Russische „Sojoez-4"
in de ruimte
Zweden wil resultaten zien in Parijs
Amerikanen en Zuidvietnamezen
verwachten groot offensief tegen Saigon
Vandaag gewaagd experiment met
tweede ruimteschip
S5SBK r
RADIO DE KOCK
MAAR MEN ZOEKT NOG STEEDS
NAAR EEN GESCHIKTE TAFEL
HET WEER
Premier Esjkol van Israël:
FRANKRIJKS WAPENEMBARGO
IS EEN PIJNLIJKE SLAG.
Exprosies op
Amerikaanse
viiegdekschip
A IBI fitSJuKb w. v
WOENSDAG 15 JANUARI 1969
25e Jaargang No. 5900
„Het schip van de
toekomst"
Belgische
kamercommissie
verwerpt
Mansholts
prijsvoorstellen
Koppeling
De „Melanla"
donderdag terug in
Hoek van Holland
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Zweedse pressie
Washington
niet blij
Massaal ontslag bij
Rotterdamse
brandweer
Eenzijdig
geschonden
Kasis op vrede
kleiner
Doden door
noodweer én
Portugal
Ma 16 jaar
onderzoek
in zaak-Slansk>
Praakering bij abonnement: TERNEUZEN
Directeur-Hoofdredacteur: P. J. van de Sande
Redactie- en
Administratie-adres: Smldswal
Telefoon: 01150—2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs 8,— per kwartaal; per maand
2,70. Losse nummers 13 cent.
VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. I. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie 2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen taandeto-
advertentles) 5 regels f 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Voor het gecomb. maandag/dlnsdag-nummer tof
10 uur voormiddag.
Inzending advertenties uiterlijk tot n-m. 2 our.
De Sowjet-Unie heeft dinsdag,
zoals altijd onaangekondigd, een
bemand ruimteschip gelanceerd.
Het is de Sojoez-4, Amoer genoemd
naar de rivier in het uiterste oos
ten van de Sowjet-Unie. Het ruim
teschip wordt bestuurd door over
ste Wladimir Sjatalow. Het steeg
om 10 uur 39 Moskou-tijd (8.30
uur Ned. tijd) van de ruimtevaart
basis Balkonoer omhoog en kwam
in een baan om de aarde met
kleinste afstand 173 km en groot
ste 225 km. Sjatalow meldde dat
alles goed was verlopen en begon
later aan de hem opgedragen
taken.
De lancering was op de band
vastgelegd en werd anderhalf uur
later door de Russische televisie
uitgezonden. Daarna volgde een
rechtstreekse uitzending uit de
Sojoez-4, waarin Sjatalow te zien
was terwijl hij bezig was met zijn
werk. Hij zat op de bestuurders
plaats; naast hem was een lege
zetel. Sjatalow vertelde dat er
verscheidene televisiecamera's aan
boord zijn, waarvan twee aan de
buitenzijde zijn aangebracht, waar
mee o.m. de aarde kan worden
waargenomen.
waarna de ruimtevaarders eikaars
plaatsen gaan innemen. Volgens
radio Praag zou de Sojoez-4 aan
vankelijk maandag al gelanceerd
maar was de lancering om onbe
kende redenen verschoven.
De Sojoez-ruimteschepen zijn
niet ontworpen voor bemande
vluchten naar de maan en verder.
Vermoedelijk ziin zij voorlopers
van een bemand ruimtestation.
Deskundigen in Baikonoer noemen
het ruimteschip de sleutel daar
voor, daar de bemanning van het
ene in het andere schip kan over
stappen. Prof. Blagonravof noemde
de Sojoez het ruimteschip van de
toekomst. Lancering van ruimte
schepen naar planeten en de maan
kost van een ruimtestation veel
minder energie dan rechtstreeks
van de aarde. De Sojoez kan drie
en vermoedelijk zelfs vijf man be
vatten en 30 dagen rond de aarde
blijven cirkelen.
Sjatalow is 41 jaar, gehuwd met
Moesa Ionwa en heeft twee kinde
ren. Hij is opgeleid aan de lucht-
vaartschool in Katsjino en werd in
1963 in de gelederen van de Rus
sische ruimtevaarders opgenomen.
De landbouwcommissie van de
Belgische kamer van volksver
tegenwoordigers is dinsdag tot de
conclusie gekomen, dat de voor
stellen van de Europese land
bouwprijzen van dit jaar onaan
vaardbaar zijn. De Belgische boe
ren kunnen geen prijsverlaging
accepteren, zo heeft de Belgische
minister van landbouw, Heger,
verklaard na de bijeenkomst van
deze commissie.
