Zware verliezen voor viet-
cong en Noordvietnamezen
Tsjechische leiders in hun
land teruggekeerd
GEHEEL ANDER STADSBEELD
IN PRAAG
„Bloed, zweet en tranen".
Concessies
Gehele delegatie
terug
De greep losser?
Geduld.
Rode Ster:
Trouwe vrienden'
Bilak verrader
HANOI STREEFT NAAR NIEUWE
ALLIANTIE TEGEN SAIGON
Verenigingsraad
Vara vindt f 75,-
kijkgeld niet nodig
ƒ100 boete voor
stomp op neus van
B.P.-kamerlid
Nieren uit Gent
voor
transplantaties
in Nijmegen
en Leiden
ia4 DE VRIJE ZEEUW Woensdag 2$ awgusfcs V&ïS
Levenslange
dwangarbeid
voor vijf
Egyptenaren
In één week
7500
gedood
Vietconglid
ter dood
veroordeeld
Dekmantel.
Brand in tricotagefabriek
te Almelo
Kathedraal
van Roskilde
door brand
beschadigd
Het stadsbeeld van Praag heeft
zich dinsdag in een tijdsbestek van
enkele uren geheel gewijzigd. Op
het Wenceslasplein waar maan
dagavond nog de Russische tanks
met hun dreigende vuurmonden
stonden opgesteld, waren dinsdag
ochtend nog slechts enkele pa
trouilles van vier of vijf man Rus
sische bezettingstroepen te zien.
Voor het gebouw van het pers
bureau Ceteka, dat in de avond
van de eerste bezettingsdag de
nieuwsuitzendingen staakte, stond
nog één pantserwagen. Op het pre
sidentiële paleis wapperde weer de
Tsjechoslowaakse vlag en Tsjecho-
slowaakse schildwachten waren
daar in de plaats gekomen van de
zware tanks van de invaller. Men
kon ook weer over de bruggen
lopen zonder door Russische mili
tairen te worden aangehouden.
Slechts om de Sowjetrussische
ambassade ligt nog een kordon
tanks.
De burgerif ging dinsdagochtend
aan de schoonmaak. Hopen vlug
schriften en aanplakbiljetten wer
den op het Wenceslasplein bijeen
geveegd en arbeiders hebben een
aanvang gemaakt met herstelwerk
zaamheden.
De Russische tanks die nog in
de stad zijn, hebben zich in die zij
straten, parken teruggetrokken en
de overigen zijn buiten de stad
gelegerd.
Boven Praag cirkelde een een
zame Russische helikopter van
waaruit vlugschriften werden uit
geworpen die de burgerij waar
schuwden tegen de bedreigingen
van contra-revolutionairen.
Voor het eerst sedert de Russi
sche tanks Praag binnen ratelden,
lachten de mensen weèr. Bij een
fabrieksschoorsteen buiten Praag
smeerde een groep mensen zich uit
vreugde in met roet. Grote groe
pen trokken de heuvel naar het
presidentiële paleis op en wachtten
daar buiten de hekken. Overal
werd met vlaggen gezwaaid.
Auto's droegen opschriften als:
,,Een half miljoen ongenode gasten
gaan aar huis goede reis".
Toch. klonk in de vreugde-uitingen
eën ondertoon van zorg over het
geen de toekomst zal brengen.
Natuurlijk zullen we concessies
sies moeten doen en zeer voor
zichtig moeten zijn, zo zei men
algemeen. Slechts één oude man
huilde en zei: „Er ligt een zware
tijd voor ons. Zoals Winston
Churchill eens zei, we moeten
bloed, zweet en tranen verwach
ten".....
Op de burcht Hradcany van
Praag werd dinsdagmorgen in de
vroege ochtenduren de nationale
vlag gehesen ten teken dat presi
dent Svoboda en zijn delegatie van
de onderhandelingen in Moskou
waren teruggekeerd. Kort daarop
meldde de radio dat de gehele
delegatie terug was.
