m forse
Prof Stalpers op congres van
het Wit-Gele Kruis
„ARTS NOG TE VEEL DE
ALLEEN-WETENDE MEDICIJNMAN"
Meervoudige
transplantatie
in Toronto
ROYCO
SOEP VOORAF...
GESCHENKEN
TOE!
EN OOK
LANGER VAN HET LEVEN GENIETEN'
Onpasselijk
Gezondheidszorg
Amsterdamse
studenten drongen
Indonesisch
consulaat binnen
„Stichting
Robert Kennedy"
tegen armoede
en geweld
SCHEEPSBRAND
IN KEULEN
KIJK, ER IS NOG MEER!
KIJK IN DE NIEUWE
GESCHENKENFOLDER'68
BRONWATER
KOOLZUÜR
EN IJZER
OOSTDUITSERS
HOUDEN WESTDUITS
PARLEMENTSLID
TEGEN
PROBLEMEN RONDOM HET
PRIESTERSCHAP
Ruim een miljard
steun voor de
Italiaanse
textielindustrie
NEDERLANDER
IN KLEEF
VEROORDEELD
Pagina 10
DE VRIJE ZEEUW
Donderdag 3J oktober 1968
„In de gezinsverpleging van de toekomst zal veel afhangen van wat
de gewone man weet en kan met betrekking tot gezondheid! en ge
zondheidszorg. Een serieuze poging in die richting is nog nooit onder
nomen. De medische wereld hult zich nog in het alleen-weten van
de „medicijnman". Populair-wetenschappelijke openheid is nodig. De
bereidheid van de gewone man, iets te doen aan het zelf weten en
kunnen blijkt uit de grote vraag naar literatuur voor ouders van chro
nisch zieke en gestoorde kinderen".
Dit zijn stellingen van prof. dr.
J. Stalpers, hoogleraar in de so
ciale pedagogiek aan de katholieke
hogeschool in Tilburg, die in Ut
recht op het congres van de natio
nale federatie het Wit-Gele Kruis
sprak over de sociaal-culturele
aspekten van de toekomstige sa
menleving. Het congres heeft als
thema „zorgen voor morgen".
Prof. Stalpers betoogde, dat de
westerse samenleving een ontwik
keling doormaakt van schaamte
cultuur via welvaarts-cultuur naar
welzijns-cultuur. Tussen 1890 en
1965 is het reële inkomen per
hoofd van de bevolking twee en
een half maal zo groot geworden.
De welvaart heeft volgens prof.
Stalpers nog niet tot een belang
rijke culturele stijging geleid, om
dat men na een schaarste-situatie
eerst de frustraties en schade van
het verleden gaat inhalen en rijke
lijk gaat potverteren. „Wie dit ma
terialistisch en onevenwichtig
noemt", aldus de hoogleraar,
spreekt namens de kleine groep
die zich in de vorige eeuw onpas-'
selijk heeft gegeten aan diners met
zeven gangen of die in het begin
van deze eeuw al een bankstel
had. Hij noemde het relativeren
van de arbeid en het overdadig
verheerlijken van de vrije tijd
noodzakelijke trekken van 'n wel
vaartscultuur, een „tijdelijke ob
sessie".
Het beleid wordt nog steeds be
paald door economen en ingenieurs
en wie het anders wil, vindt zoals
de studenten In Parijs de meerder
heid van bezorgde „nouveaux
riches" van arbeiders en huisvrou
wen tegenover zich.
In de fase van de welvaartsver-
zadiging komen echter tijd en
energie vrij voor nieuwe doelein
den. Prof. Stalpers verwacht, dat
allerlei problemen die tot nu toe
bij gebrek aan tijd en middelen
moesten blijven liggen, dringende
problemen zullen worden. Zo zal
men grote aandacht geven aan de
gezondheidszorg, omdat het feit
dat de menselijke ontplooiing in
ruimere mate en meer persoonlijk
mogelijk wordt, ook zal betekenen
dat psychische belemmeringen
daartoe heftiger als een nood zul
len worden ervaren.
Volgens prof. Stalpers zal de ge
zondheidszorg van de toekomst
niet zo sterk professioneel gecen
traliseerd zijn bij de „medicijn
mannen".
