Inwoners van Praag demonstreren tegen akkoord van Moskou Cernik kondigt vrijheids beperkingen aan Nationale vergadering oneens akkoord Weer Russische tanks Vlugschrift Bijeenkomst nationale vergadering verdaagd Nieuwe directeur Ceteka Grote toeloop Tsjechen in Oostenrijk Westduitse regering over gebeurtenissen in Tsjecho- Slowakije Humphrey zo goed als zeker van overwinning in eerste stemming Kennedy doet niet mee Lester Maddox trekt kandidatuur in Russische eenheden trekken weg van Tsjechisch— Westduitse grens DE DEMOCRATISCHE PARTIJCONVENTIE HET WEER DONDERDAG 29 AUGUSTUS 1968 21e Jaargang No,5273 Uitgeefster N.V. v/h Firma P. 1. van de Sande te Terneuren advertentie ƒ2,40. Ruiten bij Wilson ingegooid Verklaring Wereldraad van kerken Weerbericht Hoogwater Zon- en Maanstanden Bteeetaa^QöoMrëSaieteQ# f. v*n-êe &**S& ia - ftfifMMnMa»1! aSSSXWw'Sd DE VRIJE j: 01150—2078 Gironummer: 38130 Abonnemmtorijs ƒ8,— per fewestaaï; per maand 2;TO. Losse nummers 18 cent Advertentieprijs per mm 18t ei? wrMwrem Per Rubriek „Kleine Advertenties" (geen haade!*- advertenties) 5 regels f 1,10. Iedere regel niéér 22 ct. Kleine advertenties bij voornitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adree Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot njn. 2 uur. Voor het geeomb. maandag/dinsdag-nummer tot 10 uur voormiddag. De grote meerderheid der Tsje- choslowaken is kennelijk niet be reid het resultaat van de onder handelingen in Moskou tussen leiders ven het Kremlin en de Tsjechoslowaakse delegatie stil zwijgend te aanvaarden. Nadat dinsdag, onmiddellijk na de terug keer van de delegatie en de be kendmaking van de overeenkom sten talrijke politieke groeperin gen en particulieren hun diepe teleurstelling daarover uitspra ken, demonstreerden woensdag opnieuw een grote massa op het Wenceslasplein tegen de blijven de bezetting. Gisterochtend wer den hier schoten gehoord. De nationale vergadering, net parlement, gaat niet akkoord met de bepalingen van de overeen komst van Moskou, zo maakte radio-Praag bekend. Zij is vooral gekant tegen het handhaven van de militaire bezetting. Een des betreffende resolutie werd giste ren door de voltallige vergade ring éénstemmig aangenomen. „De nationale vergadering is er van overtuigd dat het Tsjecho slowaakse leger in staat is zelf de westelijke grens te besehermen en vraagt de regering met klem te eisen dat voor een zo snel mo gelijk vertrek van de vreemde troepen uit ons land concrete tijdstippen worden vastgesteld. De nationale vergadering vraagt, zonder uitstel alle staatsinstel lingen en wettelijke communica tiemiddelen hun normale werk zaamheden te laten hei-vatten. De nationale vergadering vraagt onverwijlde invrijheidsteMinig van alle Tsjechoslowaakse burgers die door Tsjechoslowaakse en buitenlandse organen na 21 aug. 1968 zijn gearresteerd. De nationale vergadeiing wijst «•op dat zij vastbesloten de prin cipes en de politiek die in het aktieprogramma van de Tsjecho slowaakse communistische partij en hel regeringsprogramma zijn vastgelegd zal handhaven en de grootst mogelijke moeite zal doen om het democratiseringsproces zonder stormachtige betogingen te laten verlopen. Inmiddels blijven de Tsjecho slowaakse leiders oproepen tot. kalmte tot de bevolking richten. „Treedt niet uitdagend op tegen de troepen die zich onder ons be vinden. Ordelijk en gediscipli neerd moeten wij trachten een uitweg uit onze toestand te vin den", zo luidde een oproep die woensdag van president Svoboda, partijleider Du-bcek, premier Cgr- nik en de voorzitter van het par lement, Smrkovsky uitging. De Russische tgnks, die zich dinsdag uit nagenoeg geheel Praag hadden