Gevaarlijke ontwikkeling
in Tsjecho-Slowakije
Start van Nixon
was hoopgevend
Hevige strijd in de provincie
Quoeng Ngai
Premier Cemik:
Weer twee
zelfmoord
pogingen in
Tsjecho-Slowakije
Dayan:
„Geen terugkeer
naar
oude grenzen"
Voornaamste probleem
de verdeeldheid in het land
Radioactiviteit
ontsnapt in
Zwitserland
GEWELDPLEGING
DOOR 26-JARIGE
INWONER
UIT BREDA
Opslagplaats
met dertig ton
munitie ontdekt
HET WEER
DONDERDAG 23 JANUARI 1969
25e Jaargang Na 5906
Vierde poging
Touwtrekken
Matig applaus
BELGISCHE
VICE-PREMIER
OVERLEDEN
Actie tegen
NAVO-basis
op Sicilië
Magere
meerderheid
Vietcong-
beschuldfglng
Brand verwoest
markt in Saigon
Vliegtuigen
neergehaald
Boodschappen
van paus Paulus
Weerbericht
Zon- en
Maanstanden
Hoogwater
fr*nh*ringb$ tóoeaaaseafc TERNEUZEN
Mwtlwi TTuuWredaJig; P. f. van 8e Saaito
Redactie- m
A itnifa tal'aaita - - ITaeT it
AuIiQlsstTSXMt^SBlPcS* SUM<LUSW«U
Telefoon: 01180-2073
Gironummer 38180
Aboanementiprijs f 8,per kwartaal; per maand
f 2,70. Losse nummers IS cent
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande to Tamauzan
Advertentieprijs per mm 18 et; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-mimmer tot
10 uur voormiddag.
Inzending advertenties uiterlijk tot «urn. 2 uur.
De politieke toestand in Tsje-
eho-Slowakije heeft zich naar de
mening van premier Cemik de
laatste dagen gevaarlijk toege
spitst. In een toespraak voor 1300
vakbondsafgevaardigden zei de
eerste-minister, dat alle overheids
organen en vooral de politieke
krachtig moeten optreden, omdat
„alleen met gevoelens geen poli
tiek kan worden bedreven". Rust
en bezonnenheid betekenen nog
lang geen zwakheid. Wij zullen
daarom niet toelaten, dat met
onze nationale existentie een gok
spelletje wordt gespeeld", zei Cer
nik.
Voor de derde maal heeft in
Tsjecho-Slowakije een jongeman
geprobeerd zich door zelfverbran
ding van het leven te beroven.
Woensdag kort na middernacht
Stak op het Vrijheidsplein in Brno
de 23-jarige arbeider Miroslav Ma-
linka zich in brand. Studenten die
vlakbii de wacht hielden bij een
katafalk met het portret van Jan
Palach, doofden de vlammen en
Malinka werd met tweedegraads-
brandwonden over 12 procent van
zijn lichaam naar een ziekenhuis
gebracht. ?ijn toestand werd
's ochtends goed genoemd.
Volgens radio-Praag zaten er
eerder persoonlijke dan politieke
motieven achter de jongste zelf
moordpoging. Gesproken werd van
een pathologisch geval. Malinka
zou vorig jaar al uit een raam zijn
gesprongen en met zijn vader ver
scheidene malen over zelfmoord
hebben gesproken. Hij zou zich
schuldig hebben gemaakt aan dief
stal en inbraak en erg bang zijn
geweest voor de justitie.
De 23-jarige Josef Hlavaty, die
zich maandagavond in Pilsen in
brand stak, maakt het slecht. De
artsen zeiden woensdag te vrezen
dat hij het niet haalt. Ook in zijn
geval is er volgens de autoriteiten
geen sprake geweest van een poli
tieke daad.
Een 24-jarige Tsjech heeft giste
ren geprobeerd door zich in brand
te steken een eind aan zijn leven
te maken. Volgens het Tsjecho-
slowaakse persbureau CTK vond
deze zelfmoordpoging plaats in de
gevangenis van Leopoldov in het
westen van het land. De gevan
gene, Frantisek Bogyi, heeft een
lang strafregister. Hij probeerde
al verscheidene malen een eind
aan zijn leven te maken, aldus het
persbureau. De man is niet ern-
Kiig gewond.
De Israëlische minister van
defensie, Mosje Dayan, heeft
verklaard, dat hij tegenstander is
van herstel van de grenzen tus
sen Israël en zijn Arabische
buurlanden, die bestonden vóór
de juni-oorlog van 1967.
Deze verklaring van Dayan
werd twee weken geleden opge
nomen en dinsdagavond in de
V. S. In een televisie-uitzending
gepubliceerd.
