„Na Vietnam" kunnen de
V.S. een economische
inzinking voorkomen
Hanoi heeft geen reden
om zich te haasten
Verlaging belastingn; bestrijding
werkloosheid; versnelling openbare
werken
1,4 miljoen
mensen
zonderwerk
Inflatie en
betalingsbalans
Wantrouwen
in Zuid-Vietnam
Moboetoe eerste president van
Statenunie in centraal-Afrika
Zelfbeschikking
Het wacht op de nieuwe
Amerikaanse president
De Westduitse
Voorschotperceiitage op Indonesische
schadeclaims wordt verhoogd
van vijf tot tien
AP0LL0-
LANGERING
TEN DELE
MISLUKT
HET WEER
gezinnen
in Den Haag
VRIJDAG 5 APRIL 1968
24eJaargang— No. 5175
Kongo tot 1908
privé-bezit
van Leopold II
De opvolger
van Johnson
Waardeloze
voorverkiezing
Drie miljoen méér
Weerbericht
Weer ?rote brand
in Chicago
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Sfcaafë. iS atwawawafc
Directeur-Hoofdredacteur: t. van de Sande
Telefoon: 01150—2073
Gironummer: 38150
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Abonnementsprijs 8,per kwartaal: ner
maand 2,70. Losse nummers lS cent.
DE VRIJE
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. I. van de Sande te Temeuzen
Advertentieprijs per mm 18: et.; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot
10 uur voormiddag.
Bij vermindering van de oor
logvoering in Vietnam kunnen
de Verenigde Staten gemakke
lijk een economische inzinking
voorkomen, indien zij de binnen
landse vraag op het tegenwoor
dige peil handhaven en inflatoi
re druk tegengaan, zo schrijft
de Amerikaanse kamer van koop
handel in haar rapport „Na
Vietnam", dat een commissie ad
hoe in juni 1967 heeft opgesteld
en dat thans is gepubliceerd.
In het rapport, waarvan de pu-
blikatie samenvalt met het ogen
blik waarop het begin van on
derhandelingen tussen Washing
ton en Hanoi zich aftekent, wordt
opgemerkt dat een vermindering
van de militaire uitgaven met
twintig miljard dollar in 1968
Verdeeld over achttien maanden
het Amerikaanse bruto-nationaal
produkt, afgezien van de andere
gevolgen voor inkomsten en
werkgelegenheid, met ongeveer
drie procent verlaagt. De kamer
herinnert aan de „ongelukkige
ervaring met de de-escalatie in
Korea in 1953/'54" en doet de
aanbeveling dat corrigerende
fiscale en monetaire maatrege
len worden genomen om de ver
zwakkende uitwerking van de
.vermindering der militaire uit
gaven tegen te gaan.
Naar schatting zouden 1,4 mil
joen arbeidsplaatsen in de be
wapeningsindustrie, de vliegtuig
en de metaalindustrie verdwij
nen als gevolg van de vermin
dering der militaire bestedin
gen. Volgens het rapport dient
hij een de-escalatie een econo
misch beleid te worden gevoerd,
waarmee de werkgelegenheid op
hoog peil kan worden gehand
haafd en op lange termijn een
voldoende 'economische groei
kan worden bereikt, oodat het
evenwicht op de betalingsbalans
niet wordt bedreigd. Eén derge
lijk beleid-dient te worden aan
gepast aan het tempo van de-
escalatie en aan de economische
situatie.
In het geval van een nlotseling
optredende vermindering van de
oorlogvoering in een bestendig
economisch klimaat verdienen
volgens de kamer van koophan
del de volgende punten aanbe
veling
1. Algemene verlaging van de
belastingen op persoonlijke en
bedrijfsinkomsten bij de eer
ste verminderingen van mi
litaire bestellingen en even
tueel ongedaan maken van
belastingverhogingen voor '68.
2. Verlaging van de disconto van
de Federal Reserve (thans 5
procent) en algemene ver
zachting van de monetaire po
litiek.
3. Verhoging van de overheids-
betalingen, met name van de
werkloosheidsuitkeringen.
4. Versnelling van de uitvoering
van openbare werken, waar
voor reeds toestemming is ge
geven en kredieten beschik
baar zijn gesteld.
Wanneer de overgang op een
welvarende en bloeiende vredes
economie eenmaal tot stand is
gekomen, kunnen de Verenigde
Staten gaan zoeken naar oplos
singen voor him vraagstukken
op lange termijn zo voegt de ka
mer hieraan toe. Zjj legt er de
nadrnk op dat de voornaamste
doelstellingen zijn beëindiging
van de inflatie en herstel van
het evenwicht op de betalings
balans.