teruggetrokken, waren woensdag weer Op tal van strategische punten te zden. Dins dagavond bezetten Sowjet-mili tairen een hotel waar veel bui tenlandse journalisten logeren en noteerden hun namen. Toeristen en journalisten mogen tot nader order het het land niet meer bin nenkomen. Buitenlanders die voor zaken of officiële bezoeken naar Tsjecho-Slowakije willen, hebben, behalve een, visum, een speciaal certificaat nodig waarin het doel van hun reis uiteen wordt gezet. De tendens van een stroom resoluties, die sinds het bekend- worden van de overeenkomsten door vrije radiozenders worden omgeroepen, is dat de Tsjecho slowaakse leiders met geweld naar Moskou zijn gevoerd en dat zij onder druk hebben getekend. Men vergelijkt dit met het ak koord van München in 1938, dat leidde tot de bezetting van het land door de nazi's. De telefoon- en telexverbin- dingen tussen Moskou en Praag bleven woensdag voor het pu bliek gesloten. Het Russische partijblad „Praw- da" waarschuwde de Tsjechoslo waakse leiders, dat zij 'vastbeslo ten moeten optreden tegen libe rale partijleden „en andere con tra-revolutionaire krachten", die volgens het blad nog steeds in Praag aktief zijn. Tijdens de eerder genoemde demonstratie op het Wenceslas plein, die onder de ogen van een vijftigtal met trucks aangevoerde Sowjetmil-itairen plaatsvond, rie pen de nationale vlaggen mee voerende voornamelijk jeugdige betogers: „Dit is geen overeen komst. maar een opgedrongen dokument" en „Wij zullen nooit op de knieën leven, wij waMen een vrij land zijn". Veel ouderen, die blijk van sympathie met de jeug dige betogers toonden, namen echter een weifelende houding aan. Sommigen beschuldigden de Amerikanen ervan met-de Russen een afspraak over de verdeling van Europa" ts hebben gemaakt. Studentenleiders drongen er bij de menigte op aan niet aan pro vocerende betogingen mee te doen en aan het werk te gaan, „Geef ze geen kans in aktde te komen en de wereld te vertellen dat onze regering het land niet kan besturen", zeiden ze. Dinsdag zijn in Praag geen kranten verschenen maar wel een vlugschrift, ondertekend door het personeel van deverenigde drukkerijen, onder de titel „Dub cek en de waarheid", met een foto van de partijleider. „Wij voelen ons vernederd en verontwaardigd nadat wij de voorwaarden van het communi qué van Moskou hadden ver nomen. De wijze en ontroerende rede van Dubcek heeft ons de harde én noodlottige waarheid doen kennen, maar ons tevens een realistische uitweg uit de toe stand getoond. Deze zal wel lan ger zijn. dan wij gedacht hadden, maar als wij allen ons op onze posten als een kleine Dubcek ge dragen, zal hij ons naar het. doel leiden", aldus het vlugschrift. De Tsjechoslowaakse nationale vergadering, die gedurende acht dagen permanent bijeen is ge weest, heeft woensdag haar ver gadering verdaagd. De werk zaamheden zullen in de komende dagen worden hervat, zo meldde radio-Praag. Op de bijeenkomst van woens dag nam het parlement kennis van een rapport van zijn voorzit ter, Smrkovsky, over de onder handelingen in Moskou en keur de een aan het volk gerichte ver klaring goed, zonder een recht streeks standpunt over de in Moskou ondertekende alkkoorden in te nemen, aldus de radio. Hier over zal in de komende dagen uit gebreider van gedachten worden gewisseld. De Tsjechoslowaakse regering heeft Miroslav Sulek, direkteur van het persbureau CTK, ontsla gen en als zijn opvolger Jindrieh Suk benoemd, die sinds 1963 -hoofdredafeteur van de binnen landse dienst van het persbureau was. Suk nam reeds sinds een tiental dagen vóór de bezetting van TjSi-Sfowakije het direkteur- schap waar, Hij zou een aanhan ger van partijleider Dubcek zijn. Volgens