Het Koninkrijk
der Nederlanden
in
Tweede Wereldoorlog
Woensdag IS januari 1909
BE VBUJB ZEEUW
Pagina 11
Gemeenteraad van
Terneuzen
THEO PAHLPLATZ
IS WEER BESCHIKBAAR
KERKDAK INGESTORT
IN ITALIË
VERVOLGING
RIJKE FAMILIES
IN GUYANA
STEWARDESS
VERHINDERT VLUCHT
NAAR CUBA
ZWAAILICHT
©P KAPPERSDAK
Dr. L, de Jong
Volstrekte openhartigheid
Nog nimmer is op zo
uitgebreide wijze
de geschiedenis van het
voorspel tot de
Tweede Wereldoorlog
behandeld
(Vervolg- van pag. 9.)
Dit kost dan ongeveer 100.000,en een
ieder begrijpt, dat dit met de bijkomende wer
ken wel een beetje meer zal gaan kosten.
Mijnheer de voorzitter, laten we er kort over
zijp: gooi dat ding dicht.
De heer Hamelink: Mijnheer de voorzitter,
het schijnt toch waar te zijn, dat men snel ver
geet wat er allemaal over de Herengracht ge
zegd is. Destijds was de algemene mening in
de gemeenteraad om de Herengracht niet te
dempen, dat is een duidelijke uitspraak ge
weest. Ik ^wijs er daarbij op, dat degenen die
toen gestemd hebben vóór het openlaten van
de Herengracht, daarmede niet gesteld hebben,
dat er geen gebrek aan parkeerruimte was.
Een van de motieven was toen, dat wij de
financiën niet hadden voor een demping. Nu
komt er een naar mijn mening reële tegemoet
koming van het college van burgemeester en
wethouders. Dit plan levert een nieuwe situa
tie op, waardoor tevens 110 parkeerplaatsen
kunnen worden gemaakt, die ongeveer
1.000,per stuk kosten.
Door uitvoering van dit plan zal een aardig
aanzien ontstaan bij de Herengracht/Rose-
gracht en Axelsedam.
Nu gaat men een geheel andere mening ver
kondigen, terwijl dit plan de mogelijkheid
opent van het ontstaan van een fraai geheel en
ik meen ook, dat de bevolking in het algemeen
dit werkelijk aantrekkelijk zal vinden.
De heer Hol: Mijnheer de voorzitter, een
mens kan soms van idee veranderen en daaraan
moet ik denken als ik de heer Van Breda
Vries aanhoor. Ik herinner me, dat hij nog
eens gezegd heeft, als jullie daar een leuke
waterpartij van maken, dan heb ik het geld er
voer over om daarvoor een paar zwanen aan te
schaffen. Mijnheer de voorzitter, U kent mijn
standpunt hierover, laat dit plan uitvoeren, en
als tijdelijke voorziening zou men spoedig wat
water er in kunnen laten lopen, zodat we nog
een ijsbaan er bij hebben. Bij andere gelegen
heden hebben we dit plan ook al eens doorge
praat en we moeten er nu toch eindelijk eens
een punt achter zetten. Hoewel ik destijds al
geen bedenkingen had, wil ik graag dit com
promis-voorstel steunen.
Mevrouw Doppegie ter-Th iel: Mijnheer de
voorzitter, ik wil mij maar volledig aansluiten
bij de woorden van de heer Hamelink.
De heer Dieleman: Mijnheer de voorzitter, ik
kan me volledig verenigen met het voorstel,
zoals dit thans voor ons ligt. Hierdoor komt
men aan bepaalde wensen tegemoet en daar
door ontstaat een mooi geheel. Wat het brug
getje betreft, ook ik ben van mening, dat dit
hierin niet langer past.
De heer De Vos: Mijnheer de voorzitter, ik
ben het eens met de sprekers, die met zoveel
woorden hebben gezegd, dat dit onderwerp als
het ware doodgepraat is. Er is al zo vaak over
gesproken in de raad en ik vind ook, dat er
eindelijk eens een definitieve oplossing moet
komen. Enkele jaren geleden dachten we al
een definitieve uitspraak te hebben gedaan, ter
wijl we eenzelfde gedacht hadden bij de uit
spraak, genomen met algemene stemmen, naar
aanleiding van de parkeernota. Toen is er door
iemand—een actie gevoerd onder de burgerij.
