Overeenstemming groot-metaal over
éénjarige C.A.O.
LOGISVERHOGING VAN 5,5 PROGENT
PER 1 JANUARI
Op 1 juli 1969 nog twee procent
Het brood wordt
drie cent duurder..
De PTT tijdens
Kerst- en
nieuwjaarsperiode
EERSTE KAMER OVER DE
JAARLIJKSE HUURVERHOGINGEN
Minister Bakker:
SAMENWERKING BENELUXHAVENS
DRINGENDE NOODZAAK
Installatie commissie zeehaveaoverieg
Kerstschip voor
Biafra vertrekt
zaterdag
Kersttoespraak
koningin Juliana
President Johnson
in het ziekenhuis
HET WEER
DONDERDAG 19 DECEMBER 1968
25e Jaargang No. 5884
Winstdeling
Afgedwongen.
Twee miljoen
per jaar
Sfeer van onrust
Grote
teleurstelling
Geen water
in de wijn
Amerika vraagt
opheldering aan
Israël
Geslaagde en
mislukte overval
op London Airport
Ruim 110 miljoen
gulden voor
Belgische
kleurentelevisie
Het Baalhoek-
project
Praatcollege?
Vooruitziende blik
Radioverslag
opening kanaal
Gent—Terneuzen
kaas
uit het
vuistje
de r van
razend
lekker
èn voedzaam
Weerbericht
Hoogwater
Zou- en
Maanstanden
Frankering bij abonnement: TERNEUZEN
Directeur-Hoofdredacteur: P. J. van 3e Sande
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150—207?
Gironummer 38150
Abonnementsprijs 8,— per kwartaal; per maand
f 2,70. Losse nummers IS cent.
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per ram 16 cfr minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels f 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot a.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot
10 uur voormiddag.
Na langdurige onderhandelin
gen hebben werkgevers en werk
nemers in de grote metaalbedrij
ven overeenstemming bereikt
over een éénjarige c.a.o. De lo
nen zullen per 1 januari met 5%
procent stijgen, terwijl op 1 juli
1969 nog een verhoging volgt van
2 procent.
Om 11 uur dinsdagavond gaf de
raad van overleg in de metaal
industrie een communiqué uit,
waarin de mededeling werd ge
daan dat overeenstemming was
bereikt over nieuwe c.a.o.'s voor
de duur van een jaar. In de loop
van 1969 zullen de besprekingen
worden voortgezet om te trach
ten alsnog tot meerjarige c.a.o.'s
te komen.
Voorts is besloten dat een mi
nimum-vakantietoeslag zal wor
den toegepast van 540 voor
werknemers van 23 jaar en ouder,
alsmede voor kostwinners be
neden de 23 jaar.
vat naast een per 1 januari in
gaande loon- en salarisschalen-
verhoging van 5"/2 pet een z.g.
„opstapje" van 2 pet ingaande
1 juli 1969.
Ir. K. van der Pols, die verge
zeld van het merendeel der
werkgeversonderhandelingsdele-
gatie de persconferentie voorzat,
zei dat de delegatie het gevoel
heeft dat de overeenkomst is af
gedwongen omdat die op bepaal
de punten te hoog is.
De reden daarvan is de stem
ming die bij de werknemers is ge
kweekt en de sfeer van onrust,
die de werkgevers heeft doen
vrezen dat het niet tot overeen
stemming komen zou leiden tot
aktie in de bedrijven. In de hui
dige verhoudingen in de financiën
van de bedrijven is zulk een aktie
nog onaanvaardbaarder dan de
nu tot stand gekomen overeen
komst.
Er zal een door de werkgevers
gefinancierd fonds ie het leven
worden geroepen, beheerd door
een commissie uit de raad van
overleg. Uit dit fonds zullen een
aantal met name genoemde akti-
viteiten van de werknemersorga
nisaties in het belang van da be
drijfstak worden bekostigd.
Tenslotte is afgesproken dat
overleg zal plaats vinden over
mogelijke maatregelen tot be
zitsvorming. Daarbij zullen de
bestaande winstdelings- en gra
tificatieregelingen in beschou
wing worden genomen.
Zoals gebruikelijk geldt deze
overeenstemming onder voorbe
houd van goedkeuring door de
bevoegde instanties.
Van de kant van de werk
nemersorganisaties verklaarde
men dat „een behoorlijk resul
taat" was bereikt, hetwelk een
reële verbetering van de lonen en
salarissen, gezien tegen de ach
tergrond van de verwachte prijs
stijgingen, mogelijk maakt.
