De wintermode Iaat ons niet „in de kou staan"
Gezellige koffie-praet De Balinese.
jongeman mag
zijn bruid
nog schaken
adSF
Een kwestie van
geven en nemen
Wi ense
Koffie om mee te nemen, koffie om
half elf, koffie na het eten, een kop
je koffie bij de teevee. Eigenlijk drin
ken we in Holland de hele dag door
koffie. Komt er een buurvrouw een
praatje maken, dan gauw een kopje
koffie zetten. Willen we even uitpuffen
van nare huishoudelijke werkjes, dan
moet er weer koffie aan te pas ko
men. Om niet te veel in herhalingen
te vallen, laten we het hier maar bij.
We zouden makkelijk nog een tiental
momenten kunnen opsommen, waarop
alleen een lekker „bakje" troost kan
brengen.
Vreemd eigenlijk, dat we altijd zo
superieur glimlachen als er over de
manie van de Engelse huisvrouw wordt
gesproken om te pas en te onpas thee
te drinken. In toneelstukken kunnen we
zien dat de intiemste bezigheden in
Engeland worden onderbroken om even
van een kopje thee te genieten. Wat
kent de mens zijn eigen gebreken
toch slecht. Tien t.egen een dat we,
als een kopje thee te genieten. Wat
we niet zonder ons kopje koffie kun
nen leven, verontwaardigd zouden uit
roepen: Dat is een van de sprookjes
die men in het buitenland over ons
vertelt, sprookjes van windmolens,
klompen en dus ook... koffie.
Troost u echter (niet met een bak
je koffie) met de .gedachte, dat het
geen schande is als u zo verslaafd
bent aan uw bakje. Koffie is wel
opwekkend, maar het is ten slotte
geen marihuana. Voor de liefhebsters
geven we hier een paar speciale kof-
fie-recepten.
De Cappucino Capni is een gloei
end hete espresso met slagroom,
waarop wat geraspte sinaasappel
schil en wat kaneel gestrooid is.
Dé Cappucino Ticino (afkomstig uit
het Zwitserse vakantieoord Tessin)
is een hete espresso met slagroom
en daarop wat cacao en kaneel,
soms ook nootmuskaat. De Cappuci
no Bravo is een espresso waarin
een theelepeltje anisette geroerd
is en die op de slagroom kaneel of
nootmuskaat heeft.
Iets totaal anders is de Café Roy-
«1: hete koffie (driekwart van de
kop) samen met een kwart goede
cognac. Kümmel, Cointreau, Cura
sao, witte crème de Menthe, Rum
of Bourbon. De Mokka Java is een
geslaagde combinatie van gelijke hoe
veelheden hete, zwarte koffie met
gloeiende cacao.
Dan nog een recept van een ech
te Hollandse koffie, nota bene af
komstig van een Zwitserse restaura
teur: mooie, zwarte koffie in een
niet te grote kop en in elke kop een
„stokje" kaneel zetten, room en sui
ker toevoegen en op het oppervlak
een kluitje roomboter laten smelten.
Al deze recepten zijn het proberen
Uwer dan waard.
De lof van Bali is al door velen en
op ontelbare manieren bezongen. Wie
eenmaal het bekendste der kleine Socn-
da-eilanden heeft bezocht, keert altijd
terug, zo luidt een gezegde. Velen
noemen Bali ,een klein paradijsje'
en ofschoon er tegenwoordig nog maat
weinig paradijselijke gebieden op de
wereld bestaan, was Bali voor de vrou
wen ook vroeger nu juist geen hemel
op aarde.
De Balinese vrouw heeft altijd al het
zware werk moeten doen en ook a)
werd de kleinhandel grotendeels door
vrouwen gedreven en al was het gods
dienstige leven op hen aangewezen voor
het gereedmaken van de offers en het
aanbrengen van de versieringen, ston
den ze in een verre van goede reuk in
de Balinese wereldbeschouwing. Elke
vrouw werd (en wordt nog wel in
zekere zin) door menstruatie en be
valling ritueel „onrein". Dat wil zeg
gen dat zij tijdens de maandstonden
en enige tijd na de bevalling de tem
pels niet mag betreden. Als een vrouw
een kris aanraakt is men ervan over
tuigd dat het wapen zijn kracht ver
liest. Verder blijft ze in alles de min
dere van de man.
