Nederland versloeg
Luxemburg met 4-0
Spartak Trnava - tegenstander
Ajax
van
HENK GROOT
MISTE
STRAFSCHOP
Aktieve Cruyff
Van der Vleuten
won in Knokke
Aan de voet van de Karpaten
Homogeniteit van de Süowaken
kan voor een verrassing zorgen
Verwacntmgen over
manl|jke verpleeg
krachten berusten op
vooroordelen
Harrie Steevens
eerste ia Deerlijk
TXmderdag 27 maart 1969
DE VRIJE ZEEUW
Pagina"
Spartak
kwam terug
IVfét. vliegend
vaandel
makers
Minder overtuigend dan de 40-
uitslag doet vermoeden heeft Ne
derland woensdagavond in het
koude Feijenoord-stadion van
Luxemburg gewonnen en daar
mee zijn kans op de eindronde
van het toernooi om het wereld
kampioenschap behouden. In de
laatste vijf minuten kon Neder
land dank zij twee doelpunten van
Theo Pahlplatz, die daarvoor wei
nig opvallend had gespeeld, de
stand op 40 brengen. De 49.000
toeschouwers gingen daardoor
toch nog tevreden naar huis. In
de eerste helft heeft de Neder
landse voorhoede fraaie combina
ties vooral dankzij Cruyff
laten zien, maar na de rust ope
reerde de oranje-aanval te solis
tisch om tegen de versterkte
Luxemburgse defensie tot succes
te kunnen komen. Dat er in de
laatste vijf minuten toch nog twee
doelpunten vielen was min of
meer een verrassing.
Het tweetal Cruyff-Van Dijk,
algemeen gezien als de ideale
combinatie, stelde al direkt na
het beginsignaal van scheidsrech
ter Adair de Luxemburgse de
fensie op de proef. Eerst bracht
Van Dijk Cruyff in een kansrijke
positie. Het schot van de Amster
dammer stuitte echter af op een
Luxemburgse verdediger.
Direkt daarop kreeg Van Dijk
een kans na aangeven van Cruyff,
maar deze aktie liep eveneens op
niets uit. Luxemburg bleek ech
ter niet geïmponeerd want bin
nen vijf minuten forceerde de
Luxemburgse aanval twee hoek
schoppen die echter geen resul
taat afwierpen. Na negen minu
ten kwam de eerste sensatie.
Pahlplatz, op links doorgebroken,
werd door Klein binnen de lij
nen van het strafschopgebied ge
haakt en Adair wees beslist naar
de witte stip. Henk Groot ver
zuimde echter Nederland aan de
leiding te helpen. De Zaandijker
schoot de bal tegen de lat. Johan
Cruyff de naam van de Aja-
cied werd herhaaldelijk door het
publiek gescandeerd leek in de
11e minuut de fout van zijn club
genoot te herstellen. Het schot,
waar Cruyff zijn solo zwaar
gehinderd besloot, ging echter
net naast.
Luxemburg liet zich door het
Nederlandse aanvalsspel, waarin
Groot enkele malen ver mee naar
voren ging, niet van de wijs af
brengen. Door snelle akties over
de vleugels ontstonden enkele
malen hachelijke momenten in
't Nederlandse strafschopgebied.
De Nederlandse defensie moest
tweemaal binnen enkele minuten
een hoekschop weggeven, die
beide keren slecht werd geno
men. Vooral de snelle Schmitt
rukte verscheidene malen ge
vaarlijk op. Nederland kwam na
25 minuten toch op voorsprong,
toen de aktieve Cruyff doelman
René Hoffmann de bal na een
Nederlandse aanval ontfutselde
en van korte afstand inschoot
(1-0).
Twee minuten later ontstond
een gevaarlijke situatie voor het
doel van Van Beveren. Philipp
passeerde twee Nederlandse ver
dedigers en kwam vrij voor de
Spartadoelman. Eijkenbroek kon
de bal net van de schoen van de
Luxemburger tot corner werken.
Na een halfuur kon het publiek
weer juichen, toen Van Dijk na
een één-tweecombinatie met
Pahlplatz en door een fout van
Hoffmann voor 20 zorgde.
Luxemburg kwam na dit doel
punt wel orider druk te staan.
Vooral Cruyff stichtte met zijn
wervelende akties herhaaldelijk
verwarring in de goothertogelij-
ke defensie. Kort voor de rust
kwam Luxemburg even terug,
Imaar de goed opgezette aanval
len strandden vrelal in het straf
schopgebied waar Eijkenbroek
herhaaldelijk solide ingreep.
