Voorde eerste maal demonstreerden N.V.V., N.K.V. en C.N.V. samen Onlusten in Frankrijk eisten twee doden TEGEN DE LOONMAATREGELEN VAN DE REGERING-DE JONG Geroep op het parlement BARRICADEN IN PARIJS EN IN BORDEAUX Ronde tafel-conferentie over de lonen Vandaag begon marathonvergadering over zuivelvraagstuk in Brussel Weer aanval op Saigon op komst? HET WEER Maandag 27 Dinsdag 28 Mei 1968 24eJaargang— No. 5208 Sfwdenten Broeihitte Half miljard nodig voor bestri;dïng werkloosheid Gevaarlijke weg Geen sprake van beleid Grote brand op Deens vliegveld Schipbreuk op de oceaan Noodhospitalen Buldozer als tank gebruikt Ook een slachtoffer in Parijs Ernstige onlusten in Bordeaux Overeenstemming minimumloon Weerbericht Hoogwater Zon- en Maanstanden Fmjiik. bij abonnement: TERNEUZEï Gironummer: 38150 Telefoon: 01150—2073 Redactie- en Administratie-adres: Smidswal Abonnementsprijs 8,— per kwartaal: per Directeur-Hoofdredacteur: 1. van de Sande maand ƒ2,70. Losse nummers 18 cent. DE VRIJE ZEEUW Uitgeefster N.V. v/h Firma P. I. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 18; et; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels- advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer of „Adres Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur. Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot 10 uur voormiddag. Het was zaterdagmorgen in en om de Utrechtse jaarbeurshallen al vroeg druk. Tientallen mensen waren druk in de weer met het aansluiten van televisietoestellen In de Merwedehal, geluidsinstalla ties in en buiten de hallen, het be vestigen van spandoeken en ande re voorbereidingen voor de ont vangst van enkele tienduizenden leden van het N.V.V., N.K.V., en C.N.V., die kwamen protesteren tegen de regering met betrekking tot de loonpolitiek en de werkge legenheid. Het was voor de eerste keer in de geschiedenis van de vakbewe ging dat de drie vakcentrales sa men demonstreerden. Twintig leuzen hadden de vak centrales voor deze bijeenkomst op tientallen spandoeken laten schil deren. De leuzen waren o.a.: „Wo ningnood en werkloze bouwvak kers, schande"; „Waarom alleen de werknemers de sigaar?"; „Hon derdduizend werklozen willen werken"; „Ruim een miljoen geor- ganiseerden komen op voor hun gezinnen"; „Waarom geen divi dendpauze voor aandeelhouders en commissarissen?" Omtrent de verwachte belang stelling liepen de schattingen uit een van 20.000 tot 40,000. Uit het hele land waren enthousiaste reac ties bij de vakcentrales ontvangen. De vrij hoge schattingen van het aantal deelnemers begonnen tegen het middaguur te wankelen, toen bekend werd, dat de extra- treinen heel matig waren bezet. Het ging om acht extra-treinen uit de grote steden en de belangrijke centra in de provincies. Zo reed een trein uit Niimegen, waarvoor tien wasenstellen klaar stonden, wegen gebrek aan belangstelling maar met vier wagenstellen weg. Ook de opkomst bij Werkspoor in Utrecht, van waar de protestmars naar de jaarbeurshallen werd ge houden, viel tegen. Om twaalf uur diende zich bij de Julianahal een 30 man sterke dele gatie van de studentenvakbewe ging aan. Het verzoek om de de monstranten te mogen toespreken werd om organisatorische redenen geweigerd. Een verklaring der studenten werd rondgedeeld. Er stond in dat de Ioonoauze die de regering wil afkondigen, in striid is met alle afspraken en de Nederlandse ar- heiders één miljard gulden aan loon zaL kosten, terwijl de grote bedriiven in het eerste kwart""' van dit jaar hun winsten met 20 h 30 pet zagen stijgen. De demonstratieve torht verken zonder wanordelijkheden. Het stadsbusverkeer werd nauwelijks gehinderd. Enkele malen werd er .Roolvink moordenaar" geroepen, maar de escorterende politie acht te het niet nodig om in te grijpen. Onderweg ontmoette de stoet een truck, waarop verklede figuren van het om half twaalf geopende