Tsjechoslowaakse parlement volgende week bijeen De toestand in Praag Juwelendiefsta in Rotterdan Militairen mogen weer niet verlet naar bsitenlanl De Ver. Staten en de ontwikkelingen in Oost-Europa HONDERDEN KINDEREN ZWERVEN DOOR VERWOESTE DORPEN VAN PERZIE Vliegtuigongeluk is Bulgarije Syrië meldt nieuw incident HET WEER DONDERDAG 5 SEPTEM BER 1968 21e Jaargang No. 5278 Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Het ontslag van Ota Sik Zuidslavische waarschuwing Tegenspraak Treedt Hajek af Slowaaks dorp naar Dubcek genoemd De Tsjecho slowaakse vluchtelingen in Oostenrijk Zon- en Weerbericht Fiaokering Wj abonnement; TERNEUZEN Difèeéeirr-Hoofdr^daetetir: P. J. van 3e Sande Redactie- en Administratie-adres: Smidswai Telefoon: 01150—2073 Gironummer: 38150 Abonnementsprijs 8,per kwartaal; per maand 2,70. Losse nummers 13 cent. DE VRIJE ZEEUW Advertentieprijs per mm IS of; minimum per advertentie 2,40. Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur. Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot 10 uur voormiddag. De Tsjechoslowaakse nationale vergadering komt volgende week (vermoedelijk vrijdag 13 sep tember) bijeen om de maatrege len te bespreken die nodig zijn voor consolidatie van de toestand in het land, zo heeft parlements voorzitter Smrkovsky woensdag in het partijblad Rude Pravo meegedeeld. De regering zal een raport over de huidige toestand en de bewuste maatregelen in dienen, Smrkovsky verklaarde dat er tussen het parlement en de regering overeenstemming bestaat over de noodzaak van snelle normalisatie. Het parlement zal zich volgen de week bezighouden met de wet op het nationale front, de wet inzake het toezicht op de pers, en de wet op verenigingen, aldus Smkovsky. „In mijn eerste toespraak na mijn terugkeer uit Moskou heb ik in alle oprecht heid gesproken. Ik zeg met de zelfde oprechtheid dat het nu onontbeerlijk is dat wij van on ze kant punt voor punt de af spraken van Moskou nakomen om te bereiken dat de andere partij hetzelfde doet. In deze zin zal de nationale vergadering haar komende werkzaamheden verrichten, ik vraag het volk deze pogingen met verstand te steunen", zei de parlementsvoor zitter. Radio-Bratislava heeft woens dagmorgen omgeroepen dat een Slowaakse commissie op plaat selijk niveau onderhandelingen gaat voeren met de buitenlandse militaire autoriteiten. De com missie wordt geleid door gene raal Egid Pepich, een aanhanger van Dubcek die zitting heeft in de Slowaakse nationale raad, en Jan Marko, voormalig direkteur van de Tsjechoslowaakse radio. De justitie in Bratislava heeft een onderzoek verrioht naar de gewelddadige dood van een aan tal Slowaakse burgers tijdens de recente gebeurtenissen, meldt radio-Bratislava. Het onderzoek heeft uitgewezen dat deze Slo- waken door schotwonden om het leven zijn gekomen. Tevens is vastgesteld dat in geen enkel geval schoten zijn gelost door Tsjechoslowaken. Volgens radio- Bratislava zijn de resultaten van het onderzoek doorgegeven aan het hooggerechtshof in Praag, dat over het instellen van ver volgingen moet besluiten. De ontslagen vice-premier van Tsjecho-Slowakije, Ota Sik, wordt door de Russen beschouwd als een „zwart schaap", dat hij één van de voorvechters is van de economische hervormingen die in januari 1968 zijn doorge voerd. Op 22 augustus verklaarde Sik met drie andere leden van de regering onder wie Jiri Hajek, minister van buitenlandse zaken, dat zij hun constitutionele func ties buiten Tsjecho-Slowakije zul len blijven uitoefenen. Zij noem den het Tsjechische beroep op de vijf landen van 't Warschau pact een puur verzinsel dat tot doel had de agressie te verkla ren en de wereldopinie op een dwaalspoor te brengen. Op 23 augustus verzochten de Tsjechi sche ministers die toen in Bel grado vergaderden, elke rege ring die in Praag door de bezet ters zou worden benoemd, af te wijzen. Op dezelfde dag vertrok Ota Sik naar Boekarest om over leg te plegen met de secretaris generaal van de Roemeense com munistische partij, Ceaucescue. Op 27 augustus gaven de Tsje chische minister in Belgrado een verklaring uit waarin zij de te rugkeer begroetten van de con stitutionele vertegenwoordigers van de Tsjechische socialistische republiek in Praag en van de leiders van de communistische