FORTUNA
Tweede Kamer verdeeld over
ziektekostenvoorziening ambtenaren
FllFAX
Export moet permanente
zaak zijn
X.Ï.P.-
De premie
Voor- es
tegenstanders
overgenomen
deer P.v.d
Beroep van
staatssesretaris
Nederland nog te weinig bekend
in de wereld
TWEESTRIJD
Pagina 2
Pé*!8s Paulus over
de Nederlandse
ka*Sio3?eken
Engelse bisschop
uit S&hourpartij
getreden
IN
Dodalijk
verkeersongeval
Exodus van Aziaten naar Engeland
D@ stroom van
Aziaten uit Ken'a
naar Engeland
neemt af
Verstopt?
Eerste C.A.O.'s
goedgekeurd
Een ton schade
door brand
Onder
ontwikkelde
bedrijven
IVfolens, klompen
en kaas
'DE VBTTE ZEEUW
De tweede kamer begon dins
dagavond met de behandeling van
het wetsontwerp ziektekostenvoor
ziening ambtenaren. Het ontwerp
heeft als uitgangspunt het karakter
van de overheidsbetrekking, de
wenselijkheid om een loongrens in
de ambtelijke rechtspositionele
regelingen achterwege te doen blij
ven en tevens de wenselijkheid om
een aansluiting te verkrijgen bij de
bestaande regelingen voor het per
soneel van politie en publiekrech
telijke lichamen.
De regeling is gebaseerd op het
verrichtingen- en restitutiestelsel.
In tegenstelling tot het abonne
mentenstelsel Van de ziekenfond
sen vormen hier de verrichtingen
ten behoeve van de deelnemers de
grondslag. Verschuldigde bedra
gen voor arts, apotheker, zieken
huis etc. worden de ambtenaar vol
ledig of voor een groot gedeelte
gerestitueerd. Rekeningen van zie
kenhuizen, waarmee meestal grote
bedragen zijn gemoeid, zullen
rechtstreeks worden Voldaan.
ren verstoken zijn van de ver
plichte ziekenfondsverzekering.
De c.h.u.-afgevaardigde Scholten
liet optimistischer geluiden horen.
Naar zijn mening past de voor
ziening in de hiér te lande heersen
de visie op de status van de amb
tenaar.
De bijdrage van elke deelnemer
wordt vastgesteld op een percen
tage van zijn salaris. Dit percen
tage wordt door het lichaam, dat
belast is met de uitbetaling van
bezoldiging, wachtgeld of pensioen
maandelijks aan de D.Z.V.A. vol
daan. De helft van deze bijdrage
wordt op de niet-genensioneerde
deelnemer verhaald. Zou de wet
In 1967 van kracht zijn geworden,
dan zou het percentage 5.5 heb
ben bedragen, waarvan 2.75 pet
voor rekening van de deelnemer.
Onder de „heffingsgrondslag"
waarover het percentage wordt
berekend, zal ook de kindertoe
lage worden begrepen. In de bij
drage is een plafond gelegd: per
deelnemer is niet meer verschul
digd dan het percentage over het
maximum-salaris van hoofdcom
mies (per 1 januari '68 19.776).
De gepensioneerden etc., die on
basis van vrijwilligheid tot de
regeling kunnen toetreden, betalen
hetzelfde als degenen in actieve
dienst, over het bedrag dat de
grondslag vormt voor hun pen
sioenberekening.
De deelnemer heeft recht op
volledige vergoeding van verple
ging in de laagste klasse zieken
huis, sanatorium e.d. en van klini
sche specialistische hulp. Voor
kosten van poliklinische huln,
huisarts en apotheker heeft hii
een „eigen risico" van 13 pet,
zodat 87 pet van de kosten hem
zal worden gerestitueerd. Voor
tandartsenhulp zijn per verrich
ting bepaalde bedragen vastge
steld.
De deelnemers kunnen een aan
vullende voorziening sluiten voor
verpleging in eén ziekenhuis in de
op een na laagste klasse.