Omdat het accent moet verschui
ven naar een constructieve gezond
heidszorg, die In het dagelijks le-
aliseerd, zullen de „gewone" men
sen meer inzicht en bekwaamheid
gaan ontwikkelen ten aanzien van
gezonde verhoudingen en procedu
res.
Vier jongelui zijn dinsdag
avond het Indonesisisehe consu
laat-generaal in de Braehthuij-
zerstraat in Amsterdam binnen
gegaan, waar zij de consul te
spreken vroegen. Geestverwan
ten van hen stonden buiten met
een spandoek en enkele karton
nen borden met het opschrift
„Soeharto moordenaar". De vier
jongelui vormden een „delega
tie". Twee hunner zijn lid van de
verenigng van vooruitstrevende
studenten „Periqles" en twee van
het algemeen Nederlands jeugd-
verbond. De consul kregen zij
niet te spreken, maar hun werd
last gegeven het consulaat te ver
laten, hetgeen zij weigerden.
De actie was een protest tegen
het fusilleren van drie Indonesi
sche communistenleiders. Toen
de jongelui niet verdwenen, werd
politie-assistentie ingeroepen, die
hen meenam naar het bureau aan
de Overtoom. Daar werd proces-
Van de 20-jarige George Slinn,
die vrijdag bij een verkeersongeluk
aan het hoofd werd gewond en
dinsdag is overleden, zijn het hart
en beide nieren overgeplant en de
ogen beschikbaar gesteld.
De harttransplantatie werd dins
dag verricht in het ziekenhuis in
Toronto waar Siinn was over
leden. Het hart zou zijn overge
plant in de 45-jarige Henry Taylor
uit Toronto, die op 6 september in
het ziekenhuis werd opgenomen.
Een van de nieren werd aange
bracht in een 30-jarige vrouw in
hetzelfde ziekenhuis. De andere
werd naar een tweede ziekenhuis
in de stad vervoerd om daar voor
een transplantatie te worden ge
bruikt. De harttransplantatie was
de negende in Canada.
De Amerikaanse senator Ed
ward Kennedy heeft dinsdag be
kendgemaakt dat zijn familie heeft
besloten een „stichting Robert
Kennedy" in het leven te roepen.
De doeleinden van de stichting zijn
geheel in de geest waarin de ver
moorde senator heeft gewerkt:
strijd tegen armoede, misdadigheid
en geweld in de V. S., bijdragen
aan onderwijs en huisvesting, als
mede de strijd tegen de armoede en
de honger in het buitenland. Het
stichtingskapitaal bedraagt tien
miljoen dollar. Edward Kennedy
zei dat Robert McNamara, oud
minister van defensie en thans
president van de wereldbank,
voorzitter van de stichting zou
kunnen worden.
Een scheepsbrand heeft maan
dagnacht in Keulen voor miljoe
nen schade aangericht. Kort na
middernacht was door onbeken
de oorzaak brand uitgebroken
aan boord van het passagiers
schip „Frieden" van de Keulen-
Düsseldorfer Rijnscheepvaart
maatschappij. In korte tijd
breidde het vuur zich over het
hele schip uit Toen de brand
weer arriveerde, laaiden de
vlammen al hoog op. De brand
was na anderhalf uur bedwongen.
Twee andere schepen van de
zelfde maatschappij, langszij
gemeerd, hebben ook aanzien
lijke schade opgelopen.
De 78 meter lange „Frieden",
die in 1916 onder de naam „Hin
denburg" in dienst was genomen
is volledig uitgebrand. Persoon
lijke ongelukken zijn er niet ge
beurd.
verbaal opgemaakt. Het was voor
de derde keer binnen twee jaar,
dat demonstranten een consulaat
in Amsterdam binnendrongen.
K9K!6RMiS
om
Royco is vrijgevig-. Wafc u
hier ziet is lang niet alles.
Er is verrassend veel meer.
Veel moois. Veel gratis. Zo
maar 'n paar voorbeelden:
Serviezen van verfijnd, ge
decoreerd porselein (Ville-
roy en Boch)... of van voor-
treffelijkaardewerk(Spbinx)
of Chinees porselein (spe
ciaal geïmporteerd); Royco
heeft het voor u. Gratis.
