Vooruitzichten op vrede in Vietnam zijn verbeterd Betogingen en stakingen in België Tsjecho-Slowakije gaat moeilijke tijd tegemoet President Nixon: „Vluchten boven Japanse Zee worden voortgezet" RUSSISCHE DRUK OP TSJECHO-SLOWAKIJE VEROORDEELD CAIRO MELDT NEERSCHIETEN ISRAËLISCHE HELIKOPTER Kneedbom- aaicslagen ia Frankrijk PRINSES BEATRIX IN VERWACHTING ONZEKERHEID OVER REACTIE OER VAKBONDEN Dubcek voorzitter parlement "het weer de MUL ZATERDAG 19 APRIL 1969 25e Jaargang No 5967 Uitgeefster N.V. v/h Fa. P. J. van de Sande, Terneuzen Zeer dankbaar Drie voorwaarden Rusland wordt sterker Harttransplantatie in Kaapstad Artillerieduel Aan de Jordaan Tragedie Gasverwarming Heuglijke gebeurtenis in oktober Collaborateur. Compromis Krachtiger" leider Crisissituatie Rustsg in Praag Zon- en Leidende functie voor Dubcek? Hoogwater Tussentijdse verkiezing In Noord-lerland Weerbericht Frankering bij abonnement; TERNEUZEN Directeur-Hoofdredacteur: P. J. vaa de San de Redactie, en Administratie-adres: Smidswal Telefoon: (01150)—2073. Gironummer: 3815G Abonnementsprijs ƒ8.— per kwartaal; per maand ƒ2,70 Losse nummers 15 cent, inclusief 4 B.r.w. DE VRIJE ZEEUW Advertentieprijsper mm 16 cent; rnrnlnm» per advertentie f 2,40, exclusief 4 B.T.W Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels1 advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel mé* 23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres bureau van dit blad 50 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uw Voor bet gecomb. maandag/dlnsdag-nunsm* tot 10 uur voormiddag. President Nixon heeft vrijdag het stilzwijgen van de Amerikaanse regering over het incident met het verkenningsvliegtuig verbroken en gezegd, dat de vluchten met dergelijke toestellen boven de Japan se Zee zullen worden voortgezet, ht het vervolg onder bescherming Nixon noemde het neerschieten door Noord-Korea van het toestel met zijn 31 bemanningsleden opzettelijk en zonder waarschuwing. De president zei op zijn persconferentie, dat dit jaar a| 1M van dergelijke verkenningsvluchten boven de Japanse Zee waren uitge voerd „zonder incident, zonder waarschuwing en zonder bedreiging". Na het neerschieten van de omgebouwde constellation zijn de vluchten gestaakt maar er is op dracht gegeven de vluchten voort te zetten. De Amerikaanse reac tie zal afhangen van de Noord- koreaanse reactie oo het protest over het neerschieten en de Noordkoreaanse reactie op de hervatting van de vluchten. In antwoord oo een vraag zei de president dat Japan of andere bondgenoten niet zijn geraad pleegd over het besluit de ver kenningsvliegtuigen te bescher men. De Verenigde Staten zijn de Sowj et-Unie „zeer dankbaar" voor de hulp bij de opsporings werkzaamheden. De president legde er de na druk op, dat het verkenningstoe stel „geen enkel moment dichter bij. de Noordkoreaanse kust is ge weest dan veertig ipjjl (65 kilo meter,). „Toen het werd neerge schoten, was het oo een afstand van 90 mijl uit .die kust, waarvan het zich verwijderde na zijn taak op bevel te hebben afgebroken". De Amerikaanse autoriteiten wis ten dit uit hun radargegevens „en Noord-Korea wist dit ook". Ook de Russische radar gaf de vliegrichting aan. „Wij we ten dat", aldus Nixon. Noordstraat 107 - Tel. 01150-425 TERNE IJZEN Nixon noemde de vooruitzich ten voor een vreedzame regeling van de kwestie-Vietnam aanzien lijk verbeterd, maar voegde daar aan toe niet te voorspellen, dat de vrede „voor de deur staat". Ontwikkelingen buiten de Pa- rijse vredesbesorekingen geven mij de overtuiging dat de kansen om de oorlog tot een vreedzame oplossing te brengen, zijn verbe terd". Aanleiding voor deze-over tuiging zijn een verandering