Koningin Juiiana opende li-tunnel
in Amsterdam
PONTIAC
Nobelprijzen voor natuurkunde en
scheikunde toegekend aan Amerikaanse
hoogleraren
WELKOM
DOKTER
VERBINDING HOOFDSTAD MET HET
NOORDEN DER PROVINCIE
Totale kosten 208 miljoen gulden
Bfonchileffen
Vergiftigde
sinaasappels
toegediend:
zeven jaar
gevangenisstraf
Pagina 8
DE VBIJE ZEEUW
Donderdag 81 olrtofee? 1988
Plaquette
Stilstaande auto
motor af!
Praatpalen
Lengte
2025 meter
Vlotte verkeers
afwikkeling op
IJ-tunnel-route
KINDER
BOEKENWEEK
GEOPEND
ZEVEN JAAR
GEVANGENIS
VOOR PICARD
het meest verkochte merkhorioge
in nederland
Hirosjjma
Amerikaans
staatsburger
Besmettelijke
ziekten in
Nederland vrijwel
overwonnen
Amsterdam en in het bijzonder Amsterdam-noord verkeerde woens
dag in een feestroes. Koningin Juliana heeft door op een knop te druk
ken waardoor verkeerslichten binnen en buiten de tunnel op groen
sprongen, de IJ-tunnel opengesteld voor het gemotoriseerde verkeer.
Woensdagavond was het dansen op de Dam en er was een groot
vuurwerk in het Oosterdok.
Zo snel mogelijk na de opening
rond half twee reden tientallen
autobussen met bejaarden door de
tunnel om deze mensen, die te oud
waren om zaterdag een wandeling
door de tunnel te maken, de kans
te geven vóór de grote verkeers
stroom losbrak, de tunnel te zien.
In sommige kringen, verwant aan
de haven, leeft wei een ernstig be
zwaar. Dat is dat de tunnel te
hoog ligt. Schepen groter dan
35.000 ton kunnen niet over „de
drempel" en dat betekent dat het
oostelijk havengebied stilletjes aan
ver'aten geraakt.
Er waren toe'spraken van de mi
nister van verkeer en waterstaat
drs J. A. Bakker; de burgemeester
van Zaandam, tevens voorzitter
van het ontwikkelingsschap Zaan
streek, de heer R. Jaan Jr, en bur
gemeester Samkalden, die in het
RAI-congrescentrum waar de ko
ningin even over 10 uur was ge
arriveerd, het woord voerden om
hun vreugde en waardering voor
het tot stand komen van 't kunst
werk te uiten. Ruim 1400 gasten
waren in het congrescentrum bij
eengekomen en begaven zich na
de bijeenkomst per autobus naar
de zuidelijke ingang van de IJ-
tunnel waar de eigenlijke opening
geschiedde. Tegelijk werd een pla
quette onthuld ter herinnering aan
deze plechtigheid.
Jongens van de kweekschool
voor de zeevaart vormden een ere
haag en marinemensen joelden,
toen de koningin aankwam. 2500
duiven gingen de lucht in en de
schepen in de haven bliezen een
welkomstgroet.
Na de officiële openstelling ver
trok de koningin door de tunnel
naar noord, waar zij eert bezoek
bracht aan de tunnel-manifestatie,
waar o.m. de burgemeesters uit de
noordeliike randgemeenten hun
opwachting maakten. Omstreeks
half twee verliet H. M. Amsterdam.
Er is bij de bouw 141.000 kubie
ke meter gewapend beton gebruikt
en 16.000 kubieke meter ongewa
pend beton. Aan staal is 14.500 ton
nodig geweest. De totale lengte
van de palen waarop de tunnel en
bijbehorende werken rusten is 53
km ofwel de afstand Amsterdam-
Den Haag. Er moest alles bijeen
1 miljoen kubieke meter grond
worden verzet.
Heel belangrijk is het ventilatie
systeem. In de IJ-tunnel wordt de
lucht zijwaarts ingeblazen en af
gezogen. Beide buizen hebben dus
laier twee ventilatiekanalen. De
vuile lucht wordt 30 meter hoog
weggeblazen. Een veiligheidssy
steem waarschuwt onmiddellijk,
wanneer het koolmonoxyde-gehal-
te te hoog oploopt.
