Spannende uren voor
astronauten in Apollo-10
Uw matras
Politie ontruimde het Maagdenhuis
WF
EXPERIMENTEN GAAN DOOR
ONDANKS MAAGSTOORNISSEN
MEDEZEGGENSCHAP GEEN STAP
VERDER GEKOMEN
HET WEER
ACCENTVERSCHUIVING IN VIETNAM
Politieke regeling staat thans voorop
DONDERDAG
22 MEI 1969
25e jaargang
No. 5988
Uitgeefster N.V. v/h Fa. P. f. van de Sande, Temeuzer»
Verkenning
maanoppervlak
Vertrouwen
HELE LAND IN
FINANCIËLE
NOODTOESTAND
Kosnios-281
maakte zachte
landing
Radiocontact
Elf minuten
vertraging
Edward Kennedy
pleit voor Sirhans
leven
Oceaanzeiler lijdt
schipbreuk
Koop 'm en win
fl. I.OOO -
Andere
gesprekspartner
Vrijwillig
Lokaalvredebreuk
Ernstig
Ernstige rellen
Studenten
verlaten aula
Pressie op Hanoi
Waarnemers
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
F«m!»rmg bij abonnement: TERNEUZEN
Direeteur-Hoofdredacteur: P. J. van tie Saade
Redactie, en Administratie-atiresSmidswal
Telefoon: (01150)—2073. Gironummer: 38150
Abonnementsprijs
8,— per kwartaal; per maand ƒ2,70
Losse nummers 15 cent, inclusief 4 B.T.W.
DE VRIJE ZEEUW
Advertentieprijsper mm 15 cent; «viirrtpfytE
per advertentie ƒ2,40, exclusief 4% B.T.W,
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méCt
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adm
bureau van dit Mad 50 cent verhoging.
Voor bet gecomb. maandag/dinsdag-numm»
tot 10 uur voormiddag.
Inzending advertenties uiterlijk tot bjd. 2 aar,
De drie astronauten van de
Apollo-10 zijn medisch fit be
vonden om 't belangrijkste deel
van hun missie, het cirkelen rond
de maan, uit te voeren ondanks
het feit dat zij met lichte maag
aandoeningen te kampen heb
ben. De medische leider van het
Apollo-project, dr. Charles Ber
ry, heeft dit gisteren verklaard
na afloop van een radioconver
satie met Stafford, Young en
Ceman.
De astronauten hadden woens
dagmorgen vroeg 347.000 kilo
meter in de ruimte afgelegd.
Om 6.39 uur raakte de cabine
uit de aantrekkingskracht van
de aarde en in het krachtveld
van de maan.
De astronauten 'hadden last
van hun maag, veroorzaakt door
het waterstofgas in het drink
water. Zij hebben echter geen
pijn en voelen zich voor de rest
prima. Om het ongemak te ver
helpen moesten zij „lomatil"-pil-
len slikken. Het verschijnsel van
maagstoornis door "en overmaat
van waterstofgas ih het drink
water is ook op de vorige vluch
ten een probleem geweest.
Dr. Berry heeft de Apollo-ue-
manning opgedragen langer te
slapen om geheel uitgerust te
zijn, voordat de cabine in een
baan rond de maan wordt ge
bracht.
Vandaag (donderdag) moeten
Young en Cernan zich wijden
aan het doel van de vlucht, de
beproeving van het maanlan
dingsvaartuig tot op 15 kilometer
hoogte van het maanoppervlak
en het verkennen van de plaat
sen die in aanmerking komen
voor de eerste-' bemande landing
op de maan.
De astronauten hebben dins
dag veel tijd besteed aan de be
studering van het vluchtplan tij
dens de 61 uur die zij rond de
maan zullen doorbrengen.
Tijdens de televisieuitzending
uit de cabine van dinsdagavond
Het hele land verkeert finan
cieel in een noodtoestand, die, aan
merkelijk ernstiger is dan in 1968.
