Alexander Dubcek, de Tsjechische partijleider Staatsgreep in Zuid-Vietnam zou verijdeld zijn ZOON MN EEN MEUBELMAKER IN BRATISLAVA K:j keacfs de taal en de methoden van de Russen EINDE VAN DE OORLOG NIET TE VOORSPELLEN ONGEVEER HONDERD ARRESTATIES GELAST IN MEXICO Quebec wil dat Canada republiek wordt HET WEER Britse conservatieve partij over immigratie van niet-blanken Kans op vrijlating bemanning „Pueblo" Richard Nixon en Hubert Humphrey zijn miljonair VRIJDAG 11 OKTOBER 1968 24e Jaargang No. 5304 Geslepen politicus Hervormen Onschadelijk afmaakt Universiteit gesloten Tegenspraak Nederlaag voor de agressors. Massamoord in Biafra Johnson vraagt Warren aan te blijven Weerbericht Hoogwater Zon- en Maanstanden rider! FnantoMing bij tbaaoeimenfe TERNEUZEN Direeéeur-Hoofdreaaefetir P. 3. 3s Ssaiïé Redactie- en Administratie-adres: Smïdswal Telefoon: 01IS0—2073 Gironummer: 38150 Abonnementsprijs ƒ8,per kwartaal; per maand 2,70. Losse nummers 13 cent. DE VRIJE ZEEUW Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels- advertenties) 5 regels ƒ1,10. Iedere regel méér 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur. Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot 10 uur voormiddag. Alexander Dubcek werd in 1922 in Bratislava geboren als zoon van de sociaal-democraat Stefan Dubcek, een meubelmaker. De oude Stefan werd in 1911 bij een staking in Boedapest betrok ken. Op het punt gearresteerd te worden, wist hij zich daaraan ie onttrekken. Hij emigreerde datzelf de Jaar naar de States, om van daar in 1917 naar z'n land terug te keren. Kort daarop trad hij in Presburg in het huwelijk en uit die verbintenis werden twee kin deren geboren, Julius en Alexan der, de latere partijleider. Voor zover kon worden nage gaan vestigde vader Dubcek zich met zijn gezin in het jaar 1925 in de Sowjet-Unie en wel in Gorki, waar de familie onafgebroken tot 1938 heeft gewoond. Stefan Dub cek werd in Rusland lid van de communistische partij en kort daarop partijfunctionaris. In de tweede helft van 1938 keerde het gezin naar Tsjecho-Slowakije terug en vestigde zich in Pres burg. Stefan kreeg echter van Moskou uit de opdracht om in nazi-Duits- land behulpzaam te zijn hij het organiseren van een illegale com munistische partij; daarnaast was hij geheim koerier van deze partij. De oude Dubcek werd in die jaren enkele malen door de gestapo, Hitiers geheime politie, gearres teerd, maar wegens gebrek aan bewijs na enkele weken hechtenis in vrijheid gesteld. Stefans zoon, Alexander, de hui dige partijleider, volgde na lager en voortgezet onderwijs een leer gang sociologie aan de partijwhoge- school in Moskou en promoveerde tot doctor in die sociologie. Bij zijn terugkeer uit de Sowjet-Unie werd hij, daar hij in die tijd geen pas sende werkkring kon vinden, ma chinebankwerker, eerst op een munitiefabriek en daarna in een technisch bedrijf in Pressburg. Gedurende de bezetting van Tsjecho-Slowakije door de Duit sers werd zijn broer Julius door de S.S. neergeschoten en hijzelf in een gevecht gewond. Na de communistische staats greep o.m. uitgevoerd door generaal Svoboda, Zapotocky, Smrkovsky en Gottwald aan vaardde Alexander Dubcek in Pressburg een betaalde partijfunc- tie (1949) en verscheen daarmee In de politieke arena van zijn land. Hij werd niet betrokken In de regelmatig terugkerende zuiverin gen in de partij en de staat, een gevolg van zijn jeugdige leeftijd en korte politieke diensttijd in de partij. In 1963 werd hij gekozen tot eerste partijsecretaris in Slowakije en in die functie toonde hij al een vindingrijke, gedegen en geslepen politicus te zijn, die door zijn langdurig verblijf in Rusland niet alleen die Russen, hun methoden en de taal terdege kende, maar ook hun politiek doorzag. Reeds in die tijd liet Dubcek zich kennen als een hervormer van het communisme in liberale zin. Resoluut wees hij het stalinisme van de hand. Hij zorgde voor een rehabilitatie van de talrijke zuive- ringssiachtoffers in zijn land en reorganiseerde in aansluiting daar op het bestuur en de gang van zaken in Slowakije en in de partij organen