Na de hervatting nam; Neder
land onmiddellijk het initiatief,
vooral de snelle en bijzonder ac
tieve Cruyff bracht de Luxem
burgse defensie tot wanhoop,
toen hij naar links afgezwenkt
moeiteloos enkele tegenstanders
passeerde. De oranje-voorhoede
maakte echter de fout om de
combinaties te ver door te voe
ren, waardoor alle geyaar weg
ebde.
Na 58 minuten speelde Henk
Groot met een lange pass Cruyff
vrij. Het schot van de Amster
dammer verdween tot teleurstel
ling van het publiek echter in de
tribunes. Luxemburg stopte de
Nederlandse aanvalsgolven door
vrijwel het hele team voor doel
man Hoffmann samen te trekken.
Die massieve muur bleek voorlo
pig een te zware barière voor de
Nederlandse aanval, die het daar
op met schoten van grote afstand
probeerde.
Pas na twintig minuten kwam
Jos van dér Vleuten blijft het
goed doen. Na zijn voortreffelijke
resultaten van het afgelopen
'weekeinde, zaterdag zesde in de
Grote prijs van Harelbeke en
zondag tweede in de Brabantse
Pjjl, won de Brabander gisteren
in Knokke een criterium over 150
km. „De Vleut" versloeg in de
eindsprint verrassend o.a. de Bel
gen Jos Huysmans en Roger de
Vlaeminck, die resp. tweede en
derde werden.
Luxemburg weer eens over de
eigen helft, maar Schmitt kreeg
te weinig steun.
Hoe bang Luxemburg voor Jo
han Cruyff was, bleek in de 68ste
minuut, toen de Ajacied, terwijl
de bal ip geen velden of wegen te
bekennen was, door Leszinsky
tegen de grond werd gewerkt. Het
was het begin van een hardere
aanpak door de Luxemburgers.
De mee naar voren gekomen Ey-
kenbroek werd het tweede slacht
offer, toen hij door Pilot in de rug
werd getrapt, Adair hief verma
nend de vinger. Hij zag echter
geen aanleiding tot strengere
maatregelen.
Terwijl een klaaglijk Feijenoord
Feijenoord uit het publiek
klonk, kreeg Nederland tien mi
nuten voor tijd een kans. Rensen-
brink schoot uit een corner van
Pahlplatz net naast. Aan de an
dere kant had Nederland geluk,
toen een schot van Philippe bui
ten het bereik van Van Beveren
tegen de laat sloeg.
Vijf minuten voor tijd kwam
dan toch nog een derde Neder
landse treffer na een fraaie com
binatie tussen Rensenbrink en
Van Dijk, waaruit Pahlplatz laag
en hard inschoot: 30. Even later
was het bijna opnieuw raak bij 'n
schot van Van Dijk tegen de paal.
De Enschedeër had in de 87ste
minuut wel succes maar doelpunt
werd wegens buitenspel afge
keurd.
De sfeer, die lange tijd had ont
broken, kwam vlak voor het ein
de dan toch. Pahlplatz, die tot zijn
eerste doelpunt weinig opvallend
had gespeeld, scoorde in de voor
laatste minuut een juweel van
een doelpunt. Op rechts schhot de
Twente-speler met de linkervoet
de bal strak onder de lat: 40.
De stand in poule 8 van de
voorronde van het toernooi om
het wereldkampioenschap voet
bal 1970 is nu:
Nederland
Bulgarije
Polen
Luxemburg
3 2 0
1 1 0
0 0 0
2 0 0
1 6—4 4
0 2—0 2
0 0—0 0
2 0—6 0
v.v.
Sluiskil"
kreeg
trainingspakken
Zondagmiddag vóór de voetbal
wedstrijd SluiskilClinge wacht
te de supporters van de thuisclub
een verrassing. Bij het verschij
nen voor het gebruikelijke intrap
pen op het veld, waren de spelers
en reserve-spelers gestoken in een
nieuw trainingspak. Het was een
vervroegd Paasgeschenk van de
nu verwoed supporter van de
club.
vmw?
De reis gaat naar Tsjecho-Slo-
wak'ïe, naar Trnava, een klein,
50.000 inwoners tellend provincie
stadie, 60 km ten noordoosten van
Bratislava. Daar, aan de voet van
de indrukwekkende Karpaten, in 't
centrum van Slowakije, in een sta
dion dat aan nauwelijks 30.000
mensen een plaats biedt, wacht
Ajax een moeilijke tegenstander.