Wij. zijn bijna aan het punt geko
men dat een kleinere gemeente
Zich moet afvragen: hoe kan ik de
vrachtwagen die is ingestort, ver
vangen.
Dit merkt? prof. dr. J. P. van
Praag (p.v.d.a.), gedeputeerde van
Zuid-Holland, woensdag op m een
beschouwing over de financiële
positie van provincies en gemeen
ten Het Nederlandse volk brengt
aan sparen niet op wat er nodig is,
meende hij'. Het is niet verkwis
tend, maar we willen zo veel, dat
er een pe-manente financierings-
krapte is. Hij vroeg zich af of we
thans niet dicht aan het moment
zijn genaderd, waarop drastisch
moet worden ingegrepen om de
toestand te verbeteren.
Voor het ontstaan van de situa
tie wees hij naar de miljarden za
ken als de deltawerken, de wegen
bouw, de woningbouw en ook nog
de investeringen voor exploitatie
van het aardgas. Daarnaast vestig
de prof. Van Praag de aandacht
op de grote toeneming van taken
zowel voor de provincie als de ge
meenten.
In Zuid-Holland kwam voor de
kapitaalbehoefte van de gemeen
ten vorig iaar 816 miljoen gulden
ter beschikking. Aan het einde
van' het jaar was de behoefte 1,25
miljard gulden. De eerste vier
maanden van dit jaar kwam slechts
200 miljoen beschikbaar, zodat
dit jaar het investeringsniveau
slechts zal reiken tot tweederde
van het financiële niveau, dat
vorig jaar werd gehaald en dat
toen bij de behoefte voor een
goede taakvervulling achter bleef,
aldus prof. Van Praag.
Het observatorium in de West-
duitse stad Bochum heeft mee
gedeeld dat de Russische kunst
maan Kqgmos-281 dinsdag een
zachte landing op Russisch gebied
heeft gemaakt. De satelliet was
op 13 mei gelanceerd.
toonden zij zich ernstiger dan
maandag, toen er nog tijd was
voor liedjes ais „Fly me to the
moon". In de 25 minuten duren
de uitzending gaven de astro
nauten een lesje geografie, lie
ten zien hoe 'het water vol
srëns de regels althans drink
baar kon worden gemaakt en
toonden kaarten van de maan
gebieden die zij op landingsge
schiktheid moeten onderzoeken.
De manoeuvres werden met
vertrouwen tegemoet gezien. Het
instrumentarium aan boord
werkt tot dusver uitstekend.
Als het ruimteschip de maan
tot op 120 kilometer is genaderd,
wordt door ontsteking van de
voortstuwing in achterwaartse
richting de snelheid afgeremd
tot 9.100 kilometer per uur,
waarmee de cabine in een ellips'
vormige baan moet worden ge
bracht. Of deze manoeuvre
slaagt, zal pas te zien ziin als
zij om de maan is gewenteld,
want tijdens het verblijf aan de
achterkant is het radiocontact
met de aarde verbroken. De pe
riod© van radiostilte duurt on
geveer 27 minuten.
Na het draaien van twee el
lipsvormige banen (met een
hoogtepunt van 340 en een laag-
tepunt van 120 kilometer) wordt
de voortstuwing opnieuw ont
stoken met het doel de cabine in
een cirkelvormige baan te bren
gen op 112 kilometer van het
maanoppervlak. Dan is alles ge
reed voor de beproeving van 't
maanlandingsvaartuig.
De Apollo-10 arriveerde van
nacht met elf minuten vertraging
bij de maan. Paradoxaal genoeg
hing dit samen met de accura
tesse van de lancering. Daardoor
hoefden enkele voor onderweg
vastgestelde koerscorrecties, die
de snelheid van het ruimteschip
zouden hebben opgevoerd, niet te
worden uitgevoerd. De hoofdra
ket werd om 21.44 Ned. tijd ont
stoken en moest zes minuten blij
ven werken om het ruimteschip
af te remmen en in een baan om
de maan te brengen. Alle pro
grammapunten zouden verder elf
minuten later worden uitgevoerd
dan het vluchtschema aangaf. De
astronauten zouden proberen van
dichtbij de op aarde gesignaleer
de lichtverschijnselen in het ge
bied van de krater Aristarchus
waar te nemen, die mogelijk af
komstig zijn van een lava- of gas-
uitstoting.
