Ada Kok greep goud op 200 meier
vlinderslag
Q
OMEGA
KORBAN DE VERSCHRIKKELIJKE
Zilveren medaille bij verrassing
naar Helga Lindner
DR. VELDKAMP: „DISCRIMINATIE
MINDERHEDEN OOKIN NEDERLAND"
Recht op werk voor iedereen
Goud van
wielerploeg
behoudt zijn
glans
Pagina 4
DE VRIJE ZEEUW
Minder
gespannen
Niemand keek
naar Helga
Vreugde
uitbarstingen
Verrassing
wachtte
Nog geen
verloving
De uitslag van
de finale
Koninklijke
gelukwens
Bromfietser
omgekomen
MEXICO
Enige kans
tot uiting
Gehandicapten
Vrouwen en
bejaarden
Coby Sikkens en
Beb Weeteling
uitgeschakeld
Zaterdag 28 oktoW 1ÖW
Na de zilveren medaille op de
olympische spelen in Tokyo1 in
1964, is Ada Kok er dan toch dit-
m,aal in geslaagd, na een bijzon
der spannende strijd, goud te ver
overen.
„Ik heb alleen gekeken, hoe
haar slagen ten opzichte van
de mijne waren. We lagen
gelijk en harder kon ik echt
niet, maar mijn armen kwa
men iets eerder uit het water.
Toen wist ik dat ik ging win
nen." Met deze nuchtere be
woordingen vatte Ada Kok
de adembenemende finish van
de finale 200 meter vlinder
slag samen, waarop zij don
derdagavond olympisch goud
veroverde. Vier jaar geleden
op het erepodium van
Tokio nam de Nederland
se kampioene voor zichzelf
het besluit de zilveren me
daille, die zij daar verover
de, in exico te laten volgen
door goud. Het is ervan ge
komen, niet op de 100 meter
maar op de aan het grogram-
ma toegevoegde 200 meter
vlinderslag.
De race in 2 min. 24.7 sec.
werd de bekroning van jaren
lange trainingsarbeid. Jaren
van financiële offers, jaren
ook waarin Ado Kok zich
veel moest ontzeggen.
Het is gelukt, dank zij alle
wedstrijdervaring, die Ada
Kok in de loop der jaren
heeft opgedaan. Zonder die
routine zou zij het niet heb
ben gered, zoals zovele favo
rieten het in Mexico moesten
afleggen, In de race, die aan
Ada's optreden voorafging,
faalde wereldrecordhouder
Mark Spitz. Van kop vertrok
ken eindigde hy als laatste.
„De schrik sloeg me om het
hart", aldusi bondscoach Kerk
hoven. „Ik dacht: als dat ons
voorland is
Maar Ada Kok had zich
volkomen in bedwang. Ze was
minder gespannen dan bij de
finale van de honderd meter.
Alles wat aan Nederlanders
n Mexico aanwezig was, had
zich rond het bassin verze
kerd van de beste platsen.
Bert Sitters en Dick Langen-
horst hadden zich meester
gemaakt van de hoge stoelen
van de springjury, Klenie
Bimolt en Henny Pentermann
hingen bij het startblok over
de balustrade klaar om hun
aanmoedigingen te laten
schallen.
Groot en imposant stond
Ada op het startblok. In de
series was de wereldreceord-
houdster bijna drie seconden
sneller geweest dan de rap
ste van haar concurrenten.
Enig gevaar zou ere kunnen
komen van de banen vijf, zes
en zeven, waar de Ameri-
kaantjes Toni Hewitt, Ellie
Daniel en Diana Giebel had
den plaatsgenomen. Wie keek
er links van Ada Kok, waar
de tengere 17-jarige Helga
Lindner de starthouding aan
nam? Niemand lette op haar.
