Biafra bevrijdt zichzelf
„Als ik een goede tekening
heb kan ik elk schip bouwen"
Niet van Europese maar van
Afrikaanse overheersing
Verolme: „Dorchester club staat open
voor nieuwe werven"
Priesters accepteren niet langer
binding priesterschap celibaat
Modelbootbouwer G. Venmx te Hulst:
Vrijdag 26 april 1968
t>E VRIJE ZEEUW
Pagina 3
Ambtenaren
verbaasd
40.000 gulden
voor Kamerleden
Vangrails op de
Moerdijkbrug
Brand in
zelfbedieningszaak
te Venlo
Saigon verwacht
nieuwe
vietcong-acties
De autoweg
Luik-Brussel
KETTINGBOTSINGEN
IN DE MIST
Voor meer dan een
ton aan sieraden
gestolen
40-jarige man
op overweg gedood
Humanitaire hulp
voor zwaar
getroffen echtpaar
Haagse jongens
stalen langspeel
platen en boeken
Radiografisch
Geld
Tien maanden al duurt de bur
geroorlog in Nigeria en de com
munique's zijn van het gebruike
lijke type. Als men de regering
in Lagos mag geloven, zijn de re
bellen van Biafra zo goed als
verslagen en volgens de Biafra-
nen hebben ze wel een aantal
slagen verloren, maar er ook een
aantal gewonnen en heeft de
strijd hen tot dusver niet gedeerd
maar de regering wel.
Daar valt niet veel uit wijs te
worden. Maar dat Biafra na tien
maanden strijd nog wel degelijk
bestaat, mag men uitleggen als
een bewijs dat kolonel Ojoekwoe
er aardig in slaagt op de been te
blijven. Dat is ook niet zo ver
wonderlijk aan één kant: zijn ge
bied omvat dat van de Ibo's, de
ondernemendste stam van het
land en wellicht de hele Afri
kaanse westkust met veel han
delsgeest en een traditioneel be
sef van het belang van goed on
derwijs.
Niettegenstaande de Britten
de regering van generaal Gowon
in Lagos steunen ze moeten
ook wel, want dat is tenslotte de
regering is deze er niet in ge
slaagd zijn materieel overwicht
en zijn overmacht om te zetten in
een zege.
Hij heeft ook al enige sugges
ties gedaan over onderhandelin
gen met de voorwaarde, dat Bia
fra zijn onafhankelijkheid weer
herroept en deel wil uitmaken
van een federatie Nigeria, waar
in de belangen en de veiligheid
van de Ibo's beter worden ge
garandeerd dan voorheen het ge
val was.
RASSENHAAT EN AFGUNST
De Ibo's, die uit heel Nigeria
naar hun stamland zijn gevlucht,
nadat uit een mengsel van reli
gieuze en rassenhaat plus wat af
gunst op hun welvaart slacht
partijen waren uitgebroken, ge
loven niet in zoiets.
Zij achten hun veiligheid beter
gegarandeerd door een eigen
staat. De tamelijk zoete broodjes
die Gowon bakt, verklaren ze
ook door het feit dat de indus
triële en minerale rijkdommen
van Nigeria voor het grootste
deel in Biafra liggen en hij die
graag terug wil hebben ter spek
king van de staatskas.
Het bitterste was voor Biafra
het gevoel van isolement: de
Britten lieten hen in de steek en
de diverse buitenlandse bedrij
ven (o.a. de Shell-raffinaderij)
die toch al niet veel konden wer
ken door de blokkade, huiveren
De bjj het N.V.V. aangesloten
algemene bond van ambtenaren
is er verbaasd over, dat bij het
voorstel, de schadeloosstelling
voor de Tweede-Kamerleden per
1 januari 1969 te verhogen van
25.000 tot 40.000 gulden, de alge
mene economische situatie, de
betalingsbalans en de hoge pen
sioenlasten die er straks uit
voortvloeien, nergens ter sprake
komen.
Al die zorgen, die breed wor
den uitgemeten als het gaat om
de positie van de bouwvakarbei
ders, de ambtenaren of andere
werknemers, spelen blijkbaar
geen enkele rol als het gaat om
de positie van Tweede-Kamer
leden, aldus de A.B.V.A. in zijn
blad „De Ambtenaar".