Het huwelijk vond op Bali op twee
manieren plaats. Het meest voorko
mende is misschien nog wel het
„schaakhuwelijk", eigenlijk een soort
vluchthuwelijk, waarbij de jongeman
zijn geliefde, na een afspraakje, in hel
geheim ontmoet en ontvoert. Deze ze
de wordt door de ouders als passend
en juist erkend. Maar daarnaast be
staat ook het zogenaamde „aanzoek-
huwelijk", waarbij het meisje op voor
westerse zeden gebruikelijke wijze ten
huwelijk wordt gevraagd. Vooral de
missie en de zending hebben op de
ze wijze van „bruidwerving" aangc
drongen, en niet zonder succes.
Veelwijverij komt in Bali nog voor.
maar behoort vergeleken bij vroe
ger toch min of meer tot de uitzon
deringen. Slechts vier of vijf van elke
honderd Balinese mannen hebben meer
dan één wettige vrouw Het verdwi.i
nen van de polygamie is niet zozeer
het gevolg van een veranderd gedach-
tenpatroon of gewijzigde zeden, ais wel
van het feit, dat de meeste mannen
zich niet meer dan één vrouw kunnen
permitteren: vrouwen onderhouden kosl
geld, ook op Bali.
Houden de mannen er meer dan één
vrouw op na, dan bestaat er meestal
een goede verstandhouding tussen de
ze vrouwen onderling. Het komt ook
wel vot* dat de echtgenote van èên
Balinees er zelf op aan dringt dat
haar man er een vrouw bij moet ne
men, bij voorbeeld als ze zelf on
vruchtbaar blijft.
Bij vorstelijke personen was het vroe-
ter de gewoonte, dat de weduwe haar
man in de dood volgde. Dit gebruik
is echter ten tijde van de Nederland
se heerschappij over Bali door de Ne
derlandse wet verboden. De lijkver
branding, waarhij het lijk in de rijk ver.
sierde toren wordt geplaatst, die op
het strand in brand wordt gestoken,
is echter nog steeds, een kleurig ce
remonieel voor toeristen. De as van
de overledene wordt dan in zee ge
worpen.
liet Wéstduitse modehuis Rosemarie Scliauwecker zoekt het iu I'Jó7 iu jersey, met prak
tische modellen, die niet aan een bepaalde leejlijd zijn gebonden, kleur linie i pakje is
oranje-geelrechter pakje marineblauw met wit. Foto „Modenietiws (.1. I'. de KlerkJ.
We weten nu zo langzamerhand al
lemaal wel waar we het winterseizoen
wat de mode betreft aan toe zijn.
Er zullen veel prettig zittenden, war
me en soepele wollen stoffen worden
gedragen. Voor het merendeel zullen
de dames besluiten het niet meer in
het ultra-kort te zoeken, maar volgens
woordvoerders van de modemagazij
nen gaat het met de jassen en vooral
wat betreft de jurken „op kuitlengte"
nog met erg wild. Net op de knie of
even erover is troef, zodat u al uw
„oude' kleren gelukkig nog niet hoeft
af te dartken.
Wat de goedkope bontjassen (lapin)
betreft, zet de ra-ge van de kleurige
bontjassen vorig jaar begonnen
zich ook van 1967 op '68 voort, en al
lerhande modellen laarzen voor regen
en sneeuw passen er hijzonder goed
bij.
De nieuwe mode laat u en mij in
de komende koude maanden in ieder
geval niet „in de kou staan", en dat
is al veel witard. Want voorspeld of
niet voorspeld, onze gebruikelijke por
tie winterse kou zullen we ook dit keer
niet ontlopen.
