Tweede Kamer over verhoogde
defensie-uitgaven
Radio
en
Televisie
Mr. BERKHOUWER: OM RISICO'S TE
DEKKEN MOET MEN PREMIE
BETALEN
waar
krijgt u
tegenwoordig
nog zoveel
voor zo
weinig?
K.V.P. steunt de
regering
Nog meer moties
Bezwaren
Weinig
waardering
„Bittere
noodzaak"
Waarom geen
250 miljoen?
Het offer is groot
Niet aangenomen
Behoud van de
vrede
Een lumineus idee
©onderfag 21 nov. 1908 DE VRIJE ZEEUW Pagina?
Tijdens het debat over de
noordatlantische verdragsorgani
satie en het defensiebeleid, waar
mee de tweede kamer woensdag
morgen Is begonnen, heeft de p.s.
p.-afgevaardigde Van der Spek
rijn opvattingen neergelegd in
twee moties, waarin de regering
wordt gevraagd het NAVO-verdrag
op te zeggen en af te zien van
plannen om de militaire inspanning
op te voeren.
Volgens de eerste motie besten
digt het NAVO-verdrag de verde
ling van de wereld in militair-
economische machtsblokken. Door
de met deze verdeling gepaard
gaande bewapeningswedloop wordt
het bestaan van de snelheid op het
spel gezet en worden enorme ka
pitalen aan constructieve doelein
den onttrokken.
De tweede motie stelt dat een
consequente ontspanningspolltlek
ten opzichte van Oost-Europa in
het belang van alle betrokkenen is
en dat opvoering van de militaire
inspanning in strijd is met deze
ontspanningspolitiek.
De heer Van der Spek meende
dat reeds véór de inval in Tsjecho-
Slowakije was besloten tot een
verhoging van de defensieinspan
ning en dat deze inval slechts Is
aangegrepen als motivering.
Mr. Mommersteeg (k.v.p.J «telde
dat de NAVO heeft bijgedragen
tot stabiliteit en daarom een vre
debewarende functie heeft. Overi
gens mag de NAVO geen doel op
zichzelf zlfn. De politieke taak van
het bondgenootschap dient een
duidelijker vorm te krijgen, waar
voor betere communicatie tussen
de bondgenoten is vereist. Het
NAVO-beraad moet worden voor
afgegaan overleg der Euro
pese landen onderling.
De k.v.p. staat positief tegen
over de voorgestelde maatregelen
om een deel van de achterstand ln
te lopen. De normale planning
wordt niet overschreden; zelfs
worden geen pogingen gedaan om
de achterstand geheel ln te lopen,
aldus mr. Mommersteeg.
Over het lidmaatschap van Por
tugal en Griekenland zei spr. dat
reeds in 1949, toen door aanvaar
ding van Portugal de veiligheid
van meer belang werd geacht dan
democratie, Nederland „vuile han
den" kreeg.
Nederland en de andere demo
cratische lidstaten moeten druk op
Griekenland en Portugal blijven
uitoefenen om herstel van de de
mocratie te bewerkstelligen. Mr.
Mommersteeg waarschuwde dat
juist de huidige politieke situatie
Griekenland, waarvan de geografi
sche ligging de regeerders een
troef in handen geeft, dit land als
bondgenoot waardeloos kan ma
ken.
Mr. Van der Stoel (p.v.d.a.)
diende twee moties in betreffende
Griekenland en Portugal en ver
sterking van de politieke rol van
het bondgenootschap.
Er wordt bij de regering op aan
gedrongen in overleg te treden
met de overige democratische lid
staten om een gecoördineerd be
leid tot stand te brengen, dat Is ge
richt op herstel van de democra
tie in Griekenland en Portugal.
De regering dient in het NAVO-
overleg te bevorderen, dat de poli
tieke rol van het bondgenootschap
wordt versterkt door coördinatie
van de pogingen om in de contac
ten met de landen van het War
schaupact de weg te banen naar
ontspanning en naar maatregelen
tot wapenbeheersing en weder
zijds gecontroleerde ontwapening;
intensivering van het overleg tus
sen de lidstaten over de mogelijk
heden om crises in Europa en in
het Middellandse Zeegebied te
voorkomen of voor ontstane crises
een vreedzame oplossing te zoe
ken.
