Op 5 november wordt
de Amerikaanse
president gekozen
WIE VAN DE DRIE:
HUMPHREY, NIXON OF WALLACE?
e*
BEURSOVERZICHT
EERSTE KAMER NIET ERG
ENTHOUSIAST OVER HOGERE
SCHADELOOSSTELLING
TWEEDE-KAMERLEDEN
en zo lékker!
Per 1 januari a.s. ƒ40.000 per jaar
Niet alleen bij;:|^^^^^E
de warme maaltijd,
maar ook als broodbeleg
bij uitstek. Die eiwitten
en vitaminen-B in vleeswaren,
u hebt dat allemaal nodig.
Br Een paar boterhammen met
MNlHli nergie voor zeker Sin
DE VRTJE ZEEUW
Pagina 5
Verrassing
mogelijk
Burgerrechten
De eisen
De oudste partij
Baas in eigen huis
Harde lijn
Conservatief
De meestbiedende
De zuiveringseed
S-FMt.-advies
Schaken
Dinsdag
stemming
Nederland sloeg
hockeyploeg van
Nieuw-Zeeland
met 3—1
fr
wlllfllllll
Dömïërclag 24 oktober 1968
Op dinsdagochtend 5 november
start in de Verenigde Staten de
vierde en voorlaatste fase in de
presidentsverkiezingen, als een
half miljoen stembureaus hun
deuren openen om de 121,5 mil-
.ioen stemgerechtigden in staat te
stellen het kiescollege aan te wij
zen, dat bjj eenvoudige meerder
heid de nieuwe president zal kie
zen uit de kandidaten Humphrey
(democraat), Nixon (republi
kein) en Wallace (onafhanke
lijk).
Hoewel de 538 kiesmannen pas
op 16 december moeten stemmen
en de telling daarvan in aan
wezigheid van de leden van het
congres op 6 januari 1969 gebeurt,
weet de wereld aan de hand van
de samenstelling van het college
al in de vroege ochtenduren na
dè verkiezingsdag wie de volgen
de vier jaar in het Witte Huis. zal
wonen.
Het is tweemaal voorgekomen
in 1800 en 1824 dat het kies
college niet tot een eenvoudige
meerderheid kon komen en het
huis van afgevaardigden de
nieuwe president moest aan
wijzen. Met deze mogelijkheid
wordt dit jaar rekening gehouden
door de mededinging van de on
afhankelijke kandidaat, oud-gou
verneur George Wallace van Ala
bama. Deze blijkt over een ster
kere aanhang te beschikken dan
aanvankelijk voor mogelijk werd
gehouden.
Hoewel voor het buitenland
vooral van belang is wie de
komende vier jaar de belangrijk
ste man van de grootste weste
lijke mogendheid wordt, zijn voor
de politiek van de Verenigde Sta
ten ook de op dezelfde dag te
houden verkiezingen voor het
huis van afgevaardigden en de
senaat van belang. De 435 leden
van het huis worden om de twee
jaar gekozen en ook treedt elke
twéé jaar één derde van de
senaat af. Dit jaar zijn dat 34
senatoren. Voorts loopt ln 1968 de
ambtstermijn van 23 gouverneurs
af en zullen de kieners een groot
aantal plaatselijke functionaris
sen kiezen.
dent Eisenhower. Nixon kan bo
gen op een lange politieke en
ambtelijke carrière. Hoewel hij
in het verleden deed veronder
stellen in de kwestie-Vietnam
tot de „haviken" te behoren,
deed hij het de laatste tijd voor
komen meer naar de kant van de
„duiven" over te hellen. Hij heeft
onlangs opgeroepen tot opvoe
ring van de oorlog op de econo
mische, politieke, diplomatieke
en psychologische fronten en tot
uiterste inspanning voor vrede
door middel van onderhandelin
gen. Gedurende zijn hele loop
baan heeft hij een „harde lijn"
tegenover het communisme voor
gestaan.
Als kandidaat voor het vice-
presidentschap koos Nixon gou
verneur Spiro Agnew, een als ge
matigd bekend staand politicus,
zoon van Griekse ouders. Deze
keuze wordt beschouwd als een
concessie aan de rechtervleugel
(vooral de leden uit de zuideüjKe
staten) in het rassenconflict.
