PROVINCIAAL NIEUWS De bootmannen kregen goede buren Zeeland-route bijzonder in trek VRIJDAG WAS HET VRIJ DRUK OP DE NEDERLANDSE AUTOWEGEN Scheepvaart op Gent - dank zij nieuwe zeesluis te Terneuzen - toegenomen Nationale Garde in Chicago opgeroepen 7 abakshandelaar en nieuwe loodsen ZWEEDSE ERTS SUPERTANKER AAN DE GROND IIJ BAARLAND Gedeelte van de ladhs; overgeslagen Vakmanschap is meesterschap Oude verhalen rond de «nieuwe» sluis Uw sleutel tot opgewekter autorijden is King. Elke King pepermunt is namelijk een „rondje energie" waardoor u nèt'iets sneller reageert. Omdat King stimuleert en activeert. Natuurzuivere King houdt monden fris en mensen monter. Terneuzen Biervliet Breskens KANAAL TERNEUZEN-GENT Bruinisse Haamstede Öostburg Bierkenners vragen Russische vloot op oefening in de Atlantische Oceaan v. 18 sleepboten trokken tevergeefs ZaterdagS april 1969 DE VTITTF 7F.F.TTW Pairfna 3 Natuurzuiver Brandweer rukte tweemaal uit Vrijdagmorgen ontstond brand op het binnenschip „Cito", lig gende aan de nieuwe kade (kraan 10), vermoedelijk ten gevolge van een lek in de gasolietank, waardoor de olie op de hete uit laat kon vloeien. De brandweer rukte met twee wagens uit, en de blusboot van de rederij Muller verleende assis tentie. Er ontstond enige schade in de machinekamer. Tegen twee uur moest de brand weer opnieuw uitrukken voor het blussen van een grasbrand in de oude leiding aan de van Steen bergenlaan, waar kinderen met lucifers hadden gespeeld. Overplaatsing De opperwachtmeester der rijkspolitie J. Puijsseleyr te Bier vliet is met ingang van 1 mei a.s. overgeplaatst naar St. Jansteen. Automobilist verdronken Op de provinciale weg van Hoek naar Biervliet is gisteravond om streeks half zeven een dodelijk ongeluk gebeurd, waarvan de 69-jarige F. D. uit Biervliet het slachtoffer is geworden. Hij wil de met zijn auto een andere auto inhalen en geraakte in een slip waardoor hij in de berm van de weg terechtkwam. De wagen sloeg over de kop en kwam in een langs de weg lopende watergang terecht. De man is in de wagen verdronken. Medailles en oorkondes voor sportlieden In „De Uitkomst" heeft de huldiging plaats gehad van per sonen en verenigingen die in het ZEEVAARTNIEUWS Van donderdag 3 april (na 15 u.) tot vrijdag 4 april (15 uur) Bestemd voor Terneuzen: 3 april: Gasselte, 310 dwt (Ned.) Ardglen, 1338 dwt (Eng.) Lady Serena, 361 dwt (Eng.) Jell, 480 dwt (Ned.) Reest, 550 dwt (Suriname) 4 april: Cornishbrook, 2400 dwt (Eng.) Continent, 401 dwt (Ned.) Timo, 260 dwt (Ned.) Swift, 340 dwt (Ned.) TaSman, 330 dwt (Ned.) Voor Sluiskil: 4 april: Polaris, 450 dwt (Ned. Voor Sas van Gent: 4 april: Jan Hamn, 625 dwt (W.-Dld.) Voor Axelse Sassing: 4 april: Arion, 260 dwt (Ned.) Gepasseerd naar Gent: 3 april: Jürgen Priess, 630 dwt (Deen) Falco, 984 dwt (Ned.) Pommern, 700 dwt (W.-Dld) Texaco Norge, 20.200 dwt (Noor) 4 april: Frederic T. Everaard, 2488 b.r.t. (Eng.) Annelies, 315 dwt (W.-Dld) Zingst, 563 dwt (O.-Dld) Lanrick, 1125 dwt (Eng.) Oma, 705 dwt (Fin) Basil, 4477 dwt (Liberiaan) Istra, 3592 dwt (Rus) Staffan, 1125 dwt (Ned.) Gepasseerd van Gent: 3 april: Araton, 3690 dwt (Zweed) Fryken, 1243 dwt (W.-Dld) Don Carlos, 1334 dwt (Zweed) Granitz, 600 dwt (O.-Dld) Luhedeich, 840 dwt (W.-Dld) Kerstin Eva, 550 dwt (W.-Dld) Albert V, 535 dwt (Ned.) Ishevkles, 3606 dwt (Rus) Falco, 985 dwt (Ned.) Edison, 800 dwt (Ned.) Rochefort, 10.860 dwt (Frans) Racknes, 4500 dwt (Noor) Arco, 738 dwt (Belg) Lady Serena, 361 dwt (Eng.) Hohe Linden, 202 dwt (W.