SHELL-RAFFINADERIJ VERWOEST
Twee doden
De deur staat open voor
een gesprek
Mike Kasperak (54) na
harttransplantatie en 3 operaties
overleden
SCHADE GERAAMD OP
HONDERD MILJOEN GULDEN
Scheepvaart
Vijftig stralen
Olietankers
naar elders
Autoriteiten
DOOD KWAM NIET ALS EEN
VERRASSING
Slachtoffers
HETWEER
Ramo
stilgelegd
Weer een reusachtige brand in Botlekgebied
Maandag 22 Dinsdag 23 Januari 1968
24e Jaargang No. 7122
Maar Noord-Vietnam verwacht
„iconcrete stap99 van de V.S.
Vietcong-offensief
duurt voort
Zieke lever
en longen
Sceptisch
11,5 liter bloed
Amerika
„helpt" Laos
De zoveelste
vergissing.
Zuid-Vietnam
bekort bestand
41 doden bij
helikopter-ongeluk
Dure oorlog
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Frank, btf abonnement; TERNEUZEP
Directeur-Hoofdredacteur: I. van de Sande
Telefoon: 01150—2071
Gironummer: S8150
Redactie- en
Adminiètratie-adres: Smldswal
Abonnementsprijs ƒ8,per kwartaal;
maand 2,70. Losse nummers 13 cent.
VRUE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. I. van de Sande te Temeuzen
Advertentieprijs per mm 16: ct.; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels ƒ1,10. Iedere_ regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot
10 uur voormiddag.
IEen beeld van de onvoorstelbare
ravage op het' terrein van de
Shell-raffinaderij na de explosie
en de brand van zaterdag.
Voor de tweede maal binnen
een week heeft in het Rotterdam-
so havengebied een reusachtige
brand gewoed. Nadat vorige week
honderd brandweermannen een
etmaal bezig waren met het be
strijden van een grote kerosine-
brand bij Pakhoed N.V., brak in
de nacht van vrijdag op zaterdag
rond vijf uur een gevaarlijke brand
uit bij de grote Shell-raffinaderij
in de Botlek.
Na een enorme explosie in de
paraffine-kraakfabriek, die ge
paard ging met een meer dan hon
derd meter hoge steekvlam, ont
stond een laaiende vuurzee. In
minder dan geen tijd had de brand
zich verspreid over een opper
vlakte van 250 bij 250 meter,
waarop 15 tot 20 tanks met olie
producten stonden. Op het ogen
blik dat de explosie zich voordeed,
waren 600 mensen van de nacht
ploeg op het raffinaderijterrein
aan het werk. Vier mensen raak
ten zwaar gewond. Een van hen
overleed later in het ziekenhuis.
Ruim 60 mensen kregen lichte ver
wondingen, veroorzaakt door rond
vliegende glassplinters.
De ontploffing in de paraffine-
kraakfabriek sloeg de bewoners
van de omliggende plaatsen in één
klap wakker. De drukgolf, die op
de explosie volgde, vernielde dui
zenden ruiten in de omgeving.
Vooral Vlaardingen had het wat
dit aspect van de ramp betreft
zwaar te verduren. Van alle hui
zen in de onmiddellijke nabijheid
van de Waterweg bleef bijna geen
ruit heel.
In het centrum van Vlaardingen
sneuvelden tallozen dikke winkel
ruiten.
Nadat tegen vijf uur zaterdag
ochtend de eerste melding van de
brand de autoriteiten bereikte,
heeft het nog geruime tijd geduurd,
voor men een Inzicht had gekre
gen in wat er op het raffinaderij
terrein aan de gang was. Bij poli
tie, brandweer en G.G.D. vermoed
de men wel een ramp, maar het
duurde toch nog drie kwartier
voor men goed wist om welk een
enorme calamiteit het ging.
Na de eerste melding door een
portier van de raffinaderij sloeg de
Rotterdamse brandweer onmid
dellijk groot alarm. Tientallen
brandweerwagens snelden van
overal uit de Maasstad naar het
Botlekgebied.
De G.G.D. van Rotterdam stuur
de tien ambulancewagens naar de
plaats van de brand. De haven
dienst dirigeerde snel zes blus
boten naar de eerste petroleum
haven, waarna nog een armada
van politieboten en sleepboten
volgde. Deze laatste begonnen met
het, verhalen van vier tankers, die
op het moment van dè explosie in
de eerste petroleumhaven lagen te
laden en te lossen. Om deze eva
cuatie vlot te kunnen laten ver
lopen en ook wegens de bijzonder
gevaarlijke situatie legden de
autoriteiten het scheepvaartver
keer op de Nieuwe Waterweg in
de buurt van de raffinaderij geheel
stil.
