Amerikaanse straaljager vloog tegen
een tui van de televisietoren te Smilde
DE JACHT
OP DE DOCUMENTEN
586.1. STAATSLOTERIJ
Iers schip
laadt goederen
voor Biafra
in Rotterdam
De honderdduizend
viel op no. 30815
Twee arrestaties
in moordzaak-Mill
DINGEMANSE
Rotterdamse gemeenteraad herdacht
mr. P. J. Oud
Fles uit Lobith maakte zeereis van
vier jaar en vijf maanden
Bijzondere
ziektekosten
waardevast
Nederland schonk
mobiele drukkerij
BISSCHOPPEN OVER PASTORALE
BEGELEIDING ENCYCLIEK
Vliegenier bleef ongedeerd
Pagina 2
DE VRIJE ZEEUW
Donderdag 15 atig. 1968
Officiële
mededelingen
„Draai naar
links"
Noodoproep
Vangnet
deed dienst
Voortreffelijk
werk
Burgemeester
zonder
ambtsketen
Stelende Duitse
vakantieganger
kreeg een jaar
Foto-artikelen
HELMA PIT
Wonderlijk
toeval
Rapporten
Tegen twaalf uur woensdagmid
dag is een F-100 „Super Sabre"-
straaljager van de Amerikaanse
luchtmacht tegen een tui gevlo
gen van de 302 meter hoge televi
sietoren in Smilde.
De straaljager is om kwart
over twaalf geland op de vliegba
sis Soesterberg. De vlieger was
ongedeerd gebleven.
Volgens bij de centrale directie
van de P.T.T. in Den Haag bin
nengekomen berichten was een
tui van de televisietoren kapot en
was er op 270 meter hoogte een
knik in de toren geconstateerd.
De uitzendingen via Smilde zou
den, voor zover was te zien, nor
maal doorgang kunnen vinden.
Men zou trachten een noodtui
aan te brengen.
Uit de officiële mededeling van
Amerikaanse zijde blijkt het vol
gende:
Drie F-100 „Super Sabre"-
straaijagers van de basis Laken-
heaith in Engeland van de Ame
rikaanse luchtmacht waren gis
termorgen op een oefenvlucht
boven West-Europa. Op dergelij
ke vluchten, z.g. zwerftochten als
ten tijde van üe tweede wereld
oorlog oefent men niet alleen de
vliegvaardigheid, maar ook de
onderlinge radiocontacten, navi
gatie enz.
Eén van de straaljagers had de
formatie verlaten om een ver
kenning te verrichten, toen de
overblijvende twee op twaalf
honderd voet hoogte boven Dren
te in slcht weer kwamen. Ze vlo
gen onder de regels die voor het
vliegen met zicht gelden en waar
bij de toegestane vlieghoogte
duizend voet bedraagt.
De bewolking boven Drente
nam toe en de vliegers besloten in
een poging om beter zicht te krij
gen, iets te dalen en wel van 1200
voet tot de minimaal 1000 voet,
waarop ze mochten vliegen onder
de z.g. ziobtregels. Maar ook op
die hoogte was er onvoldoende
zicht, zodat de leider van de pa
trouille, dië 32-jarige kapitein D.
A, Smith, afkomstig uit de staat
Oregon, besloot over te gaan op
het vliegen op instrumenten,
waartoe via de radio mededeling
moet worden gedaan aan het Ne
derlandse militaire vluchtinlich-
tingencentrum in Nieuw-Milli-
gen.
Terwijl kapitein Smith 'n knop
van het radiotoestel op 't instru
mentenbord omdraaide om de
mededeling door te geven, riep
zijn vleugelman in de andere
straaljager, de 42-jarige kapitein
J. Holl hem over de radio toe:
„Break to the left" (draai naar
links weg). Kapitein Holl zag wat
kapitein Smith in het onderdeel
van een seconde dat hij de radio-
knop verdraaide, niet had ge
zien: de televisietoren.
De waarschuwing van kapitein
Holl kon niet meer verhinderen
dat het vliegtuig van Smith één
der tuidraden van de toren raak
te. Smith begreep aanvankelijk
niet waar hij tegenaan was gevlo
gen. Door de schielijke bocht naar
links was vleugelman Holl zijn
partner in de dichte bewolking in
een minimum van tijd helemaal
kwijt.
