Laten wij ons verstand gebruiken"
Humphrey mei ruime
meerderheid gekozen
als presidentskandidaai
TOESPRAAK VAN SMRKOVSKI
li
POLITIEKE VERENIGINGEN
WORDEN ONTBONDEN
Abnormale
omstandigheden
Husak partijleider
in Slowakije
Afkeer
Roemeense partij
over Tsiecho-
Slowakije
Schrijvers
verwerpen
censuur
Be radiozenders
Dr. Kriegel
verdwenen
Geen revaluatie
van Westduitse
mark
Bewegingsvrijheid
Russische
militaire missie
in Wést-Duitsland
Stemming op democratische
partijconventie bracht geen verrassing
beperkt
Slowaakse oproep
tot Dubcek
Pamfletten
iit Bratislava
Oostenrijkse
tegenspraak
Meer Russische
troepen lam
de grenzen in
midden-Europa
1762 stemmen
Opschorting
Johnson:
mijn besluit is
onherroepelijk
HET WEER
i Russische troepen
o* weg naar
Oostenrijkse grens
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1968.
21e Jaargang Mo. 5274
Voorzitter
Eerste Kamer der
Staten-Generaal
benoemd
Johnson
en Humphrey
boos op politie
Weerbericht
Hoogwater
Zon- era
IVIa?»ra§tairs~'<*n
DOSIsjMBlIQflöLl
maand ƒ2,70.
0,psr fewsfêaaïl »sf
nummer# 10 eant.
öftg&efetép N.V. v/h Firma P. 1. van da Sanda ta Tarnen»»
Adveï€antSépr?fs per mm l#f fei; vdsémtrmfm
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handete-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of ^Adwe
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot tun. 2 uur
Voor het geeomb. maandag/dinsdag-nummer toi
10 uur voormiddag.
5® voorzitter van het Tsjecho
slowaakse parlement, Josef
Smrkovsky, heeft donderdag
de bevolking in een radiotoespraak
op het hart gedrukt, juist onder de
huidige omstandigheden de een
heid te bewaren, „Laten wij de
tanden op elkaar zetten en na de
dagen van teleurstelling ons ver
stand gebruiken", riep hij uit. Ver
stand en eenheid vormden de eni
ge garantie voor de terugtrekking
van de bezettingsmacht.
Smrkovsky kondigde de ontbin
ding van politieke verenigingen
tan en een verbod van nieuwe
politieke partijen. Hij sprak d«
overtuiging uit dat de bevolking
de regering niet van kwade bedoe
lingen zou verdenken.
Het voornaamste dat óp Tsje
choslowaakse delegatie in Moskou
had bereikt was:
De ontwikkeling op het bin
nenlandse vlak wordt in de
geest van de besluiten van
januari j.l. voortezet, zij het
In een vertraagd tempo;
Die ontwikkeling zal niet wor
den geleid door een regering
di& het volk is opgelegd, rttaar
döor de wettig gekozen or
ganen;
De buitenlandse politiek blijft
dezelfde koers volgen;
De buitenlandse troepen zul
len zich niet in de binnen
landse aangelegenbeden men
gen en vertrekken wanneer de
toestand is genormaliseerd.
De parlementsvoorzitter vroeg
het volk begrip voor het compro
mis. Het moest rekening houden
met de abnormale omstandigheden
waaronder de Tsjechoslowaakse
delegatie in Moskou had onderhan
deld. „U weet hoe menigeen van
ons daar is beland. Daarover spre
ken zou al te pijnlijk zijn", zei hij.