Om de 1039 meter lange tunnel-
bulzen „schoon" te houden is per
uur 2.656.800 kubieke meter bui
tenlucht nodig. Het is een onver
biddelijk voorschrift dat een stil
staande auto in de tunnel zijn mo
tor moet afzetten.
Ook aan de verlichting Is veel
zorg besteed. Bij in- en uitgang
zijn voorzieningen getroffen, die
de aanpassing van het menselijk
oog gemakkelijk maken. Mocht om
een of andere reden de stroom
wegvallen, dan blijft in de tunnel
door noodvoorzieningen het licht
branden.
T.V.-camera's en praatpalen ma
ken het mogelijk contact tot stand
te brengen tussen de bewaking en
automobilisten in de tunnel. De
tunnels zijn in blokken verdeeld,
zodat de plaats van de verkeers
stremming of wat zich ook mag
voordoen onmiddellijk is te loka
liseren.
Behalve de bouw van de tunnel
was het noodzakelijk goede toe-
en afvoerwegen te creëren. Am-
sterdam-noord telt al bijna even
veel inwoners als Leeuwarden,
80.000, en binnenkort wonen er
100.000 mensen.
(ADVERTENTIE)
Hèt cadeau per brief:
Een piatenbon is altijd raak
v.a. i 4,25
De totale lengte van de IJ-tun
nel is 2025 meter, waarmee het de
langste tunnel in Nederland is. Het
gesloten gedeelte is echter maar
1039 meter, 31 nieter korter dan
van de Maastunnel in Rotterdam.
De breedte is echter 3 cm meer
dan van de Maastunnel, zodat de
Amsterdamse eer is gered, voor
wie aan dit soort zaken waarde
hecht.
De tweestrooksrijbaan is 7 meter
breed en zoals bekend uitsluitend
bestemd voor motorrijtuigen, niet
voor bromfietsen, fietsen of de
voetgangers. Deze laatsten nemen
de bus die er wel door mag. Fiet
sers en bromfietsers moeten met
de ponten mee die voorlopig blij
ven varen en na de opening van
de IJ-tunnel gratis voor iedereen.
De totale kosten van de bouw
van de tunnel plus alles wat erbij
kwam bedragen 208.400.000,
Het verkeer op de IJ-tunnel-
route heeft in de eerste uren na
(ADVERTENTIE)
„Wat breng ik voor de gastvrouw
mee
Een piatenbon is altijd raak
v.a. 4,25
de opening van de nieuwe verbin
ding tussen de IJ-oevers een vlot
verloop gehad. Ook in de avond-
spits deden zich geen moeilijk
heden van betekenis voor, hoewel
de tunnel volgens de politie in bei
de richtingen vol belast was.
Het enige schoonheidsfoutje in
de verkeersafwikkeling was een
automobilist die in de oostelijke
buis strandde doordat hij zonder
benzine kwam te zitten. Binnen
zeven minuten slaagde de brand
weer erin de auto weg te slepen.
Op de Schellingwouderbrug en
de IJ-ponten was het opvallend
minder druk, waaruit kan worden
geconcludeerd dat het gemotori
seerde verkeer zijn weg naar de
nieuwe tunnel al heeft gevonden.
Uit voorzorg houdt de politie
een detachement van 24 verkeers
agenten in reserve. Tot acht uur
gisteravond hadden nog slechts
drie van hen moeten inspringen.
Ook de radiowagens en motor
agenten, die op de route surveil
leren en moeten waarschuwen als
er iets mis gaat, hebben weinig te
doen.
Hoewel het begin dus hoop
gevend is, zal de politie zeker nog
tot het weekeinde, waarin veel
nieuwsgierige tunnelrijders wor
den verwacht, extra aandacht aan
het tunnelverkeer blijven schen
ken.
De voorzitter van de collectie
ve propaganda van het Neder
landse boek, de heer Paul Brand,
heeft in het Haarlemse stadhuis
de 14e Nederlandse kinderboe
kenweek officieel geopend en de
auteurs van de bekroonde kin
derboeken, mevr. Sini van Iter-
son en de heer Hans Werner, de
prijzen uitgereikt. Hij las het
juryrapport voor, waaruit blijkt
dat deze in het buitenland wo
nende Nederlandse schrijvers be
kroond zijn voor „Adjudant van
de vrachtwagen" (voor kinderen
beneden 10 jaar) en „Matty mooi-
muziek" (voorkinderen boven 10
jaar). De bekroning was een be
drag van 1500.