Het argument, dat het in dit
geval maar om 150 mensen gaat,
vindt de A.B.V.A. een „dooddoe
ner". Redelijk is, dat dezelfde
maatstaven worden aangelegd
voor alle mensen, aldus de bond.
Ter weerszijden van de rijbaan
jp de Moerdijkbrug zullen vang
rails worden aangebracht, aldus
aeeft de minister van verkeer en
waterstaat, drs. J. A. Bakker,
meegedeeld in antwoord op vra
gen van het Eerste-Kamerlid E.
Meester (p.v.d.a.) over het onge
luk met een busje op 26 maart.
Het risico dat de geringe breed
te van de vier rijstroken mee
brengt, is niet zodanig dat een
algeheel inhaalverbod moet wor
den afgekondigd. Verlaging van
de maximumsnelheid van 70 tot
50 km zal nauwelijks positief ef-
fekt hebben. Uit het feit dat bij
het ontbreken van waarneem
bare politiecontrole 60 pet van
de voertuigen de maximumsnel
heid van 70 km overschrijdt,
blijkt dat deze beperking de be
stuurders al niet voldoende aan
spreekt. Reeds thans is een in
haalverbod voor vrachtauto's van
kracht.
Onderzocht wordt welke maat
regelen kunnen worden genomen
om het gedrag van autobestuur
ders zodanig te beïnvloeden, dat
een zo groot mogelijke gelijkma
tigheid in de verkeersafwikke
ling zal optreden, aldus minister
Bakker.
ervoor hun geld aan de regering
van Ojoekwoe af te dragen met
het risico dat ze het aan de stok
krijgen met de officiële overheid
van generaal Gowon.
Aan dat isolement komt nu een
eind. Tanzania heeft Biafra offi
cieel erkend; invloedrijke man
nen als president Houphouet-
Boigny van Ivoorkust en zijn col
lega Leopold Senghor van Sene
gal doen dat onofficieel. Dat
heeft niet alleen een psycholo
gisch effekt, het zal ook bevoor
radingsroutes door de lucht ope
nen.
GEHEEL NIEUW ELEMENT
Voor de Afrikaanse eenheid is
het wel een slag: de landen van
Afrika gaan nu onder elkaar ru
zie maken over de vraag, of men
zich nu moet houden aan de wil
lekeurige grenzen, die door de
koloniale machten indertijd zijn
getrokken. Een precair punt,
want er zijn nogal een paar lan
den die menen, dat delen van hun
buurlanden qua stamverwant
schap e.d. eigenlijk bij hen horen.
De jongste ontwikkeling is dat
Biafra zich sterker voelt. Tegen
over de regering in Lagos, die
zeker de eis van herroeping dei-
onafhankelijkheid zal moeten
laten vallen, wil ze een gesprek
voeren. En ook tegenover het
buitenlandse bedrijfsleven dat
nog steeds de kat uit de boom
kijkt. Die staan voor de keus nog
deze maand het werk te hervat
ten en hun belastingen te be
talen of andersSommige
bedrijven hebben die belastingen
al voldaan zowel in Biafra als in
Nigeria om risico's van nationa
lisatie te vermijden. Dat heeft
ook de kaspositie van Biafra ver
sterkt en daarmee de onderhan
delingspositie.
Biafra kan zo wel eens het eer
ste Afrikaanse land worden dat
zichzelf vrijmaakt, niet van een
Europese, maar van een Afri
kaanse overheersing. Een geheel
nieuw element in de Afrikaanse
politiek.
Omstreeks kwart over elf don
derdagmorgen is brand uitgebro
ken in de zelfbedieningszaak „De
Kijkgrijp" aan de Vleesstraat te
Venlo. De brandweer rukte uit
met groot materieel en had om
streeks één uur het vuur zo ver
bedwongen, dat er geen vrees
voor uitbreiding meer bestond.
