Het eens zo
machtige Britse imperium
bestaat niet meer
Vluchtelingen
op Sicilië leven in benarde
omstandigheden
Het doek is gevallen....
BEZORGDHEID IN AZIË EN
IN AUSTRALIË
Massale
werkloosheid
HET WEER
Het ceg gerisSit
op de V.S.
Diepe
teleurstelling
Scherpe reacties
in de Engelse pers
Geen
supermogendheid
Sympathie
in Franse pers
Prof. Barnard
bereidt volgende
harttransplantatie
voor
Nederlands vrachtschip in nood op
Atlantische Oceaan
DONDERDAG 18 JANUARI 1968
24e Jaargang No. 7119
Weerbericht
Hcogwater
Zon- en
Maanstanden
„Amerikanen
furieus"
Schotel linzen.
EVles nog dieper?
Infeciiegevaar
verminderd
Gevangenen
te Palermo
geëvacueerd
Wereldraad
van kerken
helpt Sicilië
Tronic, bij abonnement: TERNEUZEP
DiMetenr-Hbofflre8aetotef vatt 3e Sande
Telefoon: 01150—2073
Gironummer: 38150
Redactie- en
Administratie-adres: Sntfdswal
Abonnementsprijs 8,— per kwartaal; per
maand 2,70. Losse nummers 13 cent.
VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. I. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 18; ct.; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels ƒ1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding; Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot
10 uur voormiddag.
Bekommerd kijkt zuidoost-Azië
na het besluit van Engeland zijn
troepen uit het verre oosten terug
te trekken naar de toekomst. Brit
se officieren en ambtenaren die
eraan gewend zijn geraakt, dat zij
In voormalige koloniën met dè nek
worden aangezien, constateren nu
met verbazing en met leedvermaak,
dat men hen in zuidoost-Azië niet
kwijt wil.
Een golf van bezorgdheid heeft
Singapore en Maleisië overspoeld.
Deze zorg is ook in Indonesië,
Thailand, op de Philippijnen, in
Birma en Zuid-Vietnam te bespeu
ren. Het minst nog in Hongkong,
waar men zich ervan bewust is in
een zekere mate van geborgenheid
te leven. De Britse troepen zullen
hier gehandhaafd blijven. De rijke
Chinezen evenwel, die juist bezig
waren have en goed van Hong
kong, waar zich de laatste tijd
nogal eens woelingen voordeden,
naar het rustige Singapore over te
brengen, berekenen nu waar hun
bezittingen het meeste gevaar zul
len lopen. Voor de twee miljoen
inwoners van de stadstaat Singa
pore betekent het vertrek van de
Britten een levenskwestie, zowel
economisch als militair.
Zodra Wilson het sein tot in
scheping geeft, verliezen op slag
Aanvankelijk opklaringen
Om een opvullende depressie
ten westen van Denemarken
werd met zuidwestelijke tot
noordewestelijke winden enigs
zins onstabiele lucht naar onze
omgeving gevoerd. Hierin kwa
men naast enkele zonnige perio
den op de meeste plaatsen ook
buien voor. De aanvankelijk nog
harde wind nam wat in kracht af.
Intussen nadert over de Britse
eilanden een rug van hoge lucht
druk die ons land vandaag zal
passeren. Deze rug wordt gevolgd
door een frontensysteem, waar
door de bewolking in ons land
weer gaat toenemen, mogelijk
met enige regen. De wind die
aanvankelijk nog uit west tot
noordwestelijke richting waait,
zal geleidelijk naar meer weste
lijker richtingen krimpen en
over het algemeen matig tot vrij
krachtig zijn.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Toenemende bewolking
Aanvankelijk opklaringen. In de
loop van de dag toenemende be
wolking. mogelijk gevolgd door
regen. Matige tot krachtige wind
draaiende naar zuid-west. Dezelf
de temperaturen als gisteren of
iets lagere.
DONDERDAG 18 JANUARI
v.m. n.m.
Breskens 3-34 4.01
Terneuzen 4.10 4.37
Hansweert 4.44 5.11
Walsoorden 4.43 5.10
VRIJDAG 19 JANUARI
v.m. n.m.