Ook voor ziekenhuisveroleging
in de op twee na laagste klasse is
een aanvullende voorziening moge
lijk. Van de extra-bijdrage neemt
het rijk niet meer voor zijn reke
ning dan bij een aanvullende voor
ziening in de op één na laa°ste
klasse en dit alleen voor de niet-
gepensioneerde deelnemers. De
overige deelnemers moeten de
aanvullende bijdrage- geheel zelf
betalen.
Dat het wetsontwerp niet zon
der slag of stoot zou worden aan
vaard, bleek uit de betogen van de
vertegenwoordlcors van a.r., p.v.d.
a., v.v.d. en D '66.
De heer Boertien (a.r.) liet we
ten dat een deel van zijn fractie
positief tegenover het wetsont
werp staat, maar dat het andere
deel bezwaren heeft tegen de in
stelling van een aparte dienst
ziektekostenvoorziening ambtena
ren.
Deze woordvoerder en de heren
Rietkerk (v.v.d.) en Nypels (D '66)
brachten weinia bewondering op
voor het financiële aspect in het
wetsontwerp. De heer Rietkerk
verklaarde dat het grootste deel
van zijn fractie tegen het ontwerp
zou stemmen, aangezien het be
hoefte-element ontbreekt. Er moet
een nieuwe dienst komen, waarin
350 ambtenaren werk zullen vin
den en ca. 400.000 particuliere
verzekeringen zullen worden ver
broken. Deze afgevaardigde vond
de voorziening een te zware in
greep in de bestaande verhoudin
gen. Ook de heer Nypels liet wei
nig prijzends over het wetsont
werp horen. De kostenberekening
maakt z.i. een wankele indruk. De
ambtenaren en onderwijzers heb
ben .grotendeels een deugdejijke
verzekering en er is alle aanlei
ding het wetsontwerp te verwer
pen.
De heer Daams (p.v.d.a.) zei dat
ook zijn fractie verdeeld tegenover
het wetsontwerp staat. Sprekend
namens de tegenstanders kantte hij
zich tegen het verrichtingenstelsel
en tegen het feit, dat de ambtena-
Een amendement van de heer
Boot (k.v.p.) werd in zijn geheel
overgenomen en opnieuw inge
diend door de socialistische afge
vaardigde Laban.
De heer Boot had zijn amende
ment, nadat staatssecretaris Van
Veen zijn „onaanvaardbaar" daar
over had uitgesproken, ingetrok
ken.
Naar de opvatting van de rege
ring bestond er geen aanleiding
ten aanzien van de Nieuwguinese
biistandskorpspensioenen af te
wiiken van de ten opzichte van de
Indonesische pensioenen gevolgde
gedragslijn, te weten aanpassing
van de bedragen van de pensioe
nen zonder aantasting van het
systeem, waarop deze pensioenen
zijn gebaseerd.
Van de zijde van de kamer werd
daarop wel aangedrongen. Er werd
vrijwel algemeen voor genleit voor
de leden van het biistandskorps
en voor hun nabestaanden een
overeenkomstige wijziging van de
pensioenrechten in het leven te
roepen als door de nieuwe rege
ling van de pensioenen voor de
burgerliike ambtenaren en voor
hun nabestaanden tot stand is ge
komen. Deze wens werd neerge
legd in het amendement-Boot.
Na een schorsing verklaarde de
staatssecretaris zich bereid de
kamer een nota te zenden.
De nota zal de kamer over en
kele maanden bereiken. Het amen
dement-Boot werd ingetrokken,
waarna de heer Laban het over
nam en opnieuw indiende. Hij
noemde de handelwijze „zeer on
elegant" en concludeerde dat van
werkelijk overleg in dit geval geen
sprake is geweest.
Woensdagmiddag is de kamer
akkoord gegaan met het voorstel
tot aanpassing van de pensioen
voorzieningen van het „Nieuw-
Gu'nese"-bi!'standskoros.