Het partijprogramma bepleit
maatregelen om gerechtsvaardig
de grieven weg te nemen, maar
een krachtig optreden bij onge
regeldheden zoals die in de
steden zijn voorgekomen.
De democratische partijcon-
ventie wees vice-president Hum
phrey (57) aan als kandidaat.
Evenals Nixon heeft Humphrey
een lange politieke en ambtelijke
carrière achter de rug. Steeds
heeft hij Johnsons Vietnam-poli-
tiek gesteund, maar in de laatste
weken van zijn campagne ver
klaarde hij zich bereid tot stop
zetting van de bombardementen
op Noord-Vietnam. Voor de bin
nenlandse poliitek pleit Hum
phrey voor vooruitgang en bur
gerrechten, maar aan oproer,
brandstichting en handel in ver
dovende middelen moet een ein
de komen.
Als „running mate" voor het
vice-presidentschap koos Hum
phrey senator Edmund Muskie
uit Maine, zoon van een Poolse
immigrant. Deze keuze wordt ge
zien als een poging de „duiven"
.van McCarthy in het Vietnam-
conflict tegemoet te komen.
De grondwettelijke eisen waar
aan een president moeit voldoen,
rijn dat hij tenminste 35 jaar
moet zijn, dat hij in de Verenigde
Staten is geboren en daar min
stens veertien jaar woont.
Het kiescollege bestaat uit 538
leden, waarbij elke staat een aan
tal kiesmannen kiest gelijk aan 't
aantal afgevaardigden dat die
>taat in het huis van afgevaardig
den en in de senaat vertegen
woordigt. Het aantal senatoren is
voor elke staat twee; het aantal
eden van het huis varieert met
ie grootte van de bevolking. Zo
leeft Alaska drie kiesmannen en
New York 43. Alleen de partij die
n een staat wint, vaardigt kies
mannen af.
De democratische partij is de
mdstc. Zij werd in 1792 door
Thomas Jefferson, de opsteller
/an de onafhankelijkheidsverkla-
•ing, gesticht. Meer dan een halve
;euw later, in 1854, richtte Abra-
iam Lincoln de republikeinse
partij op.
Jefferson, de zuiderling, streef
de, de belangen van de landeige
naren na. De republikeinen eis
ten al vroeg regeringssteun voor
het zakenleven en de industrie.
De maatschappelijke veranderin
gen hebben de verschillen tussen
de twee partijen steeds kleiner
gemaakt.
Tegenwoordig hebben beide
partijen aanhang in kringen van
vakbonden, de industrie, het
zakenleven en elders, hetgeen
belangrijk is voor de kandidaten
die aanvaardbaar moeten zijn
voor alle rangen en standen.
De derde partij, de onafhanke
lijke partij van oud-gouverneur
Wallace, doet voor het eerst mee.
De gouverneur stelde zijn kandi
datuur, omdat de standpunten
van de twee grote partijen in be
langrijke problemen geen duim
breed van elkaar afwijken. Wal
lace spreekt vooral de extremen
aan die van geen rassengelijkheid
willen weten en die voorstanders
zijn van een stringente hand
having van de openbare orde en
een harde Vietnam-politiek. De
onafhankelijken zijn voorts tegen
het toekennen van te veel macht
aan het federale gouvernement
en eisen dat de afzonderlijke sta-
en in grotere mate „baas in eigen
h'ijg" zijn.
De repub'ilceinen kozen dit
jaar als eersten hun kandidaat, de
55-jarige Richard (Dick) Mul-
hous Nixon, die van 1952 tot 1930
vice-president was onder presi-
De onafhankelijke partij van
Wallace is uiterst conservatief.
Wallace meent dat de federale
regering zich te veel rechten toe
eigent die aan de staten behoren
en dat de rechten van de „kleine
man" te veel worden beknot. Hij
was een tegenstander van de wet
op de burgerrechten van 1964 en
kwam in conflict met de federale
regering, toen hij rassengelijk
heid op de scholen trachtte tegen
te gaan.
Een uitspraak van Wallace:
„Een voorstander van de rassen
scheiding is een man die van
mensen houdt en die weet dat
-jod ons scheidde, toen hij som
mige van die mensen zwart en
unaere blank maakte".
