Johnsons laatste
boodschap aan
het congres
Ontploffingen en brand aan boord
vliegdekschip „Enterprise"
Besparingen
Inkomsten
belasting
Nixon nis!
enthousiast?
Geld voor defensie
Fantastisch
ruimteprogramma
Mercurius
Naar Mars
en Venus
KAMERLEDEN BESPRAKEN
HERINDELING VAN
ZEEUWS-VLAANDEREN
Den Haag heelt thans het laatste
woord
HET GOUD
BLINKT
Groot aantal doden en gewonden
Pagina 2
Gevaarlijke
gedetineerde
ontsnapt
Bom losgeraakt
Ernstig gewonden
naar Texas
Oriënterend
Oud nieuws
Bevolking
laat het koud
DE VRIJE ZEEUW
Donderdag 16 januari I96U
(Vervolg va» pag. 1)
De president besloot zijn laatste
„state of the union" met een
woord van dank aan het congres,
aan het hele land en aan vele poli
tici die hem hebben gesteund in
zijn carrière, en met een oproep
tot bewaren van de eenheid onder
zijn opvolger.
„De toekomstige president
Nixon heeft evenals ik uw begrip
nodig. Hij heeft er recht op. De
lasten die hij moet dragen, wor
den voor ons allen gedragen. Ieder
van ons moet trachten deze niet
zwaarder te maken ten bate van
bekrompen eigen- of partijbelang.
Ik hoop dat over 100 jaar kan
worden gezegd, dat wij samen ge
holpen hebben ons land voor het
hele volk rechtvaardiger te maken
en de zegeningen van de vrijheid
voor het nageslacht te bewaren.
Ik geloof dat men zal zeggen dat
wij het In elk geval geprobeerd
hebben", zo besloot de president.
De scheidende president John-
ton heeft het congres woensdag de
eerste sluitende begroting sedert
1960 voorgelegd. Hij verwacht
zelfs d'at in het begrotingsjaar
1969/1970 een overschot van 3,4
miljard dollar zal ontstaan. Het
lopende Jaar zal eveneens met een
batig saldo worden afgesloten en
wel van ongeveer 2,4 miljard dol
lar. Een en ander is te danken
aan het feit dat de gevechten in
Vietnam de laatste tijd in hevig
heid zijn afgenomen, alsmede aan
de stopzetting van de bombarde
menten op Noord-Vietnam. Presi
dent Johnson verwacht dat in
1969/'70 op de militaire uitgaven
en de hulpverlening in zuidoost-
Azië bijna 3,5 miljard dollar kan
worden uitgespaard en dat in de
tweede helft van 1970 nog grotere
besparingen mogelijk zijn.
De over vijf dagen aftredende
president is er bij de opstelling
van de cijfers van uitgegaan, dat
de toeslag van tien procent op de
inkomstenbelasting van personen
en ondernemingen in de Verenig
de Staten, die eind juni zou ver
vallen, gehandhaafd wordt. De
totale overheidsuitgaven zullen in
1969/'70 ruim 195,3 miljard dollar
bedragen, 11,6 miljard meer dan
in het lopende jaar en meer dan
ooit tevoren. De inkomsten wor
den begroot op 198,7 miljard.
De uitgaven voor Vietnam wor
den voor 1969/'70 op 25.397 mil
joen dollar geraamd. Dat is nog
steeds biina een derde van de
totale defensie-uitgaven, die zijn
begroot or> 81,5 miljard dollar,
een half miljard meer dan dit jaar.
Voor de militaire hulpverlening
aan het buitenland is onveranderd
375 miljoen dollar uitgetrokken.
Er zal meer geld beschikbaar wor
den gesteld voor de programma's
tot verbetering van de levens
standaard In de Verenigde Staten.
De Amerikaanse minister van
financiën, Joseph W. Barr, heeft
gezegd, dat de financiële plannen
met opzet erg krap zijn gehouden
om Richard Nixon meer armslag
te geven. Hij voorspelde dat het
congres er moeite mee zal hebben,
als het op de voorziene uitgaven
wil besnoeien. Volgens Barr is het
voornamelijk aan de handhaving
van de belastingtoeslag te danken
dat er In het nieuwe begrotings
jaar een overschot zal kunnen
ontstaan. Die belastingtoeslag is
een veelomstreden maatregel, wel
ke verleden jaar is genomen om
aan de toenemende inflatie in de
Verenigde Staten het hoofd te bie
den. De toeslag vervalt eind Juni
automatisch, als het coneres niet
besluit tot verlenging. President
Johnson heeft om een verlenging
met één jaar gevraagd.