van houding van de zijde van presi dent Ngoejen Van Thieu van Zuid-Vietnam en verbetering van de politieke stabiliteit in Zuid- Vietnam. (Men veronderstelt dat Nixon in het eerste geval Thieus bereidheid om mét het bevrij dingsfront te praten bedoelde). Het Amerikaanse staatshoofd verzekerde dat hij geen eenzijdige terugtrekking van Amerikaanse troepen overweegt. „Ik ga daar niet toe over ofschoon ik mij rea liseer dat dit populair zou krui nen zijn (in de V.S.)". Slechts onder drie voorwaarden is Ame rika bereid troepen uit Vietnam terug te trekken. Deze zijn: 1. Als de Zuidvietnamese strijd krachten voldoende zijn op geleid om een groter aandeel in de strijd te nemen. 2. Bij een afnemen van het ni veau van de strijd. 3. Bij vooruitgang in de Parijse vredesbesprekingen. Sprekende over de raketbewa- oening zei Nixon dat de capaci teit van de Russische gelejde pro jectielen naar schatting thans zes tig procent groter is dan twee jaar geleden werd aangenomen. Ook de sterkte van de Russische Een militaire woordvoerder tn Cairo heeft verklaard dat vrij dag een Israëlische helikopter door Egyptisch afweervuur is neergeschoten en een tweede hefschroefvliegtuig is geraakt, Onder leiding van prof. Bar nard is donderdag in Kaapstad de eerste transplantatie van een hart verricht tussen een niet- blanke donor en patiënt, zo heeft het ziekenhuis .jGroote Schuur" meegedeeld. De 38-jarige kleurlinge me vrouw Mabel Fisher zou volgens kranteberichten het hart hebben gekregen van een niet bij name genoemde niet-blanke. Het was de vijfde transplantatie van prof. Barnard. Drie van de vier voor gaande patiënten zijn nog in leven. Dr. Blaiberg leeft nu reeds langer dan 15 maanden met een nimv terL toen zij een verkenningsvlucht in de omgeving van Ismailia uit voerden. De helikopter zou op de ooste lijke kanaaloever, die in Israëli sche handen is, zijn neergestort. In fel Aviv is het neerschieten van het toestel ontkend. Israël en Egypte hebben vrij dagochtend weer een artillerie duel over het Suezkanaal ge voerd. Volgens een Israëlische woordvoerder waren de Egypte- naren begonnen. Na een uur werd de strijd gestaakt. Een Israëlische militaire woordvoerder heeft meegedeeld, dat Israëlisch geschut vrijdag ochtend Arabische stellingen aan de overzijde van de Jordaan on der vuur heeft genomen, nadat Jordanië met vuren was begon nen. Het schieten heeft een half uur geduurd. Aan Israëlische zij de zijn volgens de woordvoerder geen verliezen geleden en is evenmin schade aangericht. ■met raketten uitgeruste onder zeeboten is zestig procent groter. De president noemde deze cijfers bij de rechtvaardiging van zijn besluit tot de ontwikkeling van het raketverdedigingsstelsel „safeguard" dat om enkele bases voor intercontinentale raketten wordt opgetrokken en waarop in het congres veel kritiek is geuit. Hij noemde het systeem noodza kelijk voor de nationale veilig heid en om te verhinderen, dat de V.S. een tweede-rangsmogend- heid zouden worden of een mo gendheid die inferieur zou zijn aan de Sowj et-Unie. Nixon vroeg zich af, waarom de Sowj et-Unie zijn arsenaal of fensieve wapens zo krachtig op bouwt. Als de V.S. geen tegen maatregelen zouden nemen, zou de Sowjet-Unie over enkele ja ren op alle (militaire) gebied een aanzienlijke voorsprong hebben. „Wij kunnen niet toestaan dat dit gebeurt". De V.S. zijn op het ge bied van bewapening niet langer superieur, omdat daar geen nood zaak meer toe is, „maar de Ver enigde Staten moeten in staat zijn uit een krachtige positie te kun nen onderhandelen". President Nixon veroordeelde de voortdurende druk van de Sowjet-Unie oo Tsiecho-Slowa- kije. Hij ging niet rechtstreeks in oo de