Wallace is van mening dat
Vietnam aan de militairen moet
worden overgelaten maai' zegt
wel te willen praten. Als kandi
daat voor het vice-president
schap koos Wallace generaal Cur-
liess Leamy, oprichter van de
strategische luchtmacht, die
heeft gezegd kernwapens te be-
schouwen als een normaal soort
wapens die zo nodig in Vietnam
moeten worden gebruikt. Ook zei
Lemay eens dat de Noordvietna-
mese steden moeten worden ge
bombardeerd tot er geen steen
meer op de andere zou staan.
Deskundigen achten de kans
op een overwinning van de on
afhankelijken uitgesloten, maar
vinden het goed mogelijk dat de
Wallace-aannang ervoor zal zor
gen dat een eenvoudige meerder-
neid voor één van de twee grote
partijen in het kiescollege niet
mogelijk is. In dat geval heeft
vVailace de tijd tot 16 december
(.als het college stemt) zijn kies
mannen aan de meestbiedende te
offreren, omdat kiesmannen of
ficieel niet gebonden zijn. Wan
neer dan nog geen meerderheid
wordt gevonden, zal het huis van
afgevaardigden moeten beslissen
wie op 20 januari als opvolger
van Johnson zal worden geïn
stalleerd. Een dergelijke gang van
zaken zou echter niet eenvoudig
zijn, daar bij een benoeming door
net huis gekozen moet worden op
basis van één stem per staat, on
geacht het aantal afgevaardigden.
STEMMING VIEL MEE
OP HET DAMRAK
De stemming voor de interna
tionale waarden is gisteren licht
verdeeld geweest. Dit viel, gezien
de technische koersreactie van
dinsdag in Wallstreet, niet tegen.
Vast in de markt iag Unilever op
bonus-geruehten. Dit fonds open
de op 139, om verder uit te lopen
tot 139,40 tegen dinsdag als slot-
prijs 138,40. De vraag in deze
hoek kwam van lokale specula
tieve zijde. De overige internatio
nals openden gemakkelijker.
A.K.U. was met een eerste
koers op 104,60 een halve gul
den lager, maar kon zich herstel
len tot 105,80 door vraag van
het publiek, waardoor deze hoek
een actief karakter kreeg.
Philips gaf een eerste koers te
zien op f 167,90 om uit te lopen
tot 168,30 (ƒ167,90).
Kon. Olie was twee dubbeltjes
lager op 200, maar liep op tot
200,50.
Hoogovens was praktisch on
veranderd op 119,20.
Behalve in A.K.U. was de han
del in de internationale waarden
kalm.
De Newyorkse beurs onderging
een koersreactie na de vaste
stemming van de voorgaande da
gen. Het uitblijven van definitie
ve berichten over een mogelijke
vrede in Vietnam had winstne
mingen in Wallstreet tot gevolg.
Daardoor sloot de markt lager.
K.L.M. daalde in New York 114
en Philips dollar. Mede hier
door werd K.L.M. in Amsterdam
twee gulden lager verhandeld op
148.80.
De cultures waren gemakkelij
ker. H.V.A. daalde 1% punt tot
115; Amsterdam Rubber Vs punt
tot 62,50.
In de scheepvaarthoek ver
scheen weer de grote koper voor
het aandeel Van Ommeren. Al
leen al op het zien van dit gezicht
werd Van Ommeren door ande
ren uit de markt genomen. Hier
door werd ruim 8 punten hoger
geopend op 240 waarna nog
243 werd gedaan. De overige
scheepvaarwaarden waren licht
verdeeld met geringe koersafwij
kingen.
De staatsfondsenmarkt gaf een
verdeeld karakter te zien met
weinig zaken.
De internationale waarden
zakten later iets in. Zo verliet
Philips de markt op 167,80;
Unilever kwam op 138,80;
A.K.U. op 105.60 en Kon. Olie
op ƒ200,10. In de scheepvaartsec
tor sloot Van Ommeren op het
hoogste punt van de dag met
244.
In de eerste periode gaven aan
delen Desseaux een opmerkelijke
koersstijging te zien van 23 pun
ten. Bergoss lag goed in de markt
Bij de behandeling in de eerste
kamer van het wetsontwerp, waar
in een verhoging wordt voorge^
steld van de schadeloosstelling
van tweede-kamerleden kwam tot
uitdrukking, dat in verscheidene
fracties genuanceerd over deze
verhoging wordt gedacht.
