Woensdag ging de Sojoez-5 de
ruimte in met drie man aan boord
Drie zware gevechten
in Zuid-Vietnam
Johnsons laatste boodschap aan hei congres
Volgens Al Ahram
gedeeltelijke
mobilisatie
in Israël
„STATE OF THE UNION"
VERMINDERING KERNBEWAPENING
VREDE IN VIETNAM
Sluitende begroting aangeboden
Verenigd Europa
Wereldvrede
Tegen de armoede
bestrijding
HET WEER
DONDERDAG 16 JANUARI 1969
25e Jaargang No. 5901
Plaatselijk een bui
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Dichte mist
Vandaag de
koppeling?
Uitwisseling
ruimtevaarders
Personalia
Woensdagavond
was alles wel
Vonnissen
in Warschau
Aanvalsplan
van vietcong
Telegrafisten
staking in Londen
Zware straf voor
haastige
buschauffeurs
hankering bij abonnement: TERNEUZEN
Directeur-Hoofdredacteur: P. 7. vaa 3e Sande
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150—2073
Gironummer: 38150
A&orpementsprijs f 8,per kwartaal; per maand
f 2,70. Losse nummers IS cent.
DE VRUE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. I. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 18 ct; minimum per
advertentie 2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels f 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Voor het gecomb maandag/dinsdag-nummer tot
10 uur voormiddag.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Tm
"-•>
f-" v, - r* '««1
Woensdag is in de Sowjet-
Unie lief ruimteschip „Sojoez-5"
met drie man aan boord gelan
ceerd. Het is in een baan om de
aarde gekomen.
Commandant is luitenant-ko
lonel Boris Wolynov. De andere
twee zijn boordingenieur Alexej
Jelisejev en wetenschappelijk
ingenieur Jevgeny Chroenov. De
laatste is evenals de comman
dant luitenant-kolonel.
De Sojoez-5 draait in 88,7 min.
om de aarde op een grootste af
stand van 230 km en een klein
st* van 200 km.
Een randstoring behorende bij
een lagedrukgebied dat boven
Engeland vrijwel stationair is,
trok woensdagmorgen vergezeld
van regen over ons land.
Om deze depressie heen werd
met zuidwestelijke wind zachte
lucht van de oceaan over west-
Europa getransporteerd. Hierin
stegen de temperaturen tot onge
veer 5 graden.
In de drukverdeling boven
west-Europa komt slechts weinig
verandering, zodat ons land van
daag in een zuidelijke luchtstro
ming blijft. Hierin komen enkele
buien voor, terwijl de tempera
turen vrijwel geen verandering
ondergaan.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Plaatselijk een bui
Veranderlijke bewolking met
plaatselijk een bui. Matige tot
krachtige wind tussen zuidoost
en zuidwest. Weinig verandering
in temperatuur.
DONDERDAG 16 JANUARI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m
11.54
0.30
1.04
1.13
n.m.
12.00
12.36
1.10
1.19
VRIJDAG 17 JANUARI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m n.m.
0.38 1.01
1.14 1.37
1.48 2.11
1.57 2.20
ZON MAAN
op onder op onder
jan.
16 08.41 17.00 07.51 14.13
17 08.40 17.01 08.50 15.35
13 08.39 17.03 09.28 17.09
19 08.38 17.01 09.52 18.44
20 08.37 17,06 10,10 20,14
Op de foto Vladimir Shatalov
tijdens zijn langdurige voorbe
reiding op de vlucht van de So
joez-4.
De Sojoez-5 werd om 10 uur 14
min. Moskouse tijd (08.14 Ned.
tijd) gelanceerd onder dezelfde
hoek met de evenaar als de So-
joez-4, nl. 51 graden 40 min. Sja
talow was toen bijna 24 uur in. de
ruimte en met zijn 16e omwente
ling bezig.