Een zesde plaats bij de Euro
pese kampioenschappen op de
100 meter vlinderslag was het
grootste wapenfeit, dat de
Oostduitse achter haar naam
had. Zoiets telt in olympisch
milieu nauwelijks mee. Het
heeft echter een haar ge
scheeld of Helga Lindner was
net zo verrassend naar voren
gekomen als Lynn McCle-
ments op de 100 meter.
Er was nog een zwemster
met wie niemand rekening
had gehouden: de Westduitse
Heike Hustede. Zij speelde
alles of niets. Ze schoot weg
alsof het een sprint gold. Na
100 meter keerde ze in 1.08.9
Ada Kok lag een stuk- achter:
„Ik heb helemaal niet op Hu-
stede gelet. Ik zwom mijn
eigen race. Hier op deze
hoogte moet je zuinig met je
krachten omspringen. Als ik
met haar was meegegaan,
had ik 't waarschijnlijk moe
ten bezuren". Maar er was
een ander, die wèl meeging.
Helga Lindner liet zich op de
gunstige baan drie trekken en
nam de kop over toen Huste
de terugviel.
Bij het derde keerpunt had
Lindner een voorsprong van
bijna een lengte op Ada Kok.
De wereldrecordhoudster zet
te de eindsprint in. Langzaam
schoof ze naar haar tegen
standster toe tot de wijde arm
bewegingen van Ada en de
veel kortere „insteek" van
Lindner gelijk opgingen. „Ik
dacht, dat de Amerikaanse
Diana Giebel naast me lag.
Ik heb er toen alleen maar
op -gelet hoe haar slagen uit
kwamen ten opzichte van de
mijne. Daardoor heb ik goud
veroverd".
Toen de eerste vreugde
uitbarstingen wat waren ge
luwd, zei coach Kerkhoven
„Als Ada had geweten dat
liet Helga Lindner was, die
naast haar lag, zou ze waar
schijnlijk met een grotere
voorsprong zijn gefinisht. Nu
vreesde zij onbewust een
„Amerikaanse" eindsprint."
Ada Kok greep het «oud
met een laatste lange haal
naar de basslnwand. Onder
water gleed haar hand langs
de aantikplaat, Juist voldoen
de om de elektronische tijd
waarneming in werking te
stellen. De kortere armen
van de Oostduitse haalden de
kant net niet. Ze moest zich
laten uitdrijven. Dat kwam
later in de officiële tijden tot
uitdrukking: Kok 2.24.7 en
Lindner 2.24.8. Ogenschijnlijk
volkomen fris liet de wereld-
recordhoudster zich uitdrijven
met één hand zwaaiend naar
de tribunes. Als laatste hees
ze zich uit het water.
De oud-voorzitter van de
K.N.Z.B., Jan de Vries, schoot
toe en kuste haar op heide
wangen. Klenie Bimolt, Hen
ny Pentermann, Coby Sik-
kens en wielerverzorger Henk
de Haan grepen haar beet en
begonnen een rondedans.
Even later bij de ceremonie
protocolaire wachtte Ada Kok
nog een verrassing: het goud
werd haar overhandigd door
prinses Irene.
Jhr. H. van Karnebeek was
als lid van het I.O.C. door de
Mexicanen gevraagd, maar de
voorzitter van het N.O.C.
stond met genoegen zijn
plaats af. Hii overhandigde
wel de medailles bij de laat
ste ereceremonie, die van de
200 meter vrije slag, waarop
de Australiër Michael Wen
den voor de tweede maal
goud behaalde. De grote favo
riet voor dit onderdeel, de
Amerikaan Don Schollander,
moest genoegen nemen met
de tweede plaats.