Zichtbaar bezorgd heeft de
Zuidvietnamese president Ngoe-
yen Van Thieu donderdag met
de Amerikaanse ambassadeur in
Saigon. Ellsworth Bunker, ge
confereerd over de verklaring
van Noord-Vietnam dat het be
reid is tot het opnemen van con
tact over vredesonderhandelin
gen. Ook andere Zuidvietname
se politici reageerden met een
mengeling van wantrouwen, bit
terheid en hoop op het bericht
uit Hanoi.
Zoals de meeste anti-commu
nisten in Zuid-Vietnam vreest
Cao, dat Noord-Vietnam de Ver
enigde Staten tot concessies zal
dwingen en slechts wil onder
handelen om tijd voor het her
stel van zijn offensieve vermo
gen te winnen en om de Verenig
de Staten in de ogen van de
wereld moreel te kunnen brand
merken, indien bij mislukking
van de onderhandelingen de
bombardementen weer beginnen.
Vele senatoren en ook Zuid
vietnamese krantencommentaren
geven te kennen, dat alles slechts
een „binnenlands politieke ma
noeuvre van Johnson" is, die zijn
De presidenten Moboetoe van
Kongo-Kinsjasa, Tombalbaije van
Tsjaad en Bokassa van de cen
traal-Afrika". Moboetoe is aange
wezen als eerste president van
,de unie, waarvan de zetel zal wor
den gevestigd te Banqui, de
hoofdstad van de centraal-Afri-
kaanse republiek.
Tsjaad zal zorgen voor een
secretaris-generaal van de unie,
die zal worden bijgestaan door
een vertegenwoordiger van Kon
go en één van de centraal-Afri-
kaanse republiek. In het hand
vest staat o.a. dat men een ge
meenschappelijke markt voor het
betrokken gebied zal vormen,
waarop de deelnemende landen
hun beleid ten aanzien van de in
dustrialisatie, de economische
ontwikkeling, het vervoer en de
televerbindingen zullen afstem
men. De drie staten verplichten
zich elkaar militaire bijstand te
verlenen ingeval van een aanval
van buitenaf.
De noordelijkste lid-staat van
de nieuwe unie is de renubliek
Tsjaad, die in augustus 1960 on-
afhankelyijk werd na een van de
vier gebieden te zijn geweest van
Frans equatoriaal Afrika en sinds
november 1958 deelgenoot van de
z.g. Franse gemeenschap.
Tsjaad heeft een oppervlakte
van ruim 1.250.000 tan2 en een
bevolking van ca. 3,4 miljoen
mensen. De hoofdstad is Fort
Lamy met 45.000 inwoners.
De centraal-Afrikaanse repu
bliek die in het centrum van de
unie ligt, maakte onder de naam
Oebangui Sjari ook deel uit van
Frans equatoriaal Afrika (de an
dere gebieden waren Frans Kon
go en Gabon).
De republiek heeft een opper
vlakte van 617.000 km2 en een be
volking van naar schatting 2,09
miljoen mensen. De hoofdstad
Bangui telt 238.000 inwoners.
Het in het zuiden van de nieu
we unie gelegen Kongo is sinds
30 juni 1960 een onafhankelijke
republiek. Het gebied was daar
vóór een Belgische kolonie, eerst
het persoonlijk eigendom van
koning Leopold de tweede en
sinds 1908 van de Belgische staat.
Kongo heeft een oppervlakte
van ongeveer 2.345.000 vierkan
te km en een bevolking van een
kleine zestien miljoen mensen.
In de hoofdstad Kinsjasa het
voormalige Leopoldstad wo
nen circa een miljoen mensen.
kansen op herverkiezing voor
het Amerikaanse presidentschap
zou willen verbeteren.
De Zuidvietnamese minister van
buitenlandse zaken, dr. Tran
Van Do, heeft op de bijeenkomst
in Wellington van de bondge
noten van Zuid-Vietnam gezegd,
dat onderhandelingen voor de
communisten slechts voortzet
ting betekenen van de oorlog op
een ander slagveld. „Wij moeten
uiterst voorzichtig zijn niet in
de val te lopen, die de commu
nisten hebben uitgezet" zei hij.