Terwijl Smith via de radio een
noodoproep aan de basis Leeu
warden gaf, zette hij zijn vlieg
tuig in kümvluoht om te trachten
boven de wolken te komen. Die
wolkenlaag was eerst op ruim
5000 meter boven het aardopper
vlak ten einde en toen vloog hij
er boven.
Het was inmiddels vijf vóór 12
en de basis Leeuwarden deelde
hem mede, dat hij daar met het
oog op het slechte weer niet zou
kunnen landen. Men gaf hem de
raad naar het zuiden te keren en
Soesterberg op te zoeken, het
geen geschiedde met. het vermel
de resultaat.
Even scheen het dat de piloot
in de omgeving van Apeldoorn
zijn toestel niet lang meer in de
lucht kon houden, maar uiterst
behoedzaam en geleid door mili
taire instanties heeft de piloot het
toestel naar veilige haven kunnen
brengen.
Omdat men niet wist hoe groot
de beschadigingen aan het vlieg
tuig waren, had men de „barrier",
het dwars over de landingsbaan
in noodgevallen mechanisch aan
te brengen vangnet, opgericht.
Daar is de straaljager in opge
vangen. De piloot heeft daarna de
machine ongedeerd kunnen ver
laten.
De beschadigingen aan de toe
stel hebben hoofdzakelijk betrek
king op de rechtervleugel, de
luchtinlaat en een deel van de
linkervleugel. Tengevolge van
deze beschadigingen moeten ver
scheidene motor- en besturings
stelsels van het toestel onklaar
zijn geraakt. Er is o.m. een luik
met vliegtuighuidbeplating naar
beneden gekomen.
De vliegers, vooral kapitein
Smith- en de Amerikaanse lei
ding van het 32e squadron cp
Soesterberg, zijn uitermate dank
baar voor het voortreffelijke
werk van de mannen van de Ne
derlandse luchtmacht van de ba
sis Leeuwarden, van het vlucht-
inlichtingencentrum in Nieuw-
Milligen en vooral van de basis
Soesterberg.
Een commissie van onderzoek
van de Amerikaanse luchtmacht
zal van Engeland overkomen om
zich op. de hoogte te stellen van
de toedracht
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1968
VIERDE KLASSE
Prijzen van
20 zijn gevallen
50 zijn gevallen
100 zijn gevallen
200 zijn gevallen
400 zijn gevallen
1000 zijn gevallen
ƒ2000 zijn gevallen
op nummers
op nummers
op nummers
op nummers
op nummers
op nummers
op nummers
eindigende op
eindigende op
eindigende op
eindigende op
eindigende op
eindigende op
eindigende op
8
75
42
63
479
991
8541
Een prijs van 5000 is gevallen op het nummer 070059
Een prijs van 5000 is gevallen op het nummer 039906
Een prijs van ƒ5000 is gevallen op het nummer 028770
Een prijs van ƒ5000 is gevallen op het nummer 081156
Een prijs van 5000 is gevallen op het nummer 084406
De prijs van 10.000 is gevallen op het nummer 020977
De prijs van f 20.000 is gevallen op het nummer 075001
De prijs van ƒ25.000 is gevallen op het nummer 074688
De prijs van 50.000 is gevallen op.het nummer 058190
De prijs van 100.000 is gevallen op het nummer 030815
Let wel: op dit nummer zijn twee prijzen gevallen.
Het 378 ton metende m.s.
Columcille laadt in de Rotter
damse haven goederen, bestemd
voor de bevolking van Biafra.
Het schip, dat een Ierse organi
satie, de Biafra Famine Appeal
of Ireland, van de K.N.S.M. heeft
gekocht en vroeger „Strabo"
heette, neemt 300 ton goederen
aan boord, die door de „Mise-
reori'-stichting te Aken zijn ver
schaft. .Misereor" is een inter
nationale hulporganisatie van
het Duitse episcaat. De Neder
landse stichting „Mensen in
nood" heeft ten behoeve van
deze hulpzending 200.000 gulden
bijgedragen.
