Lonen zijn de laatste twee jaar
achtergebleven
Hoe laat
horloge
de volledige
koHektie!
GEORGES POMPIDOU
van leraar via bankier
lot politicus
Minister Roolvink in „Ruim Zicht"
Volgend jaar moet welvaart
werknemers kunnen verbeteren
Sowjet-Unie
wil oceanen
beheersen
PROTESTVERGADERING VAN
BELGISCHE EN NEDERLANDSE
DECLARANTEN IN TILBURG
4.500 werknemers zonder werk als
douanecontrole komt te vervallen
CHAOS TE
VERWACHTEN
AAN GRENZEN
VAN DENELUX
Pagina 2
DE VRIJE ZEEUW
Maandag 16/dinsdag 17 juni 1969
Economie gezond
Offers
„Nieuw China":
Vooraanstaand
nrtau-mau-lid
vermoord
Verantwoord
Hevige onweders
in West-Duitsland
Forse
prijsstijgingen
Felle taal
NEGEN DODEN
BIJ VLIEGTUIG
ONGELUK
Groot politicus.
Achter
de schermen
Geliefd
In de laatste twee jaar zijn de lonen bij de ontwikkeling van de
overige inkomens achtergebleven. Voor 1970 is het mogelijk een rede
lijke reële welvaartsverbetering voor de werknemers te verwezen
lijken met een lager percentage loon- en prijsstijgingen dan in dat jaar.
Minister Roolvink is van mening, dat in de laatste jaren onvol
doende kostenbesparingen in het bedrijfsleven via prijsdalingen aan
de consumenten zijn doorgegeven. Er zouden, naar zijn mening, daar
waar mogelijk is, prijsdalingen tot stand moeten komen. Wat dit be
treft zullen, aldus de bewindsman, ook de ondernemers hun mede
werking aan de bestrijding van de inflatie moeten geven. Dit verklaart
de minister van sociale zaken en volksgezondheid, de heer B. Rool
vink, in een vraaggesprek met „Ruim Zicht", het orgaan van het N.K.V.
De economie in ons landi noemt
minister Roolvink gezond en er is
geen reden tot somberheid en
zwartgalligheid, maar wel voor be
heersing.
De inflatie, aldus de minister, is
te groot en het is te hopen, dat
overheid, werkgevers en werkne
mers er samen in zullen slagen een
v/ezenlijke bijdrage aan de inflatie-
bestrijding te geven.
Minister Roolvink gelooft in het
.■overleg, in het constructieve ge
sprek tussen overheid, werkgevers
en werknemers, die het samen zul
len moeten doen. Anders is er, vol
gens hem, geen oplossing.
Voor 1970 zullen alle drie der
partijen offers moeten brengen.
Het kabinet is, aldus minister
Roolvink, tot drie offers bereid,
De bewindsman zegt geen pessi-
De revisionistenkliek van Mos
kou stelt alles in het werk om
haar heerschappii over de zeeën
te vestigen. Deze expansie richt
zich zowel naar het oosten de
Japanse Zee en de Stille Oceaan
als het westen de Middel
landse Zee, de Rode Zee en de
Indische Oceaan. Dit schrijft het
persbureau Nieuw-Chine in een
lang artikel over de „expansie
plannen" van de Sowjet-Unie.
De „afvalligen van hot Krem
lin" wordt onder meer verweten
samen te spannen met de „Ja
panse reactionairen" die als
tegenprestatie voor Sow jet-leve
ranties van olie, koper en strate
gische goederen technische hulp
geven bij de aanleg "an havens
en bases die „daarmee de agris-
sieve oogmerken van Moskou
vergemakkelijken".
Na „de belangrijke militaire
hulp aan Indonesië" te hebben
vermeld schrijft de commenta
tor dat.de Rusen bezig zijn hun
betrekkingen met het „schim,
menbewind" van Maleisië uit te
breiden om de doortocht van
Sowjetsohepen door de Straat
van Malakka te vergemakkelij
ken. „Sedert een jaar hebben
meer dan 400 Sowjetschepen
aangelegd in Singapore."
