Gevaar voor instorting torenflats
bij gasexplosies
daggiqks 'n goede portie vlees
DE RODE BURCHT VAIN IPHAJNGA
KESSLER'S „TWEEDE KEUS" VERSLOEG TSJECHOSLOWAKIJE
Twee doelpunten van debutant
Sjaak Roggeveen
BELG WILLY VEKEMANS WIKT
WEGWEDSTRIJD GENT-WEVELGEM
Verscherpte
controle op
bejaardentehuizen
OMSTREEKS 1980 RUIM HONDERD
TORENFLATS PER JAAR
Vergissing in
ziekenhuis Velp?
President Nixon
besnoeit op
begroting van
Johnson
BEURSOVERZICHT
Pagina 4
DE VRIJË ZEEUW
Donderdag 17 april 1969
Nederland won met 2—0
Oost-Duitsland
versloeg Wales
met 2-1
België won met
2-0 van Mexico
DFC kreeg boete
van 250 gulden
DE TWEEDE HELFT
DUIVENSPORT
Uw sleutel tot opgewekter autorijden is King.
Elke King pepermunt is namelijk een „rondje energie
waardoor u nèt iets sneller reageert. Omdat King
stimuleert en activeert. Natuurzuivere King
houdt monden fris en mensen monter
Op het dak
Airconditioning
Paus Paulus
naar Genève
FLAUWE MARKT
Het Nederlands voetbalelftal
heeft woensdagavond in 't Feyen-
oord-stadion in Rotterdam een
vriendschappelijke wedstrijd tegen
Tsjechoslowaklje met 2O gewon
nen. Beide doelpunten werden na
rust door debutant Sjaak Rogge
veen (82e en 85e minuut) gescoord.
Er waren 15.000 toeschouwers.
Het decor uiterst schaars
bezette tribunes was triest.
Vóór arbiter Schulenburg het
aanvangssignaal gaf, stond over
duidelijk vast dat Kesslers
„tweede keus" uit de entourage
rond de zesde interland tegen
Tsjecho-Slowakije geen inspira
tie zou kunnen putten. Zo af
wachtend was de houding van
de toeschouwers, dat er amper
protest klonk, toen de Duitse
arbiter al na zes minuten oranje
een duidelijke penalty onthield.
Horvath bracht linksbuiten Ren-
senbrink binnen de lijnen van
het strafschopgebied ten val.
Schulenburg legde de bal lako-
niek enkele meters terug en stak
de arm op ten teken dat een in
directe vrije trap vooralsnog het
hoogst bereikbare was. Het har
de schot van Klijnjan vond nog
juist doelman Vencels vuist op
zijn weg. Na een twintigtal mi
nuten kwam er voor het eerst
een werkelijk duidelijke reactie
van de tribunes. Dat was toen
een schot van de debuterende
Epi Drost de rug van rechtspreker
Schulenburg trof. De FC Twen-
te-speler toonde zich in die be
ginfase 'n resoluut en bekwaam
verdediger. Op de eerste werke
lijk gevaarlijke aanval moesten
Door een doelpunt van Rock in
8e laatste seconde heeft het Oost-
tiuitse voetbalelftal woensdag
avond in Dresden zijn kans op
Ren plaats in de eindronde van 't
toernooi om het wereldkampioen-
hap voetbal behouden. De
iuitsers versloegen in hun
ie wedstrijd in groep drie
de voorronden Wales met
-1 (10) en bleven in pun-
gelijk met Italië.
Het Oostduitse elftal toonde
Voor 43.000 toeschouwers in re-
r, sneeuw en storm niets van
kwaliteit die het twee weken
terug tegen Italië (22) bezat.
In de 32e minuut gaf Eberhard
Vogel de Oostduitsers de leiding,
tpaar tien minuten na rust scoor
de Engeland, een middenveld-
•peler van Tottenham Hotspur,
Voor Wales de gelijkmaker. Oost-
JOuitsland kreeg een overwicht,
tnaar leek niet in staat de Britse
Verdediging te passeren. De kort
voor tijd_ ingevallen Rock beslis
te de strijd toch nog in het voor
deel van de Oostduitsers.
