar toe de S E.R. heeft, geadviseerd. „Het pakket dient te worden be zien met inbegrip van het uitstel van de huurverhoging", zo ver klaarde minister Roolvink. Hij hoopt dat het mogelijk zal zijn het S.E.R.-advies in grote lijnen te vol gen „U begrijpt dat in ieder geval vanmiddag geen belangrijke beslis singen worden genomen, omdat de belangrijkste „club" hier zit". De minister doelde op de aanwezig heid van ziin collega's Beernink, De Block, Üdink, Bakker, Witte- veen en staatssecretaris Van Veen. Minister Roolvink zei voorts, kennelijk ook in antwoord op de kritische opmerkingen van C.N.V.- voorzitter Van Eibergen, dat tal van beslissingen sneller dienen te worden genomen dan thans het geval is. Hij sprak de hoop uit, dat de S.E.R. spoedig advies zal uit brengen over de herziening van de ondernemingsstructuur, desnoods verdeeld, maar in ieder geval snel, „want het uur der beslissing na dert". nen van de lichting 1970, wordt toegepast, indien de belanghebben de daartoe de wens te kennen geeft. Volgens berekening zullen tussen de 3500 en 4000 dienstplich tigen van deze lichting voor deze regeling in aanmerking kunnen komen. Indien de oudste zoon van deze mogelijkheid gebruikt maakt, zal de derde zoon uit dit gezin geen vrijstelling wegens broederdienst kunnen krijgen. Volgens art. 19 van de dienstplichtwet moeten tenminste twee broers uit één ge zin hebben gediend. De minister beeft ondanks dit minder pret- t.ge aspect voor de jongere zonen de maatregelen in deze vorm gegoten, omdat daarmee het tijde lijk karakter van de maatregelen in verband met het surplus van de lichting 1970 beter wordt gereali seerd. Bovendien wordt niet voor uit gelopen op hetgeen de commis sie dienstplichtbeleid in haar eind rapport zal adviseren over het voor de latere lichtingsjaren te volgen oproepirigsbeleid. De minister heeft voorts beslo ten de sedert 1956 bestaande re geling inzake vrijstelling voor de oudste zoon van een weduwe te verruimen. Voor die vrijstelling kan nu ook de oudste zoon van een gezin van vier kinderen in aan merking komen. Voorheen was de voorwaarde vijf kinderen. Noordvietnamese militairen hebben dinsdag ongeveer 80 km van de stad Danang een Ameri kaanse patrouille in een hinder laag gelokt. Negen Amerikaanse militairen werden gedood en zeven gewond, voordat de Noordvietnamezen met behulp, van luchtsteun ver dreven konden worden. De Noordvietnamezen lieten twee doden op het slagveld achter. Dinsdag zijn in Zuid-Vietnam twee Amerikaanse helikopters verongelukt, waarbij vijf mensen omkwamen. is het adres Nieuwediepstraat 1 Terneuzen waar over zes zetels opnieuw moest worden gestemd, tot grote onrust gekomen. In tegenwoordigheid van twee tot drieduizend mensen ontving op een marktplein de eerst-ge- kozen kandidaat een zwak ap plaus van circa 75 pro-Indonesi sche aanwezigen. Na doodse stilte brak een tumult los onder de me nigte, die pas weer tot bedaren kwam toen vier man naar voren stapten met een petitie en die voorlazen. Ze eisten democrati sche verkiezingen volgens het be ginsel van „één man - één stem". Er klonk een geestdriftig applaus, terwijl leden van de districtsraad en Indonesische ambtenaren met stomheid geslagen toekeken. Uit eindelijk werden de betogers ver spreid, waarna de verkiezing - die werd bijgewoond door twee V.N.