Prins Bernhard reikte drie zilveren anjers uit De tweede dag van het koninklijk bezoek aan Zeeland DE JUWELENROOF SPOORWEGEN AAN BEGIN VAN BELANGRIJKE ONTWIKKELINGEN Snelheden tot 400 km/uur RÉ Bezoek aan Z. L. M.-tentoonstelling W /v Zaterdag 22 juni 1968 DE VRIJE ZEEUW Pagina S Onrust Versnelde automatisering m«K,Of hü alls PMMPë d00r HONGAARSE OPSTRAAT OVERVALLEN EN BEROOFD MILITAIR VERONGELUKT FRISSE REIS Goes Bezoek aan Z.L.M.tentoon- steiling ONTPLOFFING VOOR SPAANS TOERISTEN BUREAU IN NEW YORK HELMA FIT ROOFMOORD OP INVALIDE BEJAARDE BERECHT MAATREGELEN TEN GUNSTE VAN BULGAARSE STUDENTEN Staking bij Deiftse fabriek geëindigd Britse spoorweg arbeiders gewaarschuwd Prins Bernhard heeft als re gent van het zijn naam dragende fonds vrijdagochtend in de krijgs raadzaal van het koninklijk paleis op de Dam in Amsterdam zilve ren anjers uitgereikt aan drie Nederlanders, die naast hun dagelijks werk een zeer groot deel van hun energie vrijwillig en be langeloos hebben besteed aan cul tureel werk. De heer Bernhard W. Siemens (73) uit Norg (Drt.) kreeg de onderscheiding voor het samenstellen van de historische atlas van de provincie Groningen (verschenen in 1962). Deze is een van de belangrijkste bijdragen tot de kennis der Groninger geschie denis, een bijzondere aanwinst voor de histoi'iscbe geografie van dit gewest en voor Nederland'in het algemeen, aldus werd in de gronden van verlening gezegd. De prins zei in zijn toespraak dat de atlas een cartografisch unicum is genoemd. De heer Anton Bicker Caarten (65) uit Meppel ontving de zilve ren anjer voor zijn bijna 'n halve eeuw volgehouden streven naar 't beschermen van het molenbezit in Nederland, resulterend o.m. in de oprichting in 1923 van de ver eniging tot behoud van molens in Nederland „De Hollandse Molen". Hij schreef het boek „De molen in ons volksleven", en is voorzitter van de Rijnlandse molenstichting, erelid en bestuurslid van vele Nederlandse organisaties op het gebied van molenbescherming en heemkunde. In zijn persoonlijk woord tot de heer Bicker Caarten zei de prins „Wat uw onderzoe- kingsarbeid en uw geschriften betreft, bij ik er van overtuigd dat u bepaald niet „voor de prins gemalen heeft" (deze uitdrukking betekent: iets voor niets doen). De derde anjer werd uitgereikt aan de heer Franz H. M. Karner (64) uit Willemstad op Curacao, Oostenrijker van geboorte, in 1939 tot Nederlander genaturaliseerd en sedert 1926 op Curacao wo nend. Hem werd de onderschei ding verleend voor zijn voortref felijke initiatieven en voortdu rende stimulering en bekwame leiding op het terrein van de monumentenzorg on Curacao. Hij is sedert de oprichting in 1954 voorzitter der stichting monu mentenzorg Curacao. De prins zei tot de heer Karner ,.U bent de stuwende kracht van die stichting monumentenzorg geweest". „Diep onder de uitspraken en acties van bepaalde groepen in onze westerse samenleving ligt 'n algemene onrust. Algemeen maakt men zich zorgen over de veranderingen die in de wereld plaatsgrijpen en over de snelheid van die verandering" zei prins Bernhard in zijn aan de uitreiking voorafgaande korte toespraak. „Algemeen is de onzekerheid over de wenselijkehid van zulke snelle veranderingen, omdat men niet weet wat er daarna zal vol gen. er wordt getwijfeld aan het vermogen van de leidinggeven den de veranderingen te begrij pen en te beheersen. Er is een ge brek aan vertrouwen ten opzichte van gezagdragers omdat men hen even onvoorbereid acht als zich zelf". De enigen die in zekere zin voorbereid schijnen te zijn op