KWMÖ
Royco biedt u bovendien de
kans om veel moois en waar
devols ver heneden de winkel
prijs te krijgen. Een duurzame
keukenklok bijvoorbeeld, of
stevige, fleurige tuinstoelen,
of een oersolide strijkijzer of...
ach teveel om op te noemen,
teveel om hier .te laten zien.
Roy 103.51^270
Genezing zoeken in
modder en bronnen
(Van een medewerker)
BREDA Tijdens een verblijf in het Duitse stadje Bad-Pyrmont
wordt men telkens weer geconfronteerd (in kranten en tijdschriften,
In propagandafolders, op raambiljetten enz.) met de slagzin: „Langer
van het leven genieten!" Deze slagzin wordt door zijn psychologische
Inhoud (immers wie wil er nou niet graag lang van het leven ge
nieten?) en door zijn indringende herhaling tot een uitnodiging.
(„Komt u ook eens in Pyrmont een badkuur doen"), zelfs een belofte
(„V zult er zeker baat vinden"). Voor wie geldt dan deze uitnodiging?
Niet voor gezonde mensen, die met
volle teugen willen gemeten (en „lan
ger willen genieten") van de talrijke
en gevarieerde geneugten, die door
de alom-verspreide toeristencentra en
vakantie-oorden worden geboden.
Ook niet voor degenen, die door li
chamelijke of geestelijke ziekten aan
het ziekbed gekluisterd zijn (thuis of
in ziekenhuizen), of die de regelma
tige controle en hulp van huisarts of
specialist nodig hebben (maagzweer,
niervergiftiging, tuberculose, kanker,
leverziekten, psychiatrische afwijkin
gen enz.).
Wèl uitgenodigd worden door bo
vengenoemde slagzin zij, die na ern
stige ziekten of ongevallen moeilijk
op verhaal kunnen komen, ook zij.
die door een jachtig leven „over hun
toeren" zijn geraakt (dreigende of
reeds in lichte graad aanwezige hart-
aandoeningen, zenuw-overspanning
enz.) en tenslotte ook lijders aan ve
le chronische ziekten (vooral chro
nische gewrichtsaandoeningen en
chronische vrouwenziekten), die nog
willen proberen hun lichamelijk en
geestelijk „mens-zijn" zodanig op te
voeren, dat ook voor hen het leven
waard wordt .langer genoten te wor
den".
Voor deze laatste groep van pa
tiënten zijn de badkuren van Pyr
mont bestemd. Als u dan vraagt:
„Waarom moet je dan juist naar Pyr
mont (of een ander Bade-ort), je
kunt thuis toch ook baden, we heb
ben onze eigen badkuip, we hebben
onze badhuizen en onze zwembaden,
we hebben ons zeestrand", dan wordt
met deze vraag de kern van het
vraagstuk geraakt
den wetenschappelijke onderzoekin
gen gedaan betreffende de samen
stelling van verschillende soorten
bronwater en vooral naar de resul
taten van de toepassing van de bad
kuren op bepaalde lichamelijke en
geestelijke afwijkingen. Door het bou
wen van grote badhuizen, de aan
schaffing van een uitgebreide, op mo
derne leest geschoeide apparatuur,
het aantrekken van een geschoolde
staf medici, verpleegsters en verple
gers kwam uiteindelijk een indruk
wekkend complex tot stand, dat in
staat bleek de waarde van de „bron-
nenschatten" zo goed mogelijk te ex
ploiteren.
Door een zeer gewaardeerde wel
willendheid van de directie van een
der badhuizen ben ik in de gelegen
heid gesteld onder deskundige leiding
kennis te nemen van alles, wat zich
in deze omvangrijke „badwereld" af
speelt, zodat ik daarover enkele in
teressante bijzonderheden kan ver
tellen.
Als een interessante bijzonderheid
vertelde men mij, dat bij bepaalde
vormen van steriliteit (o.a. door
stoornis in het rijpwordingsproces
van de eicellen) succes geboekt
wordt (dus zwangerschap optrad)
na het doormaken van enkele „moor-
kuren", zelfs in gevallen waar de
hormoon-therapie had gefaald.
Het is namelijk zó, dat het bad
water van Pyrmont anders is dan
ons badwater: in Pyrmont (evenals
in elk ander Bade-ort) zijn bronnen
die vanuit een «eer grote diepte
bronwater doen opwellen naar de
oppervlakte, en... dat water oefent
door zijn bijzondere samenstelling
een geneeskrachtige werking uit.
