De drie soorten stralen Verbranding Op de juiste manier zonnebaden Anti-zonnebrandmiddelen Er gevaar Wat gebeurt er eigenlijk wanneer we liggen te zonnebaden? ^aterèfag 6 juli 1968 VAKANTIENUMMER - DE VRIJE ZEEUW Pagina 13 hoofdpijn Wanneer de zomer er weer is en de vakanties zijn aangebroken, dan amachten velen er naar om zich weer eens heerlijk bruin te laten branden, want als we niet prachtig bruin van onze vakantie terugkomen, dan is die vakantie niet geslaagd. Dat is heel begrijpelijk, want wanneer we niet bruin zouden zijn, dan betekent dit, dat we ook maar weinig zon en dus weinig goed weer hebben gehad. Het gevolg hiervan is, dat we over het algemeen elk zonnig vrij uurtje aangrijpen om van die zon te profiteren en onze huidjes heerlijk te laten beschijnen. Er zijn zelfs lieden, die in één zonnig weekend donkerbruin terug willen komen van hun strandont- spanning. 's Zaterdags verschijnen ze smetteloos blank in de zon en dan maar bak ken, bakken, om toch vooral in minder dan geen tijd bruin te worden. Gelukkig weten de meesten van ons al (dikwijls uit droeve ervaring), dat met dergelijke geforceerde zonnebaden het doel niet bereikt wordt en tevens dat zo iets niet geheel van gevaar ontbloot is. Menigeen heeft na zo'n zonnig weekend vele dagen geleden aan pijnen, blaren en koorts. Maar in weerwil van dit alles zijn er toch nog altijd mensen, die denken en hopen, dat ze op deze wijze het bruine huidje kunnen afdwingen. Daarom is het wel eens goed te weten wat er nu pre cies gebeurt, wanneer wij onze huid aan de zon blootstellen. Hoe het moet en hoe het niet moet. Zoals velen zullen weten, kan men het zonlicht ontleden in verschillende soorten stralingen. De stralen van het zonlicht, die wij voor ons zonnebad nodig hebben, zijn de ultraviolette stralen, want zij zijn het die nodig zijn om onze huid die ge zonde, prettige kleur bruin te geven. Hoe ontstaat die bruine kleur, zullen velen zich afvragen. Wel, in onze huid be vindt zich pigment. Dit pigment is een stof, waarin zich onder invloed van ultra violet licht een chemisch proces voltrekt, waardoor dit pigment donkerder van kleur wordt, hetgeen door de huid zichtbaar is als bruin, ja soms zó donker, dat het bijna zwart lijkt. Het is dit proces waarop iedere zonnebader of zonnebaadster hoopt. Het nare is echter, dat de stralen die dit proces veroorzaken, slechts een deel zijn van het ultraviolette licht. In het ultraviolette licht vinden we namelijk drie soorten stralen en wel A-stralen, B-stralen en C-stralen, elk met een eigen golflengte, waardoor het indringingsvermogen verschilt. Het zijn de A-stralen die ons bruin maken, dus de reactie in ons pigment veroor zaken. Maar de B-stralen zijn eigenlijk de minder gewenste stralen, want zij zijn het die de verbranding veroorzaken, die hinderlijke verbranding waarover we alle maal wel kunnen meepraten. De C-stralen komen in het zonlicht vrijwel niet voor, omdat ze reeds bij het passeren van de dampkring worden geabsorbeerd. Wie ech ter met een hoogtezon werkt, zal hier wel met de C-straling te doen krijgen. Die nare B-stralen zijn het, die het zonnebaden onaangenaam kunnen maken, want zij veroorzaken de verbrandingsverschijnselen. Wanneer we nu in de zon liggen, dan bereiken ook deze B-stralen onze huid en na verloop van tijd wordt die huid als het ware gebakken, dat kan iedereen begrijpen. Natuurlijk is een en ander af hankelijk van de persoon, die het zonnebad' ondergaat. De een heeft een gevoeliger huid dan de ander en al naar gelang de gevoeligheid van de huid zal het verbran dingsproces eerder plaatsvinden of langer op zich laten wachten. Het is echter wel