gebeurtenissen van don derdag, toen de progressieve lei der Alexander Dubcek van het toneel verdween, maar herinne rend aan de Russische inval vo rig jaar zei Nixon te hODen, dat het laatste hoofdstuk in de grote tragedie van het Tsjechoslowaak- se volk nog niet zou zijn geschre ven Hij zei ervan overtuigd te zijn dat veel Russen weten hoe de V.S. over deze kwestie denken. De Russen hadden moeten over wegen welke invloed hun acties in Tsjeeho-Siowakije zouden kunnen hebben op de betrekkin gen met de V.S. en de westelijke wereld. EEN BEGRIP VOOR Erkend Gasfitter Vlooswijkstraat 7—9 TERNEUZEN In Voiron bij de Franse stad Grenoble zijn donderdagavond twee kneedbommen tot ontplof fing gebracht bij een belasting kantoor. De schade was aanzien lijk. In Parijs werd een kneedbom- aanslag genleegd op een kantoor van de „Olympic Airways" van Onassis. Voorts werd te Arcachon bij Bordeaux een mislukte po ging gedaan een belastingkantoor in brand te steken. Tenslotte wer den in Cherbourg de ruiten van een bureau van de Gaullistische partij ingegooid. Namens prins Claus en prinses Beatrix deelt de R.V.D. mede, dat prinses Beatrix in verwach ting is. Haar gezondheidstoe stand is uitstekend. Het prinse lijk paar hoopt, dat de heuglijke gebeurtenis in de loop van ok tober zal plaats vinden. De prin ses staat onder controle van prof. dr. A. A. Haspels, hoog leraar in de verloskunde en de gynaecologie aan de rijksuniver siteit te Ut-echt. Prof. dr. W. P. Plate zal als consulent zijn me dewerking verlenen. Prinses Beatrix heeft niet het voornemen belangrijke wijzigin gen in haar programma aan te brengen. Ze voelt zich bijzon der goed en zal voorlopig haar werkzaamheden normaal voort zetten. In Charleroi hebben vrijdag middag ca. 50.000 mensen deei- -enomTi aan een betoging voor herleving van de Waalse econo mie die was georganiseerd door "en gemeenschappelijk front van socialistische en katholieke vak bonden. Vrijwel alle bedrijven en win kels in de stad hadden hun deu ren gesloten om het personeel gelegenheid te geven aan de de monstratie deel te nemen. Ook het openbaar vervoer lag stil. In de stoet werden grote span doeken meegedragen met eisen voor nieuwe regionale structu ren op economisch gebied, het scheppen van 25.000 nieuwe ar beidsplaatsen, betere Europese verbindingen e.d. Voor vandaag staan soortgelij ke massabetogingen elders in het Waalse land op het program, o.m. in Luik en Bergen. In Antwerpen is vrijdag door drieduizend tot vierduizend per sonen deelgenomen aan een be toging tegen eventuele verdrjj- De teerling is dus geworpen. Donderdagavond zijn de bange vermoedens van het Tsjechoslo- waakse volk, dat zijn populaire 'eider Alexander Dubcek 't veld -on moeten ruimen, bewaarheid. Het in 't zwaar bewaakte Hrad- °'n-bacteel in Praag bijeengeko men 101 leden tellende centrale comité van de communistische nartij besloot het partiipresi- dinm, dat tot dusver uit 21 per sonen bestond, terug te brengen tot elf man. Pijnlijk is ook voor de Tsjecho- slowaken, dat hun geliefde oud- parlementsvoorziter Srmskovs- ky uit 't partijbestuur is verdwe nen. Tegen hem heeft zich in de afgelopen maanden het grootste deel van de woede van de Krem- linleiders over de anti-Russi sche houding van de bevolking en enkele van haar leiders ge richt. Dubcek heeft plaats moéten maken voor de meer bij de Rus sen in de gratie vallende Gustav Husak, die door het centrale co mité als nieuwe eerste-secreta- ris van de partij is gekozen. Vo rig jaar besohuldigde radio- Praag Husak van collaboratie met de Russen, die hii te hulp zou hebben geroepen om aan da liberalisatiebeweging een einde te maken. In het nieuwe parf'oresidium zijn twee