Makarios streeft naar volslagen Grieks-Cyprisch bewind Bondsrepubliek zal defensiecapaciteit niet inkrimpen FORTUNA 7D1KEN BIJ EEN OORLOG BEVREESD VOOR ANDERE GEVAREN Motie-Wierda wil bezuinigingen aanbrengen in defensie-uitgaven Hoofdpijn? STARFBGHTERS VOOR VERVOER VAN KERNWAPENS JWnsi»® 165° Pagina 2, DE VRIJE ZEEUW Vrijdag 8 december 1987 „Gladde huichelaar" Nationale garde Nietige presidentszetel TWEEDE KAMER Meer integratie Defensiegelden voor ontwik kelingshulp Recordladingen graan naar Rotterdam Twee schepen: 121.000 ton GELUKS TELEGRAMMEN MET VASTE TEKST TIEN MAANDEN VOOR VERDUISTERING Russische activiteit I zYUSSintessmid stab-ie), Amok IN TWEESTRIJD In 1971 meer dan 22 miljard mark De loonsverhoging per 1 januari bij „klein metaal"' Zwendelende „zakenlieden" gearresteerd Verkeer in Zuid-Limburg in moeilijkheden "V/ Het volle licht is weer gevallen op de gebaarde president van Cy prus, aartsbisschop Makarios, dank zij wie de kwestie Cyprus net zo gevaarlijk is gebleven, ook al heeft een trio van bemiddelaars dan voorkomen dat Turken en Grieken elkaar in de haren vlogen. De voornaamste bemiddelaar was Cyrus Vance, misschien de toekomstige Amerikaanse minister van defensie. Zijn missie was vol tooid, zei hij bij zijn vertrek naar de V. S., maar dat moet een staal van onverwoestbaar optimisme zijn, want op hetzelfde moment ging secretaris-generaal Oe Thant van de Verenigde Naties zijn goe de diensten aanbieden om de cris.'s Cyprus te bezweren. Dat aanbod van Oe Thant kwam juist op een moment dat de Griek se en Turkse regeringen tot een akkoord waren gebracht. De laatste gesprekken voerde Vance met Makarios en die was aan zienlijk minder redelijk dan de regeringen in Athene en An kara. In de Turkse hoofdstad spreekt men ronduit over de aartsbis schop als „die gladde huichelaar die zijn kuiperijen niet kan la ten". Daar steekt een goede dosis mohammedaanse haat in en niet helemaal ten onrechte. Makarios voert zijn eigen politiek en hij hoeft minder dan de Griekse of Turkse regering de gevolgen te duchten. Het generaalsregime in Athene had alle redenen het niet tot een gevecht te laten komen met Tur kije: het kon rekenen op een ne derlaag, want de Turken zijn goede soldaten, maar het was vooral bevreesd dat de met deze dictatuur niet instemmende Grie ken de generaalsregering zouden wegvegen. In Ankara staat men wel op de bres voor de stamgenoten op Cy prus, maar men zou liever geen oorlog beginnen, omdat de Tur ken weten dat de N.A.V.O. zóu barsten en zij dan alleen zouden staan tegenover de Russische druk om invloed te hebben op de Bosporus, de zeeëngte die Mid dellandse Zee en Zwarte Zee ver bindt. Bondgenoten zijn voor de Turken dus belangrijker dan Cy prus. Makarios heeft geen last van dit soort overwegingen. De aarts bisschop is belust op zijn eigen macht. Met de mond belijdt hij wel een beetje de „enosis", maar hij weet dat daarmee zijn eigen rol zal worden teruggebracht tot die van een provinciale gouver neur of zoiets die maar heeft te doen wat Athene zegt. In feite is hij niet zo voor die „enosis" (aan sluiting bij Griekenland). Hij is liever kapitein op een modder praam dan matroos op een oceaanstomer. En daarom kan hij zich permitteren dwars te gaan liggen, ook als Athene en Ankara de redelijkheid laten zegevieren. Dat de Grieken hun van enosis bezeten generaal Grivas terug riepen, vindt hij best. Maar hij wil zijn nationale garde niet mis sen, zijn wapen om met behulp van zijn Grieks sprekende land genoten de Turks sprekende