Tsjechoslowaakse
parlement volgende week
bijeen
De toestand in Praag
Juwelendiefsta
in Rotterdan
Militairen mogen
weer niet verlet
naar bsitenlanl
De Ver. Staten en
de ontwikkelingen
in Oost-Europa
HONDERDEN
KINDEREN
ZWERVEN DOOR
VERWOESTE
DORPEN VAN
PERZIE
Vliegtuigongeluk
is Bulgarije
Syrië meldt
nieuw incident
HET WEER
DONDERDAG 5 SEPTEM BER 1968
21e Jaargang No. 5278
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Het ontslag
van Ota Sik
Zuidslavische
waarschuwing
Tegenspraak
Treedt Hajek af
Slowaaks dorp
naar Dubcek
genoemd
De Tsjecho
slowaakse
vluchtelingen
in Oostenrijk
Zon- en
Weerbericht
Fiaokering Wj abonnement; TERNEUZEN
Difèeéeirr-Hoofdr^daetetir: P. J. van 3e Sande
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswai
Telefoon: 01150—2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs 8,per kwartaal; per maand
2,70. Losse nummers 13 cent.
DE VRIJE ZEEUW
Advertentieprijs per mm IS of; minimum per
advertentie 2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot
10 uur voormiddag.
De Tsjechoslowaakse nationale
vergadering komt volgende week
(vermoedelijk vrijdag 13 sep
tember) bijeen om de maatrege
len te bespreken die nodig zijn
voor consolidatie van de toestand
in het land, zo heeft parlements
voorzitter Smrkovsky woensdag
in het partijblad Rude Pravo
meegedeeld. De regering zal een
raport over de huidige toestand
en de bewuste maatregelen in
dienen, Smrkovsky verklaarde
dat er tussen het parlement en
de regering overeenstemming
bestaat over de noodzaak van
snelle normalisatie.
Het parlement zal zich volgen
de week bezighouden met de
wet op het nationale front, de
wet inzake het toezicht op de
pers, en de wet op verenigingen,
aldus Smkovsky. „In mijn eerste
toespraak na mijn terugkeer uit
Moskou heb ik in alle oprecht
heid gesproken. Ik zeg met de
zelfde oprechtheid dat het nu
onontbeerlijk is dat wij van on
ze kant punt voor punt de af
spraken van Moskou nakomen
om te bereiken dat de andere
partij hetzelfde doet. In deze zin
zal de nationale vergadering
haar komende werkzaamheden
verrichten, ik vraag het volk
deze pogingen met verstand te
steunen", zei de parlementsvoor
zitter.
Radio-Bratislava heeft woens
dagmorgen omgeroepen dat een
Slowaakse commissie op plaat
selijk niveau onderhandelingen
gaat voeren met de buitenlandse
militaire autoriteiten. De com
missie wordt geleid door gene
raal Egid Pepich, een aanhanger
van Dubcek die zitting heeft in
de Slowaakse nationale raad, en
Jan Marko, voormalig direkteur
van de Tsjechoslowaakse radio.
De justitie in Bratislava heeft
een onderzoek verrioht naar de
gewelddadige dood van een aan
tal Slowaakse burgers tijdens
de recente gebeurtenissen, meldt
radio-Bratislava. Het onderzoek
heeft uitgewezen dat deze Slo-
waken door schotwonden om het
leven zijn gekomen. Tevens is
vastgesteld dat in geen enkel
geval schoten zijn gelost door
Tsjechoslowaken. Volgens radio-
Bratislava zijn de resultaten van
het onderzoek doorgegeven aan
het hooggerechtshof in Praag,
dat over het instellen van ver
volgingen moet besluiten.
De ontslagen vice-premier van
Tsjecho-Slowakije, Ota Sik,
wordt door de Russen beschouwd
als een „zwart schaap", dat hij
één van de voorvechters is van
de economische hervormingen
die in januari 1968 zijn doorge
voerd.