Inmiddels waren tussen de 100
en 200 brandweermannen, afkom
stig van de Rotterdamse brand
weer, van korpsen uit de omgeving
en van verschillende bedrijfsbrand-
weren volop bezig met hun strijd
tegen de laaiende vuurzee. Men
zette vijftig stralen op de vlam
men, maar al snel werd duidelijk,
dat voorlopig aan doven van het
vuur niet viel te denken. Wel
slaagde men er van het begin af
prachtig in, een gevaarlijke uit
breiding van de brand te voor
komen.
Anderhalf uur na het begin van
de brand was het iedereen duide
lijk, dat de vlammenzee weinig
zou overlaten van het stuk raffi-
nageterrein, dat zij in haar greep
had. Ir. Van den Bergh, directeur
van deze raffinaderij, kwam al
spoedig met de verklaring dat de
gehele produktie van de raffina
derij was stilgelegd en dat de
brand een schade van vele tien
tallen miljoenen guldens zou gaan
aanrichten.
Over de oorzaak van de gewel
dige explosie kon ir. Van den
Bergh zaterdagochtend nog niets
zeggen. Hij zei wel goede hoop te
hebben, dat de produktie over en
kele dagen weer op gang zou kun
nen worden gebracht. De directeur
zag wel een probleem in de opslag
van aangevoerde ruwe olie. Door
de tijdelijke stopzetting van de
produktie zullen namelijk de op
slagtanks spoedig volraken. In dat
geval zal het volgens ir. Van den
Bergh noodzakelijk zijn de' olie
tankers die Europoort als bestem
ming hebben, naar andere plaatsen
te dirigeren.
raffinaderij een essentieel ele
ment in de produktie door de
explosies zwaar was beschadigd.
De luchtdruk had de muren weg
geslagen.
Hoewel men aanvankelijk hoop
had dat geen doden te betreuren
waren, kwam later het bericht dat
de 26-jarige employé L. Smidt uit
Spijkenisse en de 49-jarige J. 't
Jong uit Oud-Beierland bij de
ramp om het leven waren geko
men. Inmiddels werden 60 gewon
den in ziekenhuizen in de omge
ving behandeld.
Óndanks de verzekeringen van
deskundigen dat door het optreden
van de gezamenlijke brandweer
korpsen het gevaar van nieuwe
explosie en uitbreiding van de
brand niet aanwezig was, werd
men tijdens de loop van de morgen
op het rampterrein nog ettelijke
malen opgeschrikt. Zo ontstond er
grote consternatie, toen uit de
luidsprekers in het hoofdgebouw
plotseling een stem klonk, die
emotioneel liet weten dat „het nu
ook brandde in de naftakraker"
Drie minuten later echter meldde
dezelfde stem dat er een vergis
sing was gemaakt
In de loop van de vroege zater
dagmorgen spoedden zich vele
autoriteiten naar het rampterrein
om zich van de situatie op de
hoogte te stellen. Zo waren er
aanwezig de wethouder van socia
le zaken en volksgezondheid van
Rotterdam en loco-burgemeester
van de Maasstad, de heer G. Z. de
Vos; de hoofdcommissaris van poli
tie, de heer A. Wolters, en mr. V.
G. M. Marijnen, voorzitter van de
Rijnmondraad.
(Zie verder pag. 2)
Noord-Vietnam heeft zaterdag
laten weten dat het nu een con
crete stap van de V. S. verwacht
om te komen tot een eervohe
vrede in Vietnam en dat het ogen
blik voor de Amerikanen is aan
gebroken om te trachten onvoor
waardelijk een einde te maken
aan de bombardementen en alle
andere oorlogshandelingen. Deze
verwachting wordt uitgesproken
In een artikel in „Quando in Han
Dan", het orgaan van het Noord-
vietnamese volksleger, dat on
dertekend is door „commenta
tor", een pseudoniem dat door
gaans wordt gebruikt door be
voegde autoriteiten.
In het artikel wordt er op ge
wezen, dat president Johnson zich
weer koppig heeft getoond in zijn
„State of the Union"-boodschap.
In deze boodschap, aldus „Com
mentator", herhaalt de Ameri
kaanse president wat hij in San,
Antonio heeft gezegd en stelt hij
weer „schaamteloos" voorwaar
den.
