Woensdag ging de Sojoez-5 de ruimte in met drie man aan boord Drie zware gevechten in Zuid-Vietnam Johnsons laatste boodschap aan hei congres Volgens Al Ahram gedeeltelijke mobilisatie in Israël „STATE OF THE UNION" VERMINDERING KERNBEWAPENING VREDE IN VIETNAM Sluitende begroting aangeboden Verenigd Europa Wereldvrede Tegen de armoede bestrijding HET WEER DONDERDAG 16 JANUARI 1969 25e Jaargang No. 5901 Plaatselijk een bui Weerbericht Hoogwater Zon- en Maanstanden Dichte mist Vandaag de koppeling? Uitwisseling ruimtevaarders Personalia Woensdagavond was alles wel Vonnissen in Warschau Aanvalsplan van vietcong Telegrafisten staking in Londen Zware straf voor haastige buschauffeurs hankering bij abonnement: TERNEUZEN Directeur-Hoofdredacteur: P. 7. vaa 3e Sande Redactie- en Administratie-adres: Smidswal Telefoon: 01150—2073 Gironummer: 38150 A&orpementsprijs f 8,per kwartaal; per maand f 2,70. Losse nummers IS cent. DE VRUE ZEEUW Uitgeefster N.V. v/h Firma P. I. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 18 ct; minimum per advertentie 2,40. Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels- advertenties) 5 regels f 1,10. Iedere regel méér 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Voor het gecomb maandag/dinsdag-nummer tot 10 uur voormiddag. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur. Tm "-•> f-" v, - r* '««1 Woensdag is in de Sowjet- Unie lief ruimteschip „Sojoez-5" met drie man aan boord gelan ceerd. Het is in een baan om de aarde gekomen. Commandant is luitenant-ko lonel Boris Wolynov. De andere twee zijn boordingenieur Alexej Jelisejev en wetenschappelijk ingenieur Jevgeny Chroenov. De laatste is evenals de comman dant luitenant-kolonel. De Sojoez-5 draait in 88,7 min. om de aarde op een grootste af stand van 230 km en een klein st* van 200 km. Een randstoring behorende bij een lagedrukgebied dat boven Engeland vrijwel stationair is, trok woensdagmorgen vergezeld van regen over ons land. Om deze depressie heen werd met zuidwestelijke wind zachte lucht van de oceaan over west- Europa getransporteerd. Hierin stegen de temperaturen tot onge veer 5 graden. In de drukverdeling boven west-Europa komt slechts weinig verandering, zodat ons land van daag in een zuidelijke luchtstro ming blijft. Hierin komen enkele buien voor, terwijl de tempera turen vrijwel geen verandering ondergaan. medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot hedenavond. Plaatselijk een bui Veranderlijke bewolking met plaatselijk een bui. Matige tot krachtige wind tussen zuidoost en zuidwest. Weinig verandering in temperatuur. DONDERDAG 16 JANUARI Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m 11.54 0.30 1.04 1.13 n.m. 12.00 12.36 1.10 1.19 VRIJDAG 17 JANUARI Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m n.m. 0.38 1.01 1.14 1.37 1.48 2.11 1.57 2.20 ZON MAAN op onder op onder jan. 16 08.41 17.00 07.51 14.13 17 08.40 17.01 08.50 15.35 13 08.39 17.03 09.28 17.09 19 08.38 17.01 09.52 18.44 20 08.37 17,06 10,10 20,14 Op de foto Vladimir Shatalov tijdens zijn langdurige voorbe reiding op de vlucht van de So joez-4. De Sojoez-5 werd om 10 uur 14 min. Moskouse tijd (08.14 Ned. tijd) gelanceerd onder dezelfde hoek met de evenaar als de So- joez-4, nl. 51 graden 40 min. Sja talow was toen bijna 24 uur in. de ruimte en met zijn 16e omwente ling bezig. Een uur na de lancering van de Sojoez-5 gaf de Russische televi sie beelden van de lancering en de eerste uitzending uit de cabi ne met de drie ruimtevaarders aan boord. Tevoren was een ver slag gegeven van de voorberei dingen twee uur voor de lan cering. Er hing een dichte mist op de lanceerplaats, waardoor de beelden nauwelijks beter waren dan die uit de ruimte. Het is de tweede maal dat de Sowj et-Unie een ruimteschip met drie man aan boord lanceert. De eerste maal gebeurde dat op 12 oktober 1964 met de „Wosjkod", waarin zich Wladimir Komarov, Boris Egorov en Constantin Feoktistov bevonden. De roepnaam van de Sojoez-5 is Baikal, naar het Baikal-meer; die van de Sojoez-5 Amoer, een rivier in het uiterste oosten van de Sowj et-Unie. Kolonel Voly- nov is geboren in Irkoetsk, een stad aan het Baikal-meer. Hij is 34 jaar. Het doel van