min derheid in bedwang te houden. Dat zijn tienduizend man bij na zoveel als er Griekse troepen klandestien door Grivas binnen waren geloodst, hoewel er maar een kleine duizend mochten zijn volgens de verdragen. Deze in heemse macht maakt het Maka rios mogelijk zijn politiek van onafhankelijkheid te blijven be drijven en hij wil daar niet bui ten. Hierbij blijft buiten beschou wing dat de Turks sprekende minderheid onder leiding van vice-president Kutschuk ook niet bepaald heeft bijgedragen tot een soepel functioneren van de Cy Bij de behandeling van de defensiebegroting in de tweede kamer heeft de p.v.d.a.-afgevaar- digde Wlerda gisteren de motie gehandhaafd, die deel uitmaakte van de tijdens de algemene financiële beschouwingen door zijn partijgenoot Peschar gelan ceerde tegenbegroting. De motie-Wierda was eerder behandeld in de defensiecom missie en was daar met elf tegen vijf stemmen van een negatief advies voorzien. In de motie stelt de heer Wier- da voor in het kader van een redelijke verlaging van de defen sie-uitgaven onder meer enige verouderde grote oorlogsschepen uit de vaart te -nemen, de pa rate sterkte van de landmacht te verminderen onder het gelijk- tijdig opvoeren van de perso neelsbezetting en der materiële uitrusting, het bevriezen van de onderhoudskosten bij de lucht macht en de marine op het peil van 1967 en taken af te stoten, die niet van nature door de mi nisterie van defensie behoeven te worden verricht. Op deze wijze zal volgens de heer Wierda binnen de defen siebegroting een verschuiving van 80 miljoen gulden mogelijk zijn, welk bedrag kan worden besteed aan zaken die naar zijn mening hogere prioriteit genie ten. Bij de aanvang van de verga dering had voorzitter Neder- horst, die kamervoorzitter Van Thiel verving, meegedeeld dat ook de algemene begrotingscom missie heeft geadviseerd de mo tie-Wierda niet te aanvaarden. De stemverhouding in deze com missie was tien tegen vijf. Van verschillende kanten werd bij de bewindslieden van defen sie aangedrongen op meer be zuinigingen en op groter inte gratie bij de strijdkrachten. i De k.v.p.-afgevaardigde Mae- nen zei, dat zijn fractie grote bezwaren naar voren zal bren gen, als de tweede tranche van de bezoldigingsverhoging voor dienstplichtigen niet oo de be groting 1969 wordt gebracht. De a.r.p.'er Walburg vroeg of de strijdkrachten niet topzwaar zijn en of de minister zijn ge dachten eens wil laten gaan over de instelling van een commis sie, die zich verdiept in de vol ledige integratie van de drie krijgsmachtonderdelen. P.v.d.a.-afgevaardigde Wiel- draaijer bepleitte meer gelijk heid in de krijgsmacht en tussen krijgsmacht en maatschappij, meer openheid bij de interne voorlichting in de krijgsmacht en drie weken vakantie voor de dienstplichtige gedurende het eerste jaar van zijn diensttijd. De k.v.p.-afgevaardigde Aar den, een van de christen-radicale voormannen, lanceerde het voor stel het totale bedrag op de rijksbegroting voor ontwikke lingshulp te verhogen met 45 miljoen gulden. Dit bedrag zal naar zijn mening onder meer uit de defensiebegroting kunnen worden gehaald, aangezien de ontwikkelingshulp bij de verde ling van de rijksmiddelen in het verleden structureel is achterge bleven en omdat ontwikkelings hulp en defensie beide met de vrede te maken hebben. Voorts is defensie, zo zei hij, bij de verdeling van de middelen be voorrecht geweest. Het moet volgens de heer Aar den mogelijk zijn op een bedrag van 3 miljard gulden een deel van de door hem genoemde 45 miljoen, hij dacht aan 40 mil joen gulden, te besparen. Hij wilde het antwoord van de rege ring afwachten, alvorens zijn standpunt definitief te bepalen. Hij gaf als zijn mening te ken nen dat in de motie-Wierda reële stof is aangedragen om een ver gelijking met andere departe menten mogelijk te maken. De heer Aarden citeerde aan het slot van zijn betoon k.v.p.