Het amendement-Laban, dat ten
doel had voor de leden van het
bijstandskorps en voor hun nabe
staanden een overeenkomst.'"e wij
ziging van de pensioenrechten tot
stand te brengen als voor de (Ne
derlandse) burgerlijke ambtenaren
is tot stand gekomen, werd' ver
worpen. De fracties van de p.v.d.
a., c.p.n., p.s.p., D '66, s.g;p. en
g.p.v. stemden voor aanvaarding
van d't amendement, evenals d°
heer Boot (k.v.p.) en de heren
Aarden en Janssen (van de groep-
Aarden). Het amendement-Laban,
dat oorsnronkeliik door de kv.o.-
afgevaardigde Boot was ingediend
maar later door hem werd inge
trokken, werd verworpen met 58
tegen 41 stemmen.
Staatssecretaris Van Veen wees
er op, dat de toegezegde nota een
verduidelüklng zal Inhouden van
het regeringsbeleid met betrekking
tot de overzeese pensioenen, maar
dat de nota van geen betekenis zal
zijn voor het ontwerp van wet tot
aanpassing van de pensioenvoor
zieningen van het bijstandskorps.
Staatssecretaris Van Veen heeft
erop gewezen dat het niet aan
vaarden van dit wetsontwerp be
tekent, dat de gepensioneerden in
weerwil van toezeggingen wat hun
ziektekostendekking betreft in de
kou blijven staan. Hij deed een be
roep op de kamer om het ontwerp
van wet te aanvaarden, in het be
lang van het actief dienende per
soneel en van de gepensioneerden
en in het belang van het gehele
overheidsapparaat.
Spr. wees er voorts op dat door
het bestendigen van de huidige
onbevredigende interim-situatie
het rijkspersoneel in een uitzonde
ringspositie blijft verkeren ten op
zichte van de provinciale en ge
meente-ambtenaren.
Het voorstel om voor de ambte
naren beneden de loongrens hetzij
de interimregeling te handhaven
en die uit te breiden tot de ge
pensioneerden, hetzij de ambtena
ren beneden de loongrens in de
verplichte ziekenfondsverzekering
onder te brengen en voor de amb-
tenraen boven die grens de huidige
interimregeling te handhaven en
die regeling tevens uit te breiden
tot de gepensioneerden, wees spr.
van de hand. Dit kou voor de rege
ring onaanvaardbare financiële
consequenties meebrengen.
De staatssecretaris zei, dat de
invoering van de regeling, zo deze
wordt aangenomen, kan worden
verwacht 8 10 maanden, nadat
de wet in het staatsblad zal zijn
verschenen. Hij toonde zich bereid
een vrijstellingsregeling wegens
gemoedsbezwaren te treffen.
Vandaag volgen de stemmingen.
Paus Paulus heeft zich woens
dag in een toespraak tot een
groep rooms-katholieken uit Ne
derland lovend uitgelaten over
de Nederlandse katholieken. Hij
zei te weten dat het geloof in
Nederland intens wordt beleefd.
De Nederlandse rooms-katholiek
stelde zich niet tevreden met
een loutere Vormendienst, zijn
godsdienstige praktijk was de
uitdrukking van een oprechte
bekering.
De paus gaf verder te kennen
dat de rooms-katholieken in
Nederland altijd trouw moeten
blijven aan de kerk en haar op
perhoofd. Deze trouw stond ge
grift in de 'geschiedenis van de
Nederlandse katholieken. ,Zij is
de roem van uw voorvaderen en
zal ook uw room en die.van de
komende generaties zijn", aldus
paus Paulus.
De bisschop van Woolwich, dr.
John Robinson, schrijver van het
boek „Honest to God", is uit de
labourpartij getreden, omdat hij
het niet eens is met de nieuwe
immigratiewet en met de steun
van de Britse regering aan de
Amerikaanse interventie in Viet
nam, zo is woensdag in Londen
vernomen. Een liberale woord
voerder zei dat de bisschop het
lidmaatschap van de liberale
partij heeft aangevraagd en dat
hij door deze partij zal worden
aanvaard.
78)
Op dit moment wist hij nog
niet, dat hij nooit meer „Sketch"
of „Tatler" zou kopen en dat hij
zich nooit meer kwaad zou
maken op zijn typiste, als zij niet
ver genoeg insprong bij een
nieuwe alinea of als zij te weinig
interlinie gebruikte
„Gaan jullie al weg?" vroeg
Guus verbaasd aan Hein en
Marie, die zich naar de deur van
het zaaltje begaven.