Bij het hooggerechtshof van
Los Angeles is woensdag een brief
ingediend van senator Edward
Kennedy, de broer van de ver
moorde senator Robert F. Ken
nedy. In deze brief verzoekt Ed
ward Kennedy, het leven van
Sirhan Bishara Sirhan te sparen.
De 25-jarige Jordaniër Sirhan
werd vorige maand door een jury
schuldig bevonden aan moord op
Robert Kennedy. De jury deed
de aanbeveling Sirhan naar de
gaskamer te zenden.
De brief van Edward Kennedy
werd het hof overhandigd, kort
na het begin van een zitting oimr
een verzoek van Sirhans ver
dediging, de zaak-Sirhan op
nieuw door een rechtbank te la
ten behandelen.
Edward Kennedy zegt in zijn
brief, dat zijn broer Robert niet
gewild zou hebben, dat zijn dood
een reden zou worden om nog
een tweede leven te nemen.
De Britse oceaanzeiler Nigel
Tetley heeft woensdag bij de
Azoren, op het laatste stuk van
zijn 48.000 km lange reis om de
wereld, schipbreuk geleden met
zijn trimaran (boot met drie drij
vers) „Victress". Hij werd in een
rubberbootje waargenomen door
een Amerikaans verkennings
vliegtuig, nadat hij een s.o.s. had
uitgezonden. Verscheidene sche
pen hebben koers gezet naar de
bewuste plek. Vermoedelijk is de
trimaran gezonken als gevolg van
enkele dagen geleden in een
zware storm opgelopen schade.
Kapitein Tetley (45) zou nog ge
probeerd hebben zijn schip te
repareren, kennelijk zonder suc
ces.
Tetley was op 16 september als
deelnemer aan een door de „Sun
day Times" uitgeschreven wed
strijd uit Plymouth vertrokken.
Hij werd daar begin volgende
maand terugverwacht en-gold als
favoriet voor de prijs van 5.000
pond voor de snelste tocht. De
eerste die terugkeerde van de
reis was de 29-jarige Robin
Knox-Johnston, die op 22 april in
Falmouth aankwam na een ver
blijf van -312 'dagen op zee.
0LGA
WASHINGTON: Het koninklijk
paar van België is dinsdag ont
vangen door president Nixon en
zijn vrouw op het Witte Huis. Zij
hebben er geluncht. Op de foto
v.l.n.r.: president Nixon, mevr.
Nixon, koning Boudewijn en ko
ningin Fabiola.
IETS HOGERE
TEMPERATUREN
Een in betekenis afnemende
storing koerste woensdagavond
van Engeland via de 'kop van Nrd
Holland oostwaarts. Daarachter
stroomt met zwakke tot matige
wind tussen west en noord dro
gere en enigszins onstabiele lucht
naar onze omgeving.
In die drogere lucht komen op
klaringen voor zodat er zonnige
perioden zullen zijn. In het bin
nenland echter kan er zich ook
hier en daar een bui vormen. De
middagtemperaturen zullen in 't
algemeen hogere waarden berei
ken dan woensdag.
Burgemeester Samkalden van
Amsterdam, rector-magnificus
prof. Belinfante en hoofdcommis
saris van politie Jong hebben gis
teren op het stadhuis de pers me
dedelingen gedaan over wat 's
morgens rond het „Maagdenhuis"
was gebeurd en over de conse
quenties van de gebeurtenissen
van de laatste dagen.
Daarbij kwam naar voren, zoals
prof. Beiinfante zei, dat het stel
sel van politieke partijvorming bij
de studenten failliet is gegaan.
