Saigon stad van wanhoop
en verwarring
Vietnam debat in de
Tweede Kamer
Crisissfeer in
duurt voort
Brussel
Bijna 200 Guyanese
arbeiders uit Suriname
Nieuwe aanvallen van de vietcoag
NIEMAND WEET WAAR DE
VIETC0NG ZICH SCHRIL H0IDT
Min-te^eo-asn
op heuvel §81
Pnbpen en
chtos
Nachtelijk protest
van Vlaamse
studenten
Minister Luns: „Hoe kan de HederL regering bijdragen
tot beëindiging van dit tragische conflict
HITÏDERING VAN IE iOTIE-SCfflJT GEVRAAGD
VANDAAG ANTWOORD
VAN DE REGERING
Vaste arbeiders kunnen blijven
12 procent meer
honorarium voor
huisartsen
HET WEER
WOENSDAG 7 FEBRUARi 1968
24eJaargang— No. 7133
Bloedige strijd
in Nigeria
Geen geweld
Handig
aangepakt
De interpellatie
Hulde voor
bisschop De Smedt
Nop: een motie
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Frank, by abonnement: TERNEUZE>
Directeur-Hoofdredacteur: I. van de Sande
Telefoon: 01150—2073
Gironummer: 38150
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Abonnementsprijs ƒ8,per kwartaal; per
maand 2,70. Losse nummers 13 cent.
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuren
Advertentieprijs per mm 16: ct.; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels»
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 unr.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot
10 uur voormiddag.
De Zuidvietnamese strijdkrachten hebben maandag hun eigen hoofd
stad gebombardeerd en met artillerie beschoten. Saigon is volgens
verslaggevers een stad van angst, wanhoop en verwarring geworden.
i
Niemand weet precies waar de vletcong zich schuil houdt of waar zij
het volgende ogenblik zal toeslaan. Hoewel enkele huizenblokken vast
In handen zijn van de aanvaller, zijn er ook uitgebreide stukken „nie
mandsland", waar men geen regeringssoldaat ziet. De regeringstroepen
trokken zich maandagavond terug uit 't zevende district in de Chinese
wijk Cholon, waar duizenden burgers hun toevlucht hebben gezocht
hi het ziekenhuis en in scholen.
In de omgeving van de An Quang-pagode waar Zuidvietnamese
vliegtuigen enkele dagen geleden een heel huizenblok met de grond
gelijk maakten, Is de burgerij versuft. Zij geeft de vietcong noch de
regeringstroepen de schuld van haar ellende. „Slechts de oorlog heeft
schuld".
Een week nadat het vietcong-offensief werd ingezet begint men enig
'dee te krijgen van de omvang van de ellende. Men neemt aan dat
duizenden burgers bij de strijd in het gehele land zijn gedood. Hoewel
volgens Amerikanse militaire opgaven bijna 17.000 vietcongsoldaten
zijn gesneuveld, staan waarnemers sceptisch tegenover deze cijfers.
Volgens de „officiële" mededelingen werden bovendien meer dan 4000
verdachten aangehouden. Velen hiervan zijn vrouwen en kinderen van
wie wordt verondersteld dat zij de vietcong hebben geholpen.
In de hoogste niet-Amerikaanse
kringen meent men, dat het z.g.
„pacificatieprogramma" een klap
heeft gehad. Men beschikt niet
over officiële rapporten uit het
binnenland, maar volgens niet-offi-
ciële meldingen hebben de viet-
cong-kaders de bevolking veelal
gezegd „dat het allemaal voorbij
is" en dat zij (de vietcong) de pro
vinciehoofdsteden en Saigon be
heersen.
De Noordvletnamese troepen
voerden hun eerste aanvallen op
Khe Sanh uit, waar al geruime tijd
een grootscheeps offensief wordt
verwacht. Maandagavond vonden
gevechten van man tot man plaats
om de strategische heuvel 861, ter
wijl de Amerikaanse mariniers die
de bezetting van de basis vormen,
dekking moesten zoeken voor de
Noordvletnamese artillerie, raket
ten en mortiergranaten.