Smrkovskv bezwoer dat de dele
gatie, waar hijzelf deel van uit
maakte. bij de besluiten haar eigen
lot volkomen buiten beschouwing
had gelaten. Zij was zich ervan
bewust geweest dat geschiedenis
en volk haar houding wellicht niet
als verstandig, maar als verrader
lijk zouden beoordelen. „Wij ston
den voor een dilemma. We hadden
een afwijzende houding kunnen
aannemen en daarmee de verant
woordelijkheid voor een iarenlang
.bezerttingsregime met alle conse
quenties en slachtoffers daarvan
op ons genomèn. We konden de
bajonetten onze borst toekeren,
maar wij meenden dat zo'n mo-
nent nog niet aangebroken was",
a'dus Smrkovsky. „Slechts dank
zij de grandioze standvastigheid
van ons volk", zei hij verder,
.-..hebben wii geen bezetting van
lange duur hoeven te accepteren
met een opgelegde regering. Deze
houding heeft uiteindelijk de door
onze onderhandelingspartners in
genomen standpunten beïnvloed".
De gebeurtenissen van vorige
weeft waren het allerergste wat ik
ooit meemaakte en we staan
nog voor moeilijke besluiten, zei
Smrkovsky. Tsjecho-Slowakije had
in de nacht van de 21ste augustus
ee» zware tol betaald voor rijn
idealen. Dit Is de tragedie van een
klein land in een kwetsbaar ge
bied. van een klein land met grote
idealen, zei hij.
De als vertegenwoordiger van
de liberale koers doorgaande
plaatsvervangende premier dr.
Gustav Husak is donderdagochtend
op het congres van de Slowaakse
communistische part» In Bratis
lava tot eerste secretaris van de
Slowaakse partd "ak"uen in de
nlaats van Vasi! Rile'r. "ebs1"»
B:la.k z»n volgens Tsjechoslowaak
se radioberichten alle andere poli
tici vervangen die van collaboratie
met de bezetters worden verdacht.
De nieuwe partijleiding bestaat
uit politici die als nationalist be
kend staan. Onder hen zijn veel
communisten die in de afgelopen
maanden pas gerehabiliteerd zijn.
Husak vergezelde president Svo-
boda na de invasie naar de Sow-
.iet-Unie en heeft het Moskouse
akkoord mede ondertekend. Hij
was de eerste Tsjechoslowaakse
politicus die openlijk heeft geëist
dat de na de intocht van de Rus
sen op het buitengewone partij
congres gekozen functionarissen
zouden aftreden. Alle Slowaakse
leden van het op dat congres geko
zen centrale partijcomité hebben
volgens een bericht van radio
Donau woensdag hun functie neer
gelegd.
De afgevaardigden naar het bui
tengewone congres van de c p.
van Slowakije hebben zich de af-
gelooen nacht uitgesproken voor
voortzetting van de liberale koers
in de C.S.S.R. Volgens radiobe
richten gaven zij tevens als hun
mening te kennen, dat het resul
taat van de Moskouse onderhande
lingen de enig mogelijke oplossing
was onder de huidige omstandig
heden. Kritiek had men op het
feit, dat niet alle bepalingen van
het Moskouse akkoord zijn gepu
bliceerd.
Bilak is ook geen 1id meer van
het presidium van de Slowaakse
communistische partij. Ook Fran-
tisek Barbirek moest zijn lidmaat
schap neerleggen. Beiden zijn door
de bevolking en partijleden van
verrraad beschuldigd. De Stem
ming op het congres was geheim.
Men besloot een brief te zenden
aan Dubcek waarin volledige steun
voor de Tsjechoslowaakse partij
leider wordt uitgesproken.
Velen van de 41 afgevaardigden
die zich op de sprekerslijst had
den laten plaatsen maakten geen
geheim van hun afkeer van de
Russische bezetters. Daarbij vielen
termen als „verraders", „woord
brekers", „Aziatische horde" en
„stenen-tijdperkmensen".
V. Bilak, het lid van het presi
dium van de Tsjechoslowaakse
communistische partij vóór het on
langs in het geheim gehouden
veertiende partijcongres, heeft vol
gens radio-Donau in een -bood
schap aan het Slowaakse partij
congres, dat thans gehouden
wordt, gezegd, dat hij nimmer om
interventie van vreemde troepen
in Tsjecho-Slowakije heeft ver
zocht.