Onmiddellijk werd een bijeen
komst van de nationale vergade
ring gehouden en vrije radiosta
tions maakten melding van voor
bereidingen voor een „monster
demonstratie" in de Tsjechoslo
waakse hoofdstad.
President Svoboda zou het volk
toespreken en in de nationale ver
gadering een persconferentie hou
den, waarvoor ook buitenlandse
journalisten waren uitgenodigd
De tanks die voor het gebouw van
de nationale vergadering stonden
opgesteld, waren door de Russen
teruggetrokken.
Inmiddels meldde radio vrij
Praag dat Cestmir Cisar, die al
kort na de bezetting door de Rus
sen was gearresteerd, zijn werk
zaamheden heeft hervat.
Tussen 8 uur en 8.15 loeiden die
sirenes en claxons van auto's en
luidden de kerkklokken weer uit
protest tegen de bezetting van het
land.
Radio vrij Bohemen meldde dat
de bevelhebbers van de Russische
bezettingstroepen opdracht sche
nen te hebben hun greep op de
hoofdstad losser te maken. Bewa-
kingsafctelingen en schildwachten
zijn bij verscheidene openbare ge
bouwen verdwenen en tanks zijn
van strategische punten terugge
trokken. De zetel van het centrale
partijcomité werd nog door Rus
sen bewaakt.
De uit Moskou teruggekeerde
delegatie heeft dinsdagochtend de
resultaten van de onderhandelin
gen besproken met de regering en
het presidium van de nationale
vergadering, aldus het partijcomi
té. Het comité vroeg de bevolking
geduld te oefenen. „Blijf op uw
werk, vandaag nog zullen wij allen
worden ingelioht", aldus de mede
deling.
Twee vice-voorzitters van de
nationale vergadering ontvingen
voorzitter Sntrkovsky in het kas
teel van Praag met bloemen. Voor
het gebouw liepen de mensen te
hoop om Smrkovsky te begroeten.
Rode Ster, het orgaan van de
Russische strijdkrachten, bevatte
dinsdag talloze reportages over
het leven van de Russische troe
pen in Tsjecho-Slowakije en
schrijft: „Onze soldaten doen alles
om door daden te bewijzen dat zij
als trouwe vrienden van het Tsje
choslowaakse volk en als klasse
broeders zijn gekomen".
„De zwarte krachten van de
contra-revolutie stellen alles in het
werk om incidenten om moeilijk
heden tussen de bevolking en de
soldaten te veroorzaken. De con
tra-revolutie is ook tot in het
Tsjechoslowaakse leger doorge
drongen", aldus het blad.
Het buitengewone congres van
de Slowaakse communistische par
tij, dat in Bratislawa bijeen was,
heeft Vasil Bilak veroordeeld als
een „verrader", aldus een medede
ling van radio vrij Noord-Slowa-
kije. Bilak oefende sinds januari
de functie uit van eerste secreta
ris van het centrale comité van de
Slowaakse communistische partij
en was lid van het presidium van
het centrale comité van de Tsje
choslowaakse communistische par
tij.
Verscheidene andere personen,
van wie geen namen zijn genoemd,
zijn uit de partij gestoten.
SCHIPHOL: Op de Amsterdamse
luchthaven is dinsdag de grootste
vliegveldtankwagen ter wereld
geïntroduceerd. De capaciteit van
de oplegger is 80.000 liter. De
grootste tankwagen op Schiphol
had tot dusver een capaciteit van
41.000 liter. De nieuwe wagen
heeft dus bijna het dubbele aan
vermogen.