nieuwelingen opgeno men, n.l. vakbondsleider Polacek en Colotka. voorzitter van het federale parlement. Husak is een van de voornaam ste Tsjechoslowaakse „realisten", die samenwerking met de Sow jet-Unie willen. De 56-jarige Slowaak wordt in de liberalisa tiebeweging als „conservatief' beschouwd. Men ziet zijn keus als een compromis, aangezien de Russen liever de nog conserva tiever Lubomir Strougal, die overigens wel in het presidium zit, op de stoel van Dubcek had den gezien. In een communiqué van het centrale comité heet 't dat Dub cek eigener beweging zijn ont slag indiende en Husak als zijn opvolger aanbeval. Zowel president Svoboda, die het Tsjechoslowaakse volk al vaker onaangenaam nieuws heeft moeten brengen, als de nieuwe partijsecretaris kwamen donder dagavond voor de televisie. Svo boda zei dat de naam van Dub cek voor altijd verbonden is met de politiek van na januari 1968. Hij hoopte dat deze van zijn po pulariteit gebruik zou kunnen maken voor andere hoge func ties die voor hem in het ver schiet liggen. „Wij hadden in de huidige si tuatie echter behoefte aan een krachtige partijleider die het land uit de crisis kan halen", zei hij. De president weet de crisis aan de anti-Russische rellen van vorige maand, die volgens hem de resultaten van vele maanden teniet hebben gedaan. Husak zei in zijn tv-toespraak, dat hij de taak het land uit de crisissituatie te halen wel aan kon, maar dat zij ihem zwaar zou vallen. De wijzigingen in de par tijleiding zouden volgens Husak geen verandering in de part'!- politiek brengen. Een van de re denen die tot de crisis hebben geleid, was naar zijn mening het gebrek aan eenheid in de leiding van partij en staat. Wij verwerpen geen enkele van de grote ideeën, die vorig jaar «Ün geboren. Maar men moet weten wat wij kunnen verwe zenlijken, in welke volgorde en wanneer, zo besloot de nieuwe partijleider. Donderdag zijn in vele bedrij ven en door studentenorganisa ties resoluties opgesteld en ac ties voorbereid ter ondersteu ning van de hervormingspolitiek en haar initiatiefnemers. Op de deuren van de Karei-universiteit in Praag staan leuzen, die steun aan Dubcek getuigen en waarin wordt gezegd, dat studenten en arbeiders zich zullen verzetten tegen verwijdering uit de partij leiding van politici die nauw bij Dubceks hervormingspolitiek zijn betrokken. In Praag was het vrijdagmor gen rustig, hoewel de sfeer ge spannen is. Rond het gebouw van het centrale comité van de par tij stonden vrachtauto's met po litiemannen. In de straten van de stad zag men in de loop van de morgen meer politiemannen en zefls militairen. Voor vele Tsjechoslowaken is Husak een „politiek raadsel". Zijn waarschuwingen aan het adres van de liberalen en zijn aandringen op aanvaarding van de beperkingen, ingevoerd na de bezetting van Tsjecho-Slowakije door de troepen van de War- schaupactlanden, hebben hem impopulair gemaakt, speciaal in de Tsjechische provincies Mo- ravië en Bohemen. Dit neemt niet weg dat Husak, die een uit stekend spreker is en strijdt voor gelijkschakeling van Slowaken en Tsjechen, niet zonder meer als een „conservatief" kan wor den beschouwd. Hij past niet in de uitgesproken pro-Russische groep onder leiding van de Tsjech Strougal, maar volgt zijn eigen visie. De partijleiders maken zich zor gen over de reactie van de vak bonden op de verwijdering nit het partijbestuur van Josef I^Saanistanden ZON MAAN Smrkovsky, de voormalige »ar- lementsvoorzltter. Enkele grote vakbonden hebben vorig jaar nog gedreigd met stakingen, als men iets tegen Smrkovsky zou ondernemen. De 47-jarige Dubcek die is af getreden als eerste secretaris ven de communistische partij, blijft lid van