De binnenschippers en de A.O.W. NEDERLANDSE OF BELGISCHE THUISHAVEN? De rechter moet soms beslissen Christenen in Indonesië door moslems verdreven Russische pers negeert het Tsjechische antwoord Het vonnis tegen Barak vernietigd Russisch blad publiceert raar verhaal over Amerikaanse wapens in Tsjecho-Slowakije EEG-graan voor Tsjecho-Slowakije BEU RSOVERZICHT Rotterdamse havenarbeider als gevolg van misdrijf overleden HET OOG VAIV SIVA Pagina 4 DE VRIJE ZEEUW Waladres Europese lening voor Italiaanse autoweg Veel Chinese vluchtelingen omgekomen 400.000 medailles verdwenen. Westduits protest tegen vrijlating van Harster Geld verstopt Utrechtse politie werd van het kastje naar de muur gestuurd Klachten over Amerikaanse inlichtingen diensten Vertrouwens votum in Zuid-Slavië Buitgemaakte „documenten" Ontvluchte Duitser in Venray aangehouden Brand in matrassenfabriek te Deventer IN VERDEELDE MARKT PHILIPS GEVRAAGD Unilever mag reclame maken met zuster Clivia en „opa" Zaterdag, 20 juli 1968 Toen de schipper van „De Da geraad" 65 jaar werd zei hij de binnenvaart vaarwel en ging aan de wal wonen in Terneuzen. Hij kreeg zijn eerste a.o.w.-uitkering en kreeg de schrik van zijn le ven. Hij ontving namelijk slechts 30, dus veel minder dan waarop hij had gerekend. Hij nam zijn bond in de arm, die hem doorstuurde naar het bureau voor arbeidsrecht. Dat bureau reclameerde voor de schipper bij de sociale verzeke ringsbank (S.V.B.), die prompt antwoordde: „De schipper is de laatste zes jaren niet in Neder land woonachtig geweest. Zijn «hip „De Dageraad" heeft na melijk een Belgische thuishaven sn dat is voor zijn situatie bepa lend en verklaart de geringe i.o.w.-uitkering". Tegen deze opvatting kwam aet bureau in het geweer. Het iriel de schipper niet moeilijk aan te tonen, dat hij al negen tien jaar in het bevolkingsregis ter van Terneuzen stond inge schreven. Maar dat was in dit geval geen voldoende bewijs dat hij in Nederland woonde, zo dat méér bewijsmateriaal dien de te worden bijeengegaard. „De Dageraad" was eigendom van een Belgische reder die in Agemont woonde, dat men dus theoretisch als thuishaven kon De Europese investeringsbank heeft een lening van 16 miljoen dollar toegestaan voor de finan ciering van de autostrada Dei Fiori, die de Franse grens (bij Port Saint-Louis) met Savona zal verbinden. Deze autosnel weg, die in 1969 in gebruik zal worden genomen, zal te Port Saint-Louis worden aangesloten op de Franse autoweg Roque- bruneMenton, die eveneens door de Europese investerings bank is gefinancierd. Het nieuwe wegencomplex vormt een onderdeel van de E 1- weg van Londen via Parijs, Nice, Genua en Rome naar Palermo. De Europese lening heeft een looptijd van 20 jaar en een ren te van 7 procent. Ongeveer 1800 Chinese vluch telingen zijn in de loop van het laatste half jaar omgekomen in overbevolkte kampen langs de kust van de Indonesische pro vincie West-Borneo, voorname lijk tengevolgee van tropische ziekten, zo heeft een woordvoer der van het Indonesische Rode Kruis vrijdag meegedeeld. Uit Djakarta en andere gebie den zijn medicamenten, levens middelen en een groep van zes artsen naar de kampen gestuurd, waardoor de toestand van de vluchtelingen is verbeterd, al dus de woordvoerder. Vorig jaar ontvluchtten meer dan 50.000 Chinezen uit het bin nenland van West-Borneo hun woonplaatsen, nadat Dajaks meer dan honderd Chinezen hadden vermoord. Uit een pakhuis van het Philip- pijnse leger worden 400.000 me dailles ter waarde van 520.000 gulden vermist. Zij waren bestemd om aan veteranen uit de tweede wereldoorlog te worden uitgereikt. Tevens zijn voor zes miljoen gul den aan tabletten voor