FRANSE FRANC WORDT
NIET GEDEVALUEERD
Verbazing in buitenland
over De Gaulle's besluit
SCHERPE DEVIEZENMAATREGELEN
OP KOMST
Mazing
in financiële
Gokkers
Ojeebire orde
bshsersie*
kringen
Doitderdsiag.
Verouderde
„grandeur"
Egoïstisch
Noorwegen
gereserveerd
Witteveen:
„Krachtig
en
programma
PRESIDENT BEWAARDE HET
BESLUIT ALS EEN GEHEIM
De generaal liet zelfs de ministers
in het onzekere
EXECUTIE VAN PANAGOUUS
VOOR ONBEPAALDE TIJD
OPGESCHORT
REGERING KONDIGT POLITIEKE
EN SOCIALE HERVORMINGEN AAN
IN NOORD-IERLAND
„Tocht rond de
maan in december
is niet
onverantwoord"
Maandag 25/Dinsdag 26 november 1968
25e Jaargang No. 5867
ES5?!8Z83-
De premier
zei niets
Weerbericht
ONTDEKKER
RHESUSFACTÖR
OVERLEDEN
Weer zware
vonnissen
Voorwaarde.
.„VoMedigre
bekentenis"
Span je wil vertrek
Amerikaanse en
Russische oorüogs-
schepen uit
MiddelSandse Zee
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
ftatósaSag-isjj öxmanenfcJIERNEUZEN
DMoSMtf Ifoofareriacfeog:P. 9. vmü do Sonde
Redactie- en
Administratie-adres: SmSdswal
Telefoon: 01150—2078
Gironummer: 88150
Abonnementsprijs ƒ8,per kwartaal} per maand
2,76. Losse nummers 13 cent.
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. I. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 18 ef; minimum per
advertentie f 2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels f 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot
10 uur voormiddag.
In zijn zondagavond voor de Franse radio gehouden toespraak heeft
president De Gauile gezegd dat de Franse monetaire crisis het gevolg
was van de morele, economische en sociale schok welke Frankrijk in
mei en juni j.l. had getroffen.
Het tekort op de begroting voor 1969, dat aanvankelijk werd gesteld
op meer dan IIV2 miljard francs, zal worden verminderd tot minder
dan 6y2 miljard. Het spreekt vanzelf dat de noodzakelijke beperkingen
met kracht zullen moeten worden toegepast, zowel wat veranderingen
als wat de inning van alle bestaande belastingen betreft.
land, daar de bank van Frankrijk
ervan afzag de bankbiljetten terug
te kopen.
De Franse president voegde
hieraan toe dat de staten, welke
hiertoe het beste zijn uitgerust.
Frankrijk aanzienlijke krediet
mogelijkheden hebben verschaft,
welke een aanvulling vormen van
de eigen Franse monetaire reser
ves.
Wat zijn besluit betreft niet tot
devaluatie over te gaan merkte de
president op, dat een dergelijke
operatie het grote gevaar inhield
in het geheel niet te zullen helpen,
maar alleen een ruinerend tijdelijk
hulpmiddel zou zijn en een belo
ning zou inhouden voor degenen
die on onze achteruitgang hadden
gegokt.
Men zal de dag zien komen,
aldus —de president, waarop door
de kracht van de slechte ervarin
gen de gehele wereld tot overeen
stemming zal komen over het tot
standkomen van een onpartijdig
en redelijk monetair stelsel, dat
leder land, mits het dit verdient,
zal vrijwaren voor de plotselinge
en absurde bewegingen van de
speculatie.
Om de betalingsbalans positief
te maken zullen wij ambtshalve de
exportcapaciteit van onze bedrij
ven vergroten, in het bijzonder
door bepaalde belastingen te ver
lagen die buitensporig zwaar druk
ken op hun opbrengstprijzen.
Over de openbare orde verklaar
de generaal De Gaulle dat de ge
wenste maatregelen moeten wor
den genomen, opdat het voortaan
uit is met alle opwinding en ver
toningen, met alle rumoer en op
tochten die de arbeid belemmeren
en door verstandige mensen als
schandalig worden ondervonden.
De Franse regering heeft beslo
ten tot onmiddeiliike instelling van
toezicht on het financiële verdeer
met het buitenland, zo is zondag
avond medegedeeld door het minis
terie van economische zaken en
financiën.