aldaar. Energiek voerde de hervormer zijn liberalisatie plannen uit, eerst in Pressburg later in heet Slowakije. Samen met de ontevreden eco nomische experts en met hulp en steun van een steeds groter wor dend aantal tegenstanders van No- vsniy, voornamelijk intellectuelen, bond Dubcek de strijd aan tegen Novotnv en de zijnen. Dubcek won deze slag en ln januari van dit jaar werd hji in plaats van Novot- ny eerste secretaris van de partij, i Nu ving in Tsjecho-Slowakije pas goed de hervorming van het com munisme aan. Er kwam persvrij heid: de macht van de geheime politie werd beknot: de vriie-me- ninorsuiting bevorderd. Omdat de liberalisatie nier naar de zin van de Pusische machtheb bers was. kondon tegenmaarrege- len van d'e ziido niet utfbl'iven. Na vergeefs overleg volgde on 21 augustus j.l. een militaire bezet ting van Tsiecho-SIowakije door de legers (665.000 man) van de landen, aangesloten bij het War- schau-pact. Zn drukte Moskon in bevriend land en vriiheid dood met alle gevolgen daaraan verbon den. Gevangen genomen In de eerste dagen na de Russi sche bezetting sneuvelden circa honderd mensen door Russische kogels. Alexander Dubcek werd als aanstichter van de Tsjechische contra-revolutie gearresteerd en geboeid overgebracht naar de Praagse luchthaven en samen met ziin medehervormers Smrkovskv. Kriegel en de minister-president Cernik in een Rusisch gevechts vliegtuig naar het Poolse Lemberg gevlogen. Dubcek werd in de Lembergse gevangenis aan een hersenspoeling onderworpen, waarna zijn „over brenging" naar Moskou volgde. De naam Lemberg heeft nog een ver schrikkelijke klank, omdat daar ln het eerste jaar van de tweede we reldoorlog (april 1941) een groot aantal Poolse officieren die zich in Russische krijgsgevangenschap bevonden door middel van nek schoten werd vermoord. In Lem berg werd gepoogd het geweten en de wil van de Tsjechische leider Alexander Dubcek om te vormen, waarna de Moskouse machtheb bers vrij spel meenden te hebben en tot zijn ondergang besloten In de „Prawda" van die dag stond te lezen dat Dubcek ais leider der contra-revolutie onscha delijk gemaakt diende te worden evenals in 1956 Nagv en Maleter, de Hongaarse rebellen. Voor ons, aldus de Prawda, is de commu nist Dubcek een verrader. Drie dagen later keerde Dubcek in Praag terug als een gebroken, een vernield mens' die van volksheld een martelaar werd. De uittocht uit het verraden land ving aan en in de Oostenrijk se hoofdstad Wenen kwamen in de loop van de tijd reeds meer dan tienduizend (10.000) Tsjechen en Slowaken aan, ten gevolge waar van de grenzen door Russische troepen werden afgesloten. Dub cek die reeds hartpatiënt was, zal na de op hem uitgevoerde hersen spoeling weinig meer kunnen doen dan de orders van Moskou opvol gen of aftreden. In feite verloor de partiileider. die met vrouw en zoons in het ge- houw van het partiinresldium in Praag gevangen wordt gehouden, reeds op zondag 6 oktober ziin bevoegdheden en daarmee de strijd tegen het politiestaat-socialisme. In Mexico City is donderdag de aanhouding gelast van 96 man nen en twee vrouwen, die ervan worden verdacht betrokken te zijn geweest bij de onlusten van de laatste weken. Zij zullen wor den beschuldigd van doodslag, diefstal, het toebrengen van schade aan particulier eigendom en voertuigen van de openbare dienst, mishandeling, bezit van vuurwapens en verzet tegen het gezag. Vijftien minderjarigen, die eveneens zijn aangehouden, zul len voor een kinderrechter moe ten verschijnen. Zij zouden be trokken zijn geweest bij de bloe dige veldslag in de nacht van 2 oktober. De socialistische volkspartij heeft de regering donderdag ge vraagd een amnestie af te kon digen voor de personen, die tij dens de botsingen met de politie zijn gearresteerd. Dat zou in geen geval een bewijs van zwakheid van het regiem zijn, maar in tegendeel ertoe bijdragen dat de toestand in het land weer nor maal. wordt, aldus een varklaring van de oppositiepartij. In de periode van 12 tot 27 ok tober, dus gedurende de spelen, zal de universiteit alle admini stratieve aktiviteti staken, zo heeft het