Breskens 4.12 4.37
Terneuzen 4.48 5.13
Hansweert 522 5.47
Walsoorden 5.21 5.46
ZON
MAAN
'in.
18
op
onder
op
onder
8.39
17 02
20.25
10.28
19
3.38
17.03
21.48
10.42
20
8.37
17.05
23.11
10.54
45.000 mensen hun broodwinning.
Ongeveer een vijfde van hen zijn
gastarbeiders, die naar hun landen
zullen moeten terugkeren. Singa
pore zou enkele honderden mil
joenen aan de creatie van nieuwe
arbeidsmogelijkheden moeten uit
geven.
Het is niet waarschijnlijk dat
Engeland dit bedrag in zijn geheel
zal kunnen fourneren. Dan dreigt
voor Singapore de periode van
sociale rust en welvaart, die acht
jaren bestuur onder de dynamische
Chinese premier Lie Kwan Joew
hebben gebracht, om te slaan in
een crisis van massale werkloos
heid en politieke onrust.
Niet alleen de economie, maar
ook de verdediging van Singapore
wordt naar de mening van zijn
minister-president ernstig bedreied,
wanneer de Britten heengaan. De
43-jarige Lie is daarmee wederom
woordvoerder van een groeiend
aantal staatslieden in Azië, die in
de militaire aanwezigheid van het
westen de enige garantie voor de
veiligheid van hun landen zien.
Toen hij eind vörig jaar in Wash
ington was, waarschuwde Lie dat
Thailand, Maleisië en Singapore
spoedig door ondermijning zouden
worden bedreigd, wanneer Ameri
ka zich te snel uit zuidoost-Azië
zou terugtrekken. Het is daarom
dat deze landen en ook Australië
en Nieuw-Zeeland nu het besluit
van Engeland is gevallen, het oog
angstvallig op de Verenigde Sta
ten gericht houden.
Men noemt de Britse maatrege
len het doek, dat over de laatste
stralen van een eens wereldom
vattend imperium valt. Het opera
tiemes van Wilson ging dieper
dan men had verwacht nu hij on
danks waarschuwingen van de
bondgenoten met de Amerikanen
voorop vóór 1971 behalve het
verre oosten ook de Perzische
golf van de Britse aanwezigheid
berooft. Maar de Britse regering
staat financieel nu eenmaal met de
rug tegen de muur.
In Australië waarschuwde pre
mier Gorton: „We kunnen de
plaats van Engeland niet aanvul
len". Er was volgens hem een
grens aan hetgeen Australië voor
defensie kan uitgeven.
Premier Holyoake zei dat het
Britse besluit een grote teleurstel
ling voor Nieuw-Zeeland is. Er be
staat groot verschil tussen vermin
dering van omvang en kosten van
een defensiebijdrage in een be
paald gebied om bezuinigings
redenen en de hele zaak te elemi-
neren.
We betreuren het diep, dat En
geland voor het laatste heeft ge
kozen, zo zei hij. De premier van
Maleisië, Rachman, zei ernstig be
zorgd te zijn. Hij wilde zo spoedig
mogelijk weten hoe Engeland zijn
defensieovereenkomsten met Ma
leisië wenst te herzien.
Verscheidene Britse kranten
keurden woensdag de door pre
mier Wilson bekendgemaakte
defensiebezuinigingen af. Slechts
de linkse Daily Mirror steunde de
regering volledig.
De Daily Express noemt Wil
sons verklaring een der bescha-
mendste, ooit in het parlement af
gelegd, omdat zij een begin be
tekent van een tijdperk van ver
nedering, waarin Engelands macht
uit de Perzische golf en het verre
oosten zal verdwijnen en zijn in
vloed in de wereld voorgoed ver
schrompelt.
Volgens de Times zullen niet
alle Europese regeringen met de
terugtrekking van de Britse strijd
krachten naar Europa gelukkig
zijn. Zij zullen het zeker niet uit
leggen als een teken van Europese
geestesgesteldheid. De Austra
liërs en Nieuw-Zeelanders zullen
diep ongelukkig en de Amerikanen
furieus zijn. De koerswijziging
moest echter komen, omdat het
onderhouden van zoveel troepen
teveel kost, aldus de Times, die
meent dat de andere bezuinigings
maatregelen toereikend zijn.