De stand in groep 3 luidt:
S. Italië 2 110
2. O.-DuitsL 2 110
8. Wales 2 0 0 2
3-2
4-3
1-3
België heeft woensdagavond in
Brussel in een vriendschappelijke
voetbalwedstrijd Mexico met 20
verslagen. Bij de rust had België
dankzij Puis een voorsprong van
10, na rust bracht Van Himst
de stand op 20.
In Utrecht heeft de strafcom-
missie van de K.N.V.B., bestaan
de uit de heren mr. J. van Zaayen,
mr. J. W. Schutte en J. B. P. Bie-
gelaar, uitspraak gedaan in de
•aak DFC-Vitesse. Tijdens deze
wedstrijd, die veertien dagen ge
leden werd gespeeld, werd trai
ner Frans de Munck door een toe
schouwer in het gezicht geslagen.
Degene die de klap uitdeelde, C.
van den Bosch, oud-speler van
DFC en tegenwoordig trainer
van de zaterdagmiddagclub WGZ
uit Zwjjndrecht, werd geschorst
tot 1 augustus 1969. DFC kreeg
een boete opgelegd van 250 gul
den.
de zwijgende toeschouwers een
klein half uur wachten: Adamec
vond Jokl in een snelle combi
natie. Buiten bereik van doel
man Van Beveren trof de bal
na het schot dat volgde de lat.
De Tsjechen bleven gevaarlijker.
Even later leverde een reactie
van doelman Van Beveren de
eerste Tsjechische corner op. De
Nederlandse aanval was volko
men ongevaarlijk. Steeds meer
hadden de mannen in de voorste
lijn te veel tijd nodig.
In de tweede helft telde Kess-
lers's formatie een vijfde debu
tant, doordat de bondscoach
Klijnjans plaats aan de 23-jarige
Ad Brouwers toewees. De NAC-er
deed al in de eerste minuut van
zich spreken door van de vleugel
een schot te lossen dat de lat
trof. Hij bracht trouwens het lin
ker verdedigingsblok van de
Tsjechen Dij herhaling in moei
lijkheden. Rob Rensenbrink zorg
de enkele malen voor een specta
culaire solo. Rendement hadden
die acties overigens nauwelijks.
Na 27 minuten was de frêle DWS-
er dichtbij een treffer. Met een
reflexbeweging tikte doelman
Vencel nog juist hoekschop.
De debuterende Holland Sport-
speler Roggeveen, die tot dan toe
zijn verkiezing geen moment had
kunnen waarmaken, zou match-
winner worden. Van de linker
vleugel liet de blonde Hagenaar
na 35 minuten een schot. De lat
was oranje ditmaal gunstiger ge
zind. Van het hout sprong de bal
in het doel (10). Het zou niet
bij die late treffer blijven. In de
40e minuut mislukte de greep van
Vencel's handen, die de solo van
Roggeveen wilde afbreken door
hem ten val te brengen. Moeite
loos tikte de Hagenaar de bal in
het verlaten doel (20).
De 23-jarige Belg Willy Veke-
mans, winnaar van de laatste rit
van de ronde van België en af
gelopen zondag derde in Parijs-
Roubaix, bevestigde woensdag
zijn uitstekende vorm met een
overwinning in de wegrit Gent
Wevelgem. Hij maakte zich op
vier kilometer van de finish los
uit een kopgroep van veertien
renners. Op de eindstreep had
Vekemans een voorsprong van elf
seconden op vier achtervolgers,
van wie Roger de Vlaemink de
sprint won.