jeugdcentrum „Diggersjop" sym pathie aan de demonstranten be tuigden. Omstreeks half één hadden zich in de bovenzaal van de Julianahal ruim 12.000 mannen en vrouwen verzameld. Toen de optocht van Werkspoor binnenkwam, werd de muziek van de hedrijfsharmonie „Jaffa" en het CNV-korps „De Bazuin" overstemd door spreek koren als: „één, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven, acht, gooi Rool vink in de Oudegracht", waardoor er enig leven in de jaarbeursbrou werij kwam. De opkomst bleef op dat tijdstip beneden de verwachtin gen. Op de parkeerterreinen ston den ongeveer 120 bussen. De kamerfractie van de partij van de arbeid was met tien man het sterkst vertegenwoordigd, maar er waren representanten van de kamerfrakties van de p.s.p., de v.v.d. en de radicalen. Er heerste een broeihitte van ongeveer dertig graden, toen de protestbijeenkomst door de voor zitter van het N.K.V. werd ge opend, De heer Mertens zei, dat de vakbeweging hoopt dat ze de meerderheid van de volksvertegen woordiging ervan zal overtuigen, dat de regeringsvoorstellen voor barig en eenzijdig zijn gedaan, met passering van de sociaal-economi sche raad en dus onaanvaardbaar. De demonstranten waren vol gens de heer Mertens naar Utrecht gekomen om te bewijzen, dat de leden achter hun leiding staan. Hij verlangde van de tweede kamer namens één en een kwart miljoen georganiseerde werknemers, dat ze van de regering zal verlangen, dat de loonmaatregel ongedaan wordt gemaakt, dat meer middelen beschikbaar worden gesteld voor bevordering van de werkgelegen heid en dat het sociaal-economisch beleid voor 1969 wordt uitgestip peld op basis van gefundeerde ver kenningen. De heer Kloos noemde de bij eenkomst een gezamenlijk protest tegen een gezamenlijk onrecht, want onrecht is het naar zijn me ning als de c.a.o.'s in 1969 moeten worden verlengd. Het beleid is be paald en de lonen moeten weer aan de ketting. Het is naar zijn mening alleen het goud in de klui zen van de Nederlandse Bank dat telt, maar het is meteen het goud in de zakken van de ondernemers, want de loonstop in 1969 betekent een douceurtje in de zakken van de werkgevers van ongeveer een miljard gulden. Het is volgens de heer Kloos weer het oude recept: de angst voor de werkloosheid moet worden aangewakkerd, in plaats van dat het een grote zorg zou moeten zijn. Voor de bestrijding van de werk loosheid achtte hij een bedrag van 150 miljoen gulden onvoldoende. De vakbeweging acht een bedrag van minstens een half miljard noodzakelijk. De heer Kloos sprak van „een gelegaliseerde loondiefstal" en „verkrachting van de spelregels van het loonoverleg" en betoogde dat op een onderzeeboot de kapi tein, al heet hij De Jong, mag be palen wat er gebeurt, maar in een democratie heeft het parlement en hebben ook de maatschappelijke organisaties wat in de melk te brokkelen. De regering maakt zich geen zorgen over de winsten hij het bedrijfsleven. Deze winsten stiigen aanzienlijk. Spr. stelde, dat de economische situatie van ons land en de con currentiepositie gezond zijn. De economie groeit en bloeit en de vakbeweging vraagt van de bloei een deel voor de werknemers. „Dinsdag in de tweede kamer zal blijken, of er onrecht wordt ge daan". Hij vroeg de vakbondsleden hun parlementaire vertegenwoordi gers op hun daden te beoordelen. De toespraak van de heer Kloos culmineerde in door een muziek korps beeeleidende samenzang van het bekende Wim Kan-liedje: „Waar we heen gaan, Jelle zal wel zien". De volgende spreker, de vice- voorzitter van het N.V.V., de heer A. de Boon, noemde de loonmaat regelen van de regering de meest brutale aanslag op de werknemers, die ooit is voorgekomen, zonder dat daarbij een economische nood zaak is. Spr. zei dat de regeringsnota de rechtszekerheid van de collectieve arbeidsovereenkomsten opheft. Er wordt een miljard uit de gezinnen gehaald, om