Ir. Bosma over het
loonpolitieke
systeem
BEURS l* VERZICHT
O Dupü-kaairt
Terugkeer van Morgan de Magiër
Verlangens landarbeiders liggen
onder gemiddelde loonkostenstijging
van 7,9 procent
Nieuwe
achterstand
Verantwoordelijk
heden
Onderhandelingen
per provincie
Twee vissers
overboord geslagen
TWEE DODEN BIJ
VERKEERSONGEVAL
DODELIJK ONGEVAL
STANK BESPAART
AUTOMOBILIST
BEKEURING
AMERIKAANS
DISCONTO
VERHOOGD
aanu,
Mijnh. H. Stil
uit Voorthuizen
Oude
brandweerman
schiet familieleden
dood
99,9% geen
regel meer
Pagina4DE VRIJE ZEEUW Zaterdag eu apriï 1565
Tot vorige week was er voor
925.000 Nederlandse werknemers
een loonsverhoging van gemid
deld 5,8 procent overeengeko
men, alsmede een arbeidstijdver
korting die een gemiddelde kos
tenstijging van 2,1 procent tot
gevolg heeft, in totaal komt dit
dus neer op een gemiddelde loon
kostenstijging van 7,9 orocent.
Naar aanleiding van deze cij
fers sprak de secretaris van de
vakgroep landbouw van de alge
mene Nederlandse agrarische be-
drijfsbond, de heer P. Schippers,
vrijdagmorgen op de voorjaars
vergadering van de vakgroep in
Utrecht de hoop uit, dat de loon
kostenstijging voor de betrokken
925.000 werknemers voor de mi
nister geen aanleiding zal zijn
om nu voor de bedrijfstakken
waarin nog geen c.a.o.'s zijn af
gesloten, een bepaalde „loon
stop" af te kondigen.
Ten aanzien van de onderhan
delingen in de akker- en weide-
bouw en de veehouderij zei hü,
dat de werknemersbonden met
hun voorstellen die neerkwa
men op een loonkostenstijging
van ongeveer vijf procent
De werkgevers die nog aan de
onderhandelingstafel zitten of ko
men te zitten kunnen ertoe bijdra
gen een algemene loonmaatregel
van de regering te voorkomen
door een juiste afweging van alle
factoren die In het spel zijn, waar
hij de economische zeker niet op
de achtergrond mogen blijven.
Dit schrijft ir. J. Bosma, alge
meen voorzitter van het Verbond
van Nederlandse Ondernemingen,
in het VNO-blad „De Nederlandse
Onderneming" dat deze week ver
scheen. „In 't algemeen vind ik
en dat geldt zeker voor de toe
komst dat onze belangen door
zulk een gedragslijn beter gediend
worden dan dat wij door een be
leid op kort zich onszelf op iets
langere termijn voor aanzienlijk
grotere problemen stellen", aldus
ir. Bosma.
Naar aanleiding van de medede
ling van minister Roolvink aan de
tweede kamer dat het middel van
onverbindendverklaring niet aan
de lopende band kan worden ge
hanteerd en dat hij verdere maat
regelen overweegt, mocht de loon
kostenontwikkeling de tendens
van de afgelopen drie maanden
blijven vertonen, verklaart ir. Bos
ma dat hij een algemene loonmaat
regel in dit stadium zou betreuren.
Dit niet alleen omdat hiermee de
vrijere loonpolitiek ernstig geweld
zou worden aangedaan, maar voor
al ook omdat hierdoor kunstmati
ge verschillen in loonniveau zou
den ontstaan tussen de werkne
mers die onder de reeds in werking
getreden c.a.o.'s vallen en degenen
voor wie de algemene loonmaat
regel zou gelden. Deze verschillen
kunnen gemakkelijk tot spannin
gen leiden.