De Financial Times is ervan
overtuigd dat Wilsons verklaring
degenen teleur zal stellen, die
erop hoopten, dat de regering ten
minste een politiek klaar had om
de voordelen van de recente deva
luatie te trekken. „Het is duidelijk
dat nog een lange weg moet wor
den afgelegd, voordat het pro
gramma van openbare uitgaven
onder controle is gebracht".
De liberale Guardian meent, dat
de besluiten op defensiegebied
voor hen die aan de traditie zijn
gehecht, een bittere pil betekenen.
Het blad erkent echter de histo
rische lijn, die hiertoe heeft ge
leid. Of de regering weet welke
koers zij economisch vaart, is
evenwel niet duidelijk.
De „verkoop" van de Britse
verplichtingen buiten Europa en
in het Middeiiandse-Zeegebied als
mede „het verraden van vrienden
en bondgenoten over de gehele
wereld" brengt de conservatieve
„Daily Telegranh" tot de vergelij
king met de schotel linzen uit het
bijbelverhaal. De door deze be
zuinigingen verkregen besparingen
zijn volgens het blad miserabel in
vergelijking met de gevaren voor
de investeringen in het buitenland,
die alleen al in Singapore en Ma
leisië 800 miljoen pond bedragen
en in de Perzische golf en andere
gebieden ten oosten van Suez nog
groter zijn.
De enige besparing in niet-ster-
linggeld komt van het annuleren
van de order voor straaljagers in
de Verenigde Staten ten koste van
een ernstige aantasting van onze
kracht in de lucht in Europa en
het Suez-gebied, zo zegt het blad.
AJs de heer Wilson eerder had
gehandeld zoals hij nu heeft ge
daan, zou hij zich Engelands groot
ste premier in vredestijd van deze
eeuw hebben getoond. Hoe langer
echter het uitstel, hoe ingrij
pender de operatie. De gezond
heidstoestand van het pond in de
komende weken en maanden zal
laten zien, of Wilson na zoveel
vertraging het mes er diep genoeg
heeft ingezet, zo luidde het com
mentaar van de Daily Mirror.
De Britse regering erkent dat
Engeland geen supermogendheid
meer is, zo zei de Britse minister
van financiën, Roy Jenkins, dins
dagavond voor de televisie. Jen
kins, die een nadere uitleg gaf van
het besluit om de Britse troepen
sneller dan het plan was uit het
verre oosten en de Perzische golf
terug te trekken, liet weten, dat
Engeland een zo grote rol op het
wereldtoneel zal blijven spelen als
redelijkerwijs mogelijk is. Maar
van dit ogenblik moest die rol ge
stut worden door economische
kracht en niet ondermijnd worden
door economische zwakheid.
De Britse regering zal zich deze
zomer met Maleisië, Singapore,
Australië en Nieuw-Zeeland ot>
een conferentie beraden over de
toekomstige defensie in zuidoost-
Azië.
„Voor de Britse regeringsleider
kunnen de dinsdag genomen histo
rische besluiten alleen maar de
nationale wil verstevigen om het
ievenwicht op zuiver Europees ge-
De Zuidafrikaanse chirurg prof.
Barnard heeft gisteren gezegd,
dat zijn medische ploeg bijna
klaar is voor een volgende «hart
transplantatie, die echter niet
binnen zes weken zal plaatsvin
den. Hij wilde nog' niet zeggen
wie deze keer de ontvanger van
een nieuw hart zal zijn.
Kortgeleden zei Barnard dat
geen nieuwe harttransplantatie
kan worden uitgevoerd, zolang
dr. Philip Blaiberg, de tweede
patiënt op wie hij een dergelijke
ingreep verrichtte, nog in het
ziekenhuis verblijft. Barnard kon
niet zeggen wanneer dr. Blaiberg
zou worden ontslagen, maar ver
moedde dat het midden volgen
de maand zal zijn.
