Normalisering in Praag Meer dan 12.000 doden in Perzië Parlementaire delegatie naar Roemenië vertrokken Gevangen Moeilijker om land te verlaten INFILTRATIE IN SAIGON Felle aanval op minister Hajek Tsjechoslowaakse V.S. gevlucht Tsjecheslowaaks- Volgen jongste officiële opgaven: HET WEER Vier gelïjktijlge in WOENSDAG 4 SEPTEMB ER 1968 21e Jaargang No. 5277 Meer dan 4500 doden 100.000 daklozen Tweeling Weerbericht bodem door AARDBEVING IN TURKIJE Noodtoestand in Berkeley Hoogwater Zon- en Maanstanden vaat Frankermg bij abonnement: TERNEUZEN Direcfeur-Hoafdredacteur: P. J. van de Sande Reactie- en Administratie-adres: Smidewal Telefoon: 01150—2073 Gironummer: 38150 Abonnementsprijs ƒ8,per kwartaal; per maand fl2,70. Losse nummers 13 cent. DE ZEEUW Uitgeefster N.V. v/h Firma P. I. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ©Cf minimum per advertentie 2,40. Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér 22 ot. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur. Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot 10 uur voormiddag. De toestand in Praag is dins dag verder „genormaliseerd". De anti-Russische pamfletten en op schriften zijn van de muren ver wijderd. Tot dinsdagmorgen stond bij het ruiterstandbeeld van de heilige Wenceslas op het gelijknamige plein in het cen trum van de stad nog een ere wacht van jongeren opgesteld, maar de politie maakte aan dit laatstir symbolische verzet een eind met het dreigement, dat Russische pantsereenheden te hulp zouden worden geroepen als ze niet vóór 13.00 uur uit zichzelf weggingen. De jongeren verwijderden zich van 't stand beeld maar bleven 50 meter ver derop staan waarna zich een grote oploop vormde toen de po litie probeerde ze te versprei den. Als eerste normale krant van oud formaat is dinsdag het Tsje choslowaakse partijorgaan Rude Pravo weer van de eigen persen gerold. De gebouwen van de meeste andere kranten, van ra dio en televisie en van het pers bureau C.T.K. zijn echter nog door de Russen bezet. Uit door gaans welingelichte kringen w\>rdt vernomen dat de Russi sche partijleider Brezjnev de Tsjechoslowaakse premier Cer- nik in een telefoongesprek heeft meegedeeld dat hij de vrijgave van alle openbare gebouwen heeft gelast. Rude Pravo heeft in een op roep aan de Tsjechoslowaakse overheid, het opperbevel van de bezettingstroepen en de interna tionale journalistenorganisatie een onderzoek geëist naar de omstandigheden waaronder vo rige week twee Russische jour nalisten om het leven zijn geko men. Volgens het blad zijn de Novosti-correspondenten bij het neerstorten van een helikopter omgekomen en niet zoals bijv. het Poolse partijblad Trybuna Ludu op 27 augustus meldde „bij de uitoefening van hun jour nalistieke werkzaamheden ge vallen door de handen van de contrarevolutie". Intussen is vernomen dat er bij Rude Pravo nogal wat wordt vermist. Toen maandag het ge bouw van de Russen werd over genomen bleken met name ra diotoestellen en transistorradio's verdwenen. Bij toeval werden in de kelder twee Russische solda ten ontdekt, die daar opgesloten zaten. Volgens mededelingen van in Wenen aangekomen reizigers uit Tsjecho-Slowakije wordt 't voor de Tsjechoslowaken moeilijker hun land te verlaten. In veel ge vallen willen de douanebeamb ten weer speciale uitreisvergun ningen zien die vroeger nodig waren maar waarnaar de laatste maanden praktisch niet meer ge vraagd werd. Zo zouden zondag slechts 93 van de 500 'Tsjechoslowaken die per trein uit Praag naar Wenen waren vertrokken, in de Oosten rijkse hoofdstad zijn aangeko men. De overigen hadden aan de grens uit moeten stappen. Amerikaanse troepen rond Sai gon krijgen steeds meer te maken met vietcong-strijders die de hoofdstad binnen proberen te komen, zo zeiden Amerikaanse militaire kringen maandag. Bijna elke nacht wordt er strijd ge leverd met groepen van 10 tot 30 man. Mogelijk vormt deze infil tratie de inleiding tot de derde grootscheepse aktie tegen Sai gon. Zondagavond vielen bij een dorp ten noorden van de hoofd stad naar schatting zestig guerril lastrijders in een hinderlaag van Zuidvietnamese regeringstrepen, die in 't daaropvolgende gevecht door