Op 22 augustus verklaarde Sik
met drie andere leden van de
regering onder wie Jiri Hajek,
minister van buitenlandse zaken,
dat zij hun constitutionele func
ties buiten Tsjecho-Slowakije zul
len blijven uitoefenen. Zij noem
den het Tsjechische beroep op
de vijf landen van 't Warschau
pact een puur verzinsel dat tot
doel had de agressie te verkla
ren en de wereldopinie op een
dwaalspoor te brengen. Op 23
augustus verzochten de Tsjechi
sche ministers die toen in Bel
grado vergaderden, elke rege
ring die in Praag door de bezet
ters zou worden benoemd, af te
wijzen. Op dezelfde dag vertrok
Ota Sik naar Boekarest om over
leg te plegen met de secretaris
generaal van de Roemeense com
munistische partij, Ceaucescue.
Op 27 augustus gaven de Tsje
chische minister in Belgrado een
verklaring uit waarin zij de te
rugkeer begroetten van de con
stitutionele vertegenwoordigers
van de Tsjechische socialistische
republiek in Praag en van de
leiders van de communistische
partij.
Ota Sik werd op 11 september
1919 in Pilzen geboren. In 1962
werd hij benoemd tot lid van het
centrale comité van de commu
nistische partij. Hij heeft actief
meegewerkt aan de val van pre
sident Novothy in januari 1968.
Op het partijcongres in april '68
werd hij benoemd tot vice-pre
mier en het „clandestiene" par-
De minister van defensie heeft
besloten de maatregel inzake het
niet met buitenlands verlof mo
gen gaan van het militaire per
soneel in te trekken
Deze maatregel werd op 22 aug.
j.l. ingesteld in verband met de
gebeurtenissen in Tsjecho-Slo
wakije.
tijcongres op 22 augustus in
Praag benoemde Sik tot lid van
het presidium van het centrale
comité. De vergadering van het
centrale comité op 1 september
heeft echter de beslissingen van
het congres geannuleerd.
„Elke aanval op Zuid-Slavië
en elke schending van zijn inte
griteit en soevereiniteit, van
welke kant ook, zal stuiten op
verzet van al onze volken, bo
venal gewapend verzet, en een
oorlog teweegbrengen met uit
zonderlijke consequenties", zo
heeft dinsdagavond in Zagreb
de plaatselijke partijsecretaris,
Marinko Grujic, verklaard. Hij
zei dat in Zagreb uit voorzorg
al arbeiders en jeugdeenheden
waren gevormd. Als „onzinnig"
bestempelde hij de reacties van
„sommige mensen die zich af
vroegen of Zuid-Siavië in zijn
steun aan Tsjecho-Slowakije niet
overdreven te werk was ge
gaan". Grujic sprak op een bij
eenkomst waarop tal van hoge
partijfunctionarissen aanwezig
waren.
KUKHK (Perzië): Onder de ogen
van een huilende vrouw zoeken
militairen vertwijfeld in de puin
hopen van een door de aard
bevingen verwoest huis naar
slachtoffers. Op de voorgrond
een geïmproviseerde brancard,
die straks de droeve last moet
dragen.
WENEN: Tsjechoslowaakse bur
gers bij hun bedden in het Ijs
stadion. Het gemeentebestuur
van de Oostenrijkse hoofdstad
heeft het gebouw thans speciaal
laten inrichten om vluchtelingen
en toeristen, die voorlopig niet
naar hun land terug willen, op
te kunnen vangen. Van 21 aug.
t/m 1 sept. zijn 13.512 Tsjecho
slowaken naar Oostenrijk
getrokken.
President Johnson hoopt nog
steeds besprekingen met de Sow-
j et-Unie te beginnen over con
trole op en beperking van de stra
tegische kernwapens ondanks de
toestand in Oost-Europa, zo heeft
het Witte Huis meegedeeld.
Volgens Johnsons woordvoer
der George Christian, houdt de
inlichtingendienst de president
op de hoogte van de binnengeko
men berichten. Christian wilde
niet ingaan op berichten volgens
welke de vrees van de Ameri
kaanse regering voor een Russi
sche invasie in Roemenië iets zou
zijn afgenomen. Amerikaanse
funktionarissen in Washington
zeiden voor het ogenblik tevreden
te zijn met Russische verzekerin
gen dat geruchten over een der
gelijke invasie ongegrond zijn. De
woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken, McClos-
Key, bevestigde dinsdag dat de
Russische ambassadeur Dobrynin
saterdag tegen minister Rusk de
geruchten ongegrond had ge
noemd.