HAARLEM: Ter gelegenheid van
de opening van de kinderhoeken-
week hebben in de Haarlemse
vlees- en vishallen kinderen ver
halen visueel en auditief uitge
beeld. Hier wordt van Annie M.
G. Schmidt „Het Neurievolkje"
opgevoerd.
ROME: Door het verongelukken
van een tankauto met tienduizen
den liters benzine zijn het Colos
seum, de triomfboog van keizer
Constantijn en enige andere Ro
meinse ruines in 28.000 liter ben
zine gedrenkt. Men is de gehele
nacht in touw geweest om de
brandstof weg te werken en te
voorkomen, dat het Forum en een
station van de ondergrondse on
derliepen.
De Franse oud-prefect Maurice
Picard (61) is woensdag door het
gerechtshof voor de staatsveilig
heid in Parijs tot zeven jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. Hij
wordt ervan beschuldigd inlich
tingen te hebben verschaft aan
agenten uit oost en west.
Picard heeft te kennen gege
ven, dat hij bij het hooggerechts
hof in beroep gaat.
Hoestdrank in tabletyorm 95ct
SWISS MADE
twee sjiek» herenhorloges in duurzeem doublé
t 2
carré cambré model een licht gebogen
met datum "gekleed" model
een pracht Pontiac zit mooi op de pols
125:f 120.—
De nobelprijs voor natuur
kunde is woensdag toegekend aan
prof. Luis Alvarez van de univer-
door
Ann Rush
11)
Eve keek om zich heen. Het
was heel duidelijk te zien dat
Marcia niet anders vertelde dan
de onopgesmukte waarheid. Ze
moest iets doen en heel snel. Ze
was echter gewend aan het
nemen van snelle beslissingen.
„Jullie gaan allebei met me
mee. Wacht even."
Ze liep naar de voordeur.
Steve van het tankstation reed
net haar auto voor. Achter hem
kwam de niet zo fraaie auto van
Matt Sanders die echer plaats
bood voor vijf personen. Ze wuif
de naar hem en hij wuifde terug.
Toen hij echter door wilde rijden
riep ze hem. Even later kwam hij
sameft met Steve de verwaar
loosde stoep op.
„Ik neem mrs. McLeod mee
naar mijn huis," zei Eve opge
wekt. „Daar kan ze beter wor
den verzorgd. Ik zal je auto
nodig hebben, Matt, want in de
mijne is geen plaats genoeg."
„Nog steeds een van de com
manderende Camerons," zei
Matt.
Eve keek hem strak aan. „Mrs
McLeod heeft longontsteking,
Matt. Ik zal ervoor zorgen, dat
je betaald wordt voor de moeite.
We hebben geen tjjd om het aan
iemand anders te vragen".
Hij bloosde. „Ik wil je natuur
lijk graag helpen", protesteerde
hij. „Het was niet mijn bedoeling
om grof te zijn".
Marcia had haar kalmte weer
in zoverre herwonnen, dat ze
Eve achterna liep. „Dit kunnen
we niet doen, Eve. We
Eve lacihte alleen maar. „Je
hebt geen keus, Marcia. De
commanderende Camerons heb
ben de leiding overgenomen.
Kom mee en help me haar warm
in te pakken. Als we eenmaal
thuis zijn, zullen we wel verder
praten".
Weer stroomden er tranen
langs Marcia's wangen maar ze
deed wat Eve zei.
HOOFDSTUK IV
Tante Rhody stond op de uit
kijk toen Eve thuiskwam. Ach
ter haar volgde Matt; mrs Mc
Leod lag op de achterbank van
zijn auto en Marcia zat op een
krukje naast haar. Tante Rhody
gaf Eve zelfs geen gelegenheid
om uit te stappen.
„Miss Eve, hij wil met alle ge
weld weg om de arm- van die
jongen van Martin te zetten en
hij zegt dat (hij daarna naar mrs
Overby moet. Ze krijgt haar ne
gende en ze maakt het niet zo
goed. Als alles gewoon was, zou
ik wel met hem meegaan maar
ik gelóóf, dat ik nu maar beter
thuis kan blijven".