Het is de vraag of de ASVA, die
een vorm van vakvereniging van
de studenten is, nog langer als
representatief voor de Amster
damse studenten kan worden be
schouwd. Het feit dat een brief
aan de ASVA met voorstellen om
te komen tot een oplossing van de
problemen rond de universiteit,
door de ASVA ter afdoening in
handen is gegeven van een verga
dering van „bezetters" waarbij niet
eens vaststond dat deze vergade'
ring uitsluitend uit studenten be-
stond.
Ernstig zal worden overwogen
of de ASVA nog langer als ge
sprekpartner kan worden gecre-
eerd. Uit de studenten zijn reeds
voorstellen hieromtrent aan de
rector-magnificus gedaan. Vast
staat dat ieder gesprek over ver
nieuwing van de structuur der
universiteit onmogelijk Is, als niet
duidelijk vast staat tussen wie de
gesprekken worden gevoerd.
Dat het de vaste wil van het be
stuur van de universiteit blijft om
voort te gaan met de democratise
ring, werd door prof. Belinfante
onderstreept
Burgemeester Samkalden ver
telde hoe de zaak op gang kwam
dank zij een bemiddeling die nood
zakelijk was geworden, omdat de
studenten in het „Maagdenhuis"
verzochten te worden geïnfor
meerd: over het voorstel dat was
gedaan in de brief van de rector-
magnificus van 19 mei.
In overleg met de politie werd
een regeling bereikt die er op neer
kwam dat om negen uur de bezet
ters de deuren zouden Openen én
dat zij vrijwillig het gebouw zou
den verlaten.
Toen iedereen gereed stond ble
ken de studenten op het laatste
moment op de afspraak terug te
komen. Het universiteitsbestuur
heeft toen de politie verzocht het
gebouw binnen te gaan en de be
zetters te verwijderen. Via een zij
raam zijn politiemannen het ge
bouw binnengegaan en zijn de
deuren geopend. Hierbij was ook
de officier van justitie, wir. J. F.
Hartsuiker, aanwezig. De politie is
begonnen met het arresteren en
afvoeren van de jongelui, die men
in het gebouw aantrof.
Hun wordt lokaalvredebreuk
ten laste gelegd en zij zullen niet
in voorarrest worden gehouden,
tenzij blijkt dat ze zich ook aan
andere ernstiger misdrijven heb
ben schuldig gemaakt.
In het gebouw zelf bevonden
zich woensdagmorgen volgens
hoofdcommissaris Jong nog geen
200 bezetters. Het juiste cijfer zal
uiteraard blijken uit het aantal
processenverbaal. Prof. Belinfante
is direct nadat de deuren opengin
gen het „Maagdenhuis" binnenge-
gaan.
Hij zei dat het gebouw vuil was,
maar dat hij niet de indruk had dat
er vernielingen zijn aangericht.
Uitgezonderd dan dat hij zelf nu
heeft kunnen constateren dat er tal
van kasten zijn opengebroken en
dossiers zijn verdwenen.
Zeer ernstig Is dat examenopga
ven zijn verdwenen betreffende
een twaalftalexamens en tenta
mens van verschillende studierich
tingen^ die dezer dagen zouden
worden gehouden.
Burgemeester Samkalden noem
de de situatie van dinsdagavond
in de binnenstad en de vechtpar
tijen die er zich hebben voorge
daan, waarschijnlijk de moeilijkste
situatie waarvoor de Amsterdamse
politie zich ooit heeft zien gesteld.
Het was evident 4afc de zogenaam
de voedseltocht het „Maagden
huis" niet mocht bereiken en dat
is ook niet gebeurd. Rellen en
vechtpartijen, die daarna zijn ont
staan, hadden een ernstig karak
ter en hebben veel van het politie
apparaat gevergd.
Desgevraagd heeft prof. Belin
fante verteld dat de gebeurtenis
sen in geen enkel opzicht het ver
krijgen van het medebeslissings
recht hebben bevorderd.
A'DAM: Een groep van naar
schatting 1500 jongelui trok dins
dagavond op weg naar het Maag
denhuis na een vergadering in de
Oudemanhuispoort. Op het Rokin
stootten zij op een politiecordon.