de betalingsbalans te saneren, terwijl de lastenverzwa ring doorgaat. In de praktijk ziet men niets van de zorg die de rege ring zegt te hebben voor de laagst betaalden, bejaarden en werklozen, terwijl juist voor de hoger en hoogst betaalden belastingverla ging wordt aangekondigd. Hij voegde hieraan toe, dat de regering een gevaarlijke weg is op gegaan: „Nederland is nog altijd een eiland van arbeidsrust, maar het lijkt erop of de regering daar zo snel mogelijk een eind aan zal maken". De heer C. Bakker, secretaris van het C.N.V., typeerde de rege ringsnota als haastig en traag; haastig voor wat betreft het loon- beleid, traag ten aanzien van maat regelen ter bevordering van de werkgelegenheid. Op het terrein van de werkgelegenheid, zo zei hij, is eigenlijk geen sprake van een regeringsbeleid; Het feit dat er 90.000 werklozen zijn, toont vol gens hem aan, dat het regerings beleid faalt. De regering, zo zei hij, erkent weliswaar aan de late kant het structurele karak ter van de werkloosheid, maar zij' verzuimt structurele maatregelen te nemen. Om half drie was de protestbij eenkomst afgelopen, waarmee voorzitter Mertens gelijk kreeg, die bij het begin had gezegd, dat de meeting niet langer zou duren dan een voetbalwedstrijd. De laatste spreker, de voorzitter van het C.N.V., de heer J. van Eibergen, stelde in zijn slotwoord, dat het overlegorgaan van de vak centrales nog een resolutie had overwogen. Men achtte een reso lutie evenwel niet nodig, want het antwoord op een aantal kardinale punten in de regeringsnota hebben de deelnemers aan deze deriion- stratie gegeven. De jaarbeurshallen stroomden hierna leeg, terwijl de rode kruis- ploegen de laatste oppeppende han. delingen verrichtten bij vele flauw gevallen bezoekers, voor wie de hitte in de hal te veel was gewor den. President De Gaulle die in een toespraak voor radio en televisie een volksstemming over ingrij pende veranderingen in het uni versitaire, sociale en economi sche bestel van Frankrijk had aangekondigd, is er niet in ge slaagd de gemoederen te kalme ren. Integendeel, de vakbonden en de linkse oppositiepartijen haastten zich het referendum af te keuren en het vertrek van De Gaulle te eisen. Kort daarna braken in Parijs en andere Fran se steden onlusten uit. In Lyon viel de eerste dode in de huidige crisis, een commissaris van poli tie die onder een vrachtwagen met stenen kwam waarmee be togers op de ordetroepen in reden. Het Quartier Latin in Parijs werd voor de zoveelste maal een slagveld. Nadat elders in de stad al felle gevechten waren gele verd met de politie en brand was gesticht in de beurs, ver zamelden de betogers zich rond middernacht in de studentenwijk en wierpen er barricaden op van boomstammen, straatbanken, auto's en ander materiaal. In een onbeschrijfelijke chaos door braken bulldozers de versper ringen, gevolgd door een sterke PARIJS: Een lachende Franse minister-president treedt hier jotografen en journalisten tege moet. Pompidou deed dit bij zijn aankomst voor de eerste bespre kingen met de vakbondsleiders in het ministerie voor sociale zaken in Parijs. De minister van landbouw van de E.E.G. zijn vanmiddag in Brus sel bijeengekomen voor een mara thonvergadering van drie dagen, waarop zij een aantal zware be slissingen dienen te nemen inzake de Europese zuivelpolltiek en in het bijzonder ten aanzien van richt- en interventieprijzen voor melk en boter. Eind vorige week is nog even overwogen, of de vergadering dien de te worden uitgesteld, omdat het nemen van de nodige beslissingen erg moeilijk lijkt, terwijl België en Italië nog geen nieuwe regering .hebben en Frankrijk met ernstige 'beroeringen te kampen heeft. Men I heeft besloten de vergadering te (.laten doorgaan, aangezien het wei- (nig zin heeft de zware beslissingen I uit de weg te gaan. De E.E.G.