Apollo-8 op de thuisreis
Aanslag op Israëlisch
Wederinvoering
kredietbeperkende
maatregelen
Paus droeg nachtmis op
in staalfabriek
Doden bij kerstbestand
in Vietnam
Vandaag landing in Stille Oceaan
Voa Braun
optimistisch
over toekomst
vliegongeluk
in Ver. Staten
jaar in
Pueblo-bemanning
in de V.S.
HET WEER
Acht doden
bij kortsluiting
in kerstboom
VRIJDAG 27 DECEMBER 1968
25e Jaargang No. 5888
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
frankering bij abonnement: TERNEUZEN
Directeur-Hoofdredacteur P. 3. ran <fe Sande
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150—2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs 8,— per kwartaal; per maand
f2 70. Losse nummers 13 cent.
VRIJE ZE
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van <fe Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 18 et; minimam per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur,
Voor het gecomb maandag/dinsdag-nummer tol
10 uur voormiddag.
Twee mannen hebben donder
dag op het vliegveld van Athene
een passagiersvliegtuig van de
Israëlische maatschappij El Al
met granaten en geweervuur aan
gevallen. Een Israëlische passa
gier werd daardoor gedood, ver
scheidene andere werden ge
wond.
Het vliegtuig werd beschadigd
en moest aan de grond blijven.
Het was uit Tel Aviv aangeko
men en stond klaar om naar Pa
rijs en verder naar New York te
vertrekken. Twee mannen zijn
gearresteerd. De politie zei dat
zij naar Griekenland waren ge
komen om deze daad van sabota
ge tegen Israël te verrichten.
De politie deelde mee dat de
twee gearresteerden Arabische
terroristen zijn. Het zijn de 19-
jarige Maheb H. Soeleiman uit
De ruimtevaarders in de Apollo-
8 hebben het leeuwendeel van
hun taak achter zich. Na tien
maal rond de maan gedraaid te
hebben, hebben zij hun motor op
nieuw in werking gesteld voor de
thuisreis. Vandaag moeten zij in
de Stille Oceaan landen, waar het
vliegdekschip „Yorktown" al
klaar ligt voor de berging. Het
ruimteschiph ligt na ds koerscor
rectie van woensdagavond in de
juiste koers.
Tijdens de televisie-uitzending
van woensdagavond konden geen
beelden van de aarde en de maan
meer worden doorgeseind omdat
de vensters van het ruimteschip
„beschamend vuil" waren gewor
den, zoals commandant Borman
zei. De drie mannen blijken moe
te zijn en houden zich het grootste
deel van de thuisreis rustig.
De Amerikaanse raketdeskun-
dige van Duitse afkomst prof.
Wernher von Braun heeft dins
dag in een vraaggesprek met de
Franse staatsradio „France-In
ter" een fantastisch toekomst
beeld geschetst.
„Ik denk dat ik het nog zal
meemaken dat op de maan vaste
stations worden ingericht, net
zoals we die nu aan de polen van
de aarde hebben. Bovendien zul
len er verscheidene vaste stations
in banen rond de aarde komen".
De 56-jarige professor zei verder
dat „omstreeks 1985-1990 de
mens voet op Mars gezet zal heb
ben". „Wij kunnen al zeggen hoe
de bewoonbare ruimteschepen er
uit moeten zien, die de mens naar I
andere planeten brengen en het
hem mogelijk maken op zekere
dag het zonnestelsel te verlaten".
De kosten voor het transport
en materiaal zullen volgens Von
Braun in de toekomst veel lager
worden, omstreeks het tiende
deel van het bedrag dat er nu
aan wordt uitgegeven. Hij zei er
van overtuigd te zijn dat vaste
stations om de aarde rendabel
zullen zijn. „De nieuwsgierigheid
van de mens stelt hem in staat
veel dingen te bereiken. Hoe meer
hij daarin slaagt, hoe meer ken
nis hij vergaart, maar tegelijker
tijd wordt hij nederiger, want hü
is zo klein in verhouding tot het
immense heelal".