Het uitvoerend comité van de
Roemeense partij heeft als zijn
overtuiging uitgesproken, dat par
tij en volk van Tsjecho-Slowakije
de moeilijkheden te boven zullen
komen en met succes de weg van
de socialistische opbouw zullen
kunnen voortzetten. De Roemeenss
partij getuigt van haar warme
sympathie met de Tsjechen. Het
is noodzakelijk, zo wordt gezegd,
niets te ondernemen dat de be
trekkingen in de socialistische we
reld verder kan verslechteren en
nieuwe bronnen van spanning kan
vormen, maar alle pogingen aan te
wenden om het klimaat van ver
trouwen en vriendschap tussen de
socialistische landen te herstellen,
In het belang van het socialisme
en van de vrede.
Het uitvoerend comité acht het
van het grootste belang dat de be
zettingstroepen zo spoedig moge
lijk volledig worden teruggetrok
ken, zodat de C.S.S.R. weer vol
komen onafhankelijk en soeverein
is.
„Wij nemen geen genoegen meer
met de zogenaamde waarheden
die door de censuur zijn gezeefd",
zo staat in een vlugschrift van de
redactieleden van „Literamï Lys-
ti", het weekblad van de Tsjecho
slowaakse schrijversbond. Zij kon
digen aan dat het blad niet meer
zal verschiinen, als zit niet volgens
hun geweten kunnen schrijven.
„Wij zijn niet weerloos, want de
Bij koninklijk besluit is op
voordracht van de minister van
binnenlandse zaken benoemd tot
voorzitter van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal voor de zit
ting, die zal aanvangen op 17 sep
tember 1968. prof. dr. ir. J. P.
Mazure. Prof. Mazure heeft het
voorzitterschap van de Eerste
Kamer ook reeds gedurende de
twee voorgaande zittingsperiodes
bekleed.
zeven dagen die achter ons liggen,
hebben aangetoond dat wij verzet
kunnen plegen", aldus de schrij
vers, die de jeugd oproepen tot
passief verzet en zwijgende mani
festaties.
De centrale radio-omroep van
Praag heeft woensdag een regio
nale uitzending van het station in
Vset-in in Moravië onderbroken,
waarin communiqué's werden uit
gezonden van instellingen in mid-
den-Moravië met protesten tegen
de akkoorden van Moskou. In des
betreffende resoluties werd ge
zegd, dat de twee partijen in Mos
kou niet op voet van gelijkheid
hadden gesproken.
Radio-Praag heeft daarentegen
gezegd, dat het presidium van de
centrale raad van de Tsjechoslo
waakse coöperaties onvoorwaarde
lijk de akkoorden van Moskou
aanvaardt als „onvermijdelijk uit
gangspunt".
„De centrale Slowaakse vrije
zender" heeft woensdag „het dub
bele spel" gelaakt van een nieuw
station onder de naam ..De arbei-
dersstem van de republiek".
Volgens „de centrale Slowaakse
■vrije zender" heeft de „arbeiders-
stem van de republiek" enerziirk
trouw gezworen aan president
Svoboda en Dubcek maar is ander
zijds fel van leer getrokken tegen
de reactie en de contra-revolutio
nairen in de stijl en de geest van
vóór januari.
Radio-Praag heeft donderdag be
kendgemaakt dat uit Moravië be
richten binnengekomen zijn over
gedwongen sluiting van de vrije
radiozenders in dat gebied. De
overeenkomst van Moskou zegt
dat de buitenlandse troepen zich
niet zullen mengen in onze bin
nenlandse aangelegenheden. De
uitzendingen van onze radiosta
tions vormen het belangrijkste
middel voor de economische en
politieke organisatie van ons land
Wij vragen de president van de
republiek bevel te geven aan het
Tsjechoslowaakse leger, onze
zendstations te beschermen, aldus
radio-Praag.
Dr. Frantisek Kriegel, de voor
zitter van het nationale front en
lid van het presidium'van de Tsje
choslowaakse communistische par
tij, is sinds een week verdwenen.