In het vraaggesprek zei Dayan
van mening te zijn, dat eert
vreedzame toestand êv het mid-
Hlj kondigde een scherp optre
den tegen „verscheidene extremis
tische krachten" aan. Wij weten,
dat niet alle burgers van dit land
achter de partij staan en het so
cialisme willen. De afgelopen da
gen zijn op verscheidene plaatsen
staatsvijandige pamfletten ver
spreid. Het is echter onjuist, wan
neer men leden van vakbonden,
bijvoorbeeld de metaalarbeiders,
ervan beschuldigt radicale stro
mingen te steunen". Cernik lever
de hiermee nauwelijks verholen
kritiek op de Slowaakse partijlei
der Husak, die onlangs een derge
lijke beschuldiging uitte.
Husaks kritiek en het touwtrek
ken om het voorzitterschap van
het federale parlement, dat Husak
niet door de Tsjech Smrkovsky
vervuld wil zien, heeft naar de
mening van waarnemers bijgedra
gen tot het ontstaan van een nieu
we crisis in de binnenlandse poli
tiek.
„De overgrote meerderheid van
onze arbeiders, de boeren en ook
de jeugdi", zo ging Cernik verder,
„wil het socialisme. Slechts over
de vorm waarin men het zo snel
mogelijk kan verwezenlijken, be
staan meningsverschillen tussen
verscheidene sociale groeperin
gen".
Aan het slot van zijn rede vatte
hij het program dat zijn regering
wil uitvoeren, in vijf punten sa
men:
1. De verdere uitvoering van het
herziene januari-program;
2. De verdere versterking van de
leidende rol van de communis
tische partij in de staat;
3. Het behoud van de tot dusver
behaalde politieke resultaten;
4. Oplossing van de acute econo
mische moeilijkheden;
5. Bevestiging van het bondge
nootschap met de Sowjet-Unie
en met de andere socialistische
landen.
Cernik kreeg na de toespraak
een matig applaus van zijn toe
hoorders.
Joseph Merlot, vice-premier en
minister van economische zaken
van België, is dinsdagavond in 'n
ziekenhuis in Luik overleden. Hij
was daar opgenomen, nadat hij
op 9 januari het slachtoffer was
geworden van een ernstig ver
keersongeluk. Dinsdagavond
kreeg hij een hartinfarct, waar
aan hij drie uur later is gestor
ven.
Merlot, die tot de -socialistische
partij behoorde, is 55 jaar gewor
den.
Onbekenden hebben dinsdag
avond getracht een NAVO-basis
bij Syrecuse op Sicilië binnen te
dringen. Toen de wachtposten na
sommatieshet vuur openden,
verdwenen de onbekenden.
DEN HAAG: Vijftig Tsjechische
studenten, die momenteel in Ne
derland studeren, hebben een zit-
demonstratie gehouden voor de
Russische ambassade. Zij boden
tevens een resolutie aan, waarin
zij benadrukten, dat de Russen
niets te maken Hebben in hun
vaderland. Drie Vertegenwoordi
gers werden toegelaten tot de am
bassade. Op de -foto: de drie in ge
sprek met een ambassade em
ployee.
Richard Nixon heeft zijn taak
als 37e president van de Ver
enigde Staten aanvaard met een
rede, die over het algemeen een
gunstige indruk heeft achterge
laten. Niet dat dit op zichzelf zo
verwonderlijk is: in zijn car
rière heeft Nixon meer dan eens
blijk gegeven dat hij zich niet
aan een taak zet zonder zich te
hebben verdiept in de proble
men en mogelijkheden waarmee
hij te maken krijgt. En het ver
mogen om zich een voorstelling
te maken van de puzzles valt
hem niet te ontzeggen.
Hij heeft zonder meer gelijk
wanneer hij Franklin Roose
velt parafraserend betoogt
dat de grote moeilijkheid niet
is dat het de V. S. materieel
slecht gaat, ook al is de armoe
de lang niet uitgebannen. Het
schrijnende van nu is dat men
kans ziet drie mannen volgens
plan een tocht om de makn te
laten maken, maar niet om de
burgers thuis in vrede met el
kaar te laten leven.
Uit de kernreactor te Lucens i
het Zwitserse kanton Waadtland
is dinsdagavond kernenergie ont
snapt. Het waarschuwingssysteem
functioneerde onmiddellijk. Alle
toegangswegen tot de reactor die
in een grot onder een berg is ge
bouwd, werden afgesloten. Er zijn
dan ook geen slachtoffers te be
treuren. De oorzaak van het „lek"
en oe omvang van de schade zijn
nog niet vastgesteld. De reactor
is buiten werking gesteld.
Van bevoegde zijde in Bern is
meegedeeld dat de mensen die in
de buurt wonen, geen gevaar lo
pen. De straling kan niet tot de
buitenwereld doordringen.