De brand ontstond door onbe
kende oorzaak op de tweede
etage en breidde zich snel uit
over de gehele verdieping, waar
onder meer grote hoeveelheden
textiel waren opgeslagen. Ver
volgens sloeg het vuur over naai
de derde etage, waar zich voor
raden levensmiddelen bevonden.
De brandweren uit Venlo en
Blerick bestreden het vuur, dat
in het dichtbebouwde stadscen
trum ernstige vormen dreigde
aan te nemen.
De brand werd ontdekt door
een verkoopster, die alarm sloeg.
Het uit circa 25 man bestaande
personeel en de klanten konden
tijdig de zaak verlaten.
De bovenverdiepingen zijn vol
ledig uitgebrand. De daaronder
liggende winkelruimte liep be
langrijke waterschade op. Nadat
het vuur was bedwongen, heeft
de Venlose brandweer nog ge
ruime tijd werk gehad met na
blussen. Naar schatting bedraagt
de schade een half miljoen gul
den.
De Zuidvietnamese politie
heeft donderdag in een commu
niqué gewaarschuwd voor nieu
we akties van de vietcong in Sai
gon. Zij riep de bevolking op,
alle verdachte personen aan te
geven en geen samenscholingen
te vormen. Volgens hardnekkige
geruchten zou de vietcong de dag
waarop 14 jaar geleden Dien Bien
Phoe werd ingenomen op 7
mei weer een offensief begin
nen. Aanvankelijk verwachtte
men dat de opstandelingen op 1
mei zouden toeslaan.
Volgens het politiecommuniqué
heeft men de laatste dagen ver
scheidene wapenopslagplaatsen
in de Zuidvietnamese hoofdstad
ontdekt.
De intergemeentelijke maat
schappij voor de aanleg van de
autobaan Luik heeft donderdag
middag voor het eerst vergaderd
te Luik. Voorzitter gouverneur
Clerdent van Luik verklaarde dat
de autoweg van deze stad naar
Brussel in 1972 helemaal klaar
zal zijn en voor het verkeer kan
worden vrijgegeven.
De samenwerking van scheeps
werven in de Dorchester Club tot
stand gekomen tussen Verolme in
Nederland, Cammell Laird en co
in Engeland en A.G. Weser in
Duitsland, staat open voor werven
van andere landen als Frankrijk,
Italië, Skandinavische landen of
zelfs Japan, zo heeft scheepsbou
wer C. Verolme verklaard in zijn
personeelsorgaan „Verolme-
Nieuws". Het is, zo zei hij, nog
niet de bedoeling dat uit één land
meer dan één werf tot de samen
werking toetreedt. Dit kan als de
fundamentele grondslagen ontwik
keld zijn, wel gebeuren.
De dichte mist heeft donderdag
morgen op de rijkswegen rond
Ridderkerk drie kettingbotsingen
veroorzaakt, waarbij dertig auto's
waren betrokken. De reeks onge
lukken op de rijksweg Moerdijk
Rotterdam heeft slechts één
gewonde geëist, de 58-jarige
schilder G. C. uit Ammerzoden,
die met een schouderfractuur
naar een ziekenhuis werd over
gebracht.
De botsingen richtten een ge
weldige ravage aan; 6 personen
wagens werden totaal verneild.
Tien andere zijn beschadigd.
De eerste botsing ontstond op
de weg van Moerdijk naar Rot
terdam, doordat een pony over
stak. Een automobilist merkte het
dier te laat en reed het aan. Het
gevolg was dat zes personenauto's
door de opstopping op elkaar bot
sten. In de staart van de file bot
sten nog eens vijftien wagens op
elkaar.
De stremming op de rijksweg
MoerdijkRotterdam veroor
zaakte een kettingbotsing op de
rijksweg van Gorinchem naar
Ridderkerk. Daar ontstond een
file, daar men de weg naar Rot
terdam niet kon oprijden. Een
vrachtwagen reed uit de file
plotseling naar links. Zes auto's
reden door deze manoeuvre op el
kaar. De politie is drie uur bezig
geweest de verkeers-chaos te ont
warren.