radio-Praag hadden Sulek en drie redakteuren van CTK gecollaboreerd met de be- zettingsmogendheden. Sulek zou een diokument waarin de militai re interventie van de landen van het Warschau-pakt ter publika- tie hebben aangeboden, maar het personeel van. het persbureau had geweigerd deze tekst te publi ceren. Het is niet bekend of de drie redakteuren eveneens van hun post ontheven zijn. Het gezamenlijk personeel en de redakteuren van het persbu reau heeft de regering verzocht zo snel mogelijk ervoor te zorgen. PRAAG: Jonge Tsjechen geven hier op luide wijze uiting aan hun misnoegen over het nieuws dat uit luidsprekers komt die door de bezetters in de straten aan Praag zijn opgehangen. - dat zij hun werk kunnen hervat ten. Het kantoor van CTK is nog steeds door de Russen bezet. Naar mededeling van het Oos tenrijkse ministerie van buiten landse zaken hebben in de afge lopen 24 uur tot gistermorgen 8 uur 159 Tsjechoslowaakse staats burgers in Oostenrijk politiek asiel gevraagd. In dezelfde periode kwamen uit Tsj.-Slowakije 2.647 personen, onder wie 1.433 Tsjechen, in Oos tenrijk aan, terwijl 2.171 perso nen, onder wie 1.809 Tsjechen, uit Oostenrijk naar Tsj.-Slowakije vertrokken. Sinds dinsdagavond zijn 5.300 Tsjechen in Oostenrijk se opvangkampen opgenomen. De Duitse bondsregering heeft uit de met het volkenrecht strij dige inval in Tsj.-Slowakije de conclusie getrokken dat het nu meer dan ooit nodig is onbarm hartige machtspolitiek te vervan gen door een duurzame vredes regeling, die alle Europese staten veiligheid garandeert. Dit blijkt uit een regeringsver klaring waarin wordt gesteld dat een dergelijke vredespolitiek alleen met succes kan worden ge voerd wanneer zij zich baseert op de Europese gemeenschap en het N-oord'aitlantische bondgenoot schap. De bondsregering zal blijven streven naar oplossing van alle problemen door middel van on derhandelingen en met uitslui ting van geweld. De ernstige internationale cri sis als gevolg van de inval in Tsj.-Slowakije kan slechts eindi gen wanneer de soevereiniteit van Tsj.-Slowakije is hersteld en de bezetting ongedaan gemaakt, aldus de verklaring. Hubert Humphrey is zo goed als zeker van een overwinning in de eerste stemming van de demo cratische partijconventie doordat het overgrote deel van de dele gatie van Illinois zich achter hem heeft geschaard. Verder plukt Humphrey de bes te vruchten van senator Edward Kennedy's herhaalde verklaring dat hij geen presidentskandida tuur ambieert en het besluit van de ultra-conservatieve gouver neur van Georgia, Lester Maddox, zijn kandidatuur in te trekken. Naar mededeling van de leider van de delegatie van Illinois, burgemeester Richard Daley van Chicago, hebben de afgevaardig den besloten 112 stemmen uit te brengen op Humphrey, drie op McCarthy en drie op senator George McGovern van Zuid- Dakota. Humphrey-aanhangers beweren over meer dan 1600 stemmen te beschikken, terwijl er maar 1312 nodig zijn om de demo cratische nominatie te winnen. De gouverneurs van zes staten Texas, Tennessee, noord- en zuid-Carolina, New Jersey en Louisiana hebben hun delega ties vrijgelaten in de keuze van een kandidaat. Aangenomen wordt dat de meesten de boot voor Humphrey niet willen mis sen. Senator Edward Kennedy heeft woensdag verklaard dat hij defi nitief heeft'besloten géén benoe ming te aanvaarden als kandi daat van de democratische partij voor het presidentschap als deze hem zou worden aangeboden. Premier Cernik van Tsj.