Oranjekleurige imitatie-bontmantel,
afgezet met brede stofbanen en ge
garneerd met knopen, (Materiaal
Crylor),
Zandkleurige autocoat van Louis
Feraud. Opvallend zijn de grote
zakkleppen boven de taille en de
schuine steekzakken boven de
zoom. De rokleugte is mini (Mate
riaal Tercryl),
Een witte jersey jurk, die in Hol
land eigenlijk in elk seizoen van
pas komt en afgezien van de rok-
lengte-niet aan mode onderhevig
is. (Materiaal Crylor).
Wat is het huwelijk? De gemeen
schap van willen, van doen, van
lijden tussen de echtgenoten. Het
ergste wat in een huwelijk kan
geschieden is niet dat de vrouw
lijdtdoch dat zij van verlangen
wegkwijnt, dat zij zich verveelt,
dat zij eenzaam leeft. Is het dan
een wonder wanneer de vrouw
zich in zo'n geval van de man
vervreemdt? Dat zou nooit ge
beurd zijn als haar man haar van
de eerste dag af, dadelijk bij de
eerste moeilijkheden reeds werke
lijk tot de zijne had gemaakt,
haar medewetenschap zou hebben
geschonken in zijn plannen, in al
les wat hem met hoop vervult
en met onrust; indien zij tezamen
zouden hebben wakker gelegen,
gekweld door dezelfde gedachten.
Dan zou hij het contact met haar
bewaard hebben; één met haar
gebleven zijn. Niet het geluk
maar juist het leed vormt een
sterke band in het huwelijk en
trouwens voor allen die elkaar
liefhebben. Tezamen lijden bete
kent wederom; liefhebben.
(Uitspraak van Michelet - 1798-
186b - hoogleraar in moraal en
geschiedenis aan de Sorbonne en
aan het CoXlêge de France).
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■a
Vaak wordt er wel wat tè veel
■vaarde toegekend aan wat de grote
modekoningen in Parijs, Rome en Lon
den decreteren. Tita Rossi, Fausto Sar
li, Heim, Dior, Cardin, Yves Saint
Laurent en gaat u maar door zijn we
machtig op het gebied van de modr
maar voor de „gewone vrouw' spele
hun nieuwste lijnen toch een min
meer ondergeschikte rol. Het kan oo
niet anders, want de „grote heren
howen hun nieuwe modellen pas i
augustus- september en op het mo
ment dat de wintermode in Parijs word
gelanceerd, verzenden de stoffenfabrie
ken juist de laatste balen met stoffe:
voor de komende „zomermode' naa
de confectiefabrieken. De stoffenmod.
is dus in sterke mate onafhanklijk va-
Parijs. Voorts worden de ideeën ui
Parijs slechts aarzelend en dan no
meestal sterk gewijzigd en vereeuvoo
digd in de confectie toegepast. Wat d
confectie maakt heeft zelfs in vele gr
vallen met de recente creaties uit Pa
rijs maar weinig te maken.
Dit is allemaal begrijpelijk en ver
klaarbaar, want deskundigen beraad
slagen al minstens twee jaar vooruit
over de vraag, welke kleuren, kleuren
combinaties stofsoorten en dessins .over
twee jaar" nog modern kunnen wor
den geacht. Is men het, daarover op
nationaal niveau eens dan komen de
afgezanten van de mode uit de gehe
le wereld in Parijs hijeen om uit te
spreken welke iijn ais maatstaf voor
de binnenkort te fabriceren confectie
zal worden genomen Een jaar voordat
de confectie-collecties aan de handel
worden -geleverd staat al vast, welke
materialen en welke dessins voorna
melijk zullen worden verwerkt.
De kleinhandel doet op de vakbeur
zen o.m. in Berlijn en Düsseldorf
meestal zo'n acht maanden voordat het
seizoen begint zijn bestellingen. De mo
de moet in beweging worden gehouden
en wat nog belangrijker is, de fabrie
ken moeten blijven draaien. Moest er
gewacht worden met het vervaardigen
van de nieuwe modellen totdat de mo
dekoningen in Parijs hun geheimen
wensen vrij te geven, dan zouden de
meeste modemagazijnen het grootste
deel van de winter met lege magazij
nen zitten. Want al kan er hard wor
den gewerkt op de confectiefabrieken,
toveren kan men ook daar niet.