De Ierse organisatie, die het
schip dinsdag voor een bedrag
van 200.000 pond sterling heeft
gekocht, wil trachten toestem
ming van de Nigeriaanse auto
riteiten te verkrijgen om de
lading, die via de missionarissen
van de Heilige Geest moeten
worden gedistribueerd, in het
oostelijk deel van Nigeria te los
sen. Het schip vertrekt donder
dagavond.
I
In de vierde klasse van de 586e
staatsloterij is woensdag een prijs
van 100.000 gevallen op lot no.
030815. De loten werden verkocht
door:
Serie A: mevr. A. Verwerten
Braak te Amsterdam; serie B:
mevr. M. KleinHückelkoten te
Rotterdam; serie C: de heer L.
van Beekom te Den Haag; serie
D; mevr. A. PieterseValkena te
Hoorn; serie E: mevr. A. Veen-
hovenWolthuis te Hoogezand;
serie F: mej. P. Vink te Bussum;
serié G: mevr. M. EusenMreij-
en te Roosendaal; serie H: mevr.
E. LeuwHeilbron te Dordrecht.
Nadat dinsdagavond reeds de
21-jarige Marokkaan, die bij de
vermoorde mevrouw Verstappen
Hendriks in Mill in huis woonde,
was gearresteerd, heeft de rijks
politie woensdag ook een andere
Marokkaan, die bij eerstgenoemde
op bezoek was geweest, aange
houden.
De politie kon nog geen bijzon
derheden over het verloop der
verhoren verstrekken.
JUWELIER-HORLOGER - AXELSESTRAAT 46 - TERNEUZEN - TELEFOON 3373
Burgemeester W. Thomassen
van Rotterdam beeft woensdag
avond in een bijzondere zitting
van de gemeenteraad een her
denkingsrede uitgesproken naar
aanleiding van het overlijden
van mr. P. J. Oud, die geduren
de tien jaar, „de moeilijkste
jaren van deze eeuw voor Rot
terdam", burgemeester was van
de Maasstad.
Burgemeester Thomassen schet
ste mr. Oud als een gevoelig,
dikwijls bijna verlegen en tege
lijk beminnelijk en behulpzaam
mens, die in de kritieke jaren
vóór en na de oorlog de stad
gewetensvol en naar beste krach
ten heeft geleid.
De 'benoeming van mr. Oud
werd in 1938 in de gemeenteraad
met teleurstelling ontvangen om
dat B. en W. door de rege
ring niet in de benoeming waren
gekend en omdat de benoeming
niet in overeenstemming was
met de politieke verhoudingen
in de raad. Deze teleurstelling
werd toen zelfs in een motie tot
uitdrukking gebracht. Mr. Oud
stond al spoedig voor moeilijke
situaties, zo zei de burgemeester.
De toenemende internationale
spanning deed zich ook in de
Maasstad gevoelen. Het verbod
van de voetbalwedstrijd Neder
landDuitsland was toen een
KARLOVY VARY: Beeld van de
persconferentie van Oostduitse
en Tsjechische partijleiders Wal
ter Ulbricht (I.) en Alexander
Dubcek, na afloop van de bespre
kingen in Karlovy Vary. Ulbricht
is inmiddels weer in Oost-Berlijn
teruggekeerd.
moedige beslissing, zo zei de bur
gemeester. Hij memoreerde dat
mr. Oud na de meidagen van
1940 nog ruim een jaar het bur
gemeesterschap heeft bekleed en
toen werd ontslagen en in Vught
werd gedetineerd. „Hij bleef
voor allen de burgemeester, zij
het zonder ambtsketen." De rit
van zijn huis naar de Coolsingel
op 7 juli 1945 na de bevrijding
was, zo zei burgemeester Tho
massen, voor hem en zijn vrouw
een ware triomftocht. In de jaren
na 1945 heeft mr. Oud een groot
aandeel gehad in de herbow van
de stad en de haven.
Het raadslid mr. L. A. Struik
zei namens de raadsleden dat mr.