In een vraaggesprek met de
voorzitter van het Hermann-
Oberthgenootschap in Baden-
Württemberg, Friedrich Alber,
heeft Von Braun gezegd dat al in
1972 een bemand zonne-observa-
torium zal opstijgen, dat in de
eerste fase drie geleerden 28 da
gen lang zal herbergen. Met dit
station, dat in een baan om de
zon komt, zullen de zon en de
kosmische ruimte kunnen wor
den bestudeerd zonder dat men
daar last heeft van de storende
atmosfeer van de aarde.
Frank Borman, James Lovell
en William Anders zulen een dik
ke bundel aantekeningen, waar
nemingen en ervaringen en een
stapel foto's meebregen. Enige
grote moeilijkheden voor 'n lan
ding op de maan zijn nu opgelost.
INTERESSANTE VRAGEN
De geleerden hebben met op
luchting van de ruimtevaarders
via de radio gehoord dat de lan
dingsplaatsen en omstandigheden
voor de landing precies zijn zoals
zij hadden berekend. Sterren
kundigen kunnen zich al met in
teressante vragen bezig houden,
zoals de betekenis van .de witte
stralen die van blijkbaar zeer
jonge, kleine maankraters uit
gaan en hoe het te verklaren is
dat de wanden van de krater
Langrenus zes tot zeven terrassen
heeft, tei-wijl er geen lucht dus
geen erosie op de maan is. En wat
zijn de bruine kernen die James
Lovell in het midden van veel
kleine en misschien nieuwe kra-
trs heeft gezien?
De antwoorden zullen wel moe
ten wachten op de eerste landing
komend jaar, wanneer gesteente
van de maanbodem naar de aarde
kan worden gebracht.
Beelden van de landing kunnen
nu al door de nieuwe kunstmaan
„Intelsat-3" naar Europa worden
doorgeseind, zo is in het televi
siecentrum in Darmstadt donder
dag meegedeeld. Deze sterk ver
beterde kunstmaan werd vorige
week gelanceerd en in een statio
naire baan op 36.000 km hoogte
gebracht. Dindsdagavond kwam
in Darmstadt het eerste testbeeld
door. Omstreeks middernacht
werd daarna een uitzending van
16 minuten uit Tarento verzorgd,
waar de paus de nachtmis op
droeg.
RUSSISCHE BELANGSTELLING
Het Sowjetrussische persbu
reau heeft van de maanreis, nadat
deze was begonnen, voortdurend
verslag uitgebracht. Het meldde
dat.aan boord van het ruimte
schip een paar kleine moeilijkhe
den waren overwonnen en dat al
les aan boord goed functioneerde.
Het ruimteschip „zal terugkeren
met de 2e kosmische snelheid,
te vergelijken met de snelheid
waarmee het Sowjetrussische
automatische station Zond-6 te
rugkeerde". De verslaggever van
Tass meldde voorts dat de eerste
koerscorrectie van de thuisreis is
verricht, maar zegt er niet bij hoe
precies dat wel gebeurd is.
GEEN WÓÓRD
In communistisch China heb
ben de kranten, radio en televisie
nog steeds met geen woord mel
ding gemaakt van de Amerikaan
se ruimtevlucht. Sinds 1961 is het
daar al gewoon dat Amerikaanse
en Russische ruimteprestaties
worden verzwegen.
Apollo 8-astronaut William An
ders laat hier zijn tandenborstel
door de ruimtecabine zweven tij
dens de rechtstreekse televisie-
uitzending uit de cabine van het
ruimteschip.
KOERSWIJZIGING
GING NIET DOOR
De koerswijziging die de Apol-
Io-8 donderdag om 13.09 uur Ned.
tijd had moeten uitvoeren is niet
doorgegaan omdat het ruimte
schip precies op de juiste koers
ligt, zo is in Houston meegedeeld.
In het ruimteschip met de drie
heelalreizigers gaat alles zo goed
als men zich maar wensen kan.
Gisteravond om vier minuten
over negen bevond het ruimte
schip zich halverwege. De afstand
tot zowel aarde als maan is dan
190.759 km. Het ruimteschip snelt
met 6.457 km per uur op de aarde
af.