De heep =Van Breda Vriesman meent, dat dit
doorslaggevend moet zijn. Ik meen van niet.
Dat zou wellicht wel het geval zijn, als wer
kelijk een meerderheid van de bevolking ge
tekend zou hebben, maar het ging maar om 6
i 7 procent van de bevolking vanaf een jaar
of 17. Dat is beslist geen meerderheid en ook
geen argument om de zaak maar dicht te gooi
en. In de raadsvergadering van mei j.l. is ge
vraagd. wat eigenlijk de plannen zijn en naar
aanleiding daarvan hebben wij deze zomer
.deze 2aak nog eens bestudeerd, terwijl dit ook
is besproken met de architect van het stadhuis,
de heer Bakema. Deze vond het een accepta
bele oplossing. De opmerking van de heer Van
Breda Vriesman, dat dit water eigenlijk ge
handhaafd moet worden als binding met de
oudheid, is niet juist. Dat heeft nooit een rol
gespeeld. Wel is gesteld, dat er een verbinding
moet blijven tussen het binnenwater en het
buitenwater en dat is geheel iets anders. Ik
had ook liever gezien, dat de zaak bleef zoals
deze was. Dat wil zeggen, niet zoals het er nu
uitziet, want nu staat het droog en daardoor
laten velen zich misleiden. Er zou een meter
water in gekomen zijn en dan zou het niet zo'n
smerig aanzien hebben gehad. Ik kan mij per
soonlijk, evenals ons gehele college, wel ver
enigen met de oplossing, zoals die nü wordt
voorgesteld. Daardoor ontstaan er 110 parkeer
plaatsen en dat is aanmerkelijk meer dan nu.
Daardoor kunnen heel wat meer mensen hun
auto kwijt, ook langparkeerders en er zullen
ook nog wel plaatsen overblijven op gewone
dagen voor kortparkeerders.
Ik meen, dat dit een oplossing is die maar
aanvaard moet worden. Men moet wel beden
ken, dat een klein eindje verder, ''op het toe
komstige raadhuisplein eveneens een parkeer
terrein kan worden gemaakt en dat is een
kwestie, die zich waarschijnlijk in 1969 zal
kunnen afspelen, wanneer de financierings
middelen er voor beschikbaar zijn en mits wij
de beschikking krijgen over de grond, waar
over we aleens hebben gesproken.
Voorlopig zijn wij nog niet van plan par-
keermeters of parkeerschijven in te voeren.
We moeten eerst eens aanzien hoe dit verder
loopt en of daarvoor de noodzaak aanwezig is.
Later kan dit nog altijd worden overwogen.
Er zullen overigens ook nog andere parkeer-
mogelijkheden komen. Het ligt in de bedoeling
het parkeerterrein aan de Arsenaalstraat te re
construeren, zodat er wat meer auto's op kun
nen. Er zullen verder mogelijkheden komen
aan de Westkolkstraat, zodat de parkeervoor
zieningen in Terneuzen binnen niet al te lange
tijd toch wel aanzienlijk kunnen worden uit
gebreid, mits er voldoende financieringsmidde
len voor aanwezig zijn. Vanmiddag heb ik al
gewezen op de financieringsmoeilijkheden bij
realisering van al deze objecten. Daarbij ben
ik niet helemaal volledig geweest, want de mo
gelijkheden zijn nu wat groter dan voorheen.
De gemeente heeft namelijk toestemming om
van een plaatselijke instantie te lenen tegen
lager dan het rentepercentage van de
Bank voor Nederlandsche Gemeenten. Als men
nu eens in Terneuzen laat blijken, dat men
ook nog wat anders kan dan de gemeente in
gebreke te stellen en kritiek uit te oefenen op
het gemeentebestuur en men stelt daarvoor
eens geld beschikbaar dat kost maar 250,
per 100.000,dan zullen wij volgend jaar
heel wat werken kunnen uitvoeren.