Een uur na de lancering van de
Sojoez-5 gaf de Russische televi
sie beelden van de lancering en
de eerste uitzending uit de cabi
ne met de drie ruimtevaarders
aan boord. Tevoren was een ver
slag gegeven van de voorberei
dingen twee uur voor de lan
cering. Er hing een dichte mist
op de lanceerplaats, waardoor de
beelden nauwelijks beter waren
dan die uit de ruimte. Het is de
tweede maal dat de Sowj et-Unie
een ruimteschip met drie man
aan boord lanceert. De eerste
maal gebeurde dat op 12 oktober
1964 met de „Wosjkod", waarin
zich Wladimir Komarov, Boris
Egorov en Constantin Feoktistov
bevonden.
De roepnaam van de Sojoez-5
is Baikal, naar het Baikal-meer;
die van de Sojoez-5 Amoer, een
rivier in het uiterste oosten van
de Sowj et-Unie. Kolonel Voly-
nov is geboren in Irkoetsk, een
stad aan het Baikal-meer. Hij is
34 jaar. Het doel van de nieuwe
lancering zou zijn het vastkoppe
len aan de Sojoez-4 en verwisse
ling van de bemanningen. Aan
boord van de Sojoez-4 bevindt
zich slechts één man, Sjatalow.
Voor woensdag was nog niets
spectaculairs te verwachten, zei
iemand in Moskou. De twee
ruimtevaartuigen zouden elkaar
wel tot op kleine afstand nade
ren maar nog niet vastkoppelen.
In het ruimtevaartobservato-
rium in de Westduitse stad Bo-
chum meent men dat vandaag
de Sojoez-2, die op aarde gereed
staat, zal worden gelanceerd om
zich bij de twee andere te voe
gen. De ruimtevaarders kannen
dan oefenen in het overstappen.
Wladimir Sjatalov in de So
joez-4 heeft gemeld dat hij de
Sojoez-5 in zijn baan heeft zien
komen.
De Russische televisie heeft
voor de eerste maal bijzonderhe
den getoond van het ruimteschip
Sojoez. 'In de uitzending uit de
Sojoez-5 was te zien, dat het uit
drie delen bestaat. Het achterste
deel met de vleugelvormige zon
necellen bevat de instrumenten
voor energievoorziening. Het
middelste deel is een halve bol,
waarin zich een zetel voor een
ruimtevaarder bevindt. Dit deel
is met het voorste deel, waarin
zich de drie ruimtevaarders be
vinden, verbonden door een luik.
Nadat de Sojoez-5 in zijn baan
terecht was gekomen, stond com
mandant Boris Wolynov op en
begaf hij zich naar het middelste
deel. De drie delen kunnen van
elkaar worden gescheiden. In
Moskou rekent men er op, dat bij
de koppelingsmanoeuvre de voor
ste delen van de Sojoez-4 en de
Sojoez-5 los komen. De ruimte
vaarder in het middelste deel van
de Sojoez-5 kan dan aan de So
joez-4 vastkoppelen en door het
luik naar binnen gaan.
Op deze manier is uitwisseling
van ruimtevaarders door de
smalle gang mogelijk. Zij behoe
ven zich niet in de ruimte bui
ten de toestellen te begeven. De
ruimtevaarders dragen geen
zware ruimtepakken en geen
helmen.
De bevelhebber van de Sojoez-
5, Boris Wolynov, is 34 jaar. Na
een opleiding aan de militaire
academie in Wolgograd werd hij
piloot bij de luchtmacht Acht
jaar geleden werd hij bij de ruim
tevaarders ingedeeld. In juni '63
was hij reserve voor Valeri Bi-
kovski, in oktober '58 voor Geor-
gi Beregewoj. Vorig jaar beëin
digde Wolynov een cursus aan
de technische luchtmachtacade
mie in Moskou. Wolyno's echt
genote Tamara werkt als inge
nieur bij een machinefabriek.
Het echtpaar heeft een 10-jari-
ge zoon en een 3-jarige dochter.