partij. Ota Sik werd op 11 september 1919 in Pilzen geboren. In 1962 werd hij benoemd tot lid van het centrale comité van de commu nistische partij. Hij heeft actief meegewerkt aan de val van pre sident Novothy in januari 1968. Op het partijcongres in april '68 werd hij benoemd tot vice-pre mier en het „clandestiene" par- De minister van defensie heeft besloten de maatregel inzake het niet met buitenlands verlof mo gen gaan van het militaire per soneel in te trekken Deze maatregel werd op 22 aug. j.l. ingesteld in verband met de gebeurtenissen in Tsjecho-Slo wakije. tijcongres op 22 augustus in Praag benoemde Sik tot lid van het presidium van het centrale comité. De vergadering van het centrale comité op 1 september heeft echter de beslissingen van het congres geannuleerd. „Elke aanval op Zuid-Slavië en elke schending van zijn inte griteit en soevereiniteit, van welke kant ook, zal stuiten op verzet van al onze volken, bo venal gewapend verzet, en een oorlog teweegbrengen met uit zonderlijke consequenties", zo heeft dinsdagavond in Zagreb de plaatselijke partijsecretaris, Marinko Grujic, verklaard. Hij zei dat in Zagreb uit voorzorg al arbeiders en jeugdeenheden waren gevormd. Als „onzinnig" bestempelde hij de reacties van „sommige mensen die zich af vroegen of Zuid-Siavië in zijn steun aan Tsjecho-Slowakije niet overdreven te werk was ge gaan". Grujic sprak op een bij eenkomst waarop tal van hoge partijfunctionarissen aanwezig waren. KUKHK (Perzië): Onder de ogen van een huilende vrouw zoeken militairen vertwijfeld in de puin hopen van een door de aard bevingen verwoest huis naar slachtoffers. Op de voorgrond een geïmproviseerde brancard, die straks de droeve last moet dragen. WENEN: Tsjechoslowaakse bur gers bij hun bedden in het Ijs stadion. Het gemeentebestuur van de Oostenrijkse hoofdstad heeft het gebouw thans speciaal laten inrichten om vluchtelingen en toeristen, die voorlopig niet naar hun land terug willen, op te kunnen vangen. Van 21 aug. t/m 1 sept. zijn 13.512 Tsjecho slowaken naar Oostenrijk getrokken. President Johnson hoopt nog steeds besprekingen met de Sow- j et-Unie te beginnen over con trole op en beperking van de stra tegische kernwapens ondanks de toestand in Oost-Europa, zo heeft het Witte Huis meegedeeld. Volgens Johnsons woordvoer der George Christian, houdt de inlichtingendienst de president op de hoogte van de binnengeko men berichten. Christian wilde niet ingaan op berichten volgens welke de vrees van de Ameri kaanse regering voor een Russi sche invasie in Roemenië iets zou zijn afgenomen. Amerikaanse funktionarissen in Washington zeiden voor het ogenblik tevreden te zijn met Russische verzekerin gen dat geruchten over een der gelijke invasie ongegrond zijn. De woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken, McClos- Key, bevestigde dinsdag dat de Russische ambassadeur Dobrynin saterdag tegen minister Rusk de geruchten ongegrond had ge noemd. De Sowjetrussische bezetting trekt zich slechts langzaam te rug uit de krantengebouwen, terwijl de Tsjechoslowaakse jour nalisten trachten zoveel vrijheid als mogelijk is onder de inge stelde censuur te verkrijgen. Woensdagavond waren de eni ge kranten die in Praag officieel verschenen het communistische partijblad Rude Pravo en het avondblad Vecerni Praha. Hoe wel al gemeld is dat andere kranten ook aan de redacties zouden worden teruggegeven staan zij, zoals het jeugdblad Mlada Fronta, nog steeds onder bewaking. Rude Pravo publi ceerde er een lijst van, waarop Prace, het vakbondsblad, het rooms-katholieke Lidova Demo- kracie, en het landbouwblad Zemedelske Noviny voorkomen. In de ontruimde televisiestu dio's in Praag werd woensdag hard gewerkt om hervatting van de uitzendingen in de avond uren mogelijk te maken. Zowel over de radio als in de pers wer den de berichten opmerkelijk eerlijk gegeven, hoewel woorden als „invasie" geschrapt zijn en er niet langer directe kritiek op de Sowjetrussische bezetting wordt geoefend. Radio-Praag meldde bijvoor beeld dat de openbare aanklager in Kosice in het oosten van Slo wakije een onderzoek instelt naar de toedracht van het neer schieten van negen mensen tij dens de aankomst van de troe pen van het Warschau-pact. Om dat niet gebleken is dat