-waarnemers en twee wes terse journalisten werd voort gezet. Er kwam geen geweld voor en er werden ook geen arresta ties verricht. Andere herverkiezingen zijn gehouden in Merauke en Fakfak. De autoriteiten in West-lrian vrezen dat er meer ongeregeldhe den zullen volgen tij'dens de bij eenkomsten van de raadgevende vergaderingen die volgend het Indonesische moesjawarah-be- ginsel (onderling overleg) gaan uitmaken of West-lrian al dan niet bij Indonesië blijft. De Indonesische minister vaa buitenlandse zaken, Adam Malik, heeft woensdag naar aanleiding van een V.N.-verzoek om een al gemene amnestie voor de Iriane- se politieke gevangenen ver klaard, dat er al veel in vrijheid zijn gesteld. Een klein aantal be vindt zich nog in gevangenissen op Java en West-lrian en zal worden berecht, zei hij verslag gevers op het vliegveld van Dja karta, waar hij de, komst afwacht te van zijn Tunesische ambtge noot, Habib Bourguiba jr. Het verzoek om een algemene amnestie is de Indonesische rege ring gedaan door de speciale V. N.-vertegenwoordiger voor West- lrian, Fernando Ortiz Sanz. Een V.N.-woordvoerder zei woensdag in Djakarta dat de Indonesische autoriteiten op 1 juli op voorstel van Ortiz Sanz 36 Irianese poli tieke gevangenen hadden vrijge laten, maar dat er in West-lrian nog 76 werden vastgehouden. Minister Malik deelde nog mee dat hij zondag naar West-lrian vertrekt voor een vijfdaags be zoek om het begin van de „daad van vrije keuze" bij te wonen. Hij zal worden vergezeld door verscheidene buitenlandse diplo maten. Egypte heeft woensdag ver klaard dat het zich in voortdu rende staat van oorlog met Is raël beschouwt. Een Israëlische terugtrekking van 't schiereiland Sinai zou „een zeer goede reme die" zijn om aan deze gevaar lijke situatie een eind te maken, zo zei regeringswoordvoerder Zajjat op een persconferentie. Om commentaar gevraagd op Oe Thants jongste waarschuwing betreffende de spanning aan het Suez-kanaal zei Zajjat: „De heer Thant heeft alle reden tot be zorgdheid". De secretaris-gene raal moest zich overigens niet alleen zorgen maken over het Op het Japanse eiland Koesjoe zijn sinds 24 juni door overstro mingen en grondverschuivingen als gevolg van zware regenval 80 mensen omgekomen. Acht worden vermist en 173 hebben verwondingen opgelopen. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Afnemend buiig Wisselend bewolkt met plaatse lijk enkele buien. Matige tot zwakke wind uit noordelijke richtingen. Dezelfde temperatu ren als gisteren of iets hogere. midden-oosten „maar ook over de toekomst van de verenigde naties". Het Egyptische blad „Al Ach- bar" schreef woensdag dat re cente nachtelijke commando acties van Egyn^sche geregelde troepen die het Suez-kanaal wa ren overgestoken, „van grote betekenis" zijn. „De strijders staan gereed voor de dag van de grote oversteek De toestand is grondig gewijzigd na de over steek van het Suez-kanaal doof twee afdelingen infanterie", al dus het blad. AFNEMEND BUIIG In grote delen van het vasteland heerst koel zomerweer met mld< dagtemperaturen tussen zestiM en achttien graden. Vooral in Nederland, België en Duitsland en het Alpengebied kwa« men woensdag talrijke regen«t hagel- of onweersbuien tot ontwik" keling, waarbij plaatselijk vrij grott hoeveelheden regenval werd gerat gistreerd. Zo is in Wenen ifi twaalf uur tijds 20 mm regen ge« vallen. Inmiddels breidt een rug VMJ hoge luchtdruk zich van de Britsé eilanden naar de Noordzee e* Scandinavië uit. Hierdoor zal dé buiigheid in ons land afnemen ea worden er meer opklaringen ven wacht. De temperaturen zulle» dezelfde zijn als woensdag of iets hoge? worden. S

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1969 | | pagina 1