Amerikaanse artillerie wer den gesteund. Vier vietcong-strij ders sneuvelden. Het afgelopen weekeinde zijn in Saigon speciale voorzorgs maatregelen genomen om dat men er rekening mee hield dat de viet- cong maandag waarop de com munisten hun onafhankelijk heidsdag vierden in de aanval zou gaan. Er werden huiszoekin gen verricht en meer dan 90 per sonen aanigetrouden. Niet Saigon, maar Zuid-Vietnams tweede stad Da Nang vormde echter het doel wit van de vietocmg, die 31 zware raketten op de stad afvuurde, Waardoor 27, dden en 46 gewon den biina" allemaal bureers Ook het aantal Tsjechoslowa ken dat over de weg naar Oos tenrijk komt is teruggelopen. Van zondagmorgen tot maandag morgen waren het er 1258, ter wijl 't gemiddelde de voorgaan de dagen bijna 3000 bedroeg. In totaal zijn sinds de bezetting van Tsjecho-Slowakije op 21 augustus tot en met 1 septem ber 13.512 burgers uit dat land naar Oostenrijk getrokken. In dezelfde tijd keerden uit Oosten rijk 43.808 Tsjechoslowaken naar hun land terug. Zwitserland is bij de Tsjechoslowaken zeer in trek. Iedereen die in het bezit is van geldige reispapieren krijgt direct een inreisvisum met een verblijfsvergunning voor drie maanden. Het Zwitserse consu laat in Wenen wordt overstelpt met aanvragen. Rond het ruiterstandbeeld werd na 13 uur een plantsoen met bloemen aangelegd. Over de ste nen werd door werklieden van de plantsoendienst een laag aar de aangebracht waarin de bloe men werden geplant. Het ge volg was dat de studenten bij het monument wegbleven en het gedenkteken, volgens waarne mers, door de decoratie nog meer betekenis kreeg. Het Russische regeringsorgaan Izwestja heeft dinsdag een felle aanval gedaan op de Tsjecho slowaakse minister van buiten landse zaken, Jiri Hajek, die er van wordt beschuldigd, gepoogd te hebben de buitenlandse poli tiek van zijn land te wijzigen door toenadering te zoeken tot het westen en in het bijzonder tot de bondsrepubliek. Voorts wordt hem verweten gestreefd te hebben naar hervatting van de diplomatieke betrekkingen met Israël. Izwestja schrijft dat Hajek onder de nazi-bezetting „onderdanige brieven, aan de ge- stapo heeft gestuurd om zijn huid te redden". Nu is de minister een bond genoot van „de zwarte krachten van de reactie en de contrarevo lutie". Volgens Izwestja spant Hajek samen met de „rechtse revisionist" vice-premier Ota Sik, die zich evenals hij tijdens de invasie met vakantie in Zuid- Slavië bevond. In een ander ar tikel maakte Izwestja melding van ongeregeldheden in de ste den Cheb en Karlovy Vary, waarheen troepen van de landen van het pact van Warschau wa ren gestuurd. Het blad meldde niet wanneer dit is gebeurd. Intussen zijn twee Tsjechoslo waakse ministers die zich tijdens de oost-Europese inval in Zuid- Slavië bevonden de minister van het plan Frantisek Vlasak en Stephan Gasparik die behal ve kabinetslid ook voorzitter van de commissie van toezicht van de communistische partij is naar Praag teruggekeerd. Vijf Tsjechoslowaakse geleer den, die in Tokio aan weten schappelijke congressen hebben deelgenomen hebben in de Ver enigde Staten politiek asiel ge kregen, zo heeft de politie in de Japanse hoofdstad dinsdag mee gedeeld. Allen zijn eind vorige maand naar de V. S. vertrok ken, voordat hun visa afliepen. Drie van hen waren verbonden aan het instituut voor biologie en experimentele genetica in Praag. PRAAG: De Tsjechoslowaakse president 'hudvïk Svoboda (l.) schudt de hand van de nieuwbe noemde minister van binnen landse zaken, Jan Pelnar (r.), terwijl premier Oldrich Cernik (m.) toeziet. Noordstraat 107 - Tel. 01150-4235 TERNEUZEN Dinsdagavond werd in door gaans goedingeïichte kringen in Praag vernomen dat nog deze week een nieuwe topconferentie tussen Sowjetmssische en Tsje choslowaakse leiders zal worden gehouden. Van Russische zijde zouden in elk geval partijleider Brezjnev en premier Kosygin aan de con ferentie deelnemen en van Tsje choslowaakse zijde president Svoboda, partijleider Dubcek, premier Cernik en de voorzitter van het parlement Smrkovsky. De juiste dag is nog niet be kend. Ook weet men nog niet of de ontmoeting in Praag of in Moskou zal plaatshebben. Politieke