de wereld van morgen zijn de tech nologen, zo vervolgde de prins, niet in het minst omdat zij die wereld door hun vindingen en toepassingen zelf voorbereiden en gestalte geven. „Maar de vraag die onze maat schappij allengs in alle lagen is gaan bezig houden is: of wij die nieuwe technologie zullen weten te gebruiken om de maatschappij van de toekomst op.te bouwen. Of wij ons geestelijk tijdig zullen weten aan te passen. Of die we reld voor ons leefbaar zal blijken te zijn", aldus de prins. Waar eerst bij velen twijfel heerste over de profetieën van de futurologen is nu, tamelijk onverhoeds, geloof ontstaan in de betrouwbaarheid van hun gegevens, „wij geloven nu in de versnelde automatise ring, in nieuwe, nog snellere en nog 'indringender communicatie middelen. Wij weten nu dat computers voor een groot deel ons leven gaan beheersen. Wij besef fen nu dat de arbeid een geheel ander karakter zal krijgen en vrije tijd een veel groter stuk van ons leven zal beslaan. En dat maakt ons onrustig, omdat we bang zijn hier geestelijk niet op voorbereid te zijn". We staan voor de „horror vacui", voor het schrikbeeld van de leegte, zo ging de prins verder. Want geen enkel systeem van politiek of religieus denken kan met de futurologen mee-voor- spellen wat er veranderen gaat en geen politiek of godsdienstig stelsel van nu lijkt adequaat toe gerust voor die komende volle digheid. „Men heeft de opstan dige geest van de laatste tijd wel genoemd „een revolutie tegen de consumentenmaatschappij". Ik vraag mij af of de mens niet meer bekommerd is om de geestelijke leegte en om de apathie dan om de materiële weldaden zelf van de maatschappij" zei prins Bern hard. Leefbaarheid? De onrust van de mens lijkt mij niet zo zeer te zijn ontketend door de nieuwe vindingen, als wel door de vraag of er voor zijn geeste lijke behoeften nog ontwikke- lingsruimte over zal blijven zo vervolgde dep rins. Of hij b j voorbeeld nog een spelenae mens zalk unnen zijn naast een doe- machines, bij alle reglementering door computers nog gelegenheid zal kunnen vinden voor creatie en recreatie. „Wat hem beangstigt is dat daar nog geen code voor werd opgesteld en dat dit ook nog door niemand schijnt te kunnen wor den opgesetld. De leefbaarheid van morgen kan slechts tasten derwijs worden voorbereid". Tegenover die „horror vacui" kan althans dit worden inge bracht als wapen: het besef dat die dag van morgen niet zonder gisteren en vandaag kan, zo zei de prins. Het gaat °m het schep pen van een nieuwe beschaving „in alle bescheidenheid zou ik als mijn overtuiging willen uitspre ken dat het niet wenselijk, niet nodig en zelfs niet mogelijk is om, voor het scheppen van 'n nieuwe beschaving, een bestaande oude te negeren, of erger, te onder mijnen. Integendeel. Ik meen dat die beschavingswereld van mor- geng ebaat is bij het bewaren en herwaarderen van de historische hoogtepunten uit de beschaving van gisteren en vandaag. Ik ben geen cultuurpessimist. Ik geloof dat goed is om op de noodzaak van trouw aan .de waarden van het verleden te wijzen. Het gaat er om of wij ons de wereld van morgen wensen als een die alleen maar een organisme is in dienst van de materiële vooruitgang, of als een die een verblijfplaats is waarin het goed is te wonen, te ademen, lief te hebben, te spelen en in de beste zin van het woord medemens te zijn", aldus prins Bernhard. De internationale spoorwegen staan aan het begin van een periode van belangrijke ontwik kelingen. De komende tien tot vijftien jaar zullen de meeste vorderingen worden