Zo deelde dr.. M. Troostwijk
(p.v.d.a.) mee, dat in zijn fractie
bezwaren leven tegen de aftrek
regeling tot een maximum van
15.000 voor inkomsten uit neven-
arbeid. Deze regeling is te ruim
gesteld. Daarnaast verweet hij de
tweede-kamerleden de wet op het
minimumloon te hebben aanvaard,
zonder dat daarin een trendmatige
verhoging is opgenomen, terwijl zij
voor zichzelf wèl de trend hebben
aanvaard.
De liberale afgevaardigde mr. H.
van Riel liet evenmin optimistische
geluiden horen. Ernstige bezwaren
leven er in de vvd-fractie tegen
de te ruime aftrekregeling en tegen
de delegatiebevoegdheid om de
na 1 januari bij algemene maat
regel van bestuur de schadeloos
stelling te laten wijzigen, indien
in de bezoldiging van het rijksper
soneel een wijziging wordt aange
bracht. Mr. Van Riel gaf minister
Beernink te verstaan, dat deze
hem zal moeten overtuigen van de
met een koersstijging van 10 pun
ten. Nat. Nederlanden ging 8 pun
ten omhoog. Verder steeg Sehe-
veningen (E.M.S.) 1,40; Billiton-
II 1,50 en Alb. Heijn 3. Aan de
verlieszijde stonden: Holl. Melk
suiker en Vredestein ieder met 5
punten; Kon. Tapijt, Mijnbouw-
kundige werken en Delta ieder
met 6 punten. Maintz en Gist-
Brocades daalden ieder 10 pun
ten. Vlismar was 7 punten lager
niet af te komen. Bred. Ver. Be
drijven ging 12 punten omlaag.
Heineken zakte 2,40 in.
Desseaux verhoogde de koers
winst nog van 23 tot 33 punten.
grondwettelijke toelaatbaarheid
van deze automatische aanpassing.
Ook mr. W. F. de Gaay Fortman
a.r.p.) wierp bezwaren op tegen
de aftrekregeling. Sommige leden
van onze fractie, aldus deze
woordvoerder, vinden een derge
lijke regeling onwaardig voor de
volksvertegenwoordiging. Hier te
lande dreigt zich een praktijk te
ontwikkelen, dat men zich steeds
meer met het inkomen van ande
ren gaat bezig houden. Dat zal tot
geschillen leiden. Er zal strijd'ont
staan over de vraag, welke inkom
sten neveninkomsten zijn. Ik heb
persoonlijk veel moeite met dit
wetsontwerp.
Ziin fractiegenoot H. Algra
sprak de vrees uit dat de politie
ke partijen zich tevoren zeker zul
len stellen, dat de kandidaten
voor een kamerzetel een deel van
hun schadeloosstelling in de partij
kas zullen storten. Is dit wel in
overeenstemmine met de eed van
zuivering, zo wilde hij van minis
ter Beernink weten.
De woordvoerders van de frac
ties van k.v.p. en c.h.u., resp. F.
T. van der Maden en dr. J. W.
Beerkamp, deelden mee dat hun
fracties voor het wetsontwerp zul
len stemmen.
De heren M. van Pelt (psp) en
A. Snoek (boerenpartij) en mevr.
H. J. van OmmerenAverink
(cpn) lieten weten geen steun aan
het wetsvoorstel te zullen ver
lenen.
Minister Beernink wilde het
minimumloon los zien van dit
wetsontwerp, waarin wordt voor
gesteld de schadeloosstelling van
tweede-kamerleden met ingang
van 1 januari 1968 te verhogen tot
ƒ25.000 en per 1 januari 1969 tot
40.000 per jaar.
Hij wees op de toezegging van
minister Roolvink (soc. zaken) om
na enige tijd een SER-advies te
vragen over het minimumloon.
Goes—Terneuzen 4—5
(voorlopig)
Voor de le klas van de Z.S.B.
speelden Goes en Terneuzen hun
tweede competitiewedstrijd die
de volgende gedetailleerde uit
slag had:
Goes
Ternetueen
W. J. van Wijnen
K. H. Cohen 'A—Va
H. de Schipper—
A. C. Dubbeldam 01
Ds. A. Heuzeveldt
A. P. Beishuizen afg.
K. BeekeD. de Jonge 10
J. de Lange
C. H. Provoost 10
J. Tholenaar
W. G. de Ridder 1—0
A. J. VleugelJ. Nijssen 01
F. Beerens
G. W. de Ridder 0—1
J. de Kuyper
Mr. J. E. Hubbeling 01
C. Saaman
C. van Cadsand VaV»
Voorlopig 45
De afgebroken partij aan het
derde bord tussen Heuzeveldt en
Beishuizen zal waarschijnlijk
door Goes gewonnen worden. De
vermoedelijke uitslag zal dus een
55 gelijkspel zijn. Terneuzen
had wit aan de oneven borden.