Inmiddels was Ada Kok in
de interviewruimte het mik
punt geworden van een sper
vuur van vragen van de in
ternationale pers. In perfekt
Engels zette zij uiteen waar
om zij de 200 meter vlinder
slag prefereerde boven de 100
meter: Bij de 200 meter moet
je denken. Je kunt niet met
een voluit gaan. Je moet je
ademhaling onder controle
houden. Stelt u zich voor: in
Nederland ben ik gewoon de
laatste zes of zeven slagen
vóór de finish geen adem
meer te halen. Hier moest ik
mezelf dwingen dat wel te
doen." Er werden toespelin
gen gemaakt over een op han
den zijnde verloving. Met een
knipoog naar de Nederlanders
reageerde Ada: „Nee hoor, ik
heb er geen." Of Ada nu gaat
stoppen? „Nou, ik stop nog
niet. Wel ga ik het wat kal
mer aan doen." Toen klonk
het onverbiddelijke „nog een
laatste vraag" van de Mexi
caan, die de interviews leidt
en was het de beurt aan chef
de mission Dokkum, de am
bassadeur in Mexico, baron
Van Heemstra, N.S.F.-voorzit-
ter Feith en uiteindelijk ook
trainer Rob Kerkhoven om
de olympische kampioene ge
luk te wensen.
Na de dopingscontrole ver
dween Ada Kok om in de
stad een „feestje met z'n
tweeën te vieren", zoals Rob
Kerkhoven het uitdrukte. Die
„tweede" was waarschijnlijk
Dick Langerhorst, de trouwe
partner van Ada in de Mexi
caanse weken.
De uitslag van de finale
200 mieter vlinderslag dames
was:
1. Ada Kok (Ned.) 2 min.
24.7 sec. (olymp. record).
2. Helga Lindner (O. Did.)
2.24.8
2. Elie Daniel <V„) 2.25!9
4. Toni Hewitt (V.S.) 2.26.2
5. Heike Hustede (W. Did.)
2.27.9
6. Diana Giebel (V.S.) 2.31.7
7. Margaret Auton (G.B.)
2 33 2
8. Yesuko Fujii (Jap.) 2.'34.'3
Koningin Juliana heeft Ada
Kok telegrafisch gelukge
wenst met de in de olympi
sche spelen behaalde gouden
medaille.
Gok minister Klompé van
C.R.M. heeft Ada Kok tele
grafisch gefeliciteerd met
haar gouden medaille op de
200 meter vlinderslag.
Vrijdagmiddag' is de 69-jarige
landbouwer K. L. Bom uit Oolt-
gensplaat bij een verkeersonge
val om het leven gekomen.
Hij reed met zijn bromfiets
op de Langeweg en wilde zon
der richting aan te geven een
zijweg inslaan. Hij werd daarbij
door een passerende personen
auto aangereden. Zowel brom
fiets als personenauto kwamen
in de sloot terecht. De drie in
zittenden van de auto liepen
schaafwonden op en moesten
zich door de achteruitgang in
veiligheid stellen. De heer Bom
kwam ook in de sloot terecht.
Hij raakte niet beklemd en kon
direct op de kant worden ge
bracht, maar bleek reeds te zijn
overleden.
officiële tijdwaarnemer Olympische Spelen Mexico
00.10.09
Alle tijdmetingen bij de
Olympische Spelen in Mexico
worden door Omega verricht.
600 miljoen kijkers zien
dit op hun TV toestel.
De sociale rechtspositie van de
werklozen bestaat alleen in de
uitkeringen volgens de werk
loosheidswet, de wet werkloos
heidsvoorzieningen, de hijstands-
wet en in de plicht voor het aan
vaarden van passende arbeid.
Wij moeten komen tot een inte
grale erkenning van recht op
werk van iedereen en zolang de
mogelijkheid daartoe niet is ge
schapen, blijft er een ontoelaat
bare discriminatie bestaan.
De Nederlandse wielerploeg, die
een gouden medaille heeft ver
overd in de ploegentijdrit over
100 km op de weg, is gezuiverd
van de blaam voor deze wedstrijd
gebruik te hebben gemaakt van
verboden stimulerende middelen.
