Regering neemt werknemers
in loonpolitieke boot
aafó&kn
aafttóeta»
aardfetes
DE
JUWELENROOF
KONINGIN JULIANA ONTHULDE
VISSERSMONUMENT
IN DUIZENDJARIG URK
585.i. STAATSLOTERIJ
Bussen Nederlandse studenten
aan Duitse grens tegengehouden
O Dupli-kaat
Hanoi blijft bij zijn eis: stopzetting
Amerikaanse aanvallen op
Noord-Viefnam
HELMA PIT
Pagina 2
VRIJE ZEEUW
Maandag 13 /dinsdag 14 mei 1968
Grote krans
witte bloemen
Columbiaanse
bisschoppen
bepleiten
sociaal-
economische
hervormingen
Atoom-kunsthart
Aardschokken
inPerzië
Radiozenders
gesloten wegens
belediging van
Soeharto
Slachtoffers
overstromingen
in Albanië
Onaanvaardbaar
Die slag is aan u,
Mevr.M.Mik-den Besten
uit Leerdam
Hoog
Oprecht verlangen
naar vrede
Brand
in Madrileens
universiteits
gebouw
Heidebrand
bedreigde
vliegbasis
Utrechtse politie
deed goede vangst
De werknemers werden door de
huidige regering op zijn zachtst
gezegd in haar loonpolitieke boot
genomen. Minister Roolvink heeft
geen gebruik, maar misbruik ge
maakt van zijn bevoegdheid tot
ingrijpen in c.a.o.'s De regering
en haar politieke aanhang ma
ken de gedragsregels van het
huidige loonpolitieke systeem tot
een aanfluiting voor degenen die
de regels hebben opgesteld.
Proef 'ns... MMM...
LEKKERI
Koningin Juliana heeft zater
dag in het duizend jaar oude
TJrk het vissersmonument ont
huld. Dit bijna vier meter hoge
beeldhouwwerk stelt een naar
de zee naar het noorden turen
de vissersvrouw voor in Urker
klederdracht, die op de vissers
schepen wacht.
Honderden namen van op zee
omgekomen vissers zijn in 24
zwart marmeren platen gebei
teld. De bevolking van Urk is
tien jaar geleden begonnen geld
in te zamelen voor dit beeld
houwwerk, dat meer dan 50.000
gulden heeft gekost.
Ongeveer 1200 leerlingen van
lagere scholen, van wie velen in
Urker klederdracht, zongen lie
deren.
Duizenden mensen sloegen de
aankomst der koningin gade.
Men was zelfs op daken geklom
men om alles te kunnen zien.
De gereformeerde predikant
ds. H. Veenstra leidde een her
denkingssamenkomst in de
Bethelkerk. Alle op zee omgeko
men vissers werden herdacht. Ds.
Veenstra bad voor de weduwen
en vaderloze kinderen, die ach
tergebleven zijn. Hij sprak de
smeekbede uit dat de in de gol
ven verdwenen lichamen van
vissers teruggevonden worden.
„Deze dag is moeilijk", zei ds.
Veenstra. „De wonden van de
laatste ramp zijn nog niet ge
heeld".
Tijdens de kerkdienst werd ge
zongen door het Urker dames
koor „Laus Deo" en het Urker
visserskoor „Crescendo".
De koningin begaf zich na de
dienst naar de consistoriekamer,
waar ongeveer 30 familieleden
van onlangs omgekomen vissers
aan haar werden voorgesteld
door de burgemeester.
Zij ging daaana te voet naar
het monument vlak bij het her-
De Columbiaanse bisschoppen
hebben zaterdag in een herderlijke
brief, uitgegeven in verband met
het internationale eucharistische
congres dat in augustus in Bogota
wordt gehouden, een grondige wij
ziging van de sociaal-economische
en sociaal-godsdienstige structuren
gepleit, die het egoïsme plaats
laat maken voor een doelbewust
streven naar gerechtigheid, ge
ïnspireerd door barmhartigheid.