India zou in de Sow jet-expan
sieplannen een rol van de eerste
orde spelen. In februari vorig
jaar hebben de Sowjet-Unie en
India een geheim verdrag gete
kend, op grond waarvan de Sow-
jet-regering India oorlogssche
pen beloofde in ruil voor 't recht
een aantal marinebases te ge
bruiken. Om hun activiteit te
verhullen camoufleren de Sow-
jet-revisionisten hun spionage-
schepen als vissersvaartuigen en
schepen voor oceaanonderzoek,
aldus Nieuw-China.
Clarence Smith, eer vooraan
staand lid van de Amerikaanse
mau-mau-beweging, is in 'n huis
in de Newyorkse negerwijk Har
lem doodgeschoten. Over de da-
der(s) is niets bekend.
Nadat vorige week zaterdag
een aanslag was gepleegd op
Charles Kenyatta, is deze moord
de tweede aanslag in een week
tijd op leidende figuren van de
mau-mau-beweging. Kenyatta,
die eens de lijfwacht was van de
leider van de zwarte moslims,
Malcolm X, werd beschoten ter
wijl hij in een stilstaande wagen
zat. Hij is thans in een zieken
huis herstellende van ernstige
verwondingen.
De Newyorkse politie onder
zoekt of de beide aanslagen iets
met elkaar te maken hebben.
Zowel Kenyatta als Smith had
den 37X als mau-mau-naam.
mist te zijn en vertrouwt, dat ook
werkgevers en werknemers tot
offers bereid zijn. Koste wat kost
moeten de prijzen minder stijgen,
zo zegt minister Roolvink, die
voorts meent dat men als verstan
dige mensen gezamenlijk een op
lossing moet zoeken, juist in het
belang van de mensen met kleine
inkomens.
De bewindsman vindt dat het
mogelijk moet zijn ook in 1970 een
vrij loonbeleid te voeren. Dat kan
volgens hem alleen, als partijen
zich beheerst opstellen. Een terug
gaan naar de geleide loonpolitiek
brengt, volgens hem, geen enkele
oplossing, omdat ook daaraan be
zwaren kleven.
Minister Roolvink vindt, dat de
loonontwikkeling dit jaar verant
woord is geweest, vooral gezien
de sterke prijsstijgingen en het
achterblijven van de lonen in 1967
en 1968. In die jaren hadden de
prijzen moeten dalen.
Zijn incidentele bezwaren tegen
onderdelen van afgesloten c.a.o.'s
schrijft de bewindsman toe aan
zijn voorzichtige instelling. We
moeten, zo zegt hij, nu niet te veel
beslag leggen op de economische
ruimte in 1970.
Er staat thans een vrij groot
aantal c.a.o.'s in de ijskast te
wachten op nadere beoordeling,
daarbij zijn twintig kleine c.a.o.'s.
Eind mei waren de contracten
voor 1,8 miljoen werknemers ge-
Zware onweders, in het bijzon
der in het zuiden en zuid-westen
van West-Duitsland, hebben in
het weekeinde het zwemgenoe-
gen van velen die de zwemba
den of meren opzochten, ver
gald.
Door blikseminslag is voor
miljoenen schade aangericht.
In een zwembad in Bad Mün-
der (Neder-Saksen) werd een
45-jarige vrouw voor de ogen
van haar drie kinderen door de
bliksem gedood.
In Oost-Duitsland zijn volgens
het Oostduitse persbureau ADN
in het district Heiligenstadt hui
zen en straten door zwaar on
weer beschadigd. Twee mensen
werden gewond. Brandweer, mi
litairen en vrijwilligers zijn be
zig aan opruimingswerken.
passeerd met een gemiddelde
loonsverbetering van 7,7 procent.
In totaal komen de loonkostenstij
gingen gemiddeld op 9,5 procent.
Vooral de laatste weken, aldus
minister Roolvink, wordt in de
contracten duidelijk rekening ge
houden met de forse prijsstijgin
gen. Er komen loonstijgingen voor
van 8 procent, maar ook van 12
en 13 procent.