Volgens de jongste weersver
wachting kan in het landingsge
bied plaatselijk onweer optreden,
maar de NASA-autoriteiten ma
ken zich daar niet ongerust over.
Donderdagochtend vroeg Wil
liam Anders aan Houston om ra-
diomuziek, niet hard omdat zijn
kameraden sliepen. Het radio
verkeer werd tot een minimum
beperkt.
Tripoli en de 25-jarige Mahmoed
Mohamad uit Palestina. Er werd
een passagier gedood, de Israëliër
Leon Shirdan, en er was een ge
wonde, de gastvrouw.
Het „volksfront voor de bevrij
ding van Palestina" heeft een
communiqué uitgegeven, waarin
van Griekenland de vrijlating
van de twee terroristen wordt
verlangd. „De Griekse autoritei
ten zouden daarmee hun respect
tonen voor de heilige en wettige
strijd van de verdrukten tegen
de invastie en de buitenlandse
bezetting van hun grondgebied",
aldus 't front, dat de gehele ver
antwoording vor de aanslag op
zich neemt.
Het was de tweede maal dat
het „Palestijnse bevrijdnigsfront"
een aanslag doet op zich in het
buitenland bevindende vliegtui
gen van de Israëlische burger-
luchtvaartmaatschappij „El Al".
Op 23 juli van dit jaar dwongen
enkele commando's van het front
de piloot van een „El Al"-vlieg-
tuig op het vlieggveld van Algiers
te landen.
Bij het communiqué werden
foto's van de heide „helden van
de Palestijnse bevrijding" uitge
reikt.
In een verklaring zegt de Israë
lische regering, dat deze aanslag
een gevaar voor de Israëlische
luchtvaartmaatschappij, maar
ook vor de gehele mensheid" be
tekent. „Zij tekent niet alleen het
moordzuchtige karakter van de
daders, maar ook de aard van de
genen die er achter staan".
De Nederlandsche Bank heeft IjJ. overeenstemming bereikt. De
Paus Paulus heeft dinsdagnacht
temidden van de arbeiders van
de nieuwe staalfabriek in Taran-
to de geboorte van Christus ge
vierd.
Het hoofd van de r.-k. kerk
verruilde de renaissancepracht
van het Vaticaan voor een altaar
van staal om, zoals hij zei, de
kloof tussen de kerk en de wereld
van de arbeiders te overbruggen.
Niet in de pontificale draagstoel,
maar op een elektrische lorry
werd de paus de indrukwekkende
staalfabriek binnengedragen,
waar hij van harte werd toege
juicht door 15.000 aanwezigen,
onder wie meer dan 5.000 arbei
ders van de fabriek.
Na een rondtocht door het fa
briekscomplex nam hij geschen
ken van vertegenwoordigers van
de bevolking in ontvangst; mis
wijn van een landarbeider, brood
van een visser, de miskelk van
een arbeider in de munitie-
industrie, en van een staalarbei-
der een blok staal, verpakt in een
olijfhouten kistje, symbool voor
de samensmelting van de eeu
wenoude olijfcultuur en de mo
derne industrie van Taranto.
Tijdens de nachtmis erkende
de paus tegenover de arbeiders
dat het hem moeilijk viel zich
voor hen, als vertegenwoordigers
van de hele arbeidende bevolking
van de wereld, verstaanbaar te
maken.
„Wat de reden ook mag zijn,
deze rede is moeilijk voor ons.
Het blijkt bijna of er geen ge
meenschappelijke taal voor u en
ons is. U vertoeft in een wereld
die ons, mensen van de kerk, vol
komen vreemd is". Werk en
godsdienst zijn verschillende en
vaak tegengestelde zaken, maar
volgens paus Paulus is daar geen
enkele reden voor. De kerk luis
tert naar de arbeiders, heeft be
grip voor hun behoeften. „Zij
deelt niet in de klassepassies als
deze tot explosie komen in haat
en gewelddaden, maar zij erkent
de noodzaak van rechtvaardig
heid onder eerlijke mensen en
verdedigt en bevordert dit, voor
zover mogelijk".