Laat degenen, die ziöh altijd zo hebben inge
spannen om meer parkeergelegenheid te krij
gen, zich nu eens inspannen om dat geld op
tafel te brengen tegen de voor ons toegestane
rente.
Mijnheer de voorzitter, de heer Hol vroeg
water te pompen in de Herengracht. Dit zal
vannacht al gebeuren. Er komt ongeveer 20
cm water op. Ik vraag me af, of er straks niet
een adres komt met het verzoek om de Heren
gracht maar open te laten, dan kan men er op
schaatsen! Als iemand handig genoeg is om
daarmee rond te gaan, dan wint hij het ook
nog!
De heer Hamelink: Mijnheer de voorzitter,
eerlijkheidshalve moeten we toch wel stellen,
dat als de raad besluit dit voorstel te aanvaar
den, we toch niet zomaar tot uitvoering kun
nen overgaan, omdat de grond geen eigendom
is van de gemeente. Dit moet men wel in het
oog houden.
De heer Brakman: Mijnheer de voorzitter, ik
heb nog geen antwoord gekregen op mijn
vraag omtrent het Schuttershof.
De heer Huijbrecht: Het voorstel, zoals dit
nu voor ons ligt. kost de gemeente ongeveer
100.000,op voorwaarde dat wij de grond
om niet in eigendom verkrijgen. Als we deze
gronden enz. moeten kopen, dan kost het meer
en als ik de heer Van Breda Vriesman mag ge
loven, dan is de raming wat aan de lage kant.
Waar ik nu nieuwsgierig naar ben, dat is waar
het geld nu vandaan komt en wat ervoor ach
terwege moet blijven. We kunnen de gulden
maar een keer uitgeven. Er zijn ongetwijfeld
ook plannen met straten in andere gedeelten
van de gemeente en andere plannen in andere
sectoren.
De heer Ramondt: Mijnheer de voorzitter, ik
ben blij dat er op dit punt wat genuanceerder
gedacht wordt dan door de heer Huijbrecht
wordt gedaan. De heer De Vos is mij tegemoet
gekomen en in de toekomst zal men zeker be
merken, dat een aansluiting met het Java on
misbaar is. Ik kan mij overigens met dit voor
stel helemaal verenigen. Mij ligt ook niet voor
ogen de mensen een gulden parkeergeld uit de
zak te kloppen, het gaat er mij alleen maar om
de heer Huijbrecht moet mij goed begrijpen
dat dit niet een ruimte wordt voor alleen
maar langparkeerders, want dan schieten we
er uiteindelijk niet veel mee op. Daar gaat het
mij om, maar het kan best zijn dat dit meevalt,
zoals de heer De Vos stelt.
De heer De Vos: Mijnheer de voorzitter, de
heer Brakman vraagt, of al eens ernstig is
onderzocht of er op het Schuttershof gepar
keerd mag worden. Dat is inderdaad al eens
onderzocht en er is ook een ontwerp voor ge
maakt enige jaren geleden. Dit werd echter
niet toegestaan. Ook nu nog meren de schepen
daar en worden daar gelost. We moeten van
het Schuttershof, wat het parkeren betreft,
niets verwachten, alhoewel daar wel geregeld
geparkeerd wordt Een aangewezen parkeer
ruimte op het Schuttershof krijgen we niet
voor elkaar.
De heer Huijbrecht vroeg, wat daarvoor nu
zal moeten blijven liggen. Dat is nog een vraag.
Als het geld beschikbaar wordt gesteld door
een plaatselijke instantie tgen een rente, waar
voor we mogen lenen buiten de centrale fi
nanciering om. dan moet er waarschijnlijk niets
achterwege blijven. Anders is het een kwestie
van prioriteit. Inderdaad kun je een gulden en
een ton maar één keer uitgeven en daarom
moeten we kiezen wat het eerst gedaan moet
worden. Met alle verschil van mening omtrent
het al of niet dempen van de Herengracht, zijn
we het er toch wel over eens, dat er natuurlijk
meer parkeerruimte gemaakt moet worden.
Dat is trouwens ook nooit een punt geweest en
daarover hebben wij ook nooit verschil van
meniftg gehad. Wel is onzerzijds altijd gesteld,
dat er op andere plaatsen voldoende parkeer
gelegenheid komt.