bestuur donderdag be sloten. Het personeel zal groten deels met vakantie worden ge stuurd. In het universiteitscomplex zullen geen studenten worden toegelaten. Wel zullen atleten, journalisten en funktionarissen van de spelen van de sportgedeel- j ten van het complex, zoals het j olympisch stadion, gebruik kun nen maken. De maatregel heeft blijkbaar ten doel nieuwe onge regeldheden in de nabijheid van het stadion te voorkomen. HELSINKI: Sowjet-premier A. N. Kosygin (links) en de presi dent van Finland Urho Kekko nen (rechts) spreken visserslatijn met elkaar na gfloop van de be- sprekingen op de ijsbreker „Tar- md" in de haven van de plaats Hanko. In Saigon ls een staatsgreep tegen het bewind van president Ngoeyen Van Thieu verijdeld, zo is van officiële zijde vernomen. Hoewel de dinsdag afgekondigde staat van alarm nog van kracht is, is volgens de zegslieden het ge vaar geweken. De coup, die was beraamd door enige militairen en burgers, stond volgens hen in verband met de campagne tegen de corruptie die door Thieu en diens premier, Tran Van Huong, wordt geleid. Een van de leiders zou generaal Ngoeyen Khang, commandant van een ma riniersdivisie, zijn geweest. Tot dusver is geen melding gemaakt van arrestaties. Generaal Khang was naast divi siecommandant militair bevelheb ber in het district Saigon en com mandant van het derde tactische gebied. De twee laatste functies werden hem kortgeleden ontnomen en, naar het gerucht wilde, was Thieu van plan hem ook als divi sie-commandant af te zetten. Khang is evenals vice-president Ngoeyen Cao Ky afkomstig uit Noord-Vietnam en hij werd door Ky in 1966 tot commandant van het derde tactische gebied be noemd. Het kantoor van de Zuidvietna- mese president heeft donderdag in een communiqué tegengesproken dat in het land een opstand zou zijn verijdeld. De geruchten daar over zijn door de communisten en een aantal onverantwoordelijk» personen in omloop gebracht, zegt dit communiqué. De militaire maat regelen die genomen zijn voor de verdediging van militaire installa ties zijn normaal. Tot op heden is geen enkele generaal, officier of burger van de oude „can lao" ge arresteerd. De partij „can lao" was door Ngo Dinh Nhoe, broer van wijlen pres'dent Ngo Dinh Diem, gesticht. Het communiqué is uitgegeven naar aanleiding van dfe verklaring van een officiële zegsman, dat een staatsgreep zou zijn verijdeld. Volgens president Johnson kan niemand voorspellen wanneer een eind komt aan de oorlog ln Viet nam, maar is het duidelijker dan ooit tevoren dat de vijand in Viet nam niet zal slagen in zijn pogin gen „politieke doeleinden met mili taire middelen te verwezenlijken". De president sprak woensdag bij de verwelkoming van premier Keith Holyoake van Nieuw-Zee- land, die een officieel bezoek aan de Verenigde Staten brengt. De president zei voorts dat de communistische agressie een dui delijke en veelbetekenende neder laag heeft geleden. Hij riep de tegenstander Noord-Vietnam op mee te wer ken aan het vinden van een eer volle oplossing voor het Vietna mees conflict. De Nigeriaanse federale troe pen hebben in het dorp Oeroea Inyang ten zuiden van Ikot Ek- pene 300 mensen vermoord, zo heeft radio-Biafra donderdag meegedeeld. Dat bleek toen Bia- fraanse troepen het dorp hadden heroverd en over de straten van het dorp verspreid de lijken aan troffen. Buitenlandse journalis ten zijn dinsdag naar het dorp gegaan om met de overlevenden te spreken, aldus radio-Biafra. Wat het rassenprobleem en de immigratie van niet-blanken uit de gemenebestlanden betreft is het donderdag op het congres van de Britse conservatieve partij in Blackpool tot een compromis ge komen tussen de rechtse extremist Enoch Powell en het conservatieve schaduwkabinet. Hierdoor is een scheuring in de partij voorkomen en de positie van partijleider Ed ward Heath sterker geworden. Uit de bijval die Powell met zijn ove rigens gematigde rede kreeg, is echter wel gebleken dat hij veel aanhangers in de partij heeft. In tegenstelling tot zijn optre den in Birmingham in april van dit jaar, toen hij in felle kleuren de naar zijn mening