950 JAAR
Het was de eerste maal in bijna
950 jaar dat een paus een bezoek
bracht aan zuid-Italië. Dat de
welvaart in dat deel van het land
niet overal even groot is als in
het snel groeiende Taranto, bleek
uit spandoeken en borden, die
langs de reisroute van de paus
werden opgehouden en waarop
hogere lonen, grotere economi
sche ontwikkeling van het zui
den en verschaffing van werk aan
de thans nog naar het welvaren
de noorden verhuizende arbei
ders werd geëist. De paus drukte
zijn sympathie uit met de beto
gers in een toespraak tot geeste
lijken en kloosterlingen in de ka
thedraal van Taranto. „Die on
fortuinlijke mensen zijn onze
broeders. Zij zijn met ons ver
bonden door het christendom en
de broederschap van Jezus die
vannacht werd geboren", zo zei
hij. Na de nachtmis keerde de
paus per vliegtuig terug naar
Rome. Acht uur na zjjn terugkeer
uit Taranto gaf de paus zijn zegen
„Urbi et Orbi" na een mis opge
dragen te hebben in de Sint Pie-
ter in aanwezigheid van duizen
den gelovigen.
met de representatieve organisa
ties van het handfelsbankwezen en
het landbouwkredietwezen overleg
gepleegd over wederinvoering van
kredietbeperkende maatregelen
zulks in verband met het gevaar
van een hernieuwd optreden van
conjuncturele spanningen en de
weinig bevredigende ontwikkeling
van de lopende rekening van de
betalingsbalans.
Het overleg heeft geleid tot
overeenstemming over een be
grenzing van de uitbreiding van de
korte kredieten aan de private
sector in de periode januariapril
1969 tot een bedrag gelijk aan
6 van de gemiddelde stand der
kredieten in de maanden septem
ber t/m december 1968. Bij de
vaststelling van dit percentage is
rekening gehouden met de seizoen-
matige stijging in de eerste maan
den van het jaar. Bij overschrijding
van de norm zullen de banken
renteloze deposito's aanhouden bij
de Nederlandsche Bank.
Voorts heeft de Nederlandsche
Bank de handelsbanken en de
landbouwkredietbanken verzocht
de groei van de lange binnenlandse
activa niet groter te doen zijn dan
de aanwas der lange passiva.
Over de technische modaliteiten
van beide regelingen die slechts
op ondergeschikte punten verschil
len van de restrictieregelingen die
in juni 1967 buiten werking wer
den gesteld was in november
van eind 1966 daterende restrictie
voor de korte kredietverlening
van de handelsbanken en land
bouwkredietbanken aan de lagere
overheid is gehandhaafd. Voor
1969 zijn de tot nu toe geldende
plafonds met 5 verhoogd.
Een vliegtuig met 47 inzitten
den 41 passagiers en zes be
manningsleden is in de nacht
van dinsdag op woensdag vóór
de landing in de Amerikaanse
stad Bradford in een sneeuw
storm neergestort.
Reddingsploegen maken ge
bruik van sneeuwtraktoren.
Het toestel, een Convair-580
van de Amerikaanse binnenland
se luchtvaartmaatschappij „Alle
gheny Airlines", voerde een
vlucht uit tussen Detroit en
Washington, met vele tussenlan
dingen.
De „Allegheny Airlines" heb
ben bekendgemaakt, dat er 18
doden zijn en 27 overlevenden.
Het lot van twee mensen is nog
niet bekend.
Met twee vliegtuigen zijn dins
dag de 82 bemanningsleden van
het Amerikaanse verkennings
schip „Pueblo" na 335 dagen
Noordkoreaanse gevangenschap
in de Californische plaats San
Diego aangekomen. Een 170 fa
milieleden waren ter verwelko
ming aanwezig.
President Johnson heeft een
onderzoek gelast naar de behan
deling van de „Pueblo"-beman-
ning' door de Noordkoreanen. Dit
onderzoek zal worden uitgevoerd
door de departementen van bui
tenlandse zaken en defensie.
Johnson en zijn regering zijn pijn
lijk getroffen door de mede
deling van de bemanningsleden
dat zij zijn mishandeld.