In de steden Can Tho en Hoé
hebben Zuidvietnamese en Ameri
kaanse beschietingen hele gebie
den in puinhopen veranderd. In de
straten van de oude keizersstad
voeren mariniers zuiveringsacties
uit.
Westerse diplomaten in Zuid-
Vietnam menen dat de toestand
van vóór het offensief nooit meer
kan terugkeren. De vietcong heeft
een psychologische overwinning
geboekt, die men niet voor moge
lijk heeft gehouden, zo zei men.
De Stad My Tho, 50 kilometer
ten zuidwesten van Saigon, is weer
vast in handen van de Zuidvietna-
mezen. Verslaggevers die de stad
bezochten, me'den dat de chaos
enorm is. Mv Tho is een ruïne met
verslagen bevolking van wie er
200 werden gedood bij de gevech
ten van vorige week. Ongeveer
5000 huizen zijn met de grond ge
lijk gemaakt door Amerikaanse
jachtbommenwerpers en Zuidviet
namese artillerie.
Nigeriaanse troepen hebben
zaterdag de verovering bekend
gemaakt van de plaats Oji, 50
km ten zuidwesten van Enoegoe,
de reeds bezette hoofdstad van
Biafra. In Lagos is in een leger-
bericht gezegd, dat Oji na zeven
uur bloedige strijd viel. De aan
val op de plaats werd voorafge
gaan door aanvallen van straal
vliegtuigen.
Circa 2000 Vlaamse studenten
hebben de nacht van maandag on
dinsdag in Leuven doorgebracht in
een „sit in", teneinde samen „met
de vallende regering-Vandenboey-
nants" te waken. Veie hooglera
ren, leden van de wetenscharioe-
liike staf en ook buitenlandse stu
denten namen aan de betoging
deel.
Toen het gebouw waar zij ver
gaderden, dinsdagochtend om zes
uur moest worden schoongemaakt,
trokken de studenten de ontwa
kende stad in met kreten als „Van-
denboeynants ontslag" en „revo
lutie". De rijkswacht, eveneens
vroeg op de been, verspreidde hen
met behulp van waterkanonnen.
Bij het debat in de Tweede Kamer over de situatie In Vietnam heeft
de heer Van der Spek (P.S.P.) twee moties Ingediend, waarin wordt
aangedrongen op het terugtrekken van de Amerikaanse troepen uit
Vietnam en op het onmiddellijk, onvoorwaardelijk en definitief staken
van de bombardementen.
De beer Van der Spek concludeerde uit de recente gebeurtenissen
dat de Amerikaanse politiek ineengestort is. Hij vroeg de regering of
zij bereid is de derde zitting van het Vietnamtribunaal in ons land te
laten plaatsvinden.
Dr. Schuyt (K.V.P.) noemde het wegtrekken van de Amerikaanse
troepen uit Vietnam zonder meer heilloos. Er moet worden gestreefd
naar een politieke en niet naar een militaire oplossing.
Pacificatie
mislukt
Mr. dr. N. G. Geelkerken (A.R.)
richtte zich tot de regering met de
vraag of de vroegere motie-Schuijt
wel of niet is uitgevoerd. Hij hoop
te dat dit het geval zou zijn, aan
gezien dit de beste dienst is die
Nederland de Verenigde Staten
kan bewijzen. Hij constateerde dat
De vietcong heeft maandagnacht
twee hevige aanvallen gedaan in
Saigon. Stormenderhand verover
den de guerillastrijders een collie-
post. De tweede aanval was ge
richt tegen de elektrische centrale
van Cholon. De stroom In deze
Chfnezenwijk Is uitgevallen.