Een revolutionair tribunaal in
Cairo heeft maandag vijf van de
54 personen die beschuldigd wa
ren van een poging de Egyptische
regering omver te werpen, ver
oordeeld tot levenslange dwang
arbeid. De vijf zijn Sjams Bad-
ran, voormalig minister van de
fensie; Abbas Radwan, voormalig
secretaris-generaal van de enige
politieke organisatie de Arabi
sche socialistische unie; Salah
Nasr, voormalig hoofd van de in
lichtingendienst, en de gepensio
neerde militairen luit.-kol. Galal
el Haridi en generaal-majoor Os
man Nassarm.
Twee andere verdachten, luit.-
kol. Ahmed Abdoella en kolonel
Tahseen Zaki, werden tot 15 jaar
dwangarbeid veroordeeld.
In de aanklacht werden de
zeven verdachten beschreven als
de aanstichters tot de poging de
regering van president Nasser
van Egypte omver te werpen,
vlak na de zesdaagse oorlog met
Israël. Zij werden er tevens van
beschuldigd wijlen veldmaar
schalk Abdel Hakim Amer te
hebben willen herstellen in zijn
funktie van plaatsvervangend op
perbevelhebber van de strijd
krachten. Zoals bekend pleegde
de maarschalk zelfmoord nadat
het komplot was ontdekt.
Dertig anderen werden veroor
deeld tot straffen variërend van
tien jaar dwangarbeid tot een
jaar cel. Drie werden uit de mili
taire diénst ontslagen en veertien
kregen vrijspraak.
Ropd het militaire kamp Due
Lap, dat vier dagen lang belegerd
en gedeeltelijk bezet is geweest
door Noordvietnamese troepen,
zijn de lijken van 803 Noordviet-
vietnamese militairen gevonden,
aldus een Zuidvietnamese woord
voerder.
Van de verdedigers van het
kamp zijn 53 Zuldvietnamezen en
zes Amerikaanse adviseurs ge
sneuveld, terwijl 45 Zuidvietna
mese militairien worden vermist.
Volgens een Amerikaanse
woordvoerder zijn bij de gevech
ten rond Tam Ky in drie dagen
tijds 511 Noordvietnamezen en
vietcongleden gesneuveld. De
Amerikaanse verliezen in deze
sctor bleven door gebruik op gro
te schaal van helikopters, vlieg
tuigen en artillerie beperkt tot 7
doden en 47 gewonden, zo zei 'hij.
De Zuidvietnamezen hebben
tussen Danang en Tam Ky 307 te
genstanders gedood, terwijl Ame
rikanen dichtbij Danang nog eens
82 Noordvietnamezen doodden.
Geschat wordt dat zich rond de
oude keizerlijke hoofdstad zes of
zeven vietcong-regiementen be
vinden.
Amerikaanse en Zuidvietname
se strijdkrachten hebben de afge
lopen week bij zware gevechten
7500 tegenstanders gedood, het
equivalent van drie regimenten,
aldus hoge militairen in Saigon.
In diezelfde periode vielen aan
geallieerde zijde 650 doden en
verslag van de jeugdafdeling van
pen gewond. De Zuidvietnamese
troepen hadden het grootste aan
deel in de gevechten.
Het Noordvietnamese persbu
reau meldde dinsdagochtend dat
sedert 20 augustus drie Ameri
kaanse vliegtuigen zijn neerge
schoten, waardoor het totaal aan
tal volgens de Noordvietnamezen
op 3.116 kwam.
Een militair tribunaal in Da
nang heeft maandag een 16-jarige
vietcong ter dood veroordeeld. De
jongen was vorige week vrijdag
gevangen genomen bij een aanval
van de rebellen op de militaire
bases te Danang. Een tweede re
bel, 15 jaar oud, kreeg een straf
van 15 jaar dwangarbeid opge
legd.
De Noordvietnamese delegatie
naar het inleidend vredesoverleg
in Parijs heeft de inhoud bekend
gemaakt van het politieke pro
gramma van een nieuwe alliantie
in Zuid-Vietnam die het tegen
het huidige bewind in Saigon wil
opnemen.