De 31e editie van GentWe
velgem is dit keer een vrij kleur
loze affaire geworden. Ontsnap
pingen bleven in de beginfase tot
een minimum beperkt en als een
renner er in kon slagen de hoofd
macht achter zich te laten liep het
verschil niet verder uit dan tot
200 meter. Bij Roeselare (na 144
km) viel het peloton in een aan
tal stukken uiteen en de Belg
Walter Boucquet en Dancelli
(Italië) maakten hiervan gebruik
en zetten een aanval in. Vijf en
dertig kilometer verder hadden
deze renners een voorsprong op
gebouwd van drie minuten. Daar
na moesten de vluchters steeds
meer prijsgeven. Aan de voet van
de Kemmelberg gaven zij zich
gewonnen. Hierna vormde zich
een kopgroep van veertien ren
ners met onder meer Harm Ot-
tenbros. De aanval, die Willy
Vekemans op vier kilometer van
het einde inzette, bleek onstuit
baar.
Ottenbros volgde nog wel even
zijn spoor maar hij kon Veke
mans niet meer bereiken. De
Willem Iï-rijder eindigde als ze
vende.
Bij de amateurs legde Tino Ta
bak beslag op de tweede plaats.
De Belg Jos Abelshausen werd
winnaar in 5.50,0 over de 220 ki
lometer. Tabak had een achter
stand van vijftig meter.
De uitslag van
gem luidt:
GentWevel-
1. Wily Vekemans (B.)
de 250 km in 5.16,03
2. Roger de Vlaeminck (B.)
op 11 sec.
3. Eric de Vlaeminck (B.)
4. Eric Leman (B.)
5. Tony Houbrechts (B.)
6. Valere van Sweevelt (B.)
allen np 15 sec.
7. Harm Ottenbros (Ned.)
8. Daniël van Rijckeghem (B.)
9. Patrick Sercu (B.)
10. Rik van Looy (B.)
15. Gerard Vianen (Ned.)
allen op 25 sec.
23. Gees Zoontjens (Ned.)
27. René Pijnen (Ned.)
28. Wim Schepers (Ned.)
31. Jan van der Horst (Ned.)
41. Evert Dolman (Ned.)
46. Peter Post (Ned.)
50. Henk Nijdam (Ned.)
54. Rini Wagtmans (Ned.)
allen op 35 sec.
De debutanten in het Nederlands
elftal. V.l.n.r.: Epi Drost (FC
Twente), Nico Rijnders (Go
Ahead), Sjaak Roggeveen (Hol
land Sport) en Henk Houwaart
(FC Twente).
Niemand zal er echter spijt van
hebben gehad, toen arbiter Schu
lenburg met een fluitsignaal het
einde van de teleurstellende ont
moeting aankondigde.
PRIJSVLUCHT
UIT BEAUMETZ
„De Eendracht" - Terneuxen
Snelheid eerste duif 1339,6 m;
laatste prijswinnende duif 1247,7
m. 1. H. F. Koch Zn; 2. F. de
Schepper Zn; 3. A. Verlinde;
4, 5 en 10. S. Prince; 6 en 7. A.
Vantricht; 8. Corn. Rouw; 9. J.
den Exter.
Gedeputeerde staten van
Noord-Holland stellen een ver
scherpt onderzoek in naar de ta
rieven van de bejaardentehuizen.
Dat is heel nuttig, want er zijn
schrijnende gevallen bekend van
oude mensen, die een heel kapi
taal moesten investeren om in
zo'n tehuis een kleine kamer te
verwerven en die soms machte
loos zijn overgeleverd aan direc
ties die zich maar weinig om de
inwonenden bekommeren. Het
voedsel is mondjesmaat, de ver
pleeghulp is onvoldoende aan
wezig, van enige verstrooiing is
geen sprake. Soms ontbreken
zelfs het kopje koffie, de middag
thee en dergelijke.
Een algemeen onderzoek in
meer provincies zou wenselijk
zijn. Er kan dan óók eens wor
den gelet op de hygiënische om
standigheden in de vaak geïm
proviseerde keukens, op de
brandgevaarlijkheid en op de
aanwezigheid van brandblusmid-
delen en nooduitgangen.