In enkele gevallen moest een
c.a.o. onverbindend worden ver
klaard. In andere gevallen werd
tegen bepaalde onderdelen zo
als arbeidstijdverkorting be
zwaar gemaakt. Maar aan partijen
is dan bijvoorbeeld wel de mede
deling gedaan, dat tegen het in-
betering of winstdeling in de be
voeren van spaarloon, pensioenver-
trokken c.a.o. geen bezwaar zou
worden gemaakt.
In het algemeen is de bewinds
man tevreden over de wijze waar
op de vrije loonpolitiek tot nog
toe heeft gewerkt. De gespannen
arbeidsmarkt maakt het vrije loon
beleid er niet gemakkelijker op, al
dus minister Roolvink in een
vraaggesprek met „Ruim Zicht".
Enige honderden Belgische en Nederlandse declaranten (particuliere
werknemers van douane-expediteurs) hebben zaterdagavond in Tilburg
in een vergadering besloten een brief te sturen naar de ministers en
staatssecretarissen van financiën en economische zaken, de ministers
van buitenlandse zaken en sociale zaken en naar de staatssecretaris
van verkeer en waterstaat. Dit omdat per 1 november 1970 ca. 4.500
Ideclaranten zonder werk komen als aan de grenzen van de Benelux
de douanecontrole komt te vervallen.
De zaterdagavond vergaderende
declaranten zeggen in de brief aan
de bewindslieden dat hun groeps
belang moet wijken voor 't ideaal
van een internationale samenwer
king. Ze zeggen daar begrip voor
te hebben. Ze wijzen er echter op
dat de invoering van de belasting
toegevoegde waarde in combinatie
met bepaalde faciliteiten op het ge
bied van de omzetbelasting, fraude
mogelijkheden zal scheppen. Ze
bieden de bewindslieden aan een
lijst te geven waarop minstens
acht fraudemethoden zijn uitge
werkt als de grensformaliteiten
zijn vervallen, In de zeer uitvoe
rige ópën brief voeren zij argu
menten aan die pleiten tegen het
laten vallen van de grenscontrole
onder de huidige bepalingen. Ook
stellen zij dat vele declaranten
'vóór 1 november '70 andere func
ties zullen aanvaarden. De inkla
ring van goederen zal dan in de
war lopen. Reeds nu is het tekort
aan declaranten oorzaak van enor
me vertragingen aan de Belgisch-
Nederlandse grens. Die vertragin
gen zullen uitgroeien tot 'n chaos,
zo stellen zij. Men kan immers van
particuliere werknemers niet ver
wachten dat ze rustig hun werk
blijven doen totdat ze afgedankt
worden.
De voorzitter van het werkcomi
té, de heer C. Verschueren, keerde
zich fel tegen de, zoals hij het
noemde „politieke beslissing van
eind april", waardoor de „over
lijdensdatum" van duizenden be
kend is gemaakt. Wij bestaan niet
voor de instanties. Wij zijn maar
werknemers in een vrij beroep. Er
is voor ons geen wachtgeldrege
ling, hoewel wij geen oproerkraai
ers zijn en willen meewerken aan
liberalisatie, harmonisatie en inte-
gratie. Maar dit niet ten koste
van onze ondergang. De ministers
moeten de consequenties aanvaar
den van hun besluit en maatrege
len uitwerken om duizenden hard
werkende mensen, die hun werk
kring zien verdwijnen door een re
geringsbeslissing, een bestaan te
garanderen dat hun bestaansniveau
niet aantast Wij willen een doel
matige oplossing voor onze pro-
1 ïemen, zo zei hij.
Nog enkele andere sprekers ge
bruikten eveneens felle taal, die
door de honderden in de zaal her
haaldelijk met applaus werd on
derstreept. De hoofdinspecteur
directeur van de arbeidsvoorzie
ning in Brabant, ir. A. de Wildt,
gaf voorts een uiteenzetting over
de mogelijkheden van omscholing
en herplaatsing.
PRISMA
edelstaal herenhorloge,
automatisch t datum,
waterdicht 149.-
(automatische herenhorloges
reeds vanaf 125.-)
PR!SMAV
gouden herenhorloge,
extra plat, onyx cijfertekens 235.