Minister Barr verklaarde dat de
leiders van het congres geen toe
zeggingen hebben gedaan, maar
dat ze wel begrijpen en ermee in
stemmen, dat handhaving van de
toeslag noodzakelijk is. President
Johnson laat het aan Nixon over
de toeslag af te schaffen of te
veriagen. Naar verluidt is Nixon
niet al te enthousiast over de toe
slag, hoewel hij tien miljard dol
lar extra in het laatje zal bren
gen, als tot verlenging met een
jaar wordt besloten.
Wat de defensie betreft zal aan
dacht worden besteedt aan de kwa
liteitsverbetering van de strijd
krachten, speciaal die in de NAVO,
opdat er meer verweer is tegen
verrassingsaanvallen.
Voor de marine zullen drie on
derzeeboten van een nieuw type
worden gebouwd. Zij zijn zeer
snel en zullen kernvoortstuwing
hebben. Er komt een tweede
vliegdekschip van de klasse „Ni-
mitz" met kernvoortstuwing.
Voor de strategische verdedi
ging vraagt de president 9,6 mil
jard dollar en voor de ontwikke
ling van bommenwerpers en ge
vechtsvliegtuigen ruim 5,5 mil
jard.
Zoals al sinds 1965 het geval
is geweest, is voor de ruimtevaart
wat minder geld beschikbaar ge
steld dan voor het voorgaande
begrotingsjaar. Er is 3,9 miljard
dollar voor uitgetrokken, 300 mil
joen minder dan voor het lopende
begrotingsjaar. De NASA, die in
1969 de eerste ruimtevaarders op
de maan wil laten landen, zal
daarna „verscheidene jaren bezig
blijven met het onderzoeken van
de maan", heeft president John
son gezegd.
In 1971/1972 zullen vijf ruim-
tetochten rond de aarde worden
ondernomen die elk tot 56 dagen
zullen duren onder het program
ma „toepassingen Apollo", aldus
de president iiyzijn boodschap aan
het congres. De bemanning zal dan
een trap van de Saturnus L-3-
raket gebruiken als woning en
laboratorium.
Johnson zei dat over vier jaar
„een nieuwe grote missie naar de
omgeving van Mercurius" zal wor
den ondernomen. Deze planeet
staat het dichtst bij de zon. De af
stand varieert tussen 46 en 70
miljoen km. Eén kant is steeds
naar de zon toegekeerd. De tem
peraturen bedragen daar enige
honderden graden. De donkere
kant is eeuwig bevroren. Er is nog
geen Amerikaanse of Russische
ruimtesonde in de buurt van dit
hemellichaam geweest. De omge
ving van Mercurius zal worden
(Adv.)
„Hij is morgen jarig en
woont ver weg"
Een platenbon - per brief
is altijd raak!
Zo dreef de DC-8 van de S.A.S.
in zee, nadat deze kort voor de
landing was neergekomen. Het
ongeluk heeft vermoedelijk aan
15 inzittenden het leven gekost.
Van de dertig geredden liggen er
er negen in het ziekenhuis.
(Adv.)
„Ik weet niet waar hij
van houdt"
Een platenbon is altijd raak
Een gevaarlijke gedetineerde
is woensdagavond aan zijn be
waker ontsnapt. Het is de 46-
jarige Z. de M., die verpleegd
wordt in het rijksasiel voor psy
chopaten Avereest en die op be
zoek was in zijn woning aan de
Breedstraat in Den Haag.
Om ongeveer vijf uur werd de
Haagse politie bericht, dat de
man zijn bewaker-verpleger was
ontsnapt. De bewaker noemde
hem een gevaarlijke geweldple
ger, die psychisch gestoord is.
Gisteravond om half zeven was
de man nog voortvluchtig. De
politie heeft veel mensen ingezet
voor de opsporing van de man.
De man is later in een woning
van familieleden aan de Suma-
trastraat door rechercheurs van
de Haagse gemeentepolitie aan
gehouden. Hij liet zich gewillig
meevoeren.
DWS VERLOOR
GLASGOW RANGERS
DWS heeft woensdagavond in
het Olympisch stadion in Am
sterdam in de eerste wedstrijd
van de derde ronde van het toer
nooi om de Jaarbeursstedenbeker
met 20 verloren van Glasgow
Rangers. Bij de rust was de stand
01. De doelpunten werden ge
maakt door Johnston (38e mm.)
en Henderson (53e min.).
Om de Europese beker
voor bekerwinnaars
De eerste wedstrijd tussen het
Schotse Dunfirmline Athletic en
het Engelse West Bromwich Al
bion, voor de kwart finales van
de Europese voetbalbeker voor
bekerhouders, is geëindigd in een
doelpuntloos gelijk spel.