drinkwater zuivering verdwenen. Een en ander is door een brigade-generaal aan een parlementaire commissie van onderzoek in Manilla meegedeeld. De Westduitse vereniging van slachtoffers van het nazisme heeft vrijdag geprotesteerd tegen de vrijlating van Wilhelm Har ster, voormalig generaal van de S.S, en hoofd van de S.D. in Nederland tijdens de bezetting. De vereniging ziet in de invirij- heidsstelling „een daad die de democratische opvatting van de bondsrepubliek en vooral het Nederlandse volk diep zal schok ken". Harster, die woensdag werd ontslagen uit een gevangenis in München, was in februari 1967 tot vijftien jaar veroordeeld we gens de rol die hij heeft ge speeld bij de deportatie van 80.000 Joodse Nederlanders. De acht jaar die Harster na de oor log in Nederland gevangen had gezeten, werden van de straf tijd afgetrokken evenals het voorarrest in West-Duitsland. Van de resterende tijd had Har ster tweederde uitgezeten, zodat hij in aanmerking kwam voor invrijheidstelling. beschouwen. Alleen kwam „De Dageraad" daar nooit! Het schip 'had geen vaste routes, maar voer naar het uitkwam door Duitsland, België, Frankrijk en Nederland. De schipper regelde al zijn be vrachtingen van Terneuzen uit. Daar woonde familie van hem. Hij had er zijn waladres en kwam er elke maand een keer voor de wal. Zijn inkopen deed hij in Terneuzen en daar had hij ook reparaties en onderhouds werkzaamheden aan het schip laten verrichten. Gelukkig had de rederij daar kwitanties van. In feite had „De Dageraad" dan ook haar thuishaven niet in België, maar in Terneuzen, uit welke plaats de schipper al was hij werknemer zeer zelf standig opereerde. En volgens de wet worden schepen die binnen het rijk (Nederland) hun thuis haven hebben ten aanzien van hun bemanning beschouwd als deel van dat rijk. Het ging hier om de feitelijke situatie en niet om de formele. Voor de raad van beroep werd deze opvatting verdedigd, waar na de raad de schipper in het gelijk stelde. Maar de kous was hiermee niet af, want de S.V.B. tekende appèl aan bij de centrale raad van beroep. Ook deze raad kon tot geen andere conclusie komen dan dat de schipper, al voer hij dan op een Belgisch schip, in feite in Ne derland woonachtig was. Het geen dus betekende dat hij recht had op de volle a.o.w.-uit kering. De procedure had vier jaar geduurd, hetgeen inhield, dat de schipper de a.o.w.-uitke ring met terugwerkende kracht (vier jaar) ontving. Een aardige compensatie voor vier jaar wachten. De 55-jarige havenarbeider D. Labrie uit Rotterdam, die in de nacht van zaterdag 6 op zondag 7 juli door de 38-jarige bakker H. V. ernstig met een hakmes werd gewond, is donderdagnacht in het Dijkzigt-ziekenhuis in Rotterdam overleden. De man werd met een ingeslagen schedel in het huis van de bakker aan de Hooglandstraat in de volksbuurt „Zwaanhals" aan getroffen. Pas twee dagen later be- Meer dan 250 christenen zijn uit hun woonplaatsen op de over wegend mohammedaanse Banak- eilanden voor de westkust van Su matra gevlucht naar het nabijgele gen eiland Nias, waar ze zijn on dergebracht in inderhaast gebouw de kampen. Dit hebben leden van de gemeenschap van Nias in Dja karta donderdag verklaard na te rugkeer van een bezoek aan hun eiland. De christenen waren gevlucht wegens de druk, die de moslems de laatste maanden op hen uit oefenden. Enkele vluchtelingen werden na de overtocht vermist. Een Noordsumatraanse leider van de kleine moslempartij Psii heeft eerder ontkend, dat de mo hammedanen druk op de christe nen uitoefenen. Volgens hem wa ren de christenen er niet in ge slaagd zich aan te passen. De Russische en Oostduitse pers hebben vrijdag met geen woord