Drie Russische deskundigen
hebben een jaar afgezonderd
doorgebracht onder omstandig
heden die voorkomen bij een
langdurige ruimtevlucht zo
meldt het Russische persbureau
„Tass". Het zijn de arts Gher-
man Manovtsev, de bioloog An
drei Bozcbo en de technicus Bo
ris Olybysjev die van 5 novem
ber 1967 tot 5 november van dit
jaar leefden in een luchtdichte
kamer. Zij waren slechts via een
videofoon met de buitenwereld
verbonden. In hun vertrek wer
den planten gekweekt om de no
dige vitaminen aan hun voedsel
toe te voegen.
Urine werd geregenereerd tot
water en ook de uitgeademde
lucht werd weer zuurstofrijk ge
maakt.
Uit de resultaten van de proef
is gebleken dat de psychologische
barrière tegen een langdurig ver
blijf onder kosmische omstandig
heden niet onoverwinnelijk is, al
dus Tass.
Wisselvallig
Tijdens het wederzijdse kerst
bestand in Vietnam zijn bij ver
spreide gevechten in totaal 51
vietcongleden en twee Amerika
nen gesneuveld, aldus militaire
woordvoerders in Saigon.
Vier Zuidvietnamese soldaten
werden eveneens gedood. Bij een
totaal van 118 incidenten werden
voorts 33 Amerikaanse soldaten
gewond. Het bestand van 24 uur
van de geallieerden liep op Eer
ste Kerstdag om 11 uur in de och
tend (Ned. tijd) af. De vietcong
heeft een driedaags bestand af
gekondigd, dat tot de avond van
Tweede Kerstdag (Ned. tijd)
duurde
Sommige van de incidenten
gebeurden doordat de Amerika
nen vietcongstrijders beschoten,
die zich te dicht in de buurt
waagden van de defensieve stel
lingen waar de Amerikanen zich
hadden teruggetrokken. De mees
te slachtoffers vielen echter in de
kerstnacht tengevolge van scher
mutselingen tussen patrouilles en
raket- en mortieraanvallen van
de guerrillastrijders, zo werd
meegedeeld
Tijdens de Kerstdagen heeft
zich boven west-Europa een noor
delijke stroming ontwikkelt, die
in stand wordt gehouden door een
depressiegebied dat van Spitsber
gen tot boven de Middellandse
Zee reikt. In de polaire lucht, die
hiermee werd aangevoerd, werden
felle opklaringen afgewisseld door
sneeuw- en hagelbuien. Vrijwel
overal werden in de polaire lucht
op Tweede Kerstdag maxima tus
sen 2 en 5 graden gemeten, maar
in het binnenland kwam het kwik
hier en daar maar net boven het
vriespunt. De weersituatie veran
dert maar weinig, zodat ook voor
vandaag wisselvallig weer wordt
Kortsluiting in een kerstboom
heeft maandag in Los Angeles
aan twee volwassenen en zes kin
deren het leven gekost. Volgens
de brandweer moeten zij door de
rookontwikkeling het bewustzijn
hebben verloren, waarna zij zijn
verbrand.
verwacht, waarbij middagtempefa*
turen rond het vriespunt zullen
worden bereikt.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Enkele sneeuwbuien
Opklaringen, afgewisseld door
enkele sneeuw- of hagelbuien.
Zwakke tot matige, aan de kust
af en toe krachtige noordelijke
wind. Middagtemperaturen om
het vriespunt.
VRIJDAG 27 DECEMBER
v.m. n.m.'
Breskens 7.36 8.22
Terneuzen 8.12 9.58
Hansweert 8.51 9.37
Walsoorden 8.55 9.41
ZATERDAG 28 DECEMBER
v.m. n.m.
Breskens 842 922
Terneuzen 9.18 9.58
Hansweert 9.52 10.32
Walsoorden 10.01 10.41
ZON
MAAN
op
onder
op
ondef
Dec.
27
8.48
16 34
12.37
1.18
28
8.48
16.35
12.48
2.32
29
8.48
16.36
13.01
3.47
30
8,48
16.37
13.17
5.01
31
8.48
16.38
13.39
6.15
i