Nu de regering zich met de
prijzen bezig houdt, zou zij ook
wel eens de tarieven van de be
jaardenhuizen in overeenstem
ming mogen brengen met hetgeen
dergelijke instellingen de bewo
ners te bieden hebben. Daaren
boven zou voor elk tehuis een
periodieke medische controle of
althans een wakend oogje van een
plaatselijke arts gewenst zijn
Vooral omdat directie en perso
neel medisch vaak ongeschoold
zijn
In 1963 maakte nog slechts zes
tien procent van de flatwoningen
deel uit van een flatgebouw met
meer dan acht woonlagen, in
1967 was dat al 56 procent. Ir. H.
M. Roos, hoofd van de sectie
warmte-, koel- en luchttechniek
van de Nederlandse gasunie, zei
woensdag op de „verwarmings
dag" op de internationale bouw-
beurs in Utrecht, dat deze ont
wikkeling van de massale bouw
nieuwe kansen biedt voor de kli
maatbeheersing.
Hij verwacht, dat in de toren
flats de mechanische ventilatie
een standaardvoorziening zal
worden, zeker als de kosten van
luchtbehandeling worden opge
nomen in de curveprijs.
Die kosten hoeven per flatwo
ning niet zo hoog te zijn, aange
zien de torenflats waarschijnlijk
niet alleen zullen worden ge
bruikt als woongebouw, maar te
vens als een „sociaal centrum",
waarin ook winkels en scholen
worden ondergebracht. De heer
Roos neemt aan, dat er omstreeks
1980 zo'n 100 tot 150 woontorens
per jaar zullen worden gebouwd,
een deel daarvan in de „wooncen-
trum-conceptie". In die flats zul
len steeds meer „witte broodjes
mensen" komen wonen. Die op
hun kantoren de hele dag in een
volledig geconditioneerde ruim
te werken en die thuis geen ge
noegen meer nemen met „alleen
maar centrale verwarming".
De schaalvergroting heeft het
nadeel, dat de gevolgen van even
tuele explosies waarop de
kans volgens ir. Roos overigens
maar klein is steeds ernstiger
worden. De voorschriften voor 't
gebruik van aardgasinstallaties
zullen dan ook worden aangepast.
Zo wordt in het nieuwe norm
blad de bepaling opgenomen, dat
de ruimte voor die installaties zo
moet worden geconstrueerd, dat
bij brand of explosie geen instor
tingsgevaar ontstaat.
De constructeurs en ontwer
pers moeten er rekening mee hou
den, dat er geen schade mag ont
staan, die instorting van het ge>
bouw tot gevolg kan hebben. In
verband daarmee wordt er de
voorkeur aan gegeven de centrale
aardgasinstallatie niet onder in
het gebouw te plaatsen, maar zo
hoog mogelijk, liefst op het dak.
V.'
i,—
- i -
/S- /M* 1 h
1,".I ,,1'U" x\
8) „In elk geval is het hier betei
dan buiten," zei Aram tot Iklas,
toen Presto er op was uitgetrok
ken om hout te zoeken. „Maar ik
moet u bekennen, dat ik blij zal
zijn, als wij morgenvroeg kunnen
weggaan uit deze vreemde om
geving! En toch, aan de andere
kant zou ik wel eens willen we
ten, wat dit allemaal te beteke
nen heeft! Ook deze burchtzaal is
nog niet zo lang geleden regel
matig gebruikt. Dat kunt ge aan
alles zien! Ik zou wel eens wat
meer willen weten van de oude
zonderling, die hier als gastheer
optreedt!" Ongeveer hetzelfde
dacht Presto op dat ogenblik. In
derdaad had hij in de werkplaats
een stapel hout gevonden en juist
toen hq met 'n arm vol de terug
weg wilde aanvaarden, zag hij in
de schemering iemand haastig het
binnenplein oversteken. Onmid
dellijk herkende hij hun gastheer.
De grijsaard keek een paar maal
schichtig achterom en verdween
toen met bekwame spoed door 'n
zijpoortje.
„Waar moet die nu naar toe in
dit noodweer?" vroeg Presto zich
nieuwsgierig af.
Drs. N. J. de Ligt, commercieel
directeur van Buil General Elec
tric, sprak over de betekenis van
computers voor de klimatisering
van gebouwen. Hij stelde, dat het
klimatiseringsvraagstuk over het
algemeen wordt onderschat. Als
een gebouw eenmaal klaar is, valt
er weinig meer aan te doen, ten
zij men hoge kosten wil maken.