De Sowjetrussische bezetting
trekt zich slechts langzaam te
rug uit de krantengebouwen,
terwijl de Tsjechoslowaakse jour
nalisten trachten zoveel vrijheid
als mogelijk is onder de inge
stelde censuur te verkrijgen.
Woensdagavond waren de eni
ge kranten die in Praag officieel
verschenen het communistische
partijblad Rude Pravo en het
avondblad Vecerni Praha. Hoe
wel al gemeld is dat andere
kranten ook aan de redacties
zouden worden teruggegeven
staan zij, zoals het jeugdblad
Mlada Fronta, nog steeds onder
bewaking. Rude Pravo publi
ceerde er een lijst van, waarop
Prace, het vakbondsblad, het
rooms-katholieke Lidova Demo-
kracie, en het landbouwblad
Zemedelske Noviny voorkomen.
In de ontruimde televisiestu
dio's in Praag werd woensdag
hard gewerkt om hervatting van
de uitzendingen in de avond
uren mogelijk te maken. Zowel
over de radio als in de pers wer
den de berichten opmerkelijk
eerlijk gegeven, hoewel woorden
als „invasie" geschrapt zijn en
er niet langer directe kritiek op
de Sowjetrussische bezetting
wordt geoefend.
Radio-Praag meldde bijvoor
beeld dat de openbare aanklager
in Kosice in het oosten van Slo
wakije een onderzoek instelt
naar de toedracht van het neer
schieten van negen mensen tij
dens de aankomst van de troe
pen van het Warschau-pact. Om
dat niet gebleken is dat daar
Tsjechoslowaken voor verant
woordelijk zijn is deze zaak aan
de officier van justitie van het
land overgedragen.
Radio-Praag meldde voorts dat
het ministerie van financiën na
gaat hoeveel schade is aange
richt door de invasie van de
troepen van het Warschau-pact,
in voorbereiding voor de onder
handelingen over compensatie.
De bedragen kunnen echter niet
voledig worden vastgesteld voor
dat de vreemde troepen zijn ver
trokken. Het is al bekend dat
aan wegen en andere verbindin
gen vijf miljard kronen (2,5 mil
jard) schade is aangebracht.
De Tsjechoslowaakse televisie
hervatte woensdagavond de uit
zendingen na een week stilte.
Het programma begon met een
nieuwsuitzending, daarna wer
den beelden uit Praag getoond
waaruit bleek dat overal het nor
male werk was hervat.
In 13 bioscopen in Praag en
omgeving wordt een documen
taire over de bezetting van het
land getoond, die begint met
nachtelijke opnamen van de
aankomst van vreemde vliegtui
gen en de eerste pantserwagens.
In communistische kringen
werd woensdag tegengesproken
dat deze week opnieuw een top
conferentie met de leiders van
het Kremlin zal worden gehou
den. Wel zullen binnenkort weer
onderhandelingen tussen Praag
en Moskou moeten komen over
de uitvoering van het terugtrek
ken van de bezettingstroepen.
Tot dusver is geen nadere uitleg
gegeven van het begrip „nor
malisatie", waar die terugtrek
king van afhangt. Ook zouden er
economische onderhandelingen
ophanden zijn.
De Tsjechoslowaakse economie,
die al zwak was, heeft nog meer
te lijden gekregen. De Russen
zouden sterk tegen aanvaarden
van kredieten uit het westen
zijn en het land sterk aan de
Comecon gebonden willen hou
den.
Verwacht wordt voorts dat de
minister van buitenlandse za
ken, Jiri Hajak, binnenkort zal
aftreden. Het Kremlin zal hem
volgens communistische zegslie
den nooit vergeven dat h" in de
veiligheidsraad de invasie heeft
veroordeeld. Zij ze/den dat Ota
Sik onder Sowjetrussische druk
is afgetreden.