-Dld) Kerstin Eva, 550 dwt (W.-Dld) 4 april: Baltisky 66, 3607 dwt (Rus) Wedlooper, 907 dwt (Ned.) Rochefort, 10.860 dwt (Frans) Edisoh, 800 (Ned.) «atas. R25 (SM914I seizoen '67—''68 op toet gebied van de georganiseerde vrije- tijds-besteding buitengewone prestaties hebben geleverd. Deze huldiging wordt jaarlijks gehou den door het gemeentebestuur van Breskens. Tijdens deze bijeenkomst bleek dat Breskens met groot verlan gen uitziet naar het nieuw tj bouwen zwembad waarvoor de plannen bij het provinciaal be stuur zijn ingediend. Tijdens het forum dat aan het eind van de avond werd gehouden bleek dat er vèrgevorderde plannen be staan om te komen tot de op lichting van een sporthal in West Zeeuws-Vlaanderen. Wnd. burgemeester v. d. Hooft reikte de volgende oorkondes en medailles uit voor geleverde prestaties: T. van Schoote bronzen me daille met oorkonde voor judo- sport; M. Cambier prestaties voor zwemmen 4 x 100 m wissel slag dames, 4 x 100 m vriie sla'" dames estafette; alsmede E. Bon- dewel, P. Erasmus en T. van Quekelberghe, Marjo Nelissen Zeeuws kampioen 50 m vrije slag jongens; R. v. Goeije Zeeuws kampioen op 200 m vrije slag heren; C. Salomé Zeeuws kam pioene op 200 m vrije slag da mes, Zeeuws kampioene 400 m vrije slag dames, Zeeuws kam pioene 800 m vrije slag dames, Zeeuws kampioene 1500 m vrj' slag dames, behalen Zeeland beker voor langeafstandswed- strijden, 4 x 100 vrije slag dames en 4- x 100 m wisselslag dames (estafette). Korfbalvereniging BKC met 14 deelnemers. Voetbalvereniging Breskens voor het behalen van het kam pioenschap in de 4e klas H. ama teurvoetbal K.N.V.B., district Zuid I; kampioenschap van Breskens Al in de klasse 2A, juniorencompetitie K.N.V.B. afd. Zeeland. Hierna werd een inleiding ge houden door de heer J. den Hoedt van de Zeeuwse Sport raad uit Middelburg. De bouw van 't nieuwe zwem bad heeft nog steeds de volle aandacht van het gemeentebe stuur, aldus wethouder Van der Hooft. Er is een dringende be hoefte aan dit bad in verband met de uitbreiding van de jacht haven waardoor het huidige zwembad zal moeten verdwe nen. De plannen zijn reeds in gediend bij het provinciaal be stuur. In overleg met N.V. Zee bad Breskens is een terr-in ge vonden nabij de camping om dat ook voor de toeristen het zwembad van belang is. Door de plaatselijke zwemvereniging kan dan tevens gebruik worden ge maakt van dit zwembad. Ge tracht wordt om 'n 50 m bad te krijgen opdat tevens voor -d- strijden van dit bad gebruik kan worden gemaakt. Over de sport velden kon geen mededeling worden gedaan daar van Water staat hierover ook niets is ver nomen. Een betreurenswaardige zaak meende men, daar vele ac tiviteiten op sportgebied worden afgeremd. Medegedeeld werd nog dat in West Zeeuws-Vlaanderen' r n sporthal zal komen. Men hoopt dit spoedig openbaar te kunnen maken. Vroege aardbeien Vakmensen en voorlichtings dienst in de tuinbouw staan met betrekking tot de vroege komst van aardbeien in Bruinisse voor een raadsel. Terwijl elders in Ne derland de eerste stookkasaard- beien werden aangeboden (op de veiling te Kapelle in Zuid-Beve land deze week vier doosjes) trekt men op het tuindersbedrijf van de firma C. Kik en zonen in Bruinisse de kasaardbeien bij honderden kilo's. Afgelopen maandag had men daar een top dag met 1800 doosjes van twee ons, maar regelmatig voert het bedrijf tweemaal per week 1000 doosjes van twee ons aan op de veiling te