Eugen Chroenov is geboren in
het district Toela ten zuiden van
Moskou. Hij is 35 jaar. Na de
technische landbouwschool afge-
lpen te hebben ging hij by de
luchtmacht. Sinds 1960 is hij
ruimtevaarder. In maart '65 was
hij „dubbel" voor Alexej Leonov,
de eerste man die vrij in de ruim
te zweefde. Chroenov en zijn
vrouw Swetlana, die onderwijze'
res is, hebben een zoon van acht
jaar.
Luchtvaartingenieur Alexis Je-
lisejew (34 jaar) is in de buurt
van Kaloega geboren. Hij stu
deerde technische wetenschap
pen en is sinds 1966 bij de ruim
tevaarders ingedeeld. Zijn echt
genote is* ingenieur bij een con
structiebedrijf. Het paar heeft
een achtjarige dochter.
De drie ruimtevaarders zijn
lid van de communistische par
tij.
Woensdag te 17 uur (Ned. tijd)
had het ruimteschip Sojoez-4 zijn
22ste omwenteling en het ruim
tevaartuig Sojoez-5 zijn zesde
omwenteling om de aarde vol
tooid
Tijdens de vlucht bewogen de
bemanningen van de ruimte
schepen zich tussen de stuur-
cabine en de speciale comparti
menten, de z.g. „orbitale com
partimenten". Zij voerden het
vooraf vastgestelde program uit
van proefnemingen en weten
schappelijk onderzoek. De gezag
voerder van de Sojoez-4, Wladi
mir Sjatalow, voerde een onder
zoek uit van medische aard en
observeerde de horizon van de
aarde.
De bemanning van de Sojoez-
5 bestudeerde onder meer de
sterren, de weg van radiogolven
door de ionosfeer, verrichtte me
disch onderzoek en waarnemin
gen van de aarde.
Volgens Tass werken alle in
strumenten van de ruimtesche
pen normaal. De gezondheidstoe
stand en het moreel van de kos
monauten wordt uitstekend ge
noemd.
De vlucht van de ruimtevaar
tuigen wordt gecontroleerd door
een netwerk van aardstations,
dat het gehele gebied van de
Sowjet-Unie bestrijkt van de
westelijke grenzen tot aan de
Stille Oceaan, aldus het Russi
sche persbureau. Ook drie Rus
sische schepen, de Morjovetz, de
Nvel en de Vladimir Komarov,
nemen deel aan het werk van
de Russische grondstations. De
eerste twee bevinden zich in de
Golf van Guinea en de derde in
het noordwesten van de Atlan
tische Oceaan. De vlucht van de
ruimteschepen wordt mat sue
ces voortgezet, aldus Tass.
Het semi-officiële Egyptische
blad „Al Ahram" meldde woens
dag dat Israël bevel heeft gege
ven tot gedeeltelijke mobilisatie
van de strijdkrachten langs de
bestandslijnen met Jordanië en
Egypte en dat de Iraakse troepen
in Jordanië in staat van alarm
zijn gebracht om op elke even
tualiteit voorbereid te zijn.
Volgens de correspondent van
het blad in de Jordaanse hoofd
stad Amman zijn langs de Jor-
dagn vijf nieuwe Israëlische bri
gades gekomen. In de Sinai-
woestijn zouden in de afgelopen
24 uur veel Egyptische plaatse
lijke -hoofden zijn gearresteerd.
In Warschau zijn woensdag de
twee voormalige assistenten aan
de universiteit van deze stad
Jacek Koeron en Karol Modze-
lewski ieder tot 3% jaar gevan
genisstraf veroordeeld. Hun is
verweten dat zij lid geweest zijn
van een illegale organisatie en
dat zij tot de voornaamste or
ganisatoren hebben behoord van
de studentenbetogingen in maart
1968.
In drie grote gevechten in
Zuid-Vietnam zijn dinsdag meer
dan 250 rebellen en Noordviet-
namezen om het leven gekomen.