Het ingrijpen van de regering in
de collectieve arbeidsovereenkomst
voor de bouwnijverheid hoe
men daar verder ook over mag
denken paste volgens ir. Bos
ma in het nieuwe svsteem van
vrijere loonvorming. Werkgevers
en werknemers in de Stichting
van de Arbeid waren het er des
tijds over eens, dat de regering op
grond van haar eigen verantwoor
delijkheid voor de algemene econo
mische gang van zaken de moge
lijkheid moest hebben een contract
onverbindend te verklaren. De in
de stichting samenwerkende cen
trale organisaties van werknemers
en werkgevers hebben in het hui
dige svsteem niet de taak zich pu
bliekelijk uit te spreken over col
lectieve contracten; hetgeen niet
betekent dat de loonontwikkeling
hen onverschillig zou laten. Zij
hebben in het elfde halfjaarlijkse
rapport van de Sociaal-Economi
sche Raad een zekere medeverant
woordelijkheid aanvaard. De me
thode om deze uit te oefenen is in
dit stadium het overleg in eigen
kring; niet voor het maken van
stringente afspraken, waardoor er
van de vrijere loonpolitiek weinig
terecht zou komen, maar wel om
gezamenlijk de gang van zaken op
de voet te volgen en zo nodig met
elkaar te overleggen hoe een on
gewenste ontwikkeling kan wor
den vermeden. Dit informatie-over
leg heeft aan werkgeverszijde eni
ge malen plaatsgevonden en heeft
er wellicht toe bijgedragen te gro
te uitschieters in zo niet alle, dan
toch de meeste gevallen te voor
komen, aldus ir. Bosma in „De
Nederlandse Onderneming".
vergeleken bij het gemiddelde
van 7,9 procent erg bescheiden
zijn geweest. Realisering ervan
zou eigenlijk hebben betekend,
dat de landarbeiders een nieu
we achterstand van zo'n drie
procent opliepen, terwijl ze vo
rig jaar met twee procent van
de bestaande achterstand heb
ben ingehaald. Zoals bekend zijn
de onderhandelingen over een
mantelcontract voor de land
bouw desondanks afgesprongen
op de weigering van de werk
gevers verder te gaan dan een
loonkostenstijging van vier pro
cent. „Wij hadden van de werk
gevers meer begrip en medewer
king verwacht", aldus de heer
Schippers.
Hij uitte kritiek op de coördi
natie tussen de drie centrale
landbouworganisaties. Men ver
trouwt elkaar blijkbaar niet
meer, aldus de heer Schippers,
de vertegenwoordigers van de
drie c.l.o.'s in de hoofdafdeling
sociale zaken varfhet landbouw
schap hebben door een onvol
doende mandaat van de leden
vrijwel geen onderhandelings
bevoegdheid.
Nu het overleg op landelijk ni
veau is mislukt, worden de on
derhandelingen per provincie
voortgezet. De ervaring is tot nu
toe, dat de werkgevers over het
algemeen persisteren bij een
uurloonverhoging (inclusief de
verbetering van secundaire ar
beidsvoorwaarden) van 12,5 ct,
terwijl de A.N.A.B. met zijn bei
de zusterorganisaties heeft afge
sproken, in geen geval genoegen
te zullen nemen met een verho
ging van minder dan 15 cent of
bij een werktijdverkorting
met dertien uur per jaar van
16 cent. Tot dusver blijkt alleen
de christelijke boeren- en tuin-
dersbond in bepaalde provincies
(Gelderland, Overijssel, Zee
land) geneigd om over deze eis
te praten, maar het is niet zeker
dat op dit niveau ook contracten
zullen worden afgesloten.
Van het vissersvaartuig Anna
Klazina, eigendom van de firma
B. J. van der Knaap en Zoon in
Den Burg (Texel), worden twee
vissers vermist. Donderdagavond
laat meldde de schipper dat twee
man overboord waren geslagen.
Een van de slachtoffers is de zoon
van de eigenaar. Vrijdagmorgen
vroeg om ongeveer half vijf is
de Anna Klazina in de thuisha
ven aangekomen. De schipper
kon geen verklaring voor het on
geval geven. Het weer was prach
tig. Kort tevoren had de schipper
nog met de twee mensen gespro
ken. Twee reddingboten en een
vliegtuig van de kon. marine heb
ben donderdagavond laat ver
geefs naar de vermisten gezocht.
De slachtoffers zijn de 20-
jarige gehuwde B. J. van der
Knaap uit Den Burg (zoon van
de reder) en de 16-jarige A.
Schagen uit Oudeschild.
De stoffelijke overschotten zijn
tot op heden nog niet gevonden.