Oud de wederopbouw van de
verwoeste stad met kracht heeft
geleid. „Rotterdam herdenkt mr.
Oud in grote dankbaarheid voor
de geestkracht, eruditie, weten
schap en de grote persoonlijke
toewijding waarmee hij de stad
hééft gediend."
De Amsterdamse rechtbank
heeft, de 26-jarige Duitse banket
bakker Willi R. K. H. uit Bochum
wegens vier in twee weken tijds
in april te Amsterdam gepleegde
gelddiefstallen uit cafê's veroor
deeld tot één jaar gevangenis
straf met aftrek.
De al vier keer in zijn vader
land wegens diefstallen in café'.s
en warenhuizen veroordeelde
Duitser was om vakantie te hou
den naar Nederland gekomen
met duizend gulden, die echter al
spoedig op waren. Met een maat,
die hij uit de gevangenis in
Bochum kende en die hij uit
Duitsland liet overkomen om sa
men in Amsterdam „wat te ver
sieren", pleegde Willi twee der
diefstallen.
Boekhandel VAN DE SANDE
De minister van sociale zaken
meent dat de eigen-bijdrage
regeling in de algemene wet bij
zondere ziektekosten 1.000
gulden per jaar voor alleenstaan
de bejaarden en 2.000 gulden
voor een echtpaar in beginsel
waardevast moet zijn.
Dit blijkt uit het woensdag
avond gepubliceerde verslag van
besprekingen die de tweede-
kamercommissies voor sociale
zaken op 12 juni met de minister
en diens staatssecretaris over de
uitvoering van de a.w.b.z. hebben
gevoerd.
De eigen bijdragen zouden
moeten worden herzien wanneer
de a.o.w.-uitkeringen worden
verhoogd.
door
Mr. Bcrjawit
20)
De inspecteur knikte. „Veel
wijzer worden we er inderdaad
op het eerste gezicht niet van. Er
zijn twee van onze mensen bij
de directies van de metaalbedrij
ven aan het praten. Ik heb hen
tijdens hun gesprekken opgebeld
en verteld van de moord. Ze wa
ren op dat ogenblik nog niet veel
verder gekomen. Maar met deze
bloedige achtergrond, zo dachten
ze beiden, zouden ze wel wat
meer horen".
„Wat hebt u in die kamer van
Van Zanten gevonden?"
„Practisch niets. Alleen uw
vingerafdrukken op de slaapka
merdeur. Maar dat wisten we.
Er zijn in het geheel geen papie
ren meer aangetroffen. Wel z'n
portefeuille met paspoort en de
gebruikelijke documenten. Hij
heeft veel gereisd, maar dat wis
ten we al".
„Waar is mevrouw Van Zan
ten heengegaan?"
„Dat weet'ik niet. Ik heb haar
door de radio laten omroepen.
Ze was namelijk niet zo direct
op te sporen, 't Is nu half elf. Ik
vermoed, dat ze wel spoedig zal
zijn gevbnden. Nog een beroerd
karweitje om haar dat te ver
tellen".
„Tja",, zei Pit. „En dan heb ik
nog een half privénieuwtje. Mijn
vriend Tim van „De Ochtend
informatie" komt hierheen".
„Och hemel", zuchtte de in
specteur. „De pers komt natuur
lijk ook. Daar had ik zelfs nog
niet aan gedacht".
„O, rekent u er maar op dat
ze vannacht binnenwaaien", zei
Pit. geeft maar een korte za
kelijke verklaring. Ze vallen in
dit hotel, met zoveel gasten,
voorlopig met de neus in de bo
ter. Morgen, in de loop van de
dag, worden ze misschien wat
lastiger, maar dat is dan pas".
„Maar kom", zei de inspecteur,
half binnensmonds. „Ik ga maar
eens verder. Ik zal met de di
recteur een regeling treffen dat
ik hier een eigen werkkamer
krijg. Dan kan ik grondig met
het verhoren van de gasten be
ginnen. Vervolgens krijg ik die
rapporten van de twee man die
achter de metaal aan zijn; dan is
vermoedelijk die cercle inmid
dels ook geëindigd, en.." hij
streek even door z'n haar. „Wat
denkt u er van als we voorlopig
afspreken, dat u mij een seintje
geeft als u denkt dat er wat
nieuws is. Als ik niets van u
hoor bel ik vannacht even door
de huistelefoon om te overwegen
of we nog een gesprek dienen te
voeren".