gemaakt. Dit verklaarde de Amerikaan William Seifert tijdens het aan hoge snelheden gewijde sympo sium in Wenen van de internatio nale spoorwegorganisatie en de organisatie van regeringen en spoorwegen. De spoorwegen gaan volgens de heer Seifert steeds meer belangstelling tonen voor research, hoewel hij het merk waardig vindt dat de spoorwegen in tegenstelling tot andere ver voerstechnieken (door hun rela ties in de industrie) zelf het researchwerk moeten doen. In Amerika gaat nog dit jaar een door een lineaire motor aange dreven trein rijden (als proef neming), die een snelheid bereikt van 400 km. Toepassing van niet- traditionele technieken zal van wege de investeringsproblemen vooralsnog van beperkte mate zijn. Coördinatie der investerin gen is een dringende eis, met name op het gebied van de in- frastruktuur. De overheden moe ten volgens de heer Seifert vol ledig op de hoogte zijn van de alternatieve mogelijkheden. De bijeenkomst in Wenen noemde hij daarvan een voorbeeld. De 59-jarige Hongaarse mevr. B. F., die in Israël woont en tijdelijk in Amsterdam verblijft, is donderdagmiddag bij een be zoek aan Den Haag op straat overvallen en beroofd van haar tasje met o.m. 180, De" vrouw stond voor een eta lage in de Stationsweg te kijken, toen een ongeveer 25-jarige jon gen haar haar tasje ontrukte. De vrouw begon te schreeuwen, waarop drie voorbijgangers de jongeman aanhielden. De vrouw kwam er bij en ging schreeu wend de jongeman te lijf. Op haar beurt werd zij door de om standers vastgegrepen, die dach ten, dat een moeder haar zoon wilde afstraffen. De pseudo-zoon kon daarop met de buit het haze- pad kiezen. Een verkeersongeval heeft donderdagavond aan de 20-jari- ge militair J. Stawecky uit Em- men, gelegerd in de legerplaats Nunspeet, het leven gekost. Hij kwam in Elspeet met zijn auto in botsing met een vrachtato en was op slag dood. Bij het lossen van een Frans koelschip met bananen in de Ant werpse haven is donderdagmid dag een 21-jarige verstekeling ontdekt in een van dekoelruimen. De man, die slechts licht gekleed was, heeft 16 dagen van onrijpe bananen geleefd bij een tempe ratuur van omstreeks nul graden. Hij moest onmiddellijk naar een ziekenhuis worden overgebracht. Vermoedelijk zullen zijn tenen, die bevroren zijn. moeten worden geamputeerd. mwyvjWUffflÉl 1 lil *8 r WWÊnr 11 De tweede dag van het bezoek van koningin Juliana aan Zee land is vrijdagmorgen begonnen met een rondrit door het haven gebied Vlissingen-Oost. Aan de grens van de gemeente Vlissin- gen werd de koningin begroet door drs. D. Roemers, burge meester van Vlissingen. De tocht voerde het gezelschap over de terreinen van de N.V. Konink lijke Mij, „De Schelde" en de chemische industrie Hoechst- Vlissingen N.V. Via de gemeenten 's-Heeren- hoek, Heinkenszand en 's-Heer Arendskerke ging de tocht naar Goes, waar de koningin de 130 meter hoge televisietoren be zocht. Op de 13e etage van deze toren werd koffie gebruikt en genoot men van het uitzicht over geheel midden-Zeeland. Bij de toren werd hare majesteit begroet door de burgemeester van Goes, mr. F. G. A. Huber, en ir D. A. Alberts, lid van de directieraad van de P.T.T. De koningin werd een corsage aan geboden door de 4-jarige Suzan van de Vrie samen met haar 8-jarig broertje Nico. Na het bezoek aan de t.v.