Het Columbiaanse episcopaat
zegt het niet eens te zijn met de
genen, die een gewelddadige revo
lutie bepleiten, want zoiets zou
„nieuwe onrechtvaardigheden,
nieuwe evenwichtsverstoringen en
nieuwe ruïnes scheppen". Dat be
tekende echter niet dat de nood
zaak moest worden ontkend van
een ingrijpende verandering en dat
men moest aarzelen om de verlan
gens naar een rechtvaardige ver
heffing te vervullen, aldus de bis
schoppen, wijzend op de pauselijke
encycliek „Populorum Progressio".
De ontwikkeling eiste gedurfde
veranderingen en dringende her
vormingen, waartoe zonder dralen
moet worden overgegaan. De bis-
ichoppen verzochten de gelovigen
aiet lijdzaam toe te zien maar doel-
:reffend mee te werken aan de
/ooruitgang vün de mensheid.
vormde „kerkje bij de zee". In
de smalle straatjes waren dui
zenden Urkers samengestroomd.
Om het bronzen monument be
vindt zich een lage muur, waar
op de zwart marmeren platen
met namen zijn bevestigd.
De koningin onthulde het mo
nument vervaardigd door de
beeldhouwer G. van der Leeden
door een grote krans van wit
te bloemen te leggen aan dé voet
van het beeldhouwwerk.
Gezamenlijk werden het eer
ste en zesde couplet van het Wil
helmus gezongen. De koningin
ging daarna naar het raadhuis,
waar aan haar werden voorge
steld de leden van de gemeente
raad, de beeldhouwer en diens
echtgenote, de leden van het
comité vissersmonument en een
deputatie van Noordzee- en IJs-
selmeervissers.
Binnenkort zal het wellicht
mogelijk zijn mensen te voorzien
van door atoomenergie aange
dreven kunstharten. Dit heeft
Glenn Seaberg, voorzitter van
de nationale commissie voor
kernenergie in de Verenigde Sta
ten, zondag verklaard in Mexico,
waar hij het tweede pan-ameri-
kaanse congres voor radiochemie
heeft bijgewoond.
Volgens Seaberg moet aan de
toepassing van kunstharten de
voorkeur worden gegeven boven
transplantaties, omdat bij een
kunsthart geen kans bestaat op
afstoting door het lichaam van
de patiënt en een kunsthart bo
vendien op elk gewenst moment
beschikbaar is.
Proef 'ns... MMM...
LEKKER!
URK: H. iVT. de Koningin heeft
zaterdag een bezoek gebracht aan
de vissersplaats om het nieuwe
monument te onthullen. Foto:
Klaas (5 jaar) bood de vorstin
bloemen aan. Het jongetje stal
aller harten door zijn keurige
buiging en de sierlijke wijze,
waarop hij de pet afnam.
13 MEI 1968
EERSTE KLASSE
Prijzen van:
f 5 zijn gevallen op nummers eindigend opr
50 zijn gevallen op nummers eindigend op:
100 zijn gevallen op nummers eindigend op:
200 zijn gevallen op nummers eindigend op:
400 zijn gevallen op nummers eindigend op:
1000 zijn gevallen op nummers eindigend op:
Een prijs van 2000
Een prijs van f 2000
Een prijs van f 2000
Een prijs van 2000
Een prijs van ƒ2000
Een prijs van 5000
is gevallen op
is gevallen op
is gevallen op
is gevallen op
is gevallen op
is gevallen op
het nummer:
het nummer:
het nummer:
het nummer:
het nummer:
het nummer:
9
974
659"
185
455
6996
056196
026456
021910
000864
088183
041852
De prijs van 20.000 is gevallen ,op het nuftimer: 055598
Op dit nummer zijn twee prijzen gevallen.