Het plan-Mansholt voor dras
tische sanering van de landbouw
in de E. E. G. in de periode 1970-
1980 doet volgens de Belgische
parlementscommissie problemen
rijzen, die in de E. E. G.-minister-
raad zullen moeten worden op
gehelderd.
—4
v
-s- - -■
3 Ai '%vv>
'"""TT .V. .A .VA SUv&v. X A
lüfe t.
'ilftilASSV.;
Het ruimteschip draait In onge
veer anderhalf uur om de aarde in
een baanhoek van 51 graden en 40
minuten, zodat het achtereenvol
gens over alle bewoonde gebieden
zal trekken, wanneer het lang ge
noeg in zijn baan blijft. De corres
pondent van radio Praag berichtte
uit Moskou, dat de Russen een ge
waagde poging gaan ondernemen.
Sjatalow zou van plaats gaan ver
wisselen met een ruimtevaarder,
die vandaag (woensdag) met de
Sojoez-5 zal worden gelanceerd.
Beide ruimteschepen zullen dan
aan elkaar worden gekoppeld,
Noordstraat 107 - Tel. 01150-4255
TERNEUZEN
m r
T
Volgens de laatste berichten
zal de mammoettanker „Mela
nia" pas donderdag bjj Hoek van
Holland binnenlopen en in de
loop van de ochtend of het begin
van de middag bij Verolme op
Rozenburg afmeren.
Wanneer de overdracht aan
Shell Tanker International zal
plaatsvinden, is nog niet bepaald.
IETS LAGERE
TEMPERATUREN
Ten westen van Ierland bevindt
zich een in betekenis afnemende
depressie. Een randstoring, be
horend bij deze depressie trekt
van midden-Frankrijk naar liet
noordoosten en brengt tijdelijk
meer bewolking met hier en daar
1bat lichte regen. Als gevolg van
afnemende drukverschillen
neemt de wind in ons land wat
in kracht af en zal geledelijk
draaien naar richtingen tussen
zuidoost en zuidwest.
De temperaturen zullen in het
algemeen iets lager zijn dan gis
teren.
Overigens komt er in het al
gemene weerbeeld maar weinig
verandering, de depressie bij Ier
land blijft het weer in ons land
bepalen.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Plaatselijk buien
Opklaringenmaar ook plaat
selijk enkele buien en in de
ochtend hier en daar mist. Zwak
ke tot matige wind tussen zuid
oost en zuidwest en dezelfde
temperaturen als dinsdag of iets
lagere.
WOENSDAG 15 JANUARI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m
10.54
11.32
12.11
12.15
n.m.
11.39
12.15
12.54
12.58
DONDERDAG 16 JANUARI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m
11.54
0.30
1.04
1.13
n.m.
12.00
12.36
1.10
1.19
ZON
MAAN
jan.
op
onder
op
onder
15
08.41
16.58
06.32
13.14
16
08.41
17.00
07.51
14.13
17
08.40
17.01
08.50
15.35
Reeds langer dan een half jaar
tracht men in Parijs een gesprek
op gang te brengen dat tot vrede
in Vietnam moet voeren. Vooruit
gang tot dusver nihil. Dat komt
niet alleen omdat het zo moeilijk
is een geschikte tafel te vinden,
maar veeleer omdat aan beide zij
den een levendige hoop bestaat
toch alles te winnen, zodat het
niet nodig zou zijn water in de
wijn te doen voor een compromis.
Van Noord-Vietnam en de viet
cong wordt die hoop gevoed door
de snel stijgende weerzin in de
V. S. tegen de oorlog.
Voor de regering in Saigon
is hoopgevend dat op't gevechts
terrein de Zuidvietnamese troe
pen en de Amerikanen het nog
nooit zo goed hebben gedaan,
waarbij men thans pas goed be
seft hoezeer de bombardementen
de aanvoer var\ mensen en mate
riaal bij de tegenstander hebben
geremd. Erf die bombardemen
ten kunnen worden hervat, als in
Parijs de besprekingen afknap
pen.
Het Saigonse optimisme wordt
o.m. weerspiegeld in de redevoe
ringen van president Thieu,
waarin deze om de Amerikaanse
bevolking te strelen steeds hogere
cijfers noemt van aantaken solda-
daten die kunnen repatriren naar
de V. S. Daarenboven doet Thieu
zijn best om zich politiek steviger
op te stellen door missies naar tal
van landen, o.m. Zuid-Korea en
Europa, te zenden.