Eve knikte. „Ik zou je ook wel
mee willen hebben maar je
krijgt hier je handen al vol ge-
•noeg met zorgen voor mrs Mc
Leod, oom Rufus en Marcia.
Laat Marcia naar bed gaan. Ze
heeft een zware verkoudheid.
En geef haar een penicilline-in-
jectie als ze er eenmaal in ligt.
En laat oom Rufus blijven waar
hij is tot ik de tijd heb gehad
hem te onderzoeken. Als het no
dig is, sla je hem maar bewuste
loos. Zeg hem maar, dat alles
best in orde komt".
Ze wuifde en reed weg.
Het was een lange, vermoei
ende dag, heel iets anders dan
een dag in het ziekenhuis waai-
alles bij de hand was en waar
altijd verschillende andere art
sen aanwezig waren die konden
helpen als het nodig was. Van
daag moest ze het helemaal al
leen opknappen. De jongen van
Martin had een dubbele arm-
fractuur en de arm was al te
gezwollen om nog gezet te kun
nen worden. Ze bracht een tij
delijk verband aan, maakte een
draagverband, gaf codeinetablet-
ten voor de pijn en zei tegen zijn
ouders, dat ze de volgende mor
gen op het spreekuur moesten
komen omdat ze röntgenfoto's
wilde maken.
Vóór ze weg was had tante
Rhody haar al weer opgebeld.
Een boer was door zijn ezel ge
trapt. Eve moest er zo spoedig
mogelijk heen gaan. Hij bleek
een heel eind weg te wonen.
En dat was nog maar het be
gin. Het bleef de hele dag zo.
Een kort bezoek aan mrs Over
by bij wie de barensweeën wa
ren waren begonnen, dan weer
naar een andere patiënt en ver
volgens weer terug naar mrs
Overby. En ondertussen belde
tante Rhody verschillende ma
len op voor patiënten die bij dr
Rufus thuis waren gekomen of
die moesten worden bezocht.
Eve had geen tijd gehad om
een van de witte jurken aan te
trekken waarin ze anders altijd
haar werk deed. Ze 'lagen nog
steeds in de bagageruimte van
haar auto. Ze trok een van meel
zakken gemaakt schort aan toen
ze 's avonds om negen uur be
sloot om bij mrs Overby de kei
zersnede toe te passen.
Ze voelde zich zo onzeker als
ze nooit was geweest tijdens de
eerste dagen in het ziekenhuis.
Ze had slechts eenmaal de kei
zersnede verricht en dat was
maanden geleden geweest in 'n
operatiekamer die van al het
nodige was voorzien. Hier moest
ze het doen op een schoon ge
schrobde keukentafel. Nellie, de
oudste dochter, was haar enige
assistente.
Nellie, een stevig boerenmeisje
die naast het bed van haar moe
der zat, was in het minst niet
verbaasd toen Eve haar vroeg
om de narcose toe te dienen.
„Ik heb- nog nooit met chloro
form gewerkt", zei ze rustig,
maar ik denk wel dat ik het zal
kunnen als u me vertelt wat ik
moet doen".
(Wordt vervolgd)
siteit van Berkeley in de Ver.
Staten.
De nobelprijs 1968 voor schei
kunde is toegekend aan de Ame
rikaanse hoogleraar Lars Onsa-
ger van de Vale-universiteit.
Aan deze nobelprijzen zijn be
dragen verbonden van ruim
240.000 gulden.
De 57-jarige Alvarez, sirlds 1945
hoogleraar in de natuurkunde
aan de universiteit van Californië
in Berkeley en sinds 1968 vice-
voorzitter van het Amerikaanse
genootschap voor natuurkunde,
kreeg de nobelprijs van de
Zweedse academie voor weten
schappen voor zijn belangrijke
bijdragen op het gebied van de
natuurkunde van de elementaire
deeltjes, in het bijzonder voor
zijn ontdekking van een groot
aantal z.g. resonantietoestanden,
mogelijk gemaakt door zijn ont
wikkeling van dc analysetech
niek met behulp van waterstof-
bellenkamers.
Prof. Alvarez is in San Fran
cisco geboren en studeerde aan
de universiteit van Chicago.
Prof. Alvarez die in 1961 de
Einstein-medaille kreeg, heeft in
de laatste wereldoorlog in een
bommenwerper achter het Ame
rikaanse vliegtuig gevlogen dat
de kernbom op Hirosjima gooide.