Want de praeses van de Am
sterdamse landskampioen, Jaap
van Praag, mocht dan een zucht
van verlichting slaken toen de ont
moeting AjaxSpartak Trnava uit
het Brusselse biervat te voorschijn
kwam, de opmerking van Rinus
Michels: „Daar krijgt Ajax de han
den aan vol", zegt genoeg over de
kwaliteiten, die de Ajax-coach de
Slowaken (alleen doelman Geryk
is een Tsjech) toekent. En Michels
kan het weten. Vorige week was
hij in Athene om Spartak te zien
voetballen tegen AEK. De Amster
damse ex-international kwam in
de Griekse hoofdstad vooral on
der de indruk van de homogeniteit
van de ploeg. „Geen grote uitblin
kers", aldus de Ajax-trainer, „maar
wel een ploeg, die juist door dat
teamverband een voortreffelijke
partij voetbal kan spelen".
Hoe heeft Spartak Trnava de
Europese top bereikt? De ploeg
werd in 1925 als Raoid Trnava ten
doop gehouden. Pas tijdens de
tweede wereldoorlog werd de
naam gewijzigd in Spartak en
vanaf dat moment begonnen ook
de successen te komen. De club
promoveerde in 1945 voor het
eerst naar de hoogste klasse, maar
vertoefde daarin niet lang. Spar
tak kwam echter steeds weer te
rug. In de jaren vijftig voorgoed.
Toch was het team geen hoogvlie
ger. Eerder 'n goede middenmoter.
gevraagd
In 1964 werkten er 36.046 werk
krachten als verplegend personeel
in een Nederlands ziekenhuis.
Slechts 4 van deze arbeids
plaatsen werd bezet door mannen
(1337). Sinds 1964 is dit percen
tage verplegers ongetwijfeld ge
groeid en het ziet er naar uit dat
deze stijging van het aantal man
lijke verplegenden zich de komen
de jaren verder zal doorzetten.
Het woord „verpleger" is nogal
belast en voor veel mannen Is het
daarom geen aantrekkelijke be
trekking. Maar toch Is het niet on
mogelijk dat deze vooroordelen op
de duur zullen verdwijnen. Dat
verpleging „een bij uitstek vrouwe
lijk beroep" is, is een stelling, die
men gewoonlijk niet met sterke ar
gumenten kan rechtvaardigen. In
verschillende ziekenhuizen heeft
men bijzonder gunstige ervaringen
opgedaan met manlijke verpleeg
krachten en wat zijn toekomstmo
gelijkheden betreft zal de man in
de verpleging evenveel kansen
moeten krijgen om een leiding-
oorlogse beeld van een niet onaan
zienlijk vrouwenoverschot.
Eind december 1945 waren er in
de leeftijdsklasse van 0 tot 39 jaar
3.166.305 mannen en 3.108.513
vrouwen in Nederland. Eind 1967
waren er in deze leeftijdsklasse
4.169.969 mannen en 3.960.387
vrouwen. Het mannenoverschot is
dus In ruim 20 jaar al drastsich ge
groeid. Men verwacht dat het
mannenoverschot in genoemde
leeftijdsklasse nu al ongeveer
210.000 beloopt en wanneer deze
ontwikkeling zich voortzet zal het
mannenoverschot tegen het einde
van deze eeuw opgelopen zijn tot
circa 350.000 a 370.000.
Het is duidelijk dat gezien deze
ontwikkeling het niet mogelijk zal
zijn om in de toekomst onze zie
kenhuizen geheel met vrouwelijk
personeel te „bemannen". Er zul
len meer manlijke verpleegkrach
ten moeten worden aangesteld om
de veelvoud van taken, welke in
een ziekenhuis worden verricht,
naar behoren uit te voeren.