Hoewel de bronnen van Pyrmont
reeds eeuwenlang bekend zijn is toch
pas in de 16e eeuw het „Wunderge-
lauf' (de wonderbaarlijke toeloop
van patiënten) begonnen en deze toe
loop heeft zich tot op heden voort
durend uitgebreid.
Jaarlijks komen tienduizenden pa
tiënten uit vele Europese landen naar
Pyrmont om daar genezing of ver
betering te zoeken voor vele kwa
len en gebreken.
Al spoedig gingen de medici zich
voor de bronnen interesseren, er wer-
In Pyrmont zijn verschillende
bronnen, die bronwater leveren van
verschillende samenstelling. De
kooiznur-ijzer bronnen leveren bron
water dat koolzuur en ijzer bevat.
De geneeskrachtige werking van de
baden met dit bronwater berust op
het feit, dat het netwerk van kleine
oppervlakkige bloedvaatjes in de
hnid van de badende patiënt zich
gaat verwijden: hierdoor wordt de
bloedcirculatie bevorderd, de bloed
druk verlaagd en de hartfunctie ver
gemakkelijkt.
Deze baden worden dan ook bij
voorkeur toegepast bij aandoeningen
/an het hart en bij stoornissen in de
bloedsomloop (hart-infarct, bloed
drukafwijkingen, thrombose enz.).
Het water van de Sole-bronnen be
vat de zouten van talrijke mineralen
en heeft de faam een gunstige invloed
uit te oefenen op de algemene toe
stand van de patiënten door een sti
mulerende invloed op velerlei orgaan
functies (o.a. de spijsverterings- en
de ademhalingsorganen), door verbe
tering van de stofwisseling en door
bevordering van de bloedsomloop.
Deze bronnen zijn in Pyrmont zeer
geliefd.
Naast de bovengenoemde water
bronnen kent Pyrmont nog een kool-
zuurbron, waaruit koolzuurgas onder
druk vanuit de diepte naar boven
wordt gestuwd. Men heeft van de
koolzuurgas-baden een bijzondere
In de eerstvolgende vergade
ring van de 24 pastoordekens van
het bisdom Roermond die ver
moedelijk begin december zal
worden gehouden, zal een ont
werpresolutie. opgesteld door
priesters uit de westelijke mijn
streek en handelend over de pro
blemen van gehuwde en vrouwe
lijke priesters, in behandeling
worden genomen. Deze resolutie
handelt onder meer over de mo
gelijkheid dat ook gehuwden
priester zullen kunnen worden,
over het part-timepriesterschap,
over erkennig van gelijke rechten
van de vrouw in het ambt van
priester, alsmede over verrui
ming van de mogelijkheden om
de huwende priesters voor ge
schikte pastorale taken te behou
den.
Het Westduitse socialistische
parlementslid Erwin Lage heeft
maandag geen toestemming van
de Oostduitse autoriteiten gekre
gen per auto naar West-Berlijn te
reizen.
Lage, die deelneemt aan ver
gaderingen van verschillende
bondsdagcommissies in West-.
Berlijn, werd bij de controlepost
Helmsted-Marienborn zonder op
gaaf van reden teruggestuurd
naar de bondsrepubliek.
Oost-Duitsland heeft scherp ge
protesteerd tegen de vergaderin
gen van de bondsdagcommissies
in West-Berlijn.
gefabriceerd: het te een
fgeslotën ruimte, waarin plaats is
voor één (zittende) patiënt De afslui
ting wordt onderbroken aan de bo
venzijde van de kuip, van waaruit het
hoofd van de patiënt naar buiten
steeks door een opening, die tot om
de hals van de patiënt is afgesloten.
Door een vernuftig gevonden inge
wikkelde apparatuur wordt het kool-
zuurbrongas in de „kuip" binnenge
laten, waarbij het mogelijk is de
„spanning en de concentratie van het
gas op een door de arts voorgeschre
ven peil af te stemmen, terwijl dan
tevens door een gelijktijdige toevoer
van waterdamp de temperatuur in
het „gas-bad" geregeld kan worden.