gerept over-het antwoord van het Tsjechoslowaakse partiipresidium op de brief van de vijf landen, die hebben deelgenomen aan die com munistische topconferentie in War schau, noch over de radio- en televisietoespraak van de Tsiecho- slowaakse partijleider Dubcek. De grote Russische bladen pu bliceerden wel de tekst van de brief aan de Tsiechoslowaakse partij, evenals het blad van de Oostduitse communistische partij, „Neues Deütschland". kende de bakker na langdurige verhoren, dat hij de havenarbeider met een hakmes de schedel had in geslagen. Uit de bekentenis bleek, dat de bakker 's nachts in ernstig be schonken toestand zijn huis bin nenkwam, samen met D. Labrie. gezelschap doorgebracht. Onmid dellijk nadat ze in het huisje kwa- Ze hadden de avond in eikaars men, keek V. in de kachel om te zien of zijn spaarcentjes nog aan wezig waren. Labrie zag V. in de kachel kijken en vroeg hem: „Be waar jij altijd je geld in de kachel?" De bakker is bang ge worden. dat de havenarbeider hem van zijn geld zou beroven en verstopte het daarom in een stoel. Hij is daarna even uit de kamer gegaan, maar kreeg angst dat Labrie bet geld zou wegnemen. Terug in de kamer keek V. in de kachel of het geld er nog was. Hij herinnerde zich in zijn benevelde toestand niet meer, dat hij het in 'n stoel had gestopt. De babkker ging oen naar boven, waar hij een hakmes haalde. Kort daarop sloeg hij de half slapende Labrie de schedel in. V. ging vervolgens op een stoel uitrusten en bedacht toen dat hij het geld van de kachel naar de stoel had overge bracht. Hij haalde het geld weer uit de stoel en deponeerde het opnieuw in de kachel, waar de politie het later vond. Het hooggerechtshof in Praag heeft donderdag de in 1962 over oud-minister Rudolf Barak en diens secretaris Jenys gevelde vonnissen vernietigd. Ze waren destijds door hèt hoge militaire gerechtshof wegens zogenaamde verduistering van staatsgelden en sabotage tot resp. 15 en 10 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Bei den zijn enkele maanden gele den op vrije voeten gesteld. Naar het Tsjechoslowaakse persbureau Ceteka meldt, is de zaak-Barak terugverwezen naar de justitie in Praag, de zaak-Je- nys naar het militaire hof in Ta bor. Barak die minister van bin nenlandse zaken is geweest, heeft tijdens het herzieningsproces aangevoerd dat zijn veroordeling een gevolg was van een conflict met de inmiddels als partijleider en president afgezette Novotny, die zich van hem wilde ontdoen. De bemanning van een sur veillancewagen van de Utrecht se politie is donderdagnacht en kele uren vergeefs bezig geweest het sleuteladres te vinden van een filiaal van een levensmidde- lenbedrijf, waarvan zowel de buitendeur als de kassalade open stonden. Het was niet bekend of er sprake is geweest van diefstal en/of inbraak. De politie arriveerde om streeks half één bij het filiaal. Een tweede surveillancewagen reed naar het sleuteladres aan de Amsterdamse straatweg om de sleutel te halen, zodat de zaak kon worden gesloten. De man die uit bed werd gehaald, ver wees de politie naar de Admi raal Helfrichlaao. Daar was een briefje aan de deur bevestigd: De politie moest in de Twijn- straat zijn. Groot was de verba zing van de agenten, toen ze op dit adres weer een briefje von den, waarop stond dat het sleu teladres op de Amsterdamse straatweg was. Opnieuw reed de politie naar dit adres. De man werd voor de tweede maal uit zijn bed gehaald. Hij vertelde, dat hij wel bij het bewuste be drijf werkte maar er verder niets mee te maken had. „En ik ben ook niet van plan met u mee te gaan om te kijken of er wat is gestolen", zo zei hij vinnig en verdween weer in zijn bed. De