waarnemers achten het mogelijk dat de Russische leiders hun ontevredenheid wil len uiten over de ontwikkelin gen in Tsjecho-Slowakije. De aardbevingsramp in Perzië heeft, volgens de jongste officiële opgaven, aan zeker 12.000 mensen het leven gekosit, terwijl er 50.000 zijn gewond. In onofficiële schat tingen wordt echter al van 20.000 doden gesproken. Duizenden artsen, medische studenten en andere vrijwilligers zijn, onder de vlag van de „rode leeuw en zon" (het Perzische ro de kruis), tezamen met militairen en politie naar het rampgebied gezonden om aan de reddings werkzaamheden deel te nemen. De sjah heeft premier Amir Ab bas Hoveida en vijf ministers naar het getroffen gebied gezon den en leidt zelf vanuit de hoofd stad de reddingswerkzaamheden bijgestaan door keizerin Farah Overal in het land staan mensen af te staan voor de slachtoffers, i De stad Kachk, in de omgeving waarvan het epicentrum van de eerste beving op zaterdag lag, schijnt wel het zwaarst getroffen te zijn. Ongeveer 90 procent van de stad is verwoest en er zijn meer dan 4500 doden. Vijftien honderd mensen konden levend onder het puin vandaan worden gehaald. Voorts werden de steden Gonabad, Dasht Biaz en Quayen zeer zwaar getroffen. Er kwamen daar zeker 8000 mensen om het leven. In meer dan 100 steden en dor pen die in het weekeinde zijn ge troffen, zijn zeker 100.000 mensen dakloos. Het trieste beeld in het getrof fen gebied doet denken aan de aardbevingsramp die zondag pre cies zes jaar geleden het noord westen van Perzië trof en waarbij 12.000 mensen omkwamen. Soms is er echter bij alle ellen de een klein lichtpunt. Zo bracht een vrouw in Kachk een tweeling ter wereld vlak nadat zij onder de puinhopen van haar woning was vandaan gehaald. Een drie jarig jongetje, dat zes uur onder het puin had gelegen, bleek geen schram te hebben opgelopen. Een jongetje, dat zijn vader en moeder heeft verloren, tussen de puinhopen van z'n ouderlijk huis. Een uit 13 leden van de eerste en de tweede kamer der staten- generaal bestaande delegatie is dinsdagmiddag onder leiding van P.v.d.A.-fractievoorzitter Neder- horst van Schiphol naar Boeka rest vertrokken voor een offi cieel bezoek van een week aan Roemenië. Wel dateert de uitnodiging van de Roemeense regering van een jaar terug, maar zo deelde drs. Nederhorst bij zijn vertrek op Schiphol mede juist onder de huidige omstandigheden en de gebeurtenissen in Tsjecho- Slowakije stelt de Roemeense regering er hoge prijs op, dat het bezoek doorgang vindt. Dit was hem gebleken bij het overleg dat hij op dit punt met de Roemeen se ambassadeur in Den Haag had gepleegd. Onze landgenoten zul len op de voorlaatste dag van hun bezoek dan ook door de Roe meense partijleider Nicoiae Ceausescu en door de algemene vergadering worden ontvangen. Uiteraard verwacht de delega tie, dat de bezetting van Tsje cho-Slowakije voortdurend on derwerp van gesprek zal zijn, al is het officieel opgestelde pro gramma vanzelfsprekend op de nationale aspecten van Roeme nië zelf fgerioht. Dat Roemenië zelf nog door Russische troepen zou kunnen worden bezet, wordt niet meer aannemelijk geacht. „Ik wil zeker niet verhelen, dat wij naar een communistisch land gaan, waar de liberalisatie nog maar heel voorzichtig is be gonnen", aldus drs. Nederhorst, „en waar nog geen spoor van persvrijheid is te bekennen". Anderzijds meende de delega tie-leider dat er toch enige paral lellen tussen Nederland en Roe menië kunnen worden getrok ken. „Wij hebben met elkaar ge meen, dat wij binnen de bond genootschappen, die wij hebben aangegaan, dus Nederland bin nen de NAVO en Roemenië bin nen het Warschau-pact, ieder een eigen positie innemen, waar in wij weigeren alles slaafs na te volgen v.nt de grote bondge noten voorschrijven. Beide lan den vinden dat zij het recht heb ben om hun eigen positie te be palen, Nederland bijv. ten aan zien van de politiek van de Ame rikaanse regering in Vietnam en ten aanzien van het beleid in de Unchtad. Als het nodig is mogen wij kritiek hebben en in diezelf de richting gaat ook de Roe meense politiek, die ook op een zekere zelfstandigheid wordt ge richt". Al was het bezoek dan al maan den eerder