de nieuwe lancering zou zijn het vastkoppe len aan de Sojoez-4 en verwisse ling van de bemanningen. Aan boord van de Sojoez-4 bevindt zich slechts één man, Sjatalow. Voor woensdag was nog niets spectaculairs te verwachten, zei iemand in Moskou. De twee ruimtevaartuigen zouden elkaar wel tot op kleine afstand nade ren maar nog niet vastkoppelen. In het ruimtevaartobservato- rium in de Westduitse stad Bo- chum meent men dat vandaag de Sojoez-2, die op aarde gereed staat, zal worden gelanceerd om zich bij de twee andere te voe gen. De ruimtevaarders kannen dan oefenen in het overstappen. Wladimir Sjatalov in de So joez-4 heeft gemeld dat hij de Sojoez-5 in zijn baan heeft zien komen. De Russische televisie heeft voor de eerste maal bijzonderhe den getoond van het ruimteschip Sojoez. 'In de uitzending uit de Sojoez-5 was te zien, dat het uit drie delen bestaat. Het achterste deel met de vleugelvormige zon necellen bevat de instrumenten voor energievoorziening. Het middelste deel is een halve bol, waarin zich een zetel voor een ruimtevaarder bevindt. Dit deel is met het voorste deel, waarin zich de drie ruimtevaarders be vinden, verbonden door een luik. Nadat de Sojoez-5 in zijn baan terecht was gekomen, stond com mandant Boris Wolynov op en begaf hij zich naar het middelste deel. De drie delen kunnen van elkaar worden gescheiden. In Moskou rekent men er op, dat bij de koppelingsmanoeuvre de voor ste delen van de Sojoez-4 en de Sojoez-5 los komen. De ruimte vaarder in het middelste deel van de Sojoez-5 kan dan aan de So joez-4 vastkoppelen en door het luik naar binnen gaan. Op deze manier is uitwisseling van ruimtevaarders door de smalle gang mogelijk. Zij behoe ven zich niet in de ruimte bui ten de toestellen te begeven. De ruimtevaarders dragen geen zware ruimtepakken en geen helmen. De bevelhebber van de Sojoez- 5, Boris Wolynov, is 34 jaar. Na een opleiding aan de militaire academie in Wolgograd werd hij piloot bij de luchtmacht Acht jaar geleden werd hij bij de ruim tevaarders ingedeeld. In juni '63 was hij reserve voor Valeri Bi- kovski, in oktober '58 voor Geor- gi Beregewoj. Vorig jaar beëin digde Wolynov een cursus aan de technische luchtmachtacade mie in Moskou. Wolyno's echt genote Tamara werkt als inge nieur bij een machinefabriek. Het echtpaar heeft een 10-jari- ge zoon en een 3-jarige dochter. Eugen Chroenov is geboren in het district Toela ten zuiden van Moskou. Hij is 35 jaar. Na de technische landbouwschool afge- lpen te hebben ging hij by de luchtmacht. Sinds 1960 is hij ruimtevaarder. In maart '65 was hij „dubbel" voor Alexej Leonov, de eerste man die vrij in de ruim te zweefde. Chroenov en zijn vrouw Swetlana, die onderwijze' res is, hebben een zoon van acht jaar. Luchtvaartingenieur Alexis Je- lisejew (34 jaar) is in de buurt van Kaloega geboren. Hij stu deerde technische wetenschap pen en is sinds 1966 bij de ruim tevaarders ingedeeld. Zijn echt genote is* ingenieur bij een con structiebedrijf. Het paar heeft een achtjarige dochter. De drie ruimtevaarders zijn lid van de communistische par tij. Woensdag te 17 uur (Ned. tijd) had het ruimteschip Sojoez-4 zijn 22ste omwenteling en het ruim tevaartuig Sojoez-5 zijn zesde omwenteling om de aarde vol tooid Tijdens de vlucht bewogen de bemanningen van de ruimte schepen zich tussen de stuur- cabine en de speciale comparti menten, de z.g. „orbitale com partimenten". Zij voerden het vooraf vastgestelde program uit van proefnemingen en weten schappelijk onderzoek. De gezag voerder van de Sojoez-4, Wladi mir Sjatalow, voerde een onder zoek uit van medische aard en observeerde de horizon van de aarde. De bemanning van de Sojoez- 5 bestudeerde onder meer de sterren, de weg van radiogolven door de ionosfeer, verrichtte me disch onderzoek en waarnemin gen van de aarde. Volgens Tass werken alle in strumenten van de ruimtesche pen normaal. De gezondheidstoe stand en het moreel van de kos monauten wordt uitstekend ge noemd. De vlucht van de ruimtevaar tuigen wordt gecontroleerd door een netwerk van aardstations, dat het gehele gebied van de Sowjet-Unie bestrijkt van de westelijke grenzen tot aan de Stille Oceaan, aldus het Russi sche persbureau. Ook