(gouden herenhorloges reeds
vanaf 195.-).
PRISMA^
edelstaal duikerhorloge,
chronograph, tachometer 245.'
chronograph modellen reeds
vanaf 189.-)
Alle Prisma horloges
lncabloc Shockproof
Voor de ogen van duizenden
badgasten zijn zaterdag boven
Long Island twee töeristenvlieg-
tuigen met elkaar in. botsing ge
komen. Neigen personen werden
daarbij gedood. Na de botsing
maakten de beide toestellen een
spectaculaire duik in de Atlanti
sche oceaan, ongeveer 600 meter
uit de kust.
GRENSVOLK
door
lakob Schopmans
64)
Krone-Krane, witte zwane.
Wie wil mee naar Engeland
[varen?
Engeland is gesloten,
De sleutel is gebroken,
Er is geen ene smid in het land,
Die de sleutel maken kan.
Kruip door, kruip door,
De laatste zullen we vangen.
Steeds wanneer in de herfst
de kraanvogels hoog in de lucht
hun afscheidsgroet riepen op hun
reis naar het zonnige Zuiden zon
gen de kinderen dit liedje.
Het schorre „kraah, kraah,
kraah" aan de hemel was een
maanroep tot de boenen om hun
akkers leeg te halen voor de win
ter zou invallen. Er hingen blau
wige nevels laag over de weiden.
Hier en daar brandde er een
vuurtje van aardappelstro, met
een kolom van omhoog kringe
lende rook erboven, alsof de
vader van alle mensen, Adam,
er een brandoffer had gebracht.
Steeds vroeger in de namiddag
kroop de zon in de zak, zoals de
boer het noemde, als zij schuil
ging in wolkenbank aan de kim.
Nu moest er regen komen vol
gens de van oudsher overgele
verde wijsheden, die de boeren
over het weer kenden. Maar de
regel ging niet altijd op. Er
kwam deze keer geen regen. De
herfst spon zijn draden van
boom tot boom, over de strui
ken en' zelfs over de graspollen
langs1 'de wegen, en de dauw
weerkaatste duizendvoudig de
zonnestralen, die er op vielen.
Sedert jaren had men niet zo'n
mooie lange zomer gekend.
Zo vond Smelen-Ties tijd ge
noeg om het blanke ploegzwaard
diepe voren in de grond te doen
trekken, welke gereed moest
worden gemaakt voor het win
terkoren. Ties was er een, die
de zwijgzaamheid van z'n paard
maar moeilijk kon verdragen, en
het was hem een tweede natuur
geworden om tijdens de arbeid
krachtig te sakeren en te vloe
ken. Dat bevrijdde hem, gelijk
het ophoeren van een wind, die
op de maag ligt, iemand zo kan
verlichten.
„De duivel hale je met je
luie mieter", klonk het over de
vredige akker, toen de trouwe
knol niet terstond scheen te be
grijpen dat aan het eind van
een voor, steeds weer het begin
van een nieuwe komt.
„Ho, ho, Ties, kalm aan wat,
man. A-ls de duivel nu eens wer
kelijk kwam, wat zou je dan be
ginnen?";
Verbluft keek de Smelen-boer
om, maar hij was niet op zijn
mondje gevallen en het antwoord
had hij dan ook al spoedig ge
reed.
„Dan zou ik hem wel krijgen,
meneer pastoor!" zei Ties, terwijl
hij z'n pet achterover schoof om
zich met de mou het zweet van
het voorhoofd te kunnen wiS'
sen.
De parochie-herder lachte en
begon toen zijn gedachten over
paarden te ontvouwen. Dat het
zulke trouwe en verstandige die
ren waren, zo edel van voorko
men en flink in het werk, en dat
het niet aan ging om ziin paard
met grove vloekwoorden te be
ledigen.
Ties grijnsde schaapachtig. „Al
lemaal waar, meneer pastoor,"
zei hij, „maar als ze het in had
den, dan konden ze toch maar
lelijk dwars zijn."