Tijdens het ongeluk bevond de
schipper, de heer J. Betsema, zich
in de stuurhut. Vermoed wordt
dat een van de slachtoffers te
water is geraakt en dat de ander
getracht heeft hem te redden.
Bij een verkeersongeluk op de
kruising Westelijke rondweg
Vlaamseweg in Haarlem zijn gis
termiddag twee vrouwen om het
leven gekomen. De personenauto,
waarin zij met nog twee anderen
zaten, werd bij het oversteken van
de rondweg, die een voorrangsweg
is, aangereden door een vracht
wagen.
Vrijdagmorgen omstreeks acht
uur is op de Purmerenderweg
nabij de Rijperweg een perso
nenwagen geslipt en daarna
frontaal in botsing gekomen met
een aan de linkerkant van de
weg staande boom. De bestuur
der, de 21-jarige R. Dikstaal uit
Hoorn, was op slag dood. Het
ongeluk is ontstaan toen de jon
ge chauffeur met hoge snelheid
een voor hem rijdende vracht
wagen wilde passeren.
HILVERSUM: Jacco van Renesse,
Ria Valk en Henk Molenberg na
een taartengevecht in het pro
gramma „Gonnie en Gijs", ofte
wel de wonderlijke lotgevallen
van Ria Valk, gebaseerd op de
avonturen van Bonnie en Clyde.
Uitzending maandagavond 22
april door de KRO-t.v. via Neder
land I.
Een Australische automobilist
is op ongewone wijze door een
politierechter vrijgesproken. Hij
gaf toe harder te hebben gere
den dan de maximumsnelheid
van 56 km per uur, maar voeg
de er aan toe: „Ik zat ruim een
kilometer lang achter een vuil
niswagen en de stank was ver
schrikkelijk". De politierechter
kon met hem meevoelen en hij
werd vrijgesproken.
LONDEN:
Melina Mercouri kreeg al dade
lijk een bord met een leuze aan
geboden na haar aankomst op de
luchthaven. Zondag zal zij zingen
tijdens 'n demonstratieve bijeen
komst voor een „Vrij Grieken
land" op Trafalgar Square.
Het Amerikaanse bankdiscon-
to is donderdag van vijf tot vijf
en een half procent verhoogd.
De „Federal Reserve Board"
heeft bekendgemaakt dat de dis
contoverhoging geldt voor de
drie van de regionale banken
van het Amerikaanse „Federal
Reserve System". De verhoging
ging vrijdag in.
De maatregel is volgens de
Federal Reserve Board bedoeld
om de toenemende inflatoire
druk te verminderen en de po
sitie van de dollar te versterken,
zowel in de Verenigde Staten
als in het buitenland.
Het Amerikaanse disconto is
thans voor de derde maal ver
hoogd sedert de devaluatie van
het pond sterling, op 18 novem
ber van het vorige jaar. die een
enorme vraag naar goud en spe
culatie tegen de dollar deed ont
staan. Op 20 november werd het
disconto tot vier en een half
procent verhoogd. Het had se
dert 7 april 1967 vier procent
bedragen. Op 15 maart, de dag
waarop de Londense goudmarkt
werd gesloten in verband met
het besluit van de centrale ban
ken der goudDoollanden de
goudmarkt te splitsen, werd het
tot vijf procent verhoogd.
COOP. VRUCHTENVEILING
„ZEEUWSCII-VLAANDEREN"
TERNEUZEN
Veiling van 19 april.
GROENTEN:
Per 100 stuks: Sla I 14-/28,
II ƒ18—ƒ23.
Per bos: Selderij 521 ct; Ra
dijs 2232 ct.
Per doos: Glasaardbeien 1,42
1,63.
Per kg: Witlof All 3865 ct,
B 39—71 ct, BII 31—61 ct, afw.
1538 ct; Spinazie 1552 ct;
Uien 1316 ct; Prei 1538 ct;
Rabarber 6978 ct; Bloemkool
All 60—84 ct B 57—70 ct, Bil
29—45 ct, CII 28—33 ct; Andij
vie 2536 ct.
AARDAPPELEN:
Per 100 kg: Bintjes 4.
Prijswinnaar van f 50,*
in het boeiende Shell Dupli-
kaart spel. Speel mee,
win mee op elk Shell-Station.