-Slowa kije heeft woensdagavond in oen radiotoespraak de „tijdelijke be perking van bepaalde burgerrech ten" aangekondigd. De regering had woensdag in verband met de abnormale toestand enkele uit zonderingsmaatregelen goedge keurd betreffende de schrijvende en sprekende pers, wier midde len volledig onder regeringsin vloed moeten gesteld, zei hij. Cernik herhaalde dat de bezet tingslegers in verscheidene fasen zullen worden teruggetrokken. De eerste fase behelsde terug trekking uit de steden. De bepa lingen omtrent de volgende etap pes zouden naar zijn zeggen nader worden besproken en vastgesteld met de bevoegde autoriteiten. De regering zal binnen enkele dagen de vijf bezettende landen benade ren met, een voorstel tot regeling van de terugtrekking. Zij is bezig met 't opstellen van 'n desbetref fend dokument. De premie zei verder dat de gesprekspartners in Moskou hadden verzekerd, dat ze zich niet wilden mengen in de binnenlandse aangelegenheden van Tjs.-Slowakije. Die bleven een zaak van de wettige regering in Praag. Ook Cernik riep de bevolking tot kalmte op. Er zou vastberaden worden opgetreden tegen ele menten die probeerden de orde te Gouverneur Lester Maddix van Georgia heeft woensdag aangekondigd dat hij zich terug trekt uit de strijd om de demo cratische presidentskandidatuur. Maddox, een ultra-conserva- tieve voorstander van de rassen scheiding. zal de officiële demo cratische kandidatuur echter niet steunen. Hij wilde de mogelijk heid niet uitsluiten dat hij de campagne zal steunen van een andere aartsconservatief, ex-gou- verneur George Wallace van Alabama, die met een onafhan kelijke lijst aan de presidents verkiezingen meedoet. Russische militaire eenheden, die dinsdag post hadden gevat op verschillende punten aan de grens tussen Tsjecho-Slowakije en West-Duitsland, hebben zich in de loop van de dag geheel of ge deeltelijk van de grens terugge trokken, zo meldt de Beierse grenspolitie. verstoren. De premier, die ajn toespraak hield voor een „vrije zenider", zei dat de openbare orde en het normale economische leven zo spoedig mogelijk moee ten worden hersteld om de terug trekking van de bezettingsmacht mogelijk te maken. Volgens hem zou de toestand in Praag binnen twee dagen worden „genormali seerd", wat er mogelijk op wijst dat de Russische troepen vrijdag- avond uit de hoofdstad zullen zijn verdwenen. De politieke aspekten van. de in Moskou gesloten overeenkomst roerde hij nauwelijks aan. Hij zei slechts tot degenen die zijn wijs heid in twijfel trokken: „Waag halzerij is geen regeringsbeleid". Wat de door hem aangekondigde perscensuur betreft zei hij nog: „In abnormale tijden moeten er abnormale maatregelen zijn". Binnen twee weken „zullen wij in Moskou economische onder handelingen beginnen, waarbij de, kwestie van het herstel van de door onze volkseconomie geledere schade zal worden aangesneden", zei Cernik. De Tsjechoslowaakse regering had besloten tot maatregelen die de bevolking normale levensom standigheden moesten verzeke ren, met name op het gebied van levensmiddelen- en brandstof- voorziening en de terugkeer van de momenteel in het buitenland verblijvende Tsj echos'lowaken Cernik onderstreepte dat d» regering en de partij van plan zijn de liberale hervormingspolitiek voort te zetten. „De buitengewo ne maatregelen zullen slechts tij delijk zijn", zei hij. Over de buitenlandse handel merkte hij op: „We kunnen al leen naleving van overeenkom sten eisen als wijzelf onze over eenkomsten nakomen", waarmee hij volgens waarnemers een be roep deed op de arbeiders, de contractueel vastgelegde levering van goederen aan de Sowjet-XJnie niet te belemmeren. Met flessen smijtende Biafraan- se betogers hebben dinsdagavond drie ruiten ingegooid van de ambtswoning van premier Wil son van Engeland. Bij een hef tige betoging buiten Wilsons of ficiële verblijf in Londen, ver