Meen echter niet dat de textielfa
brikanten alles wat ei in de modecen
tra wordt gedicteerd maar zonder meer
naast zich neerleggen. Zij hebben er
immers in de eerste plaats belang bij
dat de kleding die ze brengen in het
modebeeld past, omdat ze anders niet
gekocht wordt door de dames, die voor
het merendeel modebewust genoeg zijn
om zelfs opvallende nieuwigheden te
dragen.
Soms hoort men de opmerking lan
ceren, dat er veel meer japonnen en
mantels verkocht zouden worden als
de mannen niet zo'n conservatieve
smaak hadden: of dat ze de aanko
pen door de hand op hun portemon
nee te houden onmogelijk zouden ma
ken. Dit lijkt ons erg overdreven. Na
tuurlijk zal het wel eens voorkomen
dat meneers overdreven zuinigheid de
omzet van het modemagazijn hein
vioedt. Maar het komt evenzo veie ke
ren voor dat mevrouw door haar wal
wispelturige aard of door onjuist in
zicht in de financiële positie van het
gezin hogere eisen stelt dan er gesteld
kunnen worden. Onze ervaring is dat
de meeste mannen er gelukkig nog
veel prijs op stellen dat hun vrou
wen goed gekleed gaan. Daar hebben
ze dan ook wel iets voor over, maar
het moet natuurlijk niet verder gaan
dan „bruin kan trekken". Het is dus,
zoals eigenlijk in het hele leven, ook
wat het aanschaffen van nieuwe kle
ren betreft een kwestie van geven en
nemen.
Leder mens loopt zo met niet of nog-
niet vervulde wensen rond. De een zou
echt mooie kleren willen kopen,, de an
der droomt van modernisering van huis
of inboedel. Doch, het gaat niet alleen
om wensen die voor geld te koop zijn:
het jonge meisje heeft in haar hoofdje
het beeld van een ideaal man; het ge
trouwde vrouwtje ziet in haar verbeel
ding een rozige baby in de wieg liggen,
ee.. keel opzet, maar steeds tot lachen
bereid is.
We hopen heimelijk dat onze kinderen
tot de besten van hun klas zullen ho
ren. Nog later nemen we ons voor een
ideaal-schoonmoeder voor onze aange
trouwde kinderen te zijn, die tot elke
hulp bereid is en zich tóch nergens on
gevraagd mee bemoeit. Waartegenover
we dan ook wel waardering en echt
kinderlijke liefde terug hopen te ont
vangen. En zo gaat het lijstje van onze
wensen door, bij de een zus, bij de ander
zo.
Nu zijn wensen en idealen helemaal zo
kwaad niet. Ze stimuleren ons om er
naar toe te streven, om te wikken en te
wegen of er een mogelijkheid bestaat
iets in de goede richting te doen en dan
ons beste beentje vóór te zetten. Met 'n
doel voor ogen zal men inderdaad altijd
meer bereiken dan zonder dat.
Bij veel mensen - vooral bij de jonge
ren gaan wensen en verwachtingen wel
eens teveel samen, en wordt de grote
afstand die er tussen ligt maar al te
gemakkelijk in gedachten overbrugd.
Niet alleen de harde werkelijkheid, de
eigen ervaringmaar ook met open
ogen om ons heen zien kan ons leren,
dat niet iedere wens altijd maar zo ge
makkelijk in vervulling gaat.
Door onze verwachtingen dl te hoog te
spannen maken we een dubbele fout.
We vergeten erdoor de goede dingen in
het heden te waarderen, omdat die ge
heel verbleken tegenover de rooskleuri
ge toekomst die we ons voorstellen.
Maar wat nog erger is, we maken de
mogelijkheid wel heel groot, dat er ern
stige teleurstellingen het gevolg van
zullen zijn, die heus niet zo gemakkelijk
te verteren zijn.
We hoeven zeker niet gedrukt en pessi
mist door 't leven te gaan, want dan
schijnt nóóit voor ons het vreugde-zon
netje.
Doch met een redelijke waardering van
't heden en een reëele verwachting van
toekomstige zaken zullen we het best
uitkomen.
JETTY