Men kan natuurlijk ook weer van mening
verschillen over de vraag, wanneer er voldoen
de parkeergelenheid is. In het algemeen geldt,
dat er niet gauw parkeerruimte te veel is, zeker
gezien de toeneming van het aantal auto's.
Voor wat betreft deze gemeente kunnen de
parkeergelegenheden op het Java nog niet
direct worden aangelegd. Wel kan dit proviso
risch, wanneer het middengedeelte is afgebro
ken, hetgeen een welkome aanvulling zou be
tekenen, maar ik meen, dat door de parkeer
ruimte aan de Rosegracht en Herengracht en
op het stadhuisplein voor een groot deel voor
zien is in de huidige behoefte aan parkeer
plaatsen. Zojuist heb ik er al op gewezen, dat
bovendien op andere plaatsen nog parkeer
plaatsen kunnen worden aangelegd en wij zul
len er naar streven op elk moment dat dit fi
nancieel mogelijk is over te gaan tot realisering
van deze plannen.
De verbinding op de plaats van het huidige
bruggetje is een zaak die wij voorlopig even
moeten laten rusten. Dit is iets voor de wat
verder verwijderde toekomst, maar dat deze
verbinding te zijner tijd tot stand komt ligt
wel in de verwachting. Dit houdt echter ver
band met de realisering van het saneringsplan
Java.
De heer Brakman: Mijnheer de voorzitter,
als er ook nog een verbindingsweg komt op de
plaats van het bruggetje, dan heb ik net zo
lief, dat men het slootje, dat nu aangelegd
wordt, nu maar dichtgooit.
De heer Van Breda Vriesman: Mijnheer de
voorzitter, ik heb me de vorige keer neerge
legd bij dit tussenplan en daarop wil ik eer
lijkheidshalve niet terugkomen. Wanneer er
intussen een meerderheid in de raad zou zijn
geweest voor het andere idee, dan was ik mee
gegaan. Ik ondersteun verder het idee van de
heer Ramondt met betrekking tot de verbin
dingsweg.
Mijnheer de voorzitter, ik zal dus het voor
stel, zoals dit nu voor ons ligt, steunen.
.Zonder hoofdelijke stemming wordt conform
het voorstel besloten waarbij de heer Brakman,
op zijn verzoek, wordt geacht te hebben tegen
gestemd.
7. Idem tot verhoging van het presentiegeld
voor het hijwonen van vergaderingen van
de raad en van de commissies.
Zonder bespreking en hoofdelijke stemming
wordt conform het voorstel besloten.
8. Idem tot opheffing van de commissie tot
wering van het schoolverzuim.
Zonder bespreking en hoofdelijke stemming
wordt conform het voorstel besloten.
9. Idem tot het verlenen van medewerking
ex artikel 72 van de lager onderwijswet
1920 aan de stichting voor christelijk voor
bereidend wetenschappelijk en algemeen
voortgezet onderwijs voor Zeeuwsch-
Vlaanderen te Terneuzen.
Zonder bespreking en hoofdelijke stemming
wordt conform het voorstel besloten.
10. Idem tot vaststelling van het kasgeldlimiet
voor het Ie kwartaal 1969.
Zonder bespreking en hoofdelijke stemming
wordt conform het voorstel besloten.
11. Idem tot vaststelling van maximum bedra
gen voor 1969 van de in rekening te ver
strekken kredieten aan diverse instellin
gen.
Zonder bespreking en hoofdelijke stemming
wordt conform het voorstel besloten.
12. Idem tot vaststelling van het kredietbedrag
in rekening-courant voor 1969 bij de N.V.
Bank voor Nederlandsche Gemeenten.
Zonder bespreking en hoofdelijke stemming
wordt conform het voorstel besloten.
13. Idem tot wijziging van:
a. de gemeentebegroting 1968:
b. de gemeentebegroting 1969.
De heer Hamelink: De post voor het wel
standstoezicht is met 2000,verhoogd. Zijn
er zoveel meer adviezen uitgebracht of ligt de
oorzaak ergens anders
De Voorzitter: Er zijn inderdaad meer advie
zen uitgebracht. Overigens komen deze kosten
terug via de leges voor bouwvergunningen.