Waarnemers menen dat uit dit
artikel blijkt, dat Hanoi nog
steeds een duidelijk en nauwkeu
rig antwoord verwacht op het
initiatief, genomen door de
Noordvietnamese minister van
buitenlandse zaken, Ngoejen Doei
Trinh. Deze minister zei op 29
december dat Hanoi met de V. S.
zal gaan praten na de onvoor
waardelijke stopzetting van de
oorlogshandelingen tegen Noord-
Vietnam. De deur voor een ge
sprek tussen de Amerikanen en
Noord-Vietnam e.-en schijnt dus
nog steeds open te zijn.
Naar schatting 2500 vleteong-
strijders hebben zaterdag in de
Mekongdelta een bataljon Zuid-
vietnamese mariniers overvallen.
Nadat de brand drie uur had ge
woed tussen de zwavelfabriek en
de paraffinekraakfabriek, toonde
het getroffen terrein van de raffi
naderij een enorme ravage van in
eengeschrompelde tanks en ver
wrongen buizen. Toen werd ook
bekend dat het ketelhuis van de
Mike Kasperak, de 54-jarige
Amerikaan die zestien dagen
geleden het hart van een ander
had gekregen, is zondag in het
ziekenhuis van de Stanford-uni
versiteit te Palo Alto in Califor-
nië overleden.
Volgens een mededeling van
het ziekenhuis trad de dood om
10.43 uur Ned. tijd in als ge
volg van „complicaties", die na
de transplantatie op 6 januari
waren opgetreden.
Kasperak had het hart gekre
gen van de 43-jarige mevrouw
Virginia Mae White die aan een
zware hersenbloeding was over-
len. Het was de eerste maal dat
in de Ver. Staten een harttrans
plantatie bij volwassenen werd
uitgevoerd. De ingreep geschied
de door een groep artsen onder
leiding van de hartchirurg dr.
Norman Shumway, een studie
genoot van de Zuidafrikaanse
prof. Chris Barnard, die al twee
harttransplantaties op zijn naam
heeft staan.
Het overlijden van Kasperak
kwam voor niemand als een ver
rassing. Toen hij op 5 januari
het ziekenhuis van de Stanford-
universiteit werd binnengebracht
was hij al ten dode opgeschre
ven. Anderhalf jaar tevoren had
de patiënt wegens zijn slechte
gezondheid zijn werk als metaal
arbeider te Cleveland in de staat
Ohio moeten opgeven. Begin
1967 verhuisde hij met zijn
vrouw Ferne naar Palo Alto in
Californië in de hoop dat het
mildere klimaat hem goed zou
doen. Het mocht niet baten.
Toen hij na een hartaanval het
ziekenhuis werd binnengebracht,
verkeerde hjj in een deplorabele
toestand. Behalve een sterk ver
groot en slecht werkend hart dat
het elk ogenblik kon opgeven,
had hij een zieke lever en lon
gen. die hadden geleden van het
inademen van metaalgruis en
het intensief roken van sigaret
ten. Hij zag er vervallen uit met
een gerimpelde perkamentach
tige huid en diep in hun kassen
liggende ogen.
De zekerheid dat Kasperak
zonder operatie op korte termijn
zou sterven, deed de 45-jarige dr.
Shumway en zijn medewerkers
besluiten het risico van een
harttransplantatie te nemen.
Kort daarop werd mevrouw
White binnengebracht die een
beroerte had gehad en geen kans
had deze te overleven. Het bleek
dat mevrouw White enkele
dagen tevoren naar aanleiding
van de harttransplantaties in
Kaapstad tegen haar man had
gezegd: „Wat is het prachtig
een ander een kans te kunnen
geven om te leven." Toen dr.
Shumway vertelde dat Mike
Kasperak misschien zou kunnen
worden geholpen, gaf de fami
lie van mevrouw White toestem
ming voor de transplantatie.
Over het welslagen van deze
ingreep had dr. Shumway zich
direct al sceptisch uitgelaten.
Hoewel de operatie vlot was
verlopen, wees de chirurg er op
dat de toestand van de patiënt
altijd kritiek zou blijven.
Deze kreeg op 8 januari een
inwendige bloeding. Door bloed
transfusies werd dit gevaar be
zworen en op 11 januari mocht
hij voor het eerst uit bed.
Twee dagen later maakten de
bulletins melding van een slecht
functioneren van de lever en de
nieren. Op 14 januari werd de
galblaas van de patiënt wegge
nomen. Door deze ingreep ging
de werking van de nieren ver
der achteruit.