Spr. hoopte dat minister Luns
zich tegen een eventueel verzoek
om toetreding van Spanje zou uit
spreken en noemde het spijtig dat
uitstoting van Griekenland en
Portugal uit het bondgenootschap
onmogelijk is.
De p.v.d.a. heeft onoverkomen-
lijke bezwaren tegen een verho
ging van de defensie-uitgaven, die
uitgaat boven hetgeen nodig is om
ln kleine oorlogen de vijand het
hoofd te bieden, zo verklaarde hij.
Mr. Van der Stoel zei te menen
dat de politieke verhoudingen in
Europa, mede als gevolg van de
Crczjnev-doctrine, in ongunstige
7'n zijn gewijzigd. Interventie in
Joego-Slavië en Roemenië moet
niet worden uitgesloten en de toe
stand in het gebied van de Mid
dellandse Zee is zorgelijk.
Drs. Visser (D '66) verklaarde
dat zijn fractie weinig waardering
voor de NAVO kon opbrengen en
kritisch staat tegenover de voor
gestelde maatregelen.
Versterking van de conventione
le strijdkrachten brengt gevaren
met zich, ook al gezien de beperk
te rol van deze strijdkrachten in
het huidige nucleaire tijdperk. Drs.
Visser uitte voorts kritiek op het
buitenlandse beleid van Nederland.
Mr. C. Berkhouwer (v.v.d.) ver
klaarde de NAVO te zien als een
maatschap ter waarborging van
menselijke vrijheden en waarden.
Om de risico's te dekken moet een
premie worden betaald. Als de
risico's groter worden, moet de
premie worden verhoogd.
De v.v.d. aanvaardt een tijdelijke
verhoging van de defensieuitgaven,
al is zij niet gelukkig met een ver
hoging van de motorrijtuigenbelas
ting. Een grotere mate van tempo
risering van de overheidsinveste
ringen zou aanbeveling verdienen.
Hij verzocht het kabinet deze mo
gelijkheden te overwegen en liet
doorschemeren dat hij eventueel
een motie over deze kwestie zal
indienen.
De afgevaardigde van het g.p.v.,
de heer Jongeling, zei de regering
volledig te steunen in haar pogin
gen oip het allerergste een
Russische bezetting te voorko
men. Versterking van de defensie
is bittere noodzaak; het offer van
225 miljoen gulden is noodzakelijk,
aldus spreker.
De c.h.-at'gevaardigde Mellema
noemde een verhoging van de de
fensie-inspanning met 225 miljoen
gulden aanvaardbaar. Hij vroeg
waarom niet tot een extra-inspan
ning ten bedrage van 250 miljoen
was besloten.
Evenals mr, Mommersteeg in
formeerde hij welke overheidsin
vesteringen en voor hoe lang zul
len worden getemporiseerd.
Hij was „niet gelukkig" met de
hernieuwde stijging van de motor
rijtuigenbelasting en hij Informeer
de of niet „voor een enkele maal"
iets anders had kunnen worden
gevonden, bijvoorbeeld op het ge
bied van de vermogensbelasting.
Spr. stelde met nadruk dat mili
taire inspanning nooit het oost
west probleem kan oplossen en dat
zij ondergeschikt moet worden ge
maakt aan politieke maatregelen.
Erkenning van de Oder-Neisse
grens en van de D.D.R. lost niet
alie moeilijkheden op.
De communist Hoekstra sprak
van een onaanvaardbare ontwikke
ling, die een directe reactie van de
werknemers vereist. De bewape
ningswedloop zal niet alleen leiden
tot een verscherping van de inter
nationale toestand, maar ook de
spanning tussen de NAVO-landen
onderling en in de NAVO-landen
zelf vergroten.
Mr. dr. Geelkerken (a.r.p.) noem
de de maatregelen onvermijdelijk.