politie heeft de buitendeur toen maar provisorisch afgesloten en telefonisch contact opgenomen met het hoofdfiliaal in Den Bosch. Daar was men niet erg tevreden over de gang van zaken. „We zullen onmiddellijk maat regelen nemen", zo werd de politie verzekerd. Een Amerikaanse congrescom missie is tot de conclusie geko men, dat er te veel militaire in lichtingendiensten in de V. S. zijn die bovendien hun werk niet goed doen. Sommige wor den slecht geleid, andere hebben een te zware bezetting aan de top en vaak yvordt er te veel tijd, geld en moeite besteed voor het verzamelen van gegevens, die waardeloos zijn. De beschuldigingen van de commissie richten zich niet tot het C.I.A. KOPENHAGEN. De landbouw- student A. B. Hoogendoorn uit Boskoop, die in het park „Oestre Anlaeg" werkt, bij de „Koningin Juliana-linde", welke door Deen se anarchisten is omgehakt. De boom werd in 1948 geplant t.g.v. de troonsbestijging van de konin gin. De groep heeft een anonieme brief aan de pers geschreven, waarin gezegd werd, dat „een dappere daad was verricht en een harde slag is toegebracht aan de gemeenschap en het koninklijk huis." Het orgaan van de Russische partij, de Prawda, meldt dat de Tsjechische veiligheidspolitie aan de weg van Karlovy Vary (het vroegere Karlsbad) naar Cheb wapens van Amerikaanse make lij heeft gevonden, die „kenne lijk" uit West-Duitsland waren verzonden en bestemd voor „re- vanchisten" in Sudetenland en aanhangers van de oude orde. De Prawda weet voorts te mel den, dat er een „NAVO-plan voor Nika Spiljak, voorzitter van de uitvoerende federale raad van Zuid-Slavië, heeft donderdag avond in het parlement voor zijn regering de vertrouwenskwestie gesteld, een zeldzame gang van zaken in een communistisch land. Hij deed dit naar aanlei ding van kritiek, vooral uit de deelstaat Kroatië, op het econo misch beleid. Na een bewogen debat gaven de raad van de nationalisten en de federale raad op één ont houding na met algemene stem men hun vertrouwen aan de regering. de ondermijning van de socialis tische gemeenschap" is ontdekt. Hét plan was door het Pentagon en de C.I.A. (centrale inlichtin gendienst) in Washington opge steld en in Russische handen, ge vallen. Men wilde met „ideolo gische, politieke en geheime on dermijnende middelen" de een heid van de socialistische landen verzwakken, alsook hun vermo gen zich te verweren tegen recht streekse agressie. In het arjikel, gesigneerd V. Ragoelin en I. Tsjoeskov, staat dat het plan „concrete opdrach ten" bevat voor ondergravend werk in met name genoemde lan den, vooral in Tsjecho-Slowakije. Zo moest worden vastgesteld in hoeverre tegenstanders waren doorgedrongen in partijorganen, organen voor de veiligheid van de staat en in de contra-spionage en wat zij konden doen om het werk van die instellingen te be lemmeren. Van politieke weife laars moesten via de ideologische hersenspoeling ondermijnende agenten worden gemaakt. 'Als door dat werk een geschikte si tuatie was geschapen, moest „de uitvoering van de rechtstreekse agressie" beginnen, aldus de schrijvers van het artikel, die zeggen te putten uit buitgemaak te documenten. De rijkspolitie van Venray heeft donderdagavond omstreeks tien uur nabij de bossen van de Ripseweg bij Venray de 43-jari- ge Duitse vertegenwoordiger H. C. uit München-Gladbach aange troffen, die aldaar in zijn V.W.