gevende funktie te veroveren dan
zijn vrouwelijke collegae. KNAP OF BEKWAAM
Het eigenaardige is dat mannen
in bepaalde ziekenhuisfunkties wèl
MANNENOVERSCHOT werden geaccepteerd. Zij zijn voor
het grote publiek wel acceptabel
HEEFT in een funktie bij de transport-
dienst, de operatiekamer of de po-
KONSEKWENTIES likliniek, maar weer niet in een
funktie in het behandelende of ver-
VOOR zorgende deel van de verpleging,
dat gewoonlijk op de ziekenzalen
VERPLEGING geschiedt. Het zou wel eens zo
kunnen zijn, dat vele manlijke ver
pleegden liever een knap zustertje
In de naaste toekomst zal het aan hun bed zien dan een ver
aantal manlijke verpleegkrachten pleger, maar dat zegt helemaal
stellig toenemen. Deze ontwikke- niets over de bekwaamheid van de
ling is trouwens reeds op gang ge- verpleegkrachten,
komen. Wie de demografische In verschillende ziekenhuizen
ontwikkeling bestudeert zal tot de heeft men zeer gunstige ervarin-
conclusie komen, dat de verpleeg- gen opgedaen met manlijke ver-
sektor ook niet langer eeh terrein pleegkrachten, zoals kortgeleden
kan blijven, dat vrijwel uitsluitend in 't tijdschrift „Ziekenhuiswezen"
gereserveerd is voor vrouwelijke nog eens werd vastgesteld. Zo
krachten. Wij waren in Nederland werd geconstateerd dat de aan-
lange tijd vertrouwd met het voor- wezigheid van de man op diverse
posten in een overwegend uit vrou
wen bestaande gemeenschap sti
mulerend werkt op een goede
werksfeer en de prestaties. Som
mige prestaties op de verpleeg- en
behandelafdelingen kunnen beter
door mannen dan door vrouwen
worden verricht. Men denke hier
bijv. aan allerlei organisatorische
werkzaamheden (operatiekamer,
röngtenafdeling) en bediening van
de apparatuur op de afdeling steri
lisatie en anesthesie.
MENTALITEIT
Het verwachtingspatroon van de
patiënt omtrent een verblijf in een
ziekenhuis zal dus de nodige wij
zigingen dienen te ondergaan. Men
zal afstand moeten doen van de
gedachte, dat men in een zieken
huis beter door vrouwen dan door
mannen wordt geholpen, maar ook
bij de direkties en de hogere per-
soneelsgeledingen zal men een
mentaliteitsverandering moeten
aankweken.
Waarom zou aan het hoofd van
de afdeling verpleegkrachten altijd
een verpleegster (hoofdverpleeg
ster) moeten staan? Zou een er
varen verpleger dat niet kunnen?
Hij zal waarschijnlijk minder ver
strikt raken in de conflictsituaties,
die in vele ziekenhuizen de ver
houding tussen hoofdverpleegster
en (leerling)verpleegsters vertroe
belen.
Gelukkig zijn in verschillende
ziekenhuizen de leidinggevende
rangen niet meer alleen gereser
veerd voor nonnen en verpleeg
sters. Hier en daar krijgt de ver
pleger al volledige en gelijke kan
sen. Maar over de gehele linie zal
de promotiemogelijkheid voor ver
plegers nog aanzienlijk moeten
groeien. Pas dan zal de toeloop
van manlijke verpleegkrachten
aanzienlijk groter worden dan ze
nu is. En die toeloop zal nodig zijn
om in de naaste toekomst alle ta
ken in het zeikenhuis goed te kun
nen uitvoeren.
ROM
Pas toen oefenmeester Anton Ma-
latinskv zich met de ploeg ging
bemoeien, kwamen de eerste grote
triomfen in nationaal velband. Ma-
latinsky smeedde z"n elf'"1 te' 'n
bijzonder hecht geheel, dat voor
„grote" ploegen als Slovan Bra
tislava en Dukla Praag een steeds
moeilijker te bestrijden tegenstan
der werd. Niemand die zich er in
Tsjecho-SIowakije dan ook over
verwonderde, dat Spartak in 19.67
de nationale beker veroverde en
kort daaron de in midden-Europa
hoog gewaardeerde M-'trooa-cup
won. Het team was definitief door
gestoten naar internationale klas
se. In het toernooi om de Euro
pese beker voor bekerwinnaars
mocht Spartak dan in de tweede
ronde door het machtige Torpedo-
Moskou worden gewipt. Het gaf
de ploeg tenslotte toch ruim
schoots de gelegenheid voor het
eerst in ziin bestaan een geslaagde
greep te doen naar het nationale
kampioenschap.
Feest in Trnava. Feest in Tsje-
cho-Slowaki'e. Want men gunde
dat „k'eme" ploegje ook wel eens
een titel. De voetbalfans keken
wat vertederd oo het elftal van
coach Jan Hucko (37), die intus
sen Malatinekv was komen opvol
gen, neer. Dat veranderd» echter
toen Snartak zowaar opnieuw in
de finale van het Mitropa-euntoer-
noni kwam (waarin het overigens
verloor van Rode Ster Belgrado)
en in het Europese toernooi voor
landskampioenen met vh'eoende
vaandels en slaande knm d„ halve
finales binnenwandelden. Toen be
greep men ook in Tsie-ho-Slowa-
kiie dat Spartak Trnava on weg
was een Europese topploeg te
worden.
Is de landskampioen van Tsie-
cho-Slowakiie dan zonder grote
individualisten zover gekomen? Is
bet alleen maar het nloegverband
dat Snartak in het centrum van de
kracht van Spartak ligt behalve
bij Adamec ook bij de op het mid
denveld spelende international.'