De tweede ontmoeting wordt
19 februari in West Bromwich
gespeeld.
Roemenië gelijk
tegen Engeland
Het Roemeense voeroalelftal
heeft gisteravond op Wembley
gelijk gespeeld met 11 tegen,
wereldkampioen Engeland. Bij
de rust leidden de Engelsen met
1—0.
onderzocht met een „mariner-
mercure", die in 1973 zal worden
gelanceerd.
Dan kan profijt worden getrok
ken van de ondelinge stand van
Venus en Mercurius door het
ruimteschip Venus te laten passe
ren.
Betrekkelijk goedkope sondes
zullen bij tussenpozen naar de
dichtstbijzijnde planeten worden
gezonden. Vijf van deze „explo
rers" gaan naar Mars en Venus.
Dit programma kost ongeveer 133
miljoen dollar. De „mariner-mer-
cure" weegt ongeveer 360 kilo.
De lancering kost 87 miljoen dol
lar.
De 300 miljoen dollar die van
het begrotingsbedrag zijn afge
trokken, vormen ongeveer het be
drag, dat in het lopende begro
tingsjaar niet is gebruikt en voor
het komende jaar beschikbaar
blijft, zodat de NASA ongeveer
hetzelfde kan uitgeven.
De gezagvoerder van het Ame
rikaanse vliegdekschip „Entre-
prise" heeft in Pearl Harbour
verklaard dat ontploffingen op
zijn schip aan 25 opvarenden het
leven hebben gekost.
Voorts zijn er 85 gewonden en
enige vermisten, terwijl 15 vlieg
tuigen door de ontploffingen en
de daarmee gepaard gaande
brand zijn vernield.
De commandant, de 45-jarige
Kent Lee, zei dat de reeks bran
den was begonnen met een ont
ploffing in de nabijheid van een
F-4 phantom-straalvliegtuig op
het achtervliegdek. Het vliegdek
schip was 120 km ten zuidwesten
van Honoloeloe op oefening teri
voorbereiding van een vierde
periode van actiéve dienst in de
wateren van Vietnam.
De „Enterprice" is naar Pearl
Harbour gevaren, waar 18 zie
kenauto's klaar stonden om de
gewonden af te halen.
Toen de eerste ontploffing zich
voordeed, stonden er ongeveer
30 vliegtuigen op het vliegdek.
Vijftien gingen verloren en an
dere liepen schade op. Veertien
toestellen waren in de lucht.
Door het moedige optreden van
de bemanning, aldus Lee, is een
grotere ramp voorkomen.
De brand die voedsel vond in
de vliegtuigbrandstof, heeft ge
woed in de hangar en op de
vliegdekken. Het vuur was be
dwongen toen koers werd gezet
naar Pearl Harbour.
De „Enterprise" is dinsdag
avond de marinehaven Pearl
Harbour binnengelopen,
Volgens een officiële opgave
van de marine hebben de ont
ploffingen en een daarmee ge
paard gaande dubbele brand
aan 13 opvarenden het leven ge
kost, terwijl 85 tot 100 man zijn
gewond. Voorts was er een nog
onbekend aantal vermisten, die
door de ontploffing van boord
werden geslingerd.
Getuigen van de aankomst
van de „Enterprise" in Pearl
Harbour konden zien, dat voor
al het achterschip onder de
ramp had geleden. Op het vlieg
dek waren temidden van andere
wrakstukken duidelijk twee
vliegtuigwrakken te onderschei
den.
Marinedeskuridigen zijn giste:
ren begonnen met een onderzoek
naar de toedracht van de ramp
op Amerika's grootste oorlogs
schip.
Naar mededeling van de ma
rine ontstond de serie ontplof
fingen door een bom, die van een
landend vliegtuig was losgeraakt,
waarna nog 11 of 12 andere ex
plosies volgden.
Vierenveertig ernstig gewon
den werden overgebracht naar
het legerhospitaal te Pearl Har
bour. Een veertigtal anderen
werd in het militair-hospitaal
van Honoloeloe verwacht. De
patiënten die er het ernstigst aan
toe zijn, werd voor verdere be
handeling overgebracht naar het
Op de foto kijken bemannings
leden naar een van de grote ga
ten in het vliegdek van het schi'p.
(Adv.)
„Ze vond 't fijn om zelf
uit te zoeken"
Een platenbon is altijd raak 1
Brooke-militair hospitaal in
Texas.