Van de zijde van de werkgevers
verklaarde men op een niet met
de werknemers samen gehouden
persconferentie, het gevoel te
hebben dat de overeenstemming
is afgedwongen en dat van wer
kelijk overleg van de kant van de
werknemers nauwelijks kan wor
den gesproken. Men is somber
over de vrije loonpolitiek.
Ir. K. van der Pols, woordvoer
der voor de werkgevers, merkte
op dat de direkt aanwijsbare
loonkostenstijging in 1969 in
deze bedrijfstak 8'/> procent zal
zijn en de werkelijke loonkosten
stijging in de buurt van de 10 pet
zal liggen.
De werkgevers zagen zich
„ten aanzien van de tegemoet
koming aan de vakorganisaties,
gesteld voor een voorstel, dat wat
betreft de hoogte uitgaat boven
alles wat tot nog toe op dit ge
bied is vertoond".
De heer Van der Pols doelde
hierbij op het feit, dat de werk
gevers zich bereid hebben ver
klaard gelden te storten In een
fonds a raison van tien gulden
per werknemer per jaar in dienst
van georganiseerde werkgevers.
De werknemers hebben duide
lijk gemaakt dat zij de voor dat
fonds bestemde gelden na aftrek
van kosten voor overleg en voor
een infrastruktuur daarvan wil
len bestemmen voor scholings-
en vormingsaktiviteiten van de
vakorganisaties.
Het bedrag dat per jaar in dat
fonds zal worden gestort, zal op
ongeveer twee miljoen gulden
komen.
De overeenkomst die na veel
moeilijkheden werd bereikt, be-
De heer Van der Pols herinner
de eraan dat hij vorige week
heeft gezegd te hopen, dat er
reëel overleg zou worden ge
voerd, nadat in informele be
sprekingen de grond voor mis
verstand uit de weg was geruimd.
Daarbij had hij duidelijk gedoeld
op de beschouwing van de eco
nomische achtergronden, van de
werkgeversvoorstellen.
Het was voor de werkgevers
een grote teleurstelling te mer
ken dat de werknemers daar geen
aandacht aan hebben geschon
ken. Ze hebben te kennen ge
geven dat die economische ach
tergronden wellicht wel juist
zijn, maar dat ze onverkort hun
voorstellen voor een eenjarige
c.a.o. handhaafden. Die eenjarige
c.a.o. was naar de mening van de
werkgevers identiek met het
eerste jaar uit de werknemers-
yoorstellen voor een 3-jarige
c.a.o. en die verder een aantal
breekpunten bevatte die identiek
waren met het grootste deel van
de verlangens der werknemers
op het stuk van de z.g. niet-
materiële zaken.
Onder de drang van de sfeer
die bij de werknemers is ge
kweekt, is er z.i. een somber
vooruitzicht voor de onderhan
delingen, die op grond van de
overeenkomst nog moeten wor
den gevoerd. Voor de vrije loon
politiek, wanneer de vakorgani
saties de voorwaarden voor 95
pet of meer dikteren, is er van
werkgeverspolitiek nagenoeg
geen sprake meer.
De heer Van der Pols zei dat
de werkgevers nog hebben ge
tracht de werknemers te bewegen
wat water in de wijn te doen,
maar de werknemers hadden
daar een categorisch „nee" op
laten horen.
De werknemersonderhande
laars verklaarden dat ze geen
moeilijkheden verwachten in de
bedrijven. Er is bij de onderhan
delingen niet meer gesproken
over een'eventuele staking. Er is
ook niet gesproken over de eco
nomische achtergronden en even
min over de „autonome loonstij
ging" die de werkgevers op 15
november in hun voorstellen
hadden genoemd.
Het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken heeft Is
raël om opheldering gevraagd
over een plan om de staf van de
Israëlische militaire administra
tie over te brengen naar een ter
rein op de berg Scopus in het
oude Jeruzalem, dat eigendom
is van het Amerikaanse comité
van de Lutherse wereldfedera
tie. Naar in Jeruzalem verluidt,
beschouwen de Israëliërs het
terrein als „oorlogsbuit", omdat
vóór de oorlog in juni 1967 het
Jordaanse leger zich van het
betrokken gebied meester zou
hebben gemaakt. Volgens de
Lutherse wereldfederatie werd
het terrein destüds tijdelijk be
zet door de Jordaanse politie.