In de provincie Tay Ninh, 95
km ten westen van Saigon, raak
te een Amerikaan konvooi in een
hinderlaag van de vietcong. Na
een strijd van zes uur, waarbij
aan Amerikaanse zijde vliegtui
gen en tanks werden ingescha
keld, moest de vietcong terug
trekken met achterlating van 122
gesneuvelden en drie gevange
nen. Aan Amerikaanse zijde be
droegen de verliezen volgens een
woordvoerder zeven doden en 10
gewonden.
Te Moe Hoa, 80 km ten westen
van Saigon, ondernamen Zuid-
vietnamese speciale troepen, ge
steund door helikopters, een
aanval op vietcongeenheden,
waarvan 43 man sneuvelden.
Ook werden 15 verdachte perso
nen gevangen genomen.
Verder zuidelijk in de pro
vincie Kien P-hoeong evenals
Moe Hoa aan de grens met
Cambodja, werden 96 viet-
congleden en Noordvietname-
zen gedood in een gevecht met
Zuidvietnamezen, dat enige
uren duurde Da regeringstroe
pen leden lichte verliezen. Vier
Amerikanen werden gewond.
Aan de Zuidvietnamese oost
kust, 20 km ten noorden van de
stad Phan Thiet, leverden
Amerikaanse parachutisten
slag met een vietcongeenheid,
waarvan 15 man sneuvelden.
Aan Amerikaanse zijde be
droegen de verliezen drie do
den.
De vietcong heeft een guerril
laplan aangekondigd, dat volgens
hen de overwinning in de Viet
namese oorlog zal brengen. Het
plan, dat richtlijnen inhoudt
voor gelijktijdige aanvallen op
alle slagvelden in de drie stra
tegische zones, werd bekendge
maakt door het persbureau van
het bevrijdingsfront. In het plan
wordt aangedrongen op grotere
samenwerking tussen de strijd
krachten „om de vijand te ver
nietigen door aanvallen op zijn
zenuwen".
De Britse bond van P.T.T.-
personeel heeft woensdag beslo
ten de 3500 telegrafisten bij de
Londense postkantoren op te
roepen met ingang van maan
dag het werk neer te leggen om
kracht bij te zetten aan de eis
tot hogere salarissen. Als ge
volg daarvan zal met ingang
van zondag middernacht een
vertraging ontstaan in de be
zorging van telegrammen en
telexboodsehappen uit andere
landen.
Buschauffeurs in Rio de Ja
neiro die op te snel rijden wor
den betrapt, zullen worden ge
arresteerd en naar een straf
kolonie gestuurd, zo heeft de
politie meegedeeld. De eigenaars
van de maatschappijen zullen
op dezelfde manier worden ge
straft, als uit mededelingen van
de chauffeurs blijkt dat zij de
opdracht hebben zo hard moge
lijk te rijden om per dag zoveel
mogelijk ronden te kunnen ma
ken. 80 procent van de ongeluk*
ken wordt toegeschreven aan t«
hard rijden'van buschauffeurs;
President Johnson heeft zijn laatste „state of the unlon"-boodschap
tot het congres aangegrepen voor het bepleiten van hervatting van de
dialoog met Rusiand ter vermindering van de kernbewapening. Zonder
vermindering van de bewapening der super-mogendheden kan de mens
heid de toekomst slechts met angst tegemoetzlen, zo betoogde de
president.
Een tweede pont in het buitenlands beleid waarop Amerika naar
vrede streeft, is Vietnam. Dit gebeurt zowel in Vietnam zelf als in
De scheidende president zei het te betreuren, dat het nog niet moge
lijk is geweest de vrede in Vietnam te herstellen.
Hij vond de vooruitzichten op vrede echter „gunstiger dan ooit
tevoren", sinds Noord-Vietnam vier jaar geleden zijn invasie met
geregelde troepen begon.