De tekst van het regeringsbe
sluit zou vandaag of morgen in
de Franse staatscourant worden
genubliceerd.
Het ministerie maakte verder
bekend dat als onderdeel van de
maatregelen ter bestrijding van de
speculatie tegen de franc deviezen-
controle wordt ingevoerd.
Het ministerie van financiën
heeft, in een communiqué medege
deeld dat pas over een week de
termijnhandel zal worden hervat
op de heropende wisselmarkten.
Uit betrouwbare bron werd ver
nomen dat in vergelijking met de
beheersing die van 29 mei tot 4
september van kracht is geweest,
verscheidene nieuwigheden zijn in
gevoerd. Een der belangrijkste wij
zigingen betreft de onderbrenging.
APe handelstransacties en het
goederenverkeer moeten worden
ondergebracht bij één bankier, die
eveneens moet zorgen voor de
aankoop van deviezen. Dat be
tekent dat het toezicht veel ge
makkelijker wordt en dat even
eens de papierwinkel wordt voor
komen, die onvermijdelijk is bij
een werkelijk toezicht op de devie-
zenhandel naar het voorbeeld van
wat op 28 december 1966 gold.
Het veel soepeler toezicht dat in
mei j.l. werd ingevoerd, heeft niet
kunnen voorkomen dat meer dan
tien miliard francs het land heeft
verlaten. Het heeft zelfs geleid tot
vermindering van de waarde der
Ijxaase bankbiljetten in het buiten-
Terwijl de financiële wereld na
de conferentie van Bonn vrij alge
meen sterk rekening had gehouden
met een waardevermindering van
de Franse franc en een devaluatie
percentage van iets beneden de
tien procent als waarschiinliik had
gehouden, wekte de mededeling
van de president De Gauile van
zaterdagavond dat de franc niet
zal worden gedevalueerd, de op
perste verbazing.
In financiële kringen te Amster
dam en speciaal in kringen van de
valuta- en geldhandel reageerde
men met de grootste verwondering
op het bericht uit Parijs, dat in
eerste instantie naast verbazing
ook de nodige verwarring en on
zekerheid te weeggebracht. Men
vroeg zich af wat hiervan moest
worden gedacht en velen spraken
het woord: „ongelooflijk" uit na
hetgeen de laatste dagen de inter
nationale valutahandel zo sterk
had bezig gehouden.
De weigering van president De
Gauile om akkoord te gaan met
een devaluatie van de franc heeft
Washington zaterdag als een don
derslag bij1 heldere hemel getroffen
en de Amerikaanse regerings
woordvoerder in eerste instantie
sprakeloos gemaakt.
Het bericht uit Parijs kwam in
de Amerikaanse hoofdstad binnen
op het. ogenblik dat president Lvn-
don B. Johnson in tegenwoordig
heid van de ministers van buiten
landse zaken en van defensie de
monetaire situatie besprak met de
minister van financiën, Henry
Fowler.
Evenals in andere hoofdsteden
had men in Washington on een
devaluatie van de franc gerekend.
Woordvoerders van het Ameri
kaanse ministerie van financiën
waren zo verrast dat zij de eerste
minuten na ontvangst van het
nieuws niet wilden reageren. Mo
gelijk .zo zeiden zij, volgt later
een verklaring.
Ik ben met stomheid geslagen
en ik geloof dat er reden is om
ontsteld te zijn, zei zaterdagavond
de directeur-generaal van een der
grote particuliere banken in Zu
rich toen hij via de radio had ge
hoord dat de Franse franc niet
wordt gedevalueerd.
De bankier voegde hieraan toe
dat hij naar ziin oordeel de mening
van de meeste financiële kringen
in Zwitserland weergaf. In die
kringen had men al de vrees uit
gesproken dat president De Gauile
zou volharden in „een beleid van
verouderde grandeur".
In Genève wilde een belangrijk
wisselkantoor zaterdagavond
slechts duizend Franse franc aan
nemen, maar de koers was tachtig
Zwitserse francs voor honderd
Franse vergeleken met 75 per 100
vóór de bekendmaking in Parijs.
Franse franc niet te devalueren in
felle bewoordingen veroordeeld.
Zo spreekt „The Observer" van
een ongelooflijke, niemand en
niets ontziende egoistische houding
van De Gauile. Om zijn eigen
ijdelheid te strelen, aldus het blad.
laat de Franse president de enige
politiek schieten die Frankrijks
welvaart had kunnen bestendigen.