Vermoedelijk wordt dat Ni-
xons voornaamste probleem. De
kwestie-Vietnam moet nu lang
zamerhand, al zal het niet zon
der pijn gaan, afgelopen zijn
In het nabije oosten is de si
tuatie niet veelbelovend maar
er zijn nog mogelijkheden om te
voorkomen, dat er al te akelige
dingen gebeuren. Met enige
voorzichtigheid moeten deze za
ken af te wikkelen zijn.
De kwestie van de interne ver
houdingen echter, die met de ja
ren nijpender is geworden in de
V. S., is er een die vraagt om
inspirerende initiatieven en in
grijpende daden. Het is een zaak
van eenheid scheppen waar de
veerdeeldheid hand over hand
toeneemt.
De rede van Nixon toont aan
dat hij alle krachten aan deze
zaak wil geven. Wat hem echter
remt is, dat de magere meerder
heid waarmee hij in het Witte
Huis is gekomen, hem bij voor
baat stempelt als de president
van de blanke protestantse mid
denstand en niet die van al die
andere groepen in de V. S.: de
intellectuelen, de negers, de vak
bondsleden enz.
Hij zal moeten bewijzen dat
hij ook de president is van al die
groepen, ai hebben zij hem niet
gekozen. Maar dat zal niet mee
vallen
Een 26-jarige inwoner van
Breda is ingesloten bij de rijks
politie in Zevenbergsehoek na
achtereenvolgens een meisje te
hebben verkracht, zijn ex-ver
loofde, haar broer en moeder te
hebben mishandeld en na een
ontvluchting uit het politiebu
reau.
De politie werd gealarmeerd
nadat de man, G. I. J. uit Breda
en geen onbekende van de politie,
in een oude schuur aan de Moer-
dijkseweg in Terheide zich aan
een zestienjarig meisje had ver
grepen. Toen de man het meisje
achterliet, had hij haar gezegd
naar zijn ex-verloofde te zullen
gaan. Toen de rijkspolitie daar
kwam, de ex-verloofde woont in
Zevenbergsehoek, had hij daar
de boel kort en klein geslagen en
zijn ex-verloofde, haar broer en
haar moeder afgetuigd. Nadat de
man na veel moeite was over
meesterd, werd hij overgebracht
naar de politiecel, waarvan hij
korte tijd later de ruit verbrak
en daarna vluchtte. Van zich af
slaand, twee politiemensen met
een zeis bedreigend, wist de man
de vlucht te nemen. Hij.is later
opgepakt in een boerenschuur in
Zevenbergsehoek.
Behalve het 16-jarige meisje en
de ex-verloofde en haar familie
leden, heeft ook een wachtmees
ter zich onder doktersbehande
ling moeten stellen.
Ongeveer 530 kilometer ten
noorden van Saigon, in de provin
cie Qoeang Ngai, woedt sinds
maandag een hevige strijd tussen
Amerikaanse troepen en vijande
lijke eenheden. Zeventien Noord-
vletnamezen en vletcong-strljders
kwamen tot dusver om het leven.
den-oosten mogelijk was, maar
niet een werkelijke vrede.
Generaal Dayan zegt, dat Is
raël weigert naar de grenzen van
vóór de juni-oorlog terug te ke
ren, ook niet om daarmee een
werkelijke vrede te bereiken.
„Waar we nu zijn, noemen wij
de bestandslijn. Een compromis
over deze lijn kan worden bereikt
en er is over te praten, maar niet
een teruggaan naar de oude
grenzen".
Dayan vindt, dat er geen spra
ke is van een crisis in het mid
den-oosten. Er zal ook de komen
de maanden geen crisis zijn. „De
Arabieren zijn niet sterk genoeg
om de oorlog te hervatten en de
Russen, die hen in een oorlog
zouden kunnen drijven, zinnen
op middelen om een politieke
overwinning te behalen".
De Amerikaanse verliezen wor
den „licht" genoemd.
In hetzelfde gebied hebben
Amerikaanse mariniers In een
800 meter lange vluchttunnef 156
mensen aangetroffen, die aan een
Amerikaanse omsingeling wilden
ontsnappen. Er bleken 56 vlet-
cong-strijders onder te zijn. De
100 andere vluchtelingen waren
vrouwen en kindéren.
Ten zuiden van de grote ma
rinebasis in Danang is een „ar
mada' ontdekt van „125 bootjes
die zich in verboden water op
hielden". Vijfenveertig scheepjes
werden onder het Amerikaanse
vuur vernield. Tien opvarenden
kwamen om het leven, 24 werden
gevangen genomen.
Vlakbij de Cambodjaanse
grens is dinsdag een opslagplaats
piet dertig ton munitie gevonden.
Het is een van de grootste muni
tiedepots van de vietcong die ooit
is ontdekt.