- fractievoorzitter drs W. K. N. Schmelzer, die bij de algemene beschouwingen had gesproken over de onmisbaarheid van de mogelijkheid tot ombuiging van het uitgavenbeleid. „Een beleid dat waarlijk vooruitstrevend is, zal de moed moeten hebben de traditionele uitgaven te toetsen en bij de beschouwing van taken als bijv. krotopruiming en ont wikkelingshulp te bezien, of die traditionele uitgaven verant woord zijn," aldus drs Schmel zer bij die gelegenheid. priotische samenleving. De jong ste schieterijen op Cyprus wa ren minder Makarios' schuld dan die der Turks-Cyprioten. Maar het is nu eenmaal zó dat de fouten der Turks-Cyprioten in het niet vallen bij de konse- kwente pogingen van Makarios en de zijnen om op Cyprus een volslagen Grieks-Cypriotisch be wind te voeren. Oe Thant heeft zijn persoon lijke bemiddeling aangeboden. Voor zover het de regeringen in Athene en Ankara betreft, zal hij daarmee net zo min moeite heb ben als Cyrus Vance had. Maar aan Makarios zal ook hij een bit tere pil hebben. Waarbij de cy nische geschiedschrijver kan aan tekenen dat de Grieks-orthodxe geestelijken zoals Makarios juist onder het vroegere Turkse be stuur hun politiek van zelfbe houd en zelfhandhaving te be drijven als Makarios nu ten toon spreidt uit zijn nietige presidents zetel. En intussen blijft een oor log tussen Grieken en Turken dreigen, waarvan beide partijen weten dat het sop de kool niet waard is. Op zaterdag 2 december arri veerde bij het overslagbedrijf van de Graan Elevator Maatschappij (G.E.M.) N.V. in het Botlekge- bied het ms. „Louis Maersk", ge laden met 62.880 ton mais, soya- bonen en meel. Zondag 3 december arriveerde het m.s. „Cetra Lyra", geladen met 58.166 ton tarwe, mais en soyabonen. Beide schepen brachten, elk afzonderlijk, de grootste graan- lading die ooit naar Rotterdam werd aangevoerd en door de G. E. M. werd gelost. Dit record berustte tot nu toe bij het 55.000 ton metende motor schip „Japan Gran", dat in mei van dit jaar 52.122 ton graan naar de Maasstad bracht. In het Botlekbedrijf van de G. E. M. kunnen schepen tot 90.000 ton worden behandeld. Dank zij zijn wetenschap pelijke samenstelling bevat 'ASPR0' alles wat nodig is om u snel van uw pijn af te helpen. Do^jtreffend en betrouwbaar. In de komende periode tot en met 6 januari 1968 kunnen via Scheveningen-radio gelukstele grammen met vaste tekst wor den gezonden aan opvarenden van schepen van de koninklijke marine, die zich buiten Neder land bevinden. Deze telegrammen, die per post worden verstuurd aan Sche veningen-radio, kunnen op alle postkantoren in Nederland wor den aangeboden. In verband hiermee verdient het aanbeveling deze telegram men vóór 21 december aan te bieden op de postkantoren. Voor de inhoud heeft men de keuze uit vaste teksten, welke bij de postkantoren ter inzage liggen. De Haarlemse rechtbank heeft de 47-jarige chef-administrateur E. A. K. uit Amsterdam wegens verduistering van 10.000, ten nadele van een drukkersbe- drijf in Badhoevedorp (ge meente Haarlemmermeer) ver oordeeld tot een gevangenisstraf van HO maanden met aftrek. Veertien dagen geleden eiste de officier van justitie een jaar