Hruschetsky en Kuna. Samen met
Adamec kan deze in Tsjecho-Slo-
wakije beroemde tandem een for-
m'dabele kracht ontwikkelen op 'I
middenveld, de plaats waar vol
gens de moderne voetbalstrategie
zo vaak een wedstrijd wordt ge
wonnen. De achterhoede lijkt min
der stera, maar onder aanvoering
van organisator Majernik, inter
national Dobiasch (rechtsachter)
en de betrouwbare doelman Geryk,
kan deze linie uitgroeien tot een
ook voor de vaardige Ajax-voor-
hoede moeilijk neembare veste.
Rinus Michels had wel degelijk
gelijk toen hij zei: „Aan die ploeg
krijgen wij de handen vol".
Harry Steevens uit Elsloo heeft
woensdag in Doornik (B.) een
internationaal criterium over 155
km gewonnen. Hij legde de af
stand af in 3 uur, 59 min. en 2 sec.
Jan Harings maakte de Neder
landse triomf compleet, door in
dezelfde tijd als Steevens beslag
te leggen op de tweede plaats.
COOP. VRUCHTENVFJUNG
„ZEEUWSrD.Vt A ANDEREN"
TERNEUZEN
Veiling van 26 maart 1969.
GROENTEN
Per stuk: Sla I 21—33 ct, II 15—
20 ct; Groene komkommers II 29
39 ct.
Per bos: Radiis 4955 ct.
Per kg: Groene komkmmers II
45 ct: Andiivie 80111 ct; Prei 50
100 ct; Savoye kool 61 ct; Spi
nazie 146160 ct: Srpiuten 130
135 ct: Uien 5—18 ct; Witlof A II
152—166 ct, B 160—163 ct. B II
150—164 ct, afw. 71—139 ct.
AARDAPPELEN
Per 100 kg:
8,50.
Bintjes f 7,90-
HARD FRUIT
Per kg: Appelen. Winston I m.
75 84—93 ct, m. 70 89—96 ct, m.
65 75—83 ct, II m. 75 85—88 ct,
m. 70 81—94 ct, m. 65 73—79 ct,
m. 60 47—62 ct, m. 55 27—40 ct.
D 1621 ct, III grof 1651 ct, fijn
lérz-20 ct; Melrose II m. 90 29 c.t,
helangstel'ing van de Furooese m. .80 31 ct, m. 70 35 ct. m. 65 22
voetballiefhebbers plaatste?
niet helemaal. Jan Hucko
Toch
heeft
ct; Jonathan II m. 80 3539 ct,
m. 75 35—52 ct, m. 70 34—48 ct,
wel degeliik een paar uRzonrleijjlHk m. 65 30—35 ct, m. 60 20—26 ct
"oede spelers tot ziin beschikking.
Daar is allereerst Josef Adamec.
De strateeg van de ploeg, d'e zich
zo'n dertiekeer in het shirt van
de nationale ploeg mocht hullen.
Tn de wedstriiden tegen AFK, was
Adamec licht geblesseerd. Hij kon
zich daardoor niet zo uitleven als
in de andere Euronacupwedstriiden
toen eerst Steaua Rosso uit Roe
menie (13 en 40) en ve-vol-
gens het Finse Reipas Lahta (91
en 71) met de schutterskwalitei-
ten van de door Adamec gediri
geerde voorhoede kennismaakte.
Overigens speelden daarin ook
Adamec's medevoorwaartsen. de
internationale Kabat, de „killer"
Schwetz en rechtsbuiten Martin-
k'.vitsj een grote rol. De grote
m. 55 13 ct. III grof 22—27 ct.
fiin 1718 ct; Golden Delicious II
m. 85 4552 c.t, m. 80 4752 ct,
m. 75 4755 ct, m. 70 4658 ct,
m. 65 3948 ct, m. 60 2239 ct,
m. 55 1520 ct. D 18 ct, III grof
3240 ct, fijn 1624 ct.
Peren. Doyenné du Cornice II
m. 80 4548 ct, m. 70 53 ct, m.
65 46 ct; Conference per 100 kg:
I m. 65 f55,10. m. 60 f57,60, m.
55 ƒ49.80, m. 50 f 16,90—19,10,
II m. 70 47—56, m. 60 48.
A'DAM: Een Amsierdamse firma
heeft deze van kralen vervaar
digde stropdas op de markt ge
bracht. De stropdas is bestemd
om op een overhemdblouse ge
dragen te worden en is in ver
schillende kleuren verkrijgbaar.
x