Het Slowaakse dorpje Lucany,
heeft om partijleider Dubcek te
eren, zijn naam veranderd, in
Dubcekovo, zo heeft radio-Bra
tislava bekend gemaakt.
In Wenen ziin in verscheidene
gebouwen meer den 1P COO nood-
bedden voor vluchle gen uit
Tsjecho-Slowakije in gebruik.
In het woestijngebied van de
Perzische provincie Chorassan
hebben reddingsploegen honder
den zwervende kinderen aange
troffen, die in paniek de door de
aardbeving verwoeste dorpen wa
ren ontvlucht.
Dit heeft een functionaris van
't Perzische Rode Kruis, de „Rode
leeuw en zon", verklaard bij zijn
terugkeer in Teheran, nadat hij het
gebied had doorkruist.
Sommige van de kinderen waren
onder de puinhopen vandaan ge
kropen, waarin zij hun ouders had
den zien omkomen. Zij dwaalden
met verstarde blik rond en
schreeuwdenvan angst wanneer
men ze riep of wilde benaderen.
In het dorp Kakhk, dat vrijwel
is weggevaagd, en in Datsje Bayaz
is de stank, die van onder de puin
hopen opstijgt, zo doordringend,
dat de reddingsploegen gebruik
moeten maken van gasmaskers.
Men vreest voor het uitbreken van
epidemieën.
In Sofia is woensdagmidag of
ficieel bekendgemaakt dat dins
dagavond in het gebied van Bur
gas aan de Zwarte Zee een Bul
gaars verkeersvliegtuig van de
lijn DresdenBurgas is neer
gestort. Vijftig van de 89 passa
giers en de gehele bemanning
kwamen om het leven.
Zesenveertig van de vijftig
omgekomenen waren inwoners
van de Duitse democratische re
publiek (Oost-Duitsland).
De Tsjechoslowaakse toeristen
die niet naar huis willen terug
keren zullen echter dit week
einde naar een vluchtelingen
kamp moeten verhuizen. De laat
ste dagen zijn in Wenen boven
dien nog eens honderden vluch
telingen aangekomen. Het zijn
vooral intellectuelen en jonge
ren die zich vóór de komst van
de Russen stevig geweerd had
den en nu bang zijn voor straf
maatregelen.
Tot dusver hebben meer dan
18.000 Tsjechoslowaken besloten
terug te keren. De overigen wor
den verzorgd door de „OSSR-
hulp", een organisatie waarin
alle Oostenrijkse hulporganisa
ties hun werk hebben gecoördi
neerd. De Tsjechoslowaakse
vluchtelingen komen vooral uit
de hogere kringen, de meesten
zijn dokter, technicus, geleerde
of kunstenaar en beheersen een
of meer van de Westeuropese
talen. Ongeveer twintig procent
van degenen die niet terug wi1-
len heeft in Oostenrijk al werk
gevonden, de anderen wilier,
varder emigreren, onder meer
naar West-Duitsland.
Meer dan zeshonderd Tsjecho
slowaken hebben sinds de bezet
ting van hun land in Oostenrijk
politiek asiel gevraagd, zo heeft
de Oostenrijkse minister van
binnenlandse zaken Soronics
woensdag in Wenen bekendge
maakt. Zij mogen in Oostenrijk
geen politiek werk verrichten.
De Rotterdamse recherche is een
uitgebreide speuractie begonnen
naar vier mannen en twee vrou
wen, die er woensdag in zijn ge
slaagd uit de kluis van een juwe
lierszaak aan de Lijnbaan in de
Maasstad een zwartleren porte
feuille met 10 briljanten te stelen.
Volgens de juwelier vertegenwoor
digen de sieraden een waarde van
ƒ30.000,— tot ƒ35.000,—.
Volgens radio-Damascus heeft
een Syrische militaire woord
voerder melding gemaakt van
„een nieuwe Israëlische agressie
binnen 24 uur tegen Syrische
frontstelüngen". Een Israëlisch
pantservoertuig dat het vuur
opende werd vernietigd, aldus de
Syrische lezing.