drie Rus sische schepen, de Morjovetz, de Nvel en de Vladimir Komarov, nemen deel aan het werk van de Russische grondstations. De eerste twee bevinden zich in de Golf van Guinea en de derde in het noordwesten van de Atlan tische Oceaan. De vlucht van de ruimteschepen wordt mat sue ces voortgezet, aldus Tass. Het semi-officiële Egyptische blad „Al Ahram" meldde woens dag dat Israël bevel heeft gege ven tot gedeeltelijke mobilisatie van de strijdkrachten langs de bestandslijnen met Jordanië en Egypte en dat de Iraakse troepen in Jordanië in staat van alarm zijn gebracht om op elke even tualiteit voorbereid te zijn. Volgens de correspondent van het blad in de Jordaanse hoofd stad Amman zijn langs de Jor- dagn vijf nieuwe Israëlische bri gades gekomen. In de Sinai- woestijn zouden in de afgelopen 24 uur veel Egyptische plaatse lijke -hoofden zijn gearresteerd. In Warschau zijn woensdag de twee voormalige assistenten aan de universiteit van deze stad Jacek Koeron en Karol Modze- lewski ieder tot 3% jaar gevan genisstraf veroordeeld. Hun is verweten dat zij lid geweest zijn van een illegale organisatie en dat zij tot de voornaamste or ganisatoren hebben behoord van de studentenbetogingen in maart 1968. In drie grote gevechten in Zuid-Vietnam zijn dinsdag meer dan 250 rebellen en Noordviet- namezen om het leven gekomen. In de provincie Tay Ninh, 95 km ten westen van Saigon, raak te een Amerikaan konvooi in een hinderlaag van de vietcong. Na een strijd van zes uur, waarbij aan Amerikaanse zijde vliegtui gen en tanks werden ingescha keld, moest de vietcong terug trekken met achterlating van 122 gesneuvelden en drie gevange nen. Aan Amerikaanse zijde be droegen de verliezen volgens een woordvoerder zeven doden en 10 gewonden. Te Moe Hoa, 80 km ten westen van Saigon, ondernamen Zuid- vietnamese speciale troepen, ge steund door helikopters, een aanval op vietcongeenheden, waarvan 43 man sneuvelden. Ook werden 15 verdachte perso nen gevangen genomen. Verder zuidelijk in de pro vincie Kien P-hoeong evenals Moe Hoa aan de grens met Cambodja, werden 96 viet- congleden en Noordvietname- zen gedood in een gevecht met Zuidvietnamezen, dat enige uren duurde Da regeringstroe pen leden lichte verliezen. Vier Amerikanen werden gewond. Aan de Zuidvietnamese oost kust, 20 km ten noorden van de stad Phan Thiet, leverden Amerikaanse parachutisten slag met een vietcongeenheid, waarvan 15 man sneuvelden. Aan Amerikaanse zijde be droegen de verliezen drie do den. De vietcong heeft een guerril laplan aangekondigd, dat volgens hen de overwinning in de Viet namese oorlog zal brengen. Het plan, dat richtlijnen inhoudt voor gelijktijdige aanvallen op alle slagvelden in de drie stra tegische zones, werd bekendge maakt door het persbureau van het bevrijdingsfront. In het plan wordt aangedrongen op grotere samenwerking tussen de strijd krachten „om de vijand te ver nietigen door aanvallen op zijn zenuwen". De Britse bond van P.T.T.- personeel heeft woensdag beslo ten de 3500 telegrafisten bij de Londense postkantoren op te roepen met ingang van maan dag het werk neer te leggen om kracht bij te zetten aan de eis tot hogere salarissen. Als ge volg daarvan zal met ingang van zondag middernacht een vertraging ontstaan in de be zorging van telegrammen en telexboodsehappen uit andere landen. Buschauffeurs in Rio de Ja neiro die op te snel rijden wor den betrapt, zullen worden ge arresteerd en naar een straf kolonie gestuurd, zo heeft de politie meegedeeld. De eigenaars van de maatschappijen zullen op dezelfde manier worden ge straft, als uit mededelingen van de chauffeurs blijkt dat zij de opdracht hebben zo hard moge lijk te rijden om per dag zoveel mogelijk ronden te kunnen ma ken. 80 procent van de ongeluk* ken wordt toegeschreven aan t« hard rijden'van buschauffeurs; President Johnson heeft zijn laatste „state of the unlon"-boodschap tot het congres aangegrepen voor het bepleiten van hervatting van de dialoog met Rusiand ter vermindering van de kernbewapening. Zonder vermindering van de bewapening der super-mogendheden kan de mens heid de toekomst slechts met angst tegemoetzlen, zo betoogde de president. Een tweede pont in het buitenlands