Hein grinnikte een beetje ver
stard.
„Wel ja, natuurlijk, wat moe
ten we hier nog doen? We weten
het nou en er valt niks meer aan
te veranderen."
„Nou, ik blijf nog," antwoordde
Guus met een twinkeling in zijn
opstandige ogen, „ik wil weten
hoe dat allemaal afloopt! Aju, ik
kom gauw weer eens aan."
„Ja, dat moet je beslist doen,"
moedigde Marie hartelijk aan,
terwijl Guus zich al naar de
groene tafel spoedde.
Ze daalden zwijgend de uitge
sleten trap af, zonder afscheid te
nemen van de schaamteloze licht
bolletjes en de geheimzinnige
deur met verboden toegang.
Zwijgend betraden zü de tegels
van het Damrak trottoir, waar de
herfstlucht hen kil omving.
En nog steeds zwijgend staken
zij het stille, verlaten Damplein
over in de richting van de Paleis
straat.
Marie huiverde opeens en trok
de kraag van haar mantel wat
hoger op.
„Heb je het koud?" vroeg Hein.
„Ja, 't wordt al aardig fris,
vind je niet?" antwoordde Marie
zo luchtig en neutraal, dat het
bijna echt leek.
,,'t Is ook al bijna oktober,''
speelde Hein het naïeve spelletje
mee.
„Voor je het weet. zit je mid
denin de winter," zei Marie weer,
zo moglijk nog iets krampachtiger
dan zo even.
Hein schoot plotseling in een
korte, droge lach.
„Wat zullen we nou hebben?"
vroeg Marie, een tikje geërgerd.
„Ik moet lachen," antwoordde
Hein, „we lopen nou net als een
jong stelletje, dat elkaar nog
maar pas kent. We kletsen over
onbenullige dingen, die ons geen
spat kunnen schelen, en intussen
denken we allebei aan hetzelfde,
Laten we geen kiekeboe spelen,
Marie: daar zijn we te oud en te
Woensdagmorgen is de 21-
jarige J. van Opstal uit Tilburg
bij een verkeersongeval op de
rijksweg Breda-Roosendaal in
de gemeente Oudenbosch om het
leven gekomen. Hij botste met
grote snelheid met zijn personen
auto op een voor hem langzaam
rijdende vrachtauto.
KOPENHAGEN: Een nieuwtje
uit Kopenhagen: een volkomen
doorzichtige paraplu. Het ont
werp is van de Parijse ontwerper
Quasar.
Terwijl het omstreden wets
ontwerp, dat donderdag om mid
dernacht paal en perk moet stel
len aan de immigratie van niet
in Engeland geboren bezitters
van een Brits paspoort, in de
laatste stadia van behandeling
komt, gaat de exodus van Azia
ten uit Kenia naar Engeland on
verminderd voort. Inmiddels zijn
52 amendementen op het ont
werp ingediend, die verzachting
van de voorgenomen maatrege
len behelzen.
Woensdag kwamen parle
mentsleden van de labour-partij
bijeen om zich opnieuw te bera
den over het moeilke probleem
verstandig voor. Ben je erg
teleurgesteld?"
Marie haalde haai»schouders op
en gaf niet dadelijk antwoord.
Pas na een poosje zei ze:
,,'t Is wel erg jammer. Hein. Ik
had me er zoveel van voorge
steld."
„Dat weet ik."
„Ach, wel nee, alles weet je
niet van wat ik heb gedacht."
Hein liep peinzend naast haar
voort.
Hij voelde zich 'n beetje teleur
gesteld, omdat ze dat zei. Dus hij
wist niet alles van haar? Wat had
ze zich dan nog meer voorgesteld,
zo in haar eentje, zonder er met
hem over te praten? Mooie kle
ren? Gouden sieraden? Diaman
ten? Een dienstbode? Een auto?
Dus toch al die dingen, waarom
ze niet veel gaf, zoals ze altijd had
gezegd? Ach, vrouwenJe
kreeg er nooit hoogte van. Ze ble
ven raadsels. Zelfs je eigen
vrouw, al was je dan een jaar of
zestien, zeventien met haar ge
trouwd, leerde je niet helemaal
kennen.