brandden de betogers een afbeel ding van de Britse eerste minister en vochten met de politie. Op de tweede dag van de con ventie van de democratische par tij in Chicago zijn dinsdagavond nieuwe pogingen gedaan om de 36-jarige Ted Kennedy, senator van Massachusetts, naar voren te schuiven als gegadigde voor de democratische kandidatuur voor het presidentschap. Nadat Ken nedy vierentwintig uur eerder te kennen had gegeven dat hij niet in aanmerking wil komen voor de kandidatuur, werden dinsdag avond een reeks „spontane de monstraties" gehouden ten gun ste van hem. Spandoeken en bor- De wereldraad van kerken heeft woensdag een beroep ge daan op de Sowjet-Unie, al haar troepen zo snel mogelijk uit Tsje cho-Slowakije terug te trekken en geen geweld tegen haar bondgenoten te gebruiken. De raad verklaart zich solidair met- kerk en volk van Tsjecho-Slowa kije en steunt hun „geweldloos verzet tegen de gedwongen we. derinvoering van controle op het geestelijk, intellectueel en sociaal leven". den met opschriften als: „Wij wil len Teddy", „Kennedy in 1968" en „Doe een beroep op Kennedy" werden de conventiehal rondge dragen. Afgevaardigde Robert Tiernan zei Kennedy bij de stemming te zullen voordragen in een poging de eenheid in de partij te bewa ren. Aohter de schermen zou druk met degegadigden Eugene Mc Carthy en George McGovern worden beraadslaagd om hen hun kandidatuur te doen opgeven en zich achter Edward Kennedy te scharen. Na een zeer onrustige vergade ring eiste een groep afgevaardig den uit Wisconsin onmiddellijke verdaging toen ruim een uur na middernacht het punt Vietnam in het programma ter sprake zou komen. Hun woordvoerder Do nald Peterson zei dat een derge lijke belangrijke zaak op een nor maal uur dient te worden behan deld opdat het gehele Amerikaan se volk daar via de televisie ken nis-van kan krijgen. De oppositie (minderheidl eiste bovendien voorlezing van haar eigen tekst waarin gehele stopzetting van de bombardementen op Noord-Viet.- nam wordt verlangd. Door handgeklap en voetge- stamp nagenoeg onhoorbaar ver daagde de voorzitter de bijeen komst. PLAATSELIJK ENKELE BÜIEN Boven Portugal bevond zich woensdag het centrum van een lagedrukgebied, dat een uitloper had over Frankrijk en onze om geving tot hoven midden-Euro pa. Daar dit depressiegebiad ge- heel met onstabiele lucht is ge* vuld, ontwikkelden zich plaat* selijfc regen- en onweersbuien. De temperaturen liepen op toé waarden tussen de 20 en 25 gra den'. In een regengebied bove» midden-Frankrijk werd het maas 17 graden. In Italië en boven de Balkan werd het 25 tot 30 gra den. Belangrijk koeler bleef het boven de Britse eilanden. Slechts! op enkele plaatsen werd het om streeks 20 graden. In de weersituatia komt wei nig verandering. Ook vandaag komen plaatselijk regen- en on weersbuien tot ontwikkeling en zullen tijdens zonnige perioden ongeveer dezelfde temperaturen als woensdag -bereikt worden. De wind blijft zwak tot matig uit oostelijke richting waaien. medegedeeld door het K.N.M.Ï* geldig tot hedenavond. Plaatselijk enkele buien Veranderlijke bewolking met plaatselijk enkele regen- of on weersbuien. Zwakke tot matige wind uit oostelijke richtingen. Ongeveer dezelfde temperaturen als gisteren. DONDERDAG 29 AUG. v.m. n.m. Cadzapd 4.33 4.50 Breskens 4.58 5.15 Terneuzen 5.34 5.51 Hansweert 6.13 6,30 Walsoorden 6.17 6.34 VRIJDAG 30 AUGUSTUS Cadzand Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. a.m. 5.13 5.37 5.33 S.02 6,1 6.38 6.53 7.17 6.57 7.21 ZON op onder MAAN op onder aug. 29 30 31 5.47 7.34 12.53 9.18 5.48 7.31 2.23 9.45 5 50 7.29 3.50 10.23

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1968 | | pagina 1