daar Tsjechoslowaken voor verant woordelijk zijn is deze zaak aan de officier van justitie van het land overgedragen. Radio-Praag meldde voorts dat het ministerie van financiën na gaat hoeveel schade is aange richt door de invasie van de troepen van het Warschau-pact, in voorbereiding voor de onder handelingen over compensatie. De bedragen kunnen echter niet voledig worden vastgesteld voor dat de vreemde troepen zijn ver trokken. Het is al bekend dat aan wegen en andere verbindin gen vijf miljard kronen (2,5 mil jard) schade is aangebracht. De Tsjechoslowaakse televisie hervatte woensdagavond de uit zendingen na een week stilte. Het programma begon met een nieuwsuitzending, daarna wer den beelden uit Praag getoond waaruit bleek dat overal het nor male werk was hervat. In 13 bioscopen in Praag en omgeving wordt een documen taire over de bezetting van het land getoond, die begint met nachtelijke opnamen van de aankomst van vreemde vliegtui gen en de eerste pantserwagens. In communistische kringen werd woensdag tegengesproken dat deze week opnieuw een top conferentie met de leiders van het Kremlin zal worden gehou den. Wel zullen binnenkort weer onderhandelingen tussen Praag en Moskou moeten komen over de uitvoering van het terugtrek ken van de bezettingstroepen. Tot dusver is geen nadere uitleg gegeven van het begrip „nor malisatie", waar die terugtrek king van afhangt. Ook zouden er economische onderhandelingen ophanden zijn. De Tsjechoslowaakse economie, die al zwak was, heeft nog meer te lijden gekregen. De Russen zouden sterk tegen aanvaarden van kredieten uit het westen zijn en het land sterk aan de Comecon gebonden willen hou den. Verwacht wordt voorts dat de minister van buitenlandse za ken, Jiri Hajak, binnenkort zal aftreden. Het Kremlin zal hem volgens communistische zegslie den nooit vergeven dat h" in de veiligheidsraad de invasie heeft veroordeeld. Zij ze/den dat Ota Sik onder Sowjetrussische druk is afgetreden. Het Slowaakse dorpje Lucany, heeft om partijleider Dubcek te eren, zijn naam veranderd, in Dubcekovo, zo heeft radio-Bra tislava bekend gemaakt. In Wenen ziin in verscheidene gebouwen meer den 1P COO nood- bedden voor vluchle gen uit Tsjecho-Slowakije in gebruik. In het woestijngebied van de Perzische provincie Chorassan hebben reddingsploegen honder den zwervende kinderen aange troffen, die in paniek de door de aardbeving verwoeste dorpen wa ren ontvlucht. Dit heeft een functionaris van 't Perzische Rode Kruis, de „Rode leeuw en zon", verklaard bij zijn terugkeer in Teheran, nadat hij het gebied had doorkruist. Sommige van de kinderen waren onder de puinhopen vandaan ge kropen, waarin zij hun ouders had den zien omkomen. Zij dwaalden met verstarde blik rond en schreeuwdenvan angst wanneer men ze riep of wilde benaderen. In het dorp Kakhk, dat vrijwel is weggevaagd, en in Datsje Bayaz is de stank, die van onder de puin hopen opstijgt, zo doordringend, dat de reddingsploegen gebruik moeten maken van gasmaskers. Men vreest voor het uitbreken van epidemieën. In Sofia is woensdagmidag of ficieel bekendgemaakt dat dins dagavond in het gebied van Bur gas aan de Zwarte Zee een Bul gaars verkeersvliegtuig van de lijn DresdenBurgas is neer gestort. Vijftig van de 89 passa giers en de gehele bemanning kwamen om het leven. Zesenveertig van de vijftig omgekomenen waren inwoners van de Duitse democratische re publiek (Oost-Duitsland). De Tsjechoslowaakse toeristen die niet naar huis willen terug keren zullen echter dit week einde naar een vluchtelingen kamp moeten verhuizen. De laat ste dagen zijn in Wenen boven dien nog eens honderden vluch telingen aangekomen. Het zijn vooral intellectuelen en jonge ren die zich vóór de komst van de Russen stevig geweerd had den en nu bang zijn voor straf maatregelen. Tot dusver hebben meer dan 18.000 Tsjechoslowaken besloten terug te keren. De overigen wor den verzorgd door de „OSSR- hulp", een organisatie waarin alle Oostenrijkse hulporganisa ties hun werk hebben gecoördi neerd. De Tsjechoslowaakse vluchtelingen komen vooral uit de hogere kringen, de meesten zijn dokter, technicus, geleerde of kunstenaar en beheersen een of meer van de Westeuropese talen. Ongeveer twintig procent van degenen die niet terug wi1- len heeft in