Zoals bekend was de glans van
het goud in Mexicostad een beet
je dof geworden door de weinig
overtuigende uitspraken van chef
de mission A. F. H. Dokkum en de
medische commissie van 't N.O.C.
en het naar huig stunen van soig-
neur Sjeng Collard, die de ren
ners, op hun verzoek, onder han
den had genomen.
Hierdoor waren in Mexicostad
geruohten ontstaan, die vrijdag
uit de wereld zijn geholpen door
Alexander prins De Merode, de
Belgische voorzitter van de medi
sche commissie van het interna
tionaal olympisch comité. Vrij
dagmorgen heeft de Prins de Me
rode een uitvoerig gesprek gehad
met de leiders van de Nederland
se ploeg en daarna heeft de medi
sche commissie van het I.O.C. het
volgende communiqué uitgege
ven:
„De tegenwoordig gebruikte
omschrijving van doping stelt
slechts het gebruik van die stimu
lerende middelen strafbaar, die
door de gevolgde onderzoekings
methoden kunnen worden aange
toond. Een logisch gevolg van dit
standpunt is dat de medische
commissie van het I.O.C. geen
maatregelen kan nemen tegen het
toedienen van hormoonprepara
ten. ook niet in het geval dat deze
niet zijn toegediend met de voor
opgezette bedoeling een genezing
te bewerkstelligen."
In een nadere uitleg op dit com
muniqué beeft de prins De Mero
de verklaard: „Wanneer het gaat
om stimulerende middelen of an
dere produkten, die aan de con
trole kunnen ontsnappen, zou het
niet luist zijn een sportman te be
straffen van wie men weet dat hij
daarvan gebruik heeft gemaakt,
*°rwiil andere sportmensen, die
dezelfde stoffen hebben ingeno
men onopgemerkt blijven door
dat het onderzoek niets kan heb
ben aangetoond. Dat is gewoon 'n
Vwestie van recht en rechtvaar
digheid."
„Daarom", zei de voorzitter
"?n de medische commissie van
't I.O.C.„heeft de commissie be
sloten alle mededelingen die hem
on dit gebied bereiken over welke
ploeg of welke sportman ook,
naast zich neer te leggen."
Aldus dr. G. M. J. Veldkamp,
oud-minister van sociale zaken,
die gisteren sprak op de confe
rentie van het N.V.V.-jongeren
contact in Apeldoorn, welke was
gewijd aan de rechten van de
mens. „De discriminatie die zich
overal in de wereld openbaart
ten opzichte van minderheden,
ten opzichte van ras, van geloof
en andere groeperingen, bestaat
in minder opzienbarende vorm
ook op tal van gebieden in
Nederland."
De woningnood, de werkloos
heid, de lasten van de militaire
dienstplicht drukken het zwaarst
op de jongeren, aldus dr. Veld
kamp, daarmee de Leidse hoog
leraar in het strafrecht, prof.
Hulskamp, citerend. „En wat
denkt u van de onderwijssituatie
waarin de jongeren een groot
deel van hun leven moeten door
brengen, maar waarop zij geen
enkele invloed kunnen uitoefe
nen? Hetzelfde geldt overigens
voor het bedrijfsleven", zei dr.
Veldkamp.
Prof. Hulsman, aldus dr. Veld
kamp, heeft nog tal van andere
scheve situaties in ons land ge
signaleerd. De schadeverzeke
ringsmaatschappijen hebben zelfs
hun premies voor automobilis
ten heneden de 23 jaar dras
tisch verhoogd. Justitie en poli
tie treden tegen de jeugdigen
anders op dan tegen volwasse
nen, terwijl toch het demonstre
ren de enige mogelijkheid is
voor de jongeren om zich te
uiten.
Dr. Veldkamp wees op het
groot aantal werklozen die niet
meer terug kunnen in hun
eigen beroep. Voor velen, aldus
dr. Veldkamp, is er geen werk
meer en zal er ook geen werk
meer komen. Ondanks herstel
van de economie is er een om
vangrijk stuk werkloosheid ge
bleven en deze situatie zal
groeien met de technologische
ontwikkelingen. Bijna overal in
de wereld, zei dr. Veldkamp,
missen wie voorzieningen om dit
tot een oplossing te brengen, ook
in Nederland.