Twee bussen met ongeveer
zeventig Nederlandse en tien En
gelse studenten, die zaterdag aan
een betoging in Bonn tegen de
door de Duitse regering voorge
stelde noodwetten wilden deel
nemen, zijn aan de grens bij El-
ten door de Duitse douane tegen
gehouden.
De inzittenden van de eerste
bus, die omstreeks twaalf uur
aan de grens arriveerde, weiger
den hun passen af te geven, toen
de Duitse douane hierom vroeg,
daar de douanebeambten te ken
nen hadden gegeven van plan te
zijn in de passen een stempel
aan te brengen, waaruit bleek
dat de houders uit Duitsland zijn
uitgewezen. De studc. 'en uit de
tweede bus, die een half uur la
ter aankwam, gaven hun pas af,
daar de douane bii hen de waar
schuwende mededeling achter
wege liet. Voorzien van een uit-
wijzingsstempel werden deze pas
sen enige tijd later teruggegeven.
Deze studenten voelden zich door
het stempel gedupeerd, daar zii
vrezen in de toekomst bij buiten
landse reizen moeilijkheden te
zullen ondervinden.
De reis naar Bonn was geor
ganiseerd in samenwerking tus
sen de studenten-vakbeweging
en de Nederlandse studenten
raad. De Nederlandse deelne
mers aan de demonstraties kwa
men uit Leiden, Delft. Amster
dam, Wageningen en Nijmegen,
De Noordperzische provincie
Azelbeidsjan is zaterdagavond
door drie zware aardschokken ge
troffen, waardoor zeker veertig
personen, onder wie vele vrouwen
en kinderen, om het leven zijn ge
komen. De schokken deden zich
voor in het gebied van Makoe dat
onlangs al enige malen van een
aardbeving te lijden heeft gehad.
De militaire commandant van
groot-Djakarta, generaal-majoor
Amir Machmoed, heeft de slui
ting gelast van circa 20 amateur
radiozenders in Djakarta met het
oog op hun „lasterlijke en beledi
gende" opmerkingen over presi
dent Soeharto. Eerder was ge
meld, dat enkele studenten-radio
amateurs waren gearresteerd en
twee studentenzenders in beslag
waren genomen.
Generaal Amir Machmoed uit
te de vrees, dat de amateurzen
ders een geschikt kanaal zouden
kunnen worden voor ondermij
nende akties van de illegale
„communistische" beweging. Hij
heeft geen bezwaar tegen kritiek,
mits deze overeenstemt met de
ethiek van de staatsideologie van
.de „pantsjasila" en de wet, aldus
Antara.
In het westen van Algerije zijn
door hevige regens grote overstro
mingen ontstaan, die volgens de
tot nog toe beschikbare berichten
alleen al in het dorp Tellal negen
mensenlevens hebben geëist.
Het trein- en wegverkeer tussen
Algiers en Oran, alsook tussen
Oran en Arzew, is geheel afgesne
den.
Dit zei maandagochtend de
heer A. Buys, voorzitter van de
bij het N.V.V. aangesloten alge
mene Nedrelandse bond voor de
bouwnijverheid (90.000 leden) bij
de opening van de in Amersfoort
gehouden bondsraadsvergade
ring. Hij noemde het een onver
teerbare zaak dat de werkgevers
daaraan niet zo zwaar tillen. De
c.a.o. is tot nu de enige vorm van
wezenlijke medezeggenschap die
in het bedrijfsleven is gereali
seerd. „Wij zullen er dan ook
voor blijven werken dat dit in
strument niet uit onze handen
wordt genomen", aldus de heer
Buys, die meent dat zulks temeer
geldt bij een overheidspolitiek
die duidelijk gericht is de lonen
aan strakke banden te leggen en
de overige inkomens de vrije
hand te laten.
De heer Buys verklaarde dat
de vakbeweging niet kan aan
vaarden, dat de arbeidsvoorwaar
den van de werknemers in de
bouwnijverheid in het bijzondr
ondergeschikt worden gemaakt
aan de rechtse politieke klimaat-
scheppers, die daarbij slechts één
doel voorstaan: de armen armer
en mede daardoor de rijken rij
ker maken. Als de werkgevers
Proef 'ns... MMM...