Na overleg met de Nederland
se bakkerijstichting is de minis
ter van economische zaken in
verband met de invoering van de
b.t.w. en een stijging van de be
drijfskosten akkoord gegaan met
een verhoging van de prijs van
het grootbrood met 3 cent per
800 gram met ingang van 2 jan.
1969.
In de steden waar de prijs van
waterwitbrood, afgehaald in de
winkel, thans ten hoogste 71 cent
bedraagt, komt de prijs als ge
volg van deze verhoging op ma
ximaal 74 cent. In de provincie
steden, waar de huidige winkel
prijs 72 cent bedraagt, mag deze
worden verhoogd tot 75 cent. In
de overige plaatsen mag de win
kelprijs van 73 cent op 76 cent
worden gebracht.
De prjjzen van volkswitbrood
en volksbruinbrood mogen even
eens met 3 cent worden verhoogd.
De verhoogde prijzen van deze
broodsoorten zullen evenals te
voren 2 resp. 3 cent beneden die
van waterbrood moeten liggen.
De andere broodsoorten kunnen
naar rato van het gewicht in prijs
worden verhoogd.
Onveranderd geldt dat de prij
zen voor thuisbezorgd brood 3 ct
per 800 gram hoger mogen zijn
dan de maximale prijzen voor in
de winkel afgehaald brood.
Voor de uitvoering van de
PTT-diensten gedurende de
kerst- en nieuwjaarsperiode is
een aantal regelingen getroffen.
Op 25 en 26 december alsmede
op 1 januari a.s. zijn alle post
kantoren gesloten.
Op de zaterdagen 21 en 28 dec.
wordt één briefpostbestelling op
volledige sterkte uitgevoerd.
Voor zover nodig zullen in de
komende dagen extra-buslich
tingen worden uitgevoerd.
De nachtposttreinen rijden niet
in de nachten van 24/25, 25/26,
26/27 dec., 31 dec./l jan. en 1/2
januari.
Beide kerstdagen en op nieuw
jaarsdag wordt de telegraaf- en
telefoondienst uitgevoerd als op
zondag.
De eerste-kamercommissie voor
volkshuisvesting en ruimtelijke
ordening heeft „ernstig gewaar
schuwd" tegen het scheppen van
situaties, waarin de eerste kamer
haar grondwettelijke taak niet
meer kan vervullen. Indien dit,
zoals bij het voorstel om de jaar
lijkse huurverhogingen van 4 ,.op
6 pet te brengen, toch gebeurt,
dan begeeft men zich op het hel
lend vlak, aldus de commissie in
(haar verslag.
Het ontwerp werd ingediend
op 8 oktober en op 12 december
door de tweede kamer goedge
keurd. Het volledig verslag van
de behandeling stond nog niet
ter beschikking van de eerste-
kamerleden.
Zij staan thans voor de keus
het onderzoek van het wetsont
werp tot een zuiver formele aan
gelegenheid te degraderen of het
ontwerp niet vóór het einde van
het jaar af te handelen, waardoor
echter voor vele huurders en
verhuurders een onoverzichte
lijke situatie zou ontstaan.
De kamercommissie heeft thans
besloten het wetsontwerp vóór
het einde van het jaar op 23
december te behandelen, maar
Terwijl rechercheurs van Scot
land Yard zich in de handen ston
den te wrijven van voldoening over
de goede vangst, die zij zojuist
hadden gedaan door drie bandieten
bij een overval op London Airport
in de val te laten lopen, stopten
andeie dieven elders op hetzelfde
vliegveld hun zakken vol met dia
manten, stofgoud en dollars met
een waarde van bijna negenhon
derdduizend gulden.
Zestien gewaarschuwde politie
mannen stonden woensdag op
wacht toen de overvallers, die het
hadden gemunt op de kluis van
British European Airways, waarin
voor tussen de 2 en 4 miljoen gul
den aan goud en juwelen lagen,
gekleed In overvalls met een be
stelauto van de B.EA. de lucht
haven kwamen oprijden. De drie
mannen werden na een kort ge
vecht overmeesterd. Zij hadden
een vuurwapen, maskers, touw en
vervalste identiteitspapieren bij
zich.
De geslaagde diefstal gebeurde
in een loods van Pan American
Airlines. Daar alle aandacht op de
overval bij B.EA. was gericht,
hadden de dieven bij Pan American
het gemakkelijk.
behoudt zich het recht voor er
nader op in te gaan op basis van
de tot dusver tussen de regering
en parlement gewisselde schrif
telijke stukken en van het twee-
de-kamerdebat.