De heer Veldkamp meende dat
de huidige wet op de arbeids
ongeschiktheid sterk discrimine
rend werkt. De wet garandeert
alleen de rechten van degenen,
die in het arbeidsproces onge
schikt zijn geworden om te wer
ken, maar niet van hen die ge
handicapt zijn geboren of die
arbeidsongeschikt zijn geworden,
voordat ze konden gaan werken,
en evenmin van de zelfstandi
gen en de werkende gehand!
capte gehuwde vrouw.
Het plan is er wel, aldus dr.
Veldkamp, om een wet op de
arbeidsongeschiktheid voor de
zelfstandigen te maken maar dat
blijft onvoldoende, omdat we
dan de andere genoemde catego
rieën aan hun lot overlaten.
„In deze scheve situatie kan
alleen een algemene volksvoor
ziening een uitkomst brengen en
ik ben blij dat de huidige mi
nister van sociale zaken op het
ogenblik naar dit standpunt
overhelt."
Dr. Veldkamp meende dat een
volksverzekering op de arbeids
ongeschiktheid ook voor elk lid
van de Nederlandse samenleving
de kosten van revalidatie
readaptatie moet regelen.
Over de discriminatie ten aan
zien van de vrouwen stelde de
heer Veldkamp, dat „onze maat
schappij ondanks alle mogelijke
wetten nog (helemaal een man
nenmaatschappij is.
Vooral de houding ten opzich
te van de gehuwde werkende
vrouw zal drastisch moeten ver
anderen, meende de oud-minis
ter. De maatschappij zal pas vol
waardig zijn, als wij de -gehuw
de vrouw ook in het werk all*
kansen geven die de marmert
hebben.
Als andere landen met de ar
beid van de gehuwde vrouw
sa menhangende problemen kun
nen oplossen dan moeten wij dat
toch ook kunnen? Ik begrijp
niet, zei dr. Veldkamp, dat dè
vrouwenorganisaties binnen en
buiten de vakbeweging op dit
punt niet veel aktiever zijn ge
weest.
Tenslotte signaleerde dr. Veld
kamp een groeiende discrimina
tie ten aanzien van de bejaar
den, die nu al tien procent van
onze bevolking uitmaken: „Alle
bejaardenzorg raakt niet aan de
kern van de zaak, namelijk d«
volledige integratie van de be
jaarden in onze samenleving. De
politieke partijen, aldus dr. Veld
kamp, sluiten zelfs de bejaarden
uit van vertegenwoordigingen in
openbare lichamen, iets wat de
grondwet nooit heeft bedoeld."
Noch de Amerikaanse Kay Hall,
noch de Canadese Elaine Tanner
zijn als snelsten te voorschijn ge
komen uit de series van de 200 m
rugslag. In de vijfde en laatste
serie verraste Pokey Watson, die
pas onlangs van de vrije slag wat
overgegaan op de rugslag, met een
tijd van 2.29.2. Elaine Tanner had
in de vierde serie als eerste aan
getikt in 2.30.9 en Kay Hall won
de eerste serie in 2.31.1.
De beide Nederlandse meiries
Coby Sikkens en Beb Weeteling
kwamen niet bij de laatste acht.
Sikkens gaf tot halverwege d»
derde baan goed partij me ar vi-1
in de eindsprint terug: 2 36 9. R-»b
Weeteling heeft lange tijd uitza
ten gehad op een finaleplaats. Ti
de derde serie finishte zij a'e dcrh
in de voor haar goede tijd van
2.35.4. Zij stond op dat mommt
vijfde in de tótaalrangschikkin-'
maar werd door zwemsters uit de
vierde en vijfde serie teru"gedri"-
gen naar de elfde plaats. Co'-'
Sikkens kwam tenslotte op de vijf
tiende plaats.