LEKKER!
door B. J. WITHUIS
2.. „Rookte hij?"
„Ja, van die lange sigaretten".
„Kon hij goed biljarten, kaarten
of zo?"
„Nooit geweten. Eigenlijk zei hij
nooit zo veel. 't Was bij ons geen
Amstelhotel weet u".
„Nee, niet bepaald" gaf de in
specteur droogjes toe. „Had hij
wel altijd geld?"
„Nou, in elk geval had hij er
geen gebrek aan. 'k Heb hem nooit
iets zien uitvoeren".
„Werd hij veel opgebeld?"
„Zo ver ik weet nooit".
„Die avond, toen Jopie werd
vermoord, toen zaten jullie met
z'n allen aan tafel hè. Toen was
er een telefoontje voor'Jopie.
Herinner je je dat nog?"
„Ja, natuurlijk. We keken d'r
nogal niet van op".
„Heeft iemand gehoord wat Jo
pie toen heeft gezegd?"
„Nee, natuurlijk niet. Iedereen
z'n eigen zaken".
„Met wie was Jopie de laatste
weken nogal bevriend?".
„Met Slimme Sjaak".
„Hoe ziet hij er uit?" wierp Pit
er een vraag tussen.
„Tja, hij is niet zo jong meer.
Een beetje grijs. Altijd een bruin
pak aan. Hij heeft zo'n beetje van
die slaperige ogen en verder ge
woon eigenlijk".
„Waar is Sjaak gebleven" vroeg
de detective, die uit de gebrekkige
beschrijving z'n gastheer van die
middag had herkend.
„Nou u dat vraagt" peinsde Lan
ge Henk, ,,'k heb hem eigenlijk na
de brand niet meer gezien".
„Waar was jij tóen het fikkie
een beetje op gang kwam" vroeg
de inspecteur.
„Kijken natuurlijk" zei Lange
Henk, met ontwapenende open
hartigheid zijn Amsterdamse lief
de voor fikkies tentoonspreidend.
Pit grinnikte. „Maar was Sjaak
in 't huis toen de brand begon?"
„De inspecteur zei straks" wierp
Lange Henk tegen, „dat er om 10
uur niemand thuis was".
„Ja, maar wat zeg jij" drong Pit
aan.
„Nou u begrijpt. Ik wou nie
mand zien. Ik ben er uitgeslopen.
Sjaak heb ik niet meer gezien, ook
niet na de brand".
„Ging hij 's avonds veel weg?"
„Och, gewoon. De laatste weken
bijna altijd met Jopie. 't Waren
zo'n beetje boezemvrienden ge-
warden".
„Wat doet hij voor de kost"
vroeg de inspecteur.
„Een beetje handel denk ik" ont
week Lange Henk.
„Denk er om", herinnerde Jac
kie hem er aan, „we zijn nog
steeds met een moordzaak bezig,
of eigenlijk met twee, en..."
De telefoon rinkelde.
„Hallo, met Van Dalen".
„Ja goed, ik kom over een paar
minuten beneden. Stuur even twee
man naar hoven".
De inspecteur wendde zich tot
Pit. „Ga je even mee naar bene
den? De journalisten zitten te
springen. We zullen een korte ver
klaring geven en dan verder
gaan".
Hij wachtte tot de agenten zich
over de arrestant hadden ontfermd
en daalde met Pit de trap af.
De inspecteur maakte het inder
daad kort. Hij verstrekte een aan
tal feiten over de moord, maakte
melding van de arrestatie van Lan
ge Henk en vertelde dat deze, na
een kort verhoor, had bekend. Het
grote aantal vragen weerde hij af
met de opmerking: „Nee jongens,,
hèt spijt me, maar in dit stadium
van het onderzoek kan ik beslist
niet meer zeggen. Jullie zouden
me ook nog een groot plezier doen
met het verzwijgen van het Detec
tive-Bureau Pit".