met aftrek. Het feit heeft de Amsterdammer gepleegd tussen 1 augustus '66 en 1 augustus '67. Het geld zou hij hebben ge bruikt in zijn huishouden. De bondsrepubliek Duitsland zal haar huidige defensiecapaci teit niet inkrimpen, zolang de po gingen om in Europa tot ontspan ning te komen zonder resultaat blijven. Dit heeft de minister van defensie, Gerhard Schroder, ver klaard in het bondsdagdebat over de landsverdediging. Het was de eerste maal dat hij in het parle ment optrad, sinds hij deze zomer door een hartaanval werd getrof fen. Voorstellen van de liberale op positie om de diensttijd van an derhalf tot één jaar te verkorten, wees de minister van de hand. Ook wilde hij niet weten van een reorganisatie van de 460.000 man! tellende „Bundeswehr" tot een beroepsleger of militietroepen.! Hij maakte nog niet alle conse quenties bekend van de finan-, ciële plannen om een middelgrote termijn op te stellen voor de landsverdediging. Wel moest men het oorspronkelijke plan om uit eindelijk 500.000 militairen op de been te brengen, opgeven. Namens de bondsregering ver klaarde Schroder opnieuw, dat Bonn bereid is met Rusland en andere Oosteuropese landen ver dragen ta tekenen, waarin de par tijen verklaren af te zien van ge weld en die zich ook tot de her eniging van de twee delen van Duitsland zouden kunnen uit strekken. Zolang de vrede Europa niet was bezegeld, moest de bondsrepubliek haar veilig heid zoeken in de NAVO en bij de kernwapens van Amerika. De minister gaf als zijn mening te kennen dat de landen van het verdrag van Warschau voor het ogenblik geen aanvalsplannen koesteren. Deze staten waren ech ter nooit zo sterk geweest. Een algemene kernoorlog noemde hij onwaarschijnlijk, maar dit kon hij van een beperkte oorlog niet zeg gen. In dit verband wees hij op de toenemende militaire activi teit van de Russen in de Middel landse Zee en de Oostzee. In tegenstelling tot de libe ralen, die betoogden dat men de kernafschrikking in de NAVO aan Amerika moest overlaten, voelde minister Schroder niet voor een afzien van middelen om handel drukken ZYrttóers Makkelijk schoon Een wildgeworden oud-politie man heeft donderdag op de markt in de Laotiaanse stad Savannakhet zes mensen met een slagersmes doodgestoken en drie ernstige verwondingen toegebracht. 24) Toen het gesprek met de cliënt was afgelopen, ging hij terug naar het tafeltje, schoof zijn stoel wat verder naar voren, boog zich voorover en zei: „Komen vertel mij nu maar eens, waaraan ik 't genoe gen van je'bezoek te danken heb. Zijn er moeilijkheden?" Zij keek hem aan, glimlachte even en richtte haar blik toen weer op de punt van haar siga ret. „Nee geen moeilijkheden., hoezo?" „Nee, het gaat alleen om die geschiedenis, waarover Antoon met je heeft gesproken. Die erfe nis van die vermoorde zende ling. weet je niet meer. „Ach zo. Joost liet zich achterover in zijn fauteuil zakken en sloeg, ge luidloos lachend, zijn ene been over het andere. „Je weet toch nog, dat Antoon jou heeft gevraagdom of jijging Suus aarzelend voort. „Hm, hm." ,Nouen nu kwam ik eens met je praten. Ik bedoel. we wilden graag weten „Of ik al een beslissing heb ge nomen," hielp Joost haar. „Ja, precies, dat is het." Suus drukte de sigaret dubbel tegen de rand van de asbak en streek vluchtig langs het haar achter haar oren. Joost keek glimlachend voor zich uit, nam zijn pijp en begon die te stoppen. Na enige ogenblikken vroeg hij: „Heb jij veel fiducie in die zaak, Suus?" „Antoon is er van overtuigd, dat het in orde zal