Mogelijk zal hij de devaluatie van
de franc nog enige tijd kunnen
tegenhouden, maar de prijs daar
voor zal buitengewoon hoog zijn.
„The Observer" meent dat het
besluit van De Gauile een bedrei
ging vormt voor de monetaire
structuur van de hele westelijke
wereld. Misschien wil hij die struc
tuur wel aantasten. Denken wij
maar aan de situatie in maart, toen
De Gauile met opzet een goud
crisis uitlokte en hoopte het inter
nationale valutasysteem naar
Franse inzichten te kunnen wijzi
gen.
Het blad dringt in dit verband
aan op initiatieven in internatio
naal verband, waardoor althans de
ergste gevolgen van De Gaulle's
besluit zouden kunnen worden op
gevangen en het gevaar dat andere
regeringen het Franse voorbeeld
zullen volgen en ook aan een kort
zichtig nationalisme de voorkeur
geven, tijdig kan worden bezwo
ren.
De Noorse minister van finan
ciën, Ole Myrvill, heeft zondag
avond gezegd dat de nieuwe maat
regelen van president De Gauile
een tegenslag betekenen voor de
economische samenwerking tussen
de EEG-landen. Het is nog de
vraag of Noorwegen zal bijdragen
aan de drie miliard dollar die aan
Frankrijk in Bonn waren toege
zegd, zei Myrvill.
De Londense pers heeft zondag
het besluit van De Gauile om de
7»
Minister Witteveen vindt het.
nropramma van president De Gaui
le een krachtig en moedig program
ma om het economisch evenwicht
en het evenwicht on de Franse be
talingsbalans te herstellen. Hij
vindt het van groot belang dat niet
gesproken is over een beperkende
maatregel op de invoer. Het pro
gramma lijkt op deze wijze inter
nationaal gezien een goede oplos
sing, die zelfs in sommige opzich
ten zekere voordelen kan hebben
boven devaluatie, zo meent minis
ter Witteveen.
De minister zegt in zijn com
mentaar verder, dat voor zover hij
nu kan beoordelen, het programma
van de Franse president rechtvaar
digt dat aan Frankrijk de in' het
uitzicht, gestelde kredieten worden
verleend.
President De Gauile had zijn van de conferentie van de „tien"
geheim tot het eind toe bewaard.
Hij deelde zijn besluit om de
frank niet te devalueren zelfs
niet aan zijn ministers mee tij
dens de kabinetsvergadering van
zaterdagmiddag, zo meldt het
Franse persbureau A.F.P..
De leden van &i regering ver
trokken na een vergadering van
bijna vier uur van het Elysée
zonder >te weten wat er ging ge
beuren. Zoals ieder ander hoor
den zij dat pas een uur later,
toen de presidentiële perchef,
Pierre Louis Blanc, het korte
communiqué voorlas waarin het
besluit vermeld stond.
De kabinetsvergadering een
historische was in gespannen
sfeer begonnen. Vrijwel nie
mand twijfelde meer aan deva
luatie en verwacht werd dat de
ministerraad zich hoofdzakelijk
met de consequenties daarvan
zou bezighhouden. Sommigen
zeggen dat De Gauile nog geen
besluit had genomen, toen hij
om drie uur de zaal binnen
kwam.
Nadat minister van financiën
Ortoli verslag had uitgebracht
medegedeeld door het K. N. M. I.
te De Bilt, geldig tot dinsdagavond
Veel bewolking.
Veel bewolking en op de meeste
plaatsen droog weer. In de nacht
en ochtend hier en daar mist. Ma
tige aan de kust af en toe krach
tige wind tussen zuid en zuidwest.
In het algemeen iets hogere tem
peraturen.
in Bonn, kregen de ministers,
zoals gebruikelijk in belangrijke
gevallen, een voor een 't woord.
Velen spraken zich tegen deva
luatie uit. Toen alle dertig mi
nisters hun mening kenbaar
hadden gemaakt, vatte premier
Couve de Murville de zaak sa
men. Hij zou zelf geen conclu
sie hebben getrokken en De
Gauile hebben gevraagd te be
slissen. De president ihad ver
volgens het woord genomen
maar in tegenstelling tot de al
gemene verwachting niet zijn
eindoordeel gegeven. Na afloop
van het beraad nodigde hij al
leen Couve de Murville uit mee
te gaan naar ziin werkamer en
het was na een kort onderhoud,
dat hij zijn besluit nam en het
korte communiqué opstelde, al
dus deze lezing.