Dit is de achtergrond waar
tegen het Zweedse besluit is ge
nomen om de Noord Vietnamese
regering te erkennen. Een direc
te noodzaak daartoe was er niet,
want zoveel Zweedse zaken gaan
er niet om in zuidoost-Azië.
Maar de erkenning verstevigt
het politieke prestige van Noord-
Vietnam en als zodanig is het
Zweedse besluit met geringe sym
pathie ontvangen in Washington.
Vooral als het Zweedse initiatief
navolging vindt, ontstaat een
nieuwe situatie, bijvoorbeeld als
de Ver. Staten in de verleiding
komen om door hervatting van
de bombardëmenten de oorlog
op de oude voet te gaan voort
zetten.
Het is één ding om een in de
volkerengemeenschap vrijwel ge
isoleerde staat te bombarderen,
maar het is heel wat anders om
ditzelfde te doen jegens een door
diplomatieke erkenningen in de
volkerenfamilie opgenomen land.
Wat de Zweden doen is de
terugkeer naar de oorlog in volle
omvang moeilijker maken
een middel om de Parijse con
ferentie te dwingen tot resul
taten te komen. In Washington
is men er niet blij mee, omdat
de onderhandelingspositie der
Noordvietnamezen erdoor wordt
versterkt. Voor de Zweden heeft
kennelijk zwaarder gewogen dat
men alles moest doen om een
eind te maken aan de oorlog in
Vietnam. De tijd zal uitwijzen
of het een goed besluit is ge
weest.
Het complex „Berlaimont", dat
vele onderdelen van de E.E.G.
zal huisvesten, nadert de voltooi
ing. Foto: het gebouw tijdens de
laatste werkzaamheden.
1
Het uit 750 man bestaande vrij
willigerskorps van de Rotterdam
se brandweer zal bij burgemees
ter en wethouders van de Maas
stad ontslag aanbieden. Vandaag
worden al de ontslagformulleren
op het Rotterdamse stadhuis ge
deponeerd
President Johnson heeft de 3
astronauten die met huh Apölló
8 naar de maan zijn gereisd on
derscheiden de hoogste onder
scheiding van het bureau voor
lucht- en ruimtevaart Tijdens de
plechtigheid stormde de klein
zoon van de president Lyn Nu
gent het podium op om zijn opa
even een kusje te geven, hetgeen
uiteraard de nodige hilariteit
veroorzaakte.
Premier Esjkol van Israël heeft
dinsdag in het parlement te Jeru
zalem Frankrijks wapenembargo
tegen Israël „een pijnlijke slag"
genoemd en de Franse regering
verweten er een dubbele moraal
op na te houden.
Met kracht en zichtbaar geprik
keld verwierp Esjkol de officiële
Franse verklaring, dat Israël in
het voorjaar van 1967 een agres
sieve houding had aangenomen.
Dit, aldus de Israëlische premier,
is een opzettelijke herhaling van
een onbeschaamde lasterlijke aan
tijging, door de Russen uitgedacht
en ,in mei 1967 door hen geuit.
De Russen beschuldigden Israël
toen van het samentrekken van
troepen langs de Syrische grens.
Esjkol sprak in dit verband van
De Zuidvietnamese legerleiding
heeft tot 17 februari alle buiten
gewone verloven ingetrokken in
verband met een verwacht groot
scheeps vietcong-offensief op de
steden.
In Zuidvietnamese en Ameri
kaanse kringen is men overtuigd
van de komst van het offensief
en is men alleen onzeker van de
begindatum.
Als belangrijke aanwijzing voor
komende activiteiten wordt door
sommige waarnemers de vernie
tiging van Amerikaanse helikop
ters op het vliegveld van Can Tho
gezien. Tijdens het „tet"-offen-
sief van vorig jaar was het voor
een groot deel aan de bewapende
helikopters te danken dat de
vietcongeenheden in de rijstvel
den konden worden verdreven.
De Amerikaans-Zuidvietna-
mese voorbereidingen voor de
verdediging tegen een groot
scheeps offensief zijn reeds op 13
december begonnen. Sindsdien
zijn extra verdedigingsgordels
rondom Saigon gelegd, meer dan
Aan boord van het Amerikaanse
viiegdekschip „Enterprise" heeft
zich dinsdag een tiental ontploffin
gen voorgedaan. De Amerikaanse
marine verklaarde dat er vermoe
delijk veel slachtoffers zijn. Een
onbekend aantal opvarenden sloeg
overboord. De schade werd door
de commandant groot genoemd.
De oorlogsbodem die met zijn
86.000 ton het grootste oorlogs
schip ter wereld is, wordt voort
bewogen door acht kernmotoren.
Er zijn 4600 man aan boord en
tachtig vliegtuigen.