Het m.s. „Forra" dat levens
middelen, medicamenten, textiel,
fietsen enz. naar het eiland Sao
Tome zal brengen als een soort
kerstgeschenk aan de bevolking
van Biafra, zal zaterdag in de
loop van de dag van Amsterdam
vertrekken.
De dwingende noodzaak voor
hulp aan de Biafranen is veroor
zaakt, doordat de oogst zoete
aardappelen te vroeg is binnen
gehaald door de hongerende
mensen en er daardoor een voed-
selvacuum zal ontstaan in het be
gin van het jaar. Om dat te voor
komen is een flinke hoeveelheid
voedsel nodig.
De organisatoren van deze
kerstschip-aktie in Nederland
zijn vol lof over de bijdragen van
particulieren, maar wat teleur
gesteld over het Nederlandse be
drijfsleven. Men hoopt echter
vrijdag of zaterdagmorgen nog
zendingen te krijgen. Voor het
ogenblik staat ongeveer 250 ton
goederen in de loods „Argentinië"
bij de Kon. Holl. Lloyd in Am
sterdam gereed om te worden in
gescheept.
Uit Engeland, waar de filmak-
teur Michael Caine de aktie leid
de, wordt vrijdag 300 ton ver
wacht.
De Belgische kamer heeft in
eerste lezing een wetsontwerp
goedgekeurd, dat de B.R.T. en
R.T.B. machtigt een lening van
ruim 110 miljoen gulden op te
nemen onder staatsgarantie, voor
de voorbereiding van de invoe
ring van kleurentelevisie.
De minister van Nederlandse
cultuur, Van Mechelen, heeft bij
deze gelegenheid verklaard, dat
verwacht wordt dat de kleuren
televisie begin 1970 zijn intrede
in België zal doen,
De minister van verkeer en
waterstaat, drs. J. A. Bakker,
heeft woensdagmorgen bij de
installatie van de commissie zee
havenoverleg in Den Haag ge
zegd, dat de samenwerking tus
sen de Beneluxhavens „een
dringende noodzaak" is en voor
de betrokken havens iéder af
zonderlijk van groot belang.
Hij meent dat hier een taak
voor de zeehavenbeheerders is
weggelegd en dat hij het ver
heugend zou vinden, als de reeds
gelegde contacten kunnen wor
den verstevigd. Het onderling
overleg in de. commissie zeeha-
venoverleg kan, aldus minister
Bakker, hiertoe bijdragen.
Het bevorderen van een har
monische ontwikkeling van de
Beneluxhavens is in eerste in
stantie een taak van de centrale
overheden op (het havengebeu-
ren, o.m. de faciliteiten bij in-
dustievestiging in de havens.
Minister Bakker zei dat het de
taak van de overheid is de con
currentievervalsende factoren op
te sporen en, als deze een even
wichtige groei van de Neder
landse havens belemmeren, hier
tegen op te treden. Concurren
tievervalsing kan optreden door
te grote verschillen in de over
heidsbijdragen voor de infra
structuur en de exploitatie van
de havens en de haventerrei
nen. Dit kan leiden tot „onaan
vaardbare verschillen" in de
prijzen, die aan de gebruikers
van havens worden berekend.
Dergelijke verschillen kunnen,
zo vervolgde minister Bakker,
ook worden teweeggebracht door
speciale regelingen bij het in-
dustiebeleid.
Eerder in zijn rede zei de mi
nister dat naar hij aanneemt
„binnen afzienbaree tijd" op
regeringsniveau onderhandelin
gen met België zullen beginnen
over het Baalhoekproject.
De 27 leden tellende commis
sie zeehavenoverleg is door de
minister en door de voorzitter
ir. S. A. Posthumus met reser
ves omgeven. „Het zal veel in
spanning en discipline vergen
deze commissie te verheffen
boven een praatcollege of een
caroussel van stokpaardjes", zo
zei minister Bakker in zijn in
stallatierede.
Ir. Posthumus sprak van een
„moeilijk experiment". Binnen
één a twee jaar zullen de mi
nister en de commissie kunnen
uitmaken of het experiment is
gelukt of niet, zo liet ir. Posthu
mus weten.