Rotterdam. Naast het vakmanschap van de teler schij nen toch ook andere factoren de vroege komst van de aardbei in Bruinisse in de hand gewerkt te hebben. Kind verongelukt Het 7-jarige jongetje Bram Landman uit Haamstede is gis termiddag met zijn fietsje in zijn woonplaats ten val gekomen en daarbij zo ernstig gewond dat hij enige uren later overleed. Het jongetje had het fietsje die dag als verjaarsgeschenk gekregen. Verslag schooltandartsendienst Dezer dagen verscheen het ver slag van de schooltandartsen dienst in West Zeeuws-Vlaande ren over het cursusjaar 1967 1968. Hieruit blijkt dat alle lagere scholen in de streek van deze dienst gebruik maken, n.l. 34 in totaaL Veel propaganda voor de dienst is gemaakt met behulp van het materiaal van de stichting: „Het Ivoren Kruis" en voortge gaan werd met de wedstrijden tandenpoetsen op de deelnemen de scholen. Het onderzoek naar de toestand van de gebitten werd twee keer per jaar verricht. Van de 1634 leerlingen namen er 822 deel. Van de niet deelnemende kinderen was reeds 'n zeer groot deel bij de eigen tandarts ge saneerd,. zodat bijna alle school gaande kinderen onder tandheel kundige behandeling staan. In totaal werden o.m. 1781 vullingen aangebracht op 1631 leerlingen zodat het vullingsgetal 1,1 be droeg. Was het aanvankelijk vrijdag op de Nederlandse wegen niet zó druk als op andere dagen, enkele uren later kwamen er vrij veel auto's uit het oosten van ons land naar liet westen. De drukte was groter dan de rijkspolitie had verwacht. Op de weg van Utrecht naar Den Haag hebben zich vrijdagochtend een aantal kettingbotsingen voorgedaan, die de oorzaak waren van filevorming van 7 km lengte. Daarna hebben zich nog wat kleinere botsingen voorgedaan op de rijksweg van Arn hem naar Utrecht. Gelukkig was er alleen sprake van enkele licht gewonden, alsmede blikschade aan de auto'9. Ook de Zeelandroute heeft vrij veel verkeer te verwerken gekregen en op de rijkswegen AmsterdamUtrecht en AmsterdamHoevelaken was sprake van een druk verkeer. Het totaal beeld van de rijkspolitie was dan ook: Nederland heeft zijn vrije dag benut. Het zeevaartverkeer in de Gentse haven heeft een gunsti ge evolutie gekend in het jaar 1968. Aldus werden voor het gehele iaar 2415 zeeschepen geregis treerd bij aankomst met een to tale tonnage van 1.573.614 nMt. Deze resultaten wijzen on een vermeerdering van 116 schepen °u 68.577 nMt ten opzichte van 1967. Op 19 december 1968 werd de nieuwe zeesluis te Terneuzen (toegankelijk voor schenen van 60.000 ton dwt), het verruimd zeekanaal GentTerneuzen en bet Sifferdok rtt'cfeel in ge bruik genomen. Hierin heeft het zeevaartverkeer een sterke sti mulans gevonden, waarvan de invloed thans reeds goed merk baar is. Er zij slechts aangestipt dat de gemiddelde scheepsfen- nemaat van de tussen 19 en 31 december binnengevaren sche pen 997 nMt bedroeg, wat een verhoging betekent van 50 ten opzichte van de periode 1 18 december. Evenals de zeevaart evolueer de het internationaal goederen verkeer te Gent op gunstige wij ze. Jaarcijfers zi.in tot op heden nog niet bekend. Evenwel be reikte het internationaal goede rentransport tijdens het eerste semester van 1968 een totaal van 5.801.083 metrieke ton, dit is 4.013.300 metrieke ton lossingen en 1.787.783 metrieke ton ladin gen. Tegenover het eerste half jaar 1967 bedroeg de globale aanwinst 1.166.745 metrieke ton of 25.17 Vermoedelijk zullen de jaar resultaten 1968 de 10 miljoen ton goederen