Een 73-jarige Amerikaanse
brandweerman heeft gisteren zijn
vrouw (70 jaar), zijn schoonzuster
en een oude vrouw eveneens een
familielid, doodgeschoten en daar
na zichzelf.
Toen zijn vrouw uit wandelen
was met een kind van de buren
kreeg hij ruzie met zijn schoon
zuster en de andere vrouw en
schoot ze neer. Zijn vrouw werd
bij haar thuiskomst ook gedood.
Daarna reed hij naar zijn zuster
vertelde haar van de schietpartij
en schoot zichzelf daarna in de
slaöp. Hij stierf zeven uur later. I
INTERNATIONALS
VRIENDELIJKER
Beursplein 5 heeft vrijdag af
scheid van deze beursweek kun
nen nemen met een vriendelijke
stemming bij de opening voor
alle internationale waarden, Phi
lips steeg op 133,90 een halve
gulden ten opzichte van het voor
gaande siotniveau. Unilever was
70 cent hoger op 127,60. Deze
koerswinst was ook weggelegd
voor het aandeel Kon. Olie op
162,70. AKU deed 80,90 (80,40).
Hoogovens werd op 131,50 (131)
geadviseerd. De handel in de in
ternationale waarden was kalm,
mede in verband met het nade
rende weekeinde.
Zoals men donderdag in Am
sterdam verwachtte, zijn de koer
sen in Wallstreet wederom me
rendeels iets omhoog gegaan.
Daarmede werd de gunstige ten
dentie van de laatste voorgaande
beursdagen op de Newyorkse
beurs verder voortgezet. Van de
Nederlandse fondsen was Kon.
Olie en Unilever er een halve
dollar hoger, Philips onveran
derd doch KLM ruim een dollar
lager.
Het gepubliceerde jaarverslag
van Unilever werd in Amsterdam
gunstig ontvangen. De eerste
maanden van het nieuwe boek
jaar zijn voor het Unilever con
cern gunstig geweest.
Het publiek nam by de ope
ning wat stukken van de inter
nationale waarden uit de markt.
De arbitrage was inactief. Men
gaf er de voorkeur aan af te
wachten hoe Wallstreet zou rea
geren op de donderdag nabeurs
in Wallstreet gepubliceerde Ame
rikaanse discontoverhoging met
een half procent tot 5% procent.
Winstnemingen op kleine
schaal deden de koers van Phi
lips inzakken tot 133,30. Kon.
Olie kwam op 162,50 en AKU op
81.
De scheepvaartsector was me
rendeels iets gemakkelijker met
weinig zaken. Van de cultures
moest HVA iets terrein prijs
geven op 121%. De staatsfond-
senmarkt gaf geen veranderin
gen van betekenis te zien. De
Amerikaanse discontoverhoging
werd in Amsterdam alleen voor
kennisgeving aangenomen. Het
had geen enkele invloed op het
marktbeeld.
Van de lokale waarden werd
Ruhaak hoger geadviseerd. Dit
als gevolg van de dividendverho
ging tot 14 (12) procent.
Gisteren werden voor het eerst
claims Albert Heijn verhandeld.
De prijs werd geadviseerd op 55,
tegen een theoretische waarde
van 53 gerekend naar de koers
van 1300 donderdag voor het
aandeel Albert Heijn.
Gedurende de verdere beurs-
duur bleef de handel in de inter
nationale waarden zeer kalm.
Philips sloot met 132,80 op het
laagste punt van de dag. AKU
verliet de markt op 81,10, Uni-
lever zakte in tot 127,10 terwijl
Kon. Olie 162,50 deed. Hoogovens
verbeterde een gulden.
Vergeleken met de slotkoers
van de vo'rige week waren AKU,
Hoogovens, Unilever en Kon.
Olie deze beursweek wat hoger,
Philips echter moest iets terrein
prijsgeven evenals KLM.
In de eerste periode was Suri
naamse brouwerij vijf punten
hoger niet aan te komen. Chem.
Naarden verbeterde 5 punten.
Gist-Brocades ging 8 en Vette-
winkel 5 punten omlaag. Fokker
daalde wederom, ditmaal met 4
punten. Elsevier was 3 gulden.
Holl. Beton was 4 punten lager
niet af te komen, terwijl de laat-
koers van Int. Gew. Beton 5 pun
ten lager werd gesteld. Van der
Grinten daalde 2,50.