Zuid-Vietnam en de zes lan
den die deze staat steunen in
de strijd tegen de vietcong en
Noord-Vietnam, zijn vastbeslo
ten de strijd zo nodig met
meer kracht voort te zetten,
totdat de vrede zal zijn geslo
ten. Dit staat in een communi
qué dat na afloop van één dag
overleg van de ministers van
buitenlandse zaken van Zuid-
Vietnam, de V. S., Australië en
Nieuw-Zeeland, de Philippijnen,
Thailand en Zuid-Korea in Wel
lington is uitgegeven. De zeven
landen herhalen dat het volk
van Zuid-Vietnam 't recht heeft
op zelfbeschikking zonder buiten
landse inmenging of terroristi
sche druk.
Volgens waarnemers is de tekst
van het communiqué kennelijk
opgesteld, voordat bekend was
geworden dat Hanoi bereid is
tot overleg. Wel werd melding
gemaakt van het Amerikaanse
besluit tot beperking van de
luchtbombardementen. Dit be
sluit bood, aldus het communi
qué „de Noordvietnamese leiders
een nieuwe en belangrijke ge
legenheid om tot serieuze onder
handelingen te komen".
De zeven ministers spraken
hun „ernstige bezorgdheid" uit
over de toenemende infiltraties
van „gewapende communistische
benden" in Zuid-Korea. Zij zeg
gen de regering in Seoel hun
steun toe in haar verzet tegen
deze agressie.
(Zie verder pag. 5.)
KALOE (Vietnam): Cavaleristen
liggen op hun uitrustingsstukken
in jeeps en vrachtauto's op weg
naar het strijdtoneel voor de
„Operatie Pegasus", die de oost
west-route naar het belegerde
Khe Sanh vrij moet maken en
de druk van de Noordvietname-
zen op de voorpost te verlichten.
De Noordvietnamezen maken geen haast om in te gaan op de voor
stellen van president Johnson. En dat is niet onbegrijpelijk, al was
het alleen maar omdat nu blijkt dat het staken van de bombardemen
ten wel geldt voor Hanoi, Haiphong en andere steden, maar niet voor
een nogal brede strook langs de gedemilitariseerde zone, 320 kilometer
diep.
Dat is wel een vermindering van
het aantal doelen, maar er blijft
nog een behoorlijk stuk grond
blootgesteld) aan luchtaanvallen.
Het lijkt weer een voorbeeld van
r.ogal ongelukkig manoeuvreren in
Washington. Het was be'er ge
weest als Johnson terstond had
verteld hoe ver hij de bombarde
menten inperkte.
Maar ook zonder dit bedenke
lijke punt zou Hanoi niet veel
geestdrift aan den dag hebben ge
legd. Waarom zou het? Hoe men
het wendt of Keert, de zaken gaan
vrij aardig voor de vietcong en de
noordelijke legereenheden. Ze blij
ken van steeds moderner wapens
te zijn ver rzien en beschikken
over de organisatie om ze doelma
tig te gebruiken.
Het „tet"-offensief heeft zowel
de Amerikanen een prestigeklap
bezorgd als het moreel van de
Zuidvietnamezen geknakt. Hoewel
Washington dit camoufleert, is de
terugroeping van generaal West-
moreland weinig minder dan een
erkenning van Amerikaans falen.
Het gebeurt zelden dat iemand
In een zegevierende stemming ge
neigd is te gaan onderhandelen,
waarbij hij erop zijn best een com
promis uit kan slepen.
De Noordvietnamezen zullen het
presidentschap van Johnson als
een aflopende zaak beschouwen en
ze krijgen nu te maken met de in
zichten die zijn opvolger zal hul
digen. Redenen te over voor Ho
Tsji Minh om niet gretig de „war
me" oorlog door een diplomatiek
gesprek te vervangen.
Dat de Britse premier over de
rode lijn zijn Russische collega op
belde om te zien of beiden als
voorzitters van de Geneefse con
ferentie die vergadering bijeen
zullen roepen, is hoogstens een as-
pekt van de aktiviteiten van der
den om wat te doen aan vrede
dat velen niet weten wat te doen.
De naam van Robert Kennedy
kon op de biljetten worden inge
vuld, maar dat gebeurde slechts
met mate. Er wordt kennelijk af
gewacht wie zich nog meer kan
didaat zullen stellen. Bijvoorbeeld
vice-president Hubert Humphrey,
die wellicht zou kunnen rekenen
op de steun van Johnson. En dat
moet men niet Onderschatten,
want diens invloed op het partij
apparaat is groot en dat zet meer
zoden aan de dijk dan voorverkie
zingen.
West-Duitslands minister van de
fensie, Gerhard Schröder, heeft er
donderdag in de bondsdag oo aan
voor Vietnam. In India en Canada gedrongen een einde te maken aan
zijn dergelijke pogingen her-de steeds groter wordende be
nieuwd. Het is niet onmogelijk dat
dit uiteindelijk tot iets leidt. Maar
te verwachten dat het met spoed
gaat, lijkt voorlopig overdreven
optimisme.