„Afgesproken", zei de detecti
ve. „Ik zal dan om te beginnen
maar op me nemen u voor sto
ringen te vrijwaren. Ik ga direct
even naar beneden om de pers
op te vangen. Er zullen er al wel
een paar op u wachten".
In de hall trof Pit inderdaad
een vijftal verslaggevers aan.
Het waren medewerkers van
provinciale bladen. De landelijke
pers had er kennelijk nog geen
lucht van gekregen, of ze wens
ten eerst het A.N.P. af te wach
ten.
Pit werd herkend en met vra
gen bestormd. Hij kreeg van de
directeur, die er uitstekend in
was geslaagd elke paniekstem
ming te bezweren, de serre ter
beschikking om een kleine pers
conferentie te houden. De detec
tive kende de spelregels. Hij
slaagde er vrij spoedig in met
het vijftal op vertrouwelijke voet
te komen. Hij maakte zich er
niet met een Jantje van Leiden
af. De verslaggevers kregen een
behoorlijk overzicht, een paar
details en zelfs de suggestie voor
enkele vraagpunten. Pit eindig
de met het verzoek: „Maak er
niet meer van; dit is vermoede
lijk voldoende voor een pittig
verhaal en het is meer dan de
politie normaal zou hebben ver
strekt. Ik beloof u persoonlijk
ook in de verdere ontwikkeling
goed nieuws te zullen verstrek
ken. En als u iets „eigen werk"
wilt doen, wel de gasten zijn
natuurlijk te interviewen. Er is
'hier een massa achtergrond
sfeer, zoals de industrie, mis
schien een gesprek met de bur
gemeester, enz. Enfin, u weet
het wel. Maar schrijf alsjeblieft
niet dwars door het onderzoek
heen, want en dit is niet voor
publikatie er zitten altijd ge
varen in een rake opmerking".
Hij werd onderbroken door
daverend gelach.
Pit lachte mee, maar toen
weer ernstig: „In dat geval na
melijk kon de moordenaar wel
eens menen verder te moeten
gaan. Dit is geen spelletje. En
val voorlopig de politie niet aan;
ik moet zeggen, dat die het tot
nog toe zeer goed heeft gedaan".
Hij kreeg de verlangde brave
toezeggingen en hoopte hierme
de voorlopig de pers in handen
te hebben gekregen.
Hij was net op zijn kamer te
rug toen Tim kwam binnenval
len, gewapend met koffertje en
portable-schrijfmachine.
(Wordt vervolgd)
Op een dag in maart 1964
deed de toen 12-jarige Tony
Smeenk uit Lobith-Tolkamer
wat reeds ontelbare jongens
vóór hem hadden gedaan en
nog na hem zullen doen: hij
gooide een fles met een brief
je erin in het water. De fles
verdween in de Rijn en uit de
gedachten van Tony.
Dezer dagen echter bezorg
de de post bij het doktersge
zin Smeenk twee brieven, ge
richt aan Tony (nu 17 jaar), en
beide afkomstig van Palm Is
land, een tropisch koraal
eilandje voor de kust van de
Australische staat Queens
land. Daar spoelde op 6 juli jl.
de inmiddels door iedereen
vergeten fles aan na een tocht
van ettelijke tienduizenden ki
lometers.