In de eerste periode konden de
partijen niet tot elkander komen
zodat werd volstaan met een
koers van 55 bieden voor de
claims Albert Heijn. Met permis
sie van de dienstdoende commis
saris werd in de tweede periode
toch nog gehandeld en gedaan
56 per claim. Dit komt neer op
een koers van 1335 voor het aan
deel Albert Heijn tegen donder
dag 1300. Billiton-2 gaf in een
tweede periode 'n koerswinst van
een gulden te zien. Hoogenbosch
steeg 5 punten. De winst van
Chem. Naarden ad 6 punten eing
bijna weer geheel verloren. Gist-
Brocades bracht het vei lies van
8 punten op 5 punten. Ruhaak
verbeterde 7 punten als gevolg
van de dividendverhoging;"
41) Zodra Morghan en de
poortwachter veilig opgesloten
zitten in de studeerkamer, spoedt
Aram zich naar de kerker. De
mond van de dikke schildwacht
zakt wijd open als de jonge rid
der plotseling voor hem staat en
laat van schrik zijn lans op de
grond vallen.
«Een... geest... de geest van
ridder Aram,hikt hij vol ont
zetting.
„Ontsluit de deur", gebiedt
Aram, die niet kan nalaten even
te grinniken om het verschrikte
gelaat van de man.
Met trillende hand schuift deze
de grendels open.
„Naar binnen", snauwt Aram,
dreigend met zijn zwaard
zwaaiend.
Jonker Tobias neemt met een
brede zwaai zijn punthoed af
als de angstige schildwacht zijn
cel binnenkomt. „Welaan, komt
ge mij aflossen, goede vriend?"
grinnikt hij spottend. „Voorwaar
een vriendelijk gebaar, ik zal het
niet vergeten."
En met de waardigheid van de
ware edelman wandelt de jon
ker zijn gevangenis uit.
Zodra Aram de celdeur afge
sloten heeft, wendt hij zich tot
de ander. „Kom mee, heer jon
ker, we moeten zo snel mogelijk
naar Barranca, om te voorko
men dat graaf Conrad mijn
burcht met zijn duivelse wapens
tot een ruïne maakt!"
Advieskoersen
buitenlands bankpapier
De advieskoersen voor buiten
lands bankpapier, vandaag gel
dend in Amsterdam, luiden:
Londen
New York
Montreal
Parijs
Brussel
Frankfort
Stockholm
Zürich
Milaan
Kopenhagen
Oslo
Wenen
Lissabon
8.65—8.75
3.59%—3.63%
3.32%—3.37%
73.25—73.75
7.18—7.23
90.50—91.00
69.45—70.45
83.30—83.80
57.25—59.25
48.10—49.10
50.20—51.20
14.00—14.10
12.62%—12.77%
Madrid (gr. coup)
5.10—5.25
Effectenkoersen
avondverkeer
AKU:
(81.10)
Hoogovens:
(132.00)
Kon. Olie:
161.70—162.20
(162.60)
Philips:
132.40—132.80
(133.00)
Unilever:
126.70—127.30
(127.20)
KLM:
(205.00)
De nieuwe voorzitter van de
nationale vergadering in Tsjecho-
Slowakije, Josef Smrkovsky,
heeft gisteren in een vraagge
sprek met het dagblad van da
vakbonden „Prace" verklaard,
dat het in de toekomst waar
schijnlijk niet zo vaak meer voor
zal komen dat de uitslag van een
stemming 99,9 is, zo meldt het
Tsjechoslowaakse persbureau
Ceteka.
Donderdag, tijdens een ge
heime stemming kreeg hij 63
stemmen tegen. Hij zei hierover
dat het goed was en dat de tijd
voorbij is dat een stemming de
echte mening van de stemmer
niet weergeeft. „Als iemand het
niet eens is met iets, waarom zou
hij dat niet mogen zeggen?" zei
hij.
Als voorzitter van de nationale
vergadering ziet Smrkovsky als
zijn belangrijkste taak: het uit
breiden van een nieuwe demo
cratische socialistische maat
schappij. „Wij kunnen niet meer
van iemand anders afkijken. Wjj
moeten onze eigen, Tsjechoslo
waakse weg volgen".
4