duidelijk, dat wanneer men zich zo maar blank en wel uren lang bloot stelt aan een dergelijke straling, er ook een behoorlijke verbranding optreedt. Een bijkomstige onprettige factor is ook nog, dat men deze verbranding veelal tijdens het zonnebaden zelf nauwelijks constateert, doch eerst veel later het gloeien be gint en wanneer de grens ernstig wordt overschreden de blaren en koorts opkomen. Het bovénste deel van de huid is dan in meer of mindere mate verbrand en zal afvallen in de vorm zoals we dat kennen door schilferen en „vervellen". En wat hebben we bereikt? Niets! Alleen veel narigheid! De onmisbare ZONNEBRIL Een zonnebril heeft dei functie onse ogen tegen te fel zonlicht te bescher men Zo'n bril moet soms véél, some weinig zonlicht tegenhouden, det hangt er van af waar we s|Jn en wat we doen. In het hooggebergte, in de zomer of in de winter, beschermt de zonnebril on ze ogen tegen de felle stralen van het ultra-violette licht. Op een caféterras je is een zonnebril misschien niet di rect nodig. Vinden wij het wel prettig onze ogen ook daar wat extra rust te geven, dan kunnen we er natuurlijk één opzetten. De kleur van de glazen mag dan wel anders zijn dan wanneer we achter het stuur van een auto zit ten. Aan het strand is een zonnebril ze ker geen luxe. Want al is er in ons land niet zóveel zon, als we liggen te brui nen aan het strand, of waar dan ook, betekent dat een intensieve inwerking van het ultra-violette lioht op onze huid, «n due op onze ogen. En hl] het lezen In de zon grijpen we als vanzelf naar oen zonnebril. AUDREY Deze zomer volgen we, de mode ge trouw, Audrey Hepburn en moeten daarom aannemen, dat zonnebrillen met brede witte randen mooier zijn dan de grote ronde van het vorige sei zoen... Er is een monturen-modelijn en daar ontkomen we nu eenmaal niet aan. Monturen met vloeiende, afge ronde lijnen en dus met amandelvor- mige glazen. De veren van de modieu ze bril zijn ook anders dan vorige ja ren. Ze zijn lager aangezet, niet bo venaan de schijf, maar ongeveer drie kwart van de hoogte daarvan. Ja, er zijn honderden modellen in zon nebrillen. Op-art, pop-art, andere fan tasie modellen en klassieke monturen. De materialen zijn celluloid en vooral ook doublé. Een zonnebril kopen is daarom een belangrijke zaak. Maar niet alleen en in de eerste plaats daarom. Onze ogen zijn immers misschien wel het meest kostelijke bezit, we moeten er dus gro te zorg voor dragen. Het is belangrijk te weten, dat zonne brillen met geblazen glazen het nadeel hebben, 'dat dit soort glas meestal spanningsstrepen vertoont die verte keningen kunnen geven, en hoofdpijn kunnen veroorzaken. Zonnebrillen met zuiver, goed glas zijn die met optisch geslepen glazen. Vaak zijn de glazen van zo'n zonnebril tegenwoordig „gecoat". Dit betekent, dat docr verdampings- en neerslag proces een egale kleurlaag is aange bracht. Zo'n kleurlaag is over de ge hele oppervlakte gelijk en is ook één met het glas. Vaak wordt zo'n „ge coat" glas aan de binnenzijde nog voorzien van een dun blauwachtig laagje, dat reflexwerend is. Ideaal is zo'n bril voor bijvoorbeeld automobi listen, want door dit extra laagje wor den spiegelingen van het licht, die zeer storend kunnen werken, zeker opgeheven. Bij een laagstaande zon, of een nat wegdek, bevordert zo'n bril niet alleen het gezichtsvermogen, maar zeker ook onze veiligheid. Mensen die altijd al een bril dragen, kunnen bij het kopen van een zonne bril kiezen uit een gecoate correctie- bril en een clip-over. Aan zo'n clip- over, zo'n „voorhanger", wordt dan vaak de voorkeur gegeven, omdat hij met één greep heel gemakkelijk ook weer verwijderd kan