Op zaterdag 6 juli werd de
verweerde fles gevonden in
een baai op Palm Island. De
vindster was het 10-jarige
meisje Loretta Prior, een van
de ongeveer 1500 aborigines
(Australische inboorlingen),
die op Palm Island wonen. Zij
maakte de fles open en vond
het briefje dat zij echter niet
kon lezen. Daarom ging zij er
mee naar een van de weinige
blanken op het eiland, zuster
Maria Berns van het gouver
nementshospitaal. Deze, een
Nederlandse, reeds drie jaar
woonachtig op het eiland en
geboortig uit Nijmegen, ont
dekte tot haar verrassing dat
de boodschap op het briefje in
het Nederlands was gesteld.
eilandje, na al die jaren dit
briefje uit Holland in handen
had gespeeld, afkomstig nog
wel uit een plaats die dichtbij
haar geboortestad Nijmegen is
gelegen en waarmee zij zelfs
bepaalde familiebetrekkingen
had gehad. Vandaar dus dat
Tony Smeenk zijn twee ver
rassende brieven kreeg, een
van zuster Berns en een van
Loretta, die niet alleen in haar
beste Engels schreef maar di'e
bovendien een aantal kleuren
foto's van Palm Island insloot.
De brieven werden door de
zuster meegenomen Hpp een
van haar zeswekólijkse. vlieg
tochten naar het. vasteland_en
in Townsville gepost. Vooral
de 8-jarige Bernhard, Tóny's
jongste broer, is onder de in
druk van wat een briefje in
een fles vermag. Niet afge
schrikt door de termijn van
ruim vier jaar die verliep,
voordat de fles van zijn grote
broer werd teruggevonden,
heeft ook hij een fles met een
briefje in de druk bevaren
Rijn gedeponeerd. En nu maar
afwachten
Zij besefte het wonderbaar
lijke toeval dat haar, een
Nederlandse, op een afgelegen
De mobiele drukkerij, die
Nederland in het kader van het
plan voor technische samenwer
king ter beschikking van Indo
nesië heeft gesteld, is dinsdag of
ficieel in bedrijf gesteld door de
secretaris-generaal-majoor Soe-
mantri Bardjoprakoso.
Onze ambassadeur in Djakarta,
mr. E. L. C. Schiff, droeg de druk
kerij, die in een voertuig van 12,5
ton is geïnstalleerd, over. Na een
proefperiode van een jaar, waarin
de drukkerij voornamelijk plaat
selijke litteratuur zal reprodu
ceren, wordt besloten of het ex
periment kan worden voortgezet.
De mobiele eenheid begint haar
aktiviteit in Serang en verplaatst
zich vervolgens naar de Westja-
vaanse gebieden van Tjiandjoer,
Soemedang en Tjirebo'n.
In hun vergadering van dinsdag
hebben de Nederlandse bisschop
pen zich opnieuw beraden over de
pastorale begeleiding, die de ge
lovigen van hen verwachten na de
jongste encycliek. In hun brief van
31 juli hebben zij deze begelei
ding toegezegd met de aanteke
ning, dat zij daartoe alleen na
ernstig beraad ook met theologi
sche en andere deskundigen in
staat zullen zijn.
Aldus wordt meegedeeld namens
het Nederlandse episcopaat. De
bisschoppen achten het echter
noodzakelijk in het bepalen van
hun beleid ook de gelovigen zelf
te betrekken.
Zij zullen daarom „de landelijke
raad voor huwelijk en gezin" ver
zoeken adviezen te geven voor een
pastorale begeleiding in de situa
tie, die door het verschijnen van
de encycliek is ontstaan. Tevens
zal de bisschoppenconferentie aan
de concilieraad van het pastoraal
verzoeken de pastorale aspecten
van da encycliek „Humanae Vitae"
te doen bestuderen en mede op te
nemen in de -rapporten „huwelijk
en gezin", „de zedelijke levens
houding van de christenen in de
wereld" en „jeugd en opvoeding!'.
Zoals bekend worden deze on
derwerpen reeds voorbereid voor
de plenaire vergadering in januari
a.s. De rapporten zullen enkele
maanden tevoren worden gepubli
ceerd ter voorbespreking in de
diocesane pastorale raden.
Tenslotte hadden de bisschoppen
reeds besloten aan de diocesane en
dekenale priesterbijeenkomsten
enkele vragen voor te leggen ter
bespreking. Dit beraad zal in de
herfstvakantie uitmonden in een
bijeenkomst van de bisschoppen
met priestergedelegeerden uit de
dekenaten. Deze vergadering was
reeds eerder vastgesteld en za'. nu
uiteraard de encycliek „Humanae
Vitae" niet buiten beschouwing
laten.