De moderne bouwwijze, aldus
de heer De Ligt, stelt hogere
eisen aan de klimatiseringsmid-
delen. De lichtere bouw, de dun
nere wanden, het gebruik van
aluminium, staal en glas, maken
het binnenklimaat steeds gevoe
liger voor invloeden van zon,
wind en vochtigheidsgraad van
het buitenklimaat.
De ouderwetse stenen gebou
wen vlakten vrijwel alle invloe
den van buiten af en gaven de
veranderingen „traag" door, zo
dat het verwarmingssysteem de
binnentemperatuur gemakkelijk
op peil kon houden. Maar in mo
derne gebouwen voldoet de ge
wone centrale verwarming vol
gens drs. De Ligt niet meer. Men
zal er moeten overgaan op air
conditioning, waarbij op zonnige
Maandagavond is een 69-jarige
patiënte in het algemeen zieken
huis in Velp overleden ten gevolge
van een vergissing, die zou zijn
begaan door een verpleegster van
dat ziekenhuis bij het toedienen
van zuurstof.
De zaak kwam in het nieuws
omdat er moeilijkheden rezen bij
het vaststellen van de doodsoor
zaak. Mede op verzoek van het
bestuur van het ziekenhuis en de
hoofdofficier van justitie bij de
Arnhemse rechtbank, mr. A. W.
Holsteijn, heeft de gerechtelijk pa
tholoog-anatoom, dr. Zeldenrust,
dinsdag sectie verricht. Mr. Hol
steijn heeft naar aanleiding van de
sectie de rechter-commissaris in
Arnhem instructie gegeven de
zaak nader uit te zoeken.
Paus Paulus zal in de eerste
veertien dagen van juni naar
Genève gaan op uitnodiging van
de internationale arbeidsorgani
satie (I.L.O.) die dan haar vijf
tigjarig bestaan herdenkt.
dagen in bepaalde gedeelten van
het gebouw ook moet worden ge
koeld.
Het ontwerp van een goede air
conditioning in een modern ge
bouw vergt tien keer zoveel re
kenwerk als de berekening van
een centrale verwarmingsinstal
latie.
Uitvoerig schetste de heer De
Ligt, hoe computers kunnen wor
den gebruikt voor de research
voor het ontwerpen van gebou
wen, voor de regeling van het
binnenklimaat, de bewaking van
de installatie, het optimaliseren
van de exploitatie, het registre
ren van feitelijke klimaatsopera
ties enz.
De Verenigde Staten zullen de
uitgaven voor ruimtevaart en
buitenlandse hulp in het komen
de begrotingsjaar verminderen
en de strijd tegen de armoede in
eigen land vergroten, zo blijkt uit
de begroting van president
Nixon.
In vergelijking met het beste
dingsprogramma dat president
Johnson had voorgelegd voor hij
aftrad in januari, wordt op de'
nieuwe begroting vier miljard
dollar besnoeid.
Afgelopen zaterdag had het
Witte Huis aangekondigd dat de
begroting van president Nixon in
het op 1 juli beginnende nieuwe
begrotingsjaar voorziet in uit
gaven van 192.900 miljoen dollar
en in inkomsten van 198.700 mil
joen dollar. Hierdoor zal een
overschot ontstaan van 5,8 mil
jard dollar. Van de vermindering
van 4 miljard dollar komt 1,1 mil
jard dollar voor rekening van de
fensie, terwijl 2,9 miljard dollar
wordt besnoeid op binnenlandse
programma's.
Begrotingsdirecteur Robert
Mayo zei dat de uitgaven voor de
landbouw en de ontwikkeling
van natuurlijke hulpbronnen
verminderd zullen worden met
345 miljoen dollar, terwijl aan in
ternationale programma's en aan
het programma voor de ruimte
vaart resip. 185 en 140 miljoen
dollar minder zal worden be
steed. Daar staat tegenover dat
de uitgaven voor de sociale voor
zieningen met 1 miljard dollar
omhoog gaan en de uitgaven voor
programma's voor handel en ver
voer met 420 miljoen dollar.