De a.r.p. zal zich niet verzotten
tegen het brengen van een offer,
dat groot is, maar dat aanvaard
baar is omdat het de vrede dichter
bij brengt.
Spr. stelde dat de agressie van
de Warschaupactlanden uitslui
tend tegen Tsiecho-Slowakije en
niet tegen de NAVO was gericht.
Ook al betekent de versterking
van de Russische vloot in de Mid
dellandse Zee een verhoging van
de spanning, het behoeft nog geen
bedreiging van de NAVO te ziin.
Dr. Geelkerken concludeerde dat
geen sprake is van een reële agres
sie tegen of van een directe be
dreiging van de NAVO-landen, al
is de mogelijkheid daartoe ver
groot.
Ir. Van Dis (s.g.p.) noemde het
gevraagde offer verre van aange
naam, maar noodzakelijk. Het zou
onverantwoordelijk zijn de bewa
pening niet te versterken.
Drs. Aarden (groep-Aarden)
meende dat de militaire maatrege
len die de regering voorstelt, niet
vergezeld gaan van maatregelen
die de regering voorstelt, niet ver
gezeld gaan van maatregelen die
haar uitgangspunt waar maken,
dat het streven naar ontspanning
een essentieel onderdeel blijft van
het regeringsbeleid.
Spr. zei verbaasd te zijn dat de
regering mogelijkheden ziet om 45
miljoen gulden te besparen op in
vesteringen. Hij vroeg zich af of
de regering in de vóór de Tsjecho
slowaakse crisis gepubliceerde
nota over het NAVO- en defensie
beleid niet het door haarzelf ge
schapen beeld van het oosten tot
uitgangspunt voor het beoordelen
van de situatie heeft gemaakt.
Ook drs. Franssen (p.v.d.a.) had
kritiek oo de nota, die hii eenzijdig
en onvolledig achtte. Het westen
is z.i. medeschuldig aan de koude
oorlog en de bewapeningswed
loop. Indien de regering niet kan
stellen dat Nederlands lidmaat
schap van de NAVO de wereld
vrede dient, behoort zij uittredin"
uit het bondgenootschap voor te
staan.
De fractieleider van de p.v.d.a.,
drs. Den Uyl diende een motie in,
waarin de regering wordt gevraagd
haar voorstellen met betrekking
tot de defensie-inspanning zodanig
te herzien dat deze uitsluitend zijn
gericht op de verhoging van de
paraatheid en mobiliteit op korte
termijn.
Volgens de motie wordt in de
huidige internationale situatie het
behoud van de vrede gediend door
een gemeenschappelijke politieke
reactie van het bondgenootschap
als vervat in het communiqué van
de NAVO-ministerraad.
VRIJDAG 22 NOVEMBER 1968
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws;
7.10 Het levende woord; 7.15 Badi-
nerie: semi-klassieke en moderne
muziek (gr.) (7.30 Nieuws; 7.32
Actualiteiten; 7.50 Overweging;
8.00 Nieuws); 8.30 Nieuws; 8.32
Voor de huisvrouw (9.00 Gymnas
tiek voor de huisvrouw); 9.35 Wa
terstanden; 9.40 Schoolradio; 10.00
Stereo: Aubade: Klassieke orkest
werken (gr.); 11.00 Nieuws; 11.02
Voor de zieken; 11.55 Mededelin
gen; 12.00 Van twaalf tot twee:
Om een kogel uit de hersenen
van een patient te verwijderen, is
een van de chirurgen in het Cali-
fornische Sunnyvale op de gedach
te gekomen een draaimolen te
gebruiken. De kogel zat op een ge-
'vaarliike plaats bij de 63-jarige
Joseph Barrios, die op 7 oktober
bti een overval werd aangeschoten.