Donderdag j.l. moest wederom
een spoedoperatie worden uitge
voerd in verband met nieuwe
bloedingen door zweren aan de
twaalfvingerige darm. Ondanks
voortdurende bloedtransfusies
bleven de bloedingen aanhouden,
zodat nog geen etmaal later op
nieuw de chirurgen moesten in
grijpen waarbij de milt werd
weggenomen. Sindsdien kreeg de
patiënt, die gedeeltelijk bij ken
nis was, in totaal nog 11,5 liter
bloed en grote hoeveelheden
antibiotica toegediend. Kunst
matig werd de werking van lon
gen en nieren op gang gehou
den. Enkele uren voordat de
dood intrad, was nog gemeld,
dat het getransplanteerde hart
normaal klopte.
In de daaropvolgende strijd zijn
aan beide zijden zware verliezen
geleden, aldus Zuidvietnamese
militaire zegslieden.
De slag vond plaats in de om
geving van de districtshoofdstad
Cai Laij, ruim 80 km ten zuidwes
ten van Saigon.
Ook werd de Amerikaanse mi
litaire basis te Pleikoe 50 minu
ten met raketten beschoten,
waarbij 15 Amerikanen gewond
raakten.
Volgens een Amerikaanse
woordvoerder werd o.m. het
vliegveld getroffen. De schade
zou licht zijn.
Bij een aanval op een Ameri
kaans kamp te Cu Mi, 35 km ten
noordwesten van Saigon, werden
drie Amerikanen gedood en 13
gewond.
Een eenheid van het Noord
vietnamese leger heeft zondag
ochtend vroeg heuvel 881, even
ten noorden van de Amerikaanse
basis Khe Sanh, aangevallen.
Omstreeks het middaguur ein
digde de strijd.
Zaterdag hadden Amerikaanse
mariniers in dat gebied tijdens
drie gevechten zestig Noordviet-
namezen gedood. De Amerikanen
hadden hier zware B-52 bom
menwerpers ingeschakeld, Khe
Sanh ligt in het uiterste noord
westen van Zuid-Vietnam, vlak
bij Laos en Noord-Vietnam.
Het Amerikaanse blad „Wash
ington Post" meldde zondag dat
de V. S. langs de Ho Tsji-Minh-
weg in Laos een geheim waar
schuwingssysteem aanbrengen
om de infiltratie van Noordviet
namese troepen tegen te gaan.
Het ministerie van defensie wilde
niet onmiddellijk op het bericht
reageren. Volgens de „Post" kost
het projekt 750 miljoen dollar en
behelst het „ingewikkelde" ap
paraatjes die personen op kilo
meters afstand kunnen waar
schuwen en vrijwel onzichtbaar
zijn. Ze kunnen inlichtingen over
toepenbewegingen doorgeven
aan ontvangststations, die in
Zuid-Vietnam staan opgesteld,
waarna Amerikaanse bommen
werpers aanvallen op de Ho Tsji-
Minh-weg kunnen uitvoeren, al
dus het blad. Het is een publiek
geheim dat de Amerikanen al
delen van deze door Laos voe
rende weg bombarderen. Om de
Laotiaanse premier prins Soe-
vanna Phoema, die in de Vietna
mese oorlog neutraal staat, niet
in een moeilijk parket te brengen
zou nu dit projekt worden uitge
voerd.
Door een vergissing van de
Amerikaanse luchtmacht hebben
zaterdag 21 Zuidvietnamese hout
hakkers het leven verloren, ter
wijl eenzelfde aantal werd ge
wond.
De houthakkers bevonden zich
op ongeveer 15 km van de Cam
bodjaanse grens in een gebied,
waarin volgens Zuidvietnamese
instrukties mag worden gescho
ren op alles wat beweegt. Toen
een Amerikaans verkennings
vliegtuig de mannen had waar
genomen en hen „als vietcong-
leden had geïdentificeerd", werd
het gebied de gehele dag door ar
tillerie en jachtbommenwerpers
bestookt. Pas toen Amerikaanse
infanteristen het terrein kwamen
„zuiveren" werd de „vergissing"
ontdekt. Amerikaanse hef-
schroefvliegtuigen voerden de
gewonden en doden weg.
De Zuidvietnamese regering
heeft besloten het door haar aan
gekondigde tweedaagse bestand
voor het Vietnamese nieuwjaar
„Tet" met twaalf uur te bekor
ten, zo meldde zondag radio-Sai-
gon, een communiqué van het mi
nisterie van buitenlandse zaken
citerend. Het bestand zal nu
slechts duren van 18 uur op 29
januari tot 06.00 uur op 31 jan.