- toren heeft koningin Juliana een rondrit door Goes gemaakt. Daarna heeft zij de verpleegin richting voor langdurig^ zieken „Ter Valcke" bezocht, één der inrichtingen van de „Stichting verpleeg- en rusthuizen Zeeland". Bij de verpleeginrichting werd de koningin, die gekleed was in een trois-pièces van geel-geme- leerde wol en zijde, begroet door de heer A. J. Kaland, voorzit ter van de stichting. Deze wees er op, dat deze dag voor vele patiënten de dag van hun leven is. De in Zeeuwse kle derdracht gestoken mevr. C. Minnaard-Schipper (88 jaar) en de heer A. de Laat (87 jaar) boden de koningin bloemen aan. Hierna ging koningin Juliana rond door de inrichting. Ze be zocht enkele verpleegafdelingen, de afdeling welfare en de reva- lidatie-afdeling. Overal onder hield ze zich ongedwongen met de patiënten. Mevrouw D. M. Kloosterman-Fraanje (66) die reeds ruim dertig jaar ziek is, las een eigen gemaakt gedicht voor bij de overdracht van een door de patiënten gemaakt mo- zaiek van ringen met stof. Het sluitstuk van het twee daagse bezoek van koningin Juliana aan Zeeland vormde de ■tentoonstelling van de jubile rende Zeeuwse Landbouw Maat schappij. De koningin werd in Wilhelminadorp bij het „Wilhel- mina-huis" begroet door de heer P. Danielse, waarnemend burge meester van de gemeente Kat- tendijke en ir. J. G. Prins, voor zitter van de Z.L.M. Hierna werd in het „Wilhelmina-huis" door de Z.L.M. een lunch aangeboden. De koningin bezocht op het tentoonstellingsterrein diverse stands en toonde speciale be langstelling voor een enorme maquette van Terneuzen, die door de heer J. C. J. Olyslager (73 jaar) in zijn vrije tijd was gemaakt. De heer C. Burger demonstreerde met grote vaar digheid oude landbouwmachines, waaronder een antieke zaai- viool en oude dorsmachines. Hierna volgde een ruiterde- monstratie en trokken kampioen stieren, -koeien, -paarden, -scha pen en geiten langs. De 10-jarige Rosa Nieuwen- huizen en de 6-jarige Deddie Prins boden de koningin twee lammetjes aan, bestemd voor prins Willem-Alexander en prins Maurits. Tenslotte was er een demon stratie koolzaad dorsen, zodat dat zo'n vijftig jaar geleden in Zee land gebeurde. Mannen en vrou wen in klederdracht lieten zien, hoe het koolzaad met de vlegel gedorst werd, waarna ze de tra ditionele bessenjenever dronken. 1JZENDIJKE: Tijdens het bezoek van koningin Juliana aan de land" bouwhuishoudschool te IJzendij ke kreeg de vorstin twee speel beesten voor haar kleinkinderen aangeboden. Hoe de verdeling zou uitvallen was nog niet be kend, maar de koningin poseerde gaarne even voor de fotograjen. Voor het kantoor van bet Spaanse nationale toeristen bureau in New York is vrijdag 'n bom ontploft. Verscheidene rui ten sneuvelden, niemand werd gewond. Verleden maand werd op hetzelfde kantoor eenzelfde aanslag gepleegd. De recherche i* ingeschakeld. door B. J. WITHUIS 48 „Is er die paar dagen nog be zoek geweest?" „Niet dat ik weet; tenminste niet door onze bel zal ik maar zeggen, want dan hadden we dat natuurlijk wel geweten. We zijn de laatste dagen geen een keer samen uit geweest". Pit knipte; hij voelde zich sla perig worden in de warme kamer. Het spoor van Slimme Sjaak liep hier dood, dat was duidelijk. Hij stond op en nam afscheid. „Ik dank u zeer voor uw inlich tingen. Ik kan u wel zeggen, dat die meneer niet zal komen opda gen. Mocht dat toevallig toch ge beuren, wilt u dan direct de po litie waarschuwen, maar dan ook onmiddellijk. Als u hem zou kun nen laten arresteren zou het nog wel eens geld kunnen opleveren. Die vent is bij een grote diefstal betrokken, waar een beloning op staat". „Wel heb ik van m'n leven", mompelde de heer des huizes, „heb je nou toch ooit. Zo zie je, je gelooft de mensen, je denkt dat het een nette man is en dan heb je een