Het program is grotendeels ge
lijk aan dat van het nationale be
vrijdingsfront, waarvan de viet
cong de strijdkrachten vormt.
Van Amerikaanse zijde wordt de
„alliantie van nationale democra
tische en vredeskrachten" dan
ook een dekmantel van het be
vrijdingsfront genoemd.
Enkele waarpemers in Parijs
zien in de stap van Hanoi een po
ging om een groep te vormen, die
meer aanvaardbaar voor de Ame
rikanen is dan het bevrijdings-
front. In tegenstelling tot het pro
gram van het front spreekt de
nieuwe alliantie niet van de nood
zaak om „de buitenlandse agres
sors te vernietigen", maar zij ver
klaart zich bereid om met de Ver.
Staten te praten over de wijze
waarop de onafhankelijkheid van
Zuid-Vietnam kan worden ge
waarborgd.
Het gepubliceerde program zou
op een conferentie op 30 en 31 juli
in Zuid-Vietnam door een groep
intellectuelen en personen uit 'f
openbare leven zijn opgesteld. De
betrokkenen zouden direct zijn
ondergedoken en sindsdien bij
verstek zijn veroordeeld door de
Zuidvietnamese autoriteiten.
Een felle brand met. een grote
rookontwikkeling heeft maandag
de tricotagefabriek Sesa n.v. in de
binnenstad van Almelo totaal
verwoest. De oorzaak van de
brand is niet bekend. De fabriek
had een bebouwd oppervlak van
circa 3.000 m2. De schade wordt
op meer dan een miljoen gulden
geraamd.
Veertien dagen geleden was de
produktie in deze 60 jaar oude
fabriek gestaakt. De aandeelhou
ders van de meer dan 100 jaar
oude naamloze vennootschap v/h
Soholl Engberts en Sdholtens tri
cot-, kapok- en vererfabriefcen
hadden besloten het bedrijf te
liquideren per eind 1968, omdat
de belangrijkste financier, de
heer Ludwig van Heek, onlangs
is overleden. Alle produktiema-
chines, ruim 75 in getal, waren
nog in het fabriekspand aan
wezig, toen de brand uitbrak.
De direkteur, de heer Alberts,
slaagde er in de belangrijkste pa
pieren te redden. De fabriek met
de complete inventaris ging in
vlammen op. De brandweer had
te kampen met onvoldoende druk
op de waterleiding. Sesa is tegen
brandschade verzekerd.
Het personeel is onlang over
genomen door andere bedrijven.
De verenigingsraad van de Vara
heeft in een resolutie aan regering
en parlement als zijn oordeel uit
gesproken, dat een verhoging van
de luister- en kijkgelden onver
mijdelijk is als gevolg van de
steeds stijgende uitgaven, die niet
kunnen worden bestreden uit een
toename van het aantal radio- en
t.v.-toestellen.
De verenigingsraad is echter ook
van oordeel, dat de in het inge
diende wetsontwerp tot regeling
van de omroepbijdragen voorge
stelde verhoging tot f 75,per
jaar niet noodzakelijk is, wanneer
de kosten voor de wereldomroep
niet uit de luister- en kijkgelden
worden betaald, zoals thans het
geval Is en wanneer voorts van de
bezitters van kleuren-tv-toestellen
een afzonderlijke bijdrage ln ver
band met de hoge kosten van
kleurenprogramma's zou worden
verlangd.
De verenigingsraad dringt er bij'
de regering en het parlement op
aan, de verhoging van de luister
en kijkgelden tot het noodzakelijke
minimum te beperken. Tenslotte
heeft de verenigingraad met vol
doening kennis genomen van het
in de toelichting op de wet geuite
voornemen de vrijstelling van luis
tergelden ook van toepassingte
verklaren op het nieuwe gecom
bineerde luister- en kijkgeld, waar
door velen uit de groep van de
laagste inkomens niet langer kijk
geld zullen behoeven te betalen.