„Nou, 't is in elk geval een goed
verhaal" zei er één, „maar alleen
een beetje magertjes zo zonder
achtergrond. Enfin, dat fantaseren
we wel er bij".
„Wat denk je te fantaseren"
vroeg Pit.
„Och gewoon. Dat Lelijke Go-
vert nogal eens in de Music Bar
kwam en dat er wel eens verband
kon bestaan tussen die moord op
Jopie en deze. Dat Lange Henk 'n
huisgenoot van Jopie was, en...."
„Hoe weet je dat" vroeg de in
specteur.
„We lopen niet voor niets de
hele dag rond".
„Jullie konden wel eens schrij
ven, dat er misschien een samen
hang ligt tussenbegon Pit.
„Stop" kwam de inspecteur er
tussen, „in mijn huis niet meer dan
ik daar net heb verklaard. Er wor
den hier noch officieel, noch offi
cieus voorstellen voor persbe
schouwingen gedaan".
„Wat ben je ernstig vandaag"
bromdè een ouwe rot. „Loopt het
zo slecht? Enfin, dan maar op de
stoep".
Pit vergezelde de verslaggevers.
„Wil je de rest van het verhoor
niet meemaken" verbaasde de in
specteur zich.
„Nee, Tim zit er ook nog. Ik bel
nog wel. De hoofdzaak weet ik al
lang".
(Wordt vervolgd.)
Prijswinnaar van f 500,-
!n het boeiende Shell Dupli-
kaart spel. Speel mee,
win mee op elk Shell-Station.
een dergelijke politiek aan de
c.a.o.-onderhandelingstafel tot de
hunne willen maken, dan zijn de
besprekingen uitzichtloos en
dwingt men de vakbonden tot
andere middelen om hun gestel
de doel te bereiken. De heer
Buys hoopt dat het zover niet
hoeft te komen.
De heer Buys betoogde voorts,
dat het de huidige regering ont
breekt aan een visie op de bran
dende problemen van vandaag
en morgen. Eén van haar grote
fouten is dat haar werkgelegen
heidsbeleid zich uitsluitend richt
op het incidenteel ontvangen van
de ergste klappen achteraf. Van
een gecoördineerd en vooruit
ziend en op planmatigheid be
rustend arbeidsmarktbeleid is
geen sprake.
Dat prof. Zijlstra in het alge
meen nog maar moeilijk van de
politiek kan afblijven, bleek bii
de officiële opening van zijn
nieuwe bankgebouw in Amster
dam. Aan de hand van een paar
ongenuanceerde cijfers meende
hij de vinger te moeten leggen
op de volgens hem onverant
woord snelle loonontwikkeling in
de bouw. Daarmee gaf hij het
loonbeleid van Roolvink een ex
tra steuntje in de rug, aldus de
heer Buys. „Eerlijk gezegd had
den we van deze professionele
betalingsbalanshoeder, die boven
dien ook nog de schutspatroon
is van het kabinet-De Jong, niet
anders verwacht", zo voegde
spreker daaraan toe.
Het aandeel varv de bouwnij
verheid in de totale werkloos
heid noemde de heer Buys on
verantwoord hoog. Het aantal
werkloze bouwvakarbeiders is
weliswaar lager dan een jaar ge
leden, maar sinds vorig jaar is
de bruto-arbeidscapaciteit in de
bouwnijverheid naar schatting
met circa 6000 man teruggelopen,
zodat de werkgelegenheid, on
danks de verminderde werkloos
heid, toch niet gunstiger is ge
worden.
t
Het officiële Noordvietnamese
blad „Nhan Dan" schreef zondag,
dat het eerste punt dat op de Pa-
rijse conferentie moet worden ge
regeld, Is dat de Verenigde Staten
onvoorwaardelijk „hun bombarde
menten en alle andere oorlogshan
delingen teven de democratische
republiek Vietnam" staken. Dit
meldt het Noordvietnamese pers
bureau.