President Ngoejen Van Thieu
van Zuid-Vietnam zei vorige
week maandag dat zijn regering
nooit meer een bestand in de
Vietnamese oorlog zou verlen
gen, zoals nog tijdens de westerse
jaarwisseling was gebeurd, in
antwoord op een beroep van paus
Paulus om van I januari een dag
van vrede te maken. Volgens de
president had de vietcong in de
twaalf uur die erbij waren ge
komen, het bestand zesmaal ge
schonden. Het tweedaagse be
stand met „Tet" was al in begin
sel aanvaard, maar de kwestie
moest nog met de bondgenoten
besproken worden, zei Thieu
toen. De vietcong heeft bekend
gemaakt dat ze ter gelegenheid
van „Tet" de strijd een week zal
staken.
De 41 Amerikaanse inzittenden
van het hefschroefvliegtuig, dat
op 8 januari in de Vietnamese
provincie Thoea Thien veronge
lukte, zijn omgekomen, zo is zon
dag meegedeeld. In het toestel
zaten 35 militairen, 1 burger en
5 bemanningsleden.
De verhevigde bombardemen
ten op Noord-Vietnam jagen de
oorlogsuitgaven van de V.S. op
en wel zo, dat deze de begrotings
cijfers overstijgen. Dit hebben
functionarissen van het pentagon
zaterdag meegedeeld. Elke lading
bommen die een B-52 laat vallen,
komt de V.S. op 60.000 dollar te
staan. Deskundigen van het mi
nisterie van defensie hebben uit
gerekend dat elke Amerikaanse
soldaat in Vietnam, zijn vervoer
erheen, onderhoud, uitrusting en
andere „faciliteiten" inhegreoen
het leger 25.000 a 30,000 dollar
kost".
De miltaire uitgaven voor Viét-
nam zullen een recordhoogte be
reiken van 25,7 miljard dollar in
het financiële jaar 19681969.
Vergeleken met de begroting voor
het jaar dat op 30 juni eindigt,
betekent dit een vermeerdering
van 1,2 miljard dollar.
WESTELIJKE WIND
Een uitgebreid hogedrukgebied
met meerdere kernen bevindt zich
boven west en centraal Europa.
Dit had tot gevolg dat er maar
weinig wind was. Het hogedruk
gebied is gevuld met tamelijk voch
tige lucht, waardoor in een groot
deel van West-Europa op uitge
breide schaal mist voorkwam. In
de nacht vroor het in ons land in
het algemeen licht; in de omrin
gende gebieden kwam ook matige
vorst voor.
Intussen stijgt ten westen van
Ierland de druk terwijl een de
pressie gebied in de richting vart
Scandinavië beweegt. Als gevolg
hiervan zal de komende vier en
twintig uur de wind bij ons uit
westelijke richtingen gaan waaien.
Hiermede wordt iets minder koude
lucht aangevoerd. In het algemeen
blijft er veel bewolking en zal de
mist vooral in het zuidoosten van
het land zich nog geruime tijd kun-
nen handhaven, waarbij de tempo*
raturen om het vriespunt zullea
schommelen.
medegedeeld door het K. N. M. I,
te De Bilt, geldig van hedenavond
tot dinsdagavond
Overwegend droog weer.
Overwegend droog weer met op
vele plaatsen laaghangende be
wolking of mist, maar later ook
mogelijk hier en daar een opkla
ring. Zwakke tot matige wind uit
westelijke richtingen. In het zui
den en oosten van het land lichte
vorst tot tenmeraturen om het
vriespunt, elders dezelfde tempe
raturen als vandaag of iets hogere.
DINSDAG 23 JANUARI
v.m. n m.
Breskens 7.11 7.41
Terneuzen 7.46 8.19
H-msweert 8.26 8.59
Walsoorden 8.36 9.09
WOENSDAG 24 JANUARI
v.m. n.m,
Breskens 815 8^1
Terneuzen 8.50 9.31
Ho ris weert 9.39 P' 1
Walsoorden 9.40 9.21
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Jan.
23
8.34
17.10
2.02
11.33
24
8.33
17.12
3.31
11.53
25
8.31
17.14
5.01
12.22
26
8.30
17.15
6.26
13.04
27
8.29
17.17
7.35
14.05
28
8.27
17.19
8.27
15.22