Het Noordvietnamese persbu
reau meldt, dat de vietcong de
V. S. ervan beschuldigt, de 21-
jarige Amerikaanse militair Ja
mes Brigham te hebben ver
moord, die in het begin van de
maand door de vietcong werd
vrijgelaten.
Brigham was een van de dria
Amerikaanse militairen, die door
de vietcong op 1 januari werden
vrijgelaten. Hij stierf enige tijd
later in een Amerikaans hospi
taal.
De vietcong zegt, dat Brigham
vóór zijn vrijlating volledig her
steld was van zijn verwondingen.
„Het is duidelijk, dat de Ameri
kaanse autoriteiten de moord op
Brigham hebben beraamd, vre
zend dat zijn anti-oorlogsgezind
heid het Amerikaanse volk zou
kunnen bafmvloeden, dat tegen
de onrechtvaardige agressieve
oorlog is, die door de Amerikaan
se regering in Zuid-Vietnam
wordt gevoerd", aldus het pers
bureau.
Een brand heeft woensdagoch
tend de groentenmarkt in het
centrum van Saigon voor het
grootste deel in de as gelegd.
Drie personen raakten gewond.
De brand is vermoedelijk uitge
broken in een winkel. Veel men
sen die in het huttencomplex in
winkeltjes woonden, verloren al
hun bezittingen.
Een Amerikaanse militaire
woordvoerder heeft medegedeeld,
dat de vietcong in twee dagen
drie Amerikaanse F-100 super
sabre jachtbommenwerpers boven
Zuid-Vietnam heeft neergescho
ten. Dit geschiedde maandag en
dinsdag. Een piloot kwam om het
leven en de andere twee, die van
de schietstoel gebruik hadden
gemaakt, werden gered.
Paus Paulus heeft de presi
denten van de V. S., Noord- en
Zuid-Vietnam boodschappen ge
zonden, waarin hij de hoop en het
verlangen uitspreekt, dat het
overleg over Vietnam in.Pacjjs
zal leiden tot een rechtvaardige
eervolle vrede. De bood
schappen werden verzonden via
de normale diplomatieke weg.
Het Vaticaanse weekblad „Os-
servatore della Domenica" pleit
voor waarborging van de vrij
heid van Zuid-Vietnam bij de
Parijse vredesconferentie.
Zuid-Vietnam heeft volgens
het blad onderhandelingen ge
schuwd omdat het vreesde, dat
zijn vrijheid in gevaar zou wor
den gebracht.
„Het is redelijk, dat deze vrij
heid zal worden gewaarborgd aan
de Parijse ronde tafel, omdat zo
dit niet het geval is, vijf jaren
van bloedvergieten en verwoes
ting van allerlei aard zonder zin
zullen zijn geweest".
MOGELIJK OPKLARINGEN
Na het voorbijtrekken van een
frontensysteeme behorend bij een
depressie bij Denemarken, zal het
weer vandaag in ons land onder
invloed staan van een rug van
hoge luchtdruk die geleidelijk in
betekenis toenemend zich van de
Britse eilanden naar het vasteland
van west-Europa verplaatst.
Met naar west tot noordwest
ruimende wind wordt iets minder
vochtige lucht aangevoerd, waar
in vooral in de middag enkele op
klaringen kunnen voorkomen. De
middagtemperaturen zullen daar
bij tot waarden tussen 6 en 8 gra
den Celsius stijgen.
Woensdag was het aanmerkelijk
warmer met maxima van 8 tot 13
graden. Deze temperaturen kwa
men ook voor in Engeland, België,
West-Duitsland en Frankrijk. Ver
der oostwaarts was het kouder,
terwijl in oost-Europa en Skandi-
navië de vorst zich handhaafde. In
Rusland vroor het zelfs overdag
streng met temperaturen van 15
tot 22 graden onder nul
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot tot hedenavond.
ZACHT.
Zacht weer met vrij veel bewol
king en aanvankelijk, vooral in
het zuiden van het land nog eni
ge regen. Later van het noord
westen uit ook enkele opklarin
gen. Zwakke tot matige wind tus
sen zuidwest en noordwest.
ZON
jan.
op
onder
op
23
08.33
17.11
10.44
24
08.39
17.13
10.54
25
08.30
17.15
1106
MAAN
onder
WASHINGTON: De nieuwe
Amerikaanse president heeft zijn
eerste werkdag achter de rug. On
danks het ln-Auguratlebal, was
hij reeds om half acht aan het
werk. Op de foto: de eerste offi
ciële foto van president Nixon
achter zijn bureau.
DONDERDAG 23 JANUARI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m
5.14
5.50
6.24
6.33
n.rm
5.41
6.17
6.51
7.00
VRIJDAG 24 JANUORI
Breskens
Terneuzen
00.16 Hansweert
Q1^2iWals.Qörden
v.m
5.56
6.32
7.06
7J5
n.m.
6.28
7.04
7.38
J742
k r