Een Israëlische militaire woord
voerder heeft bekendgemaakt dat
drie Israëlische militairen om het
leven gekomen en één gewond
zijn doordat op het Golan-pla-
teau een mijn ontplofte, die reeds
vóór de juni-oorlog van 1967 was
gelegd. De ontploffing gebeurde
in de buurt van de bestandslijn
met Syrië. De slachtoffers zaten
in een jeep.
Bij aankomst ter plaatse van
een Israëlische eenheid, openden
Syrische stellingen het vuur met
automatische wapens. De Israë
liërs schoten terug. Aan Israëli
sche zijde werd niemand gewond,
aldus de Israëlische woordvoer
der.
Hcofiiwatsr
DONDERDAG 5 SEPTEMBER
.skens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
12.02 12.48
12.38 1.24
1.17 2.03
1.21 2.07
VRIJDAG 6 SEPTEMBER
Bres'kens 1.24 1.38
Terneuzen 2.00 2.14
"Isnsweert 2.39 2.53
Walsoorden 2.43 2.57
Maanstanden
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
aug.
31
5.50
7.29
3.50
10.23
Sept.
5
5.58
19.18
19.11
3.35
6
6.00
19.16
19.24
5.01
7
6.01
19.13
19.34
6.22
8
6.03
19.11
19/44
7j40
De Rotterdamse recherche i< c
van overtuigd dat de vier mh:i. -
en de twee vrouwen dezelfr<
die ongeveer vier weken gele i
bij een Amsterdamse juw! -
sieraden ter waarde van f 15') 0 i
ontvreemdden. De diefstal iri Rot
terdam vertoont namelijk gr o
gelijkenis met die welke der'd' la
in de hoofdstad werd geplee 1.
Bovendien waren in Amsterdam
ook vier mannen en twee vrouwen
bij het misdrijf betrokken.
De diefstal gebeurde terwijl de
juwelierszaak gewoon geopend
was. Op een ogenblik dat zich
geen publiek in de zaak bevond,
kwamen, aldus verklaringen aan
de politie, vier mannen en twee
vrouwen de winkel binnen. Vol
gens de verkoopster waren allen
buitenlanders; zij spraken Engels
en Frans. De vrouwen, die naar
ongeveer 20 en 35 jaar oud waren,
gaven te kennen dat zij sieraden
wilden kopen. De klanten bleken
bijzonder veeleisend te zijn, want
zij lieten de verkoopsters veel
moeite doen alle mogelijke siera
den te tonen. Terwijl de verkoop
sters druk bezig waren het hun
klanten naar de zin te maken
moet, volgens de politie, een van
de mannen naar de openstaande
kluis achter in de winkel zijn ge
glipt, waar hij de portefeuille met
de kostbare ihoud stal. Zonder
iets te kopen verlieten de zes even
later de winkel. De vermissing
van de sieraden werd eerst veel
later ontdekt.
ENKELE OPKLARINGEN
Een vlak lagedrukgebied bo
ven de Noordzee, onze omgeving
en midden-Europa, dat tot op
grote hoogte gevuld was met on
stabiele lucht, bracht woensdag
in ons land plaatselijk nog bui
en. Sommigen hiervan, voorna
melijk in het zuiden van 't land,
gingen gepaard met onweer.
Inmiddels verplaatst een zwak
ke rug van hoge luchtdruk zich
van de Britse eilanden naar ons
land. Op de nadering hiervan
zullen er wat meer opklaringen
komen en neemt de buiigheid
verder af.
Achter de rug van hogedruk
trekt een frontensysteem van
een depressie bij IJsland naar
Ierland. Vóór de avond zal dit
systeem geen invloed hebben op
het weer bij ons, maar wel gaat
de wind geleidelijk krimpen
naar richtingen tussen west en
zuid. In het temperatuurverschil
komt vrijwel geen verandering.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Zonnige perioden
Zonnige perioden, maar ook
hier en daar een bui. Weinig wind
en maximumtemperaturen van
H7 tot-19 graden.