worden, wat al tijd nog weer even vlugger gaat dan het wisselen van brillen. Wie bij het woord „voorhanger" denkt aan de zware apparaten van vroeger moet dan nog weten, dat deze nuttige zon neglazen tegenwoordig van zeer licht materiaal worden gemaakt. Vaak zelfs van een onbreekbare kunststof. BETTY TEELING Hoe moeten we dan op de juiste manier zonnebaden? De juiste methode is de na tuurlijke methode. De eerste keer dat men zich aan de zon blootstelt, doet men dit gedurende betrekkelijk korte tijd. Een tijd, die niet in een algemene norm is aan te geven, omdat dit per persoon verschilt in verband met de gevoeligheid van de huid. Bovendien maakt het uur van de dag ook nog een belangrijke factor uit, want tussen tien uur in de morgen en twee uur in de middag is de zon het heetst. Ieder moet met verstand en naar eigen vroegere ondervinding die tijd vaststellen. Dagelijks kan die tijdsduur van ons zonnebad worden verlengd en op die manier krijgen we langzaam maar zeker ons verlangde mooie bruine huidje. Omdat ook bij deze manier de huid door de lucht en door de zon uitdroogt, is het gewenst een vette crème te gebruiken om dit uitdrogen tegen te gaan. Natuurlijk is het krijgen van dit mooie, bruine huidje ook nog afhankelijk van het feit of we voldoende pigment in onze huid hebben. Want waar geen of weinig pig ment is, zal ook geen mooie bruine huid kunnen ontstaan. Velen zullen echter dit natuurlijke systeem niet kunnen of willen volgen, omdat het teveel tijd eist. Zij zullen het doel sneller wensen te bereiken. De mogeijkheid hiertoe bestaat, dank zij het feit, dat er tegenwoordig uitstekende middelen tegen zonnebrand in de handel zijn. Een dergelijke olie of crème wordit vóór het zonne bad opgebracht en goed In de huid gemasseerd. De goede zonnebrandmiddelen vormen dan een dunne laag, die als filter clienst doet, de gevaarlijke B-stralen tegenhoudt en de gewenste A-stralen doorlaat. Op die manier voorkomen we veel narigheid en wordt ons de gelegenheidi geboden zonder bezwaar omstreeks drie maal langer van de zon te profiteren dan anders zonder gevaar mogelijk zou zijn. Dus stel, dat Iemand volgens de natuurlijke me thode tien minuten zonder bezwaar zich aan de inwerking van het ultraviolette licht kan blootstellen, dan kan hij dit met gebruikmaking van een goed anti-zon nebrandmiddel rustig een half uur doen. Maar ook hier kan overdrijving schaden. Want wanneer iemand met een zeer ge voelige huid zich insmeert met een dergelijk middel om dan toch maar uren lang in de zon gaan liggen bakken, dan moet hij of zij niet gek kijken, wanneer er toch onaangename gevolgen uit dit onverantwoorde zonnebaden voortvloeien. Wie zich eenmaal heeft ingesmeerd en daarna gaat baden, doet er verstandig aan zich na het baden weer in te smeren, voordat dan weer een zonnebad wordt ge nomen. Laten we niet vergeten, dat de wrijving van het spoelende water, het zand en dergelijke onze beschermende filterlaag beschadigen of zelfs geheel of gedeel telijk verwijderen en wanneer we dan weer in de zon gaan liggen, gaat het mis. Daarom moeten we ons na het baden weer behandelen. Daarvoor moeten wij ons eerst heel goed afdrogen, want de waterdruppels op onze huid doen dienst als even zovele lenzen en zo'n lens waar zonlicht door valt... wordt een brandglas. Die waterdruppels doen dat ook en de gevolgen zijn niet prettig. Dus eerst afdrogen, dan insmeren en tenslotte pas zonnebaden. Wie zich aan de regels van de kunst houdt, zal het genoegen van het bruine huidje mogen smaken. Wie dit niet doet, zal het met de blaren moeten doen!

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1968 | | pagina 13