boef onder je dak gehad. Als ik hem tegenkom „Als u hem tegenkomt", suste Pit, „dan zegt u maar niets, maal laat hem door de eerste de beste agent oppikken. Dan noemt u mijn naam maar en zegt dat het vanwege de dubbele moord op Jopie en Lelijke Govert is". „Wat de laatste dagen steeds in de krant staat?" vroeg de vrouw onthutst. „Precies", zei Pit. „En mag ik u verzoeken over dit gesprek met niemand te praten. Ja, natuurlijk wel tegenover de politie, als die komt, maar niet tegenover ande ren. Er konden eens slapende honden werden wakker ge maakt". „Nee, meneer Pit", zei de man. „Op ons kunt u rekenen, 't Is toch wat. 't Is toch wat". Hij schudde het hoofd over de ingewikkelde slechtheid van de wereld en liet Pit uit. De detective stak een sigaret op en slenterde naar de halte van lijn 16. Hij had besloten de jacht op Slimme Sjaak zelf tot een goed einde te brengen! Een kwartiertje later zat hij in een kroegje op de Achter Zijds burgwal en bestelde een pilsje tegen de hitte. Het was er tame lijk leeg. De man achter de tap kast had kennelijk ook last van de zomermiddaghitte en zat sla perig tegen de achterwand, vol met de kleurige dikbuikige fles sen, aan. Ergens lag een kat loom te soezen; Pit moest opnieuw tegen de slaap vechten. Hij poog de een praatje te maken met een paar jongens, die pas 's avonds plegen te werken, doch ze von den hun spelletje pandoer opwin dender. Tot 's avonds zes uur slenterde Pit de cafeetjes in de buurt af, maar van Slimme Sjaak geen spoor. Hij besloot een gokje te wa gen. Om half zeven zat hij aan de bar van de Music-Bar. De bar- mixer herkende hem en nam hem scherp op. „Vroeg jij hier gisteravond niet naar iemand", lanceerde hij langs z'n neus weg, maar waak zaam als een kat. „Misschien wel," zei Pit. „Maar soms kun je je beter niet te veel herinneren, soms". De man knikte en gaf hem een wenk. Een paar minuten latei- slenterde Pit naar het achterka mertje, dat door een gordijn van het café was gescheiden. De bar- mixer kwam even nadien. Hij ging aan de tafel zitten en trom melde op het blad. „Wat wil je feitelijk?" vroeg hij, nogal op de mag af, maar ietwat zenuwachtig naar Pit meende. De detective keek hem neu traal aan. „De baas is gepikt hè", merkte hij op. De ander knikte. „Och, hij zal vandaag of morgen wel terugkomen". Pit haalde de schouders op. „Dat weet je nooit. René is hier twee avonden achter elkaar geweest hé. Daar zal de prinsemarij wel lucht van hebben gehad". De barmixer keek hem weer argwanend aan. „Hoe weet jij dat?" vroeg hij. „Een mens hoort zo eens wat", ont week Pit, een massa kennis sug gererend. „Maar waar ik voor kom is dit. René hebben ze nog niet te pakken gekregen, ten minste niet dat ik weet De ander schuifelde met z'n voeten over de grond en stak een sigaret op. Hij gaf geen antwoord. „Maarre", zei Pit, „dat kan ge beuren. Enneals de baas eens iets moet zeggen, wat doen we dan?" „Wel", zei de barmixer nogal hard en afwerend. „Ik weet niet eens wie je bent. Bovendien is het mijn vak drankjes te schen ken. Voor de rest bemoei ik me nooit ergens mee. Ik „Toe nou", zei de detective afwerend. „Bespaar me dat, of bewaar het voor de stillen. We zitten hier niet om verstoppertje te spelen. De zaak loopt niet zo bijster, weet je. Dat weet jij natuurlijk ook wel. Je hoeft niks te zeggen. Maal ais je op een gegeven ogenblik mocht vinden iets te moeten zeg gen, laat je dan door mij niet sto ren". Het bleef enkele minuten stil. De man aarzelde. „Wat wil je precies", begon hij voorzichtig. „Kijk eens", zei Pit en legde