In een ziekenhuis te Luik is
vrijdag de Belgische professor
Pol Moureau, ontdekker in 1941
van de rhesusfactor, overleden.
Prof. Moureau, die 64 jaar is
geworden, kreeg in januari van
dit jaar een hartaanval en werd
sedertdien verpleegd in een zie
kenhuis.
Hij genoot o.a. internationale
faam als wetsgeneeskundig ex
pert.
Een Atheense krijgsraad heeft
zaterdagavond vier studenten
veroordeeld tot 21 jaar gevange
nisstraf op beschuldiging van
samenzwering ter omverwerping
van het Griekse bewind.
De veroordeelden behoorden
tot een organisatie, genaamd
,Rigas Ferarios", naar een Grieks
dichter en nationale held, die in
1798 in de strijd tegen de Turken
stierf.
Zeven mede-beschuldigden zijn
veroordeeld tot gevangenisstraf
fen variërend van vijf tot zestien
jaar.
De regering van het overwegend
protestantse Noord-Ierland heeft
politieke en sociale hervormingen
aangekondigd om de grieven van
de katholieke minderheid weg te
nemen. De ontevredenheid onder
het katholieke volksdeel leidde de
afgelopen maand in Londonderry,
de tweede stad van Noord-Ierland,
tot betogingen voor gelijke burger
rechten, oproer en plundering.
De katholieken, die daar de
meerderheid vormen, voelden zich
door het protestantse gemeentebe
stuur gediscrimineerd op het ge
bied van de huisvesting, de werk
gelegenheid en de uitoefening van
het stemrecht.
Met het oog op de „voortduren
de agitatie, en - onrust" heeft de
regering een ombudsman benoemd,
die de klachten van burgers moet
onderzoeken. Verder heeft zij een
ingrijpende hervorming en moder
nisering van de plaatselijke be
stuursstructuur in de komende
drie jaar beloofd, een billijker ver
deling van gemeentewoningen en
snelle uitvoering van een plan tot
verbetering van de economische
en sociale omstandigheden in Lon
donderry, waar grote werkeloos
heid heerst. De regering heeft
haar speciale bevoegdheden om bp
te treden tegen terrorisme in de
ijskast gestopt.
Daartoe behoort het recht om
ieder die de binnenlandse veilig
heid in gevaar brengt, zonder
vorm van proces op te sluiten en
kranten op dezelfde grond te ver
bieden. De regering waarschuwde
dat zij deze bevoegdheden indien
nodig zou herstellen.
Volgens betrouwbare kringen in
Athene heeft de Griekse regering
besloten de executie van de ter
dood veroordeelde Griekse soldaat
Panagoulis voor onbepaalde tijd
op te schorten.
Gezegd werd, dat een dergelijke
bekendmaking vermoedelijk bin
nenkort door de Griekse ambassa
des in het buitenland zal worden
uitgegeven. De reden voor het niet
doen van een officiële bekend
making in Athene zou zijn, dat en
kel de Griekse regering van me
ning zijn, dat het zou worden op
gevat als het buigen voor druk
van buitenaf.
De Griekse regering heeft ge
weigerd sommi"e verzoeken om
clementie voor Panagoulis, die op
een „onbeschaamde en onfatsoen
lijke manier" waren opgesteld en
inmenging in de binnenlandse aan
gelegenheden van Griekenland be
tekenen, te aanvaarden. Zo heet
het in een communiqué van het
Griekse ministerie van voorlich
ting. dat zaterdag bekend is ge
maakt.
De Griekse ambassade in Rome
heeft verklaard, dat aan Panagou
lis geen gratie kan worden ver
leend ais hij niet een verzoek om
clementie tekent, iets wat Pana-
goelis tot dusver heeft geweigerd.
De ambassade noemt een derge
lijk verzoek een „noodzakelijke
voorwaarde" voor het verkrijgen
van clementie krachtens de Griek
se wet.
In de verklaring wordt voo-ts
afkeuring uitgesproken over „een j
campagne van ondermijnende ele- j
menten ter misleiding van de in
ternationale opinie aangaande de
omstandigheden, die leiden tot het]
doodvonnis over Panagoulis".