Dat Johnson uit de race voor het
presidentschap is gestapt, heeft in
de V. S. zo'n politieke verwarring
veroorzaakt, dat de uitslagen van
de voorverkiezing in Wisconsin
weinig te betekenen hebben. Het
belang ervan was toch al niet veel
groter dan van een beperkte opi
niepeiling, maar ditmaal opereer
den McCarthy aan de democrati
sche en Nixon aan de republikein
se zijde zonder tegenstand. En dat
verhoogt de waarde van de over
winning niet.
Bij Nixon kan men wel aan
nemen dat ieder er zich zo lang
zamerhand mee heeft verzoend dat
hij kandidaat zal worden, wat nog
iets anders is dan dat iedereen
erg enthousiast is.
Aan de democratische kant viel
de zege van McCarthy eigenlijk
nog wat tegen. Johnson, die auto
matisch ter keuze stond omdat hij
de zittende president is, kreeg on
danks zijn terugtreden nog bijna
40 procent van zijn partijgenoten
achter zich. Een duidelijk teken
snoeiingen op de defensieuitgaven
en er in dit verband op gewezen
dat de Sowjet-Unie en de andere
landen van de verdragsorganisatie
van Warschau hun militaire uitga
ven juist opvoeren.
Dit jaar, aldus Schröder, zijn
onze uitgaven voor defensie al met
108 miljoen mark verminderd.
Het percentage waarvoor een
voorschot op een erkende Indo
nesische schadeclaim wordt toe
gekend, zal worden verhoogd van
vijf tot tien procent, aldus heeft
minister Luns meegedeeld in de
tweede-kamercommissie, die o.m.
het wetsontwerp voorbereidt over
de verdeling van het bedrag dat
beschikbaar is voor Indonesische
schadeclaims.
Volgens dit ontwerp zal 12 Va
procent van elke erkende claim
worden uitgekeerd. Aanvanke
lijk hoopte de commissie dat deze
zomer zou kunnen worden be
gonnen met de definitieve uitke
ringen, maar de langdurige par
lementaire behandeling van het
wetsontwerp maakte dit onmo
gelijk.
Minister Luns was niet bereid
een verzoek van de commissie in
te willigen, door verlaging van
de leeftijdsgrens waarboven aan
spraak op een vooorschot bestaat,
de voorschotregeling te verrui
men. Een verlaging van zestig tot
vijftig jaar zou betexenen, dat
ongeveer driekwart van alle ge
rechtigden een voorschot zou
worden verstrekt. Afgezien van
het feit dat het ministerie niet in
staat is om in korte tijd meer dan
9.U0Ü aanvragen te verwerken, is
het op zo grote schaal vooruitlo
pen op de wettelijke regeling
moeilijk aanvaardbaar, aldus de
minister.
De regeling dat een voorschot
kan worden uitgekeerd aan aan
deelhouders, die alle aandelen
Van Kaap Kennedy is donder
dag om 13 uur Nederlandse tijd
een Satumus V met een lege
„ApolIo"-cabine gelanceerd.
Het welslagen van de lancering
is in gevaar gekomen, doordat twee
motoren van de tweede trap kort
na de lancering uitvielen.
Deze tweede trap, die vloeibare
waterstof en zuurstof als brand
stof gebruikt, kwam 2,5 minuut
na de lancering tot ontbranding.
De motoren sloegen echter vóór
de vastgestelde werkingstijd van
ongeveer zes minuten af en de
derde trap van de combinatie
moest langer branden om de com
binatie in een baan om de aarde
te krijgen.
Volgens controleurs en technici
is de Apollo in een abnormaal el
liptische baan gekomen, die in
hoogte van 176 tot 355 km vari
eert, in plaats van de voorgeschre
ven baan van tussen 64 en 137 km.
Ook zou de cabine slingeren.
Naar mededeling van het bu
reau voor lucht- en ruimtevaart
hadden twee van de vijf motoren
van de tweede trap ongeveer een
minuut te kort gewerkt en hadden
de overige drie ongeveer een mi
nuut langer gewerkt.
Ter compensatie van het verlies
aan stuwkracht bleven de motoren
van de derde trap twee minuten
langer branden dan was voorzien.
DEZELFDE OF IETS
HOGERE TEMPERATUREN
Een groot deel van West- en
Oost-Europa bevond zich donder
dag in koude lucht, wahrin de
middagtemperaturen tot onge
veer 8 a 12 graden opliepen. In
de landen om de Noordzee kwa
men bovendien talrijke regen-
of hagelbuien voor, waarvan
sommige vergezeld werden van
onweer. De depressie, die voor dit
alles verantwoordelijk is, ver
plaatst zich langzaam boven
Scandinavië noordwaarts.