In de nieuwe begroting van
Nixon zullen de uitgaven voor de
hulp aan de armen worden ver
hoogd met 10 procent tot 26.900
miljoen dollar. In het huidige
boekjaar had men hiervoor 24.400
miljoen dollar uitgetrokken.
Het belangrijkste nieuws voor
Beursplein 5 was woensdag de
aankondiging van een 7 li pet.
lening ten laste van de Bank voor
Nederlandsohe Gemeenten a pari,
groot 100 min. of 150 min. De
inschrijving is op 25 april met als
stortinigsdatum 2 juni. In de ge
schiedenis van de B.N.G. is dit de
eerste 7Vt pet. lening. Over het
wel of niet slagen lopen de
meningen uiteen. Het nog steeds
stijgende rentepeil houdt het
publiek uit de obligatie-markt.
Gisteren werd tevens een 8 pet.
ziekenhuislening a pari aange
kondigd. Er is de laatste tijd iets
mis met de obligatiemarkt en in
dit licht bezien valt er geen
woord over de kansen van de
B.N.G.-lening te zeiggen, aldus de
beurs. Een feit is dat de staats-
fondsenmarkt en de B.N.G.-
leningen weer onder druk ston
den.
De stemming voor de inter
nationale waarden was gedrukt
tot flauw. De activiteiten voor de
toonaangevende fondsen waren
ver te zoeken. Men nam een ge
reserveerde houding aan. Ge
wacht wordt op stimulerende fac
toren. Van aanbod op ruime
schaal was echter geen sprake.
De geringe verkopen moesten in
een vrijwel lege markt worden
verwerkt. Dit bracht Kon. Olie op
192,80 tegen dinsdag 194,60. Phi
lips zakte in tot 179 (181,30).
AKU gaf aanvankelijk 1,30 punt
prijs op 116,10 om zich daarna iets
te herstellen tot 116,30. Hoog
ovens was opnieuw aangeboden
op 108,50 (109,20). Unilever hield
zich goed en was slechts een dub
beltje lager op 120,80.
Tegen het slot trad dinsdag in
Wallstreet een koersherstel in
waardoor de markt iets gemakke
lijker sloot. De Nederlandse
waarden moesten er terrein
prijsgeven, hetgeen van invloed
was op de koersen van deze fond
sen in Amsterdam.
De cultures waren licht ver
deeld. De scheepvaartsector gaf
geen koersverschillen van bete
kenis te zien. Holland Amerika-
lijn lag goed gedisponeerd in de
markt op de winst ad. 3,3 min.
over 1968 tegen vorig jaar een
verlies van bijna 19 min.
Deli-Mij. moest terrein prijs
geven. K.Z.-Organon ging ruim-
een gulden omlaag tot 194,50, ter
wijl Heineken 2,40 punt daalde
tot 163. KLM was iets gemakke
lijker op 246,50.
Later kwam er een draai ten
gunste voor enkele internationale
waarden. Hierdoor steeg AKU tot'
117,70 en Hoogovens tot 109,30.
Voor Unilever werd bij het slot
121,60 betaald. Philips kwam op
179,80 en Kon. Olie iets boven de
193.
In de eerste periode waren de
koersverliezen van de lokale
waarden wederom in de meer
derheid. Alb. Hejjn moest terrein
prijsgeven, ditmaal met 5 gulden.
Amev daalde 3. Nutricia gaf 10,
Ind. mij. Zutphen 20, Vettewinkel
5, Centrale Suiker en Interlas
ieder 8, Van Nelle 6, Simon de*
Wit 7, Bred. Ver. Bedrijven 9,
Naarden 15 en Gist-Brocades 20
punten prijs. Billiton-II daalde
3 evenals Van der Grinten. De
laatkoers van Mosa werd 10 pun
ten lager gesteld. Bührmann was
16 punten lager op het dividend-
voorstel. Buttinger steeg 7 pun
ten.