bereiken. Dit cij fer houdt overigens geen reke ning met'de door de pijpleiding ZeebruggeGent aangevoerde olie. In Chicago zijn donderdag zes duizend leden van de nationale garde in actieve dienst geroepen in verband met nieuwe rassenon- lusten aan de vooravond van de herdenking van de moord op ne gerleider Martin Luther King, Bij de ongeregeldheden waarbij groepen jonge negers door wij ken trokken waar overwegend negers wonen, etalageruiten stukslaand en plunderend, vielen tien gewonden. Vierentwintig personen werden gearresteerd. Onder de gewonden zijn politie mannen, brandweerlieden, jour nalisten en fotografen, die door stenen werden geraakt. Er zijn meer dan 250 arresta ties verricht. Het hoofd van de politie heeft verklaard, dat hoe wel er geen sprake is van ern stige rellen, brandstichtingen of schietpartijen, het gevaar voor 't verkeer groot genoeg was om de aanwezigheid van de nationale garde noodzakelijk te maken. De zesduizend nationale gar disten zijn in de omgeving van de stad ondergebracht. In zes scholen in de negerwijk hebben leerlingen na een herden kingsbijeenkomst voor King ver nielingen aangericht, die zij op straat voortzetten. In de loop van de avond werd het wat rustiger op straat. De burgemeester van Chicago heeft donderdagavond een uit gaansverbod afgekondigd voor iedereen beneden de 21 jaar. In de negerwijk is de verkoop van vuurwapens, benzine en sterke drank verboden. In het begin van de avond deden zich geen on geregeldheden meer voor. Er zijn donderdag 22 gewonden geval len. Een jonge neger, die een ko gel in de borst kreeg, is er ern stig aan toe. De Sowjet-Unie heeft vrijdag gezegd dat het Russische smal deel dat zich momenteel op het noordelijk deel van de Atlanti sche Oceaan bevindt, normaal op oefening is. Berichten dat het op weg was naar de wateren bij China betitelde admiraal Sergei Gorsjkov, de bevelhebber van de Russische marine, in het rege ringsblad Izwestia als „een pro- paganda-verzinsel van Bour- geois-journalisten". De verba zing die in het westen was uit gesproken over de verschijning van het smaldeel toonde aan „dat de vlootleiders van de Verenigde Staten en Engeland zich nog niet hebben losgemaakt van de ge bruikelijke maar al lang ver ouderde opvatting, dat de tradi tionele westerse zeevarende mo gendheden alleen de zeeën be heersen aldus admiraal Gorsjkov. „Ze zullen echter re kening moeten houden met de werkelijke machtsverhouding op zee, of ze wülea of niet". ^MÉj||p Ji- Vr->' Deze heel oude en interessan te foto met op de achtergrond de gebouwen van het Neder landse en het Belgische loods wezen brengt een Engelse barge in.beeld, die door de „Klamper" uit de voormalige nieuwe sluis „naar zee" wordt gesleept. Die barges hadden hun tijd lang zaamaan gehad, evenals de schoe ners, welke vóór de eerste we reldoorlog soms wekenlang lig plaats kozen langs de afgebrok kelde Schependijk en op de rede in afwachting van een gunstige wind. Twee bomenrijen overscha duwden de ongelijke „bedekte weg", die van de Sasse poort tot het eilandje liep. Links van de bomen op de foto lag het eer ste voetbalterrein dat Terneu zen heeft gekend. De plaatselij ke verenigingen „Hercules" en „Sparta" en ook T.F.C. hebben er gespeeld. Later (in de zomer van 1920) heeft T.S.C., een com binatie van T.F.C. en Sparta, het „eilandje" in gebruik genomen, nadat het oude veld achter de havendijk door personeel van het loodswezen was omgeploegd en in groentetuintjes herscha