Naar de vermisten van de i,Eh-
treprise" werd gezocht door een
begeleidingsflottilje van het
vliegdekschip, een onderzeeboot
jager en een met raketten uit
gerust fregat, en vliegtuigen en
helikopters van de marine en de
kustwacht.
(Adv.)
„Ze heeft een grammofoon.
Dus?"
Een platenbon Is altijd raak
Kamerleden van de K.V.P., de
V.V.D. en de A.R.P. hebben deze
week in Zeeuws-Vlaanderen de
zoveelste besprekingen gevoerd
over de komende herindeling. De
heren 'hebben zich in verschil
lende plaatsen laten voorlichten
over de voetangels en klemmen,
die het veelbesproken wetsont
werp schijnt te bevatten. Het is
te hopen dat er nu spoedig iets
definitiefs uit de bus komt. Ge
praat en geschreven is er tot
dusver genoeg. In elk geval heeft
Den Haag het laatste woord,
waarbij het zich laat aanzien,
dat het wetsontwerp van minis
ter Beernink niet ongeschonden
hét eindpunt zal halen.
In West Zeeuws-Vlaanderen
hebben de kamerleden bezoeken
gebracht aan Sluis, Aardenburg
en IJzendijke, terwijl er in het
oostelijk deel is gesproken met
de gemeentebesturen van Sas
van Gent, Westdorpe, Philippine,
door
W. GELDOF
2)
Dit laatste was mogelijk, door
dat Jefferson van de sheriff van
Bremsdale in Wyoming, een brief
had ontvangen, waarin deze
mededeelde, dat zijn oom Jeffrey
was overleden. Doordat er geen
verdere verwanten waren, ver
viel de erfenis geheel aan Jeffer
son. Deze besefte onmiddellijk,
dat de enige kans op herstel hier
in lag. dat hij die erfenis zonder
meer aanvaardde. Zij bestond uit
een verwaarloosde boerderij van
twintig of dertig acres bouwland
en wat woeste grond, die bij ver-
koojp weinig zouden opbrengen.
Het weinige geld zou dan voor
meer dan driekwart aan belastin
gen opgaan. Bij aanvaarding van
de boerderij zouden slechts de
zeer lage suksessierechten van
Wyoming moeten worden be
taald. Bijgevolg was de beslissing
niet twijfelachtig. Oom Jeffrey's
farm mocht, zijn wat ze wilde
het leven in Wyoming zou in elk
geval dragelijker zijn dan in het
ongelukkige Louisiana. Vandaar
dus deze reis.
In november, toen het in Loui-
sana zeer aangenaam zacht weer
was geweest, was het zestal ver
trokken. O, ze wisten van tevo
ren. dat het geen plezierreisje
zou worden. Ze wisten, dat het
kouder en kouder zou gaan wor
den op hun tocht en de eerste
ontmoeting met sneeuw en ijs
hadden ze blijmoedig aanvaard.
Ook wanneer ze ergens voor een
week of langer halt moesten hou
den wegens de sneeuw, hadden
ze het eenvoudigste dorpsloge
ment voor lief genomen. Maar ze
hadden nooit geweten, dat de
koude zó erg kon zijn in de noor
delijke staten en dat enkele
maanden van stil zitten in een
logement of in een hobbelende
wagen zó geestdodend konden
zijn.
Er was nog meer. Argeloos
hadden ze de eerste weken ver
teld, dat ze uit Louisiana kwa
men. Dat was voldoende geweest
om voorlopig overal vijandschap
te ontmoeten, want het leek wel,
alsof de kennis van hun herkomst
hun vooruit reisde op de lange
weg.
^„Uitzuigers! Slavendrijvers!"
scholden velen hen, vuisten wer
den gebald en meer dan eens had
een logementhouder hardnekkig
geweigerd hun onderdak te ver
lenen of had plaatselijke politie
tussenbeide moeten komen om
hen weer ongehinderd te laten
vertrekken. Betty en Billy, de
achtjarige tweeling, hadden met
hun niet-begrijpende kinderogen
naar de woedende mensenmenig
te gekeken en misschien was het
wel aan hen te danken geweest,
dat het zestal er totnogtoe zonder
kleerscheuren was afgekomen.
Wanneer ergens maar een wat
beschut plaatsje kon worden ont
dekt, desnoods in een of andere
bouwval, hadden de Jeffersons
in hun wagen overnacht. Maar de
twee paarden eisten regelmattig
een goede ligplaats, water en
voer en daardoor waren ze toch
steeds van de genade van hun
weinig toeschietelijke medemen
sen afhankelijk geweest. Ook
voor de achttienjarige Alice en
da zeventienjarige John was het
bitter vernederend geweest, tel
kens te moeten ondervinden, dat
'i onderdak konden krijgen ter-
'11e van de kinderen en de
-agere paarden... maar vrij -
11 nooit ter wille van henzelf of
h'.'n ouders. Gedurende de enkele
malen, dat dit niet zo was, week
de verbittering niet uit hun hart.