De „gevaarlijke periode" wat
infektiegevaar betreft is voor
Blaiberg voorbij, zo heeft prof.
Barnard woensdag in Kaapstad
verklaard. Pas over een maand
of drie kan worden gezegd, of het
nieuwe hart al of niet zal wor
den afgestoten, zei Mij. De capa
citeit van het hart is bevredigend,
nadat het een derde of zelfs een
kwart van normaal is geweest.
Er is geen enkel teken van afsto
ting. Longen en nieren werken
naar behoren, de geelzucht van
vóór de operatie is bijna genezen,
de opzwelling van de benen is
verdwenen, aldus Barnard.
Honderdduizend vluchtelingen
hebben sinds de aardbevingen
van maandag op Sicilië verschei
dene nachten in het open vsid
doorgebracht. Zij die beschutting
tegen regen en kou in tenten en
auto's hadden gevonden, waren
èr nog het minst slecht aan toe.
De meesten beschikten echter
over niet meer dan wat dekens
om zichzelf of hun kinderen te
beschermen, enige warmte bij
kampvuren zoekend. Gelukkig
was het woensdag niet zo koud
meer.
Het leger vluchtelingen groei
de dinsdag aanzienlijk, toen velen
na nieuwe aardschokken het
open veld opzochten. De kolon-
nes met opruimingsmaterieel en
hulpgoederen ondervinden ern
stige hinder van de zich in tegen
gestelde richting begevende
stroom vluchtelingen. Een ver
slaggever had zes uur nodig om
per auto een afstand van 100 km
af te leggen.
Volgens officiële cijfers stond
het dodencijfer dinsdagavond op
146, terwijl men 386 gewonden
had geregistreerd. Schattingen
van de politie doen evenwel
vrezen, dat het aantal doden uit
eindelijk de 500 zal overschrij
den. Meer dan duizend mensen
worden vermist.
In Gibellina, een plaats die na
genoeg geheel is verwoest, haal
de men een meisje van zes jaar
levend onder het puin vandaan.
Zij had er 36 uur beklemd ge
zeten. In Montevago werden vijf
Het 1239 ton metende vracht
schip „Ocean Sprinter" van de
scheepvaartmij Vriesexpress (rede
rij Van Es en Co, Rotterdam) ver
keert midden op de Atlantische
Oceaan in nood. De Amerikaanse
kustwacht ving woensdag een
SOS op van het schip, dat zater
dag uit New York naar Rotterdam
was vertrokken. De vrachtboot
meldde dat het een gat in de romp
had, dat het water de ruimen bin
nenliep en dat de slagzij 20 graden
bedroeg. De bemanning kon niet
van boord wegens de wilde zee.
Het Amerikaanse vrachtschip Ame
rican Races bevindt zich bij de
Ocean Sprinter, gereed om hulp
te bieden.
Bij informatie bleek dat de
Ocean Sprinter enige tijd geleden
werd verkocht aan het scheep
vaartkantoor Groningen te Gro
ningen.
De rederij heeft bericht ontvan
gen, dat het schip op 400 mij! af
stand van Cape Race in de Atlan
tische Oceaan in zinkende toe
stand verkeert. De bemanning telt
17 leden.
Er heerst bijzonder slecht weer
op de plaats waar de Ocean Sprin
ter zich bevindt.
Er staan volgens een medede
ling van de kapitein als gevolg
van een storm acht meter hoge
golven. Bij een poging om het
schip te verlaten liep een beman
ningslid ernstige verwondingen op
en gingen een sloep en twee red
dingsvlotten verloren. De kapitein
liet weten dat het water in de rui
men steeds verder stijgt. Inmiddels
j is nog een Amerikaans schip, de
j Black Falcon, bij de Ocean Sprin-
I ter aangekomen, maar men kan
.niet dicht genoeg bij de Neder
landse boot komen om huip te
bieden, zo meldt de kustwacht. Er
wordt een vliegtuig van de Cana
dese luchtmacht verwacht, dat
reddingsvlotten uit zal werpen.