komen," ont week Suus een rechtstreeks ant woord. Joost glimlachte. „Dat weet ik, maar dat vroeg ik niet," zei hij, Suus zweeg even. Toen zei ze: „Ik. ik heb niet de moed geen fiducie in, die zaak te heb ben." „Jij hebt niet de moed?" vroeg Joost verwonderd. Suus viel hem in de rede: „Ik klamp mij er. aan vast;_ ik zou zo graag willen, dat het waar was, dat ikdat wij dat geld kregen." „Ja, dat begrijp ik," zei Joost, terwijl hij een lucifer aanstreek en vuur in zijn pijp zoog. „Maar. Voor hij echter kon uitspreken, viel Sus hem opnieuw in de rede. „Nee, Joost. nee, je begrijpt er niets van, Je kunt er ook niets van begrijpen. Maar geloof mij, geloof mij alsjeblieft als ik je zeg, datdat als dit niet doorgaat, dat ik dandat ik het dan niet meer weet. Dat dan alles op houdt." De heftigehid, waarmee zij had gesproken, verschrikte Joost een ogenblik. Hij keek haar aan en zag hoe zij moeite had zich te beheersen. Het was goed dat op dit ogenblik de huishoudster klopte en koffie binnen bracht. Het brak de span ning en terwijl ze zwijgend dron ken. herstelde Suus zich. „Neem nog een sigaret," bood Joost aan, toen zij de lege kop neerzette, en hij schoof haar de beker toe. „Graag, dank je." Ze inhaleerde diep. Toen lachte zij kort. „Neem mij niet kwalijk, dat ik even zo heftig was," zei ze. „Maar heus, het is heel belangrijk voor mij." „Dus toch moeilijkheden," stelde Joost gedecideerd vast. „Wat is het. Suus, vertel het mij maar. Mij kun je immers ver trouwen? Kan ik jullie helpen? Zijn er financiële zorgen? Schul den? Heeft Antoon gesoeculeerd en zit hij nu in de knoei?" „Ach, welneeDat is het helemaal niet. Daarvoor is An toon veel te eerlijk en nauwgezet in geldzaken. Misschien," zij aar zelde even, „misschien ben ik Wel veel te egoïstisch. Het gaat alleen om mijzelf, weet je. Ach. het is allemaal de schuld van dat ellen dige artikel in dat Engelse tijd schrift. Ik wou, dat Antoon het nooit gelezen had. Maar het is nu eenmaal gebeurd en nu is het net of er een prop uit een ver stopte leiding is gesprongen, waardoor alles opeens loskomt.' „Je beeldspraak is voortreffe lijk," zei Joost, „maar ik moet je eerlijk zeggen, dat ik er nog niets van begrijp. Kom, Suus, vertel het mij nu maar. Lucht je hart eens. Of is het een diep ge heim?" „Zie je," zei ze, „daar was ik nu bang voor. Ik ging naar je toe met 't vaste voornemen je alleen te vragen, of je al een besluit hebt genorften, maar ik wist ik wist dat het ene woord het andere zou'uithalen en dat. dat ik dan meer zou zeggen dan ik wilde, omdat het mij tot hier zit." „Suus, ben ik indiscreet ge- weest?_ Dat was mijn bedoeling allerminst!" zei Joost, geschrok ken. Zij maakte een beweging met haar hand. „Ach, welnee, Joost, 't is alles mijn eigen schuld, ik ben te on beheerst, ik zeg altijd meer dan ik wil.,,., ik.... ach," viel ze zichzelf in de rede, „misschien ook niet, misschien denk ik al leen maar dat ik bepaalde dingen niet wil zeggen, maar wil het juist heel graag. Wie zal het zeg gen?" Zij. haalde haar schouders öp. „Alles is zo vreemd en ver ward en een mens is eigenlnk maar een raar wezen," vervolgde ze peinzend. (Wordt vervolgd.) kernladingen naar hun doel te brengen. Hij herinnerde er aan, dat in Oost-Duitsland de Russen en de Oostduitsers ook over der gelijk materieel beschikken. Een deel van de Starfighters van de Westduitsc luchtmacht kan onder Amerikaans toezicht staande kernwapens vervoeren, terwijl batterijen raketten vah de typen „Pershing", „Hawk" en „Nike" kunnen worden voorzien