Deze bad-variëteit veroorzaakt
(evenals het koolzüur-ijzer-water-
bad) een verwijding van de huid
bloedvaatjes en wordt speciaal toe
gepast bij de meer ernstige vormen
van hartaandoeningen, waarbij de
patiënt de druk, die bij het waterbad
op het lichaamsoppervlak wordt uit
geoefend, niet kan verdragen. Ten
slotte kent Pyrmont nog het modder
bad („moor-bad"). „Dat kennen wij
hier ook", hoor ik u al zeggen.
Inderdaadmaar in Pyrmont
heeft men een „speciale modder",
d.w.z. de verteerde, zeer oude plan
tenresten, waaruit de modder in
hoofdzaak bestaat (er zijn ook mi
neralen in de modder aanwezig) zijn
afkomstig van specifieke planten en
daardoor zou het effect van deze ba
den in gunstige zin beïnvloed wor
den.
De modderbaden worden „warm
te-dragers" genoemd; men kan met
behulp van deze baden een betrek
kelijk grote hoeveelheid warmte aan
het lichaam toevoegen, zonder dat de
algemene warmte-regulatie wordt
overbelast. In tegenstelling tot de
koolzuur-ijzerbaden (waarbij de op
pervlakkige bloedvaatjes worden ver
wijd) veroorzaakt het modderbad een
uitzetting van de inwendige (in de
organen verlopende) bloedvaatjes.
De grotere bloeddoorstroming die
daardoor in de organen ontstaat, ver
hoogt de genezingsmogelijkheden van
talrijke chronische ontstekingspro
cessen. De algemene temperatuurs-
verhoging, die door de modderbaden
wordt veroorzaakt, heeft tevens nog
een stimulerende invloed op talrijke
stofwisselingsprocessen.
De modderbaden kunnen worden
toegediend in een vol-of-half-bad
(de modder is dan dunvloeibaar of
brijig) of plaatselijk als inwikkelin
gen (de modder is dan van een vas
tere consistentie). Modderbaden wor
den voorgeschreven bij chronische
ontstekings- en slijtageprocessen in
de gewrichten en vooral ook bij de
chronische ontstekingsprocessen in de
onderbuik van de vrouw (baarmoe
der, eileider, eierstok.
De Europese commissie is door
persberichten op de hoogte van
plannen der Italiaanse regering
om de herstructurering en om
schakeling van de Italiaanse
textielindustrie te bevorderen
door steunmaatregelen. Zo'n plan
moet volgens het E.E.G.-verdrag
vóór de inwerkingtreding bij de
commissie worden aangemeld,
maar de Italiaanse regering heeft
dat tot nu toe niet gedaan, zodat
de commissie bij gebrek aan of
ficiële inlichtingen zich niet kan
uitspreken over de vraag of de
maatregelen al dan niet in strijd
zijn met het E.E.G.-verdrag.
De commissie heeft dit dinsdag
verklaard in antwoord op een
Europese parlementaire vraag
van de Nederlandse afgevaardig
de Westerterp. Deze had z'n vraag
gesteld na informaties, volgens
welke het Italiaanse plan voor
ziet in steun tot een totaal be
drag van 1,2 miljard gulden in de
vorm van fiscale faciliteiten en
exportsubsidies.
Een rechtbank in de West
duitse stad Kleef (Noordrijn-
Westfalen) heeft maandag de
42-jarige Nederlandse groente
handelaar Paulus P. veroordeeld
tot zeven maanden gevangenis
straf wegens omkoping en be
lastingontduiking. Vijf groente
handelaren uit Obelhausen,
klanten van P. die als mede
plichtigen terecht stonden, kre
gen lagere straffen. Tevens
werd een 42-jarige Westduitse
belastingambtenaar veroordeeld
tot 9 maanden voorwaardelijk.
Deze ambtenaar had tussen
1966 en 1968, toen hij werkte
aan de grenspost Dammbrucili,
van P. en zijn klanten 360
mark aan steekpenningen aan
genomen.
Twee andere Duitse douane
beambten, die eveneens geld
zouden hebben aangenomen,
worden later berecht.
Tegen Paul P., afkomstig uit
Venlo, was vrijdag zeven maan
den gevangenisstraf, 9000 mark
boete en het betalen van 2000
mark als navordering invoer
recht geëist. De boete van 9000
mark werd nu teruggebracht
tot 1000 mark, terwijl hij werd
ontlast van nabetaling van in
voerrechten.