Ze zwenkten een gracht op,
waar ohder de van verkleurende
bladeren zware kronen der oude
iepen en bij het verstilde, grijs
groene grachtwater de peinzende
.bezonkenheid van de herfst meer
tot haar recht kwam. Ze gingen
vlak langs de waterkant. Plots
schoot er iets donkers voor hun
voeten langs en plompte in het
water.
Marie gaf een gil van schrik en
Hein pakte haar lachend bij een
arm.
„Ben je mal om te schrikken
van 'n rat?" vroeg hij en wijzend
naar 't water: „Moet je kijken.
Ze keken zwijgend naar de
kleine, zwarte stip, die zich snel
en geruisloos voortbewoog naar
de overkant, een lange V van rim
pelend water achter zich trek
kend.
„Mooi hè," zei Hein, toen de rat
aan de overkant tussen de stenen
was verdwenen en het water
weer was verstild.
„Zie je wel, hoe mooi dat alle
maal is? De gracht en de bomen
en dat stille water, en die rat, toch
ook mooi, hoewel dat onguur tuig
is. En hoor eens hoe stil alles is
en kijk die bruine bladeren daar
op het water drijven, net bootjes
die voor anker zijn gegaan in de
haven, 't Is net of alles droomt.
De herfst is mooi, Marie. Ik ge
loof, dat ik de herfst het mooiste
jaargetijde vind."
,;Dat komt, omdat je zelf de
herfst begint'te naderen, Hein,"
glimlachte Marie. „Als je achttien
bent, vind je de lente het mooist."
Hein knikte, maar hij wou
ergens anders heen.
„Als we nou die miljoenen eens
hadden gekregen, hè," begon hij.
„dan waren we vast weggelopen
voor die gure, koude Hollandse
herfst. Dan zaten we nou ergens
aan de Riviera in een duur hotel
met sjieke mensen te praten, of
we suisden in een auto ergens
langs een weg in Frankrijk of
Italië en dan hadden we geen oog
voor al dit eenvoudige moois van
hier."
(Slot volgt.)
van de partijdiscipline. Naar
schatting 35 leden zijn dinsdag
avond van de partijlijn afgewe
ken door in het lagerhuis na de
behandeling in tweede lezing
tegen het voorstel te stemmen,
dat niettemin werd goedgekeurd.
Anderen onthielden zich van
stemming.
Voor woensdag stonden der
tien vluchten op het program
ma om ongeveer tweeduizend
Indiërs en Pakistanen op de val
reep naar Engeland te vervoe
ren. Op het vliegveld van Nai
robi heersen chaotische toestan
den. Het was mogelijk voor een
spotprijs een nieuwe auto te be
machtigen, daar vele Aziaten
hun vervoermiddel snel moesten
zien kwijt te raken alvorens in
het vliegtuig te stappen.
De stroom van Aziaten uit
Kenia naar Engeland vermindert,
doordat kennelijk velen menen
dat zij niet meer oo tijd kunnen
aankomen voordat de voorgestel
de beoerking op de toelating van
niet in Engeland geboren bur
gers met een Britse paspoort in
gaat. Men verwacht dat deze
maatregel vandaag te midder
nacht van kracht wordt.
De luchtvaartmaatschappijen
zullen na hedenochtend vroeg uit
Nairobi geen emigrantenvluchten
meer uitvoeren, omdat zij vrezen
dat als de toestellen door vertra
ging te laat in Engeland aanko
men, de landverhuizers moeten
worden teruggebracht.
Naar schatting zijn in de afge
lopen drie maanden 15.000 Azia
ten uit Kenia naar Engeland ge
komen.
NAIROBI: Vrouwen van Aziati
sche afkomst laten zich inenten
om daarna een plaats proberen te
bemachtigen in een van de vlieg
tuigen naar Londen. In de En
gelse hoofdstad wordt vandaag
alleen al een „vloed" verwacht
van 2.000 Keniase Aziaten.
ELKE DROGIST HEEFT HET!