Oostenrijk al werk gevonden, de anderen wilier, varder emigreren, onder meer naar West-Duitsland. Meer dan zeshonderd Tsjecho slowaken hebben sinds de bezet ting van hun land in Oostenrijk politiek asiel gevraagd, zo heeft de Oostenrijkse minister van binnenlandse zaken Soronics woensdag in Wenen bekendge maakt. Zij mogen in Oostenrijk geen politiek werk verrichten. De Rotterdamse recherche is een uitgebreide speuractie begonnen naar vier mannen en twee vrou wen, die er woensdag in zijn ge slaagd uit de kluis van een juwe lierszaak aan de Lijnbaan in de Maasstad een zwartleren porte feuille met 10 briljanten te stelen. Volgens de juwelier vertegenwoor digen de sieraden een waarde van ƒ30.000,— tot ƒ35.000,—. Volgens radio-Damascus heeft een Syrische militaire woord voerder melding gemaakt van „een nieuwe Israëlische agressie binnen 24 uur tegen Syrische frontstelüngen". Een Israëlisch pantservoertuig dat het vuur opende werd vernietigd, aldus de Syrische lezing. Een Israëlische militaire woord voerder heeft bekendgemaakt dat drie Israëlische militairen om het leven gekomen en één gewond zijn doordat op het Golan-pla- teau een mijn ontplofte, die reeds vóór de juni-oorlog van 1967 was gelegd. De ontploffing gebeurde in de buurt van de bestandslijn met Syrië. De slachtoffers zaten in een jeep. Bij aankomst ter plaatse van een Israëlische eenheid, openden Syrische stellingen het vuur met automatische wapens. De Israë liërs schoten terug. Aan Israëli sche zijde werd niemand gewond, aldus de Israëlische woordvoer der. Hcofiiwatsr DONDERDAG 5 SEPTEMBER .skens Terneuzen Hansweert Walsoorden 12.02 12.48 12.38 1.24 1.17 2.03 1.21 2.07 VRIJDAG 6 SEPTEMBER Bres'kens 1.24 1.38 Terneuzen 2.00 2.14 "Isnsweert 2.39 2.53 Walsoorden 2.43 2.57 Maanstanden ZON MAAN op onder op onder aug. 31 5.50 7.29 3.50 10.23 Sept. 5 5.58 19.18 19.11 3.35 6 6.00 19.16 19.24 5.01 7 6.01 19.13 19.34 6.22 8 6.03 19.11 19/44 7j40 De Rotterdamse recherche i< c van overtuigd dat de vier mh:i. - en de twee vrouwen dezelfr< die ongeveer vier weken gele i bij een Amsterdamse juw! - sieraden ter waarde van f 15') 0 i ontvreemdden. De diefstal iri Rot terdam vertoont namelijk gr o gelijkenis met die welke der'd' la in de hoofdstad werd geplee 1. Bovendien waren in Amsterdam ook vier mannen en twee vrouwen bij het misdrijf betrokken. De diefstal gebeurde terwijl de juwelierszaak gewoon geopend was. Op een ogenblik dat zich geen publiek in de zaak bevond, kwamen, aldus verklaringen aan de politie, vier mannen en twee vrouwen de winkel binnen. Vol gens de verkoopster waren allen buitenlanders; zij spraken Engels en Frans. De vrouwen, die naar ongeveer 20 en 35 jaar oud waren, gaven te kennen dat zij sieraden wilden kopen. De klanten bleken bijzonder veeleisend te zijn, want zij lieten de verkoopsters veel moeite doen alle mogelijke siera den te tonen. Terwijl de verkoop sters druk bezig waren het hun klanten naar de zin te maken moet, volgens de politie, een van de mannen naar de openstaande kluis achter in de winkel zijn ge glipt, waar hij de portefeuille met de kostbare ihoud stal. Zonder iets te kopen verlieten de zes even later de winkel. De vermissing van de sieraden werd eerst veel later ontdekt. ENKELE OPKLARINGEN Een vlak lagedrukgebied bo ven de Noordzee, onze omgeving en midden-Europa, dat tot op grote hoogte gevuld was met on stabiele lucht, bracht woensdag in ons land plaatselijk nog bui en. Sommigen hiervan, voorna melijk in het zuiden van 't land, gingen gepaard met onweer. Inmiddels verplaatst een zwak ke rug van hoge luchtdruk zich van de Britse eilanden naar ons land. Op de nadering hiervan zullen er wat meer opklaringen komen en neemt de buiigheid verder af. Achter de rug van hogedruk trekt een frontensysteem van een depressie bij IJsland naar Ierland. Vóór de avond zal dit systeem geen invloed hebben op het weer bij ons, maar wel gaat de wind geleidelijk krimpen naar richtingen tussen west en zuid. In het temperatuurverschil komt vrijwel geen verandering. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Zonnige perioden Zonnige perioden, maar ook hier en daar een bui. Weinig wind en maximumtemperaturen van H7 tot-19 graden.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1968 | | pagina 1