De ambassade zegt, dat Pana
goulis zich in een onverdedigbare
positie heeft geplaatst door „een
volledige bekentenis" af te leggen
en door zijn houding voor de
rechtbank die hem berechtte.
De verklaring zegt, dat opruien
de organisaties die in het buiten
land werden gevormd, geen geheim
hebben gemaakt van hun oogmerk
om de Griekse regering omver te
werpen door middel van sabotage
en gewapende opstand.
Daarnaast hebben de leiders
van dergelijke organisaties een
campagne ontketend van interna
tionale agitatie ten gunste van
Panagoelis, die de positie van de
Griekse regering nog moeilijker
maakt, daar dit de schijn wekt dat
de regering zal moeten zwichten
voor buitenlandse interventie in
een binnenlandse aangelegenheid.
Welingelichte zegslieden in
Washington hebben bevestigd
dat Spanje de Verenigde Staten
heeft voorgesteld de Amerikaan
se en de Russische oorlogsvloot
uit de Middellandse Zee te laten
terugtrekken.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Dean Rusk
zou dit van zijn ambtgenoot Fer
nando Maria Castiella te horen
hebben gekregen tijdens hun be
sprekingen in Madrid over ver
lenging van het verdrag waar
onder Amerika militaire bases in
Spanje heeft.
De Amerikaanse oorlogsvloot
in de Middellandse Zee telt een
zestigtal schepen, waaronder
twee vliegdekschepen. De Russi
sche vloot telt een tiental sche-
minder,/
DEN HAAG: Ter gelegenheid
van het 15-jarig ministerschap
van de heer Luns worden gouden
penningen uitgebracht. (Fa.
Oranjemunt-Voorburg/Numis-
matique Lion d'Or). De heer L.
S. S. Weijl, directeur van de fir
ma heeft de bewindsman vrij
dagavond een bronzen „model"
en een gouden penning aangebo
den. Links mevr. Weijl.
De reis, die de drie Amerikaan
se ruimtevaarders Frank Borman,
Jim Lovell en William Anders op
21 december rond de' maan gaan
maken, is niet zo zinloos en on
verantwoord als de directeur van
het observatorium te Jodrell Bank
in Engeland, sir Bernard Lovell,
enkele dagen geleden heeft gezegd.
Dit is althans de mening van dr.
Thomas O. Paine, hoofd van het
Amerikaanse bureau voor lucht
en ruimtevaart NASA. Tijdens een
informele receptie door mevrouw
Johnson in Cocoa-Beach gaf de
heer Paine te kennen, dat bij de
inzichten van sir Bernard Lovell
niet deelde. Hij is er van over
tuigd. dat er voor de ruimtevaar
ders geen direct gevaar bestaat.
Er wordt geen enkel risico ge
nomen. De astronauten worden op
alle mogelijke complicaties voor
bereid.
Vier dagen geleden deed de di
recteur van Jodrell Bank de on
heilspellende uitspraak, dat de
astronauten nooit naar de aarde
zullen terugkeren. „Zii zullen in
een baan om de aarde terecht
komen, waar zij nimmer uit kun
nen komen of zii worden gedood
wanneer zij in de dampkring te
rugkeren, aldus sir Bernard Lovell.
Volgens de heer Paine bestaat
hiervoor geen enkel gevaar.
Het hoofd van de NASO wordt
in ziin mening gesteund door de
ruimtevaarders, die de tocht In
december gaan ondernemen. VoI«
gens de astronaut William Anders
is er geen reden tpt bezorgdheid
en zal de onderneming in belang
rijke mate biidragen tot de voor
bereiding voor een landing op de
maan, die volgend jaar juni zal
worden gemaakt.
DINSDAG 26 NOVEMBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.n. n.m.
603 6.45
6.39 7.21
7.13 7.55
7.22 8.04
WOENSDAG 27 NOVEMBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.n. n.m.
7.12 '7.58
7.48 8.34
8.22 9.08
8.31 9.17
ZON
MAAN
Nov.
26
27
28
29
20
op onder op onder
8.18 16.36 13.47 23.39
8.20 16.35 14.00
8.21 16.34 14.10 8.59
8.23 16.34 14.20 2.15
-8.24 £6^3 £4.30