De heer Verolme meent dat de
Dorchester Club een voorbeeld
kan zijn voor internationale en
nationale samenwerking. De sa
menwerking betreft: een gemeen
schappelijke inkoopnolitiek, uitwis
seling van produktie-technieken,
betere scheepsontwerpen, uitwis
seling van marktinformaties. Ge
zien de resultaten tot dusver, o.m.
de opdracht voor zes tankers van
225.000 ton ter waarde van ruim
400 miljoen, meent de heer Ver
olme dat er reële mogelijkheden te
over zijn voor een steeds verder
gaande commerciële en technische
samenwerking.
BOEDAPEST: In de dierentuin
van de Hongaarse hoofdstad leeft
„Tsui", een zwarte panter-welp-
je, dat door zijn moeder (zoals
gewoonlijk in gevangenschap)
verstoten is. Een schapendoes,
„Tsuli", heeft zich echter ont
fermd over het welpje en de hei
de dieren hebben zich spoedig
aan elkaar gehecht.
Bij een inbraak in de juwe
lierszaak van J. J. F. Schreuder
aan de Oude Langendijk in Delft
is woensdagnacht voor ruim
100.000 gulden aan sieraden ge
stolen. De inbraak werd gisteren
eerst in de loop van de morgen
ontdekt.
Het is dë vierde keer binnen
twee jaar dat daar wordt inge
broken.
Over twee dagen zal het eerst
mogelijk zijn een juist beeld te
hebben van hetgeen wordt ver
mist. De daders hebben geen wil
lekeurige sieraden meegenomen,
maar in hoofdzaak gouden hor
loges en oude sieraden met saf
fieren. Vele tableaus, die in kas
ten zijn opgeborgen, waren leeg.
Gebleken is dat de inbrekers
zich toegang tot het pand hebben
verschaft via een klein raam op
de zolder, waarvan zelfs de ju
welier het bestaan niet kende.
Via dit raam en een woonetage
zijn ze de winkel binnengedron
gen. Waarschijnlijk hebben de
daders zich eerst vergist in het
pand, want ze zijn ook binnen ge
weest in een naast de juwelen-
zaak gelegen winkel in baby
artikelen, waar de kassa werd
leeggehaald. In deze zaak wordt
een bedrag van 400 gulden ver
mist.
De alarminstallatie van de
zaak heeft, doordat men gebruik
maakte van het zolderraam, niet
gewerkt.
Op de onbewaakte overweg
nabij Oerlo is in de nacht van
woensdag op donderdag de 40-
jarige heer H. Baeten uit Oerlo
door een goederentrein over
reden. Hij was op slag dood. De
heer Baeten, die gehuwd was en
vader van één kind, kwam met
zijn bromfiets van zijn werk en
heeft de aankomende trein niet
opgemerkt.
De overweg was juist voorzien
van een knipperlichtinstallatie,
die op 2 mei in werking zal wor
den gesteld.
Het jonge echtpaar Flinsen-
bergMunsters uit IJsselsteyn
(gem. Venraij), dat enkele weken
geleden tijdens zijn eerste huwe
lijksnacht woning en inboedel
door brand verloor, is uit de zorg.
Ze hadden meubelen en huisraad
wel verzekerd, maar bij de tele
fonische opgave hierover was
vergeten te vermelden, dat ze in
een houten in plaats van een
stenen woning waren onderge
bracht. De verzekering weigerde
aanvankelijk uit te betalen, maar
gisteren kreeg het echtpaar te
horen, dat het complete schade
bedrag van 15.000 alsnog zal
worden uitbetaald „op humani
taire gronden en zonder erken
ning van rechten".
Ook de gemeente Venraij heeft
het gedupeerde paar onverwacht
met een nieuwe woning kunnen
helpen, toen de aangewezen ge
gadigde naar elders vertrok.
Over twee weken hoopt nu het
paar alle misère achter de rug te
hebben.
De Haagse politie heeft twee
jongens ingesloten, die inmiddels
hebben bekend circa 600 klas
sieke langspeelplaten te hebben
ontvreemd en voorts circa 350
kostbare boeken (over kunst
e.d.) te hebben gestolen uit di
verse Haagse boekhandels. Da
voorraad lag verdeeld over bei
de kamers van de jongens opge
slagen. Het motief is volgens de
politie „hebzucht" geweest want
voorzover bekend hebben zij ge
durende het jaar dat hun aktivi-
teiten hebben geduurd, geen boek
of plaat verkocht.