De „Enterprise" bevond zich op
75 mijl ten zuidwesten van het
eiland Oahoe, een van de Hawaii-
archipel, toen zich aan de achter
kant van het vliegdek en het daar
onder gelegen hangardek ontplof
fingen voordeden, gevolgd door
branden. Op een enkel punt na kon
het vuur worden geblust, terwijl
het schip langzaam naar de basis
Pearl Harbour bij Honoloeloe voer.
Intussen brachten helikopters art
sen met bloedplasma naar het ge
troffen schip.
De „Enterprise" bevond zich al
verscheidene dagen in de wateren
van Hawaii. Het schip zou binnen
kort naar het westelijke deel van
de Stille Oceaan vertrekken.
Het was de vierde maal in nog
Andere waarnemers geloven dat >n drie jaar> dat zich een brand
de vietcong zich veeleer tegen voordeed) op een Amerikaans vlieg-
dekschip. In juli 1967 kwamen 129
de provinciesteden zal richten opvarenden va„ de „Forrestal" om
met als mogelijke doelen de Me- j het leven, terwijl er 62 werden ge
wond. In oktober 1966 kostte een
brand op de „Oriskany" aan 43
man het leven, nadat een maand
tevoren op de „Franklin D. Roose-
100 mogelijke vietcong-agenten
aangehouden en in de infiltratie-
gebieden rond Saigon grote hoe
veelheden wapens, medicamen
ten en voedsel van de rebellen
ontdekt.
een verdichtsel dat leidde tot grote
Egyptische troepenconcentraties
en uiteindelijk tot de zesdaagse
oorlog.
Het leggen van een verband tus
sen de Israëlische aanval op het
vliegveld van Beiroet en het wa
penembargo is slechts een voor
wendsel, dat niemand kan overtui
gen, aldus Esjkol, die met nadruk
verklaarde dat deze aanval alleen
een daad van zelfverdediging is
geweest. Van een louter commer
cieel standpunt Bezien was het be
sluit van de Franse rOgering om
de uitvoer van wapens naar Israël
te verbieden in strijd met de nor
male gang van zaken. Overeen
komsten waren eenzijdig en opzet
telijk geschonden. Gelden, betaald
voor niet geleverde goederen, wa
ren bevroren. Maar op het politie
ke vlak, aldus Esjkol, is de kwes
tie nog ernstiger. De handelwijze
van de Franse regering lijkt op die
van een man, die de handen bindt
van een strijder, terwijl diens
tegenstander de handen vrij heeft
om te slaan waar hij wil.
Het besluit van Frankrijk, zo
ging de Israëlische premier ver
der, kan de kans oo vrede in het
midden-oosten kleiner maken.
Daar niets er op het ogenblik op
wees dat de tegenstanders van
Israël bereid zijn een vrede te slui
ten, gebaseerd op een akkoord,
was Israels militaire kracht de
beste waarborg voor de vrede.
Esjkol wilde geen bijzonder
heden onthullen over die gevolgen
van het Franse embargo. Hij ver
klaarde wel dat alles in het werk
wordt gesteld om Israëls militaire
kracht onaangetast te laten. Israël
verwachtte van elders militair
materieel te krijgen.
In warme bewoordingen sprak
Esjkol over de banden die vroeger
tussen Israël en Frankrijk beston
den. Hij hoopte op een herstel van
deze banden. Waarnemers in Jeru
zalem vonden Esjkols rede nogal
gematigd, vooral omdat hij Da
Gaulle niet met name noemde.
kong-delta en de stad Danang
met de nabijgelegen grote mili
taire basis. Ook daar zijn grote
voorraden van de rebellen ont
dekt.
Een zwaar noodweer heeft
zondag in Portugal aan negen
mensen het leven gekost. Zes
werklui, bezig aan een dam aan
de samenloop van de rivieren
Taag en Sever, werden door het
water meegesleurd en verdron
ken. Ter hoogte van Viana do Ca-
stelo verdronken drie Spaanse
zeelui, nadat ze hun treiler met
een rubberbootje hadden verla
ten.
Binnenkort zal een Tsjechoslo-
waakse partijcommissie een of
ficieel onderzoek instellen naar
het proces, tijdens hetwelk de
vroegere partijsecretaris Rudolf
Slansky met tien anderen op be
schuldiging van spionage ter dood
velt" acht opvarenden waren om-1 werd Veroordeeld. Dit meldde
gekomen. Deze branden deden het jeugdblad „Fronta".
zich alle voor bij de kust van I Slansky werd in 1952 terecht-
Noordi-Vietnam. I gesteld.