pen. WILDERNIS Rechts stond in lang vervlo gen dagen als een laatste her innering aan de sluiswerken het witte huis van ir. De Groot bo ven op het brede dijkgedeelte dat naar de bedekte weg voerde. Naar hem was het „putje van De Groot" genoemd, aan de oos telijke en noordelijke zijde om geven door een dichte en hier en daar ondoordringbare wil dernis van meidoornstruiken, waar zich geheimzinnige kron kelpaadjes doorheen slingerden en waar de jeugd van de west kant rovertje speelde of nesten zocht, die er in groten getale te vinden waren. „NEGRO-HEAD" Langs de weg naar de sluis hadden Jozias Bliek en Wieck- horst (de „Duitser" uit de Dijl:- straat) daar in, de diepte hun bergplaatsen voor tabak en si garetten en shag en „negro- head" neergezet. Zij sleten hun voorraden aan de zeeschepen in de sluis, in de have en des noods op de rede. Wieckhorst uit het met allerhande speel automaten voorziene café aan het begin van de Dijkstraat had zich een roeiboot aangeschaft en voer de schepen vaak al buiten de haven tegemoet. Jan Oost- dijk, een jongere halfbroer van Michiel Steketee, is als 16-jarige knaap een poosje bii de Duitser in dienst geweest. Toen hij op een goede of op een kwade da.'" eens zo „stom" was mis te pik ken en 't schip zonder dat Wieck horst aan boord kon komen, de haven binnenvoer, ranselde deze zijn knechtje zo ongenadig met de helmstok af, dat wij de arme jongen tot op de sluis hon den horen roepen. Jan die de minder welluiden de bijnaam van „de katteslach- ter" had, is na de oorlog van '14'18 naar Amerika vertrok ken, waar hij bij de kustvaart is gekomen. Hij is nooit meer in Terneuzen terug geweest. Wieckhorst en Joz, Bliek, wel ke laatste zijn handel op de zee schepen nog lange jaren heeft voortgezet, waren bekende figu ren rond de sluis. Met de boot mannen, de waterklerken en de kommiezen stonden ze de sche nen op te wachten om tijdens de schuttijden hun zaken af te werken. Die „negro-head" was voor ons het vreemdsoortigste arti kel dat ze aan de man brachten. Het was een soort zwaar ge sausde Engelse tabak die tot "-epen dicht ineen was geperst Wij noemden het als jongens „negoret" of „negeret". De En gelse matrozen pruimden het en róókten het ook wel in hun pijp. evenals trouwens de vroegere bootmannen zoals Willem van Aalst, Anton Berwald en de oude Jan Paling die in de eerste wereldoorlog nog een tijdlang in dat voorraadhokje van „de Duitser" heeft gewoond. HET HOL VAN DE LEEUW De tweede foto, van recenter datum, brengt ons terug bij de particuliere loodsen, die zoals we al schreven, hun wachtver- bliif vlak naast de bootmannen- wacht hadden geplaatst. Dat was natuurlijk niet toevallig ge beurd. Zij wisten drommels goed dat ze vooral in het begin de bootmannen nacht en dag nodig zouden hebben. Toen bijgaande foto werd gemaakt, waren ze al door de moeilijkheden heen. Ze hadden een eigen motorboot in gebruik genomen en we zien hier Michiel Steketee (met Dijn) aan het roer en naast hem Andr. van Doeselaar, op weg naar een zeeboot in de haven. Het is vooral Michiel geweest die in de beginperiode de koers heeft aangegeven. Ben Molema. de eigenliike initiatiefnemer, had een „motor" naast zich no dig om op toeren te komen. Wij hebben hem weifelend en on zeker over de te volgen weg in de loodsenwacht zien komen waar hij om zo te zeggen in het hol van de leeuw op informaties uit was. De gouvernementslood- sen (de rijksloodsen dus) ston den op dat moment vrij scep tisch