-zuivelmarkt had op 1 april j.l. reeds van kracht moeten worden, maar wegens gebrek aan overeenstemming over de prijzen en de gezamenlijke verantwoorde lijkheid voor de enorme boterover- schotten van dit ogenblik moesten de ministers zichzelf meer tijd voor overleg geven en werd als nieuwe ingangsdatum 1 juni vast gesteld. Een vergadering van drie dagen van de Europese raad, de vorige maand in Luxemburg, heeft de standpunten nog niet veel tot elkaar gebracht. De datum van 1 juni begint nu ook in het gedrang te komen, waardoor ditmaal ook de ingangsdatum van de geheie ge meenschappelijke markt voor in dustrie- en landbouwprodukten per 1 juli a.s. in gevaar kan komen. Terwijl er hardnekkige geruch ten gaan over een op handen zijn de nieuwe aanval van de vietcong op Saigon, hebben de guerrillastrij ders zaterdagnacht de beschieting van doelen rond de Zuidvietnamese hoofdstad verhevigd. Ruim drie honderd mortiergranaten regenden neer op de basis bij Ben Cat, CO km ten noordoosten van Saigon, waar grote schade werd aange richt. Het was het hevigste bom bardement van de vietcong dat ooit in de omgeving van Saigon plaatshad. In Ben Cat bevindt zich een Zuidvietnamees divisie-hoofd kwartier. In enkele voorsteden van Sai gon in het noordoosten is een vol ledig uitgaansverbod afgekondigd om de zuiveringsoperaties te ver gemakkelijken, die daar worden uitgevoerd tegen groepjes viet- congstrijders, die er de afgelopen dagen zijn binnengedrongen. In de nacht van zaterdag op zondag heeft een grote brand ge woed op het vliegveld van Oden- se op het Deense eiland Fünen. Het hoofdgebouw en de controle toren, kantoren en het restaurant zijn verwoest. De brand ontstond in de verwarmingskelder van het hoofdgebouw. De Noorse treiler „Lamas" heeft in de nacht van zaterdag op zondag 17 leden gered van de bemanning van het vrachtschip „Albert" uit de Faröer, dat 120 mijl ten zuidwesten van Kaap Desolation op Groenland in nood verkeerde. De „Albert" had in een storm een schroef verloren en kreeg daarna een lek. politiemacht die met traangas en met gebruik van gummiknuppels barricade voor barricade nam, terwijl uit vensters een regen van stenen neerdaalde. Betogers lang niet allen studenten, bele gerden een politiebureau en sta ken een busje in brand. Elders plunderden ze een onbezet poli tiebureau. Meubels, telefoontoestellen, dos sierkastjes, schrijfmachines, alles vloog de straat op. Er vielen bij de gevechten honderden gewon den. Collegezalen in de Sorbon- ne en de nabijgelegen medische faculteit werden ingericht als noodhospitalen en artsen ver zochten via de microfoons van verslaggevers van commerciële radiostations dringend om zuur stofcilinders, dekens en penicil line. Op een plein vormden artsen en verpleegsters een kordon om een botsing tussen demonstran ten en de politie te verhinderen. Verslaggevers zagen de politie inslaan op een ambulanceploeg die een gewonde hulp wilde bie den. Elders werd een meisje door twee politiemannen over straat gesleurd. Uit brandkra- nen gutste het water over de opengebroken straten, waardoor een grote modderpoel ontstond. De politie in Parijs heeft ver scheidene honderden arrestaties verricht. Enkele van de aange houden betogers waren in het bezit van diverse wapens en walkie-talkies. Het laatste „bas tion" van de demonstranten viel even vóór vijf uur op de Place Denfert-Rochereau, waar bomen waren omgezaagd. De aartsbis schop van Parijs, mgr. Marty, bracht een bezoek aan verschei dene eerstehulpposten in de stu dentenwijk. Berichten over onlusten en be togingen kwamen ook uit Lyon, Nantes, Straatsburg, Clermont- Ferrand, Le Puy, Toulouse en Bordeaux. In Lyon, waar ook barricaden werden opgeworpen, vielen ruim 220 gewonden. Toen de dood van commissaris René Lacroix bekend werd, trokken de meeste studenten zich terug. In Straatsburg leverde de politie slag met circa duizend studen ten die versperringen