De verenigingsraad verzoekt de
regering en het parlement dit
voornemen in de wet zelf op te
nemen.
De kathedraal van Roskilde is
maandagmiddag door brand ern
stig beschadigd.
De kathedraal, die in 1084 is
ingewijd, bevat de graftomben
van veel Deense koningen. De
zeehaven Roskilde ligt circa 30
km ten westen van Kopenhagen
op het eiland Seeland.
Tegen de 41-jari'ge inspekteur
van een landbouworganisatie, G.
v. d. B. uit Arnhem, heeft de pro
cureur-generaal bij het. Amster
damse gerechtshof een boete van
100 geëist wegens het geven van
een stomp op het gezicht van de
52-jarige landbouwer J. van den
Brake uit Elspeet, tweede-kamer
lid voor de boerenpartij, alsmede
lid der provinciale staten van
Gelderland. Het gebeurde op 13
juli vorig jaar op de tentoonstel
ling „nieuwe oogst 1967" in Bar-
neveld van voornamelijk vrije
boeren. De inspekteur, die ver
bonden is aan de landelijke fede
ratie „Smecona" en aantekenin
gen maakte, was niet welkom.
Hem werd verzocht weg te gaan
en hij kon zijn entreegeld terug
krijgen. Hij verklaarde dat hij dit
had geweigerd.
De inspekteur, die toegaf een
stomp te hebben gegeven, zei uit
noodweer te hebben gehandeld.
Van den Brake, die hij destijds
niet kende, had hem in een tent
bjj de schouder gepakt en daarna
had de inspekteur, die zich door
de houding van de er omheen
staande boeren in heit nauw ge
dreven voelde, de stomp gegeven.
Direkt daarop was hij naar een
in de buurt staande politie-agent
gelopen, die hem had ontzet. La
ter was de inspekteur onder po
litiebescherming naar de grens
der gemeente gebracht.
De president van het hof zei dat
de inspekteur had geslagen, voor
dat er een aanleiding toe was.
Volgens de procureur-generaal is
de heer Van den Brake niet ge-
Met een helicopter van de vlieg
basis Ypenburg, een „Alouet-
te", vloog sergeant A. Keizer
van de luchtmacht dinsdag naar
Gent. Hij haalde er twee nie
ren op, die gebruikt zullen wor
den voor transplantaties in het
academisch ziekenhuis in Lei
den en in het St. Radboudzie-
kenhuis in Nijmegen.
De helicopter was om ongeveer
half vijf op Ypenburg terug oih
brandstof in te nemen. Een em
mer vers ijs moest er tevens ge
reed staan.
De ..Alouette" vloog door naar 'l
ziekenhuis in Leiden, waar vlak
bij het ziekenhuis kon worden
geland en vervolgens naar Nij
megen, waar een landing op hét
Maldenvlak was voorbereid,
enkele kilometers van het Rad-
boudziekenhuis.
Dr. M. W. Jongsma, direkteur-
geneesheer van het academisch
ziekenhuis in Leiden, deelde
mee dat via de organisatie
Eurotransplant de niertrans
plantaties tot stand kunnen ko
men. In Leiden wordt door een
computer uitgezocht, wie van
de geregistreerde patiënten de
geschikste ontvanger is van een
juist beschikbaar gekomen nier.
Bij Eurotransplant zijn behalvë
Nederland en België ook Enge
land en West-Duitsland aange
sloten. Bij deze organisatie
staan thans 215 patiëntÉn ge
registreerd, die voor nier
transplantatie in aanmerking
komen. In ons land zijn al ette
lijke nieren met succes over
geplant.
heel vrij te pleiten van een zekere
mate van provocatie. De raads
man van de inspekteur zei dat
deze doodsbang was geweest voor
de vijandige houding van de boe
ren. De Utrechtse politierechter
had de inspekteur tot de nu in
appèl geëiste boete veroordeeld.