tegenover het „particulie re" gedoe. Ze geloofden er niet in en de Nederlandse loodsen die de eerste wereldoorlog in Terneuzen hadden doorgebracht namen dan ook een tamelijk neutraal standpunt in. Dat wa ren Onderdiik (A.P.K); Karelse. Rein van Oppen en Piet Ver heul. Laatstgenoemde had op 'n koude en stormachtige winter- De „Klamper" sleept een Engel- se barge naar „buiten". avond het eerste schip voor Gent na de oorlog de Terneu- zense haven binnengebracht. De tocht naar „buiten" om de loods aan boord te brengen hebben j wij meegemaakt. Ko van den Heuvel, Piet Geensen en Michiel hanteerden de riemen en wij hadden op de achterbank plaats genomen naast Verheul, die ons wat moed insprak, want er stond een stevige bries uit het, noordwesten met flinke golven. GEPOUSSEERD Steketee was nog roeier (ma troos), toen Molema voor 1 et eerst de loodsenwacht opzocht. Hij hinkte al een hele tijd op twee gedachten en het kostte hem moeite tot een besluit te komen. Michiel zag bij het loods wezen geen promotie in het ver schiet. Hij had Piet Geensen zien vertrekken naar de zee vaartschool in Groningen om daar het kustvaartdiploma te halen, dat toegang tot het lood- senkorps zou openen. Dit, ge voegd bij enige moeilijkheden, van persoonlijke aard, heeft de doorslag gegeven. Hij had zijn voelhorens uitgestoken en be grepen, dat er kansen lagen; hij kende 't klappen van de zweep beter dan Ben Molema; hij be schikte over relaties die voor ..kruiwagens en tractoren" zorg den en in „no time" veroverden de particuliere loodsen zich een olaats op het kanaal (dat im mers vrij was), die menigeen hun missunde. Hierbij dient na drukkelijk gesteld, dat ze hun werk verstonden en dit was een eerste vereiste. Ware dit niet het geval geweest, zij zou den nooit het vertrouwen van de kapiteins der schepen hebben verkregen of dat der cargadoors en hun vertrouwensmannen, de waterklerken, hebben behouden. "VFaar dat ze „gepousseerd" wa ren, staat buiten alle twijfel en lat mag nu na zo'n kleine vijftig iaar zonder bezwaar worden vastgesteld. Er zijn misschien wel enkele motieven voor aan te wijzen. (Wordt vervolgd). De loodsen Steketee (met pijp) en Van Doeselaar in hun eigen motorboot op weg naar een zee schip in de haven. VriVfeetnorgen ls om onge veer 03.36 uur de Zweedse erfe- tonker „N"o'ia." aan de grond «relonen. 100 bovenwaart*" de lichtboei middctest m>s va* Baarland. Het achterschip zit ian de tonnen'iin aan de eren*1 en het voorschip ligt gedeelto- lük in het midden van het vaar water. Het scbio meet 44 001 ton bruto en is eigendom van de re- derii Tafik-A/B Graengersberg/ Oxeiosund-Stockholm. Het schip was onderweg v?" Lower Buchanan naar Antwer- nen en h*d een dfensrpng van 41 voet. Het is in 1966 gebouwd. Het schip is geladen met erts Vrijdagochtend is men er niet is geslaagd bet vlot te trekken. De pogingen om het schip met behuln van achttien sleepboten 's mirfeags bii boog water vlot te trekken hebben geen resul taat gehad. De meeste schepen kunnen bij hun tocht door de vaargeul van to Westerscbelde de gedeeltelijk 'n het vaarwater liggende „Nu- olja" passeren, maar het schip hülkt wel. een belemmering te "ormen voor drie reuzentankers, die bij Vlissingen liggen te wach ten. In de afgelopen nacht zou men trachten het schip vlot te krij gen. Gisteren waren er reeds drie kranen bij het schip en uit Ant werpen is er nog minstens één onderweg.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1969 | | pagina 3