Barrios werd in de draaimolen
gezet die gewoonlijk wordt ge
bruikt voor het oefenen van ruim
tevaarders, die er in moeten wen1
nen aan hogere versnellingen en
zwaartekracht. Twintig seconden
lang onderging Barrios een ver
snelling van vijf maal en daarop
vijf seconden zesmaal de zwaarte
kracht. Daarna kwam hij glim
lachend naar buiten. De „operatie"
leek slechts ten dele gelukt. De
kogel is wel weggedrukt naar een
minder gevaarlijke plaats, maar is
niet in een deel van de hersenen
terechtgekomen, waar hij zonder
al te groot risico kan worden ge
opereerd.
lekkere
lekkere
BlueBand
boordevol
bouwstenen
vitamine
encaroteen
voor de groei
en de stoet en
de energie
gevarieerd programma (12.22 Wij
van het land; 12.26 Mededelingen
voor land- en tuinbouw; 12.30
Nieuws; 12.41 Actualiteiten; 13.00
Raden maar...); 14.05 Schoolradio;
14.30 Musiësta: licht gevarieerd
muziekprogramma; 15.00 Mensen
als u en ik - profiel van een volk:
Bulgaren; 15.30 Stereo: Proefdraai
en: nieuwe lichte grammofoonpla
ten met commentaren; 16.00 Nws;
16.02 Persoverzicht; 16.15 Stereo:
Lichte pianomuziek; 16.30 Boem!:
popshow; 17.15 Sportkompas; 17.45
Actualiteiten; 18.00 Kerkorgelcon
cert: klassieke en semi-klassieke
muziek; 18.30 Nieuws en weer-
praatje; 18.46 Actualiteiten; 19.05
Wereldpanorama; 19.15 Stereo:
Lichte orkestmuziek met zang
soliste; 19.45 Wijd als de wereld:
wekelijkse internationale oriëntatie
in kerk, zending en oecumene;
19.55 In: licht gevarieerd platen,
programma; 21.00 De laatste min
naar, hoorspel; 21.40 Stereo: Ope
rettemuziek (gr.); 22.00 Thriller
theater, hoorspel; 22.30 Nieuw,
nieuwer, nieuwst: gevarieerd pro
gramma (22.40 Nieuws); 23.55—'
24.00 Nieuws.
HILVERSUM II: 7-00 Nieuws;
7.10 Ochtendgymnastiek; 7.20 Ste
reo: Lichte grammofoonmuziek;
7.54 Deze dag; 8.00 Nieuws; 8.11
Radiojournaal; 8.20 Stereo: Lichte
grammofoonmuziek (8.30 De
groenteman); 8.50 Woordelijk
vandaag de dag; 9.00 Voor kleine
bezetting: moderne muziek (opn.);
10.00 Voor de kleuters; 10.10 Ar
beidsvitaminen (gr.) (11.00 Nws);
11.30 Het Brabants Barok ensem
ble: oude muziek; i 1.55 Beursbe
richten; 12.00 Blik op de wereld,
een informatief programma: 12.26
Mededelingen voor land- en tuin
bouw; 12.29 Overheidsvoorlichting:
Uitzending voor de landbouw;
12.39 Stereo: Lichte grammofoon
muziek; 12.49 Recht en slecht,
praatje; 13.00 Nieuws; 13.11 Ac
tualiteiten; 13.20 Voor de midden
stand; 13.25 Stereo: Semi-klassie
ke muziek (gr.); 14.10 Toerisme:
een veertiendaags programma met
toeristische informatie uit binnen-
en buitenland; 14.30 Poëzie op
punten: wedstrijd in het voordra
gen van luchtige poëzie tussen
Belgische en Nederlandse gymna
siasten; 15.00 Klein chanson; 16.00
Nieuws; 16.02 Thuis: programma
voor thuiszittenden; 16.45 Bariton
en piano: klassieke muziek (opn.);
17.40 Informatie: achtergronden en
commentaar; 18.00 Nieuws; 18.16
Berichten; 18.20 Uitzending van de
P.v.d.A.; 18.30 Hee, een program
ma voor onvolwassenen; 19.10
Jazzrondo: jazz-musici en de pop
muziek; 19.30 Nieuws; 19.35 Crite
rium: kunst nader beschouwd;
20.00 Jazz-concert; 21.00 Stereo:
Radio filharmonisch-orkest, koren
en solisten: klassieke en moderne
muziek; 22.40 Nieuws; 22.50 Actua
liteiten; 23.00 Stereo: Prettig week
end: licht gevarieerd platenpro-
gramma; 23.5524.00 Nieuws.