beleid waarop Amerika naar vrede streeft, is Vietnam. Dit gebeurt zowel in Vietnam zelf als in De scheidende president zei het te betreuren, dat het nog niet moge lijk is geweest de vrede in Vietnam te herstellen. Hij vond de vooruitzichten op vrede echter „gunstiger dan ooit tevoren", sinds Noord-Vietnam vier jaar geleden zijn invasie met geregelde troepen begon. De vrije landen in Azië weten thans waar zij in die tijd niet zeker van waren, n.l. dat Amerika in Azië en in de Stille Oceaan zich inzet voor hun vrijheid en voor zijn eigen vitale belangen. De Noordvietnamezen weten dat zij er niet in zullen slagen hun doelein den door middel van geweld te verwezenlijken. Het is mogelijk dat nog harde gevechten uitbre ken, voordat een regeling kan worden bereikt, maar zulke veld slagen zullen de communisten niet de overwinning bezorgen, aldus Johnson, die woorden van lof had voor de Amerikaanse strijdkrach ten in Vietnam- Wat betreft de crisis in het midden-oosten stelde de president zich volledig achter de resolutie van de veiligheidsraad van 22 no vember 1967. De vijandelijkheden in dit gebied moeten worden be ëindigd. Zij vormen niet alleen voor Israël en de Arabische sta ten, maar voor de hele wereld een bedreiging. Over Europa zei Johnson: „Wij moeten de pogingen om tot regio nale samenwerking te komen blij ven steunen. Wij houden ons in het bijzonder bezig met de samen werking in West-Europa. De eni ge weg die Europa de gelegen heid zal bieden een grote rol in de wereld te spelen, is die van voortgang op weg naar de een heid. Amerika blijft bereid samen te werken met een verenigd Euro pa. De Verenigde Staten moeten volgens Johnson het internatio naal monetair stelsel versterken en streven naar overeenstemming met de Sowjet-Unie op terreinen, die zowel voor beide landen als voor de vrede voordelig zijn. „De spanning in de betrekkin gen tussen ons en de grootste communistische mogendheid van de wereld zijn nog niet verdwe nen, vooral door de invasie in Tsjecho-Slowakije. Wij verafschu wen het totalitarisme er niet min der om, als wij erin slagen be paalde gebieden van overeenstem ming te vinden die het gevaar voor een wereldcatastrofe doen verminderen. Wat wij doen, doen wij in het belang van de wereld vrede. Wij hopen dat Rusland met de tijd minder bang voor verschei denheid en individuele vrijheid zal worden", aldus Johnson. In een terugblik op de vijf jaar die hij in het hoogste ambt heeft doorgebracht, wees de president met trots oo de vooruitgang on sociaal gebied, maar juist hier hebben de Amerikanen nog veel verplichtingen te vervullen. „Ver breking van deze verplichtingen zou een tragedie voor ons land betekenen", zo waarschuwde hij. De president drong aan op ver hoging van de pensioenen van 55 tot 80 dollar per maand. In de President Johnson ontvangt na zijn rede een staande ovatie Achter hem links vice-president Humphrey en rechts speaker John McCormack. begroting is een aanbeveling op* genomen voor het uitgeven van 3,5 miljard dollar voor de oplel. ding van armen voor beroepen. In het nieuwe begrotingsjaar moet met de bouw van 500.000 wonin gen voor behoeftige gezinnen worden begonnen, dit is tienmaal meer dan het gemiddelde voor dit soort woningen in de laatste 10 jaar. Federale hulp voor modernise-* ring van de steden dno- middel van het plan voor „model-steden" moet worden uitgebreid en vol gens Johnson moet het congres de stoot geven voor onrichting van een bank voor stedelijke ontwik keling, die geld, verkregen uit bij voorbeeld de uitschrijving van obligaties, aan gemeenschappen leent voor de bonw van scholen, ziekenhuizen, parken en andere openbare voorzieningen. De president wees on de nood zaak tot vermindering van „de tol der misdaad", waarvoor het con gres vol*»ens hem een bedrag van 300 ml'-neti dollar beschikbaar moet stellen. „Een van de grootste teleurstel lingen die ik bij het neerleggen van miin ambt meeneem" is vol gens Johnson de weigering van het congres een wet aan te nemen voor registratie van vuurwapen- bezitters en invoering van een vergunningenstelsel voor vuur. wapens. (Zie verder pag. 2)

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1969 | | pagina 1