Van de jongens, de I9-jarige
filmoperateur P. D. H. en de even
oude magazijnbediende R. V.,
was de eerste al eens eerder met
de politie in aanraking geweest.
De zaak kwam aan het rollen,
toen de boekhandelaren elkaar
gingen inlichten over hun ver
missingen en een van hen een
verdacht persoon bij de politie
kon omschrijven.
(Van een onzer verslaggevers)
HULST „Een dubbeldeksveerboot bouwen? Daar heb ik wel
eens aan gedacht, maar het is niet mogelijk een model te maken, om
dat ife domweg niet kan beschikken over de nodige tekeningen. Hier
in Nederland geven de werven hun tekeningen niet gemakkelijk tüt
handen. Toch heb ik de Zwarte Zee gebouwd. Het is gek. Misschien
was dit wel toegestaan. Van andere boten kan ik geen tekeningen
te pakken krijgen. Dat is jammer, want als ik maar een goede teke
ning heb, kan ik elk schip bouwen."
De Zwarte Zee van de heer G.
Vennix in Hulst oedekt het hele op
pervlak van de salontafel in de huis
kamer. Zijn vrouw „zwabbert" het
dek even, want een laag stof heeft
het schip tijdens zijn lange verblijf
op een van de slaapkamers, bedekt.
Het model is ongeveer twee meter
lang en volledig op schaal gebouwd.
„Ik bouw trouwens alle schepen op
schaal. Dat is eenvoudigei al
klinkt het misschien gek dan zo
voor de vuist weg iets maken, wat
op een schip lijkt". De Hulstenaar
die deze hobby reeds een achttal ja
ren intensief bedrijft, heeft in totaal
al zo'n twintig schepen groot en
klein gebouwd in zijn werkplaats
je achter het huis, dat vroeger dienst
deed als volière. „Hc heb dit werk
ook al in mijn jeugd gedaan", zegt
hij, „maar op een gegeven moment
tield ik ermee op. Een jaar of twin-
ig heb ik er niet meer naar omge
keken. Ik ben nu een twee jaar met
ensioen en kom gewoon tijd tekort
is het liefste wat ik doe. Daar
naast schilder fk nog*. Onder de
prachtige collectie, die in de loop
der jaren in huize Vennix is ontstaan
zien we behalve de Zwarte Zee, de
Oranje. Dit schip bouwde hij in 1934.
Verder de sleepboot Amerika, de
Mayflower, Le Shébec (een oorlogs
schip uit de achttiende eeuw) eu het
atoomschip Savanah.
Savanah", vertelt de heer Ven
nix, „1 het eerste schip, dat ik heb
uitgerust met radiografisch bestuur
bare apparatuur. Ik heb er wel eens
een demonstratie voor de jeugd mee
gehouden. De Zwarte Zee heeft eens
op een tentoonstelling in Terneuzen
gestaan".
De schepen zijn niet alleen volle
dig op schaal nagebootst, maar en
dat is toch wel een bijzonderheid bij
deze modelbouwer de onderdelen
worden volledig door de heer Ven-
Modelbootbouwer G. Vennix in Hulst bezig met een reparatie aan de
twee meter lange zeesleper Zwarte Zee, die hij volledig op schaal nabouwde.
Alle onderdelen vervaardigde hij zelf. Zelfs ballpoints en ballpointstiften
zijn er in verwerkt.
nix zelf vervaardigd. Hij heeft daar
voor een uitgebreid arsenaal gereed-
schappm. Op een kleine draaibank
kan hij zelfs de piepkleine koperen
kanonnen van de oude oorlogssche
pen namaken. „Alleen de zeilen van
de schepen worden door mijn vrouw
gemaakt. Die doet dat graag en helpt
me geweldig goed mee". De teke
ningen, die in ons land zo moeilijk te
verkrijgen zijn, kan hij des te gemak
kelijker, zij het dan tegen een hoge
prijs, bemachtigen in Parijs bij de
Association des amis des Musées
de la Marine. De beschrijvingen zijn
uiteraard in het Frans gesteld.