- personenauto verbleef, Bij nader onderzoek bleek de man wegens bedrog in Duitsland nog een ge vangenisstraf te hebben lopen van negen maanden. Om hier aan te ontkomen was hij enkele maanden geleden uit Duitsland gevlucht, in welke periode_ hij zich in Zwitserland, België en Nederland heeft opgeboden. De man is ingesloten op het poli tiebureau van Venray, van waar uit hij zal worden overgebracht naar het huis van bewaring in Roermond. De Duitser zal waar schijnlijk maandag worden voor geleid aan de officier van justi tie te Roermand, die over zijn uitlevering zal beslissen. Ir. Vredeling, Nederlands afge vaardigde in het Europese parle ment, heeft de Europese commis sie gevraagd te onderzoeken, of de mogelijkheid bestaat, dat de E.E.G. graan aan Tsjecho-Slowakije zou leveren, als dat land daaraan behoefte zou hebben. Hij verwees in dit verband naar persberichten, volgens welke de Sowjet-Unie zou hebben besloten haar gracnleve- ranties aan Tsjecho-Slowakije te staken. De Europese commissie ver klaart in antwoord hierop, dat ze kennis heeft genomen van deze persberichten, maar dat ze niet over nadere gegevens beschikt. Zij tekent hier voorts bij aan, dat het initiatief tot uitvoertrans- acties voor granen aan de be roepskringen wordt overgelaten. Om transacties met Tsjecho-Slo wakije mogelijk te maken heeft de commissie reeds verscheidene ma len restituties vastgesteld voor de uitvoer van zachte tarwe, die de handel onlangs b.v. in staat hebben gesteld een contract voor levering van circa 50.000 ton zachte tarwe aan Tsjecho-Slowakije te sluiten. Omstreeks kwart voor twaalf vrijdagochtend is een uitslaande brand uitgebroken in de Auping- matrassenfabriek in Deventer. De brand begon in de polye- therafdeling. Personeelsleden probeerden de brand te blussen, maar in korte tijd sloeg de vlam menzee om zich heen. De brand werd nog feller aangewakkerd, toen een verbindingsdeur van de verpakkingsafdeling werd ge opend en het vuur zich ook naar dit deel van het bedrijf uitbreid de. De brandweren van Deven ter en van omliggende gemeen ten. trachtten de huizenhoge vuurzee met groot materiaal te bedwingen. Zij slaagden er in de brand te localiseren. Een brandweerman werd licht ge wond, toen hij een vallend stuk dak op zijn hoofd kreeg. Tot ver in de omtrek van Deventer wairen de rookwolken te zien. Na ongeveer drie uur was men de brand meester. De polyetherfabriek (bovenma- trassen) werd grotendeels ver woest. Ook grote voorraden af te leveren matrassen zijn door de brand verloren gegaan. De fabriek waar stalen matras sen (spiralen), ledikanten en stalen meubelen worden vervaar digd, is onbeschadigd gebleven. De directie heeft reeds maatre gelen genomen om de produktie van de bovenmatrassen zo spoe dig mogelijk te kunnen hervatten, zodat in de aflevering geen vertraging zal ontstaan. De oor zaak van de brand is nog niet vastgesteld. Geschat wordt dat de schade enkele tonnen zal bedra gen. 50. Even verdoofd door de val wentelt Aram met de tijger in het gras. Krampachtig klemt hij zich vast, want hij weet, dat hij ver loren is, als het dier erin slaagt, hem af te schudden. Het doffe gegrom van de tijger klinkt als een orkaan in zijn oren en hij voelt de hete adem in zijn gezicht. Met een bovenmenselijke krachtsinspanning weet hij zijn po sitie enigszins te veranderen en zijn ene arm om de nek van het dier te slaan. Dan durft hij een hand los te laten en tast naar de korte dolk in zijn gordelAls versteend kijken de anderen toe. Niemand kan iets doen om hem te hulp te komen, want dezelfde speer, die de ijger raakte, zou opk Aram do delijk kunnen treffen, doch reeds klemt Aram's hand zich om het wapen. Hij voelt zijn kracht ver slappen en terwijl er 'n mist voor zijn ogen trekt stoot hij toe. Nog eens en nog eens. Dan voelt hij de druk op zijn ledematen verminde ren en zakt «lap opzij, in het gras. De laatste dag van deze beurs- week gaf een vaste tendentie te zien voor het Philips-aandeel. De eerste