De pastoor begon maar over
een ander thema, en nadat ze
enige tijd gesproken hadden over
het herfstwerk en over de vraag
of er al dan niet een strenge
winter in aantocht zou zijn,
stapte de zielzorger weer op z'n
fiets.
Hij was nog geen twintig meter
ver of hij hoorde hoe Ties als
een onverbeterlijk zondaar weer
in z'n gewoonte herviel. „Harhu,
hot, verrekkeling. Deksels-nog-
aan-toe'-.
Rondom de geploegde akkers
stonden de bossen hun veelkleu
rig herfstkleed te verslijten en
het zou niet lang meer duren of
ze zouden naakt en kaal als
bedelaars staan.
Daarachter strekte de heide
zich uit, vaalbruin na het won
der van een zeldzaam overda
dige bloei. De laatste bloemkelk
jes vielen van de struiken tus
sen het mos, waarin hier en daar
paddestoelen omhöog schoten.
Ongezien van mensenogen vol
trok zich overal in het groot
en in het klein het grote jaar
lijkse sterven aan de natuur. On
gezien? Neen, niet helemaal.
Smokkeldorus zwierf rond de
bossen en over de velden om
de biezondere sfeer van deze
stille herfstdag te proeven. Bij
de stemming, waarin hij ver
keerde, stond zijn hart geheel
open voor de weemoed, die over
het landschap lag. Hij voelde zich
nutteloos en uitgeleefd, zoals het
stro, dat men verbrandde op de
akker.
Het silhouet van de Waldker-
ker toren aan de avondlijke
hemel deed hem herinneren aan
vroegere dagen, toen hij hier
met heel andere gedachten had
gestaan en toen hij zo wel had
kunnen knielen en danken van
geluk.
En nu? Was er iets waarvoor
hü dankbaar kon zijn? Was ooit
iemand anders door zoveel be
proevingen getroffen als hij? En
mocht die ene wens, die hij nog
koesterde, ongestoord en vredig
te kunnen leven in de nabijheid
van zijn kind, ook al niet in ver
vulling gaan?
Hij vroeg zich af, waartoe het
leven hem eigenlijk nog diende.
Het zou voor iedereen beter zijn
als hij als een zwerver, als een
ellendige hond, omkwam langs
de weg. Zijn leven was toch ver
knoeid, verknoeid door zijn wan
trouwen ten opzichte van de
vrouw, wier trouw hü in twij
fel had durven trekken.
(Wordt vervolgd.)
Georges Pompidou, die van april LfiTSSr
1962 tot juli 1968 premier van
Frankrijk is geweest, heeft steeds
gegolden als kandidaat voor de op
volging van generaal Charles de
Gaulle als president. Begiftigd met
een uitzonderlijk scherp verstand
ontwikkelde hij zich van leraar via
bankier tot een groot politicus
zonder de gebruikelijke politieke
leerschool te hebben doorlopen.
Zijn eigen landgenoten kenden
hem nauwelijks toen president De
Gaulle hem in 1962 vroeg de twee
de regering van de vijfde repu
bliek te vormen en hij Michel
Debré als premier opvolgde. Hij
was toen 50 jaar en nimmer lid
van het parlement of zelfs maar
van een gemeenteraad geweest. Hij
behoorde ook niet tot de officiële
gaullistische partij.
Pompidou was bankier toen pre
sident De Gaulle hem in april 1962
zei: „Ik maak u premier van Frank
rijk en u hebt het recht niet te
weigeren". Die functie behield hij
langer dan enige andere na-ooriog-
se regeringsleider in zijn land. Te
gen 't einde van die periode stort
ten studentenwoelingen en stakin
gen Frankrijk in de grootste bin
nenlandse crisis sinds 't herstel van
het gaullistisch bewind tien jaar
tevoren.Pompidou stuurde de rege
ring daar echter doorheen en voer
de naast De Gaulle in juni vorig
jaar de gaullisten naar een over
weldigende verkiezingszege die
hen voor het eerst in staat stelde
volledig op eigen kracht te rege
ren, zonder bondgenoten in de na
tionale vergadering.