Dinsdag raakten Zuidvietnamese
parachutisten slaass met eenheden
van de vietcong bijhet vliegveld
Tan Son Nhoet. De vietcong ge
bruikte zwaar materieel, zo zei een
Amerikaanse adviseur van de
Zuidvietnamese parachutisten.
(Zie verder pag. 4)
De politieke spanning in Brus
sel door het Vlaams-Waalse me
ningsverschil over de toekomst
van de Leuvense universiteit
heeft zich dinsdag niet ontladen
in een regeringscrisis, maar het
190 Guyanezen; die in Nicke-
rie verbleven, zijn maandag uit
Suriname gezet. Het was een
groep van 91 rietkappers van de
plantage „Waterloo" met hun
gezinnen, die door de Surinaam
se regering als gevolg van het
grensgeschil met Guyana waren
aangezegd het land te verlaten.
De arbeiders behoorden tot de
z.g. korte verbanders, die slechts
voor één seizoen op de plantage
werkzaam waren.
De vaste arbeiders ontvingen
geen aanzegging om te vertrek
ken. De uitzetting gebeurde op
de laatste dag van de termijn
van twee weken, welke de Su
rinaamse regering had gesteld.
Premier Pengel had destijds be
kendgemaakt, dat alle Guyanese
arbeiders Suriname dienden te
verlaten.
De oppositie heeft op een te
Paramaribo gehoud-n perscon
ferentie de maatregel van de re
gering sterk veroordeeld. De
heer Rens (PNP) noemde de
houding van de regering „laf".
Dr. Essed (PNP) vroeg zich af,
waarom juist de Guyanese ar
beiders worden uitgezet en nog
wel door een regering, waarvan
een arbeidersleider aan het
hoofd staat. Ook de heer Lach-
mon (VHP) veroordeelde het
optreden van de Surinaamse re
gering. Volgens hem had de re
gering vier mogelijkheden om
tot een oplossing te komen, na
melijk overleg tussen de par
tijen, arbitrage, uitspraak van
het internationale hof en nas
wanneer deze drie mogelijkhe
den geen oplossing zouden bie
den, zou geweld mogen worden
gebruikt om de driehoek, die
ook door de oppositie als Suri-
PARAMARIBO: ln verband met
de grenskwestie met Guyana heb
ben enkele honderden leerlingen
van de algemene middelbare
school een demonstratie in Pa
ramaribo gehouden. Zij trokken
naar het ministerie van algemene
zaken, waar zij, in afwachting van
de komst van de premier, met
hun plakkaten op de grond gin
gen zitten.
naams grondgebied wordt be
schouwd, te behouden. Volgens
de heer Lachmon had in deze
moderne tijd geweld afgedaan.
Het Surinaamse ochtendblad
„De ware tijd" schreef met be
trekking tot de uitzetting van
de Guyanese arbeiders: „De re
gering heeft het handig aange
pakt. Alleen seizoenarbeiders,
die geen binding met Suriname
hadden, moesten vertrekken".
„Het wil ons voorkomen, dat
de overheid heeft geprobeerd
gevaar lijkt nog geenszins ge
weken.
Terwijl overal in het Vlaamse
land duizenden studenten en
middelbare scholieren de straat
optrokken in bet kader van een
„zwarte dinsdag", steeg de
soanning in het Brusselse rege
ringscentrum omstreeks het mid
daguur tot een crisispunt.
In een pessimistische atmosfeer
was de christelijk-liberale rege
ringscoalitie cm elf uur bijeen
gekomen om zich te beraden
over het antwoord, dat de rege
ring zou moeten geven op een
viertal interpellaties over de
kwestie-Leuven, die on de ka
meragenda stonden. De kabi
netsvergadering kon echter -as
om half één beginnen, omdat de
zeven Vlaamse ministers van de
christelijke volkspartij zo lang
werden opgehouden in een af
zonderlijke vergadering van de
Vlaamse C.V.P.-fractie.
Dit vooroverleg duurde zoveel
langer dan verwacht werd, dat
men zich begon af te vragen of
de interpellaties nog wel nodig
zouden zijn en de regering voor
dien reeds uiteen zou vallen.