Volgens de laatste door het
scheepvaartkantoor Groningen ont
vangen berichten heeft de Ameri
kaanse kustwacht vliegtuigen
naar de Ocean Sprinter gediri
geerd om reddingsmateriaal boven
het schip af te werpen. De Ocean
Sprinter is een koelschip dat met
een lading groenten van een Cana
dese haven op weg was naar
Grimsby.
onder het puin opgesloten men
sen gered. Onder hen bevond
zich een vrouw van 105 jaar.
Hefschroefvliegtuigen van de
Italiaanse en de Britse lucht
machten zijn bij de hulpver
lening ingezat.
In Santa Margherita Belice en
Montevago stortten dinsdag
avond, toen zich nieuwe schok
ken deden voelen, huizen in die
bij vorige bevingen al waren be
schadigd.
-/
De honderd ingezetenen van
de Ucciardone-gevangenis te Pa
lermo, die dinsdagmiddag na een
nieuwe aardschok hadden ge
smeekt de gevangenis te mogen
verlaten, omdat zij instortingen
vreesden, zijn overgebracht naar
een zwaar bewaakt kamp in de
buitenwijken van de stad.
Uit erkentelijkheid voor dit
gebaar van de autoriteiten beslo
ten verscheidene gevangenen
bloed af te staan voor de slacht
offers van de aardbeving.
De wereldraad van kerken te
Genève heeft een beroep gedaan
GIBELLINA (Sicilië): De dorpe
lingen in het door aardbevingen
getroffen gebied zijn de wanhoop
nabij, nadat zij hun bezittingen
hebben verloren. Met gebogen
hoofd wachten zij op vervoer om,
uit het totaal verwoeste bergdorp
te worden weggehaald.
op de ledenkerken het zwaar
door aardschokken geteisterde
Sicilië te helpen. Zelf heeft de
wereldraad van kerken reeds, een
bedrag van tienduizend dollar
overgemaakt. Het is de bedoe
ling van de wereldraad om de
gelden, die zullen binnenkomen,
via de federatie van Italiaanse
evangelische kerken te besteden
voor opbouwprojekten op lan
gere termijn, daar de Italiaanse
regering en het internationale
Rode Kruis op doeltreffende
wijze eerste hulp verlenen. De
„stichting oecumenische hulp
aan kerken en vluchtelingen",'
het Nederlandse agentschap van'
de afdeling hulpverlening van de
wereldraad, heeft hiertoe haan
gironummer 5261 te Utrecht
opengesteld.
ENGELAND: Op een werf in
Wroxham wordt een 47 voets vis-
boot van gewapend beton ge
bouwd voor gebruik in het mid
den-oosten. Een dieselmotor zal
het vaartuig een snelheid van
8 knopen geven. Het casco heeft
een huiddikte van 2'A cm en is
bestand tegen roest. Het gewicht
is hetzelfde als van een stalen
schip, doch beton is goedkoper.
bied te behouden. Het is zaak dat
de landen op het Europese conti
nent het drama begrijpen dat zich
voor hun ogen afspeelt, de beteke
nis ervan vatten en zich de dien
sten zullen herinneren, die Enge
land aan de zaak van de vrijheid
en de democratie heeft bewezen.
Engeland moet gesterkt worden in
zijn verwachtingen en op het juis
te moment moet men het de hel
pende hand reiken", zo schrijft
het conservatieve Franse dagblad
Figaro.
De rechtsgeoriënteerde Aurore
merkt op: Engeland is geen rijk
land meer. Engeland regeert niet
meer op de zeeën. Engeland moet
werken als nooit tevoren om zijn
welstand terug te winnen. Het
heeft het echter in moeilijke mo
menten steeds gepresteerd zich op
bewonderenswaardige wijze weer
op te richten. Ondanks zware1
tegenslagen zal het Groot-Brittan-
nië gelukken deze nieuwe slag te
winnen. Wij gunnen het hun, die
steeds onze natuurlijke bondge
noten waren en wij hopen, dat de j
toetreding tot de gemeenschappe
lijke markt mogelijk zal worden.
Engelands plaats is daar. Zonder
Engeland is Europa geen Europa.
éi