Er zal in ons land zelden een
commissie zijn samengesteld met
een zo zware bezetting als deze
commissie zeehavenoverleg. De
havenbeheerders zijn vertegen
woordigd door de burgemeester
van Rotterdam; de commissaris
der koningin in Zeeland, mr. J.
van Aartsen; de burgemeester
van Terneuzen, de heer J. C.
Aschoff: mr. J. J. Prins voor het
havenschap Delfzijl en de bur
gemeester van Vlaaróingen. mr.
J. Heusdens als representant van
de kleinere zeehavens.
De rijksoverheid is aanwezig
met zes topfunctionarissen, de
directeur-generaal van de rijks
waterstaat, ir. J.. v. d. Kerk; de
directeur-generaal van het ver
keer, mr. J. Vrij; directeur-gene
raal van scheepvaart drs. H. J.
H. Janssen; mr. J. C. van-Alphen
de Veer, directeur-generaal voor
industrie en handel.
Verder is het bedrijfsleven
vertegenwoordigd door 14 per
sonen, o.w. drie namens de vak
bonden. Onder leiding van ir. S.
A. Posthumus, tweede-kamerlid
en oud-staatssecretaris van ver
keer en waterstaat, zal de com
missie zich bezig houden met
de integratie op havengebied, de
harmonisatie van vestigings- en
mededingingsvoorwaarden, de
investeringen in de havens, de
infrastructuur en het indelen
van de funkties van de Neder
landse havens.
Minister Bakker sprak de hoop
uit, dat de commissie zeehaven
overleg concrete voorstellen zal
kunnen doen, die getuigen van
een vooruitziende blik.
UTRECHT: Met het geven van
een laatste college heeft prof.
Plate dinsdag afscheid genomen
van de rijksuniversiteit. Op de
foto prof. Plate bij het betreden
van de aula. Links prinses Mar
griet.
Op Eerste Kerstdag, woensdag
25 december, zal koningin Ju
liana haar kersttoesoraak hou
den via Hilversum I, II en III van
13 tot ongeveer 13.15 uur (natio
naal programma).
Aansluitend aan deze toespraak
volgt de uitzending van de radio
nieuwsdienst.
Vandaag (donderdag 19 decem
ber) wordt het kanaal Gent-
Terneuzen geopend door konin
gin Juliana en koning Boudewijn
van België. Samen met de B.R.T.
zal de N.R.U. een rechtstreekse
reportage van deze plechtigheid
brengen van 11.30 tot 12.15 uur
via Hilversum II.
Verslaggevers zijn Dirk Tiele-
man (B.R.T.) en Eef Brouwers
(AVRO).
IS
President Johnson werd giste
ren in het marinehospitaal Be-
thesda in Washington opgeno
men. Hij heeft lichte koorts en
kou op de borst gevat, aldus 'n
mededeling van het Witte Huis.
Volgens een woordvoerder van
het Witte Huis is de president in
de nacht van dinsdag op woens
dag ziek geworden.
WEINIG VERANDERING
Een gebied met lage barome
terstanden strekt zich uit van
Noorwegen tot midden-Frank
rijk. Om dit druksysteem heen
werd met noordelijke wind
lucht aangevoerd naar west-
Europa. Hierin kwamen op
diverse plaatsen regen- of
sneeuwbuien voor. Boven Italië
bevindt zich een lagedrukgebeid
dat o.a. in de Po-vlakte regen
bracht. Aan de voorzijde van
deze storing werd warme lucht
aangevoerd waarbij in het zui
den van Italië de temperaturen
tot omstreeks 18 graden oplie
pen. In Spanje werd het 11 en
in onze omgeving' omstreeks 3
graden.
Daar het lagedrukgebied bo
ven Frankrijk in oostelijke
richting trekt, krimpt de wind
bij ons naar noordelijke rich
tingen, maar overigens veran
dert er nog Weinig in het hui
dige weertype.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Veel bewolking
Veel bewolking en plaatselijk
enige regen of sneeuw.
Zwakke, aan de kust matige,
wind uit noordelijke, richtingen.
Dezelfde temperaturen als giste
ren of iets hogere.
DONDERDAG
19 DECEMBER
v.m.
n.m.
Breskens
0.52
1.12
Terneuzen
1.28
1.48
Hansweert
2.02
2.22
Walsoorden
2.11
2.31
VRIJDAG 20 DECEMBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
1.36
2.12
2.46
2.55
n.m.
2.00
2.36
3.10
3.19
ZON
op onder
Dec.
19 8.45 16.30
20 8.45 -6.30
MAAN
op onder
9.03 15.'2
10.14 16.44