het partijpresidium. In een verklaring van de par tij, die vrijdagmorgen vroeg werd uitgegeven, wordt gezegd dat Dubcek een „leidende staats- funstie" zal krijgen. Men meent hieruit te kunnen opmaken dat hij mogelijk voorzitter van het federale parlement zal worden. Het Zuidslavische persbureau Tanjoeg heeft in welingelichte kringen vernomen, dat Peter Colotka, die zijn post als parle mentsvoorzitter aan Dubcek zou moeten afstaan, naar Bratislava zal worden overgeplaatst als minister-president van de Slo waakse regering. De huidige Slowaakse premier, Stefan Sa- dovsky, zal Gustav Husak ver vangen als eerste secretaris van de Slowaakse communistisshe partij. Het centraal comité van de Slowaakse communistische par tij is te Bratislava in plenaire zitting bijeengekomen om deze veranderingen goed te keuren, aldus Tanjoeg. ZATERDAG 19 APRIL Breskens Terneuzen Hanswee rt Walsoorden v.m. 3.08 3.44 4.18 4.27 ZONDAG 20 APRIL Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 3.43 4.19 4.53 5.02 n.m. 3.30 4.16 4.40 4.49 n.m. 4.05 4.41 5.15 5.24 OP onder op onder MAANDAG 21 APRIL apr. v.m. ii.m 19 5.35 19.44 6.11 Breskens 4.20 4.42 20 5.'3 19.46 6.37 Terneuzen 4.56 5.18 21 5.01 19.48 7.14 00.46 Hansweert 5.30 5.52 22 5.29 19.49 8.04 01.43 Walsoorden 5.39 6.01 ving van een aantal vestigingen van oliemaatschappijen in hej zuidelijk deel van de Schelde- stad. Er zijn de laatste tijd stem men opgegaan om de concessies van die maatschappijen na 1980 niet te verlengen en de vrijge komen terreinen te benutten voor een groene zone en socials woningbouw. De betoging van vrijdag was georganiseerd doot vakbonden, die een vertrek van de betrokken bedrijven naarhel buitenland vrezen en verlies van circa 1500 arbeidsplaatsen. Aan de burgemeester van Antwerpen is een petitie met 5000 handteke ningen gezonden, waarin voos- het behoud van deze industrieën wordt gepleit. In de kolenmijn van Winter- slag in Belgisch Limburg is een algemene staking uitgebroken van bovengronds personeel dal hogere lonen voor overwerk eist. Door de staking kondef vrijdag de ondergrondse arbei- ders niet aan het werk gaan. Bü een tussentijdse verkiezing in Noord-lerland heeft de 21-ja« rige Bernadette Devlin haar te genstandster, de 43-jarige kandi- date mevr. Anna Forrest van da unionistische partij die met da conservatieven samenwerkt, ver slagen. Zij wordt lid van het Britse lagerhuis voor het kiesdis trict Midden-Ulster. Mej. Devlin is voorvechtster van gelijke rechten voor de rooms-katholieken in Ulster. Zij behaalde 33.648 tegen 29.437 stemmen, waarmee de conserva tieven voor het eerst sinds de ver kiezingen van 1966 een zetel heb« ben verloren. AANHOUDEND KOUD Ook vrijdag stroomde met een noord- tot noorwestelijke wind koude en onstabie'e lucht naar West-Europa. In België en Duits land, maar ook in ons land kwa men hierin op uitgebreide schaal buien voor, waarvan sommige vergezeld gingen van hagel en sneeuw. De middagtemperaturen kwamen dan ook in deze gebie den niet boven de acht graden. Alleen in Engeland, dat onder invloed van een hogedrukgebied lag, steeg het kwik enkele gra den hoger. In het weerbeeld bo ven West-Europa komt nog maar weinig verandering. Het hoge drukgebied boven Engeland ver plaatst zich weliswaar iets naar het oosten, maar over ons land wordt voor zaterdag nog een noordwestelijke wind verwacht zodat de aanvoer van koude lucht aanhoudt. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Aanhoudend koud Wisselende bewolking en plaat selijk buien waarvan sommige met. hagel of sneeuw. Matige tot krachtige noordwestelijke wind en aanhoudend koud. 1

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1969 | | pagina 1