Het kabinetsberaad duurde
door deze vertraging slechts
kort en leidde kennelijk niet tot
definitieve conclusies. Toen de
ministers zich om twee uur naar
het parlementsgebouw begaven,
zei minister-president Vanden-
boeynants, dat het interne re-
geringsoverleg woensdagochtend
zou worden hervat, d.w.z. vóór
het antwoord van de regering
op de interpellaties.
Bij de interpellaties ging de
belangstelling vooral uit naar
de Vlaamse C.V.P.-leider Verro
ken. Hij stelde de eis dat de
Franse afdeling van de Leuven
se universiteit naar Wallonië
moet worden overgeplaatst. Hij
kondigde een motie aan, die ech
ter geen motie van wantrouwen
zou zijn en hij wekte de indruk
dat de eis inzake overplaatsing
van Leuven-Frans niet met zo
veel woorden in die motie ge
steld behoefde te worden. Zijn
twee vliegen in één klap te ra
ken. Het probleem van de toe
lating van seizoenarbeiders is
'n kwestie die reeds jaren gaan
de is en zelfs in de staten ter
sprake is gekomen. In Nickerie
wenst me'n niet voor Waterloo
te werken, omdat de lonen en
sociale voorzieningen er niet zo
best zijn. Ofschoon er in Suri
name nogal werkloosheid is, is
de overheid genoodzaakt sei
zoenarbeiders uit Guyana toe te
laten. Het zijn deze mensen die
de klap te incasseren hebben
gekregen", aldus het blad.
bedoeling was dat aan de rege
ring een duidelijke parlementai
re positiebepaling als leidraad
zou worden gegeven, waarna de
regering haar eigen verantwoor
delijkheid zou moeten nemen.
In een commentaar zei hij
later tegenover de pers, dat de
Vlaamse C.V.P.-ers niet kunnen
meespelen, als de socialistische
oppositie alleen maar een cri-
sistaktiek om de crisis zou blij
ken te voeren. „Wij willen ons
niet schulidg maken aan poli
tieke sluipmoord", zo zei hij.
In vele Vlaamse steden, van
Oostende tot Hasselt, hebben
duizenden studenten en scholie
ren een „zwarte dinsdag"-actie
gevoerd met schoolstakingen,
waaraan dikwijls ook leerkrach
ten deelnamen, en betogingen.
In Brussel trokken enige hon
derden studenten naar het par
lementsgebouw (een voor de
monstraties verboden neutrale
zone) waar ze echter door de
politie werden opgevangen.
In Mechelen drongen meer dan
duizend scholieren door een po-
litiecordon in de binnenstad om
onder de ramen van het aarts
bisschoppelijk paleis te betogen
tegen het beleid van kardinaal
Suenens.
In Brugge daarentegen ging
een deputatie van betogers bis
schop De Smedt feliciteren met
diens recente verklaring, dat een
omstreden bisschoppelijke ver
klaring inzake Leuven van 1966
achterhaald en misbruikt was.
Huisartsen en ziekenfondsen
hebben overeenstemming be
reikt over een honorariumverho
ging voor de huisartsen van 12
procent voor 1968.
Het akkoord is ter goedkeu
ring voorgelegd aan de zieken
fondsraad.
Geen overeenstemming werd
bereikt over de kostenfactor
(praktijkkosten). Het bedrag
hiervoor is voorlopig vastgesteld
op 7 gulden per verzekerde. Dit
bedrag komt overeen met het
destijds door de minister over
genomen bemiddelingsvoorstel
van de commissie-Van der Ven.
Voor de eerste 2000 verzeker
den ontvangt de huisarts dit jaar
behoudens goedkeuring door
de ziekenfondsraad 28,79 gul
den per verzekerde (was 25.65)
en voor elke volgende verzeker
de 21,79 (was 19,41). Het gemid
delde honorarium per verzeker
de is volgens de nieuwe over
komst gestegen van 23,30 guide-i
(begin januari 1967) tot 26,98
gulden.
de pacificatie van Zuid-Vietnam
allerminst tot stand is gekomen.