42. Korban geeft' zijn mannen
bevel perkament en een ganzeveer
te brengen en met trillende handen
schrijft Grubalt enkele regels. Dan
overhandigt hij het blad aan Aram
en geeft de jonge ridder tevens
zijn zegelring.
„Nooit zal ik vergeten, dat ge
dit voor Allsandra en mij wilt
doen", zegt hij bewogen. „En dat,
nadat ik u zo verkeerd beoordeeld
heb! Het spijt mij, dat wij hier, in
de aanwezigheid van dit monster
niets kunnen zeggen, doch wees
ervan overtuigd, dat mijn vertrou
wen en mijn dank u vergazellen!"
Korban maakt een verveeld ge
baar en schreeuwt dan plotseling:
„Hou op met dat gezwets! Voert
hem weg! En gij," hij wendt zich
tot Aram en vervolgt dreigend,
„haast u weg en zorg ervoor, dat
ge over vier weken terug zijt! En
tracht niet mij om de tuin te lei
dien, want bij mijn zwaard, uw
vriend en zijn bruid zullen het
daglicht nimmer meer aanschou
wen!"
Dan schuift Ramar, die al die
tijd onbewogen heeft staan luiste
ren, naar voren, tikt Aram op de
schouder en zegt: „Kom mee!"
COOP. VRUCHTEMVE.TT.TNr,
„ZEEUW-SCH-VT. A ANDEREN"
TERNEUZEN
Veiling van 24 oktober 1968.
GROENTEN
Per stuk: Sla IT 6-26 et; Stoof-
s!a II 1020 ct: Bloemkool A II
75—131 ct, B II 38—87 ct. C It
2439 ct, afw. 2361 ct: Groene
komkommers II 3141 ct.
Per bos: Selderij 132! ct;
Peterselie 1326 ct.
Per kg: Andijvie 3437 ct; Boe
renkool 18 ct: Kroten 10 ct; Prei
1826 ct; Princ. bonen 130244
ct; Rapen 6 ct; Savove kool 7
35 ct; Rode kool 1218 ct; Soina-
zie 1719 ct; Spruiten 86—96 et;
Uien 623 ct; Witte kool 5 Ct;
Witlof A II 157—164 ct, B II 163—
169 ct. afw. 68123 ct; Tomatert
A II 97—102 ct, B 110 et, C n 40
67 ct, afw. 58 ct.
AARDAPPELEN
Per 100 kg: Bintjes f lO-f-14.10.
HARD FRUIT
Per kg: Appelen. Ingrid Marie 111
m, 85 42 ct, m. 75 44—48 ct, IT
m. 65 41 ct, m. 55 17—21 ct, I1T
grof 2527 ct, III fijn 16 ct, kroet
10 ct; Glorie van Holland II m. 85
39 ct, m. 75 34 ct, m. 65 2229
ct, D 15 ct, III grof 18 ct; Goldén
Delicious II grof 2022 ct; Cox
Orange II tn. 80 5169 ct, m. 75
5574 ct, m. 70 54—80 ct, m. 65
46—73 ct, m. 60 34—61 ct, m. 55
18—25 ct, m. 50 15—19 ct, m gföf
19—39 ct; Goudrelnette II m. 95
3440 ct, m. 85 41 et, m. 75 42
ct, m. 65 39 ct. III grof 30 ct III
fijn 21 ct; Jonathan II m. 75 28 ct,
m. 70 33 ct.
Peren. Conference lil grof 21 ct.
III fiin 10 ct, II m. 65 37 ct, m. 60
34—36 ct, m. 55 23 ct, m. 30 2!
ct; Doyennê du Cornice II m. 80
49 ct, m. 75 58 ct, m. 70 38—32 ct,
III m. 80 33 ct, m. 70 41 et, III
grof 29 ct, III fijn 8—31 et; 9t.
Remy III fijn 16—17 et.
l