Tot veler verrassing belastte en
kele dagen later De Gaulle niet
Pompidou maar Couve de Mur-
ville die onder Pompidou mi
nister van buitenlandse zaken en
van financiën was geweest met
de vorming van een nieuw kabi
net. Veel waarnemers zagen in
deze plotselinge teruggang van
Pompidou de wraak van De Gaul
le, die niet kon verkroppen dat zijn
premier in Frankrijk een even
sterkere figuur was gebleken dan
hij zelf. Maar De Gaulle liet vol
gens andere waarnemers de moge
lijkheid dat Pompidou eens presi
dent zou worden open door in een
persoonlijke brief aai hem de
hoop uit te spreken „dat u zich
gereed houdt elke taak te vervul
len en elk mandaat te aanvaarden
die het land u tezijnertijd zou kun
nen toevertrouwen". Na zijn ont
slag speelde hij een belangrijke po
litieke ro! achter de schermen en
sprak hij vaak op gaullistische bij-
i enkomsten.
Pompidou, die getrouwd is en-
een zoon heeft die medicijnen stu
deert, is afkomstig uit Auvergne.
Hij werd op 5 juli 1911 geboren iri
het dorpje Montbouif als zoon van
een onderwijzer en onderwijzeres,
kon voor zijn vierde al lezen, volg
de een briljante studie letteren en
werd docent Latijn en Grieks.
Maar het lot bracht hem in de
politiek. 17en vriend uit generaal-
Dt Gaulles stat vroeg hem eind
1F44 kwesties «an nationaal on
derwijs voor de generaal te be
handelen. Pompidou bleef na het
terugtreden van De Gaulle in 1946
in overheidsdienst om tien jaar la
ter de functie -"an directeur-gene
raal van de Rothschild-Bank te
aanvaarden. Tijdens zijn bankier-
scbap stelde hij een bloemlezing
van Franse poëzie samen en
schreef hij een veelgeprezen inlei
ding. Vele gedichten kent hij uit'
het hoofd. Hij was een van de wei
nige getouwen die De Gaulle ge
regeld in diens buitenverblijf te
Colombey-les-deux-Eglises bleven
opzoeken. Toen De Galle in 1958
weer aan de macht kwam werd
Pompidou zijn kabinetschef. Hij
was de geheime afgezant die in
1961 het succes van de vredes
besprekingen met de Algerijnen
verzekerde. Als premier won hij
snel het respect van -meer ervaren
politici. In de nationale vergade
ring begon hij zich geleidelijk aan
geducht te weren en zijn prestige
en invloed groeiden gestaag. Na
zijn ontslag gaf hij duidelijk te
kennen dat hij zich niet als uitge
rangeerd beschouwde. In zijn
werkkamer heeft hij een foto met
handtekening van De Gaulle met
daarop de vererende woorden:
„Mon ami pour toujours".
Voor de kunst, vooral voor hfet
theater, heeft hij veel over. Hij
mengt zich graag onder de toneel
spelers. Op velen schijnt Georges
Pompidou de indruk te maken dat
hij elk ogenblik de regeringszaken
kan verwisselen met het Dolce
Vita van de Rivera. Hij geniet als
bonvivant van de provencaalse
keuken, kleedt zich sportief, is al
tijd joviaal. Maar dat is slechts één
kant van Pompidou, waardoor hij
zich ongetwijfeldi bij veel van zijn
landgenoten geliefd heeft gemaakt.
Pompidou kan en .wil de per
soonlijke stijl van-De Gaulle niet
overnemen. Hij heeft -'ëeij' elasti
scher toepassing van de gaullisti
sche politiek voor ogen. Hij meent
dat eerst de eigen economische en
sociale zaken op orde gebracht
moeten worden, met voorrang op
de buitenlandse politiek. Hij zal
van tactiek veranderen, maar In
geen geval de gaullistische strate:
gie wijzigen.
Een groep studenten protesteer-■
de tegen het bezoek van gouver
neur Rockerfeller van New York
Op de foto worden barricades op
geworpen tijdens de demonstra
ties.