HILVERSUM III: 9.00 Nieuws;
9.02 Klink - klaar, zonder nonsens
(10.00 Nieuws); 11.00 Nieuws;
11.03 Micro-notities; 12.00 Nieuws;
12.03 Agent 000; 13.00 Nieuws;
13.03 Programma met Hans Kem-
na; 13.30 Help; 14.00 Nieuws; 14.03
Lynx; 15.00 Nieuws; 15.03 Muziek-
boetiek (16.00 Nieuws); 17.00 Nws;
17.02 Radiojournaal; 17.0518.00
Tussen 10+ en 20—» programma
voor de tieners.
BRUSSEL (Ned. ultz.): 12.00
Nieuws; 12.03 Lichte muziekt 12.40
Weerbericht, mededelingen, pro,
gramma-overzicht en SOS-berich-
ten voor de schippers; 12.48 Lidhts
muziek; 12.55 Buitenlands pers<
overzicht; 13.00 Nieuws, weerbe.
richt, dagklapper en beursberich<
ten; 13.20 Tafelmuziek; 14.00 Nws:
14.03 Schoolradio (15.00 Nieuws)!
15.30 Klassieke muziek; 16.00 Nws(
16.03 Beursberichten; 16.09 Lichts
muziek; 17.00 Nieuws, weerbericht
en mededelingen; 17.15 Etnischs
muziek; 17.45 Geestelijke liederenj
18.00 Nieuws; 18.03 Voor de sol'
daten. 18.28 Paardesportuitslagere
18.30Lichte orkestmuziek; 18.31
Verkeerswenken; 18.40 Graoimoi
foonmuztek; 18.45 SportkronieW
18.52 Taalwenken; 18.55 Grammo
foonmuzlek; 19.00 Nieuws, ween
bericht en actualiteiten. Aanslui'
tend; Weerpraatje; 19.40 Muzikals
lezing; 20.15 Russische muziek!
20.30 Lichte muziek (22.00 es
23.00 Nieuws); 23.40—23.45 Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
NEDERLAND I: 11.00—11.50
Schooltelevisie; 18.50 In kleur: De
Fabeltjeskrant; 18.56 Reclame;
19.00 Journaal; 19.03 Reclame;
19.06 In kleur: Voyage to the bot
tom of the sea, tv-feuilleton; 19.56
Reclame; 20.00 Journaal; 20.16 Re
clame; 20.20 Programma-overzicht;
20.24 In kleur; A(nno) D(ominil
'68: amussementsprogramma; 21.00
Schoppentroef, guiz; 21.30 Marcel
Amont Tour: muzikale show; 22.25
In kleur: Het spook en mevr. Muir,
tv-feullleton; 22.5022.55 Jour
naal; 23.0023.30 Teleac: En
France avec Nicolas (4).
NEDERLAND II: 18.50 In kleur:
De Fabeltjeskrant; 18.56 Reclame;
19.00 Journaal; 19.03 Scala, infor
matief programma; 20.00 Journaal;
20.16 Reclame; 20.20 Leven in de
pastorie, tv-feuilleton; 20.45 Touw
trekken om Brabants bodem, do
cumentaire; 21.35 In kleur: Bonan
za, tv-feuilleton; 22.25 Brandpunt;
22.4522.50 Journaal.
BELGIE (Ned. uitz.): 14.05-a(
16.00 en 18.25 Schooltelevisie;
19.00 R.k. godsdienstige uitzen-i
ding; 19.30 Programma-overzicht;
19.50 Nederlandse taalwenken;
19.55 Weerbericht; 20.00 Journaal;
20.25 Het proces Carl von O, tv<
spel; 21.40 Amussementsprogram»
ma; 22.05 Nieuws; 22.10—23.00
Young man from Boston, levens-
«Qteftisaa President Kenaedy.-