Overeenkomstig de gedrags
regels voor een vrijere loonpoli
tiek tijdens de overgangsfase
heeft de stichting van de arbeid
de eerste collectieve arbeids
overeenkomsten die onder deze
vrijere loonpolitiek vallen, goed
gekeurd. Die goedkeuring houdt
volgens dezelfde gedragsregels
geen materiële beoordeling van
de inhoud van een c.a.o. in.
De stichting had, omdat de mi
nister van sociale zaken daarom
had gevraagd, de termijn van
drie weken waarna de stichting
automatisch haar goedkeuring
verleent, verlengd.
Het betreft de collectieve ar
beidsovereenkomsten voor o.a.
het schoonmaakbedrijf, de gla
zenwassers, de lederwarenin-
dustrie, de goud- en zilvernijver
heid, de K.L.M. en de havens.
Een uitslaande brand heeft
woensdagmorgen vroeg een grote
stenen schuur van de Baarnse
landbouwer W. C. J. van de Grift
in de gs gelegd. Een grote hoe
veelheid hooi alsmede talrijke
onderdelen van landbouwwerk
tuigen en verschillende machines
gingen verloren. Enkele stuks
vee konden tijdig worden gered.
De schade van de brand, die ver
moedelijk door kortsluiting is
ontstaan, wordt geschat op
100.000 gulden.
Hoewel geruime tijd een von
kenregen neerdaalde op de rie
ten dakbedekking van het vlak
bijstaande huis, kon de brand
weer met grote moeite de woning
i behouden.
Een stijging van de Neder
landse export met twee a drie
miljard per jaar zal nodig zijn
om de Nederlanders een behoor
lijke levensstandaard to garan
deren. Meer ondernemingen zul
len daaraan een bijdrage moe
ten gaan leveren en dan niet in
cidenteel, maar permanent.
Dit betoogde woensdagochtend
de heer Sydney J. van den Bergh
in Utrecht tijdens een exportbij-
eerkomst van de Koninklijke
Nederlandse Middenstandsbond
en Centrale Kamer van Han
delsvertegenwoordiging, bestemd
voor het midden- en kleinbe
drijf.
Er zijn vele duizenden onder
nemingen, die wel zouden kun
nen exporteren, maar het nog
nooit hebben geprobeerd. Men
probeert pas te exporteren, als
de vraag op de binnenlandse
markt achteruitloopt of stokt.
Dit is dan dikwijls een tijdelijke
zaak, die weer afloopt als de
binnenlandse vraag toeneemt.
De heer Van den Bergh heeft
de indruk, dat deze tijdelijke ex-
oorten bijna altijd worden ge
forceerd door tijdelijk lage prij
zen te vragen, die men op den
duur niet wil of kan handhaven.
Spr. is van oordeel, dat een
werkelijke export moet worden
opgebouwd als een permanente
zaak. Aan deze export moet een
grondige bestudering van de
buitenlandse markt voorafgaan.
De centrale kfemer van handels-
bevordering kan daarbij behulp
zaam zijn. De overheid is bereid
deze pogingen te steunen, hoe
wel nog niet voldoende. Met
steun aan de onderontwikkelde
landen gaat de heer Van den
Bergh akkoord, maar de cen
trale kamer zal bij de overheid
ook blijven aandringen op meer
steun aan de onderontwikkelde
bedrijven. Een bedrijf is naar
zijn mening onderontwikkeld als
het zich niet met alle kracht aan
een maximale ontwikkeling van
de export wijdt.
De heer Van den Bergh kon
digde aan, dat op 27 maart in
Amsterdam een grote exportdag
wordt gehouden. Er zullen voor
stellen worden behandeld om dé
reputatie van ons land in het
buitenland te verbeteren. Uit
onderzoekingen is gebleken, dat
men op vele plaatsen in de we
reld bedroevend weinig weet
van hetgeen Nederland voort
brengt.
Soms kent men ons alleen
maar als land van windmolent
en klompen, als goede leveran-
ciers van melk, boter en kaas,
maar over de belangrijke indus
trieën die Nederland na de oor
log heeft opgebouwd, is weinig
of niets bekend. De centrale ka
mer voor handelsbevordering
gaat daaraan wat doen, land
voor land, waardoor men hoopt
een ander beeld van Nederland
te kunnen vormen en de exnort-
kansen te vergroten.