van kernladingen, die eveneens onder Amerikaans toezicht staan. Wat de bezuinigingen betreft deelde Schroder mee, dat de jaar lijkse stijging van de defensie uitgaven bijna twee miljard mark lager zal zijn dan oorspronkelijk het plan was. Niettemin zal in 1971 ruim 22 miljard mark voor de defensie worden besteed, te gen nu 18,7 miljard. Er zal o.a. worden bezuinigd door een deel van de legereen heden slechts beperkt te beman nen, terwijl bij bepaalde een heden alleen het materieel paraat zal worden gehouden. In tijd van oorlog zouden dergelijke een heden in korte tijd op volle kracht kunnen worden gebracht, terwijl de volledig uitgeruste en bemande eenheden die altijd pa raat zullen worden gehouden, sterk genoeg zouden zijn om een verrassingsaanval op te vangen. Nadat vorige week partijen bij de collectieve arbeidsovereen komsten in de metaalindustrie („groot metaal") in beginsel overeenstemming hadden bereikt over de uitwerking der in de col lectieve arbeidsovereenkomsten neergelegde loonkostenstijging van vijf procent per 1 januari 1968, hebben partijen bij de c.a.o.s's voor de handarbeiders in de metaalnijverheid, („klein me taal") ook zulk een overeen stemming bereikt. Blijkens een donderdag gepu bliceerd communiqué van de vakraad voor de metaalnijver heid is hier bij de uitwerking van de genoemde loonkostenstijging eveneens rekening gehouden met de kosten, verbonden aan de werktijdverkorting tot 43 drie kwart uur met ingang van 1 juli j.l. De helft van die verkorting was al toegerekend aan 1968. Verder is rekening gehouden met structurele herzieningen in de sociale verzekering per 1 juli en per 1 januari a.s. Daarom hebben partijen de verhoging van de loontabellen met ingang van 1 januari a.s.- vastgesteldop 3,6 procent plus één cent. De federatie van werkgevers organisaties in de metaalnijver heid zal haar leden adviseren een overeenkomstige verhoging voor de beambten toe te passen. In „groot metaal" worden, zo als is gemeld, de loon- en sala risschalen met ingang van 1 jan. a.s. vastgesteld op 3,4 procent. De Bussumse politie heeft twéé inwoners van Naarden aangehou den die een aantai binnen- en bui tenlandse firma's blijken te hebben benadeeld voor een bedrag van ten minste 45.000 gulden. Het zijn de 28-jarige R. P. en de 22-jarige F. W. die een klein jaar geleden in Bussum een zaak op richtten. Zij kochten goederen, meest textiel, in en verkochten dit weer door. Het geld voor de ver kochte waren werd wel geïncas seerd maar de aankopen werd tot dusver niet betaald. De zaak kwam aan het rollen doordat een leveran cier uit Breda bij een tweede bè- stelling eerst om de betaling van de eerste leverantie had gevraagd. Hij kreeg een chèque, die hij incas so niet gedekt bleek te zijn en deed toen aangifte. De goederen werden in binnen- en buitenland gekocht. Het gaat om regen- en bedrijfskle ding, overalls, handschoenen en dergelijke. Het tweetal is aangehouden en ingesloten. De verschillende bena deelde firma's worden momenteel gehoord, zodat het mogelijk is dat het bedrag van 45.000 gulden nog zal stijgen. Als gevolg van sneeuwval en de daarmee gepaard gaande gladheid ondervond het snelverkeer op de wegen in Zuid-Limburg gisteren ernstige vertraging. Er werd stap voets gereden en er vonden aan de lopende band botsingen plaats, die slechts blikschade hebben veroor zaakt. Volgens de rijkspolitie verliep de verkeersafwikkeling in de overige provincies redelijk vlot.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1967 | | pagina 2