rampzalige toekomst van Engeland afschil derde in verband met de stroom niet-blanken die het land binnen komt, vermeed Powell nu alle dra- en concentreerde hij zich op de gevolgen van een onbeperk te immigratie. Tegen 1985, aldus Powell, kunnen er in Engeland Noord-Korea zal mogelijk bin nen enkele dagen de bemannings leden van het opgebrachte Ame rikaanse inlichtingenschip „Pue blo" vrijlaten, zo meldt het Zuid- koreaanse dagblad „Kjoenhjan Sinmoen". Volgens het blad is woensdag „plotseling vooruit gang" geboekt bij de onderhan delingen over de vrijlating van de „Pueblo"-bemanning te Pan- moenjon. Een Amerikaanse militaire woordvoerder heeft geweigerd immentaar te geven op het be- icht wel 2V2 miljoen niet-blanken wo nen, evenveel ais nu in Wales. Ge zien de ernstige problemen die dan zouden ontstaan, achtte hij dit aantal onaanvaardbaar en pleitte hij voor beperking van de immi gratie van niet-blanken. Op het congres werd een reso lutie aangenomen, waarin de con servatieve partij elke discrimina tie op het gebied van ras of gods dienst afwijst en alle Britten en immigranten uit de gemenebest- landen die ln Engeland ingebur gerd zijn, als voor de wet gelijk beschouwt. Maar als de conserva tieven aan de macht komen, zul len ze scherper toezicht houden op de immigratie en deze aan ban den leggen. De democratische presidents kandidaat Hubert Humphrey be zit 281.423 dollar (iets meer dan een miljoen gulden)zo is woens dag door het secretariaat van de vice-president bekendgemaakt. Eerder op de dag was onthuld dat de republikeinse kandidaat Richard Nixon een half miljoen dollar rijk is. President Johnson heeft donder dag verklaard dat hij geen nieuwe opperrechter voor het Amerikaan se hooggerechtshof zal benoemen. Hij heeft die huidige opperrechter, Earl Warren, verzocht diens voor genomen aftreden uit te stellen. BUENOS AIRES: Vóór de ver bannen Peruviaanse president Belaunde Terry uit Argentinië vertrok, werd hij door de rijks politie in bescherming genomen tegen de opdringende persmen sen. Inmiddels is de president naar New York gevlogen. Op de foto: derde van links president Terry. De regering van de Franstalige Canadese provincie Quebec heeft zich er voor uitgesproken, dat Canada een republiek wordt bin nen het Britse gemenebest. Dit staat in een „werkdocument" be treffende een grondwetsherzie ning, waarvan premier Bertrand woensdag de inhoud bekend maakte. Volgens dit stuk zou Canada een federatie moeten worden en tevens een „unie van twee volkeren". Binnen deze Canadese unie zou Quebec ook 'n republiek willen worden. Het „werkdocument" is inmid dels verspreid onder de volksver tegenwoordigers, nadat het eerst aan de Canadese eerste-minister Trudeau en de premiers van de andere provincies was gezonden. Opklaringen Het K.N.M.I. deelt mede: Een uitgebreid lagedrukgebied boven de oceaan en een hoge- drukgebied boven Zuid-Europa veroorzaken in onze omgeving een zuidwestelijke stroming. Een hierdoor meegevoerd front trok' donderdag over ons land en ver oorzaakte op de meeste plaatsen 5 a 10 mm regen. De aangevoerde lucht was vrij zacht, zodat tempe raturen van 16 17 graden wer den bereikt. Vandaag staat het weer onder invloed van een rug van hoge luchtdruk, die een uit loper vormt van het hogedrukge- bied boven Zuid-Europa. Daar bovendien de aangevoer de lucht tamelijk droog is, wor den opklaringen verwacht met op de meeste plaatsen droog weer. De temperaturen zullen plaatse lijk nog iets hogere waarden be reiken dan donderdag. medegedeeld door het K.N- M. I., geldig tot hedenavond. Zonnige perioden Zonnige perioden en op de mees te plaatsen droog weer. Overwe gend matige zuidwestelijke wind. Dezelfde temperaturen als giste ren of iets hogere. VRIJDAG 11 OKTOBER v.m. n.m. Breskens 4.17 4.29 Terneuzen 4.53 5.05 Hansweert 5.27 5.39 Walsoorden 5.36 5.48 ZATERDAG 12 OKTOBER v.m n.m. Breskens 4 53 5.07 Terneuzen 5.29 5.43 Hansweert 6.03 6.17 Walsoorden 6.12 6.26 ZON MAAN 12.52 13.55 op onder op Okt. 11 6.58 17.55 19.33 12 6.59 17.53 20.16 I

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1968 | | pagina 1