In onze omgeving wordt hier
door vandaag de kans op buien
kleiner. Een storing trekt boven
Frankrijk in noordelijke richting
en kan in het zuidoosten van ons
land tijdelijk veel bewolking
met enige regen veroorzaken. El
ders in het land worden vandaag
opklaringen verwacht. De mid
dagtemperaturen zullen dezelfde
zijn als donderdag of iets hoger
worden.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
WEINIG WIND
Opklaringen en op de meeste
plaatsen droog weer.
Weinig wind. Dezelfde tempera
turen als gister of iets hoger.
van een vennootschap bezitten
en als particulieren worden be
schouwd, zal in die zin worden
verruimd dat, indien beide aan
deelhouders in een vennootschap
zijn gehuwd, zij ook als parti
culiere indieners van een schade
claim zullen worden beschouwd.
De verhoging van het claim-;
percentage waarop een voorschot
kan worden uitgekeerd, zal ruim
drie miljoen gulden vergen.
Op 27 maart waren door na
tuurlijke personen 4.192 claims
ingediend, waarvan 824 waren
afgewezen en 274 in behandeling
waren.
Op 22 november waren in 620
gevallen voorschotten uitgekeerd
van in totaal 1,7 miljoen gulden.
Dit aantal was, mede ten gevolge
van de verlaging van de leeftijds
grens van 65 tot 60 jaar, geste
gen tot 1400 op 27 maart, waar
mee een bedrag van ruim drie
miljoen gulden was gemoeid.-
Hieruit volgt dat in de laatste
periode 780 personen, voorname
lijk in de leeftijdsgroep van 60
tot 65 jaar, ruim 1,3 miljoen gul
den hebben ontvangen.
Twee gezinnen zijn in Den Haag
gisteravond door brand dakloos ge
worden. In korte tijd brandden
hun etages alsook de textielzaak
op de begane grond aan de Hoef-
kade uit. De brandweer slaagde
erin uitbreiding te voorkomen. Zij
schatte de schade op 70.000 gul
den.
Om kwart over zes werd de 32-
jarige bankwerker J. H. Druijkens
op de derde etage gewaarschuwd
door zijn benedenbuurman de 32-
jarige behanger-stoffeerder P.
Fladderak. Mevrouw Druijskens
slaagde er nog in zich via de trap
in veiligheid te brengen, evenals
mevrouw Fladderak en haar zeven
maanden oude baby. De heer Flad
derak wist via de zolderetage een
veilig heenkomen te vinden. De
heer Druijskens sprong aan de
achterzijde door een raam naar
een waslijnhouder aan een venster
bij de deuren. Hij bleef hangen en
kon door de buurvrouw, mevrouw
Remmerswaal worden binnenge
haald.
De brand is ontstaan op de be
gane grond in een winkel van de
manufacturier de 24-jarige P. Sar-
phati, waarin veel goederen van
kunstvezel lagen opgeslagen. De
brandweer zette veel en groot ma
terieel in en kon met moeite uit
breiding van de brand voorkomen.
De brand trok duizenden nieuws
gierigen uit de dichtbevolkte buurt,
d'e de politie handenvol werk gaf.
Het verkeer moest uiteindelijk
worden omgelegd.
Voor de vierde maal in vijf da
gen tijds heeft woensdagavond in
het centrum van Chicago een
zware brand gewoed, d;tmaal in
een kantoorgebouw van 21 verdie
pingen. De brand, uitgebroken op
de begane grond, breidde zich uit
tot de vijfde verdieping vóór hij
onder controle kon worden ge
bracht. De prbacle wordt geraamd
op ruim 50 000 dollar.
Of er verband bestaat met de
drie grote warenhuisbranden van
eind vorige week, die vermoede
lijk het werk van brandstichters
waren, is niet hekend.
VRIJDAG
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
5 APRIL
v.m.
6.11
6.47
7.21
7.20
n.m.
6.44
7.20
7.54
7.53
ZATERDAG 6 APRIL
v.m.
Breskens 7.13
Terneuzen 7.49
Hansweert 8.23
Walsoorden 8.22
n.m.
753
8.29
9.03
9.02
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Apr.
5
6.06
19.21
9.21
2.58
6
6.04
19.22
10.26
3.43
7
6.01
19.24
11.41
4.17
8
5.59
19.26
13.04
4.41
V