De A.R.-fractie, zo deelde hij mee,
is van oordeel dat de Nederlandse
regering, tezamen met b.v. de Be-
nelux-Ianden en de landen van de
Westeuropese unie, maar ook met
communistische en niet-verbonden
landen, een diplomatiek vredes
offensief zou kunnen ontwikkelen
oiri te komen tot een politieke op
lossing in Vietnam, gebaseerd op
de akkoorden van Genève van
1954.
De C.H.-afgevaardigde mr. C. A.
Bos vroeg of minister Luns nog
van mening is, dat iedere moge
lijkheid die wijst in de richting van
de conferentietafel, tot het uiter
ste moet worden benut. Hij trok
de bereidheid van Hanoi om te
onderhandelen in twijfel.
Mr. M. van der Stoel (P. v. d. A.)
gaf als zijn mening te kennen, dat
de bombardementen een heel an
dere militaire betekenis hebben ge
kregen dan aanvankelijk werd
aangenomen. Zij hebben niet kun
nen verhinderen dat de stroom van
infiltraties uit het noorden groter
is geworden. Graag zou hij van da
regering vernemen, of zij overeen
komstig de motie-Schuijt bij de
Amerikaanse regering heeft gepleit
voor de onvoorwaardelijke stop
zetting van de bombardementen.
De heer Van der Stoel diende
een motie in, waarin een beroep
op de regering wordt gedaan er bij
alle betrokken partiien op aan te
dringen de vijandelijkheden onver
wijld te staken.
Drs. E. C. Visser van D'66 stelde
zich achter de motie-Schuijt (inge
diend op 25 augustus van 't vorig
jaar) en vroeg of de regering be
reid is alsnog uitvoering aan deza
motie te geven.
(Zie verder pag. 4)
ZUIDOOSTELIJKE WIND
Dinsdag stond ons land onder
invloed van een zwakke rug van
hoge druk. Het was overwegend
zonnig en droog weer. waarbij
de temperaturen in de middag
opliepen tot vijf zeven graden.
Rond een lagedrukgebied bo
ven de Britse eilanden ver»
plaatsen zich enkele storingen.
Eén ervan trok dinsdagavond
over Normandië naar het zuid
oosten. Deze storing kan later
een noordelijke koers gaan vol
gen en het weer in ons land ba-
invloeden.
Voor vandaag wordt dan ook
een veranderlijke bewolking met
plaatselijk enkele buieen ver
wacht, waarvan sommige met
hagel of sneeuw. De wind blijft
zuidoostelijk en de middagtem-
peraturen zullen dezelfde waar
den bereiken als dinsdag of iets
lagere.
medegedeeld door het K. N. M. I.
te De Bilt, geldig tot hedenavond
Enkele buien
Veranderlijke bewolking met plaat
selijk enkele buien, sommige met
hagel of sneeuw. Matige tot krach
tige zuidoostelijke wind. Dezelfde
temperaturen als dinsdag of iets
lagere.
WOFNSDAG 7 FEBRUARI
v.m. n.m.
Breskens 7.35 8.14
Terneuzen 8.11 8.50
Hansweert 8.45 9.24
Walsoorden 8.44 9.23
DONDERDAG 8 FEBRUARI
v.m. n.m.
Breskens 8.39 9.18
Terneuzen 9.15 9.54
Hansweert 9.49 10.28
Walsoorden 9.48 10.27
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Febr.
7
8.12
17.37
11.04
2.56
8
8.10
17.39
11.28
4.10
9
8.08
17.41
12.03
5.20
10
8.06
17.43
12.51
6.22
11
8,05
17.45
13.58
7.12
12
8.03
17.47
15.13
7.48