De heer Hamelink: Worden de leden van deze
commissie per advies betaald
De Voorzitter: Deze leden worden per dag
betaald.
Zonder hoofdelijke stemming wordt conform
de voorstellen besloten.
14. Rondvraag:
De heer Hamelink: Mijnheer de voorzitter,
op de hoek DokwegBeukenstraat staat een
hoge haag en dez^ vormt een gevaarlijk ob
stakel voor het verkeer. Is het mogelijk dat
deze verwijderd wordt v
De heer De Vos: Mijnheer de voorzitter, in
het aanstaande voorjaar wordt dit helemaal
opgeruimd. Enige tijd geleden hebben wij deze
kwekerij pachtvrij gemaakt en binnen enkele
maanden zijn wij gerechtigd dit perceel te ont
ruimen, hetgeen dan ook op korte termijn zal
gebeuren.
De heer Van Breda Vriesman: Mijnheer de
voorzitter, is er in de toekomst een voorziening
te verwachten voor het parkeren van grote
vrachtwagens met opleggers
De heer De Vos; Wij zijn al geruime tijd
bezig om hiervoor een oplossing te vinden. Op
dit moment valt nog niet te beoordelen of daar
voor een aparte parkeergelegenheid moet wor
den aangelegd. Ik moge er wel op wijzen, het
geen geldt voor de plaatselijke vervoersbedrij
ven, dat het helemaal niet nodig is dat de
vrachtwagens b.v. het hele weekend gepar
keerd staan voor de deur van de woning waar
de chauffeur woont, aangezien de bedrijven
dikwijls zelf voldoende ruimte hebben om de
wagens bij het bedrijf te parkeren. Uiteraard
is dit ook een soort gemakzucht. Ons college
zoekt naar middelen om hieraan een einde te
maken en er zijn al bepaalde suggesties naar
voren gekomen. Dit is overigens geen eenvou
dige zaak.
De heer Van Driel: Dit zal zeker geen een
voudige zaak zijn, maar het vormt toch wel een
probleem voor andere weggebruikers, zeker
als deze auto's staan op plaatsen, waar dit vol
gens de wet niet mag. Er zijn verschillende
straten waar dit echt moeilijkheden geeft. Mis
schien kan hieraan eens aandacht worden ge
schonken.
De heer De Vos: Mijnheer de voorzitter, als
er auto's op plaatsen staan, waar deze volgens
de wet niet mogen staan, dan is er natuurlijk
wel wat aan te doen. Dan is het een kwestie
van politietoezicht.
De Voorzitter: Mevrouw, mijne heren, ik
constateer dat niemand meer het woord wenst.
Ik wens U, namens het college van burgemees
ter en wethouders, prettige feestdagen toe en
ik sluit hierbij de vergadering.
Theo Pahlplatz is weer be
schikbaar voor vertegenwoordi
gende voetbalelftallen. Dit is het
resultaat van een maandag onder
leiding van de secretaris-pen
ningmeester van de K.N.V.B., de
heer H. A. Burgwal, gehouden
gesprek met de leiding van FC
Twente.
Bij dit gesprek op het sport
centrum in Zeist waren o.a. aan
wezig de bondscoach George
Kessler, de trainer van FC Twen
te Kees Rijvers en Pahlplatz. Het
gesprek vond volgens een ver
klaring van de K.N.V.B. plaats in
een prettige sfeer, waarbij enkele
moeilijkheden uit de weg zijn ge
ruimd. FC Twente heeft alle
medewerking toegezegd.
Van een Romaanse kerk uit de
middeleeuwen in de Italiaanse
stad Terni is maandag een deel
van het dak ingestort. Slechts
enkele minuten tevoren hadden
talrijke gelovigen na het einde
van de mis de kerk verlaten.
Balken en brokken kalk kwa
men op kerkbanken en biecht
stoelen terecht zonder dat iemand
werd gewond. Ook de waarde
volle kunstwerken in de kerk zijn
niet beschadigd.