Hij behoort tot de liberale lei
ders die aan het begin van de be
zetting werden gevangen genomen.
Toen melding werd gemaakt van
De raad van de Westduitse
centrale bank, die donderdag in
Frankfort bijeen is geweest,
heeft het denkbeeld van een re
valuatie van de Westduitse mark
volledig van de hand gewezen.
De Bundesbank heeft hiermee
een einde gemaakt aan de hard
nekkige geruchten over een voor
genomen revaluatie die de laatste
dagen in beurskringen de ronde
deden.
ropese inval als toeristen naar
Tsjecho-Slowakije zouden zijn ge
gaan om daar o.a. geheime radio
zenders te plaatsen. „Het Oosten
rijkse leger heeft steeds naar de
letter alle verplichtingen nage
leefd die voortvloeien uit de neu
traliteit van het land", aldus het
communiqué van het ministerie in
Wenen.
BRATISLAVA: Een bloedplas op
straat op de plaats waar twee
Tsjechen door de Russen zijn
neergeschoten. Een simpel kruis,
gemaakt van stenen, markeert de
plaats van het drama, waar vele
voorbijgangers even stilstaan.
Bankbiljetten en munten bedek
ken het kruis: zij werden achter
gelaten voor de nabestaanden van
de gedoden.
de reis van president Svoboda
naar Moskou, werd dr. Kriegel ge
noemd als één van de leden van
diens delegatie. In het slotcommu
niqué van de onderhandelingen in
de Sowjet-hoofdstad werd zijn
naam echter niet vermeld. Naar
verluidt is hij ook niet in Praag
teruggekeerd.
„Wij vragen om de vorming van
een machtig centraal comité, dat
het vertrouwen heeft van alle
Tsjechen en van alle Slowaken en
dat er voor moet zorgen, dat de in
januari ingeslagen koers wordt
voortgezet". Dit staat in een op
roep van het congres van de Slo
waakse communistische partii aan
de Tsjechoslowaakse partijleider
Dubcek. De Slowaken vinden dat
er een nationaal congres moet
worden gehouden. Zij verklaren
dat zij trouw aan Dubcek zullen
blijven en tezamen met hem de oo-
bouw van een humapistisch-socia-
Iisme zullen voortzetten, aldus
radio-Praag.
In de Slowaakse hoofdstad Bra
tislava zijn woensdagavond op
straat pamfletten verspreid, waar
in uit naam van het Tsjechoslo
waakse leger opgeroepen wordt
tot opstand. Volgens radio-Donau
heeft de militaire bevelhebber van
Bratislava verklaard dat het waar
schijnlijk en provocatie betreft.
Het Oostenrijkse ministerie van
defensie heeft met klem het be
richt in de Russische „Literaire
Gazet" tegengesproken als zouden
in een kazerne te Salzburg uit
Amerikaanse en Westduitse mili
tairen bestaande speciale eenheden
zijn gevormd» die vóór de Oosteu-
De Amerikaanse militaire auto
riteiten in West-Duitsland hebben
na de militaire inval in Tsjecho-
Slowakije de bewegingsvrijheid
beperkt van de Russische militaire
missie in het land, aldus een Ame
rikaanse woordvoerder.
De maatregel werd genomen uit
vergelding voor een dergelijke
Russische maatregel tegen de
militaire missies van de westelijke
geallieerden in Potsdam.
De Russen hebben militaire mis
sies in Frankfort, München-Glad-
bach en Baden-Baden.
Van betrouwbare zegslieden is
vernomen dat de Russen in Frank
fort de stad niet mogen verlaten.
Een Britse woordvoerder in Bonn
heeft verklaard dat geen beper
kingen zijn opgelegd aan de Rus
sische militaire missie te Miin-
chen-Gladbach.
Het Westduitse blad „Die Welt"
meldt dat de NAVO-troepen langs
de 1000 km lanqe grens in midden-
Europa nu staan tegenover 30
Oosteuropese divisies. Vóór de
inval in Tsjecho-Slowakije waren
langs de grens ongeveer 20 Oost
europese divisies gelegerd.