Volgens Nhan Dan is dit een ge
rechtvaardigde en dwingende eis
van het Vietnamese volk en van de
volken der wereld, een eis, die de
Amerikaanse regering niet kan
verwerpen.
De Noordvietnamese regering
heeft, aldus het blad, reeds blijk
gegeven van goede wil door er
voor te zorgen, dat de onderhan
delingen in Pariis konden begin
nen. De Amerikaanse regering
heeft steeds gezegd, dat zij bezield
is van goede wil. Nu is het ogen
blik gekomen om dit door daden
te bewijzen.
Mocht de Amerikaanse regering
deze goede wil niet tonen, dan zal
zij de volle verantwoordelijkheid
op zich moeten nemen voor de
moeilijkheden ,die tijdens de onder
handelingen rijzen, aldus Nhan
Dan.
Het blad is van mening, dat de
Parijse besprekingen opnieuw een
bewijs zijn van het oprechte ver
langen van het Vietnamese volk,
de kwestie-Vietnam vreedzaam te
regelen „op de grondslag van de
waarborging van hun fundamentele
nationale rechten".
Het Hanoise blad haalt een ge-
Een brand heeft zaterdag grote
schade aangericht in de kelders
van de natuurwetenschappelijke
faculteit van de universiteit van
Madrid. Het daar opgeslagen ma
teriaal ging verloren. Naar ver
luidt hadden zich vóór het uit
breken van de brand twee explo
sies voorgedaan.
Vorige maand deden zich in
Madrileense universitaire instel
lingen ook al twee verdachte
branden voor, één in de biblio
theek van de universiteit, de an
dere ln de medische faculteit.
deelte aan uit een brief van 8 mei
van president Ho Tsji Minh van
Noord-Vietnam aan de voorzitter
van het presidium van het centrale
comité van het nationale bevrij
dingsfront: „Ons volk heeft de
vrede uitermate lief, maar er kan
slechts werkelijke vrede zijn, wan
neer onafhankelijkheid en vrijheid
zijn verzekerd. De vrede zal er zijn,
zodra de Amerikaanse imperialis
ten een eind hebben gemaakt aan
hun agressie-oorlog in Vietnam, al
hun troepen hebben gerepatrieerd
en het Vietnamese volk zelf laten
beslissen over hun eigen toe
komst."
Een heidebrand in de Huybergse
baan bij Bergen op Zoom is zon
dagmiddag gevaarlijk dicht in de
nabijheid van de brandstofopslag
plaatsen van de vliegbasis Woens-
drecht gekomen.
Zondagmiddag omstreeks half
twee werd de brandweer van Ber
gen op Zoom gealarmeerd voör
een grote bos- en heidebrand. Zij
rukte uit met groot materieel en
werd bijgestaan door de brand
weer van de basis en honderden
wandelaars. Op nog geen honderd
meter van de brandstoftanks van
de basis kon het vuur tot staan
worden gebracht.
Ongeveer vijftig ha heide en
dennengrond zijn verbrand. Om
streeks half drie kon met de na
blussing worden begonnen.
De oorzaak van de brand is on
bekend.
Zaterdagmiddag zijn in Utrecht
de 49-jarige sloper G. van S. en
de 39-jarige A. J. van de W., bei
den uit Enschede, aangehouden.
Van de W. bleek in het bezit te
zijn van vakantiebonnen die een
gezamenlijke waarde van 50.000
gulden vertegenwoordigen. De
vakantiebonnen zijn van diefstal
afkomstig. Het tweetal werd en
kele uren na de arrestatie in
de Utrechtse Merelstraat en
Adelaarstraat op transport ge
steld naar Enschede om daar te
worden verhoord. In Enschede
zijn de mannen in verzekerde be
waring gesteld. Zij hebben geen
bekentenis afgelegd.