De vrije landen in Azië weten
thans waar zij in die tijd niet
zeker van waren, n.l. dat Amerika
in Azië en in de Stille Oceaan
zich inzet voor hun vrijheid en
voor zijn eigen vitale belangen. De
Noordvietnamezen weten dat zij er
niet in zullen slagen hun doelein
den door middel van geweld te
verwezenlijken. Het is mogelijk
dat nog harde gevechten uitbre
ken, voordat een regeling kan
worden bereikt, maar zulke veld
slagen zullen de communisten niet
de overwinning bezorgen, aldus
Johnson, die woorden van lof had
voor de Amerikaanse strijdkrach
ten in Vietnam-
Wat betreft de crisis in het
midden-oosten stelde de president
zich volledig achter de resolutie
van de veiligheidsraad van 22 no
vember 1967. De vijandelijkheden
in dit gebied moeten worden be
ëindigd. Zij vormen niet alleen
voor Israël en de Arabische sta
ten, maar voor de hele wereld
een bedreiging.
Over Europa zei Johnson: „Wij
moeten de pogingen om tot regio
nale samenwerking te komen blij
ven steunen. Wij houden ons in
het bijzonder bezig met de samen
werking in West-Europa. De eni
ge weg die Europa de gelegen
heid zal bieden een grote rol in
de wereld te spelen, is die van
voortgang op weg naar de een
heid. Amerika blijft bereid samen
te werken met een verenigd Euro
pa.
De Verenigde Staten moeten
volgens Johnson het internatio
naal monetair stelsel versterken
en streven naar overeenstemming
met de Sowjet-Unie op terreinen,
die zowel voor beide landen als
voor de vrede voordelig zijn.
„De spanning in de betrekkin
gen tussen ons en de grootste
communistische mogendheid van
de wereld zijn nog niet verdwe
nen, vooral door de invasie in
Tsjecho-Slowakije. Wij verafschu
wen het totalitarisme er niet min
der om, als wij erin slagen be
paalde gebieden van overeenstem
ming te vinden die het gevaar
voor een wereldcatastrofe doen
verminderen. Wat wij doen, doen
wij in het belang van de wereld
vrede. Wij hopen dat Rusland met
de tijd minder bang voor verschei
denheid en individuele vrijheid zal
worden", aldus Johnson.
In een terugblik op de vijf jaar
die hij in het hoogste ambt heeft
doorgebracht, wees de president
met trots oo de vooruitgang on
sociaal gebied, maar juist hier
hebben de Amerikanen nog veel
verplichtingen te vervullen. „Ver
breking van deze verplichtingen
zou een tragedie voor ons land
betekenen", zo waarschuwde hij.
De president drong aan op ver
hoging van de pensioenen van 55
tot 80 dollar per maand. In de
President Johnson ontvangt
na zijn rede een staande ovatie
Achter hem links vice-president
Humphrey en rechts speaker
John McCormack.
begroting is een aanbeveling op*
genomen voor het uitgeven van
3,5 miljard dollar voor de oplel.
ding van armen voor beroepen. In
het nieuwe begrotingsjaar moet
met de bouw van 500.000 wonin
gen voor behoeftige gezinnen
worden begonnen, dit is tienmaal
meer dan het gemiddelde voor dit
soort woningen in de laatste 10
jaar.
Federale hulp voor modernise-*
ring van de steden dno- middel
van het plan voor „model-steden"
moet worden uitgebreid en vol
gens Johnson moet het congres de
stoot geven voor onrichting van
een bank voor stedelijke ontwik
keling, die geld, verkregen uit bij
voorbeeld de uitschrijving van
obligaties, aan gemeenschappen
leent voor de bonw van scholen,
ziekenhuizen, parken en andere
openbare voorzieningen.
De president wees on de nood
zaak tot vermindering van „de tol
der misdaad", waarvoor het con
gres vol*»ens hem een bedrag van
300 ml'-neti dollar beschikbaar
moet stellen.
„Een van de grootste teleurstel
lingen die ik bij het neerleggen
van miin ambt meeneem" is vol
gens Johnson de weigering van
het congres een wet aan te nemen
voor registratie van vuurwapen-
bezitters en invoering van een
vergunningenstelsel voor vuur.
wapens.
(Zie verder pag. 2)