Ook na de tweede wedstrijd
blijft Terneuzen ongeslagen. Za
terdag 2 november wordt de der
de wedstrijd gespeeld tegen Zie-
rikzee.
welke opmerking dr. Troostwijk er
bijna toe bracht een motie van
orde in te dienen om de behande
ling op te schorten totdat dit SER-
advies is uitgebracht.
De minister deed de toezegging
de aftrekregeling nader te zullen
bekijken.
Dr. Troostwijk en mr. De Gaay
Fortman zeiden nog niet overtuigd
te zijn door de minister. Moeten
wij aan dit wetsontwerp meewer
ken en de minimumloontrekkers
in de kou laten staan, zo vroeg dr.
Troostwijk zich af. Mr. Van Riel
kondigde aan de zaak nog eens in
zijn fractie te willen bespreken en
daarna zo nodig een stemverkla
ring te zullen afleggen. Dat ge
beurt dan op dinsdag 29 oktober,
als de eerste kamer over het wets
ontwerp zal stemmen.
Het Nederlandse hockeyteam
heeft woensdag een 3—1 zege be
haald op Nieuw-Zeeland, Bij de
rust was de stand 00. Fokker
scoorde het eerste doelpunt in de
10e minuut van de tweede helft.
In de 15e minuut werd het door
Orren 11 en vervolgens scoor
den Frans Spits (23e min.) en
Ter Haar (25e min.).
Nederland speelt vrijdag tegen
de winnaar van de ontmoeting
Kenya—Spanje om da 5e en 6e
plaats.
COOP. VRUCHTENVEILING
„ZEEUWSCH-VLAANDEREN"
TERNEUZEN
Veiling van 23 oktober 1988.
GROENTEN
Per stuk: Sla 1637 ct; Bloem
kool A II 76—118 ct, B II 50—80
ct, C II 39 ct, afw. 18—76 ct;
Groene komkommers II 3141 ct,
B II 28 ct; Knolselderie 1013 ct.
Per bos: Selderij 424 ct; Peter
selie 21 ct.
Per kg: Andijvie 1033 ct;
Knolselderij 6489 ct; Prei 15—
23 ct; Princ. bonen 131219 ct;
Rapen 14 ct; Savoye kool 1532
ct; Rode kool 5V218 ct; Spruiten
69—71 ct; Uien 13—20 ct; Witte
kool 5 ct; Witlof A II 148—161 ct,
B II 114—155 ct, afw. 87—115 ct;
Tomaten A II 113 ct, B II 140 ct,
C 70 ct, C II 40—60 ct.
AARDAPPELEN
Per 100 kg: Bintjes 13,5014,
HARD FRUIT
Per kg: Anpelen. Cox Orange II
m. 80 46—68 ct, m. 75 52—73 ct,
m. 70 51—77 ct, m. 65 45—69 ct,
m. 60 3354 ct, m. 55 2028 ct,
m. 50 2023 ct, III grof 1735 ct;
Goudreinette II h. 100 36 ct, m. 90
39 41 ct, m. 85 3538 ct, m. 75
3941 ct, m. 65 37 ct, III grof
2236 ct, III fijn 1516 ct; Jona
than II m. 80 3639 ct, m. 75 37
ct, m. 70 34—37 ct, m. 65 23—28
ct, m. 60 1517 ct, III grof 20 ct;
Glorie van Holland II m. 75 43 ct,
m. 65 33 ct, D 60 21—23 ct, III
grof 15 ct.
Peren. St. Remy III fijn 1617
ct; Conference II m. 45 14 ct;
Doyenné du Cornice II m. 85 37
43 ct, m. 80 49—57 ct, m. 75 55—
57 ct, m. 70 54—61 ct, m. 65 51—
54 ct, m. 60 23 ct, III grof 19—37
ct, III fijn 20-1-25 ct, kroet 18 ot.