Volgens het blad zijn minstens
twee Russische tankdivisies uit
het gebied van Smolenks het
380.000 man sterke Poolse leger
komen versterken. Twee Russische
divisies luchtlandingstroepen zou
den over zee naar Bulgarije zijn
j gezonden en vier Russische infan
teriedivisies van het gebied om
Kiev naar Oost-Duitsland. Ten-
I slotte zijn er nog vier Rusische
divisies luchtlandingstroepen naar
Hongarije gestuurd.
In Wenen is meegedeeld dat
eenheden van het Russische bezet
tingsleger in Tsjecho-Slowakiip on
weg zijn naar de Oostenrijkse
grens. Het is nog niet duidelijk of
deze troeoen alleen maar aan de
rrens gelegerd zullen worden om
de vluchtelingen naar Oostenrijk
die mogelijk tot een grote stroom
zullen aanzwellen, tegen te hou-
den.
Vice-president Hubert Hum
phrey is bij de eerste stemming
op de partijconventie in Chicago
gekozen als de democratische
kandidaat bij de presidentsver
kiezingen in november. Hij zal het
op moeten nemen tegen Richard
Nixon, die door de republikeinen
is aangewezen.
De beslissing viel, toen de af
vaardiging uit Pennsylvania 103
stemmen op Humphrey uitbracht,
waardoor deze op 1.317 stemmen
kwam, of vijf meer dan de ver
eiste meerderheid.
De Amerikaanse televisiekij
kers kregen beurtelings beelden
uit cle congreszaal en van het op
treden van de politie tegen be
togers die tegen de Amerikaanse
politiek ten aanzien van Vietnam
demonstreerden. Het volgens tra
ditie feestelijke vertoon bij het
verkiezen van de partijkandidaat
stak sterk af bij het harde op
treden van de oproerpolitie van
Chicago, die gesteund door led'en
van de nationale garde, met de
wapenstok en de bajonet op het
geweer een duizendtal betogers
uiteensloegen, die zich hadden
verzameld bij het hotel waar de
belangrijkste democratische lei
ders logeerden. Ruim 300 mensen,
onder wie enige tientallen jour
nalisten, liepen verwondingen op.
De 66-jarige burgemeester Da
ley van Chicago zei dat de politie
was opgëtredpn, omdat d,e
demonstranten de hotelgasten in
de weg liepen en omdat enkele
hunner tegen de wil van de hotel-
direfctie het hotel waren binnen
gekomen. Op de vraag of de po
litiemannen niet wat al te fors
waren opgetreden antwoordde
Daley: „Het zijn allemaal goede
en fatsoenlijke mensen die niet
met overdreven geweld reage
ren"-. -
Toen de beslissing viel, hadden
senator McCarthy uit Minnesota
486 stemmen, senator McCovem
uit Zuid-Dakota 99 stemmen en
de negerkandidaat ds. Charming
Phillips 62 stemmen op zich ver
enigd.
De einduitslag was dat Hum
phrey 1.762 stemmen had, tegen
McCarthy 601 stemmen, 146
stemmen voor McGovern en 67
stemmen voor ds. Phillips. Ed
ward Kennedy die zich niet kan
didaat had gesteld, kreeg toch 12
stemmen.
De 40-jariige ds. Phillips was
enkele uren tevoren kandidaat
gesteld door de afvaardiging uit
de hoofdstad Washington, waar
hij voorganger is in de Lincoln-
tempel van de „United Church of
Christ". Deze eerste kandidaat
stelling van een neger in de Ame
rikaanse geschiedenis was voor
namelijk een symbolisch gebaar.
De predikant speelt een belang
rijke rol in de beweging voor op
heffing van de rassenscheiding.
Onder degenen die genoemd
worden als kanshebbers voor de
democratische kandidatuur voor
het vice-presidentschap, bevin
den zich de ambassadeur in Pa
rijs, Sargent Shriver een zwa
ger van wijlen president Kennedy
senator Edmund Muskie van
Maine en de man die Humphrey
voordroeg, burgemeester Joseph
Alioto van San Francisco.