Gezeten in een legervliegtuig was
hij ook getuige van de eerste
kernontploffing te Almagordo in
Nieuw-Mexico. Bij beide gelegen
heden had hij tot taak de inten
siteit te meten van de schokgol
ven.
Alvarez ontwikkelde destijds
ideeën, die door deskundigen als
(ADVERTENTIE)
„Hij houdt van muziek. Dus?"
Een piatenbon is altijd raak
De voormalige nertzfokker J.
H. uit Handel is door het ge
rechtshof van Den Bosch we
gens een poging om zijn vrouw
door het toedienen van vergif
tigde sinaasappels te doden,
veroordeeld tot zeven jaar ge
vangenisstraf met aftrek.
Verdachte stond op 16 en 17
oktober in hoger beroep terecht,
nadat hij door de Bossche
rechtbank was vrijgesproken. De
officier van justitie had destijds
tegen hem 13 jaar en 4 maan
den met aftrek geëist.
De advokaat-generaal eiste
tien jaar gevangenisstraf. Het
hof heeft de maximum straf
voor dit misdrijf niet willen op
leggen, omdat verdachte zich in
tussen met zijn vrouw heeft
veraoend.
„wild" werden beschouwd, maar
die hebben geleid tot de isolatie
van tritium dat in waterstof
wapens wordt gebruikt en de
ontwikkeling van het radarsys
teem om het landen van vliegtui
gen bij slecht weer mogelijk te
maken.
In de eerste jaren van zijn loop
baan deed prof. Alvarez belang
rijke ontdekkingen bij zijn werk
met het cyclotron van de univer
siteit te Berkeley. In 1940 ging
hij zich bezig houden met weten
schappelijke problemen in oor
logstijd. Dit werk voerde hem
naar Almagordo en
De 64-jarige prof. Onsager, die
in Oslo is geboren maar 23 jaar
geleden Amerikaanse staatsbur
ger werd, kreeg de prijs voor zijn
ontdekking van de wederzijdse
betrekkingen, die zijn naam dra
gen en die van fundamenteel be
lang zijn voor de thermodyna
mica van onomkeerbare proces
sen.
Prof. Lars Onsager slaagde in
1925 voor het examen van schei
kundig ingenieur aan de techni
sche hogeschool van Trondheim.
Hij ging toen voor verdere studie
naar Zürich en van daar naar de
V.S. waar hij in 1935 promoveer
de tot doctor in de scheikunde.
Sinds 1945 doceert hij theoreti
sche chemie aan de Yale-univer-
siteit.
In 1860 stierven nog 17.000 Ne
derlanders aan besmettelijke
ziekten. Ondanks de enorme be
volkingsaanwas was dit sterfte
cijfer in 1966 gedaald tot 650. Prof.
dr. P. J. Thung, hoogleraar in de
betrekkingen tussen natuurwe
tenschap en geneeskunde aan de
rijksuniversiteit in Leiden, noem
de deze cijfers in Utrecht op het
congres „zorgen voor morgen"
van het Wit-Gele kruis.
Hier staat tegenover, dat kan
ker in 1966 ruim zeven maal zo
vaak als doodsoorzaak werd ge
registreerd als in 1860, namelijk
22.000 keer. In een periode van
vijftien jaar (19501965) werd
het sterftecijfer voor verkeers
ongelukken 1,9, dat voor hart
ziekten 2,5 en dat voor longkan
ker 2,6 maal zo hoog.
De overheid past zich in haar
financieringsbeleid aan bij de
verschuivingen in het ziekten-
patroon. Zo waren de overheids
subsidies voor de kankerbestrij
ding in 1965 drie en een half maal
zo hoog als in 1960 en die voor
revalidatie bijna drie maal zo
hoog.
Prof. Thung zei verder, dat dit
jaar 148 patiënten een kunstnier-
behandeling (dialyse) krijgen en
volgend jaar waarschijnlijk 240.
Het aantal niertransplantaties zal.
naar hij verwacht, stijgen van 31
in 1968 tot 60 in 1969.
(ADVERTENTIE)
„Morgen is zij jarig. Wat moet
ik geven
Een piatenbon is altijd raajp
v.a. 4,25