oprichten op het grote plein in het cen trum, Daar werden 20 personen gewond. In Nantes gebruikten betogers een bulldozer als tank bij de be storming van de prefectuur, maar ze werden teruggeslagen. Een brandje in de kelder van het gebouw was snel geblust. De onlusten hebben ook in Parijs een mensenleven gekost, zo is officieel bekendgemaakt. De jongeman die aan zijn ver wondingen bezweek, overleed volgens getuigenis van zijn vader aan messteken. Het slachtoffer zou zijn neergestoken tijdens een discussie, waarbij hij het niet eens was met demonstran ten. Het was de 26-jarige Ph. Mathénon, een oud-student. Ziekenhuisautoriteiten hebben meegedeeld, dat 456 mensen in Parijs gewond werden. In de Franse havenstad Bor deaux zijn zaterdagavond ern stige onlusten tussen politie en studenten uitgebroken die tot in de nacht hebben voortgeduurd. Zeker 120 betogers en 69 poli tieagenten zijn gewond geraakt. Van de betogers moesten er vijf in het ziekenhuis worden opge nomen. Ook zijn vijf agenten er ernstig aan toe. Hond de medische faculteit werden barricaden opgericht, die niet alleen door studenten, maar zelfs door kinderen van 12 tot 14 jaar werden bemand. Omstreeks half één 's nachts, toen de belangrijkste barricade was ingenomen, kondigde de po litie een „bestand" van een uur af. Studentenleiders maakten daarvan gebruik hun aanhang op te roepen de overige barrica den te verlaten. Na het verstrijken van het be stand achtte de politie de toe stand dermate verbeterd, dat zij voorlopig afzag van verdere actie. Tijdens besprekingen tussen een Franse regeringsdelegatie on der leiding van premier Pompi dou en vertegenwoordigers van werknemers- en werkgeversor ganisaties hebben de vakbonds leiders geëist dat de werknemers worden uitbetaald over de dagen die door de stakingen verloren zijn gegaan. De onderhandelaars kwamen overeen dat gesproken zal wor den over de lonen, arbeidsvoor waarden, vermindering van de arbeidsuren, de werkloosheid, vakbondsrechten, sociale verze kering en sociale uitkeringen en de belastingen, De premier zei dat het komen de referendum over hervormin gen op universitair, sociaal en economisch gebied van wijdere betekenis zal zijn dan de nu aan gesneden problemen, die echter eerst moesten worden geregeld. (Zie verder pag. Z) de diep-slaap matras waarop u ook echt uitrust! WEINIG VERANDERING Een krachtig gebied van hoge luchtdruk strekt zich uit van Groenland via Scandinavië tot in Zuid-Rusland. Een front dat ons een sombere zondag bezorgde kwam tegen dit hogedrukgebied tot stilstand en blijft nog steeds in onze omgeving, maar de akti- viteit ervan neemt wel af. De lucht boven ons land is zeer voch tig en de bewolking zó dik, dat de kans op opklaringen klein blijft. Daarbij kan ook af en toe enige regen of een bui vallen. Een depressie bij Bretagne vult snel op en zal het weer bij ons niet meer beïnvloeden. Ook boven Engeland stijgt de lucht druk flink, zodat Oceaandepres sies voorlopig niet tot West- Europa zullen doordringen. De temperaturen in het Scandina vische hogedrukgebied komen nog niet hoger dan tot omstreeks 15 graden. In Zuid-Europa is het in het algemeen goed weer, waarbij de hoogste temperaturen omstreeks 30 graden, boven de Balkan voorkomen. medegedeeld door het K. N. M. I., geldig tot dinsdagavond Geleidelijk opklaringen Geleidelijk meer opkalringen en nog slechts hier en daar een bui. Matige oostelijke wind en hogere temperaturen dan van- DINSDAG 28 MEI v.m. n.m. Breskens 2.13 2.37 Terneuzen 2.49 3.13 Hansweert 3-23 3.47 Walsoorden 3.22 3.46 WOENSDAG 29 MEI v.m. n.m. Breskens 2.49 3.13 Terneuzen 3.25 3.49 Hansweert 3.59 4.23 Walsoorden 3.58 4.22 ZON MAAN op onder op onder Mei 28 4.29 20.46 4.32 22.44 29 4.28 20.47 5.13 23.37 30 4.28 20.48 6.07 31 4.27 20.49 7.14 0.18

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1968 | | pagina 1