Tijdens de stemming had de
woordvoerder van de afvaardi
ging uit de staat Wisconsin nog
getracht de conventie voor twee
weken op te schorten met het
oog op de ernstige relletjes tus
sen politie en betogers. De voor
zitter van het partijcongres ver
klaarde het verzoek om uitstel
echter buiten de orde.
De National Broadcasting Com
pany heeft bericht uit betrouw
bare bron te hebben vernomen,
dat Humphrey Edmund Muskie
zal aanwijzen als kandidaat voor
het vice-presidentschap.
President Johnson heeft in «en
telegram aan de voorzitter van de
democratische partijconventie te
Chicago laten weten, dat zijn be
sluit om zich niet herkiesbaar te
stellen „onherroepelijk" is.
Senator Edward Kennedy heeft
ook een telegram gezonden,
waarin hij de voorzitter verzoekt
zijn naam te schrappen, als men
hem eventueel zou voordragen
voor het presidentschap of het
vice-presidentschap.
President Johnson heeft laten
weten dat hij het optreden, zowel
van de politie van Chicago als de
betogers, tijdens de conventie van
de1 democratische partij betreurt
omdat het met geweld gepaard is
gegaan.
De president heeft de gang van
zaken op de conventie en de
vechtpartijen op straat op de te
levisie gevolgd.
Vice-president Hubert Humph
rey, sinds woensdagavond kan
didaat van de democratische par
tij voor het presidentschap, uitte
zich in krassere termen over dit
„S.S.-tactiek" van de politie tij
dens de •betogingen in Chicago
tegen de oorlog in Vietnam en
keurde „het kabaal" af dat zich
op de conventie heeft voorgedaan.
Bij de betogingen die woens
dagavond en donderdagmorgen
zijn gehouden in een park bij het
hotel waar Humphrey zijn hoofd
kwartier had, zijn circa 300 men
sen gewond geraakt en 267 gear
resteerd.
TIJDELIJK REGEN
Op het Westeuropese kontinent
werd het weer donderdag bepaald
door een depressiegebied, dat
zich van Zuid-Frankrijk tot bo
ven Denemarken uitstrekte. In
dit lagedrukgebied kwamen ge
bieden voor met regen en buien.
Ook Nederland kreeg hiervan
zijn deel. In de regen bleef het
kwik bij omstreeks 17 graden
steken, waar de zon doorbrak
werd 22 graden bereikt. In Duits
land en het Alpengebied werd
het op veel plaatsen omstreeks 25
graden. Boven de Britse eilanden
waar noordelijke winden koele
lucht aanvoerden kwamen de
temperaturen vrijwel nergens
hoger dan 14 tot 18 graden.
Vrijdag blijft het genoemde
lagedrukgebied het weer bij ons
bepalen, zodat opnieuw op veel
plaatsen tijdelijk regen en mo
gelijk ook onweer is te verwach
ten. De wind zal zwak tot matig
uit noordelijke richting waaien.
De middagtemperaturen zul
len waarden bereiken tussen 17
en 20 graden.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Tijdelijk regen
Half tot zwaar bewolkt met
tijdelijk regen en een kans op
onweer. In de ochtend hier en
daar mist. Zwakke tot matige
noordelijke wind. Ongeveer de
zelfde temperaturen als gisteren.
VRIJDAG 30 AUGUSTUS
Cadzand 5.13 5.37
Breskens 5,38 6.02
Terneuzen 6.14 6.38
Hansweert 6.53 7.17
Walsoorden 6.57 7.21
ZATERDAG 31 AUGUSTUS
Cadzand 6.05 6.41
Breskens 6.30 7.06
Terneuzen 7,06 7.42
Hansweert 7.45 8.21
Walsoorden 7.49 8,25
aug.
30
SI
ZON
op onder
5.48 7.31
5.50 .7.29
MAAN
op onder;
2.23
3.50
9.45
10.23
V