„Maar", zegt hij „mijn zoon is missio
naris. Hij spreekt goed Frans en
zoekt dat allemaal voor me uit".
De heer Vennix is zijn hobby begon
nen met het bouwen van vliegtuig
modellen.
„De meeste", zegt hij, „vielen bij
het uitproberen kapot Dat is geen
aardigheid meer. Het model ben je
kwijt en bovendien je geld, want er
kruipen zoetjesaan heel wat centjes
in. De schepen hebben voorin een
luchtzak. Als die zinken, blijft altijd
nog wel een deel van de voorsteven
boven water hangen. Je kunt natuur
lijk altijd een ongelukje hebben. Ik
heb een grote zeilboot gebouwd, die
ook radiografisch bestuurbaar is. Ik
heb het wel eens gehad dat plotse
ling de mast het begaf. Mijn zoon
moest het water in om de boot te
redden". Het ligt eigenlijk voor de
hand, dat een Zeeuwsch-Vlaming
ook ais modelbouwer wel eens denkt
aan een veerboot. De heer Vennix
lacht. „Ik zei het al", zegt hij. „Zon
der tekening begin ik niets. Eerlijk
gezegd is een veerboot, ook al is het
een dubbeldeks, voor een modelbou
wer niet zo'n aantrekkelijk object
Voor een tentoonstelling is dat wel
aardig. Er zit niet zo veel franje
aan. Dat maakt het juist interessant"
Momenteel zoekt hij ijverig naar
een model van een oud koopvaardij
schip, dat in het verre verleden op
Hulst voer. Intussen is hij bezig
met het vervaardigen van een race
bootje, dat voortgedreven wordt door
een elektromotor. „Ik kan het wel
met een benzinemotortje doen",
zegt hij, „maar ik wil met een elek
tromotor hetzelfde re-iu'taat berei
ken". Stapels tekeningen puilen uit
zijn werkkast. Het lijkt op een mini-
werf. „Mijn werkplaats is eigenlijk
te klein geworden", vindt hij. „Ik
denk erover om iets groters te bon
wen".
Het huis is te klein geworden om
alle ïodellen een waardig plaatsje
te kunnen geven. „Daarom krijgen
mijn kinderen, als ze het ouderlijk
huis verlaten", zegt hij, „een boot
als aandenken mee".
Eenentwintig priesters uit het
bisdom Roermond hebben een
brief aan de bisschop gestuurd,
waarin zij verklaarden de ver
plichte binding van priesterschap
en celibaat niet meer te kunnen
accepteren. In hun schrijven vra
gen zij de bisschop een officiële
inzet voor een losmaken van het
celibaat van het priesterschap.
„Al enkele jaren is duidelijk
gebleken, dat het celibaat niet
meer kan worden geaccepteerd.
De maatregelen die tot nu toe
door u zijn ondernomen, maken
op ons de indruk, dat uw be
leid stoelt op een visie die niet
de onze is", aldus de briefschrij
vers.
De 21 priesters, die werden
gewijd in 1961, 1962 en 1963, zijn
van mening dat, gezien de hui
dige visie op huwelijk en pries
terambt, hun keuze van toen
niet meer als een beslissing met
altijd geldende en dwingende
consequenties mag worden ge
zien. „Op grond hiervan stellen
wij dat ons al of niet celibatair
leven in de toekomst niet meer
gefundeerd zal zijn op onze in
het verleden gedane belofte,
maar op onze persoonlijke
levenssituatie. Uw standpunt en
handelwijze in dezen zal ons
derhalve niet weerhouden ons
eigen geweten metterdaad te
volgen. Wij verwachten dan ook
van u, dat u als bisschop offi
cieel uitspreekt dat het onchris
telijk en discriminerend is pries
ters te veroordelen wegens hun
al of niet gehuwd zijn, dit zowel
wat hun goede naam betreft als
ten aanzien van het uitoefenen
van een functie op de door hen
gewenste plaatsen."