transacties in deze hoek kwa men tot stand op 144 tegen donder dag als slotprijs 142,90. Het aan bod voor Zwitserse rekening van de beide voorgaande beursdagen bleef weg, waardoor een hoger koersniveau kon worden behaald. Het publiek nam de Philips-aan- delen uit de markt. Lokale winst nemingen deden de koerswinst in zakken bij een notering tot 143,50. Unilever was 20 cent hoger op 138.30. Kon. Olie had het aanvan kelijk vrij moeilijk. Dit fonds moest 70 cent prijsgeven op 178,30 maar kon zich herstellen tot 178,60. AKU was iets lager op 88,90. Hoog ovens werd iets hoger geadviseerd' op 117,50. De activiteiten waren gering, terwijl ook in de Philips- hoek de omzetten beneden die van donderdag bleven. In Walistreet was het donder dag weer druk. De omzetten wa ren ruim waarbij de verkooporders domineerden. Hierdoor sloot de markt aan de zwakke kant, ook voor de Nederlandse fondsen. KLM daalde er 1% dollar, met het gevolg, dat dit fonds in Amster dam lager werd geadviseerd. De cultures openden lager maar HVA kon zich later herstellen. Ook de scheepvaartsector was verdeeld met Holl.-Amerikalijn lager en Van Nievelt hoger. De staatsfond- senmarkt was voor de 7 pet lenin gen goed gedisponeerd. De heftige tweestrijd tussen Hagemeyer en Tornado om het aandelenbezit van Berk-Beccon is beslist en geëindigd in een over winning voor Hagemeyer. Donder dag verhoogde deze maatschappij haar bod op Berk-Beccon van 250 tot 260 pet, de uiterste prijs, aldus de directie van Hagemeyer. Ter beurze werd als hoogste prijs voor Berk-Beccon 270 gedaan. Winstnemingen tegen het slot deden de koers van Philips inzak ken tot 143,40. AKU verliet de markt op 88,80. Unilever deed 138,10 en Kon. Olie 178,40. Ver geleken met de slotpriis van de vorige week waren AKU en Uni lever een weinig lager, evenals Kon. Olie terwijl Philips aan de vaste kant was. Hoogovens was zwak. In de le periode werd voor Alb. Heijn 12,50 meer betaald na voorgaande biedkoersen. Bijen korf-Beheer was vast, Simon de Wit steeg vijf punten. Braat-bouw- stoffen, Nutricia en Int. Gew. Be ton gingen ieder vijf punten om hoog. Bals avanceerde vijf gulden en K. Z. Organon 1,60. Centr. Suiker was vast. Aan de verlies- zijde stonden Ned. Ford met 12, Utr. Asphalt 11, de Kondor 10, Chem. Naarden 5 en Internatto met 7 punten. In de 2e periode verhoogde Alb. Heijn de koerswinst tot f 15,50. Simon de Wit deed hetzelfde en kwam tot 12 punten winst. K. Z. Organon voegde aan de winst van f 1,60 nog f 1,40 toe. Fokker daal-- de 6 en Gist-Brocades 9 punten. Unilever mag de reclame-actie met plastic poppetjes van zuster Clivia, „opa" en Gerrit, de beken de televisietypen uit „Ja zuster nee zuster" voortzetten. De presi dent van de rechtbank in Rotter dam, mr. J. G. L. Reuder, bepaalde vrijdagmorgen in kort geding dat de eis van Hetty Blok en Leen Jongewaardi, de acteurs die voor de televisie zuster Clivia, „opa" en Gerrit spelen, om met de pop petjesactie te stoppen, niet gegrond is. Hetty Blok en Leen Jongewaard staan op het standpunt, dat de actie van Unilever, die poppetjes aanbiedt bij andy-ruitenreinigers, niet mag worden gevoerd omdat zij daarvoor geen toestemming hebben gegeven. President mr. Reuder dacht er blijkens zijn vonnis anders over. Volgens hem mag Unilever de actie voeren, omdat de gelaatstrek ken van de plastic poppetjes vaag zijn en niet overeenstemmen met de gezichten van de twee acteurs. Voorts zijn volgens mr. Reuder de figuren zuster Clivia, „opa" en Gerrit, een schepping van de schrijfster Annie Schmidt, die Uni lever wèl toestemming gaf voor het voeren van de actie.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1968 | | pagina 4