alle vertrouwelijkheid die hij kon opbrengen in z'n stem. „Kijk eens. Je baas is gepikt. En er zit ten er nog een paar. Er zijn ook al een paar dooien gevallen. En ze zitten achter René aan en weet ik wat ze verder uitvoeren. Laten we nou maar niet denken, dat we rustig kunnen afwachten". Nog steeds bleef een reactie uit. „Ik denk", ging de detective voort en hij voelde zich op een koord dansen, „ik denk dat er eens een beetje moest worden overlegd. Ik moet een paar jon gens spreken. En dat is maar niet zo voor de flauwekul. Maar de man die ik moet hebben kan ik niet zo gauw vinden. En d'r is nogal haast mee". „Wie heeft die haast dan?" „Neem je moessie", sneerde Pit. „Je bent zeker in de Sahara geboren en nooit naar school geweest. Wel eens van de politie gehoord en wel eens van de kranten en de radio. Nou de hele boel is aan de gang. Als je denkt dat we kunnen blijven ren tenieren, dan ben je een ijskouwe of een sufferd. Maar ik wil wel weten dat ik niet zo stom ben om dat maar rustig af te wach ten. We moeten wat doen en Hij pauzeerde voor een effect, en dat heb ik niet van me zelf. Is het nou duidelijk?" (Wordt vervolgd.) SYDNEY: Bewoners van een vijf verdiepingen tellend flatgebouw trachten met behulp van aan elkaar geknoopte beddelakens aan de vuurzee te ontsnappen. Bij de brand in Bondi Beach, zijn vier mensen om het leven geko men. Wegens roofmoord op hun in valide buurman van 77 jaar zijn donderdagmiddag in Antwerpen twee mannen van 40 en 36 jaar en de echtgenote van de oudste (tevens vriendin van de jongere) veroordeeld tot levenslange dwangarbeid. Het slachtoffer had er in zijn buurt geen geheim van gemaakt dat hij zijn spaarduiten bewaarde in zijn kunstbeen. De daders, die nogal in de schuld zaten wegens overmatig drankgebruik, hebben hem vorig jaar januari gewurgd. Hun buit bedroeg 90.000 frank 6400,—). De Bulgaarse regering heeft donderdag bekend gemaakt, dat het bedrag dat jaarlijks beschik baar wordt gesteld voor studies aan instellingen voor hoger onderwijs met ongeveer 3,75 mil joen gulden zal worden verhoogd. Voorts zullen nieuwe studenten tehuizen worden gebouwd, waar over de studentenorganisatie de leiding krijgt, terwijl de staat voor het onderhoud zal zorgen. De Bulgaarse studenten hadden tot dusver geen eisen gesteld. Het ruim 50 man tellende fabriekspersoneel van de Neder landse verf- en chemicaliënfa briek in Delft, dat donderdag middag in staking is gegaan, heeft vrijdagochtend het werk hervat. De arbeiders gingen aan het werk nadat door een vak bondsbestuurder was meege deeld, dat maandag het overleg zal worden hervat en dat het ongetwijfeld tot een voor beide partijen bevredigend resultaat zal leiden. De grieven van de arbeiders zijn voornamelijk ge richt tegen het loonbeleid van de directeur, de heer Strack van Schijndel, hij zou slechts een salarisverhoging van 4% procent willen geven, terwijl de werk nemers 6 procent eisen. Voorts zou hij gedurende de tijd dat hij de directie van de onderne ming voert, verscheidenen extra vergoedingen voor de werkne mers hebben afgeschaft. De Britse regering heeft vrij dag de spoorwegarbeiders die zondag willen gaan staken ge waarschuwd dat zij zonder dra len een urgentieplan zal uitvoe ren om te voorkomen dat het volk nadelige gevolgen van die staking ondervindt. De spoor wegarbeiders eisen ongeveer 9 procent loonsverhoging en ver betering van de arbeidsvoor waarden. Besprekingen daartoe nebben tot dusver geen resultaat gehad.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1968 | | pagina 3