De Guanese overheid heeft ar-
restatiebrieven uitgevaardigd
tegen leden van twee rijke fami
lies in het land die de veeteelt
beoefenen, de Harts en de Mei-
villes. Zij worden beschuldigd
van moord tijdens de recente op
stand in het Roepoenoeni-district.
De Harts en de Meivilles zouden
de opstand hebben geleid, die
door Guanese regeringstroepen
een week geleden werd onder
drukt.
Dank zij de koelbloedigheid
van een stewardess is een man er
maandag niet in geslaagd de pi
loot van een Amerikaans passa
giersvliegtuig te dwingen naar
Cuba te vliegen, zo heeft de poli
tie in Miami (Florida) bekendge
maakt. Een van de passagiers be
dreigde de stewardess met een
revolver en droeg haar op tegen
de gezagvoerder te zeggen dat hij
naar Havanna moest Vliegen. De
stewardess ging hier niet op in,
maar sloot de deur van de cock
pit af, waarop de man van zijn
voornemen af zag. Na aankomst
in Miami werd hij gearresteerd.
Op het dak van de kapperszaak
Michel op het Stadionplein in
Amsterdam, waar de afgelopen
weken verscheidene malen
's nachts is ingebroken en voor
duizenden guldens aan pruiken
en haarstukken is gestolen, zal
een alarminstallatie, een zwaai
licht, worden aangebracht. Het
gebouwtje staat midden op het
plein. Op verzoek van de politie
zal de eigenaar van de zaak de
medewerking van de bewoners
van het plein inroepen om de po
litie te waarschuwen, wanneer
zij de alarminstallatie in werking
zien.
Het eerste deel, 'Voorspel',
sal op 11 februari a.s. ver
schijnen
Het eerste volledige - vol
strekt openhartige en ont
hullende - relaas over onze
vooroorlogse geschiedenis
1918—1939
Op uitermate boeiende wijze behandelt dr. L. de Jong', de
politieke, economische, sociale en militaire aspecten van
de veelbewogen jaren 19181939.
Tot de belangrijkste onderwerpen behoren de gevolgen van
de eerste wereldoorlog, de diepe crisis, de Zéven Provin
ciën-zaak, Colijn en de „aanpassing", de Rijksdagbrand,
Mussert en de N.S.B., Hitiers aanvalsplannen, de vluchte
lingen uit Duitsland en de conflicten over de defensie.
Geheime archieven geopend
De auteur heeft gebruik kunnen maken van GEHEIM
bronnenmateriaal dat van een unieke veelzijdigheid is.
Daartoe behoren, behalve de rijke collecties van het Rijks
instituut voor Oorlogdocumentatie, de notulen en stukken
van de ministerraad, het archief van het Kabinet van de
Koningin en de rapporten van de vooroorlogse Binnen
landse Veiligheidsdienst.
,,Ik heb, mij zettend tot het schrijven van dit werk, geen
enkel falen met de mantel der liefde willen bedekken. Ik
had, ik heb, slechts één behoefte: in dit relaas alles op te
nemen wat historisch relevant lijkt. Serieuze geschied
schrijving is zonder die volstrekte openhartigheid, zonder
politieke èn geestelijke vrijheid, ondenkbaar", (dr. L. de
Jong in zijn voorwoord.)
Het eerste deel, „VOORSPEL", heeft een om
vang van 756 bladzijden waarvan 80 bladzijden
historische foto's en afbeeldingen van .docu
menten. Een kloek formaat: 23 x 14,5 cm.
Gebonden in linnen band en voorzien van stof
omslag.
De prijs van dit eerste deel is slechts 17.50.
Het complete werk „Het Koninkrijk der Neder
landen in de tweede wereldoorlog" zal ca. 7
delen omvatten. De delen zullen elk een vol
komen afgerond geheel vormen en ook afzon
derlijk verkrijgbaar zijn. De prijzen worden
voor elk deel afzonderlijk vastgesteld.
De populaire editie is geheel gelijk aan dc
wetenschappelijke uitgave, behoudens dat de
bronvermeldingen in de voetnoten zijn wegge
laten, geen register is opgenomen en de vele
citaten zijn vertaald.
Boekhandel
Van de Sande
NOORDSTRAAT 55—57 TERNEUZEN TELEFOON 2073
f.