in elkaar gezet, toch kan uit het doorgaan ervan wor den opgemaakt, dat het parle ment met meer welgevallen de houding vèn Roemenië beziet, dan die van Polen, want naar bekend en naar drs. Nederhorst nog even memoreerde is een identieke reis van een andere Nederlandse parlementaire dele gatie, die in de afgelopen week naar Polen zou vertrekken, in verband met de bezetting van Tsjecho-Slowakije prompt afge last. Beide reizen zijn uitvloei sels van de bezoeken, die onze minister van buitenlandse zaken, mr. J. M. A. H, Lu.ns, in de afge lopen jaren aan oost-Europese landen heeft gebracht. OPKLARINGEN Een in betekenis afnemend lagedrukgebied ten noorden van Schotland, dat een uitloper naar West-Frankrijk hadi, hield ook dinsdag bij ons een zwakke zui delijke stroming in stand. De aan gevoerde lucht was onstabiel en er vielen dan ook weer talrijke buien. Verder gaf een front, dat ten oosten van Nederland was ge legen dinsdagmorgen in het oosten van het land tijdelijk regen. Gro ningen had dinsdag met 15 mm verreweg de meeste neerslag. De temperaturen liepen tot omstreeks 20 graden op. Vandaag komt het weer meer en meer onder invloed van een rug van hoge druk, die over de Britse eilanden nadert. De wind blijft zwak, maar komt in de westhoek en voert dan drogere lucht aan, zodat het frisser zal aanvoelen. Slechts op enkele plaatsen kan aanvankelijk nog een bui vallen Er komen geleidelijk meer opkla ringen. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Weinig wind Opklaringen en op de meeste plaatsen droog weer. Zwakke wind in hoofdzaak uit westelijke richtingen. Dezelfde temperatu ren als gisteren of iets lagere. Vier lijken zijn tot dusver ge borgen na een aardbeving, die zich dinsdagmorgen heeft voor gedaan in het noordwesten van Turkije, aldus is officieel in An kara bekendgemaakt. De lijken zijn gevonden onder het puin van een ingestort huis te Bartin, aan de Zwarte Zee, onge veer 250 km ten oosten van Istan bul. De verbindingen met de stad Zonkguldafc zijn verbroken. In de Amerikaanse universi teitsstad Berkeley is de noodtoe stand afgekondigd wegens de ge welddaden die de laatste drie dagen zijn gepleegd. De moeilijkheden begonnen vorige week vrijdag na een beto ging van linkse studenten tegen het ruwe optreden van de politie in Chicago. Sindsdien is er een politieman beschoten, een bom ontploft en zijn er branden ge sticht. WOENSDAG 4 SEPTEMBER Breskens 12.02 12.48 Terneuzen Hansweert Walsoorden 12.38 1.24 1.17 2.03 1.21 2.07 DINSDAG 3 SEPTEMBER Brskens 10.45 11.25 Terneuzen 11.21 12.01 Hansweert 12-00 12A0 Walsoorden 12.04 12.44 MAAN op onder 3.50 10.23 ZON op onder aug. 31 5.50 7.29 Sept. 4 5.56 19.20 5 5.58 1948 18.54 lUi 2,06 In de Braziliaanse stad Sao Paul*} zijn met succes vier trans plantaties tegelijk verricht, zo is dinsdag uit goede bron verno men. Overgeplant werden het hart, de alvleesklier en de nie ren van één donor. De operaties zijn uitgevoerd door drie ploe gen. Prof. Euriclides Zerbini leidde de harttransplantatie, dr. Campos Freire die van de nie ren, en dr. Edson Teixeira die van de alvleesklier. Zaterdag j.l. is in de Ameri kaanse stad Houston eveneens een meervoudige transplantatie verricht. Daar werden toen het hart, een long en de nieren van een gestorven vrouw overge plant op vier mannelijke pa tiënten, wier toestand voor zo ver bekend bevredigend is. Eén van de twee personen op wie een nier was overgeplant, de 36-jarige Nacib SaJomao, is inmiddels overleden. De overige drie op wie lichaamsdelen wa ren overgeplant reageren gun stig. iarüs Na Polen heeft ook Bulgarije geprotesteerd tegen de UÈFA- beslissing, clubs, die in de toer nooien om de Europese bekers uitkomen, in de eerste ronde te verdelen in een Oost- en West- europese groep. De Bulgaarse voetbalbond noemde de beslis sing bepaalde vorm van discri minatie, maar heeft er overigen9' van afgezien de Bulgaarse ver-j tegenwoordigers uit de Europese; toernooien terug te trekken. Een,' lid van de Europese voetbalfede-j ratie deelde mee dat het Bul-, gaarse protest in een zitting vanj het dagelijks bestuur zal worden;! ■i

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1968 | | pagina 1