Er was slechts één, dat de doffe
wanhoop in hun hart doorbrak.
Dat was de onveiligheid onder
weg. De Jeffersons hadden zich
met opzet zo armzalig mogelijk
gekleed en hun goede spullen in
enkele kisten opgeborgen. Van
hun huisraad hadden ze slechts
de allernoodzakelijkste voorwer
pen ingeladen en verder kleine
kostbaarheden, die ze voor geen
geld van de wereld zouden willen
missen. Al het overige was ver
kocht en dus werd er in de wagen
een flink bedrag aan geld mee
gevoerd. Om dat te verbergen,
hadden ze zich steeds zo arm
mogelijk voorgedaan. Totnogtoe
was dat hun redding geweest. Of
hadden struikrovers, die ben
mogelijk hadden gezien, welbe
grepen, dat deze verbitterde
mensen hun bezit tot hun laatste
ademtocht zouden verdedigen?
Want in deze tijden was ieder,
die dergelijke reizen maakte, tot
de tanden gewapend en van het
feit. dat zij het óók waren, maak
ten de Jeffersons in ieder geval
géén geheim.
Tegen de avond was de snij
dende oostenwind gaan liggen en
de uit het noorden opkomende
wolken kondigden aan, dat er op
nieuw sneeuwbuien in aantocht
waren. Jefferson zette zijn paar
den tot grotere spoed aan. want
hij wist, dat het dichtstbijzijnde
dorp niet vóór het donker kon
worden bereikt en dat neerdwar
relende sneeuw het uiterst moei
lijk zou maken de goede weg te
houden in dit barre landschap.
Tegen vijf uur begon het te
schemeren, maar tegelijkertijd
begonnen de eerste vlokken te
vallen. De warm ingepakte twee
ling Betty en Billy kwam achter
hem staan om naar de warre
lende sneeuw, die zij op deze reis
voor het eerst van hun leven had
den gezien, te kijken. Ook John
kwam naar voren en tikte hem
op de schouder.
(Wordt vervolgd.)
Terneuzen en Axel. In Sas van
Gent waren ook de fractievoor
zitters uit de gemeenteraad .ge-
recruteerd om de aangevogrdl
argumenten kracht bij te zêttén,
-J'!
Het waren uiteraard overal
oriënterende besprekingen en- de
kamerleden zullen een en ander
met hun fracties opnemen, maar
enkele feiten schijnen zich, ./zij
het dan ook niet officieel, toch
wel te hebben afgetekend. Zo
wordt het niet haalbaar geacht,
dat Koewacht bij Hulst -zal
komen. Volgens insiders móet
verder de kans niet uitgesloten
worden geacht, dat er toch nog
een zuidelijke kanaalgemeente te
voorschijn komt (Sas van Gefit,
Westdorpe en Philippine).
In Axel hoopt en vertrouwt
men, maar dat is zo langzamer
hand oud nieuws, dat de vor
ming van een gemeente Axel
met Koewacht, Zuiddorpe én
Overslag tot de mogelijkheden
behoort.
Het was bekend dat in het
gemeentebestuur van- Terneuzen
(en ook in de gemeenteraad)
twee stromingen leven. De ene
wil één grote kanaalgemeenta
Terneuzen. Een minderheidstaal
op het standpunt dat Terneuzen
met Biervliet, Hoek én Zaamslag
voorlopig meer dan genoeg werk
aan de winkel zal hebben. ïïoe
de rest dan uitvalt, laat die min
derheid graag aan de wijze
heren in Den Haag óver.
Tal van gemeentebestuurder*
waren na de bespreking mèt da
kamerleden nogal optimistisch
gestemd. Bij de kamerdebatten
zal te zijner tijd moeten blijken,
of er reden voor 'hun optimisme
is geweest.
Eèn ding heeft men deze kamer"
leden hopenlijk ook duidelijk
gemaakt, n.l. dat de overgrote
meerderheid der bevolking vol
komen onverschillig heeft ge
staan en nog staat tegenover de
gehele herindeling, niet het
minst in die gemeenten, waarvan
de bestuurderen zich het meest
bedreigd voelen.
De zaak lijkt nu waarachtig
wel uitgepraat: Laten de heren
in Den Haag tot een beslissing
komen en laten ze- 'datgauw
doen, want er ligt in' Zeeuwse
Vlaanderen volop werk te wach
ten.