De groep ging er toen bij zitten
uit protest.
Gisteravond omstreeks acht uur
heeft ongeveer een veertigtal be
zetters van de aula van de univer
siteit van Amsterdam Het kerkge
bouw verlaten. De politie, die
aanvankelijk moeilijkheden ver
wachtte, had het hele Spui en de
grote toevoerwegen reeds afge
zet. Er waren nog wat nieuwsgie
rige burgers op de been, maar
aanzienlijk minder dan dinsdag
avond. Het was de bedoeling de
aula gisteravond te ontruimen. De
bezetters hebben het gebouw vrij
willig verlaten.
Om acht uur gisteravond vroeg'
de chef van de afdeling onderhoud
van de universiteit van Amster
dam, ir J. P. F. Lindhout. de in d«
aula aanwezige jongeren of zij hei-
gebouw wilden verlaten. Zonder
enige moeilijkheden gingen de
bezetters binnen vijf minuten het
kerkgebouw uit.
Na de ophef bij de presidents
verkiezing is Nixons Vietnampoli-
tiek danig tegengevallen. Wat hij
in zijn jongste rede zei, had ook
uit de mond van zijn voorganger
Johnson kunnen komen. De hoop
was gewekt dat Nixon een nieu
we koers zou uitstippelen, maar
wat hij aan voorstellen te berde
bracht, was in grote lijnen het
zelfde dat al jaren aan de Noord-
vletnamezen en de vietcong wordt
voorgesteld en even regelmatig
wordt afgewezen.
De enige hoop die men uit de
rede van Nixon en uit het daaraan
voorafgegane vredesvoorstel van
de andere partij kan putten, is dat
ze er beide van doordrongen zijn,
nat het militaire aspect van de
zaak naar het tweede plan is ge
schoven en dat het voornamelijk
een politieke kwestie is geworden,
waarbij vooral aan de orde moet
komen Hoe in Zuid-Vietnam een
regering kan worden gevormd
vcor een overgangstijd. Niet dat
Nixon zelf op dit punt zoveel te
zeggen had, maar het is onmisken
baar dat Amerika de regering in
Saigon in die richting gaat duwen.
President Thieu en anderen heb
ben al enige malen te kennen ge-
géven dat ze iets voelen voor deel
neming van de F.L.N. aan de rege
ring, althans voor een tweepar-
tijenbewind van hun eigen groepe
ringen met hen die steeds minder
de „rebellen" worden genoemd.
Wanneer Nixon dreigt dat de
huidige vredeswil bij de Amerika
nen wel eens zou kunnen omslaan,
dan is dat bedoeld als een pressie
op Hanoi om niet te lang te rem
men en ermee akkoord te gaan dat
na de politieke oplossing een mili
taire oplossing niet kan uitblijven.
Dat wil Biet zeggetf dat èa Sa»
ken dan opeens doodeenvoudig
worden. De problemen die na de
Parijse onderhandelingen sullen
volgen vragen stellig nog vele
maanden overleg.
Er zullen waarnemers moeten
komen, misschien wel een interna»
tionaie macht van de V.N. Hopelijk
kunnen er dan zaken worden ge»
daan. Te lang zijn er van weers
zijden alleen maar dingen te berde
gebracht, waarvan men wist dat
de andere partij er niet akkoord
mee kon gaan.
medegedeeld door het K.N.M.Ï. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Iets hogere temperaturen
Perioden met zonneschijn en op
de meeste plaatsen droog weer.
Zwakke tot malige wind tussen
west en noord. In het algemeen
iets hogere temperaturen dan
gisteren.
DONDERDAG 22 MEI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m. n.m.
5.26 5.54
6.03 6.30
6.42 7.09
6.46 7.13
VRIJDAG 23 MEI
Breskeng
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m. n.m.
6.18 6.48
6.54 7.24
7.23 8.03
7.27 8.07
ZON MAAN
op onder op ond«
mei
22 04.37 20.37 09.17 01.23
23 04.35 20.39 10.33 01.41
24 04.34 20.40 11.48 01,55
